DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
L
Versleg
vHi) ii8 verpÉmyea der
TWEEDE KAMER.
»SF
mmm
STADSNIEUWS.
EEKATE BLUS,
Letteren en Kunst.
fOnfiterhuiswesf 29-31-33, Haai>Sem
&IÜSDAG SS ADD. 1313
88st« Jaargang Roi 822|
ABONNEMENTSPRIJS.
J*er mannaen voor Haarlem J 1.JK
Voor de plaatsen, waar een agent h gevestigd ftom der sent} -135
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.80
Afzonderlijks nummers 0.03
Dureaux van Redactie en Administratie
interoomnaunaal Teiefconnummer 14218»
PRIJS DER ADVEBTENTI8N»
Van 3—0 reifels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel ase« 16 et
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regeL Buiten! 20 ct
Dienstaanbiedingen 25 et (6 regels), driemaal voor 50 et (A eontaut)
GULDEN ba
levenslange onge
schiktheid tot
werkao,
GULDEN bfl
ovorlüdea.
Alle betalende abonnê's op dit blad, die la Kef bezit eener
GULDEN ba
Verlies vaa ma
band of voet
*Qn. gfln volgeaa ie bepaling»
GULDEN ba
verlies vaa
t£a oog.
de polissen vermeld,
GULDEN b9
verlies vaa
4éa daim.
ongelukken verzekerd voort
HULDEN bfl
verlies vaa
één
GULDEN bfl
verlies vaa
dés anderen
vinger.
He aHlreevtag d«s» bedrage* werd! gegrraadeerd door dn Maatsebappfl JBfoMac^ecKo Algsaaemne V«Mekcri»geln»Bk*' Ie Sebiedaaa,
Dit nummer
twee lilassi©8s.
bestaat uit
Wij vestigen nogmaals de aandacht er op,
dat zij, die zich wenscben te abonneeren op het
„Kort Verslag," zich vóór 31 Augustus moeten
opgeven en terstond het bedrag van f 0.50 be-
Abonnementen opgegeven na 31 Augustus,
kunnen niet meer tegen den verlaagden prijs
worden berekend.
De Administratie.
AGENDA. 27 Augustus.
Gebouw S t B a vo 8 uur Biosc.-
Mij. Union. Voorstelling. Eerbied in Gods
Buis.
In den Hout 8 uur Haarlem's
Muziekkorps. Concert.
Statenzaal Prinsenhof VA uur Ge-
neenteraadsvergadering.
G r o o t e Kerk 8 uur Kerkconcert
door Mevr. MarcbantBambonnet.
Gebouw der Haarl. Jongel. Vereen.
Margarethastr. 13 Vergadering voor de
Huldebetooging te Amsterdam.
St. Vincentius-Bibliotheek N. Groen
markt geopend van IA— 9 uur gelegen
heid tot inruilen van boeken.
A polio-theater Bartel jorisstraat
Voorstellingen.
Teylers Museum Tentoonstelling
Etsen van Rembrandt.
Bisschoppelijk Museum (Jansstraat
79). Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R, K. Feestdagen.
BLOEMEND AAL Hotel Duin en Daal
Eiken dag van 3—5 uur Matinee
veer „De Volksstem") te rekenen met wat de
hooge kerkelijke autoriteiten zeggen.
Nu zouden we dit gezegde van den heer
Nagtzaam, die als esj-katholiek wel weet
wat zoo'n uitspraak beteekent, wel eens als
lofspraak kunnen opnemen.
Doch dat doen we niet.
We beschouwen de zaak wat critisch.
En dan vragen we: beeft de redacteur Van
„De Volksstem" nu juist wel het noodige
gezag en de noodige onbevangenheid, om.i
ons te verwijten dat wij aan zeker gezag in
verschillend opzicht een autoriteit toeken- i
nen, waarvoor wij ons buigen?
Wij behoeven maar even te herinneren,
dunkt ons, aan het advies dat de heer Troel-
j stra ging halen over politieke zaken, de;
I naaste politieke toekomst van ons vader
land betreffende, bijeen Duitsch soeia-
list!
Zoo iets heeft nooit een katholiek gedaan! j
Alleen wat betreft de zaken, waarmee bet
geloof direct is gemoeid, steunen wij en
dat rekenen wij als een glorie op de wen-
scben en uitspraken van bet gezag, dat in
dezen uitspraak heeft te doen voor óns, ka-
i tbolieken.
j Wat de rest betreft: wij handhaven onze
i vrijheid eigen overtuiging en zelfstandige
'meening te hebben, en steken die waarlijk
niet onder stoelen of banken.
1 De heer Nagtzaam beeft een verkeerd be
grip van onze positie, als hij drit poogt te
verwringen en te ontkennen.
f Het nieuwe Ministerie.
Onder „Binnenland" vinden onze lezers de
namen der nieuwe ministers, zooals ze ons
gisterenavond werden geseind. Het ministe-
rie-Cort van der Linden zit dus nu eindelijk
en ten langen loste in elkaar
Het is „extra-parlementair", in zoover dat
er slechts één parlementslid, liet Eerste Ka
merlid Lely, in zit.
Maar voor het overige is het.... extra
ordinair!
Let wel: de „overwinning" van de linkscbe
partijen, die alle met vurige letters vóórop
in hun program het woord Staatspen
sioen hadden geschreven, baart nu de be
noeming- tot opvolger van Minister Talma
vanMr. Treub, den onverzoenlijken, hef-
tigen tegenstander van Staatspen
sioen! De eenige man van de linksche par
lementariërs, die zoo eerlijk was om te zeg
gen: t kan niet!
En die daórom niets met de „Concentra
tie wou te maken hebben!
Hier wreekt zich de ellendige houding van
links -tpcli wol keel sterk en geweldig op do
kiezers, die in Juni zich door de liberalen
en socialisten bij den neus lieten nomen!
Extra ordinairhet woord is niet te
sterk! Het is werkelijk buitengewoon om
na de leuze „staatspensioen" een liberalen
minister te krijgen die van staatspensioen
niets weten wil! In Mr. Treub zit de betee-
kenis van bet nieuwe kabinet, want de rest
der ministers, waarschijnlijk heel bekwame
mannen, gaat niet boven het gewone peil
van administrateurs, voor zoover er iets van
hun werkzaamheid bekend is.
Het spreekt vanzelf dat de a.s. Troonrede,
die het werkprogram van dit ministerie zal
geven, ons nader moet inlichten.
Doch nu kan zeker reeds gezegd worden
dat het nieuwe extra-parlementaire, extra
ordinaire ministerie dat geen staatspen
sioen zal brengen omdat het niet kan,
geen erg schitterend antwoord is op de hoog
gestemde verkiezingsredevoeringeu, waarin
liberale en socialistische propagandisten in
Juni gouden bergen hebben beloofd aan het
nu bedrogen kiezersvolk!
Sarekat Islam.
Men vraagt ons, waarom de Indisch© ver-
eeniging „Sarekat Islam"
door ons een socialistische
genoemd is.... do bron van
deze vraag is wel duidelijk.
Welnu: wij willen even
duidelijk zijn.
In het „Batavaansoh Han
delsblad" komt. voor een cir
culaire van deze revolutio
naire organisatie over de Ne-
derlandsehe onafhankelijk
heidsfeesten, waarin onze le
zers precies zullen zien da
weerspiegeling van wat de
heer Nagtzaam in onzen
Haarlemsdhen Raad tot al-
gemeene ergernis verkondig
de:
„Als ik Nederlander was,
zou ik nog niet tot alles in
i staat zijn. Ik zou inderdaad
wenschen, de komende- on-
j afhankelijkheidsfeesten zoo
i uitgebreid mogelijk te
I ren, doch ik zou niet willen, dait de in-
j boorlingen dezer landen aan die herdenking
i mee deden, ik zou hen verbieden mee te
j jubelen bij do festiviteiten, ik zou zelfs
het feestterrein wenschen af te zetten, op-
j dat geen inlander wat zou kunnen zien I
H. J. F. Klatte, van het regiment jagers, P.
Halberstadt, van den staf van het wapen,
werkzaam hij de' Kon. Militaire Academie,
H. W. van Kerkwijk, adjudant van het reg.
grenadiers en C. A. van Beugen Bik, adju
dant van het 2e regiment.
weg enkele oefeningen uitvoerend met groo-
te troepen-afdeelingen.
Deze dag zit er dus ook weer op en ge
lukkig kunnen wij ook nu weer wijzen op
prachtig weer.
Met zulk heerlijk zomerweer gewoonlijk
Ir.. - niet te warm, zooals tot op heden is een
Bij het derde regiment is benoemd tot ka- MTl (ln flitl ,.nmn mm
pitein de eerste-luitenant D. J. C. H. Bras
sen, adjudant van het 10e reg. Inf. alhier.
Bij het 4e Reg. is benoemd tot kapitein de Ep
.TC+O lnitATunt .T. .T. TT Metier, van het 10e teruggeKeera.
verblijf van enkele dagen in dit kamp niet
zoo ongezellig, doch de meesten hadden dol
graag Zaterdag voor goed naar hun garnizoen
eerste luitenant J. J. H. Meijer, van het 10e j pftar dagGn ea ü:l,0 kamp.
regiment. - tijd is weer ten einde en dan kómen we met
Bu het 17e reg is benoemd tot kapitein v en bminde gezichton terug.
M Verhoegli De gezondheidstoestand der troepen blijft
Bij het 10e regiment is voorts benoemd tot j st'"eds heel goed. t
kapitein, de eerste-luitenant B. ten Broecke! Je dokter heeft wel geregeld z eken te
TrLw„; w i7a mo-imatif ariinrlaof behandelen, doch meerendeels kleine voet-
gebreken, of lichte hoofdpijn en dergelijke.
Hoekstra, van het 17e regiment, adjudant
van den commandant der 3de divisie.
EEN RAAR PAARD!
Gistermiddag om half twee liep een meisje,
met loshangend haar, netjes te wandelen
op het Verwulft.
D'r stond een paard voor eeri kar, en het
meisje moest het dier passeeren.
Op-eens, terwijl ze dit deed, heet het paard
naar de jongejuffrouw, en hapte vierkant
Een enkel ernstig ziektegeval heeft zich
slechts voorgedaan.
Voor de geneeskundige behandeling wordt
gedurende het kamp goed zorggedragen:
eenige officieren van gezondheid en een af-
deeling hospitaalsoldaten zijn steeds bij de
hand en vergezellen ons bij alle oefenin
gen met hunne brancards.
JR Io_o„.JHRR, Een- tent is ingericht voor ziekenzaal en
in 'het mooie blonde haar!...'. Dat het meisje j apotheek en een ziekenauto staat voortdurend
schrikte van belang, behoeft niet te worded gereed om eventueel ernstige zieken zoo
gezegd: het heest moet den hek worden open- j spoedig mogelijk naar een ziekeninrichting
getrokken door een paar voorbijgangers omover te brengen.
"IMorgen hebben wij een oefening bij nacht,
waarover ik in een. der volgende brieven
enkele bij zonderheden hoop mede te deelen
J. v. H.
het meisje te bevrijden!
PERSONALIA.
Te 's Gravenliage is voor het examen
Hoogduitscli L. O. geslaagd o.m. de heer J.
H. Kuyper, van hier.
Met ingang van 1 Sept. is de commies
Post en Tel. 3de kl. J. F.
3. Nelissen, van Venlo over
geplaatst naar hier (postk.) j
GEMEENTEZAKEN.
HOE „HILDEBRAND" IN ONZEN HOUT ZIJN STANDBEELD ZAL
KRIJGEN:
Een foto van het eerste klei-ontwerp van onzen Haarlemschen beeldhouwer Louis
Vreugde. Op de vierkante vakken van het voetstuk komen volgens het plan
voorstellingen uit de „Camera Obscura".
TE WATER.
Gistermiddag ongeveer 5 uur was de 12-
jarige J. K. aan het kunstjes maken op de
leuning van de kwakel over den Heeren
singel, met het gevolg dat hij spoedig te
water lag. Een voorbijganger, zekere Smit,
wist den jongen te grijpen en op het droge
te brengen.
200 VERDWENEN.
W. W., wonende Frankestraat 32, heeft
- hij de politie aangifte gedaan dat uit een
van het Burgerlijk Armbe- ongesloten koffer, staande op zijn ongeslo-
stuur. De heer Nagtzaam t.en kamer, een bankbiljet van 200 is ver
stelt voor dat het Armbe-dwenen, zonder dat hij weet waarheen. De
stuur zal bestaan uit een j diefstal moet plaats gehad hebben tussschen
voorzitter, door B. en W.13 en 23 Augustus,
uit het midden aan te wijzen,
CENTRALE WERKPLAATS.
Burgerlijk
Armbestuur.
De heer Nagtzaam heeft
een aantal amendementen
voorgesteld op het reglement
orgamsee-
Haarismsche Atledagjes fto. 928.
ONS ELECTRICITEITSBEDRIJF.
Wij hebben gisteren in de krant een over-
uit tien leden, waarvan twee
uit den gemeenteraad en 8
uit* de burgerij. De benoe
ming geschied door den
Raad.
Het lid van het Armbe-
bestuur, belast met boekhou
ding en secretarie, ontvangt een jaar
lijksch honorarium, zijnde een bedrag door
den gemeenteraad bepaald.
In dringende gevallen kan ondersteuning
worden verleend, zonder dat daartoe een be
paald verzoek is gedaan.
Ten slotte dit: De ondersteunden worden re-
van onze uitgelaten vreugde bij deze her-zicht gegeven van den toestand en de exploi- gelmatig bezocht door de in art. 12 bedoelde
ijheidsvlag. tatie van het gemeentelijk electnciteitsbe- hea.mhfen Bit. bezoek kan nok worrlftn nnw.
In de plaats van R. v. Solingen, die door
vertrek naar Amerika ontslag uit den dienst
heeft aangevraagd, is tot hulpverbandmees-
ter aan de Centrale Werkplaats aangesteld
T. Meinders.
ELECTR. SPOORWEG-MIJ.
Gedurende de maand Juli 1913 bedroeg het
aantal vervoerde passagiers op de verschil
lende lijnen: AmsterdamHaarlemZand-
'voor 317,775; Ceintuurhaan te Haarlem
182,279; Haarlem—Bloemendaal 105,212. To
taal 605,266.
denking van onze vrijheidsvkg. U16 IL. w™»
xJ&cbr dunkt mo, zoo iets vn-n onwel*tlizoonls uflt f-fens not vgpsIr^ ov©r -(Irscffon ftftn vrij willis*e oimibezoekers
voegelijkheid in, het lijkt me zoo ongege- 1912 nu ervoor staat. 8 3
beambten. Dit bezoek kan ook werden opge-^'e ontvangsten per dagkilom* er bedroe-
- 10 gen: lijn Arasterdam—Haarlem—Zand voort
neerd, zoo ongepast, indien wij ik ben
nog altijd Nederlander in verbeelding
de inlanders laten medejuichen bij de her-
Personalia.
Op de voordracht voor leeraar in de ge-
Het zal den lezers opgevallen zijn, hoe
enorm de vooruitgang j8 van dit bedrijf, en
hoe binnen korten tijd onze electrieiteits-solliedenis aan het gymnasium te Haarlem
denking ónzer onafhankelijkheid. Wij kwet- j fabrieken groote bronnen van inkomsten zijn zijn geplaatst de heeren A. Noé, candidaat
sen hen ten eerste in hun fijn eergevoel,1 geworden voor de gemeente. j in de Nederlandsohe letteren en J. O. Bre-
doordat wij hier in hun geboorteland, waarVan zwartgallige pessimisten, die in den niekamp, doctorandus in de Nederlandsohe
wij overheersohen, onze eigen vrijheid her-beginne zulk een zwaar hoofd hadden in de'letteren te Dordrecht.
denken, wij jubelen thans, omdat we ho-n- electriciteits-exploitatie, is dan ook nu geen „T,TI-xr.,Nr Trrrr Tr ,,T, TÏTT T r)1,.r
71.70; Ceintuurhaan te Haarlem 51.30; lijn
Haarlem—Bloemendaal 66.60.
Maan dag, 25 Au g.
jrkserd begrip
In het Haarlemsche socialisten-orgaan
maakt de redacteur, bij een beschouwing
Over de Haarlemsche plaatselijke pers,
waaromtrent wij in verschillende opzichten
met hem accoord kunnen gaan (hij heeft het
daarin n.l. over de z.g. „neutraliteit" van
eenige bladen) aan óns adres de opmerking
dat de redacteur der N. Haarl. Crt. „niet
vrjj" ie: die heeft n.l. altijd (zoo zegt onge-
derd jaren geleden verlost werden van eeri sprake meer.
vreemde heerschappij, en dit alles zal nu i Ons dunkt, dat een woord van warmen lof
plaats hebben ten aanschouwe van hen, die en dank nu niet mag ontbreken aan het j Het is altijd een verrukkelijk gezicht wan-
nu nog steeds onder onze heerschappij 1 adres van de leiders van h'-t electrieiteits- neer op een vroegen zomermorgen de dauw
staan. Zouden wij niet denken, dat de ar- j bedrijf, directeur en ambtenaren. Het is be-j dik over de velden ligt cn de zon die geen v
me gekneohten ook niet snakten naar het kend, dat van hèn vooral de stuwkracht uit-kracht genoeg heeft, zich er doorheen te j Derksen O. P. uit Rotterdam, waarin tegen
oogenblik, dat ze, ovenals wij nu, eenmaal gaat om dit bedrijf groot te maken, en dathoren, alles met een zachten zilveren glans
zulke feesten zouden kunnen vieren?! Of hun onvermoeide werkkracht, gesteund door
POLEMIEK.
Wij hebben liier ter plaatse kortelings
melding gemaakt van het ons toegezonden
jstuk van prof. Ke: lier, over zijn vragen
'aan Z. Em. den Kardinaal in zake"den lof,
door dezen aan „De Maasbode" gebracht.
We ontvangen nu weer een uitvoerig
schrijven van den Zeereerw. Pater Hyac.
meenden wij soms, dat wij door onze lang het College van dagelfjksch bestuur en den
doorgezette, geestdoodende fnuikpolitiek in Raad, nu tot zulke heuglijke resultaten heeft
den inboorling alle menschelijke zielsge- geleid.
voelens hadden gedood? Dan zouden wij j De gemeentenaren kunnen daarom mot
toch zeer zeker bedrogen uitkomen, want vertrouwen, meeiien wij, de toekomst van 't
zelfs de onbeschaafde volken vcrwenschcnelectriciteitshcdrijf inzien!
allen vorm van overhcerscking. Als ik Ne
derlander was, dan zou ik ook geen ou-
afhankelijklieidsfeest 'vieren in een land,
overdekt.
Men ziet dan aan struiken en takken de
dauwkroppeis in vele kleuren blinken en de
frlssóhe morgenlucht doet weldadig aan.
Doch zulk een morgen op de heide is niet
to beschrijven.
Waar het oog waart over die uitgestrekte
vlakte, met bloeiende erica bedekt, ligt nu
als een zilveren, doorschijnende sluier waar
de zon over speelt en alles in heerlijken
f R. K. SCHOOLVEREENIGING
waar wij het volk zijn onafhankelijkheidvan de R. K. Schoolvereeniging (di- j gloed zet.
onthouden. j recteur de heer J. Roodnat) begint het Zulk een ochtend beleefden wij heden, toen
Geheel in de lijn van dezen gedachten-schooljaar ditmaal niet op 1, maar op te vijf uur do reveille ons overeind riep.
gang is het onbillijk niet alleen, maar ook f L) i n s d a g 2 Sept., wegens liet Koningin-! Bij alle bekoorlijkheid van zulk een fris-
nefeest op Maandag. De ouders gelieven sohen dauw over de heidevlakte zagen we
toch wel wat op tegen het vooruitzicht mis
schien eenige uren lang door die vochtige
ongepast, om de inlanders te doen bijdragen
ten bate van het feostfonds. Beleedigt men
ze reeds dooor het idee der feestelijke her
denking zelf *van Neerlands vrijheid, thans
maakt men ook hun beurzen ledig. Voor
daarmede rekening te houden!
BEKROOND
Op de Landbouwtentoonstelling te Kam-
waar een moreele en stoffelijke beleedi- behaalde de heer G. L. Kleij, met zijn J de zonnestralen gras en struiken weer doen
ging!" tharnigsche konijnen dne tweede prijzen tirogerlj zoodat wij geen last hadden van een
vochtigen bodem, en daarentegen de zon
hei te moeten marcheeren, doch het liep an
ders af: na korten tijd hadden de verwarmen-
We hebben maar een stuk hier overgeno-
;men. Het heele pamflet gaat op dezen toon
door.
Is het wonder, dat de socialist Douwes
en met een Russische brand neus een tweede
prijs.
GARNIZOENSBERICHTEN.
Bij het 21ste regiment is benoemd: t'ot
Dekker, die bij zijn jongste verblijf in Hol-, majoor, de kapitein jhr. J. A. A. von versum en de vijandelijke stelling aldaar be
'land allerlei zeer lange gesprekken had met Schmidt van het 7de regiment; tot kapitein, stormd en ingenomen.
Troelstra, Schaper, Ter Laan en anderen, met de eerste luitenants J. Mateman, van het 3e Na een verkwikkende rust, waarbij wij
.zijn kornuiten wegens opruiing in hechte-regiment, werkzaam ten bureele van den'onze middagboterham opaten, zijn we in de
gloeiend pp onze ruggen brandde.
We hebben lieden met drie bataljons ge
oefend op de heide onder den rook van Hil-
nis is genomen?
het stuk van prof. Keulier stelling wordt
genomen. Wij zijn nu wel verplicht om ook
hierover kortelings de conclusie te vermel
den, die hierop neerkomt dat de Kardinaal
geenszins aan De .Maasbode het „primaat
van rechtgelooviglieid" heeft gegeven, 'aar
dat in des Kardinaals beslissend getuigenis
over „de richting van De Maasbode" dis
steeds „door do uitkomst is in het gelijk'
gesteld," voor die zich reeds zooveel ja
ren kanten tegen hare richting (welke dit
is van „Rome" o.m.) een les en een ver
maning ligt. Daarom zegt pater Derksen
hadden de vragen aan Z. Em. gericht
volstrekt geen zin cn konden die alleen die
nen om de goegemeente wat op den mouw
te spelden.
Wij ontvingen voorts een schrijven vaA
den ZeerEerw. lieer Pastoor A. Hakkeling
te Reewijk over de ietwat zonderlinge han
delwijze van den ZeerEerw. heer Pastoor
Sloet, die zich tegen gedocumenteerde eri-
tiek op een door hem geschreven werkje
verdedigded oor aan de bladen ter publi
catie aan te bieden een paar aan hem ge
schreven briefjes van loftuiting, door, Z. Em<
den Kardinaal en Z. D. H. den Aartsbis
schop. .Wij hebben die briefjes etc. niet g®<
plaatst en laten dus ook het stuk van pas-
commandant dev Stelling van Amsterdam, 'richting van het kamp opgetrokken, onder-'toor Hakkeling achterwege,
OWE HURLEHSGHE COfflMT
1801
400
380
150
5
Bioscope-theater Groote Markt
Voorstellingen.
f' A
te./..
derd iaren aeleden verW sevakfi BRIEVEN UIT HET KAMP BIJ LAREN.
n i !-i In ntrvn «n O I I "I P( l II' A 1.1 1 l.nt 1. n v, nn mn 1-1 .n AV1/-1 OU