TWEEDE BLAD -en nacht in de wolken. Kort Verslag van de vergaderingen der TWEEDE KAMER, R, K. Middenstandsvereenipg. BUITENLA ND. BINNENLAND. Mgg B@n üanpssiiê* „Noyons," üs8as*i@8t8«^B*&ï&sei3ü fr8anfis©iï@eiieii alle geBegjesslted©!!» MAAXDAQ 28 JUL! 1913 NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS. GOED VOOR BOEREN EN ARBEIDERS I NIEUWE HflflRLEMSCHE COURANT Evenals vorige jaren openen wij voor onze tbonné's wederom gelegenheid, om zich te gen den gereduceerden prijs van 50 cents op het Kort Verslag te abonneeren. Degenen, die hiervan gebruik wenschen te maken, worden verzocht zich vóór SI Aug. b.s. op te geven en ons het bedrag ad 50 ets. terstond toe te zenden. Alleen abonnementen die onmiddellijk worden betaald, kunnen door ons worden opgegeven. Degenen die zich reeds hebben opgegeven, of het vorige jaar geabonneerd waren, her inneren wij er aan, dat zij zich opnieuw moeten opgeven met betaling van het bo venstaand bedrag. Na 31 Augustus worden geen abonnemen ten meer aangenomen. DE ADMINISTRATIE. „ST. JOZEF". Afdeeling Haarlem en Omstreken van „DE HANZE", goedgekeurd bjj Bisschoppelijk besluit van den 26en October 1906 en bij Kon. besluit van 9 Mei 1908. De R. K. Middenstandsvereeniging stelt zich ten doel volgens art. 2 harer statuten, de zede lijke en stoffelijke belangen van den handel- drijvenden- en industriëelen middenstand in het algemeen en van haro leden in het bijzonder te behartigen, overeenkomstig de belangen van den R. K. godsdienst. De voordeelen aan het lidmaatschap verbonden zijn vele. Wij noemen slechts le. Gratis informatiën en rechtskundige ad viezen hunne zaken betreffende, bet geven ter ineasseering hunner dubieuze posten. 2e. Gratis gebruik maken van het Bureau plaatsing kantoor'- en winkelpersoneel. 3e. Het verzekeren hunner spiegel- en an dere ruiten bij de onderlinge glasverzekering tegen uiterst lage premie; 4e. Deelname aan het fonds uitkeering bij overlijden tegen geringe bijdrage onder koste loos beheer. 5e. Gratis en franco ontvangst van een weekblad, 16 pagina's druk, inhoudende wat voor een middenstander van belang kan zijn. 6e. Tweemaal per jaar opdracht eener H Mig voor de geestelijke en tijdelijke belangen der leden. Bij overlijden van een lid één H. Mis voor zijn zielerust in zijne Parochiekerk. 7e. Minstens zes maal per jaar eene leden vergadering en eene feestelijke, wanneer de kas zulks toelaat. 8e. Diocesane Coöperatieve Credietbank, ge legenheid gevende creaieten te vragen, gelden t-9 beleggen, hetzij deposito of rekening-courant; spaargelden te beleggen tegen 3 pOt. rente, mi nimum inleg 25 cents, tot een bedrag van 50 gulden terugbetaling onmiddellijk, hoogere be dragen één dag opzegging. Voqr inlichtingen of beleggingen gelegen heid iederen werkdag van 94 uur bij den administrateur J. H. Visser, Nieuwe Gracht 40. 9e. De Debatingclub heeft geregeld gezel lige bijeenkomsten, ten doel Hollende het spro ken in 't publiek eigen te doen worden. .x y—vAw.j>i „auuceekenen Nog met aangesloten^ Anna Zwarfc en H worden Wielik legden te Utrecht met goed too b'evolg het examen M. U. L. O. diploma A af. gele Hea vereerd ging van Neder'"- v Aanmelding voor het lidmaatschap bij den secret. H. J. Ganzeboom, Groote Houtstraat 20. KONING FERDINAND VAN BULGARIJE. Wij outleenen aan een opstel van de Tijd: Tot dezulken (die door de voorzienigheid wel blind worden geslagen) behoort koning Ferdi nand van Bulgarije, en de godheid, die hem tot onbezonnenheid leidde, was zijn buitensporige eerzucht. Deze man vertoont aan den gesehied- vorscker het type van een lieerscher, wiens zucht naar zelfverheffing hem met de logische consequentie, waarop de straf de misdaad volgt, het graf delft voor zijn populariteit, misschien zelfs voor zijn dynastie, en daardoor over zijn land, reeds uitgeput door behaalde bloedige over winningen, de namelooze ellende bracht eener politieke, diplomatieke en strategische neder laag met heel den nasleep van daaraan voov de bevolking verbonden jammeren. Wie de geschiedenis beschouwt als iets meer dan het „verhaal van hetgeen er gebeurd is"; wie bij de bestudeering van feiten en personen het oorzakelijk verband zoekt tusschen beide en uit de algemeene groote lessen, welke het ver- ledeno aan de wereld geeft, opklimt tot hetgeen men de wijsbegeerte der geschiedenis noemt, wie met wijlen koningin Sophia der Nederlanden erkent, dat er „door de dingen dezer wereld een onzichtbare draad loopt van bovennatuur lijke oorzaken, die door een geloovigen geest wordt opgemerkt" hij zal in het lot, dat thans den trotsehen Ooburger en zijn land treft, stof genoeg vinden tot ernstige overweging om zieh te onthouden van do satyrieke grappen, waarmede de spotbladen van heel de inter nationale pers „Ferdinand met. den langen neus" bombardeeren. Hij denkt hier veeleer aan het woord der Eeuwige Waarheid, volgens hetwelk men „.ge straft wordt in datgene, waarin men gezondigd heeft", en uit den poel van jammer en ver nedering, waarin Bulgarije thans verzonken ligt, hoort hij de vermanende woorden opklin ken: „Et nunc reges intelligiteBegrijpt nu, o koningen, hetgeen hier geschiedt: laat het u een les zijn, gij die de aarde bestuurt 1" Het bezit eener koningskroon was voor Fer dinand van Saxen Coburg, sinds hij op 2 Augustus 1887 als „vorst" den Bulgaarschen troon beklom, het groote doel van zijn streven. Met Mephisto verzuchtte hij „Hier sitz ich wie der Ivönig auf dem Throne Den Scepter halt ich hier, es fehlt uur noch die Krone!" Om de kroon deed hij meer dan Demosthenes in diens strijd tegen Aeschines; hij vermoordde niet door de vlijmende scherpte zijner argumen ten de bedenkingen zijner politieke tegenstre vers, doch hij vermoordde zijn eigen geweten hij leverde niet zijn benijders en belagers uit aan den spot van het publiek, docli hij, de katho lieke vorst, verkocht de ziel van zijn uit het eerste huwelijk met prinses Louise van Bourbon-Parma voortgesproten kind, den destijds tweejarigen kroonprins Boris, aan het Russische schisma, toen hij op den 2en Febr. 1896 dit kind liet „overdoopen", ten einde zich aldus voorgoed de gunst en de bescherming en de hulp voor de verovering der koningskroon te koopen van het hof en de regeering to Sint- Petersburg. En dezelfde hartstocht van eer zucht, die hem zeventien jaar geleden deze daad van karakterloosheid en gewetenloosheid deed bedrijven, heeft hem, nu kort geleden ver blind door de overwinningen van zijn leger tegenover de Turken, om het bezit van een groot-Bulgarije, aan het hoofd waarvan hij de eerste zou zijn der vorsten van den Balkanbond den strijd do-en wagen tegen een viervou- digen vijand, den ongelijken strijd, waaruit hij en zijn laryl (jéMP le^YoarspJÜjn tLeden als ver sla "Tkïh w verord en in g afwijkt, willen niets weten van slachtpartijen tusschen broeders in het geloof en broeders naar den bloede, en slechts een atheïstische geest is uit k-ocle berekening bereid stroomen bloed te ver gieten. God heeft den katholieken Ferdinand en het hem gelijk-gezin-de Bulgaarsche intellect voor d-e schennis van Christus' gebod der naas tenliefde gestraft met een vreegelijke neder laag." Dit verwijt vol diepe minachting krijgt de „katholieke" vorst Ferdinand in het oogenblik van den hoog-sten nood te hooren van hen, om wier gunst hij jaron lang gebedeld heeft en te wier believen hij aan de ziel van zijn kind een vloekwaardig verraad pleegde! De ortho doxe Russische wereld, Roem-eniërs, Turken en Serviërs, Grieken en Montenegrijnen, spuwen hem hun verachting in het gelaat, en het is de vraag, welke houding eerlang zijn eigen onder danen tegenover hem zullen aannemen en wat voor Bulgarije het einde zal zijn van deze korte, maar diep vernederende episode in zijn ge schiedenis, het gevolg van deze straf eener rampzalige eerzucht. DE ZWEEP VAN TROELSTRA OVER DE LIBERALEN. De heer Troelstra striemt in Het Volk de liberalen, die bij vast heeft en in zijn macht, terdege! Ze moeten nu doen wat hij ze zegt te doen, ze moeten zich in den bestaanden toestand schikken, zoo zegt bij, en hij is de meester: „Wat willen de vrijzinnigen anders? Zij zijn een minderheid en zij blijven het. Eén van beiden: öf zij moeten de antithese-poli tiek daadwerkelijk uit de wereld helpen, waardoor zij de S. D. A. P. den grooten dienst zouden bewijzen van de barrière weg te nemen, die de christelijke arbeiders nog van haar scheidt óf zij moeten, bij hand having der antithese, zich met een sterke, soc.-dem. minderheid weten te verstaan op de wijze, die door deze gewild en dus mo gelijk is, daarbij die minderheid ten slotte alleen bindend door het belang, dat zij haar geven bij steun hunner regeering. „Voor het eerste schijnen de gegevens niet, voor het tweede zijn zij wel aanwezig. Laten de vrijzinnigen, in plaats van zich verder op te winden over onze verdorvenheid, hunne keuze doen! Een keuze, waarbij zij dan nog geboden zijn door hun gansche optreden, hun program, liuu beloften en verklaringen. Een keuze, die geen keuze kan zijn, daar zij direct voortvloeit uit de verkiezingen zelve, die deze crisis teweegbrachten. „Voor ons staat, wij erkennen bet, bij die keuze algemeen kiesrecht en staatspen sioen op bet spel, zij het ook, dat wij deze zaken, bij nalatigheid of onwil der eventueel te vormen regeering, door middel van bet parlementair initiatief zelf aan de orde zul len weten te stellen. Maar voor de liberalen staat vrij wat meer op het spel. Voor hen is het de vraag, of zij, indien zij weigeren te regeeren op de wijze, die hun door de po litieke situatie nu eeumaal mogelijk wordt gemaakt, wel ooit kunnen regeeren. Als deze vraag door hen zelf feitelijk ontken nend wordt beantwoord als zij bun on macht, om te regeeren, zóó duidelijk demon- streeren, dat zij alleen willen regeeren in gemeenschap met ons dan is over hunne concentratie het doodvonnis uitgesproken". SOCIALISTISCHE GEMEENTER A ADSLEDEN. „Het Volk" geeft een lijst van gemeenten, waar de socialisten reeds belangrijke partijfrac- ti-es hebben in de Gemeenteraden. In Amster dam met 15 op de 45, 's-Gravenhage met 8 op de 4-5, Rotterdam met 7 op de 45, Utrecht met 5 op d-e 39, Groningen met 6 op de 35, Arnhem met 6 op de 83, Dordrecht 3 óp de 27, Zaandam 10 op de 19, Hengelo 8 op d-e 19, Enschedé 8 op de 23, Leeuwarderadcel 7 op de 15, Menal- dumad-eel 7 op de 15, 't Bildt 4 op d-e 13, Ambt uitvoeriger terug. rcruinan-d,"0<kdb schrijft het ,ot wnmens het Bestuur, ANTON BOSSE, Voorzitter. H. J. GANZEBOOM, Secretaris. Wij komen op deze belangrijke voordracht6 op de 15, Lonn©uer 6 op de 17, Smal- lingenland 3 op do 15, Opsterland 4 op de 17, Schoterland 7 op de 1?, Ooststelli ngwerf 7 op de 15. Zooals uien ziet is er één gemeente, Zaandam, waar de sociaal-democraten de meerderheid heb ben; daar zal, volgens inededecling van den lieer Duys, op 1 Mei van het Stadhuis en van de openbare gehouwen de roode vlag worden uit gehangen. In verschillende andere gemeenten behoeft hoofd- „,gaan dezer partij, de „Roeskoje Snamja", heeft onlangs zijn vijf-en-twintig-jarig r-egee- ringsjubiló gevierd, doch is er in deze lange pe riode niet in geslaagd het wezen der orthodoxie of den geest van het Slavend-om tè begrijpen. Daarvoor bedreigt hem thans, naar het schijnt, de straf: het verlies van zijn troon. De berich ten van den Balkan melden, dat de Bulgaren zeer ongaarne vechten tegen hun broeders in het geloof: de Serviërs en de Grieken, en zich no-, hechts een zetel te wo-rden veroverd, om bij de eerste gelegenheid, die zich daartoe aan- j gelijk resultaat te bereiken als te Zaandam, biedt, gevangen geven. De Bulgaarsche soldaten D-e gemeente Goor, waar men reeds eenmaal' de hoogte van Zaandam bereikt heeft gehad, is in het lijstje van „Het Volk" niet opgenomen. Nadat men er gepokt en gemazeld- bad hebben de -kiezers er aan de roode ziekte bij d-e jongste ver kiezing een radicaal einde gemaakt. Begrijpelijk, dat „Het Volk" zulks verzwijgt. ZUIVERING. Myosotis schrijft in „Het R. K. P.atro-ons- blad.:" Er is geconstateerd op verschillende plaatsen, dat leden van Roomsch-Katholieke werklieden-organisaties zoo ver zijn gegaan, dat zij voor de officieele kandidaat-stelling der Tweede Kamer en Gemeenteraadsleden hun naam hebben geleend om S. D. A. P. men-soben voor te hangen. Bij die publieke proclamatie van een vij and der R. K. Kerk tot hun uitverkorene voor de stedelijke of landelijke Overheid, hebben zij het natuurlijk niet gelaten. Zij hebben in bun omgeving ook ten voordeele dier kandidaten gewerkt. Zelfs beeft men bestuurleden der Room- sche organisaties op de lijsten der kandi daatstelling zien prijken. - Die lijsten zijn nog ter inzage op de meeste raadhuizen en nog niet vernietigd. In het belang der Roomsche organisaties zelf, raad ik liaar aan deze kandidaatsstel lingen te onderzoeken en de valsche broe ders, die op die roode lijsten voorkomen, te royeeren. Men verzoekt ons plaatsing van het vol gende De Jaarvergadering der vereeniging va-n uit- gevers van Dagbladen: „De Nedexlandsche Dagbladpers" werd Donderdag gehouden in het „Congres-gebouw" van de E. N. T. O. S. In plaats van de aftredende bestuursleden, de heeren H. G. W. Sprenger („Leeuwarder Courant") en C-hr. A. Vieweg („Prov. Geld. en Nijm. Crt."), die niet herkiesbaar waren, wer den gekozen d-e heeren A. J. Brouwer („Arnb. Crt.) en J. J. Tijl („Prov. Overijss. en Zw. C-rt.") Het voorstel van het Bestuur tot regeling der verhouding tot de vereeniging van uitgevers van tijdschriften en coura-nten-niet-dagbladen: „De Ned. Periodieke Pers", werd aangenomen. Dit betrof in hoofd-zaak het medegebruik van het orgaan van de „De Ned. Dagbladpers" en de gelijkstelling op advertentiegebied van de leden van de „Ned. Per. Pers" met boekhan delaren, zoolang d-e vraag: „wie geniet korting voor advertentiën in de dagbladen?" niet ge heel is opgelost. Vervolgens werd d-e wenschelijkheid bespro ken van bet stichten van plaatselijke afdeelin- gen der vereeniging en naar aanleiding hiar- I van een voorstel tot wijziging der statuten be- I handeld. Daar niet drie vierden der leden aan- I wozig waren, zal binnen een maand een nieuwe vergadering worden belegd. Voor de Oommissie van Advies omtrent het advertentiewezen, bestaande uit houders van ad- ver tentieburcaux, werd een Reglement vastge steld. De vergadering stelde een advies dier com missie omtrent de vraag: „wat is een adver tentiebureau?",- in handen van het bestuur om pra-eadvies, evenals e-enige voorstellen, door een der leden betreffende advertentiën gedaan. Do conelusiën der vergadering van 2 Juni 1910 omtrent advertentiën en „reclame-bericli- ten", werden vervolgens aan een herziening on derworpen en al-s volgt opnieuw vastgesteld I. De vergadering besluit, dat de offioiëele publicatie van gemeentelijke en provinciale be richten in liet algemeen t-ot de rubriek der ad vertentiën behoort; docli meent, dat deze kwes tie er een is van localen aard en dat alleen door locale samenwerking, desgewensclit onder leiding van liet bestuur van „De Ned-e-rlandsche Dagbladpers" naar een oplossing ervan ge streefd kan worden. II. De vergadering neemt als regel aan, ook andere aankondigingen van Rijks-administra ties, Besturen van Provinciën en Gemeenten, andere openbare lichamen en spoorweg-maat schappijen, die het karakter van advertentiën dragen, niet gratis op te nemen. III. De vergadering besluit, aankondigingen en mededeelingeu, waarbij niet rechtstreeks een algemeen belang bet-rokken is, docli geheel of voornamelijk liet pereoonliik belang van den inzender wordt betoogd, niet als bericht op te nemen in het redaetioneele gedeelte der cou ranten. IV. De vergadering besluit aan llijk, Pro vinciën en Gemeenten geen rabat te geven op advertentiën, en zoo deze door tussobenkomst van advertent-ie-bureaux worden geplaatst, aan deze niet moer dan 10 pCt. korting te geven, terwijl verlangd wordt, dat de advertentie-bu- reaux van deze korting niets afstaan. V. De vergadering besluit, als hoogste rabat' voor weldadigheids-advertentiën aan te nemen 50 pCt. van den gewonen advertentieprijs, en- lijsten van verantwoording betreffende ingeko men giften bij inzamelingen niet in het redae tioneele gedeelte van d-e couranten op te nemen. VI. De vergadering besluit, geen adverten tiën aan te nemen van adverten tie-bureaux, dia tarieflijsten publieeeren, welke grovelijk on waar en misleidend zijn. VII. De veragdering besluit niet toe te ge ven aan eisehen van adverteerders, die een be paalde plaats in de courant voor een adverten tie verlangen, noch zich te binden aan een monopolie van een bepaald model of lettersoort of versiering, tenzij tegen extra betaling. VIII. De vergadering draagt aan het be stuur op, een lijst aan te leggen van adver- tentie-bureaux, colporteurs en adverteerders, waarop het de namen plaatst van hen, die het meent, dat daarvoor in aanmerking komen, naar aanleiding van klachten, omtrent hen door het bestuur ontvangen van de leden, welke lijst zal worden bekend gemaakt in de „Mededeelingen" der vereeniging. IX. De vergadering besluit, dat geen ver plichting zal worden aanvaard om, naar aan leiding van het plaatsen van advertentiën, re clame-berichten of recensies in het redactioneels gedeelte van couranten op te nemen. X. De vergadering besluit, aan Openbare ca Bijzondere Leeszalen, Tehuizen e. d. geen gra- tis-abonneinenten op de dagbladen te verleenen noch .korting op de abonnementsprijzen toe te staan. Aan het bestuur der vereeniging werd mach tiging gegeven, om advertentie-bureaux we gens grove misbruiken, na onderzoek, bij de leden te signaleeren, zóó, dat daarvan het ge volg zijn zal, d:at geen der leden, korteren of langeren tijd, met zulke bureaux zaken zal doen. Verder werd besloten voortaan oqk niet meer lijsten van aangeboden en gevraagde betrekkin gen voor Arbeidsbeurzen gratis te plaatsen, noch deze op andere wijze te steunen. Dit geschiedde voornamelijk naar aanleiding van het feit, dat de gemeentelijke Arbeidsbeurs te Am sterdam zich bij degenen, die betrekkingen te vergeven hebben of zoeken, tegenwoordig aanbeveelt door op advertentiën, die in de dag bladen verschenen zijn, te schrijven met recla mes voor de Arbeidsbeurs, waarin bedektelijk het adverteoren in de couranten ontraden wordt. Ook werd besloten met het opnemen van me dedeelingen over te houden vergaderingen zeer soloer te zijn, die mededeelingen voortaan te be perken, zoodat zij niet meer zijn dan een een voudige herinnering aan vroeger gedane oproe pingen, al dan niet per advertentie in de bladen.' Ten slotte werd besloten, aan den „Journa listenkring" op diens verzoek om samenwerking voor het vervullen van vacatures bij de redac tiën, te antwoorden, dat de Vereeniging bereid is tot samenwerking, in den thans aangeboden vorm, en met het Bestuur van den „Kring" deze zaak verder te regelen. Na afloop der geanimeerde vergadering ble^ ven de leden op de terreinen der E.N.T.O.S. ge zellig bijeen. Een medewerker van de N. R. Ct. beweert, dat liet liberalisme noodzakelijk verbonden- is met rationalisme, maar geeft toe, dat het rationalisme zicli in meerdere mate in de kringen ter linker- dan ter rechterzijde hoeft geopenbaard. Dan vervolgt hij „Rationalisme met vervreemding van gods dienst en kerk. Nu is de afschudding van den traditioneelen band met godsdienst on kerk, voor zoover die zich onder de platte landsbevolking openbaarde, veelal niet ge schikt om sympathieën op te wekken. Da boor en de arbeider moge nu niet steeds den meest verlieffenclen invloed hebben onder vonden van zijne verhouding tot godsdienst en kerk, toch kan men niet ontkennen, dat in het algemeen zijn persoon een gunstigen invloed genoot van het vasthouden aan het traditioneele geloof, dat het hem goed was met zijne voorstelling zich te verplaatsen in den tijd van de aartsvaders, van de her dersvolken en in het hoog verheven leven van Christus. Om naast den tredmolen van het gewone dagelijksche leven, van den strijd om liet bestaan en van de bevrediging] van materieele behoeften ook tehebben een andere wereld, waaruit althans de besten verheffing konden punten." Ziedaar een onvervalscht staaltje van li berale opgeblazenheid Voor de boeren en do arbeiders is het wel goed, dat zc aan godsdienst en kerk vast houden. Het moge niet verheffend zijn, zo blijven er rustig en kalm bij, merkt Het Huisgezin ironisch op, en men lieeft met die menschen n»»S9«S9i£; O- Middelerwijl dreef de luchtballon, aan de achtwinden prijs gegeven, door bet lucht- uim voort, nu eens met de snelle vlucht van da ZWu'uw' d'0 naar baar nest terug keert, n weder boven de bergen zwevend, als de wifii er zijn wieken drijft; som- I ';,etl f'°gen Ritter of Loffman zich naar dion61!*611 ontdekten dan in het diepst van lende lion* \iin duisternis, verwarde, tril len aanwezen. MaaMan^ ■nen ook die- (1„ fv'^szumerhand verdwe- gen van den'damnVr!°n ,dü hoogere la- werd steeds ijlor on en de- 'ucljt voelden zich de borst be??«; i'"26 rflz,g'era ioor een door een ona^l*" h,et oor aangedaan; een stekende pyn ^|,LU^ing ij°or alle gewrichten en de toe nemen dl w de verstijfde limine leden, EmJIia, Vv;er jachten waren uitgeput, liet zich attn de ^oeten baars broeders neder glijden. .-»? Wat doet gij? riep deze uit. Ik wil slapen, prevelde het arme meisje. ■l Waak, waak! riep Wilhelm verschrikt; "e 8iaap js de dood! Sta op. Exnilia! Maar zij verroerde zieh niet Emilia! herbaalde Wilhelm bulten zich pOIven; o mijn God! zij hoort mij niet..,, en seen middel om haar te verwarmen Neep» deze mantel, sprak een stem. Ritter hief het hoofd op en bespeurde dat Loffman zich van een soort van gevoerden pels ontdeed, dien bij had: omgeslagen. Maar gij zelf dan? vroeg bij verrast en ontroerd. Den sterkste voegt bet te lijden, hernam Christiaan. j Wilhelm hielp hem zijn zuster in den maii- tel wikkelen, en toen bij dezen liefdedienst j zijn hand die van den ander ontmoette, vat te hij ze met aandoening. Wat gij daar verricht, maakt al het an dere goed, sprak hij, en het doet mij innig Leed, woorden te hebben geuit, die u moesten kwetsen. Bekommer u daarom niet, hernam Loff- .11 bewogen, het grootste ongeliik was aan mijn kant. j Laat ons dan elkander vergeven, her nam Wilhelm. Ieder onzer zal weldra van zijn woorden en daden rekenschap hebben te geven aan God; en daarom, leggen wij onze I vijandschap af, voor wü voor Hem verschij nen. J Ik ken ze reeds niet meer, riep Chris- i liaan uit. Wilhelm Ritter, hier is mijne hand: is die van een vriend! Ik neem ze als zoodanig aan, antwoord- ue W ilhelm uit de volheid van zijn hart. Wij zijn beiden misleid geworden, Loffman; elk onzer hield den ander voor een slechtaard, omdat hij tegengestelde belangen had, en onbekend, gelijk wij waren, hebben wij el kaar belasterd- Onderwijl kleurde een flauwe lichtstreep het Oosten: de ochtend rees. De wind die lien tot nu toe al hooger en hooger bad opgevoerd, scheen eensklaps om te loopen; de luchtballon begon zacht te da len, en blies liet vonkje der hoop aan, dat voortglimt in liet hart tot aan den dood. Maar ook de verzoening had hun moed ver levendigd. Vroeger bad ieder van hen al zijn kracht, al zijn troost alleen uit zich zelf moeten putten, terwijl nu de een den ander ten steun en opbeuring was. De zon was nog niet geheel boven de kim men, toen zij de Badenselie vlakten herken den. Dat was voor heil als het ontwaken tot een nieuw leven; zij waren niet meer alleen in dien chaos der duisternis, waarin zij den ge ileden nacht waren rondgevoerd; de zon spreidde liare glansen; de aarde bestond nog! Zij zagen baar onder zich; zij herkenden de stroomeii, de bergen, de steden; dóór woon den menseben, wier oog ben misschien in de wolken volgde, wier wenschen ben tot zich riepen. En de ballon daalde altijd. Eindelijk konden zij de velden, de huizen, de personen onderscheiden. Eensklaps deed Ritter een uitroep van vreugde. Hij had Lor- rach herkend, en verder, op de glooiing der heuvelen, zijn dorp, zijn akkers. De wind ■dreef hen dien kant heen; weldra waren zij hoven de weiden, die de heuvelen omzoom den. Emilia had snikkend de handen gevouwen; zij onderscheidde het dak harer woning, het eikenbosch je, waarin zij zoo menigmaal zich nederzette tot werken; het beekje langs den voet der rotsen murmelde. Wilhelm zelf weende .Maar op dit oogenblik begon de bal lon, die tot nu toe dalende was gebleven, door een l'rissebe koelte opgeheven, weder langzaam te rijzen. De jonge dochter en baar broeder slaakten een kreet van wan hoop, bogen ziel) over don rand van het schuitje heen, en strekten de armen uit, als hadden zü miar hun woning willen snellen. Ach, mijn God! is er dan geen middel om neder te komen? riep Emilia van vrees buiten zicli zelve. Er is een, hernam Loffman, maar bet is lioogst gevaarlijk. Laat bet zijn wat het wil, liever het erg ste, dan die ontzettende angst, riep Ritter met drift. Denk aan den afgeloopen nacht. Ja, sprak de jonkman; buitendien is liet ons eenige redmiddel. WelaanHij stond behoedzaam op, nam den puntigcn stok dien hij hij zich droeg, en stiet een wijde opening in het bekleedsel van den ballon. Deze scheen een diepen zucht te slaken, en bewoog zich stuiptrekkend als een hezield wezen, dat een wonde ontvangt. Een oogen blik lang was de onzekerheid verschrikke lijk. Het gas stroomde met onstuimig geweld door de geboorde opening; de ontspannen ballon daalde met een schrikbarende snel heid, als ging hij zieh in een peillooae diepte verliezen. De drie reizigers sloten do oogen, door ontzetting en duizeling bevangen Eensklaps deed zicli een heftig geschenr. hooren, gevolgd door een hevigen schok; in angstige verwachting beurden zij het hoofd op, de ballon was blijven hangen aan de on derste takken van een den, en bet schuitje slingerde weinige voeten boven den grond. Tegen den avond van denzelfden dag ston den Loffman Ritter bij het geopende venster van een landelijke woning, op den top van een heuvel gebouwd. Het was die van Rit ter, welke zijn reisgenoot, terstond na lmuno wonderbare redding, daarheen had geleid. Broeder en zuster waren er in het- eerst alleen op bedacht om zieh met hun gast over hun ouderling behoud te verhengen; maar toen die vreugde eenmaal voorbij was, voel de Wilhelm de herinnering weder boven ko men aan zijn persoonlijk belang, dat zoo grootelijks werd bedreigd. Op het houten hekwerk leunende, dut een soort van balkon vormde, bleef hij geruimen tijd liet stilzwijgen bewaren, toen Christiaan die zijn blikken over het veld deed gaan, zieh eensklaps omkeerde en vroeg: Hoe ver strekt uw landgoed zieh wel uit, mijnheer Ritter? Deze huiverde, als had die vraag hem de verborgen gedachte van zijn gast ontsluierd. Ha, gij wilt berekenen hoeveel gronds u het winnen van uw proces wel op zou breu- I gen? vroeg hij met eenige bitterheid

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1913 | | pagina 5