Wandelschoentjes. ttW. l/WeefflTfföêM<3afFë[jÖï']& Straat Tennisschoenen.
Ket XXsta Wereldcongres
voor den vrede.
de houding van de minderheid daarvan (waar
bij de meerderheid zich wel moest neerleg
gen) zeer ernstig zijn teleurgesteld. En te
recht".
Zoo ziet men, al weer teleurstelling. Hoe-
velerlei soort heeft de befaamde verkiezing
van 1913 er al gebracht? En „comedies"
niet minder 1
Overigens is dit stukje wel merkwaardig,
't Komt er niet op aan, hoe het ministerie
heet of wie er in zitten, alleen maar, het li
beraal of liever het socialistisch program moet
uitgevoerd! Een zakenkabinet? het hin
dert niet, als het program maar gered wordt.
En jammer, dat bij „eventueel succes" de
Concentratie niet met de eer kan gaan strij
ken? Zou het 'm dat juist niet doen? Zou de
Concentratie niet bang zijn juist voor die
eer. Denkt zij wellicht te veel aan een „even-
fcueele mislukking?"
barbaarschheid, enkele optimisten zullen -van een brutale overheerscliing, die kunst-
zelfs misschien meenen, dat juist de be-
perkte omvang van het gebied waarover
zich de strijd uitstrekte een waarborg is ge
weest voor het behoud van den vrede tus-
schen de groote mogendheden. Maar er is
toch allerminst reden tot juichen. Men heeft
meer te verwachten van de geleidelijke ver
anderingen die zich in het internationaal
en sociaal leven voltrekken. Spr. wees op
de voorbereiding van de derde vredescon
ferentie waarover hij echter niet verder
wilde uitweiden, daar die voorbereiding1 met.
groote moeilijkheden te kampen heeft
op de hier gehouden wissel- en anti-opium
conferentie, maar vooral op de steeds groo-
ter toenadering tusschen Engeland en de
Vereenigde Staten van Amerika en op de
geleidelijke ontwikkeling van Amerika op
volkenrechtelijk gebied. Amerika heeft de
reusachtige taak op zich genomen een wet
boek voor het volkenrecht te ontwerpen.
Spr. schetste den voortgang van dien voor
bereidenden arbeid, welke een schitterend
getuigenis heeft afgelegd van Öe eensgezind
heid van heel Amerika, ook van Latijnsch-
In de schitterend verlichte Ridderzaal werd
gisterenochtend te half tien het XXe We- Amerika
reWcon^es voor den Vrede plechtig ge- De Zuid-Amerikaansclie staten hebben
opeml. De zaal was geneeL met congressis-
ten gevuld, terwijl op de tribune een dames- krachtig bijgedragen tot het vestigen van
zangkoor had plaats gdenomen, om onder
leiding van den lieer Bolle cenigo liederen
ten gehoore te brengen.
Behalve vele leden van het eere-comité,
werden verschillende vertegenwoordigers
van vreemde mogendheden opgemerkt.
Ook de Burgemeester van 's Gravenliage
en eenige wethouders woonden de openings
zitting hij.
Onder het zingen van het „Wilhelmus",
waarbij alle aanwezigen opstonden, traden
de leden van het Congresbureau binnen en
namen plaats aan de groene tafel vóór den
troon.
Daarna werd de V red es hymne, uitgevoerd
een steviger basis voor het gebouw van het
recht. Ten tweede wees spr. op de toenade
ring tusschen Noord- en Zuid-Amerika en
de pogingen om een Pan-Amerikaansche
Unie tot stand te brengen. Hiertoe is thans
een instituut of bond gesticht. De paci
fistische beweging is ook in Amerika veel
sterker dan elders.
En in dc derde plaats gewaagde spr. van
dc edelmoedige daad van Carnegie, die een
deel van zijn schatten heeft aangewend om
een stichting voor den vrede tot stand te
brengen. Een wereldbibliotheek voor dien
vrede wordt thans bijeengebracht; een aca
demie voor internationaal recht is in voor
bereiding, een verzameling van arbitrale be-
matige eenheden heeft tot stand gebracht.
Maar een algemeene statenbond kan geen
overwicht van beteekenis uitoefenen, ten ge
volge van oneindige diversiteit der staten
die er deel van uitmaken.
Geen vrede is er mogelijk, die niet be
rust op het recht. Elke andere grond
slag is wankelbaar en bedriegelijk. De vre
de moet berusten op een gevoel van eer
bied voor het onafhankelijk bestaan der ver
schillende staten. De toekomst is vol be
loften maar alles hangt af van den eerbied
voor de zelfstandigheid en de rechtsgelijk
heid der staten.
Als men daaraan raakt, raakt men het
volkenrecht in het hart zelf.
De staten mogen geen macht boven zich
hebben doch moeten vrijelijk' samenwerken
tot het scheppen van tractaten. Op die wij
ze zijn reeds merkwaardige instellingen tot
stand gebracht: internationale bureaux, in
ternationale rechtbanken en arbitragehoven.
Maar dat alles komt geheel vrijwillig, gelei
delijk, stap voor stap, tot stand. Ons Con
gres heeft tot taak, het doordringen van
deze opvattingen in de publieke opinie te
verhaasten; aan de staten de taak, dit wer
kelijk en heilzaam internationalisme, voor-
looper van de broederschap tusschen de na
tiën, tot volmaking te brengen. Maar men
bouwe geen luchtkasteelen die tot ontgoo
cheling leiden. Dit internationalisme is al
lerminst onvereenigbaar met het nationalis
me, en met een warme, oprechte vaderlands
liefde (Applaus).
Laat ons met zorg alles vermijden wat de
verdenking wekt als zou het pacifisme de
antagonist zijn van de vaderlandsliefde.
Dit is een dwaling die ons beroofd heeft
van de sympathie van vele hoogstaande per
soonlijkheden, die terecht afkeerig zijn va.n
een hersenschimmig cosmopolitfsme.
j Het slot van sprekers rede was moeilijk
te volgen door het toenemende rumoer
terenreecis'inmm deel onzer oplage'kort slissingen wordt aangelegd. Dat alles enin <*e vergadering, op, een gegeven oogenblik
verslag gedaan van deze zitting: hier volgt
een uitvoeriger verslag.
Mr. De Pindo bracht daarop als presi
dent van „Vrede door Recht" en uit naam
van het uitvoerend comité zijn groet aan
het Congres. Verschillende moeilijkheden
waren te overwinnen. Boven verwachting
is men daarin geslaagd. Tot zijn groot leed
wezen was H. M. de Koningin echter verhin
derd de leden van het Congres te ontvan
gen, evenals de Koningin-Moeder. Maar tot
zijn groote vreugde had Z. K. H. de Prins
het Beschermheerschap van het Congres
aanvaard; ofschoon verhinderd de zittingen
bij te wonen door zijn verblijf in het bui
tenland, had hij zijn groote sympathie be
tuigd met het congres.
Ook Carnegie, eerelid van „Vrede door
Recht," was verhinderd dit congres bij te
wonen, daar hij eerst de volgende week hier
kan zijn voor de opening van het Vredes
paleis.
Spr. bracht dank aan den Minister van
tWaterstaat die de Ridderzaal voor het con
gres beschikbaar had gesteld en aan den
Minister van Binnenlandsehe Zaken die in
het eere-comité zitting had genomen en die
straks een openingswoord zou spreken. Ook
dankte hij den heer Jochems die zijn wo
ning voor het secretariaat van het congres
had beschikbaar gesteld. Voorts wees spr.
er op dat 500 toegangskaarten beschikbaar
zullen worden gesteld voor de bezichtiging-
van het Vredespaleis, waar een buste van
Hugo de Groot zal worden geplaatst door
„Vrede door Recht". Die toegangskaarten
zullen in de eerste plaats voor de buiten-
landsche leden beschikbaar zijn. Spr. sprak
ten slotte zijn beste wenschen uit voor Het
welslagen van het congres en stelde voor,
prof. De Louter, hoogleeraar in het vol
kenrecht te Utrecht, tot president van het
Congres te benoemen. Spr. wees op zijn
groote verdiensten op volkenrechtelijk ge
bied, welke o. a. erkend zijn door den
heer Nyst en wijlen mr. Asser. Zijn werk
over het positief volkenrecht wordt alge
meen geroemd.
Bij acclamatie werd het voorstel van dr.
De Pinto aangenomen, waarna prof. De Lou
ter den presidentszetel innam cn eene ope
ningsrede liield.
Hij wees op de beteekenis van de bijeen
komst van het Congres dit jaar in ons land
en in deze stad, waar weldra het Vredespa
leis zal geopend worden en de Interpar
lementaire Conferentie zal gehouden wor
den. Met groot genoegen ziet dit vrije land,
het land van Hugo de Groot, zoo vele vrien
den van den vrede bijeen komen, nadat
sinds het vorige congres te Genève een
nog meer i^ te danken aan de mannen
aan wie het beheer van de Carnegiestich-
ting is toevertrouwd.
Spr. verheugt zich over dit opluikend le
ven in het Westen, terwijl het Oosten in
duisternis gchukl is. In het Westen breekt
thans een fiieuwe dageraad aan. Humani
taire, christelijke denkbeelden dringen, daar
steeds meer door. Laat ons dus een woord
van eerbiedige hulde brengen aan don man
die straks de deuren zal openen van zijn
schitterend Vredespaleis. (Applaus).
Spr. bracht daarop hulde aan de nage
dachtenis van de Staatsraden Den Beer
Poortugael en Asser, welke laatste is over
leden aan den vooravond van de bekroning
van zijn loopbaan.
Geen enkel menschelijk streven ontsnapt
aan het gevaar, van óf te langzaam, óf te
snel te gaan. Enthousiasten juichen don
snellen voortgang van het pacifisme toe;
maar bezadigde vredesvrienderi raden voor
zichtigheid aan en matiging in het optre
den. Spreker wensclite thans slechts te wij
zen wat de oorlog raakt.
Dc oorlog wordt
beschouwd als de vijand, die verslagen moet
worden. (Applaus.)
De wapens neer, is de leus (toejuiching).
Maar om dat doel te bereiken staan verschil
lende wegen open, welke samenhangen met
de opvatting welke men heeft omtrent de
plaats welke de Staat in de toekomstige
maatschappij heeft in te nemen. Men heeft
meende het congres dat de recle geëindigd
was en applaudisseerde luid en langdurig.
Spr. verzocht ten slotte den Minister van
Binnenlandsehe Zaken, den heer Heemskerk
het woord te nemen.
Verwacht thans geen langdurige openings
rede, zoo sprak de Minister, na do geleerde
rede van den president. Het zij mij slechts
vergund u hier welkom te heeten namens de
Regeering in dit klassieke land van het vol
kenrecht, het land van Hugo de Groot, waar
weldra het Vredespaleis zal geopend wor
den, waar do formule „Vrede door Recht",
die ook uw formule is, zal worden verwezen
lijkt.
Justitia aldus Justinianus est oon-
stans et perpetua voluntas suum euiqde tri-
buendi. Als elkeen aan ieder het zijne gaf,
zou het inderdaad niet noodig zijn, den oorlog
aan den oorlog te verklaren.
.Maar om récht te kunnen spreken dient
het internationaal recht vervolmaakt te wor
den en dienen regelen getroffen waaraan men
zich onderwerpt. Vele moeilijkheden vindt gij
op dien weg. Dat bewijst het feit dat gij u
thans voor do twintigste maal vereenigt.. Maar
deze herhaalde congressen bewijzen welk een
geloof gij koestert in de overwinning der
goede zaak. Terecht heeft een onzer staats
lieden gezegd: niemand heeft het ideaal in
de hand, maar waarheen stuurt hij die het niet
in het oog heeft?
Hiermede verklaarde hij het 20e- wereld-
thans reeds ingezien dat dieper liggende 'congres voor den vrede geopend, waarna
oorzaken dan vorstenintrigues de oorlogen plechtig het „Nun danket allen Gott" meer-
doeu ontstaan. De vredesvrienden trachtenklonk.
thans de werkelijke oorzaken van de oor- j Het woord was daarna aan mr. Goeman
logen op te sporen, om die te doen verdwij- j Borgesius, die in het Duitsch (de vorige re
nen. de voeringen waren in het Frans cii gehouden)
Dan ontstaat vanzelf een samenleving namens het eere-comité zijn diepe droefheid
waarin voor den oorlog geen plaats meer is. J uitsprak, dat thans onder de leden van het
Sommige vredesvrienden wenschen een su-oerecomité de Minister van Staat, mr. Asser,
pranationale organisatie in den vorm va,n de groote geleerde en onze groote voorgan-
,de Vereenigde Staten van de Wereld", of
iets dergelijks, tot stand te brengen, met
een rechterlijke macht, voorzien van een
internationale politie, die overtredingen van
de rechterlijke beslissingen door de indivi-
dueelc Staten kan straffen. Deze opvatting
beveelt zich aan door haar theoretisschen
eenvoud en haar aantrekkelijkheid en wordt
mot talent door vele bekwame leiders ver
dedigd. Maar zij die den Staat beschouwen
als ecu essentieel element in het bestaan der
natiën, beschouwen dit denkbeeld als een
gevaarlijke illusie en een dwaling, als een
stap achteruit in plaats van vooruit. Een
supra-naiionale staat zal in zijn wezen on-
dermiind worden door de onvereenigbare be
geerten van de aangesloten Staten en zal
zich genoodzaakt zien kleine belangen aan
wreede oorlog 'in het Oosten heeft gewoed, j groot ere op te offeren. Daarvan zullen juist
welks gruwelen nog grooter waren dan die:de kleine Staten de dupe worden.
van den vorigen oorlog tusschen Italië enj Bovendien bedenke men dat de tegen- L
Turkije. Sommigen zullen wellicht dien oor-1 woordigc statenbonden het gevolg zijn óf looit "te voren moet een spoorslag zijn om
log toeschrijven aan een overblijfsel van van een eeuwenlange nationale evolutie óf met nog meer kracht dan vroeger voor den
ger, op wien het Nederlandsche volk trotsch
was, gemist wordt.
Spr. verzocht de aanwezigen een oogenblik
op te staan als hulde aan den grooten strijder
voor den vrede, waaraan door allen werd
voldaan.
Vervolgens wees spr. op het feit, dat het
thans reeds het 20e congres voor den vrede
is, ronder dat het doel bereikt is. Toch ge
ven wij de hoop op overwinning niet op. Er
is toch ondanks vele ontgoochelingen en te
leurstellingen vooruitgang te bemerken op het
gebied van het internationaal recht. Straks
wordt hier het Vredespaleis geopend op een
oogenblik, dat een eind gemaakt is aan het
onwaardige mensehenslachting in het Oosten.
De gruwelen van den oorlog hebben de oogen
geopend voor de noodzakelijkheid tegen mi
litaristische regeeringen op te treden en een
dam op te werpen tegen het oorlogvoeren.
Dat het bezoek op dit congres grooter is dan
vrede te strijden. Als het waar .was, dat de
vermeerdering der bewapeningen aan den
vrede ten goede komt, dan zouden in Europa
jaarlijks 5000 millioen gulden voor den vre
de worden opgebracht en zouden daarbij ver
geleken de paar millioen van Carnegie slechts
een bagatel zijn. (Applaus).
Maar wie gelooft dat? .Veeleer vreest spr.,
dat dit zal leiden tot een Europeeschen oor
log, nog vreeselijker dan ooit te voren of wel
licht tot een algemeen financieel bankroet
(Applaus). Maar bfer i.s „Vrede door Recht"
de leüs. Of men ooit zoover zal komen, dat
geen oorlog zal gevoerd worden voordat een
international© commissie de zaak heeft onder
zocht, acht spr. een open vraag. Maar de
vredesvrienden hebben geloof en wie ge-
looven, haasten niet. Men zegge niet, dat
de propaganda niet baat. Met hetzelfde recht
Een dagje uit Zij waren zoo wordt
uit Amsterdam aan de Maasb. bericht
met een clubje uitgegaan; het was mooi
weer en wat is er dan meer genotvol, dad
in een open „bakje" rond te toeren. Eed
koetsier was niet noodig; een der „heeren"
zou zelf rijden. En zoo ging het Zondag*
avond in woeste vaart over de drukke Haar
lemmerstraat. Het publiek stoof op zij, do
trottoii's op, zoo goed en kwaad als het
kon .Maar op zeker punt was de massa
te dicht; het wilde span vloog over een
kinderwagen heen en reed een viertal men-
schen ten onderste boven. Een meisje werd
een nabijzijnden winkel binnengedragen en
verbonden. Het gezelschap liet zich de
vreugde door dit ongeval echter niet ver
storen en zette den tocht voort. Een agent
van politie, geheel alleen bijna machteloos
kan men aan de tuberculosebestrijders ver- sT^nSe t^ver zulT een gev^pi-ong
wijten, dat ondanks hun propaganda de ziekte acJlter op het rijtuig en wistbzich' spPoedi|
nog niet is uitgeroeid. (Applaus.)
Maar het leger der vredesvrienden moet
zich nog vertienvoudigen en zal eindelijk
overwinnen. (Applaus.)
naar binnen te werken. Er ontstond een
worsteling en bij de Heerenmarkt viel een
der inzittenden uit het voertuig. Nog werd
de dronkemansrit niet gestuit. Eerst bij de
Daarom hebben wij het als een eer be-1 iIaariemmerp00rt gehikte het "den agent he*
personen als Frédéric Passy hun beste krach
ten hebben gewijd. Wij zuilen het Vredespa
leis beschouwen als een vuurtoren in dc zee;
wij Hollanders zullen het bewaren als een
heilige schat ook als daarbuiten de oorlog
woedt.
Wij Hollanders kunnen nog een krachtigen
steun voor do vredesbeweging vormen, ge
dachtig aan het woord Van H. M. de Koningin-
Moeder: Holland moet gtoot zijn in alle din
gen, waarin een klein volk groot kan zijn.
(Applaus.)
Daarop sprak de heer Henri Lafontaine,
president van het bureau te Bern, die hulde
bracht aan Holland, dat ons door zijn eeuwen-
langen strijd tegen de zee leert hoe men
over vijandelijke machten kan triomfeeren
en vervolgens verschillende, sinds het vo
rige congres gestorven vredesvrienden her
dacht.
Vervolgens sprak spr. een woord van af
schuw, afkeuring en protest naar aanleiding
van den Balkan-oorlog. Reeds staan dc volks
massa's op om de vorsten, die oorlog verkla
ren, te vervloeken. De potentaten moeten
ervan doordrongen worden, dat zij de kans
loepen zelf als schijf te dienen voor de ko
gels van hun eigen soldaten als zij nog den
oorlog durven verklaren. (Luid applaus.) Maar
niet slechts in arbeiderskringen, ook in in-
tellectueelo leringen dringt de vredesidee
door, getuige de bijeenkomsten van juristen
in Duitschland en do merkwaardige confe
rentie te Bern. Ook de te Londen gehouden
diplomaten-conferentie bewijst, dat zulke con-
ferentiën evenzeer in vredestijd mogelijk zijn
als in tijden van spanning.
Spreker eisoht daarom, dat in 1915 de tierde
vredesQon foren tie bijeenkomt en een nieuw
hoofdstuk toevoegt aan het wetboek van in
ternationaal recht door de schepping van een
permanent internationaal gerechtshof. Spre
ker hoopte, dat men eenmaal zal komen tot
blijvende verstandhouding tusschen de vol
keren. (Applaus.)
Vervolgens deed dr. A. Gobat, directeur
van het bureau te Bern, voorlezing van tele
grammen, gericht aan H. M. dc Koningin
en aan Z. K. H. den Prins, waarin het congres
respectievelijk zijn eerbiedigen groet brengt
aan H. M. en zijn dank aan Z. K. H. voor de
aanvaarding van het beschermheerschap voor
het congres. Verder las hij verschillende ont
vangen telegrammen en brieven voor van
congressisten, die verhinderd waren om aan
wezig te zijn, o.a. van het lid van het eere-
comité Staatsraad mr. Cort van der Linden
en van verschillende vredesvereenigingen.
Met applaus ontving het congres de voorle
zing van een telegram van madame Séverine
die haar geestdriftige wenschen uitte voor
het welslagen van het congres.
Bertha von Suttner deelde mede, dat dooi
de Oostenrijksdh-Hongaarsche delegatie ten
oongresse een telegram is verronden aan kei
zer Frans Josef van Oostenrijk ter gelegen
heid van zijn Maandag j.l. gevierden ver
jaardag, waarin hem hulde werd gebracht,
omdat hij zich niet heeft laten meeslepen tot
het verklaren van den oorlog. Hierop was een
danktelegram van den keizer ontvangen.
Alsnu rong een gemengd koor, in het wit
gekleed, tïe dames versierd met slingers van
groen en bloemen, een Engelsch lied, terwijl
weder eenige foto's van het congres werden
genomen. Met een hartelijk woord van dank
aan alle sprekers, in het bijzonder aan mi
nister Heemskerk, die zich een lange reis
heeft getroost om hier tijdig aanwezig te zijn
en aan de dames en heeren van het zang
koor, sloot prof. De Louter de openingszitting.
[Hij deelde nog mede, dat het congres thans
reeds 950 leden telde, het grootste getal, dat
tot heden bereikt is. Hierna werd de ver
gadering gesloten.
bij de Heerenmarkt bleek er ernstig aar
toe te zijn. Hij werd naar het posthuis of
het Droogbak gedragen en vandaar naar hel
gasthuis vervoerd.
Het gevaL verwekte in de volkrijke buurt
op Zondagavond veel rumoer en de politie
had druk werk het volk in bedwang te
houden.
Een scherpzinnig kalf. Een zeldzaam
staaltje van kalverscherpzinnigheid werd
aan de O. Ct. meegedeeld.
De heer De Weert, Schellerallee te Zwol
lerkerspel, verkocht ^een kalf aan een land
bouwer te Zallc cn bracht het beest zolf
naar den nieuwen eigenaar over den IJsel.
Maar den volgenden morgen was het kalf
verdwenen. Het was weggeloopen en bij na
vraag bleek, dat de knechts bij het Kater-
veer gezien hadden, dat een kalf uit den
IJsel dronk en zich daarna te water begaf.
Het beest werd door den stroom een eind
meegevoerd, maar kwam de rivier toch over
en werd teruggevonden in het land van den
heer De Weert bij de andere koeien.
De koop werd ongedaan gemaakt en d y
heer de W. blijft het trouwe dier bëhou-l
den.
Waterlaarzen. Zekere heer Keiler to
Munchen heeft nieuwe waterlaarzen uitge
vonden, d.w.z. laarzen waarmeo men op het
water kan loopen. Dc uitvinder is voorne
mens over water van Munchen naar Wee-
nen te wandelen, over de ïsar en Donau,
Keiler is zelfs niet hang voor stroomver
snellingen en beweert in 3 of 4 dagen te
Weenen te zullen arriveeren. Dat zal hem
ook wel lukken. Slechts blijft de vraag;
verticaal of horizontaal.
(V issch er ij -Courant).
Een bekroning. De Koninklijke Metaab
warenfabriek van de firma J. N. Daaide-
rop en Zonen te Tiel is met hare inzen
ding op de wereldtentoonstelling te Gent
met een gouden medaille bekroond.
Een oud stukje. Een ingezetene van
Middelharnis kan zich verheugen in het be
zit van een geelzijden sjerp, dagteekenend
uit het jaar 1813 en tijdens de omwentc-J
ling op het eiland Goeree en Overflakke ge
dragen.
Brand. Te Varik, bij Tiel, is de wo
ning van den timmerman J. Frank totaal
afgebrand, door het vallen van een petro
leumlamp. Alles was verzekerd.
„Antiquiteiten." F. A. H. verhaalt in het
Zondagsblad van „Het Volk":
In de kranten circuleerde onlangs een ver
haaltje over nagemaakte Egyptische antiqui
teiten, mummies en meer van dat spul. Het
herinnerde mij aan onze eigen Drentsche
antiquiteiten, waarmee dezelfde streken wor
den uitgehaald.
Zooals bekend is, vindt men in Drente de
hunnebedden, waarbij dikwijls gebruiksvoor
werpen van de oude bewoners dezer streken
worden opgegraven: steen en speerpunten, bij
len, hamers en andere wapens, urnen, enz.
Deze voorwerpen uit het steen-tijdvak zijn
zeer in trek hij de liefhebbers van oudheden.
Er worden soms vrij hooge bedragen voor be
steed. Vooral de urnen, waarin soms nog eeu
beetje vuil, volgens de deskundigen, de ascli
voorstelt van de verbrande lijken onzer
Keltische voorgangers, zijn gewild. Vandaar,
dat de tegenwoordige Drentenaren nog een
slaatje trachten te slaan uit de hebbelijkhe
den hunner voorzaten. De urnen werden en
worden vervalscht, nagemaakt, en dan voor
goed geld hij de „deskundige" liefhebbers aan
den man gebracht.
Tegenwoordig gaat het echter niet zoo ge
makkelijk meer. Een van de fabrikanten
van dit oud Keltisch aardewerk (zijn fabriek
bestaat uit een woonkeet, waarschijnlijk wei
nig minder primitief dan die van de oor-
De klank der stem van Bill deed de bedien
den schrikken. Zij begrepen dat er iets vree-
eelijks had plaats gehad en zij haastten zich
alarm te maken.
Eenige minuten daarna werd de deur met
geweld geopend en sir Robert trad door zijne
lieden gevolgd binnen.
Bij het zien van Bill, die een plas bloed
uitgesirekt lag, steeg er een kreet van ont
zetting op.
Vermoord!die arme jongenl
De landlord gebood met een gebaar stilte.
Loop terstond om eeu dokter? beval hij
kortaf.
Bill schudde het hoofd.
Het is onnoodig, stamelde hij. Ik ben
verlorenIk heb nog slechts weinige mi
nuten te levenIk moet u zonder getuigen
spreken, sir, vervolgde hij, sir Robert strak
aanziende. Ik heb u zeer gewichtige onthul
lingen te doenHet betreft Roderic.
De landlord verbleekte. Een vreeselijk ver
moeden steeg in hem op. Daar hij scheen te
aarzelen, hernam de stervende met inspan
ning.
Haast umijn leven ontsnapt mij....
Drinken! drinken!
Sir Robert liet een versterkenden drank
brengen, en deed er den ongelukkige een
teugje van gebruiken, hetgeen dezen een
Weinig sterkte.
Zijn wij alleen? vroeg Bill met haperen*
8e stem.
Ja, Bill, spreek; gij hebt den naam van
Rodoric genoemd? Kunt gij mij omtrent zijn
Lot inlichtingen gever.?
j Ik kanen wil het doen.
Leeft hij
j - Ja.
i Hij leeft, zegt gij? herhaalde sir Robert.
I Rodoric leeft?
Ik heb u gezegdEen stervende liegt
jnietIk wil een volledige verklaring af-
leggenik was er reeds op bedacht ge-
weestvoor een paar uren heb ik aan u
i geschrevenmijn medeplichtige heeft mijn
I brief in handen gekregenhij heeft mij
doodelijk gekwetstIk lieb die straf ver
diend.... Ik ben een ellendeling
Hij hield op. Een bloedig schuim zoomde
zijne lippen.
Sir Robert goot hem eenige druppels van
het versterkende vocht in den mond.
Spreek, fluisterde bij. Hebt gij het kind
uit zijn wieg ontvoerd? Hebt gij het aan het
verderf prijsgegeven?
Helaas! Ik kan het niet ontkennen.
Ongelukkige! -vtat had mijn zoon jegene
u misdreven?
Ik was naijverig op zijn geluk....
Ach! gij hebt hem wreed getroffen!
Maar ik wil u geen verwijten doen; het
is daartoe te laat.... Antwoord mij: wat is
er van Roderic geworden?
Mijn medeplichtige heeft er een handiet
van gemaakteen handiet gelijk hij zelf.
Hij had gezworen hem te verdierlijkener
een verachtelijk wezen van te maken.... Het
is hem gelukt
De landlord smoorde een zucht, die in zijn
keel opsteeg.
- Waar is hij thans? vroeg hij verder.
In Ierlandin de noordelijke graaf
schappenHij wil het volk tegen de land
lords doen opstaanDrinken, drinken
Sir Robert bracht het opwekkend elixer
aan Bill's lippen.
Na even gezwegen te hebben, hernam sir
Robert:
Hoe heet uw medeplichtige?
Het is een Ier van Floweriness.
Een mijner pachters! Wat was zijn doel?
Hij werd onrechtvaardig uitgezet....
hij heeft zich gewroken.
Ook hij?.... Zijn naam?
MacaubyTe Londen noemt men
hem Jack Thowless. Het is een der gevaar
lijkste bandieten van Clerkenwell.
De ongelukkige zweeg wederom.
De zenuwachtige overspanning die hem tot
dusverre bezielde scheen hem te verlaten.
De landlord ging voort met hem te onder
vragen.
Welken naam draagt Roderic tegen
woordig?
Den naam van Dick.... De fenians noe
men hem „Diek den wreker". De ongelukkige
ie onbekend met zijn afkomst. Hij haat de
maatschappelijke klas waaruit hij voortge
sproten is, hij haat vooral u, zijn vader
Macauby heeft zich in zijn wraak onverzoen
lijk getoond.
Ach! mijn zoon, mijn arme zoon, riep de
landlord op hartverscheurenden toon uit. O!
de dood ware verkieselijker voor u geweest.
Een kreet antwoordde op dien uitroep. De
landlord ontstelde en wendde het hoofd om:
bleek, half bezwijmende stond lady O'Conn
voor hem. De arme moeder was onopgemerkt
binnengekomen: zij had alles gehoord alles
begrepen.
Roderic in het leven.... mijn God!
Hij verborg zijn met tranen overstroomd
gelaat in zijne handen.
De schreden van ieimamd, die haastig de
kamer binnentrad, deden den landlord het j
hoofd opheffen. Hij herkende den dokter,
dien hij had doen roepen. Deze ohdérzocht j ontstolen.
Het medaillon van mijn kind! riep lady
O'Connor.
Hebt gij het?
Het ligt daar.... onder in de ladein
een doosjein een doosje
De laden zijn doorzocht en het doosje
is ledig, riep de landlord met vertwijfeling
uit.
Die schurk! hij heeft mij het medaillon
den gekwetste en sprak dit enkielei woord:
„V erloren
Bill verstond hem niet. Hij was in een
staat van verdooving gevallen, die aam den
dood grensde.
Dokter, zei de landlord, ik moet hem
spreken, ik moet hem ondervragen. Kunt ge
hem voor eeu oogenblik in het leven terug
roepen?
Ik geloof het wel: maar ge moet u
haasten.
Hij haalde een fleschje uit zijn zak en goot
eenige drupels van het vocht, dat het bevat
te, in een glaasje van den opwekkendem
drank, die nog op tafel stond. Een klein
scheutje van dat mengsel deed den zielto
gende de oogen openen-
Ach! wat een pijn, prevelde hij. Ik ga
sterven.... Jack, Jack!kón ik mij maar
op u wreken
Plotseling scheen hem iets in te vallen;
want met den vinger wees hij met inspan
ning naar het kastje, dat de handiet door-
woóld had.
Daar, daar.... het medaillon van Rocte-
or ric.
Hij bleef -wederom steken. Zijne oogen wer
den dof, glazig; het klamme zweet brak hem
aan alle kanten uit.
De dokter voelde den pols; deze vermin
derde snel.
Een teugje van den drank hergaf den ster
venden een bedriegelijke kracht.
Hij deed eene poging en stamelde:
Ik heb niet alles gezegd.... Ik zal alle»
openharen.... Macauby is een moordenaar.*
hij is het, die Wakafield vermoord heeft.
De landlord gaf een gil en werd dood»-
block#
Wakefield mijn intendant? het is onmo
gelijk!
Ik ben getuige geweest van den moora
Gij?.... gij?---. t
Ik was in het ravijn van Glen Black
ik heb Macauby zijn bijl hoven het hoofd vafi
den intendant zien opheffen.... Ik heb deö
ongelukkige om genade hooren smeeken.
Macauby was onverbiddelijk; hij sloeg toe.
om zich op den man te wreken die n"
gezet had.
(Wordt venoVB-
-I