ïVA'0~weebuiisetJ. «3 arteJjoris
mm§ uit otü oHTBir
Iiploi» Serielfa
®®cs* StsiseolBaarzon.
STADSNIEUWS
S1'"
ff/<
DE SPAARNEBANK
Uit onze Oost.
Sociale Berichten
AMSTEüMiSCHE BEURS.
belast zich met de uitvoering
van effectenorders.
iarkfnieuws.
Sport en Wedstrijden.
m4
n
,13 #H 1
KOERSEN VAM HEDEN. 1SSEPT.
POLITIEBEAMBTEN AANGEVALLEN.
187«
L'IEPWE m&CMT BE, HAARLEM
- -CTTO-CïTetrsr sr^
rsr
In 't zelfde oogenblik was de wielrijder ter
plaatse. bij sprong van zijn rijwiel en liep over
de smalle plank, die nog was blijven liggen.
Vooruit! Alles los! riep hij.
Het was de kapitein! R. N.
VELSEN,
GEMEENTEZAKEN.
Vernietiging raadsbesluit.
Door den Burgemeester is aan den raad het
.ogende sell rijven gezonden:
Ingevolge art.. 70 der Gemeentewet beb ik
de eer U te berichten, dat naar mijn oordeel
het door U in Uwe vergadering van 2 Septem
ber 1013 genomen besluit, waarbij de „Veror
dening regelende de samenstelling en de bezol
diging der gemeentepolitie te Velsen" is aan
gevuld met de volgende bepaling: Artikel 6-bis
„De Commissaris van Politie is verplicht te
wonen in de afdeeling IJmuiden (wijk C)",
als strijdig met de wet kan worden vernietigd.
•BURGERLIJKE STAND.
ZANDVOORT. Ondertrouwd: J. ,W. M. Ep-
ker en M. v. d. Mije.
Getrouwd: A. Paap en A. Bol. A. D.
Paap en A. Meijvogel.
Geboren: z. van C. RietdijkZwemmer.
Overleden: O. v. d. .Werff, 91 jaar.
LISSE. Geboren: d. van S. van Velde en
W. M. v. Staveren. d. van N. Opdam en
A. Snabel. d. van J. P. Bemeiman en H.
v. d. Weijden.
Ondertrouwd: J. J. Lamboo en H. Schoorl.
A. Grimbergen en J. van Opzeeland.
Getrouwd: R. van Kesteren en A. G. Se-
gers.
Overleden: G. A. M. van der Voort, 3
md. W. J. Schoone, 2 j.
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: IJ.
Koole en S. C. Bax.
Getrouwd: W. Blok en C. Verhoog.
Geboren: z. van A. HuigslootRobijn.
z. van A. LammerseSlootbeek. z. van
G. KinkelBoef.
Dc Katholiek Sociale Actie in Dnitschland.
De Volksverein (K. S. A.) in Duitschland is
ln het afgeloopen jaar buitengewoon versterkt.
Haar ledental klom met niet minder dan 47240
en steeg tot 776.090. Op elke 100 katholieken
zijn thans 3.3 leden van de Volksverein.
DE INTERNATIONALE BAKKERIJ.
TENTOONSTELLING.
Gisterenavond is de Internationale Bakke
rij-tentoonstelling gesloten.
Het zangkoor van den heer Jac. de Jong
zong zeer verdienstelijk en verwekte weder
om veel geestdrift. De zaal was stampvol
met bezoekers.
Omstreeks 9 uur verzocht de heer C. van
"Wieringen, voorzitter van „St. 'Hnbvecht,
stilte en toen deze verkregen was, sprak hij
zijn welgemeenden dank uit aan de Haarlem-
sclie Bakkerspatroons-vereeniging voor hare
medewerking en steun, die „Sint Hubreeht"
van baar bad genoten bij de organisatie rle.r
tentoonstelling; verder bedankte hij heeren
exposanten en in 't bijzonder den heer Jac.
de Jong en diens koor, voor de opluistering
die het gegeven heeft aan de tentoonstelling.
Daarna sprak de heer W. Berkemeier,
voorzitter der Haarlemsche broodbakkers-
patroonsvereenigjng een woord van dank en
hulde aan „St. Hubreeht" en aan den alge-
meenen secretaris, den heer Th.Broekliuyzen,
die een zeer werkzaam aandeel heeft gehad
in de organisatie der tentoonstelling.
De heer Broekhuyzeu bedankte op zijn beurt
den heer Berkemeier voor diens aandeel in
Je organisatie want van Maart jl. af heeft
de heer Berkemeier steeds welwillend gefun
geerd als voorzitter 'der. vergaderingen,
waarin de tentoonstellingsplannen werden
besproken. Hieraan herinnerde de heer
Broekhuijzen me,t genoegen. Ook bedankte
hij heeren exposanten voor dö aangename
wijze, waarop hij met hen heeft gecorrespon
deerd.
Nadat nóg eenige nnmmers waren gezon
gen door 't koor-van den heer Jac. de Jong,
nummers, waarmede het publiek uit volle
borst instemde, werd de tentoonstelling om
half elf gesloten.
Bekroningen.
De volgende bekroningen zijn nog toege
kend voor den 't best en mooist onderbonden
stand op de tentoonstelling.
Aan de expositie der Heeren J. Smit en H.
Flink, beiden.te Haarlem, een verguld zil
veren medaille met gouden kroon.
Een zilveren medaille aan de firma II
Franken Jr.;
een vergulden eeremedaille aan de heeren
M. J. Duisterbof, J. Renkema, E. de Rek,,
J. van Vessem en D. de Rooij, verder van een Reerendas. Bureau van politie, een fanfcv
„Sint Hubreeht." sie manchetknoop.
Aan den heer Wanders werd een eervolle j
vermelding toegekend.
Naar ruwe schatting is de tentoonstelling
bezocht door ongeveer 3000 betalende bezoe
kers.
HET CONFLICT BIJ DE FIRMA
ENSCHEDé.
Omtrent het conflict bij de firma Enschede,
waarvan elders in dit blad sprake is, verne
men wij dat de groóte grief der werklieden
is, dat eenige plaatdrukkere zijn aangesteld,
die geen lid van den eitejnigrafenbond zijn.
Vlgens 'n andere ons gedane mededeeling zijn
deze plaatsdrukkers, genomen, terwijl andere
werklieden, die reeds een jaar of tien bij de
firma werken werden gepasseerd. Ook zijn
er enkele andere grieven.
Het hoofdbestuur van deu ohemigrafenbond
is geraadpleegd en dit heeft in een con
ferentie met de firma op verandering aange
drongen. Toen deze niet. volgde hebben de
werklieden Zaterdag hun ultimatum gezonden
waarop de firma Enschedé kort en bondig
antwoordde met de uitsluiting. Toen het ulti
matum de firma bereikte, heeft zij de werk
lieden op staanden voet ontslagen en hen al
len 14 dagen loon extra uitbetaald. Het aantal
uitgesloteneu bedr. 29, de gelieele afdeeling
plaatdrukkerij, op drie na, waaronder de twee,
tegen wier aanstelling geprotesteerd is.
Zaterdagavond arriveerde hier reeds het
hoofdbestuur van den chemigrafenbond uit
Amsterdam, en hield een vergadering met de
ontslagen werklieden. Hierop werd besloten
dat het hoofdbestuur zou trachten lieden een
conferentie met de firma te hebben. Het hoofd
bestuur zou hedenmiddag1 arriveeren. Onder
de uitgestotenen zijn werklieden met een
diensttijd van veertig jaar.
Wij hebben getracht van arbeiderszijde in
lichtingen te verkrijgen, doch deze werden
ons, zeer tot onzen spijt, niet verstrekt. Men
verwees ons naar het hoofdbestuur, dat ech
ter eerst hedenmiddag in de stad arriveerde,
te laat om het resultaat van onze pogingen
om de arbeiders aan het woord te laten, in
dit nummer .mede te deelen.
Voor de fabriek der firma Enschedé wordt
gepost en getracht wordt om het overige
personeel zich solidair te doen verklaren met
de uitgesloteneu.
Hedenmiddag werd aan de fabriek de vol
gende circulaire verspreid.
„Vergadering van het geheele personeel,
Maandag 15 September (heden avond) half
negen in de bovenzaal van het café van
Dijk, Kleine Houtstraat 106.
Uw aller opkomst is gewenscht, waar gij
hebt gezien dat Uwe patroon zich niet
schroomt, ondanks het feit dat men altijd
meent, wel voor vast in dienst van de firma
te zijn, nu een geheele afdeeling te ontslaan,
is het noodzakelijk dat ook gij U uitspreekt
over deze kwestie, en vernemen zal hoe het
bestuur der afdeeling Haarlem v. d. Alg. Ned.
Typ. Bond denkt over deze inachtsvertoo-
ning Uwer firma.
Komt allen en verklaart U eensgezind.
De strijd der plaatdrukkerij, hen opge
drongen, moet worden gewonnen. Het is Uw
aller belang. Toont dit, door allen aanwezig
te zijn.
Het Bestuur.
Hedenavond is er dus een personeelverga-
dering. Het bureau voor de uitgesloteneu is
voorloopig gevestigd in het H. A. S. aan de
Smedestraat.
Wij vernemen dat absoluut geen vïees be
hoeft te bestaan voor gebrek aan postzegels
of bankpapier. Daarvan is voldoende voor
raad.
Het eenige waarin stagnatie zou kunnen
komen is in de afwerking der Jubileum-
postzegels. Doch de firma zal zorg dragen
dat ook deze op tijd kunnen afgeleverd
worden.
Van andere zijde vernemen wij dat enkele
werklieden eenigen tijd geleden op wacht
geld gesteld zijn. Toen nieuwe werkkrachten
werden aangenomen, zijn degenen, die op
wachtgeld stonden, gepasseerd en zijn an
dere krachten aangenomen. Hiertegen wordt
door de werklieden opgekomen.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: 12 September, z. van A. Joores
Bos. 13 September, d. van F. P. Uljee
Duijverman. z. van A. Rijbroek—-Vos.
14 September, d. van E. W. M. Nas—Ballan-
gee. d. van F. M. SalmanHommers.
15 September, z. van A. J. Dankelmanv. d.
Want.
Overleden: 14 September. J. E., 10 m., zoon
van J. E. Kuiper, Zuid Brouwersstraat.
DE TEMPERATUUUR VAN HHET WATER.
De temperatuur van het water in de Badin
richting aan de Houtvaart bedroeg heden
morgen 6 uur 59 gr. en hedenmiddag 11
uur 60 gr.
(Opgegeven door „DE SPAARNEBANK'
i
k
l
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij
Heins, stalhouder, Ridderstraat, twee geiten;
A. Arie, Nassaustraa-t 25 rood, een Rozen-
4krans. Th. Smit, Koninginneweg 85, een zak
doek. L. Touwen, Nieuwe Kerkspleiu 16, een
rijwielpomp. D. Piers, Kamperstraat 58, een
kinderschoentje. H. Sorber, Binnenweg 109
Heemstede, een oorknopje. N. Sturm, N. v. cl.
Laanstraat 13, een rood koralen kindcrarm-
band met gouden kapittelstokje; Jobs. de
'.Jong, Houtmarkt 17, een damestaschjé, T.
Iterson, Oude Weg 31a, Haarlemmerliede c.a.
BINNENLAND
VERTREK VAN H .M. DE KONINGIN UIT
AMSTERDAM.
Men seint ons uit AMSTERDAM:
Op den Dam hadden zich hedenmorgen we
derom velen verzameld om getuige te zijn
van het vertrek van H. M. de Koningin.
Om bij tienen vertrok H. M. per rijtuig naar
het Centraal Station, vanwaar de trein om
precies tien uur vertrok, onder de toejui
chingen der op het perron aanwezige perso
nen.
Te ongeveer 8 uur had H. M. uog de E.N.
T.O.S. bezocht.
Men seint ons uit HEERLEN:
De Inspecteur van politie E. en de agent
de V. achtervolgden eenige individuen, die
burgers achtervolgd hadden en een van hen
den pols hadden doorgesneden.
In de Schaesbergerskolonie vonden zij eeni
gen van hen. Aanstonds werden de inspecteur
en de agent van achteren besprongen en
mishandeld. De inspecteur trok zijn revolver
en loste eenige schoten, waardoor een vrouw
en een man niet levensgevaarlijk gewond
werden. Drie kerels zijn gearresteerd. De toe
stand van den inspecteur is niet levensge
vaarlijk.
DE CONCESSIE AAN K. E. M.
Men meldt ons uit WESTWOUD:
De Commissie voor de Electrische Centrale
in de Streek, later uitgebreid tot geheel
West-Friesland, die nu reeds een vijftal ja
ren werkzaam is geweest, zal nn 't bijltje
kunnen nederleggen. Aan de Kennemer
Electrieiteitsmaatschappij toch is concessie
verleend tot eleetrificatie van Noord-Hol
land boven 't IJ. Te bejammeren is het, daar
door het Comité reeds duizenden guldens
kosten zijn gemaakt voor voorloopig onder
zoek, het maken van plannen, teekeningen
enz.
DE AVIATEUR VAN DER BURG LICHT
GEWOND.
In een stortregen vloog gisteren de vliege
nier van dor Burg van Ryen naar Etten. He
denmorgen vloog hij van Etten naar Steen
bergen. Door motorpeeh moest liij landen.
Hij kon echter geen geschikt landingster
rein vinden, viel en heeft zioh licht bezeerd.
JAN OLIESLAGERS TE AMSTERDAM.
Men meldt ons uit Amsterdam: Gistermid
dag te ongeveer kwart over vier heeft Jan
Olieslagers op de E.N.T.O.S. wederom gevlo
gen. Hij bleef 35 minuten in de lucht en
volbracht de landing in de beste orde. Hij be
reikte een hoogte van 2100 meter en heeft
hiermede zijn eigen record verbeterd. InTro-
cadero werd hij deswege door Mr. H. Smeenge
gehuldigd, die hem namens het E.N.T.O.S.-
bestuur verzocht, ook a.s.. Zaterdag en Zon
dag te vliegen. Olieslagers heeft dit aanbod
aangenomengen zal dus wederom trachten zijn
record te verbeteren.
Op het vliegterrein merkten wij pp Mr. Dr.
van Leeuwen, commissaris der Koningin in
Noord-Holland.
BUITENLAND.
EEN TRIBUNE INGESTORT.
MADRID, 15 Sept. Gedurende een stie
rengevecht in de pro vincie Ciudad Real, be
gon het plotseling hevig te stortregenen. Het
publiek vluchtte naar een overdekte stel
lage. Deze was uit hout gebouwd en niet
voor èene zware belasting berekend. Ten
gevolge van den zwaren last stortte de stel
lage in waardoor vijftig personen en kinderen
die van 20 M. hoogte- naar beneden vielen,
min oif meer ernstig werden gewoed. Ook twee
leden van de burgerwacht werden zwaarge
wond.
EEN NOODLOTTIGE GASONTPLOFFING.
COBURG, 15 Sept. Hedennacht omstreeks
1 uur heeft in een door zes gezinnen bewoond
huis eene gasontploffing plaats gehad waar
door dit huis nagenoeg geheel "is vernield.
Tengevolge van een lek in de gasleiding
kon het gas vrij ontsnappen. De bewoners
werden in hun slaap door deze ontploffing
verrast. Tot nu toe heeft men twee kinder
lijken uit de puinhoopen vandaan gehaald. He
denmorgen werden nog elf personen vermist, j
Men heeft geen hoop hen levend te vinden.
Totaal zou de ramp 13 slachtoffers hebben
gemaakt.
Amalgamated
Smelting en Ref.
Comm. Car en Foundry
Common Erie
Common Kansas City
Common Marine
Pref. Marine
2e Pref. Mexican
Common Missouri
Common Pittsb.Coa
Common South. R. s
Common Denver
Common Rock Island
Common Steel
Common Topeka
Common Union
Common Wabash
Pref. Wabash
Kon. Petroleum
Gew. Vorstenlanden
Actions Vorstenlanden
2V2 pCt. N. W. S.
3 pCt Cert N. W. S.
Common Peru
Pref. Peru
Bindley
Amsterdam Rubber
Neder I, Rubber
Gecous. Petroleum
Orion .....1.1...
Gew. Dordtsche
Intern. Rum." Petr.
United Cigar
Prolongatie
Koerseu van latere
ongeveer 2 uur. koersen.
79'/.
18
SOL,
258/tfi
79i/,
70i/„
;'48s/q
306/a
25»/4
4*1,
23?/»
98
1621/2
5
,.^/8
635
1631/,
1431/,
675,'.
7<3,,
If/l6
öl1/,
1093/.
160
64
242
921 fo
ist»
1231/,
471/,
474
175/s2
ie
2317,6
201/4
25i/z
205/,
1851
673
973/;
1621/,
4'/s
13i/4
635
1631/,
1431/,
675/»
77'/»
lO'/ic
156
243
921/
186
144
471/4
5
HAARLEM, 15 Sept. Graan- en Zaadmarkt.
Verkocht 100 H.L. witte tarwe 7.15; 200
H.L. haver 50 H.L. paardeboonen 8.
30 H.L. eapucijners 13.
SPOORWEGDIEFSTALLEN IN INDIë.
De Soerabajasche correspondent van het
Bat. Nwbld. schrijft:
In 1912 is er gruwelijk gestolen van de pro
ducten, welke aan den dienst der S.S. ten ver
voer werden aangeboden. De dieven hadden het
voornamelijk voorzien op koffie en suiker, hoe
wel ze ook andere artikelen niet versmaadden.
De planters klaagden er steen en ,been over
en het werd zoo erg, dat de dienst der S.S. spe
ciale wenken gaf voor de beveiliging van wa
gens, waarin koffie enz. werd vervoerd. Een
uitgebreide dievenbende was toen aan 'twerk:
voornamelijk op het emplacement Goebeng, en
dat volkje wist gesloten goederenwagens met
het meeste gemak te openen. De S.S. heeft
duizenden guldens schadevergoeding aan afzen
ders kunnen betalen.
Eindelijk werd een georganiseerde dieven
bende gearresteerd, welke op het emplacement
Goebeng werkte. Het bleek, dat de dieven in
het bezit waren van een stel serie-sleutels, die
bij den dienst in gebruik zijn en waarmee goe
derenwagens kunnen worden geopend.
De aanhoudende diefstallen hadden een zeer
onaangenamen indruk gemaakt en men was blij
toen de daders geknipt waren. Maar nadat het
nu geruimen tijd is goed gegaan en niets meer
van dergelijke diefstallen werTl vernomen, is de
pret thans opnieuw begonnen.
In den loop dezer maand hebben op het sta
tion Goebeng weer eenige diefstallen van pro
ducten uit gesloten wagens plaats gehad.
Voor zoover ons bekend, werden reeds ge
stolen: 4 zakken koffie en 4 zakken suiker en
nu, enkele dagen geleden, andermaal 3 zakken
suiker. Telkens bleek, dat de wagens met val-
sche sleutels geopend moeten zijn; alleen de
plombeering was natuurlijk verbroken.
Terloops voegen we hieraan nog toe, dat de
diefstallen zijn gepleegd uit wagens, staande
op bet station Goebeng, en nog wel op het eer
ste spoor.
Het staat vast en dit is het gevaarlijke der
situatie voor den dienst der S.S. dat er
vrij veel serie-sleutels, als door den dienst zelve
gebruikt, in verkeerde handen moeten zijn.
Elke nieuwe diefstal is hiervan het bewijs.
Er zullen door de S.S. bijzondere maatrege
len moeten worden genomen, om uit deze im
passe te geraken. Anders zal zij ook dit jaar,
evenals in 1912, duizenden guldens aan schade
vergoeding voor gestolen producten hebben
betalen.
EEN ARRESTATIE.
De Hbld.-correspondent te Batavia meldt:
Sonneveld, de met anderhalve ton voort
vluchtige hoofdkassier der Escompto-Maat*
schappij, is te Hongkong gepakt.
EEN VOORZORGSMAATREGEL TEGEN
OPROERIGE CHINEEZEN.
Zoowel aan de Hoofdwacht te Weltevreden
als aan de Boei te Glodok is een brigade van
twintig man infanterie gedetacheerd. Een efl
ander geschiedt op het verzoek van den resi
dent: het legeren dezer manschappen aan ge
noemde wachten geschiedt tot nader order. 1
Het hoofd van Gewestelijk Bestuur deed dit
verzoek met het oog op den min of meer on-
rustigen geest onder de Chineezen daar ter
plaatse, veroorzaakt door de uit Shanghai ko'
mende revolutieberiehten. Er zouden zich na
melijk hier ter stede twee machtige kongsie'S
van Chineezen hebben gevormd, waarvan de
eene sterk ijvert voor den president der Chi-
neesche Republiek Yuan Shi Kai, terwijl de
andere op de hand is van dr. Sun Yat Sent
van wien men verzekert, dat hij is gestemd ten
gunste der rebellen, (Wie is eigenlijk „rebel"
en wie zijn de „loyalisten" in China?)
Gevreesd wordt, dat deze beide partijen el
kander vandaag of morgen te lijf zullen gaan,
waarbij kans bestaat dat ook het leven en de
eigendommen van anderen gevaar loopen.
Zeer zeker zou een botsing tussehen de Chi
neezen onderling aanleiding kunnen worden
nog excessen, gepleegd door aanhangers of vij
anden der partijgangers.
Natuurlijk werd onmiddellijk bericht, dat
deze militaire maatregelen in verband zouden
staan met een plan der leden van de Sarikat
Islam, om een algemeenen opstand te verwek
ken. Het Nieuws van den Dag kan verzekeren,
dat de Sarikat Islam er niets mede uitstaande
heeft, dat aan ongeregeldheden van die zijdé
ganschelijk niet wordt gedacht.
Het bestuur vreest ongeregeldheden ondei
heethoofdige Chineezen en wil deze voorkomen/
ziedaar alles.
Voor opstootjes behoeft geen angst te be
staan. Bovendien, de inlander heeft gedurende
de poeassa wel aan wat anders te denken dan
aan ongeregeldheden.
AANGEVALLEN.
In de Boei op Glodok werd een EuropeescK
beambte bjj het uitdeelen van het eten doot
een Madnreesch gestrafte van achter aangeval
len en met een scherp voorwerp ernstig ver
wond, aan de gevolgen waarvan hij later over
leed.
De R. K. Tnrnfeesten te Rome.
Men. schrijft aan de Limb. Koer.;
Den 68 Sept. hadden te Rome de grootei
turnwedstrijden plaats, waaraan 180 verèeni-
gingen nit Italië, Frankrijk, België, Zwitser
land, Oostenrijk, Elzas en Canada deelnamen-
De R. K. Turnbond in 't Bisdom Roermond
zond eene delegatie, bestaande nit den voor
zitter, den héér Brinkman, uit Roermond,*
den secretaris, de heer Adam uit Meerssen;
en twee turners der Patronaatsgyrunastiek-'
vereeniging nit Meerssen, welke de Bonds-
vlag (Limburgsche kleuren) en de Neder-1
landsche vlag droegen. De delegatie werd op
hartelijke wijze ontvangen door den graaf,
de Carpegna, voorzitter van den Italiaan-,
schen R. K. Turnbond en voorzitter van de
Internationale Unie der R. K. Turnbonden.,
Zondag 7 Sept. werd in de kerk van St»1
Jan van Lateranen eene H. Mis opgedragen1
door Mgr. de Lafontaine, ter intentie van al
de aanwezige turners. Na de H. Mis hield'
Mgr. een toespraak in 't Italiaansch. Na de
kerkelijke plechtigheid zouden de turners in
optocht naar 't Vaticaan trekken, doch ver
schillende bataillons soldaten en een sterke
politiemacht hadden de kerk omsingeld eö
dwongen de gymnasten zonder vlag of ha-)
nier, in af deelingen van twee vereen igingen,
zich naar 't Vaticaan te hegeven, zoodat de
turners op verschillende plaatsen aan det
beschimpingen, de verwenschingen en deü
hoon der anti-clericalen blootgesteld werden-
Die anti-clericale „helden" riepen „Weg met
den Paus" en veroorzaakten hier en daar op
stootjes en samenscholingen, zoodat de „ge-i
wapende macht" tussehenbeide moest komen.
Verschillende arrestaties hadden plaats; do
Fransche en Belgische turners hielden zich
kraniger* zongen zelfs ten spijt van de stren
ge consignes en wisten den „tegenbetoogers
eerbied in te boezemen.
Dat alles was de oorzaak, dat de duizenden,
die zich intusscben raas 't Damascuspleifl
ten Vaticane hadden hegeven om de audiën
tie hij te wonen, gedurende meer dan 2 nrei'
in de brandende zon stonden te wachten. Dé
turners vulden langzamerhand het plein eri(
eindelijk stonden 6000 gymnasten ordelijk
rijen opgesteld. Nu en dan speelde het pan-,
selijk muziekkorps en deed het vermoeiende
staan der wachtenden vergeten.
langstelling in de thans te behandelen zaak
eene groote menigte menschen had bijeenge-
lokt. De gevangene werd binnengebracht.
Het was een schoon, rijzig man, van een wak
ker voorkomen, die aller oogen naar zich
trok, behalve die des rechters, die gedurende
de inleidende formaliteiten der terechtzitting
die lieden zou plaats hebben, zich bezig hield
met het doorsnuffelen van andere acten.
Het verhoor begon en nu zag ook de rech
ter den gevangene met een onderzoekenden
blik aan. „Ik heb dien man meer gezien,"
zeide hij bij zich zelf, „maar waar, dit weet ik
niet."
Het misdrijf was zonneklaar bewezen. Het
getuigenverhoor leverde een menigte onom
stootbare bewijzen op, en nadat den aange
klaagde eene formeele acte van beschuldi
ging was voorgelezen, eischte de Proeureur-
Geueraa] de doodstraf.
Alvorens het „schuldig" werd uitgespro
ken, stond de gevangene op in zijn volle leng
te en vroeg met luider stem om vergunning
eenige oogenblikken het woord te mogen
hebben. De rechter willigde zijn verzoek in,
'en was verwonderd, dat een zoo dapper en
vastberaden man om zijn leven zon willen
bidden.
„Ik beken mijne misdaad," begon de ge
vangene met een krachtige welluidende stem
..ik tracht mijn schuld door niets te vergoe
lijken en nog veel minder smeek ik om ge
nade. Ik heb de dood weeds dikwijls onder
de oogen gezien, ook nu zal ik er aiet voor
terugdeinzen. Ik wenscli slechts een paar
woorden in het midden te brengen over de
oorzaken die mij hier gebracht hebben."
Ieder rekte nieuwsgierig zijn hals uit, om
geen woord van den spreker te verliezen,
en zelfs de rechter leunde verder over de
groene tafel, zonder zichzelf rekenschap te
kunnen geven van zijne deelneming jegens
deu misdadiger.
„Mijne ouders," begon de straatroover,
„waren knappe, ik durf zelfs zeggen .aan
zienlijke lieden; mijne moeder was een engel.
Zij stierf echter vroeg en mijn vader, die al
léén aan de stem der eergierigheid gehoor
gaf, veronachtzaamde mijnè opvoeding en
liet aan mij zeiven de keus mijner vrienden
over. Door eene onbezonnen keus daarin
werd ik verlokt tot overtredingen, die einde
lijk de opmerkzaamheid moesten opwekken.
Hij trachtte mij niet door liefderijke verma
ningen te verbeteren, maar behandelde mij
met onberaden gestrengheid, ofschoon ik
door zijne veronachtzaming tot die buiten
sporigheden was overgeslagen. Ik was een
jongmeusch van een onva6t karakter, dat
even zoo gemakkelijk ten goede als ten
kwade te leiden was, maar ik werd niet ge
leid floor een vaderlijke hand; slechts 1rof
mij de 'toorn mijns vaders, als ik, toegevende
aan mijne zwakheden, mij opnieuw tot onge
hoorzaamheid verleiden Bet. Zoo ging het
eenige jaren lang; ik was lichtzinnig en on
gehoorzaam, mijn vader streng en onverbid
delijk hard jegens mij.
„Eindelijk," ging de gevangene, na een
korte rust, voort, terwijl hij den rechter stijf
in de oogen zag, „eindelijk liet mijn vader
mij op zekeren avond in zijn studeervertrek
roepen, omdat ik weder een lichtzinnige
daad had begaan. Eenige weken tevoren had
hij mij gedreigd, mij bij de eerste buitenspo
righeid te zullen verstooten en hij wilde zijn
woord niet intrekken. Hij zei mij, dat ik
voortaan niet meer zijn kind, maar een bede
laar zijn zou. „God zij gedankt," voegde hij
er bij, „Bat uwe moeder dezen dag niet meer
beleefd heeft." Deze woorden brachten mij
een zwaren schok toe. Ach! hadde hij toen
een vriendelijk woord tegen mij gezegd,
hadde Jm het slechts nog eenmaal met mij
beproefd/ waarachtig! Ik zou mijn leven ge
beterd hebben; maar neen! hij behandelde
mij yiet hardheid, hij- gaf mij geene gelegen
heid om mijne belofte van beterschap uit te
spreken, maar stiet mij de deur uit de wijde
wereld in. Van dat oogenblik af was ik dei-
wanhoop prijs gegeven. Arm, zonder ouder
lijk dak, zonder vrienden verliet ik mijn va
der. Mijn hoogmoed gedoogde niet, dat ik
mijne voormalige vrienden opzocht, de om
gang met brave menschen was men ontzegd.
Mijne behoeften werden grooter; ik kwam
den hongerdood nabij. Behoef ik nog te zeg
gen, dat mij de nood naar de holen der
schande voerde, dat ik een metgezel van het
laagste uitvaagsel werd? Ik werd een 6pelcr,
ik bedroog anderen, en kon evenwel nau ve-
lijks mijn nooddruft voeden. Gij, die in dage-
lijkschen overvloed baadt, weet niet, waartoe
de nood den menscb kan drijven. Maar ge
noeg hiervan, de eene schrede volgde op de
andere. Van het oogenblik af, dat ik uit
mijns vaders huis verbannen werd, was de
teerling geworpen.... ik zonk hoe langer zoo
dieper. En zoo sta ik nu hier vóór u, gereed
om het zwaarste vonnis te hooren, dat gij
zult kunnen vellen, sta ik hier even weinig
bekommerd- om de toekomst, als ik om het
verleden geweest hen."
Hij zweeg, en aller oogen, die tot hiertoe
op den spreker gericht waren geweest, wend
den zich nu op den rechter om te zien welke
uitwerking deze aanspraak op hem gemaakt
had. Gelukkig dat niemand hem vroeger had
gadegeslagen; want de trotsche man was ver
nietigd van zijn stoel op den grond gevallen.
Niemand had gezien, dat de uitdrukking van
zijn oog, dat in den beginne koel en bedaard
rondzag, langzamerhand angstiger werd. Alle
kv'Uitmen des gewetens bestormden hem;
hij had zijn zoon herketid en zijne woorden!
„oogst nu, wat gij gezaaid hebt!" vielen hem)
loodzwaar op het hart. Door al zijn krachten,
in te spannen gelukte het hem den gevaö'j
gene tot het einde zijner aanspraak aan m
hooren, maar toen ieders blikken zich op
hem vestigden, viel hij op den grond.
I De beroerte van den rechter, gelijk t'C;
I dokter die zenuwtoeval noemde veroor',
zaakte, dat de uitspraak van het vonnis uit'
gesteld moest worden, en toen de volgend»
'zitting van het gerechtshof plaats had, werte
1 de beschuldigde, tengevolge van de orntrem
den gevangene ingewonnen, verzaehtenm
1 omstandigheden en een door een aanzienlij*
getal burgers der stad ingediend verzoete
schrift uit het land verbannen. Men verba»1'
de elkaar in de stad, dat de rechter Har'
court, hoewel hij nog niet geheel^ herste'
was, bijna den geheelen nacht vóór 't vertrcj
van den jongen verbannene, bij dezen hfl 1
doorgebracht. J
Een jaar later bedankte de oude rechtte,
voor zijn ambt, verkocht huis en have
stak uit Engeland naar Amerika over. Nmte
het verhaal van reizigers, die hem aan f
oever van de rivier Ohio gezien hebben. le'!^
hij een recht genoegelijk leven in het
van zijn weder ^angenomen zoon, dat dc^>
vriendelijken grijsaard op de handen drnte-
I U. e-
