J
i
Van overal.
Scheep vaartberich' en.
w>. «wr' w «ebe,"-if^i8ladif ZtSfefi'S
k eau-
403e S£aa$s8of@v»ij
KenjK ae mcesoc zraveiraoriKxen rg-n verre
zen. Daar vindt men haast geen dorp of he<t
heeft zijn boterfabriek, en wanneer een ge
meente 'bestaat uit verschillende kerkdorpen
of gehuchten, dan treft men er dikwijls meer
dan een van zulke inrichtingen aan. Het moet
dan ook gezegd worden, dat een fabriek beter
naar de eiscben van den tijd kan woirden
gebouwd dan de kamkamer, waarover men
op de boerderij kan beschikken. Men krijgt
dagelijks een groot kwantum melk bijeen,
zoodat enkele personen den heelen dag door
cm met meer, tij runnen ook een soort van.
stuurlieden zijn, die 'n te gewichtig ambt heb
ben om zich nog bij dien naam te kunnen
aanduiden.
Dit doet eenigszins aan de wapenspreuk
der vorstelijke Rohan's denken: „Prince ne
digne, Roi ne puis, Rohan suis."
Men zou er op door kunnen rijmen met „am-
phibie". Het ware wellicht, neen ongetwijfeld,
beter geweest voor deze kapiteins, die vol-
strekt geen kapiteins zijn, een anderen naam
te vinden. Kapitein beteekent „hoofd" en
volop werk vinden voor de behandeling mi deze beteekenis hecht men er nog aan, even
de verwelking dier melk. Deze personen kriJ*>goed als ten tijde der Romeinen. De kapitein
gen van zelf door den geregelden arbeid meer van een schip is geen ondergeschikt persoon.
Wel kan men hoofd van een afdeeling zijn,
en tevens ondergeschikt aan een hooger per
soon, maar dan heet men dit anders of duidt
het cr bij aan. Hoofdstuurman, hoofd van
den wachtdienst, hoofd van den scheeps
dienst enz. ware heter geweest, het verschil
ware genoeg uitgekomen.
Zonder de kern der zaak iets te verande
ren, heeft men met deze pompeuze titels aan
de oude woorden een wanbegrip gehecht.
inzicht in de zaak en aan het hoofd der in
richting kan een bekwaam man geplaatst
worden, die van de zuivelbereiding de noo-
dige studie heeft gemaakt, übowel practisch
als theoretisch. En nu mogen sommige boeren
en boerinnen beweren, dat men de kunst
slechts van zijn ouders leeren kan en er
niets gaat boven enkele jaren practijk in
het vaderlijk bedrijf, de uitkomsten bewij
zen toch maar allerwege, dat de boter, gefa
briceerd door geschoold personeel en in goed
ingerichte fabrieken beter gewild en duur
der betaald wordt dan de ouderwets che bo
ter. Op de fabriek kan men de nieuwste vin
dingen invoeren, daar heeft men door stoom-
oentrifuges, pasteuriseer- en Bteriliseerinrich-
tingen het in de macht de boter zoo zuiver
en duurzaam mogelijk te maken, en door het
gebruik van stoom en ijs kan men de zuring
regelen naar willekeur en steeds een gelijk
matig product leveren. Door, de fabriekma
tige bereiding, is de boter een handelsartikel
geworden voor heel Nederland. En vooral on
ze arme, kleine keuterboeren profiteeren van
de stijging der prijzen, omdat nu ook van
hun geringe hoeveelheid melk puik beste boter
gefabriceerd wordt.
de Ham mg i - i n i. i m dei-houd zullen door deze maatschappijen met
pen heelt waar de kapitein een Kommodore !t| alulere maatsckappijen gedragen worden.
)s de stuurlieden kapiteins zijn, enz. De ,vaarvail de patent tot dusver
Maar behalve deze ontzagwekkende nitwer geiuaakt heeft, bestaat uit drie salon-
heden ter .emntwoonhng sevoepen worim, BSS meer aan de «Ma» ven
Is i modern eon,lort en wal in het drukke leven
va.i het Fransche staatshoofd meer zegt, ook
De schrijver in de Hansa denkt de Kommo-f;
'V
VAN ELDERS.
Failliet verklaard: 24 Sept. Naaml. Venn.
venn. -iweixre xrotrverfnj. „mcmw-iusuniKie-
J. Stoelinga, timmerman en bouwonder
nemer, Van Ostadestraat no. 138 III, te Am
sterdam A. J. J. Capelle, timmerman en
bouwondernemer, Ter Iiaarstraat no. 9 III, te
Amsterdam.
25 Sept. J. Overmeer, vischhandelaar te
Ede.
A. Klijnbout, aannemer, te Arnhem.
J. J. Brokken, stoffeerder te Sappemeer.
Geëindigd door het verbindend worden der
uitdeelingslijst het faillissement van J. Prum-
mel Hzn., assuradeur te Wildervank.
1978 5643 8447 10596 16657 feu 18843 f 400.
6140 5407 14720 19296 en 19385 200.
1749 7196 7837 10593 13376 15515 15872
16158 17761 18799 en 19004 ieder f 100.
Prijzen van f 70.
56
432
1810
2287
2860
3580
3946
4294
4698
5412
5934
6238
6839
7262
7772
8568
9202
9706
i0651
il355
11943
!2754
13144
14206
14945
15570
16082
16730
17297
17798
18284
18772
10268
19722
20075
20748
36
197
314
580
795
1167
1322
1480
1621
1735
1913
2281
2566
2704
2923
3072
3303
3528
3676
3906
4069
4396
4541
4891
5010
5190
5307
5559
5815
6071
6261
6386
6742
6997
7242
7472
7765
7948
8213
8409
8577
8775
9093
9326
9479
9757
9991
10046
10353
10536
19818
10850
11049
11340
11532
11767
11953
12092
12355
12731
12891
13109
13312
13432
13612
13829
14150
14213
14595
14970
15018
15511
^3
-7
16uJ7
16315
16542
16775
17024
17307
7451
17687
17964
18154
18339
18523
18771
19029
119316
153 160 375 400
834 852 870 957
2132 2138 2171 2212
2395 2519 2542 2610
2863 2880 2994 3138
3644 3692 3707 3815
3952 4033 4055 4079
4360 4454 4540 4558
4797 5097 5156 5231
5455 5466 5520 5789
6002 6036 6072 6099
6286 6297 6320 6478
6848 6917 6933 7024
7277 7293 7516 7532
7851 7861 7870 8052
8603 8653 8668 8763
9278 9327 9330 9332
9926 10114 10204 10367
10710 10852
11360 11364 11551 11560
11948 12027 12130 12302
12483 12907 12988 13002
13335 13490 13670 13887
14245 14394 14429 14620
14989 15373 15443 15466
15686 15779 15792 15795
16278 16395 16502 16582
16869 16984 17124 17132
17309 17554 17666 17693
17875 17918 17941 18044
18361 18378 18499 18520
18832 18919 18927 18957
19382 19441 19480 19533
19773 19829 19837 19894
20504 20528 20531 20665
20771 20782 20952 20999
NIETEN.
121
225
415
621
839
1179
1346
1533
1673
1781
1957
2351
2639
28C6
2981
3112
3320
3540
3709
3985
4088
4443
4697
4977
5047
5223
5390
5572
5865
6124
6336
6437
6819
7051
7261
7629
7794
8041
8277
8478
8633
8829
9149
9357
9545
9783
10008
10229
10387
10665
10829
10 28
11147
11416
11631
11790
11969
12166
12446
12800
12914
13158
13346
13519
13718
13865
14052
14372
14865
404
1340
2242
2670
3322
3860
4126
4579
5236
5809
6232
6724
7117
7592
8125
8846
9393
10409
11604
12374
13049
14128
14635
15487
15868
16604
17230
17742
18155
18589
19117
19568
19987
20678
425
1712
2279
2831
3462
3930
4211
4598
5320
5826
6236
6801
7172
7624
8393
9163
9619
10412
11728
12383
14096
14193
14907
15538
15963
16611
17283
17747
18184
18647
19228
19619
20049
29715
109
217
408
593
804
1169
1325
1516
1660
1758
1925
2294
2593
2731
2964
3084
3313
3530
3681
3907
4086
4415
4564
4947
5015
5213
5378
5567
5828
6100
6329
6425
6812
7014
7248
7478
7771
7252
8249
8148
8613
8804
9146
9338
9539
9781
9992
10132
10372
10633
10821
10918
11072
11402
11542
11785
11961
12141
12403
12734
12899
13138
13332
13447
13669
.13837
14051
14233
14846
14981
15043
15585
15770
15903
16152
16391
16576
16776.
17925
17318
17481
17717
17966
18205
18355
18547
18152
19155
19324
15194
15625
15780
15904
16154
1642g
16596
6783
17034
17327
17501
177.0
17967
18229
18445
18650
18858
19174
Ic3l5
125
161
189
192
253
255
258
311
443
482
532
566
630
645
647
758
866
919
997
965
1221
1230
1240
1245
1395
1424
1454
1478
1535
1593
1625
1639
1674
1693
1727
1728
1785
1810
1878
1908
2118
2121
2180
2231
2372
2394
2397
2505
2651
2666
2691
2695
2823
2844
2887
2921
2985
3006
3024
3066
3127
3255
3262
3287
3345
3446
3444
3452
3608
3659
3665
3662
3720
3725
3784
3817
3968
3988
4035
4040
4171
4271
4347
4357
4449
4463
4471
4506
4703
4718
4760
4864
4982
5001
5004
5005
5U51
5058
5078
5124
5235
5256
5274
5298
5398
5445
5490
5550
5623
5628
5714
5765
5914
5969
5983
6040
6131
6164
6206
6258
6355
6361
63é8
6371
64(9
6515
6552
6565
6844
6906
r962
6979
7139
7160
7180
7215
7296
7424
7431
7446
7644
7662
7687
7698
7810
79 2
7935
7943
8136
8148
8202
8206
8311
83 0
8398
8403
8492
8515
8523
8570
8640
8671
8699
8710
8855
8965
8981
9072
9204
9219
9240
9253
9382
9421
9442
9447
9559
9567
9523
9667
9723
9912
9921
9937
10025
10026 10028 10033
10232
10278 103 4 10339
10462
10496 10501
10507
10718
10742 10784 10787
10832
10834 10848
10849
10966
10996 10968
11155
11252
11268
11278
11459 11471
11472
11481
11651
11658
11693
11693
11799
11870
11892
11945
11977
12025
12C68
12071
122 5 12327
12335
12339
12455
12523
12641
12657
12805
12809
12846
12949
12990
13003
13924
13100
13178
13214
13246
13303
13353 13369
13381
13401
13535
13538
13580
13603
13727
13788 13798
13801
13880
13947
13949
140 9
14091
14093 14117
14181
14499 14505 14510 14572
14883
14905
14938
14969
15314 153^9 15390 15440
15636 15654 15670 15719
15831 15848 15851 15&9
15908 15926 16078 16030
16155 16184 16211
16312
16428
16481
16505
16508
16627 16633
16644 16686
17852
16905
16912
16952
17039
17151
17193
17217
17365 17390 17410 17425
17580
175S9
17601
17613
17774 17820 17907
17930
18016
18052
18075
18882
18247
18254
18287'
18337
18446
18450 18490 18491
18663
18722
18738
18756
18871
18914 18999 19C07
19195
19199
19293
19305
19330 19332 19339 19362
vssn ïyjsn hbou 19407 1948a 19504
19537 19546 19549 19560 19577 lÖSSb
19633
19794
19645 19671
19825 19844
16677 1ÏW9S 16776
19S72 lÖÖ'A 199e&
20022 20046 20968 20093 fcïlöt '.V
20136 20151 20201' Afc-L 2026c 2CGÖ
20317 20319 20324 203Ö1 20302 2G<1*
20454 20462 2C50? 205H JCfbs 2053
20590 20607 2062a 2 650 206» 206?'
20 87 20713 20750 20768 20835 208f*
20902 20947
No. 636, 17157, '17771 en 17852 Sad*-' UiCl
No. 1292 4858 18794 indei i *06.
No. 1733 5028 5709 f1^30 ;oy
11339 14367 18545 iedor SM).
No. 355 2622 GbSO 8618 11983 14045
19704 19850 19874 ieder f IOC.
Prijzen ia:« 73
135 180 329 683 739 803 559 935 9ol
1031 1092 1114 1327 1370 15?i 1«?9 .W41
lü85 1790 1823 1854 1969 2198 :V4<6 SÜ4I
2314 2368 2443 2637 ',>642 27t) 3 SC99 2S71
2885 3193 3301 330S 3470 3550 3634 3831
3869 3873 3891 395 6 3904 3939 4004 4021
4159 4187 4247 4291 4363 4484 4531 46.1 T
4663 4792 4949 5092 5093 52:8 64.16 6461
5638 5768 6010 6015 6223 6833 6413 6691
6718 6738 6818 6901 691J 7001 7034 708|
71.10 7112 7234 7316 7337 7367 739.> Viöl
7461 7492 7632 7802 7845 7849 7880 8061
8117 8218 8235 8269 8298 8392 8543 863
8739 8831 8916 8989 9064 9218 9258 957
9606 9657 9675 9803 9835 9813 10058 102-11
10259 10419 10668 10976
11036 11073 11082 11168 H1S0 11293 111001
11526 11570 11677 11874 11933 12035 I2'bi|
12175 12252 12400 12507 12525 12570 J25ii|
12612 12709 12744 12947 12979 13026 136
13151 13198 13231 13295 133.15 13397 13531
13675 13680 13705 13821 11003 14158 I42bl
14309 14337 14396 1410!; Ml. - M165 14491
14529 14541 14622 14634 15091 15.154 15lè|
15195 15109 15432 15964 15497 15525 1563
15867 15878 15947 15958 15969 15971 160(1
16045 16072 16093 16182 16267 16327 165lJ
16585 16621 16729 16733 17110 17i12 17181
17269 17326 17854 17S90 18021 18098 1.8121
18243 18335 18340 18395 18451 1.8502 18531
18592 18838 18835 18911 18959 19034 19051
19304 19348 19555 19639 19709 19764 I90ll
19935 20224 20294 20561 20625 20662 2079.J
20916 20929
l
JA
„De Zee".
Kommodore en vier kapiteins op één schip.
Nadat de Duitschers hun groote zeilschip
„Potosi" van vijf masten hebben voorzien,
hebben zij er thans vijf op een stoomschip
geplaatst.
De „Imperator", het nieuwe rcuzensehip
van de Hamburg—Amerika-lijn, wordt de
weg over deu Oceaan gewezen door een
Kommodore en 4 kapiteins. Er i6 dus toch
maar één groote mast.
De Hausa van 19 Juli 1913 wijdt aan deze
indeeling van het scheepsgezag haar hoofd
artikel. Zij beschrijft hoe de omvang van het
50.000 tons vaartuig het niet meer mogelijk
maakt om den dienst 1e overzien met hetzelf
de personeel van vroeger. Kleine omierdee-
len zijn tot grootheden gegroeid, wat voor
heen nauwelijks geteld werd is nu van veel
belang, en hoeveel is er allengs niet bijgeko
men om den dienst te verzwaren 1
Daarom zijn er 4 kapiteins op de „Impe
rator" geplaatst, waarvan drie beurtelings
de navigatie leiden, en de vierde deu scheeps
dienst heeft, waarmede anders de eerste of
ficier gewoonlijk is belast. De hoofdleiding
berust bij den Kommodore.
Ongetwijfeld zal dit varen onder zooveel
kapiteins en daarboven nog den Kommodore,
op de passagiers een weldadigen indruk ma
ken. Het zal hun het ware besef geven hoe
Een voorganger van de „Imperator" Als
men een en ander leest over de reuzenafme-
tingen en de luxueuse inrichting van dit mo
derne zeeschip, denkt men onwillekeurig:
Zooiets is toch alleen in onze eeuw mogelijk,,
een dergelijke geraffineerde luxe is toch echt
van onzen tijd. Niets is echter minder waar.
Ook hier geldt het woord van Salomo: „Er
is niets nieuws onder de zon!" Immers men
hoore slechts, wat omtrent het schip van
Hieron, den Tyran van Syracuse (óng. 215
v. Chr.) geschreven is. Dat schip was toen
reeds een wonder der techniek. Het mate
riaal was voldoende om er 60 groote galeien
van te bouwen, het hout kwam uit Italië, de
hennep voor de touwen uit Spanje, de teer uit
het Rhone-dal. Onder leiding van den Ko-
rinthischen bouwmeester Arehias en met be
hulp vau Archimedes, werd het reuzenvaar-
tuig door 800 arbeiders op de werf te Syra
cuse gebouwd. Het schip had drie dekken; het
onderste was hestemd voor de vrachtgoede
ren, het tweede voor de passagiers en het
derde voor de wacht. Op dit bovendek waren
8 torens aangebracht, ieder met 6 soldaten.
Midscheeps was een soort kanon, dat steenen
en speren kon wegslingeren. Bijzonder schit
teren-' was de inrichting van dezen driemas
ter: de vloeren waren van mozaik, met voor
stellingen uit de Ilias, de deuren waren van
ebbennout, met ivoor ingelegd. Overal waren
schilderijen en beeldhouwwerken aange
bracht. Bovenop het dek was een soort sta
dion voor allerlei wedstrijden en een prach
tige bloementuin. Bijzonder luxueus waren
de badkamers. Niets wat voor het comfort
noodig was, ontbrak. Ook een eetzaal, en een
soort ontvangzaal waren aanwezig.
De „Alexandria", zooals deze „Imperator"
genoemd was, deed de eerste reis naar
Alexandrië.
Een nieuwe presiclentstrein. Met het aan
staande voorjaar zal president Poincaré in
een nieuwen presidentiëelen trein zijn reizen
doen. De nieuwe wagens zullen ongeveer vijf
maal honderdduizend frank kosten en ge
bouwd worden iu'de werkplaatsen der P. L,
zeer over hun welzijn wordt gewaakt, welt
een W&ch bohwwerk het schip i* boe groot
dore, waarvoor veel te zeggen is, maar als
men uitgaat van de onderstelling, dat men
hem kapiteins, geen stuurlieden moet toe
voegen, omdat hij het werk niet kan over
zien, is het weer minder logisch iemand ver
antwoordelijk te stellen voor wat hij niet be-
•hecren kan, en daarom niet te beheeren heeft.
Nu is de navigatie, hoe onafhankelijk zulk
een wacht-dienstdoende kapitein zich moge
achten, toch aan den Kommodore onderge
schikt. Het laat zich niet denken dat men,
bijv. bij nadering van een gebied, waarin ijs
geseind is, den koers of de vaart zou wijzigen
zonder zijn welmeenen gevraagd te hebben;
in alle eardinale zaken blijft hij gekend, zijn
oordeel geeft doorslag. Maar dan komt men
weder bij het uitgangspunt terug hij wijze
van een cirkel-redeneering, dat het de Kom
modore is, die bekwaam geacht wordt om
de gegeven orders te beoordeelen, die in de
belangrijke zaken gekend wordt, dus belet
ten kan en moet, dat er verkeerde orders
worden gegeven, zoodat hij ten slotte niets
anders doet, voor niets andere aansprakelijk
is, als wat elke andere gezagvoerder tot zijn
werkkring rekent. Voor de wet staat hij dan
gelijk met iederen gezagvoerder, van wien
men hetzelfde diploma heeft geëischt om
zijn rang te mogen bekleedeu. Ze zijn allen:
Naast God de schipper van hun schip.
Maar wat zijn dan de 4 kapiteins? Het
antwoord ligt voor de hand, zij zijn geen
gezagvoerders of schippers voor de wet en
ook niet voor wien ook, zij zijn stuurlieden,
die om het ontegenzeggelijk meerdere ge
wicht van hun arbeid gekozen zullen worden
uit de bekwaamste, aan wie de kapiteins-
titel wordt gegeven om, niet bij hun collega's
tevens-schipper achter te staan.
Hoe men de zaak ook keere en beschouwe,
do vijfmaster heeft, maar één grooten mast,
en de wet zal er geen anderen naast erken
nen. Men heeft dus aan den schipper van een
zekere grootte van vaartuig een nieuwen
naam willen geven. Do naam bestoud wel,
doch niet in deze beteekenis. De Kommodore
was tot nu toe een der oudste gezagvoerders
vau een vloot, wien de andere bevelhebbers
gehoorzaamheid verschuldigd waren. Dit
laatste was bij de koopvaardij natuurlijk niet
h<'( geval, daar er geen directe band-tussclien
schepen onderling is, maar men gaf wel
in spreektaal den titel van kommodore
,Un deu oudsten gezagvoerder. Voortaan zul-
'v* als er bij de Hamburg-Amerika-lijn meer
"non van bet Imperator-type komen, vele
"lmodores zijn, en zal een nieuwe titel
oor dep oudsten hunner moeton gevonden
worden. £)an za} men geheim-Kommodores
krijgen naast den ordinairen, en als er nog
veel hoogere Kommodores noodig zijn, komt
ftellig de „Wirklicher Gebeim-Kommodore."
Kapiteins waren tot nog toe naar ieders
ypvatting gezagvoerders van schepen. Zij zijn
niet meer aan de eischen van verkeer a
grande vitesse. N. R. Ct.
Een zeebeving. De Ilaliaanscke corres-
pondent van de Tel. schrijft d.d. 23 September
uit Venetië:
Zooeven is hier telegrafisch bericht ontvan
gen van een hevige zeebeving in Zuid-Apulië.
Vooral het strand van San Cataldo, bij Lecce,
moet ontzettend ervan te lijden hebben ge
had. De woedende zee vernielde daar in een
oogwenk alle badhuizen en tentjes, verwond
de een aantal personen en maakte zelfs een
slachtoffer, een jongen van twaalf jaar.
De paniek was zoo groot, dat de karabi-
niers moesten komen om wat orde te bren
gen onder al die van vrees razend geworden
mensehen.
Roofdierenplaag. De Weensche corres
pondent van de N. R. Ct. meldt het een en
ander over een onbekend roofdier, dat in
Stiermarken onder het vee huishield en
voorloopig boerensehrik werd genoemd. Hon
derden jagers, gesteund door soldaten, waren
er op uitgetrokken om bet ondier te schieten.
Een telefoonnet was over het verontruste ge
bied gespreid, ppdat de onderscheidon groe
pen jagers in onderling contact zouden knn-
neu blijven.
Die jacht nu beeft geen succes gehad. Men
beeft er te doen met een uitgestrekt terrein
van wel 1000 vierk. K.M., dat bergachtig en
dicht begroeid is, diepe ravijnen doorsnijden
bet, die tallooze schuilplaatsen voor het, wild
geven. Want uit de sporen, de wijze waarop
liet vee is verscheurd en de gevonden uit
werpselen van het roofgedierte hebben de
mannen van liet vak, waaronder de leeuwen
jager Bronsart von Schellendorf, opgemaakt,
dat men niet met één, maar met verschei
dene roofdieren te doen heeft, behoorende tot
twee groepen, en wel de hondachtige (wolven
en hyena's) en de katachtige (een leeuwin
met haar welpen).
Zij moeten uit een beestenspel zijn ontsnapt.
Van het beestenspel, waar men die dieren
dan toch zou moeten missen, leest men echter
niets,
De roofdieren verscheuren niet alleen uit
honger, maar ook om hun bloeddorst te be
vredigen, wat hieruit blijkt, dat zij meer die
ren verscheuren dan zij kunnen opeten. Zoo
werden op een weide gedurende één nacht 26
schapen, alle aan den hals, doodgebeten.
Het roofgedierte besluipt des nachts het
slapend vee en bespringt het van vlak bij-
Van een rund had een roofdier de ruggegraat
uitgebeten, de sporen der klauwen van de
voorpooten waren aan den hals, die van de
aehterpooten in de lendenen duidelijk zicht
baar. Een en ander was een duidelijk blijk
dat men met een leeuw te doen had.
Een anderen keer vrat het roofdier van
een rund een stuk af van ongeveer 35 K.G. en
sprong er mee over -een aamar nmmraren
heen, waarvan eenige twee meter hoog wa
ren.
De bevolking in de geteisterde streek ver
keert in stijgende onrust, daar zij vreest, dat
als het vee uit de weide is gehaald, het roof
gedierte tot menschelijke woonplaatsen zijn
tochten zal uitstrekken. Men durft de kinde
ren niet meer naar afgelegen scholen sturen.
Sinds eenige dagen vermist men een gen
darme uit Graz en men vreest dat hij door
de heesten verslonden is.
Koning Ferdinand van Bulgarije gaat
eerlang voor korten tijd naar het buitenland
om een kuur te doen.
Spanje en Frankrijk. De Parijsche cor
respondent van het Hirsch-agentschap ver
neemt van betrouwbare zijde, dat de Fransch-
Spaansche militaire overeenkomst de vol
gende maand, ter gelegenheid van het bezoek
van president Poincaré aan Madrid, onder
teekend zal worden. Dit verdrag zou voor
namelijk betrekking hebben op het transport
der Fransche soldaten van en naar Oran over
Spaansch grondgebied, terwijl het in de twee
de plaats bepaalt, dat Spanje, Frankrijk, in
geval van oorlog een zeker aantal regimenten
ter beschikking stelt.
Fraaikrijk-Brazilië via Afrika. Reeds
op het Congres van Algeciras werd den
vertegenwoordigers der Europeesche mo
gendheden meegedeeld, dat Spanje plannen
beraamde voor den. aanleg van een spoor
weg, die het mogelijk zou maken, de route
ParijsBrazilië via Afrika in zeven dagen
af te leggen. Er heerscht in den laatsten
tijd weer levendige belangstelling voor die
plannen. Onder voorzitterschap van den
Markies de Gamarasa heeft zich een voor
loopig comité gevormd, dat 700 millioen
francs bij elkaar tracht te krijgen. Het plaai,
dat een lievelingsidee moet zijn van. koning
Alfonso, omvat in de eerste plaats den aan
leg van den spoorweg, die loopen moet van
Tanger naar de plaats, die het dichtste bij
Brazilië gelegen is, dus Batliurst. Aan de
zen Iberisch-Afrikaanschen Spoorweg moe
ten alle nieuwtjes van het moderne spoor
wezen in toepassing worden gebracht, ver
der dubbel spoor, en groote, breede en ge
makkelijke wagens, die zonder overladen
Moor middel van een soort pont de Straat
van Gibraltar oversteken. Zon dei' overstap
pen reist men dus: Parijs Madrid Gi
braltar Tanger Mogador Rio de
Ore St. Louis Dakat Batliurst,
en wel in vier dagen. Te Bathurst ligt de
boot te wachten, en in drie dagen vervolgt
men de reis tot Pernambuco. Dit gebied
van deri Atlantischen Oceaan is vrij van
mist, ijs of sneeuw. Voor d© waterverzor
ging wil men een zoetwaterleiding aanleg
gen, die langs den spoorweg loopt. Dit is
echter een kwestie van later zorg. Voor
loopig houdt men zich bezig met de groote
politieke, financieele en technische moei
lijkheden, die de aanleg met zich brengt.
In invloedrijke kapitaalkrachtige kringen is
men van de levensvatbaarheid overtuigd en
noemt men het slechts een kwestie van tijd.
Zooals de Transsiberische spoorweg en het
Panamakanaal is gekomen of nog komt, zoo
zal de Iberisch-Afrikaansche Spoorwegeens
een drukbereisde route zijn.
Mr. Bryan, de Amerikaansche Minister
van Buitenlaudsch© Zaken. In Frankfort
a. M. doet een vermakelijke anecdote over
Mr. Bryan de ronde. De Minister van Bui-
tenlandsche Zaken van de Vereenigde Sta
ten van Noord-Amerika, de heer Bryan, die
tevens het beroep van variété-artist uitoe
fent, wandelde eens met een gids door de
stad Frankfurt. Plotseling, bleef hij staan
en op het standbeeld van Goetlie wijzen
de, vroeg hij. „Wie is dat?" „Goe
the" was liet antwoord. Een poos
je moest Mr. Bryan nadenken, en toen
kwam er peinzend uit: „Wij noemen hem
Schiller in de Vereenigde Staten." De anec
dote heet historisch, doch doet wel wat
vreemd aan. Echter valt te bedenken, dat
diezelfde diplomaat bij een verblijf te Ber
lijn zich het verschil tussclien Duitschland
en Pruisen moest laten uitleggen.
Alcoholverbruik in Frankrijk. Uit Pa
rijs schrijft men ons: Het alcoholverbruik
in Frankrijk is eenvoudig enorm. De jong
ste statistiek geeft „bedroevende" cijfers,
zooals het in de Parijsche boulevard-bla
den heet. In 1912 werd niet minder dan
29 pCt. meer verbruikt dan het vorig jaar,
terwijl 1911 reeds 11 pCt. verschilde met
1910. De jongste toename van het alcohol
verbruik is de grootste, die men sedert de
inwerkiug-treding van de belasting op spi
ritualiën van 1911, heeft geconstateerd.
Geen maaltijd verloopt er in Frankrijk,
of men gebruikt minstens een bittertje om
den eetlust op te wekken en een ander
glaasje voor de goede spijsvertering. Toch
moet den veelbescliimpten Parijzenaars tot
hun eer worden nagegeven, dat het Depar
tement van de Seine in zake alcoholver
bruik niet bovenaan staat in de rij. Wie
zou hebbon verwacht, dat die deugdzame
Normandiërfl de kat in het donker knijpen,
m.a.w. dat Normandië de rij opent?
Vliegen boven Londen verboden. Mc
Kenna, de minister van buitcnlandsche za
ken of. „een van Zijn Majesteits voornaam
ste staatssecretarissen", gelijk hij zich tee
kent heeft bij ministerieel besluit het vlie
gen in een vliegtuig boven Londen verbo
den over een oppervlak van vier mijl (na
genoeg 6.5 K.M.j in een rond, gerekend
van Charing- Cross. De N. R. Crt.- merkt
hierbij op
Tot nog toe was het vliegen boven Lon
den nog alleen verboden door de Engel-
sclio Luehtvaartclub, die echter bij overtre
ding geen andere straf kon opleggen dan
intrekking van vliegbewijs, uitsluiting van
wedstrijden enz. Na het ministerieel verbod,
gegeven krachtens de Luchtvaartwet van
1911, stelt de overtreder zich aan gevange
nisstraf bloot. Do minister kan in bijzondere
gevallen het verbod opheffen.
De uitvinder van den kinderwagen.
Te Boston is overleden Charles Julia, cle
uitvinder van den kinderwagen. Julia begon
zijn loopbaan als tramconducteur. In 1860
construeerde hij den eersten modernen A-
morikaanschen kindorwagen. Hij stierf als
millionnair.
FAILLISSEMENTEN.
Eerste üouwmij „Nieuw-Irrndinde
beide te Amsterdam
Naaml.
Vijfde Klasse 10e lijst.
HOOGE PRIJZEN.
5358, 7)92, 11417 en 13*87 ieder f
4324 m.z. 4325. t)i>39 met f 70 m.z.
niet f 70. 1818 m.z. met f 70.
Vijfde Kla«»e 11de lijet.
HOOG E PRTJZK*
NIETEN.
1 94 100 150 195 196 218 275 306 343 37I
421 465 473 476 486 495 499 503 509 Ö3.I
543 577 659 716 752 783 822 830 832 87:1
925 944 968 984 1026 1032 I- >2 10,a 112:f
1159 1168 1192 1220 1244 12,3 1279 1281
1304 1307 1341 1393 1412 1420 1442 1471 1541
1557 1561 1580 1587 1602 1624 1671 1696 I (591
1767 1318 1855 1884 1916 1922 1991 2012 2021
2031 2053 2081 2123 2143 2192 2229 2254 2391
2404 2405 2440 2465 2474 2545 2548 2563 258
2595 2653 2708 2713 2741 278) 2819 2902 29 i[
2089 3115 3116 3121 3126 3136 3143 3166 3161
3219 3263 3282 3321 3323 3335 2354 2357 2381
2390 3392 3422 3428 3514 3558 3610 8625 364
3766 3813 3832 3835 3846 3872 3923 3953 39., I
4054 4074 4116 4178 4219 4235 4256 42S0 4?;
4361 4408 4447 4485 4502 4517 4519 4550 4g
4595 4650 4681 4709 4719 4784 4787 4821
4850 '2879 4913 4915 4923 5035 5070 5105 5j
5194 5132 5247 5271 5289 5346 5367 5389 5A I
5447 7439 5469 5476 5505 5517 55G6 5591 56fl
5604 5637 5743 5774 5797 5843 5846 5856 5851
6078 6084 6087 6162 6163 6179 6215 6225 6231
6300 6392 6455 6459 6615 6620 6632 6694 6(i9|
6721 6730 6822 6856 6989 7022 7061 7092 709f
7116 7143 7146 7168 7194 7211 7274 7300 7321,
7344 7346 7374 7375 7385 7389 7408 7411 743:1
7475 7522 7535 7550 7580 7613 7621 7671 771
7729 7745 7758 7783 7811 7836 7867 7899 793(1
8002 8012 805S S057 8075 816,s S210 822®
8236 8274 8280 8290 8351. 8372 8415 8 156 I
8483 8571 8593 8631 8719 8724 8737 8770
8788 8821 8900 8942 8977 9065 9081 9110
9117 9118 9123 9150 9151 9271 9337 9341
9361 9373 9398 9440 9439 9466 9500 9563
9586 9632 9634 9722 9738 9749 9801 OSlti
9802 9848 9807 9884 9911. 9934 9945 9977
10083 10147 10187 10193 10227 10237 1025(f
10280 10304 10318 10319 10321 10329 10328
10393 10401 10400 10412 10476 10499 10.30,
10518 10522 10524 10568 10608 10614 10631
10638 10655 10692 10754 10802 10817 1085)]
10841 10895 10903 10929 10943 10992
11086 11096 11112 11145 11219 11222 11229J
11237 11291 11374 11411 11441 11511 1158
11594 11596 11605 11672 11686 11733 11747
11780 11809 11828 11839 11843 11875 11887
11936 11958 11973 11997 12022 12069 12K
12149 12203 12208 12276 12279 12283 12328
12332 12425 12434 12160 12468 12467 12483.
12491 12505 12510 12506 12522 12597 12633J
12655 12669 12697 12713 12715 12728 1278
12782 12787 12872 12935 12983 13010 13051
13071 13076 13121 13148 13163 13167 13170
13180 13181 13207 13220 13279 13305 1332(1
13325 13358 13366 13431. 13405 13406 13422
13592 13678 13706 13719 13808 1331.6 1383
13847 13871 13884 13907 13916 13951 13961
14081 14147 14137 14139 14153 141.76 14253
14288 14313 14330 14361 14391 14459 1445
14502 14524 14602 14606 14608 14632 14C3"|
14675 14677 14769 14757 14S92 14952 150!Of
15046 15058 15101 15129 15175 15219 V.'X
15325 15441 15471 15477 15504 16524 1662
15644 15603 15700 15732 16760 1579i lóTSS
15846 15871 15892 15S94 16931 16933 1596^
16074 16092 16112 16122 16183 16158 162J
16255 16265 162S5 16403 16444 16.718 1653t|
16547 16540 16578 16597 16006 16602 1661
16654 16697 16779 16957 17002 17007 l70l.f
17035 17036 17070 17116 17259 6,289 i<3ï.'
17385 17414 17426 17427 17 7 17501
17512 17549 17583 17603 1<6U, 1,031 17 éj
17633 17648 17670 17672 17728 17749 177
17812 17816 17830 17832 17852 17920 176 tij
17958 17973 17977 17987 18061 18077 18 IOC
18119 18137 18151 18202 18246 18260 183,5
18385 18407 18529 18530 18542 1S560 18610
18617 18630 18670 18781 18788 18806 18367
18870 18889 18915 18922 18937 18950 18989
19000 19072 19109 19118 19142 19153 19134
19170 19222 19289 19299 19326 19365 19384
19417 19506 19541 19544 19582 19534 19640
19707 19778 19783 19862 19911 19918 19990
20014 20029 20052 20079 20157 '20174 20«'M
20272 20280 20352 20353 20361 20379 ?0880
20397 20456 20479 20483 '20518 20548 20673
20664 20674 20698 20723 20740 2077,7 2083
20838 20851 20867 20921 20931 20936 20961.
20977
5e Klasse 10e Lijst: 3665 m.z. 3866;
en 19677 m.z. met f 70; 6232 mot f 70 m
met niet: 2067 staat met vermeld.