DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Kort Verslag
Kissderttiwiswest 2f$-31-ll3v HaapSem
EERSTE BLflii.
van Én veroaÉeriipn der
TWEEDE KAMER.
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het Koperen huwelijksfeest
van ons Vorstelijk Echtpaar
BINNENLAND.
'DOKBERDAG 7 AUG. 11913
3&st« Jaargang Ho. 8206
ABONNEMEN'ÏSPBUSt
rw msandmi voor Haarlem IS#
VW da plaatiwm, waar een agent te gevestigd (kous «er gem.) - 135
V«K»r de overige plaatsen in Nederland franco per poet 180
Afsoaderiüke nummer» 0 03
iurefit» van Radactie en Administratie
Intercommunaal Telsf ©©«ntsmistier 1426.
PRIJS DER ADVERTENTWN»
Van 1—0 regels 60 cent (eontant 50 eent). Iedere regel '«new MJ ei
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ei per regel Buit«rl 20 et
Dienstaanbiedingen 25 et (0 regels), driemaal voor W et (a eontanU.
STILDEN b«
levenslange onge»
•eb iJetheid tot
m erken.
Alle betalende abonnfr mo ilt blad, die la bet bezit «ener vewekerfngspoli» «tin. *itie volgen» ie bepallacn ap da potteen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voo«
STILDEN ba f C f| 0D1J)EN W i|l GULDEN bi
verlies van een i Ij 8 verlies vaa f a 1 ra veriie» vaa
hand of voet I W dén oog, 1 4ÜI# duim.
SÜLDEN b»
aver lijden,
SULDEN b8
verlies vaa
één
SULDEN bQ
verlies vaa
viagMV
nltkeerlng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de MnatzebappQ „Hollaadsehe Algemeen» Veredcerlngsbank*1 te Sefiledara,
Gii nummer bestaat uil
twee binds#?.
van
Haar j
ONTSPORING.
Gisteravond 10 uur ontspoorde de motorwa-
onze Vorstinne blijve zegenen,
Kind, Nêerland's hoop, zal blijven bewa, Q N_ z juliana.
?en, en het vooihceldig gezin van ons vor-par^ waardoor de geheele dienst in de war
stelijk echtpaar blijve beschermen tot in j ,va_s_ Door middel van dommekrachten, slaag
lengte van dagen! j de men er om 12 uur in, den wagen in het
Lang leve het Koninklijk gezin, lang leve spoor te brengen.
het koperen bruiloftspaar: Prins Hendrik en
Koningin Wilbelmina!
Wij vestigen nogmaals de aandacht er op,
dat zij, die zich wenschen te abonneeren op het
„Kort Verslag," zich vóór 31 Augustus moeten
opgeven en terstond het bedrag van f 0.50 be-
Abonnementen opgegeven na 31 Augustus,
kunnen niet meer tegen den verlaagden prijs
worden berekend.
De Administratie.
AGENDA. 8 Augustus.
Gebouw St. B a v o R. K. Volksbond
VA en 8 uur Bioscoop-voorstellingen.
Schouwburg Jansweg 2% uur
Biosc. Herm. Smits. Voorstellingen.
,8 uur De Hertogin van Saragossa.
Sociëteit Vereeniging 8 uur
Henri Ter Hall's Revue: 't Zal wel wennen.
Brjngebouw Bioscoop-voorstelling.
Schouwburg „De I< r o o n" 8 uur
Optreden van het Ned. Operette Ensemble.
-- 2—5 uur Bioscoopvoorstellingen.
Café Restaurant De Karseboom
Groote Houtstraat 99 Matinée en Concert.
Hotel Duin en Daal Bloemendaal
Matinée van 3—5 en Avondconcert van
8—10 uur.
Paleis van Justitie hall 2
Bureau van Consultatie.
Eiken dag.
A p o 11 o-t h e a t e r Bartel jorisstraat
Voorstellingen.
Bioscope-theater Groote Markt
Voorstellingen.
Te y Iers Museum Tentoonstelling
Etsen van Rembrandt.
Bisschoppelijk Museum (Jansstraat
79). Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. Feestdagen.
AANRIJDING.
Gisterenmiddag kwart voor 5 uur werd
de walbaas van de stoombootmij. W. Bus op
het Spaarne, vlak tegenover het kantoor ge
grepen door de treeplank van een der wa
gens der E.N.E.T. De man werd eenige me
ters meodegesleiTïd en liep eemge schram
men op in het gelaat. Te voet kon hij zich
naar huis begeven.
Haarlemsche Alladatijes No. 5>3r
TIJDSVERSCHIL.
Waar of het aan ligt, weten we niet,
maar het is soms hinderlijk enschade
lijk, zoo groot als het tijdsverschil is tus-
schen de klokken op de Groote Markt (aan
het Stadhuis, en op den Bavotoren) en die
aan het station.
Deze week op een ochtend constateerden i DE BALKAN. De vrede van Boekarest is
wij, dat de twee klokken op de Groote Marktj gisteren tot stand gekomen. Bulgarije heeft
vier minuten verschilden, terwijl de Sta- I toegegeven.
tionsklokken nog drie minuten later wezen j SPANJE. De staking in Catalonië neemt
dan de hardstloopende op de Markt. j reusachtige uitbreiding aan.
KORT OVERZICHT.
Dat is een toestand, die in het belang van
het verkeer niet mag voorkomen. Of nu de
eene of de andere klok den juisten tijd aan
geeft, kan ons vrijwel koud laten: maar
noodzakelijk is het, dat de hoofdklokken in
de stad denzelfden tijd aanwijzen. Voor
al omdat het treinverkeer en het tramver
keer op de eene klok is geregeld, moet het
niet gebeuren dat de andere merkbaar daar;
mede verschilt.
Onze ijverige en secure stads-klokkenma-
ker zou vooral in het reisseizoen velen ver
plichten, zoo hij met de stationsklokken (die
wel eens rare bokkesprongen maken: on
langs waren ze alle tegelijk defect) een
roerende verstandhouding onderhield!
Heden vieren H. M. de Koningin en Z. K.
H. de Prins hun 12M-jarig huwelijksfeest.
In alle stilte gaat dit intieme huwelijks
feest voor den lande voorbij, Hare Ma
jesteit en de Prins hebben voor alle publieke
eerbetoon van het voik bedankt, en zooals
het een huiselijk feest is op de allereerste
plaats, een feest van intiem geluk, zoo dient
het Nederlandsche volk de intimiteit van het
Koninklijk gezin te eerbiedigen, en zich te
bepalen tot een liartelijken gelukwensch.
Deizen laatsten brengt heel het Oranje-
lievend Nederland aan onze beminde Vor
stin en Haren echtgenoot!
Heel het Oranjelievend Nederland,
- de toevoeging is noodzakelijk, sinds de
oolitieke verhoudingen helaas zelfs het Ko
ningschap, dat fundament van Holland's
grootheid en geluk, aantasten en de tegen
standers van het Koningschap ons zelfs als
raadslieden der Koningin worden opgedron
gen.
Maar tegenover dit altijd kleine aantak
dat alleen door hulp van anderen nu zoo op
den voorgrond is gekomen, staat dan toch de
overgroots meerderheid van ons Nederland
sche volk._
En deze brengt loyaal en oprecht Hare Ma-
jesteit en den Prins op dezen intiemen feest
dag hare hartelijke gelukwenschen, en bidt
God, dat Hij beiden lang nog spare voor el
kander, voor hun kind, voor het vaderland
®u het volk.
Vooral wij, Katholieken, uiten deze bede
voor het geluk van het Koninklijk gezin op
dezen feestdag.
En als wij nü, zooals eiken Zondag, in onze
kerken bidden: Domine, salvam fae Regi-
uam nostram: „Heer, bewaar onze Konin-
S'n dan willen wij heden daarmêe met
kadruk zeggen, dat God het huwelijksgeluk
PERSONALIA.
Voor het examen Gymnastiek Middelbaar
Onderwijs slaagden te Utrecht a.m. de hee-
ren A. Beekeringh, J. E. H. Bolland en A.
Bouwers, allen van hier.
„GEESTIG".
Hoe gauw een mensch toch de roep van
„geestigheid" te pakken heeft! De bekende
komiek Speenhof is gedurende de kermis
van tijd tot tijd ook hier te Haarlem en
draagt er z'n verzen voor, waarvan er vele
wel aardig zijn.
Helaas doet ook meneer Speenhof aan de
politiek, en danzijn z'n versjes veelal
lorren.
Maar sommige linksche heeren houden die
lorren voor juweeltjes, en zoo verklaren
wij het ons alleen, dat een redacteur der
„Stads-Editie" in extase komt voor de „gees
tigheid" van het onderstaande couplet, dat
de man, omdat het zoo machtig aardig is,
héélemaal in z'n courant overneemt!
Het verbeeldt een uiting van Troelstra na
dat H. M. de Koningin hem de eer aandeed,
als partijleider te consulteeren over de mi-
nisterieele crisis: ziehier dat ultra-geestige
couplet:
Majesteit neem me niet kwalijk
Dat ik zenuwachtig ben,
Maar u weet dat ik de vormen1
Van 'tHof te weinig ken,
Op den duur zal ik ze leeren,
Let maar op ik snap ze gauw,
En dan kom ik 's logeeren
Met m'n jongens en de vrouw.
Nu, als dèt nu niet verbazend geestig en
lollig is, dan weten we het niet!
Wel, wel, wat 'n smaak en distinctie en
fijngevoeligheid!
En naar dat geleuter hoort nu een, vaak
op „standsgevoel" en vormen grootgaand
publiek met lachende instemming!....
INKWARTIERING.
B. en W. van Haarlem brengen ter kennis,
dat de lijst van inwoners, die voor het verlee-
nen van inkwartiering en onderhoud im aan
merking komen, is herzien en dat die lijst
gedurende veertien dagen ter inzage is ne-
dergelegd op de gemeente-secretarie (2e afd.)
en bij afschrift is aangeplakt.
Bezwaren tegen die lijst kunnen van 20
Augustus 1913 tot 3 September 1913, op on
gezegeld papier worden ingediend.
Zij, die mochten verlangen, dat voor hunne
rekening de inkwartiering worde uitbesteed,
AMERIKA. President Wilson wil ingrij
pen in de gebeurtenissen in Mexico, 't Is
dan ook hoog tijd!
FRANKRIJK. De Senaat heeft den drie
jarigen diensttijd in beginsel aangenomen.
DE BALKAN.
D@ ¥red@ is gesloten
Een telegram uit Boekarest meldt, dat de
vrede tusschen Roemenië, Servië, Grieken
land en Montenegro eenerzijds, Bulgarije an
derzijds, gisterenavond is gesloten.
De vrede is mondeling gesloten; het vre
desverdrag zou hedenochtend om 11 uur wor
den geteekend.
Stroemitsa is aan Bulgarije toegekend, Ka-
wala aan Griekenland.
Ook het besluit tot demobilisatie zal heden
worden geteekend.
Het vredesverdrag bevat dus een opoffe
ring van Servië, dat aan Stroemitsa nogal
vasthield.
Griekenland heeft met Kawala, de stad
aan de Egeïsche zee, over welker beteeke-
nis wij deze week schreven, zijn zin gekre
gen.
In Sofia wordt gehoopt dat de mogend
heden het vredesverdrag nog eens zuilen
„herzien", zoo meldt een Reutertelegram
uit Sofia.
Beteekent dit dat de Bulgaren hun laat
ste hoop nog stellen in een beknibbeling
van wat tot stand kwam?
De wreedheden der Bulgaren.
De Bulgaren hebben dezen laatsten veld
tocht ontzettend wreed gevoerd. Alle be
richten stemmen samen. Zoo wordt door
Reuter gemeld uit Konstantinopel: De Por
te heeft een circulaire tot de gezanten ge
richt, waarin zij hen verzoekt de aandacht
der mogendheden te vestigen op de wan
daden, die de Bulgaren begaan jegens de
Mohamedaansche bevolking en op de slech
te behandeling van de krijgsgevangen Tur
ken.
En uit de particuliere depêches aan de
N. R. Ct. nemen wij het volgende over:
Een groote openluchtvergadering is den
30sten Juli te Nigrita gehouden. De aan-
wezigen namen een besluit aan, waarin zij
hun verontwaardiging uitspraken over het
gedrag der Bulgaren, verzekerden, dat de
Macedoniërs geen Bulgaren zijn, maar echte
afstammelingen van het oude Griekenland,
en verklaarden, dat zij geen andere oplos
sing dan vereeniging mét Griekenland zul
len aanvaarden.
Voorts meldt de parlementaire commissie
van onderzoek naar gruwelen door Bulga
ren bedreven, vele gevallen die te Xanthi
en omliggende dorpen gebeurd zijn. Naar
heet, zouden de Bulgaren daar meer dan
200 slachtoffers hebben gemaakt, en weet
men niet wat er gebeurd is met 163 men-
schen, die door de Bulgaren zijn mee
gevoerd!
DUITSCHLAND.
Het Krupp-proces.
De beteekenis van het Krupp-proces is in
sommige bladen nogal overdreven. Wat de
eigenlijke zaak betreft, geeft de Berlijnsche
oud-corr. der N. R- Ot. erover de volgende
korte en bondige uiteenzetting:
Vastgesteld en door de meeste beschul-
monopolie voor legervoorziening bedreigd
werd, meer succes in den wedstrijd te be
zorgen. Brandt, de gewezen oppervuurwer-
ker, snuffelde aan de achterdeur op wat
zijn groote heeren directeuren te Essen aan
de voordeur te weten hadden kunnen komen,
als zij daartoe niet te gemakzuchtig of te
voornaam waren geweest.
In hoofdzaak draaide zijn gesnuffel blijk
baar om prijzen en termijnen van leve
ring; bij geval ook om een nieuwe vinding
van een mededinger, hoewel hiervan in de
openbare terechtzitting niet is gesproken,
misschien wel omdat daarmede het gebied
van de geheimen der Landsverdediging be
treden kon worden.
FRANKRIJK.
De driejarige diensttijd.
De Senaat heeft al de amendementen, op
de wet-Barthou tot invoering van den drie
jarigen diensttijd voorgesteld, verworpen.
Men kan nu verwachten, dat de Senaat de
wet heden onveranderd zal aannemen. De
Kamer is ook reeds voor morgen bijeenge-
i roepen, waarschijnlijk alleen om de regee-
ring het decreet tot sluiting der gewone zit-
I ting-1918 te hooren voorlezen.
SPANJE.
De staking in Catalonië.
Uit San Sebastian wordt gemeld, dat vol
gens de laatste berichten, uit arbeiderskrin
gen ontvangen, het aantal stakers te Bar
celona 100.000 bedraagt. De autoriteiten
vreezen, dat de werklieden van andere in
dustrieën in Catalonië uit sympathie met
de stakers eveneens den arbeid zullen neer
leggen. De geheele troepenmacht in Cata
lonië wordt in gereedheid gehouden, ter
wijl ook de troepen te Aragon, Valencia,
Castilië en Navarra order hebben ontvangen
zich gereed te houden om, indien noodig, on
middellijk naar Catalonië op te rukken. De
werklieden blijven echter volgens een be
richt in de Tel. halsstarrig weigeren zich
aan een scheidsrechterlijke uitspraak, zoo
als door den gouverneur werd voorgesteld
te onderwerpen.
MEXICO.
De Vereenigde Staten en de revolutie in
Mexico.
President Wilson van de Ver. Staten is
van plan om nu eens een eind te maken
aan het revolutie-maken in Meöico: langs
officieusen weg heeft het gouvernement der
Vereenigde Staten aldus meldt de corres
pondent van de „Daily Mail" te Washing
ton aan zijn blad aan president Iluerta
een nota, gelijkstaand met een ultimatum,
aangeboden, waarin er bij hem op aange
drongen wordt, om zich als candidaat voor
het presidentschap terug te trekken. Zou
Huerta niet aan dit verzoek willen voldoen
hetgeen hoogstwaarschijnlijk is dan
zou de regeering der Vereenigde Staten den
vrijen invoer van wapenen in Mexico toe
staan, een maatregel, waardoor liet gene
raal Carranza, den leider der opstandelingen,
mogelijk gemaakt wordt, op krachtige wijze
zijn campagne tegen de huidige Mexicaan-
sche regeering voort te zetten.
kunnen een daartoe strekkende aanvrage digden erkend is het, dat een vertrouwd
man van de firma Krupp 'jaren lang zich èr
door ondergeschikte ambtenaren van het mi-
ter gemeente-secretarie (2e afdeeling) onder
teekenen
DE NIEUWE ADVISEUR VAN IIET
PLAATSELIJK COMITÉ DER K. S. A.
nisterie van oorlog, die hij daarvoor wat
toestopte, over heeft laten inlichten, welke
j bestellingen het ministerie ging doen, wat
Door Z. D. H. den Bisschop van Haarlem de prijzen en aanbiedingen van de mede-
is benoemd tot geestelijk-adviseur van het1 dingers waren en wat aan deze gegund zou
Plaatselijk Comité der Katholiek Sociale Ac-1 worden. In hoofdzaak was Brandt's spio-
tie voor Haarlem en omstreken den Zeer- I nage er op gericht, sneller dan de mede-
Eerwaarden Hoer J. II. AV. Borsbooin, rector I dingers over bestellingen ingelicht te zijn
van het St. Jozefsgestioht aan het Spaarne en hun aanbiedingen te weten te komen,
alhier. 'om daarmee zijn eigen firma, welker vroeger
HET KOPEREN HUWELIJKSFEEST
VAN H. M. DE KONINGIN EN Z. K. H.
PRINS HENDRIK.
H. M. de Koningin-Moeder zou heden op
het koperen huwelijksfeest van het Koninklijk
echtpaar een bezoek brengen op Het Loo, en
daarvoor per trein van 4 uur 53 min. aan
het station te Apeldoorn arriveeren.
HOFBERICHTEN.
H. M. de Koningin-Moeder heeft gisteren-
5 middag met haar gevolg, bestaande uit de
dames freule van Itbersum en freule van de
j Poll en de heeren jhr. de Ranitz en jhr.
I Schimmelpenninck, een kort bezoek gébracht
aan Arnhem. H. M. is aan het station bo-
gfbet door den burgemeester mr. A. J. A. A.
baron van Heemstra, terwijl medé aanwezig
was jhr. S. van Citters, commissaris der Ko
ningin.
Dadelijk werd gereden naar het ooglijders-
1 gesticht, waar H. M. weid ontvangen door
het bestuur, waarvan de voorzitter dr. Pie-
1 kema door den burgemeester aan H. M. word
j voorgesteld. Eerstgenoemde stelde daarop de
overige bestuursleden voor. Een zoontje van
den voorzitter bood hierop aan II. M. bloe-
jnaen aan.
i Bij de rondwandeling door de zalen onder-
hield H. M. zich met alle patiënten, waarbij
zij den kinderen kleine geschenken aanbood.
Omstreeks 3 uur eindigde het bezoek en
I werd gereden naar het kinderhuis, daarna
naar de Vierjaarlijksche.
De Etiinisteiiëele crisis.
In zake de scheuring in de S.D.A.T.-ge
lederen vertelt een berichtgever der Tel. de
volgende bijzonderheden over de socialisti
sche partijconferentie:
De stemmencijfers waren thans: 12 voor
de aanvaarding en 8 er tegen. De eerste
maal waren zij 13 er tegen en 8 er voor.
Opmerking verdient het feit, dat de heer
J. W. Matthijsen, tweede secretaris der par
tij, de man, waarop de heer Schaper doel
de toen hij schreef, dat een niet-gerechtigde
de eerste conferentie had bijgewoond, dit
maal was buitengesloten. Afwezig waren de
heeren Hegeraat, A7,an Leeuwen, Sannes en
Spiekman. Waarschijnlijk zou van hen alleen
mr. Sannes ook thans tegen de aanvaar
ding zijn geweest.
'Onder de 12, die ditmaal 'de motie, welke
voorstelt de portefeuilles te aanvaarden, heb
ben onderteekend, komen 6 personen voor,
die ook reeds in de eerste conferentie voor
de aanvaarding hebben gestemd: de heeren
Duijs, Hermans, Hugenholtz, J. ter Laan,
Schaper en Vliegen. Verder behooren ertoe
de heeren Van Kol e,n K. ter Laan. die
op de vorige partij-conferentie afwezig wa
ren, doch zich daarna voor de aanvaarding
hadden verklaard, en verder de heeren An
kersmit, Helsdingen, E. Polak en Troelstra,
die eerst tegen waren en thans voor. Deze
laatste vier zijn "dus de bekeerlingen, die de
beslissing brachten in tegenovergestelden zin
dan t besnfit der eerste contereittie.
Men merke voorts op:
Dat thans de oude Kamerfractie zich een
stemmig voor de aanvaarding heeft ver
klaard, en dat het partijbestuur, eerst met
5 tegen 5 stemmen er tegen, thans met 5
tegen 4 stemmen er vóór is: gevolg van
het omgaan .van mr. Troelstra. Neemt men
de nieuwe Kamerfractie in aanmerking, de
heer Van Kol inbegrepen, dan zijn er 11
leden vóór de portefeuilles en 6 er tegen
(Rotterdam I is een vacature).
Uit een en ander blijkt, dat de z.g. Mar
xisten in de partij onverzoenlijke zijn ge
bleven. Voor het eerst na de befaamde ru
zie-congressen staan we hier voor een groot
en ernstig meeningsverschil tusschen de
Marxisten en de revisionisten; een enkel»
uitzondering nu daargelaten.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. Besluit van 31 Juli is, buiten
bezwaar van 's Rijks schatkist, tot afge
vaardigde van de Nederlandsche Regeering
bij het in Augustus 1913 te Gent te hou
den 23ste Congres van den Belgischen Bond
voor Oudheidkunde en Geschiedenis, be
noemd dr. G. Brom, directeur van het Ne-
derlandsch Instituut voor geschiedkundig er
kunsthistorisch onderzoek te Rome.
ADVIES UIT HET BUITENLAND.
Ook andere Katholieke bladen wijzen»
evenals wij gisteren deden, op de ergerlijk
heid, dat voor de oplossing van de Neder
landsche staatkundige crisis, de socialisten
in het buitenland advies gaan vragen.
Het Centrum zegt:
„Hoe de heer Kautsky over de situatie in
Holland denkt, kan ons weinig schelen en
nog minder interesseert het ons, of hij al
dan niet tijd heeft en al dan niet vluchtig
wil schrijven.
Maar het feit dient vastgenageld, dat men
het oordeel, de opvatting, de verklaring van
een buitenlander inroept, zij het dan ook in
't algemeen, waar men staat voor een zui
ver binnenlandsche aangelegenheid.
Dat is een zaak, die ons als Nederlander»
wèl raakt en waarvan de beteekenis nie
mand zal ontgaan.
Een beteekenis, die vooral treft in dit
jaar, nu Nederland bet eeuwfeest zijner
herkregen onafhankelijkheid viert en de lei
ders eener partij van Nederlandsche staats
burgers zich om voorlichting' naar den
vreemde wenden, om hunne houding tegen
over een ministerieele crisis te bepalen!
Dat kan een aangenaam vooruitzicht ge
ven, wanneer de socialisten straks aan de
regeering deelnemen.
Zouden zij ook maar niet vast aan Kautsky
of een ander vragen: welke portefeuille
zij eigenlijk mogen aannemen, of wat hun
naar den strengen eisch van de Parijsclie
resolutie te doen staat, wanneer zij een mi
nisterieele rol spelen zonder portefeuil
les?
Die vermaarde resolutie is een teer ding,
voor meer dan één uitlegging vatbaar en
wie zuiver in de Marxistische leer wil blij
ven, zal er voortdurend mee-hebben te re
kenen!
De Nederlandsche kiezer moet het- maar
goedvinden.
Oi' hij het ook zal goedvinden, te een an
dore vraag!"
De N. Tilb. Courant merkt op:
Ons, katholieken, scheldt men ultramon
tanen, hoewel wij, het hoofd onzer Kerk
terkenuend in geestelijke aangelegenheden,
nooit te Rome zouden behoeven te vragen
of wij uit politieke motieven deel uit zou
den mogen maken van een ministerie.
De sociaal-democraten, de echte interna
tionalen, vragen in zuiver politieke aange
legenheden advies in 't buitenland. En h'«»r-
over valt men hen niet hard!
1000
400
319
60
15
De