TWEEDE BLAD
-en nacht in de wolken.
Kort Verslag
van de vergaderingen der
TWEEDE KAMER,
R, K. Middenstandsvereenipg.
BUITENLA ND.
BINNENLAND.
Mgg B@n üanpssiiê*
„Noyons,"
üs8as*i@8t8«^B*&ï&sei3ü fr8anfis©iï@eiieii alle geBegjesslted©!!»
MAAXDAQ 28 JUL! 1913
NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS.
GOED VOOR BOEREN EN ARBEIDERS I
NIEUWE HflflRLEMSCHE COURANT
Evenals vorige jaren openen wij voor onze
tbonné's wederom gelegenheid, om zich te
gen den gereduceerden prijs van 50 cents op
het Kort Verslag te abonneeren.
Degenen, die hiervan gebruik wenschen te
maken, worden verzocht zich vóór SI Aug.
b.s. op te geven en ons het bedrag ad 50 ets.
terstond toe te zenden. Alleen abonnementen
die onmiddellijk worden betaald, kunnen
door ons worden opgegeven.
Degenen die zich reeds hebben opgegeven,
of het vorige jaar geabonneerd waren, her
inneren wij er aan, dat zij zich opnieuw
moeten opgeven met betaling van het bo
venstaand bedrag.
Na 31 Augustus worden geen abonnemen
ten meer aangenomen.
DE ADMINISTRATIE.
„ST. JOZEF".
Afdeeling Haarlem en Omstreken van
„DE HANZE",
goedgekeurd bjj Bisschoppelijk besluit van den
26en October 1906 en bij Kon. besluit
van 9 Mei 1908.
De R. K. Middenstandsvereeniging stelt zich
ten doel volgens art. 2 harer statuten, de zede
lijke en stoffelijke belangen van den handel-
drijvenden- en industriëelen middenstand in het
algemeen en van haro leden in het bijzonder te
behartigen, overeenkomstig de belangen van
den R. K. godsdienst. De voordeelen aan het
lidmaatschap verbonden zijn vele. Wij noemen
slechts
le. Gratis informatiën en rechtskundige ad
viezen hunne zaken betreffende, bet geven ter
ineasseering hunner dubieuze posten.
2e. Gratis gebruik maken van het Bureau
plaatsing kantoor'- en winkelpersoneel.
3e. Het verzekeren hunner spiegel- en an
dere ruiten bij de onderlinge glasverzekering
tegen uiterst lage premie;
4e. Deelname aan het fonds uitkeering bij
overlijden tegen geringe bijdrage onder koste
loos beheer.
5e. Gratis en franco ontvangst van een
weekblad, 16 pagina's druk, inhoudende wat
voor een middenstander van belang kan zijn.
6e. Tweemaal per jaar opdracht eener H
Mig voor de geestelijke en tijdelijke belangen
der leden. Bij overlijden van een lid één H. Mis
voor zijn zielerust in zijne Parochiekerk.
7e. Minstens zes maal per jaar eene leden
vergadering en eene feestelijke, wanneer de kas
zulks toelaat.
8e. Diocesane Coöperatieve Credietbank, ge
legenheid gevende creaieten te vragen, gelden
t-9 beleggen, hetzij deposito of rekening-courant;
spaargelden te beleggen tegen 3 pOt. rente, mi
nimum inleg 25 cents, tot een bedrag van 50
gulden terugbetaling onmiddellijk, hoogere be
dragen één dag opzegging.
Voqr inlichtingen of beleggingen gelegen
heid iederen werkdag van 94 uur bij den
administrateur J. H. Visser, Nieuwe Gracht 40.
9e. De Debatingclub heeft geregeld gezel
lige bijeenkomsten, ten doel Hollende het spro
ken in 't publiek eigen te doen worden.
.x y—vAw.j>i „auuceekenen
Nog met aangesloten^ Anna Zwarfc en H
worden Wielik legden te Utrecht met goed
too b'evolg het examen M. U. L. O. diploma A af.
gele Hea vereerd ging van Neder'"- v
Aanmelding voor het lidmaatschap bij den
secret. H. J. Ganzeboom, Groote Houtstraat 20.
KONING FERDINAND VAN BULGARIJE.
Wij outleenen aan een opstel van de Tijd:
Tot dezulken (die door de voorzienigheid wel
blind worden geslagen) behoort koning Ferdi
nand van Bulgarije, en de godheid, die hem tot
onbezonnenheid leidde, was zijn buitensporige
eerzucht. Deze man vertoont aan den gesehied-
vorscker het type van een lieerscher, wiens
zucht naar zelfverheffing hem met de logische
consequentie, waarop de straf de misdaad volgt,
het graf delft voor zijn populariteit, misschien
zelfs voor zijn dynastie, en daardoor over zijn
land, reeds uitgeput door behaalde bloedige over
winningen, de namelooze ellende bracht eener
politieke, diplomatieke en strategische neder
laag met heel den nasleep van daaraan voov de
bevolking verbonden jammeren.
Wie de geschiedenis beschouwt als iets meer
dan het „verhaal van hetgeen er gebeurd is";
wie bij de bestudeering van feiten en personen
het oorzakelijk verband zoekt tusschen beide en
uit de algemeene groote lessen, welke het ver-
ledeno aan de wereld geeft, opklimt tot hetgeen
men de wijsbegeerte der geschiedenis noemt, wie
met wijlen koningin Sophia der Nederlanden
erkent, dat er „door de dingen dezer wereld
een onzichtbare draad loopt van bovennatuur
lijke oorzaken, die door een geloovigen geest
wordt opgemerkt" hij zal in het lot, dat thans
den trotsehen Ooburger en zijn land treft, stof
genoeg vinden tot ernstige overweging om zieh
te onthouden van do satyrieke grappen,
waarmede de spotbladen van heel de inter
nationale pers „Ferdinand met. den langen
neus" bombardeeren.
Hij denkt hier veeleer aan het woord der
Eeuwige Waarheid, volgens hetwelk men „.ge
straft wordt in datgene, waarin men gezondigd
heeft", en uit den poel van jammer en ver
nedering, waarin Bulgarije thans verzonken
ligt, hoort hij de vermanende woorden opklin
ken: „Et nunc reges intelligiteBegrijpt nu,
o koningen, hetgeen hier geschiedt: laat het
u een les zijn, gij die de aarde bestuurt 1"
Het bezit eener koningskroon was voor Fer
dinand van Saxen Coburg, sinds hij op 2
Augustus 1887 als „vorst" den Bulgaarschen
troon beklom, het groote doel van zijn streven.
Met Mephisto verzuchtte hij
„Hier sitz ich wie der Ivönig auf dem Throne
Den Scepter halt ich hier, es fehlt uur noch
die Krone!"
Om de kroon deed hij meer dan Demosthenes
in diens strijd tegen Aeschines; hij vermoordde
niet door de vlijmende scherpte zijner argumen
ten de bedenkingen zijner politieke tegenstre
vers, doch hij vermoordde zijn eigen geweten
hij leverde niet zijn benijders en belagers uit
aan den spot van het publiek, docli hij, de katho
lieke vorst, verkocht de ziel van zijn uit
het eerste huwelijk met prinses Louise van
Bourbon-Parma voortgesproten kind, den
destijds tweejarigen kroonprins Boris, aan het
Russische schisma, toen hij op den 2en Febr.
1896 dit kind liet „overdoopen", ten einde zich
aldus voorgoed de gunst en de bescherming en
de hulp voor de verovering der koningskroon te
koopen van het hof en de regeering to Sint-
Petersburg. En dezelfde hartstocht van eer
zucht, die hem zeventien jaar geleden deze daad
van karakterloosheid en gewetenloosheid deed
bedrijven, heeft hem, nu kort geleden ver
blind door de overwinningen van zijn leger
tegenover de Turken, om het bezit van een
groot-Bulgarije, aan het hoofd waarvan hij de
eerste zou zijn der vorsten van den Balkanbond
den strijd do-en wagen tegen een viervou-
digen vijand, den ongelijken strijd, waaruit hij
en zijn laryl (jéMP le^YoarspJÜjn tLeden als ver
sla "Tkïh w verord en in g afwijkt,
willen niets weten van slachtpartijen tusschen
broeders in het geloof en broeders naar den
bloede, en slechts een atheïstische geest is uit
k-ocle berekening bereid stroomen bloed te ver
gieten. God heeft den katholieken Ferdinand
en het hem gelijk-gezin-de Bulgaarsche intellect
voor d-e schennis van Christus' gebod der naas
tenliefde gestraft met een vreegelijke neder
laag."
Dit verwijt vol diepe minachting krijgt de
„katholieke" vorst Ferdinand in het oogenblik
van den hoog-sten nood te hooren van hen, om
wier gunst hij jaron lang gebedeld heeft en
te wier believen hij aan de ziel van zijn kind
een vloekwaardig verraad pleegde! De ortho
doxe Russische wereld, Roem-eniërs, Turken en
Serviërs, Grieken en Montenegrijnen, spuwen
hem hun verachting in het gelaat, en het is de
vraag, welke houding eerlang zijn eigen onder
danen tegenover hem zullen aannemen en wat
voor Bulgarije het einde zal zijn van deze korte,
maar diep vernederende episode in zijn ge
schiedenis, het gevolg van deze straf eener
rampzalige eerzucht.
DE ZWEEP VAN TROELSTRA OVER DE
LIBERALEN.
De heer Troelstra striemt in Het Volk
de liberalen, die bij vast heeft en in zijn
macht, terdege! Ze moeten nu doen wat
hij ze zegt te doen, ze moeten zich in den
bestaanden toestand schikken, zoo zegt bij,
en hij is de meester:
„Wat willen de vrijzinnigen anders? Zij
zijn een minderheid en zij blijven het. Eén
van beiden: öf zij moeten de antithese-poli
tiek daadwerkelijk uit de wereld helpen,
waardoor zij de S. D. A. P. den grooten
dienst zouden bewijzen van de barrière weg
te nemen, die de christelijke arbeiders nog
van haar scheidt óf zij moeten, bij hand
having der antithese, zich met een sterke,
soc.-dem. minderheid weten te verstaan op
de wijze, die door deze gewild en dus mo
gelijk is, daarbij die minderheid ten slotte
alleen bindend door het belang, dat zij haar
geven bij steun hunner regeering.
„Voor het eerste schijnen de gegevens niet,
voor het tweede zijn zij wel aanwezig. Laten
de vrijzinnigen, in plaats van zich verder
op te winden over onze verdorvenheid, hunne
keuze doen! Een keuze, waarbij zij dan nog
geboden zijn door hun gansche optreden,
hun program, liuu beloften en verklaringen.
Een keuze, die geen keuze kan zijn, daar zij
direct voortvloeit uit de verkiezingen zelve,
die deze crisis teweegbrachten.
„Voor ons staat, wij erkennen bet, bij
die keuze algemeen kiesrecht en staatspen
sioen op bet spel, zij het ook, dat wij deze
zaken, bij nalatigheid of onwil der eventueel
te vormen regeering, door middel van bet
parlementair initiatief zelf aan de orde zul
len weten te stellen. Maar voor de liberalen
staat vrij wat meer op het spel. Voor hen
is het de vraag, of zij, indien zij weigeren
te regeeren op de wijze, die hun door de po
litieke situatie nu eeumaal mogelijk wordt
gemaakt, wel ooit kunnen regeeren. Als
deze vraag door hen zelf feitelijk ontken
nend wordt beantwoord als zij bun on
macht, om te regeeren, zóó duidelijk demon-
streeren, dat zij alleen willen regeeren in
gemeenschap met ons dan is over hunne
concentratie het doodvonnis uitgesproken".
SOCIALISTISCHE
GEMEENTER A ADSLEDEN.
„Het Volk" geeft een lijst van gemeenten,
waar de socialisten reeds belangrijke partijfrac-
ti-es hebben in de Gemeenteraden. In Amster
dam met 15 op de 45, 's-Gravenhage met 8 op
de 4-5, Rotterdam met 7 op de 45, Utrecht met
5 op d-e 39, Groningen met 6 op de 35, Arnhem
met 6 op de 83, Dordrecht 3 óp de 27, Zaandam
10 op de 19, Hengelo 8 op d-e 19, Enschedé 8
op de 23, Leeuwarderadcel 7 op de 15, Menal-
dumad-eel 7 op de 15, 't Bildt 4 op d-e 13, Ambt
uitvoeriger terug.
rcruinan-d,"0<kdb schrijft het
,ot
wnmens het Bestuur,
ANTON BOSSE, Voorzitter.
H. J. GANZEBOOM, Secretaris.
Wij komen op deze belangrijke voordracht6 op de 15, Lonn©uer 6 op de 17, Smal-
lingenland 3 op do 15, Opsterland 4 op de 17,
Schoterland 7 op de 1?, Ooststelli ngwerf 7 op
de 15.
Zooals uien ziet is er één gemeente, Zaandam,
waar de sociaal-democraten de meerderheid heb
ben; daar zal, volgens inededecling van den lieer
Duys, op 1 Mei van het Stadhuis en van de
openbare gehouwen de roode vlag worden uit
gehangen.
In verschillende andere gemeenten behoeft
hoofd-
„,gaan dezer partij, de „Roeskoje Snamja",
heeft onlangs zijn vijf-en-twintig-jarig r-egee-
ringsjubiló gevierd, doch is er in deze lange pe
riode niet in geslaagd het wezen der orthodoxie
of den geest van het Slavend-om tè begrijpen.
Daarvoor bedreigt hem thans, naar het schijnt,
de straf: het verlies van zijn troon. De berich
ten van den Balkan melden, dat de Bulgaren
zeer ongaarne vechten tegen hun broeders in
het geloof: de Serviërs en de Grieken, en zich no-, hechts een zetel te wo-rden veroverd, om
bij de eerste gelegenheid, die zich daartoe aan- j gelijk resultaat te bereiken als te Zaandam,
biedt, gevangen geven. De Bulgaarsche soldaten D-e gemeente Goor, waar men reeds eenmaal'
de hoogte van Zaandam bereikt heeft gehad,
is in het lijstje van „Het Volk" niet opgenomen.
Nadat men er gepokt en gemazeld- bad hebben de
-kiezers er aan de roode ziekte bij d-e jongste ver
kiezing een radicaal einde gemaakt.
Begrijpelijk, dat „Het Volk" zulks verzwijgt.
ZUIVERING.
Myosotis schrijft in „Het R. K. P.atro-ons-
blad.:"
Er is geconstateerd op verschillende
plaatsen, dat leden van Roomsch-Katholieke
werklieden-organisaties zoo ver zijn gegaan,
dat zij voor de officieele kandidaat-stelling
der Tweede Kamer en Gemeenteraadsleden
hun naam hebben geleend om S. D. A. P.
men-soben voor te hangen.
Bij die publieke proclamatie van een vij
and der R. K. Kerk tot hun uitverkorene
voor de stedelijke of landelijke Overheid,
hebben zij het natuurlijk niet gelaten. Zij
hebben in bun omgeving ook ten voordeele
dier kandidaten gewerkt.
Zelfs beeft men bestuurleden der Room-
sche organisaties op de lijsten der kandi
daatstelling zien prijken.
- Die lijsten zijn nog ter inzage op de
meeste raadhuizen en nog niet vernietigd.
In het belang der Roomsche organisaties
zelf, raad ik liaar aan deze kandidaatsstel
lingen te onderzoeken en de valsche broe
ders, die op die roode lijsten voorkomen, te
royeeren.
Men verzoekt ons plaatsing van het vol
gende
De Jaarvergadering der vereeniging va-n uit-
gevers van Dagbladen: „De Nedexlandsche
Dagbladpers" werd Donderdag gehouden in het
„Congres-gebouw" van de E. N. T. O. S.
In plaats van de aftredende bestuursleden,
de heeren H. G. W. Sprenger („Leeuwarder
Courant") en C-hr. A. Vieweg („Prov. Geld. en
Nijm. Crt."), die niet herkiesbaar waren, wer
den gekozen d-e heeren A. J. Brouwer („Arnb.
Crt.) en J. J. Tijl („Prov. Overijss. en Zw.
C-rt.")
Het voorstel van het Bestuur tot regeling
der verhouding tot de vereeniging van uitgevers
van tijdschriften en coura-nten-niet-dagbladen:
„De Ned. Periodieke Pers", werd aangenomen.
Dit betrof in hoofd-zaak het medegebruik van
het orgaan van de „De Ned. Dagbladpers" en
de gelijkstelling op advertentiegebied van de
leden van de „Ned. Per. Pers" met boekhan
delaren, zoolang d-e vraag: „wie geniet korting
voor advertentiën in de dagbladen?" niet ge
heel is opgelost.
Vervolgens werd d-e wenschelijkheid bespro
ken van bet stichten van plaatselijke afdeelin-
gen der vereeniging en naar aanleiding hiar-
I van een voorstel tot wijziging der statuten be-
I handeld. Daar niet drie vierden der leden aan-
I wozig waren, zal binnen een maand een nieuwe
vergadering worden belegd.
Voor de Oommissie van Advies omtrent het
advertentiewezen, bestaande uit houders van ad-
ver tentieburcaux, werd een Reglement vastge
steld. De vergadering stelde een advies dier com
missie omtrent de vraag: „wat is een adver
tentiebureau?",- in handen van het bestuur om
pra-eadvies, evenals e-enige voorstellen, door een
der leden betreffende advertentiën gedaan.
Do conelusiën der vergadering van 2 Juni
1910 omtrent advertentiën en „reclame-bericli-
ten", werden vervolgens aan een herziening on
derworpen en al-s volgt opnieuw vastgesteld
I. De vergadering besluit, dat de offioiëele
publicatie van gemeentelijke en provinciale be
richten in liet algemeen t-ot de rubriek der ad
vertentiën behoort; docli meent, dat deze kwes
tie er een is van localen aard en dat alleen door
locale samenwerking, desgewensclit onder
leiding van liet bestuur van „De Ned-e-rlandsche
Dagbladpers" naar een oplossing ervan ge
streefd kan worden.
II. De vergadering neemt als regel aan, ook
andere aankondigingen van Rijks-administra
ties, Besturen van Provinciën en Gemeenten,
andere openbare lichamen en spoorweg-maat
schappijen, die het karakter van advertentiën
dragen, niet gratis op te nemen.
III. De vergadering besluit, aankondigingen
en mededeelingeu, waarbij niet rechtstreeks een
algemeen belang bet-rokken is, docli geheel of
voornamelijk liet pereoonliik belang van den
inzender wordt betoogd, niet als bericht op te
nemen in het redaetioneele gedeelte der cou
ranten.
IV. De vergadering besluit aan llijk, Pro
vinciën en Gemeenten geen rabat te geven op
advertentiën, en zoo deze door tussobenkomst
van advertent-ie-bureaux worden geplaatst, aan
deze niet moer dan 10 pCt. korting te geven,
terwijl verlangd wordt, dat de advertentie-bu-
reaux van deze korting niets afstaan.
V. De vergadering besluit, als hoogste rabat'
voor weldadigheids-advertentiën aan te nemen
50 pCt. van den gewonen advertentieprijs, en-
lijsten van verantwoording betreffende ingeko
men giften bij inzamelingen niet in het redae
tioneele gedeelte van d-e couranten op te nemen.
VI. De vergadering besluit, geen adverten
tiën aan te nemen van adverten tie-bureaux, dia
tarieflijsten publieeeren, welke grovelijk on
waar en misleidend zijn.
VII. De veragdering besluit niet toe te ge
ven aan eisehen van adverteerders, die een be
paalde plaats in de courant voor een adverten
tie verlangen, noch zich te binden aan een
monopolie van een bepaald model of lettersoort
of versiering, tenzij tegen extra betaling.
VIII. De vergadering draagt aan het be
stuur op, een lijst aan te leggen van adver-
tentie-bureaux, colporteurs en adverteerders,
waarop het de namen plaatst van hen, die het
meent, dat daarvoor in aanmerking komen, naar
aanleiding van klachten, omtrent hen door het
bestuur ontvangen van de leden, welke lijst zal
worden bekend gemaakt in de „Mededeelingen"
der vereeniging.
IX. De vergadering besluit, dat geen ver
plichting zal worden aanvaard om, naar aan
leiding van het plaatsen van advertentiën, re
clame-berichten of recensies in het redactioneels
gedeelte van couranten op te nemen.
X. De vergadering besluit, aan Openbare ca
Bijzondere Leeszalen, Tehuizen e. d. geen gra-
tis-abonneinenten op de dagbladen te verleenen
noch .korting op de abonnementsprijzen toe te
staan.
Aan het bestuur der vereeniging werd mach
tiging gegeven, om advertentie-bureaux we
gens grove misbruiken, na onderzoek, bij de
leden te signaleeren, zóó, dat daarvan het ge
volg zijn zal, d:at geen der leden, korteren of
langeren tijd, met zulke bureaux zaken zal doen.
Verder werd besloten voortaan oqk niet meer
lijsten van aangeboden en gevraagde betrekkin
gen voor Arbeidsbeurzen gratis te plaatsen, noch
deze op andere wijze te steunen. Dit geschiedde
voornamelijk naar aanleiding van het feit,
dat de gemeentelijke Arbeidsbeurs te Am
sterdam zich bij degenen, die betrekkingen
te vergeven hebben of zoeken, tegenwoordig
aanbeveelt door op advertentiën, die in de dag
bladen verschenen zijn, te schrijven met recla
mes voor de Arbeidsbeurs, waarin bedektelijk
het adverteoren in de couranten ontraden
wordt.
Ook werd besloten met het opnemen van me
dedeelingen over te houden vergaderingen zeer
soloer te zijn, die mededeelingen voortaan te be
perken, zoodat zij niet meer zijn dan een een
voudige herinnering aan vroeger gedane oproe
pingen, al dan niet per advertentie in de bladen.'
Ten slotte werd besloten, aan den „Journa
listenkring" op diens verzoek om samenwerking
voor het vervullen van vacatures bij de redac
tiën, te antwoorden, dat de Vereeniging bereid
is tot samenwerking, in den thans aangeboden
vorm, en met het Bestuur van den „Kring" deze
zaak verder te regelen.
Na afloop der geanimeerde vergadering ble^
ven de leden op de terreinen der E.N.T.O.S. ge
zellig bijeen.
Een medewerker van de N. R. Ct. beweert,
dat liet liberalisme noodzakelijk verbonden-
is met rationalisme, maar geeft toe, dat het
rationalisme zicli in meerdere mate in de
kringen ter linker- dan ter rechterzijde hoeft
geopenbaard.
Dan vervolgt hij
„Rationalisme met vervreemding van gods
dienst en kerk. Nu is de afschudding van
den traditioneelen band met godsdienst on
kerk, voor zoover die zich onder de platte
landsbevolking openbaarde, veelal niet ge
schikt om sympathieën op te wekken. Da
boor en de arbeider moge nu niet steeds den
meest verlieffenclen invloed hebben onder
vonden van zijne verhouding tot godsdienst
en kerk, toch kan men niet ontkennen, dat
in het algemeen zijn persoon een gunstigen
invloed genoot van het vasthouden aan het
traditioneele geloof, dat het hem goed was
met zijne voorstelling zich te verplaatsen in
den tijd van de aartsvaders, van de her
dersvolken en in het hoog verheven leven
van Christus. Om naast den tredmolen van
het gewone dagelijksche leven, van den
strijd om liet bestaan en van de bevrediging]
van materieele behoeften ook tehebben een
andere wereld, waaruit althans de besten
verheffing konden punten."
Ziedaar een onvervalscht staaltje van li
berale opgeblazenheid
Voor de boeren en do arbeiders is het wel
goed, dat zc aan godsdienst en kerk vast
houden.
Het moge niet verheffend zijn, zo blijven
er rustig en kalm bij, merkt Het Huisgezin
ironisch op, en men lieeft met die menschen
n»»S9«S9i£;
O-
Middelerwijl dreef de luchtballon, aan de
achtwinden prijs gegeven, door bet lucht-
uim voort, nu eens met de snelle vlucht van
da ZWu'uw' d'0 naar baar nest terug keert,
n weder boven de bergen zwevend, als de
wifii er zijn wieken drijft; som-
I ';,etl f'°gen Ritter of Loffman zich naar
dion61!*611 ontdekten dan in het diepst van
lende lion* \iin duisternis, verwarde, tril
len aanwezen. MaaMan^
■nen ook die- (1„ fv'^szumerhand verdwe-
gen van den'damnVr!°n ,dü hoogere la-
werd steeds ijlor on en de- 'ucljt
voelden zich de borst be??«; i'"26 rflz,g'era
ioor een door een ona^l*" h,et oor
aangedaan; een stekende pyn ^|,LU^ing
ij°or alle gewrichten en de toe nemen dl w
de verstijfde limine leden, EmJIia, Vv;er
jachten waren uitgeput, liet zich attn de
^oeten baars broeders neder glijden.
.-»? Wat doet gij? riep deze uit.
Ik wil slapen, prevelde het arme meisje.
■l Waak, waak! riep Wilhelm verschrikt;
"e 8iaap js de dood! Sta op. Exnilia!
Maar zij verroerde zieh niet
Emilia! herbaalde Wilhelm bulten zich
pOIven; o mijn God! zij hoort mij niet..,, en
seen middel om haar te verwarmen
Neep» deze mantel, sprak een stem.
Ritter hief het hoofd op en bespeurde dat
Loffman zich van een soort van gevoerden
pels ontdeed, dien bij had: omgeslagen.
Maar gij zelf dan? vroeg bij verrast en
ontroerd.
Den sterkste voegt bet te lijden, hernam
Christiaan.
j Wilhelm hielp hem zijn zuster in den maii-
tel wikkelen, en toen bij dezen liefdedienst
j zijn hand die van den ander ontmoette, vat
te hij ze met aandoening.
Wat gij daar verricht, maakt al het an
dere goed, sprak hij, en het doet mij innig
Leed, woorden te hebben geuit, die u moesten
kwetsen.
Bekommer u daarom niet, hernam Loff-
.11 bewogen, het grootste ongeliik was aan
mijn kant.
j Laat ons dan elkander vergeven, her
nam Wilhelm. Ieder onzer zal weldra van
zijn woorden en daden rekenschap hebben te
geven aan God; en daarom, leggen wij onze
I vijandschap af, voor wü voor Hem verschij
nen.
J Ik ken ze reeds niet meer, riep Chris-
i liaan uit. Wilhelm Ritter, hier is mijne hand:
is die van een vriend!
Ik neem ze als zoodanig aan, antwoord-
ue W ilhelm uit de volheid van zijn hart. Wij
zijn beiden misleid geworden, Loffman; elk
onzer hield den ander voor een slechtaard,
omdat hij tegengestelde belangen had, en
onbekend, gelijk wij waren, hebben wij el
kaar belasterd-
Onderwijl kleurde een flauwe lichtstreep
het Oosten: de ochtend rees.
De wind die lien tot nu toe al hooger en
hooger bad opgevoerd, scheen eensklaps om
te loopen; de luchtballon begon zacht te da
len, en blies liet vonkje der hoop aan, dat
voortglimt in liet hart tot aan den dood.
Maar ook de verzoening had hun moed ver
levendigd. Vroeger bad ieder van hen al
zijn kracht, al zijn troost alleen uit zich
zelf moeten putten, terwijl nu de een den
ander ten steun en opbeuring was.
De zon was nog niet geheel boven de kim
men, toen zij de Badenselie vlakten herken
den.
Dat was voor heil als het ontwaken tot een
nieuw leven; zij waren niet meer alleen in
dien chaos der duisternis, waarin zij den ge
ileden nacht waren rondgevoerd; de zon
spreidde liare glansen; de aarde bestond nog!
Zij zagen baar onder zich; zij herkenden de
stroomeii, de bergen, de steden; dóór woon
den menseben, wier oog ben misschien in de
wolken volgde, wier wenschen ben tot zich
riepen.
En de ballon daalde altijd.
Eindelijk konden zij de velden, de huizen,
de personen onderscheiden. Eensklaps deed
Ritter een uitroep van vreugde. Hij had Lor-
rach herkend, en verder, op de glooiing der
heuvelen, zijn dorp, zijn akkers. De wind
■dreef hen dien kant heen; weldra waren zij
hoven de weiden, die de heuvelen omzoom
den.
Emilia had snikkend de handen gevouwen;
zij onderscheidde het dak harer woning, het
eikenbosch je, waarin zij zoo menigmaal zich
nederzette tot werken; het beekje langs den
voet der rotsen murmelde. Wilhelm zelf
weende .Maar op dit oogenblik begon de bal
lon, die tot nu toe dalende was gebleven,
door een l'rissebe koelte opgeheven, weder
langzaam te rijzen. De jonge dochter en
baar broeder slaakten een kreet van wan
hoop, bogen ziel) over don rand van het
schuitje heen, en strekten de armen uit, als
hadden zü miar hun woning willen snellen.
Ach, mijn God! is er dan geen middel
om neder te komen? riep Emilia van vrees
buiten zicli zelve.
Er is een, hernam Loffman, maar bet
is lioogst gevaarlijk.
Laat bet zijn wat het wil, liever het erg
ste, dan die ontzettende angst, riep Ritter
met drift. Denk aan den afgeloopen nacht.
Ja, sprak de jonkman; buitendien is
liet ons eenige redmiddel. WelaanHij
stond behoedzaam op, nam den puntigcn
stok dien hij hij zich droeg, en stiet een wijde
opening in het bekleedsel van den ballon.
Deze scheen een diepen zucht te slaken, en
bewoog zich stuiptrekkend als een hezield
wezen, dat een wonde ontvangt. Een oogen
blik lang was de onzekerheid verschrikke
lijk. Het gas stroomde met onstuimig geweld
door de geboorde opening; de ontspannen
ballon daalde met een schrikbarende snel
heid, als ging hij zieh in een peillooae diepte
verliezen. De drie reizigers sloten do oogen,
door ontzetting en duizeling bevangen
Eensklaps deed zicli een heftig geschenr.
hooren, gevolgd door een hevigen schok; in
angstige verwachting beurden zij het hoofd
op, de ballon was blijven hangen aan de on
derste takken van een den, en bet schuitje
slingerde weinige voeten boven den grond.
Tegen den avond van denzelfden dag ston
den Loffman Ritter bij het geopende venster
van een landelijke woning, op den top van
een heuvel gebouwd. Het was die van Rit
ter, welke zijn reisgenoot, terstond na lmuno
wonderbare redding, daarheen had geleid.
Broeder en zuster waren er in het- eerst
alleen op bedacht om zieh met hun gast over
hun ouderling behoud te verhengen; maar
toen die vreugde eenmaal voorbij was, voel
de Wilhelm de herinnering weder boven ko
men aan zijn persoonlijk belang, dat zoo
grootelijks werd bedreigd.
Op het houten hekwerk leunende, dut een
soort van balkon vormde, bleef hij geruimen
tijd liet stilzwijgen bewaren, toen Christiaan
die zijn blikken over het veld deed gaan,
zieh eensklaps omkeerde en vroeg:
Hoe ver strekt uw landgoed zieh wel
uit, mijnheer Ritter?
Deze huiverde, als had die vraag hem de
verborgen gedachte van zijn gast ontsluierd.
Ha, gij wilt berekenen hoeveel gronds u
het winnen van uw proces wel op zou breu-
I gen? vroeg hij met eenige bitterheid