DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Haagsche Brieven.
Letterkundige kroniek.
Kindsriiuisvest 29-31-83, Hoaplem
EERSTE ÜLiiÜ.
STADSNIEUWS.
DINSDAG 7 OCTOBER I9I*
39»l» Jaargang No. 8257
iuPBaox van Redactie en Administratie
Baterccmniunaal Telefoonnummer 1426.
Dit nummer
'Vee bladen.
bestaat uit
Haarlemsche Aliedarjes Mo. 963.
Van onze Rechtbank
üi is
hóT J met Nieuwjaar en lang daar-
HUE HUH
MSOE CODRAVT
MCMi
'ABONNEMENTSPRIJS i
.Bawiw voor Haarlem flM
Voor de plaatsen, wanr een «gorrt lb gevestigd (kon» «er genii 1-35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poel li*
ntunmere - C.03
PRIJS DER ADVERTENTIÏNi
Van I—regels W eent (contant 50 eent). Iedere regel weer RA
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel. Buitenl 10 et
Dienstaanbiedingen 25 et (3 regel*). driemaal voor 50 et U Mutant).
1000
Alle Malende aWaPs eo IK Ma* die ia Sd SeaH
GULDEN bö
levenslange anga*
«ehiktheid tot
400
GULDEN bf
•verlöden.
300
vermkeriagspoüs *tJn, «5» volgeaa de bepalingen ep de pelUMM vermeld.
GULDEN b9 JJ®(| GULDEN Hf fill 6UM>EN
verlies va* eea I ®211 verlies vaa |l|fi verlies van
of voet lifü éteooc. lUll We daim.
•ngelukken vwwketd voort
60
SULDEN Hl
verlies vaa
Wa
15
GULDEN H)
verlies vaa
Ma saderoa
De aH&serfng
bedragen werdf «egmadsera deer Ss MaatseMrol JHWRsadsefie
ie SekMem.
AGENDA. 8 October.
St Vincentius-bibliotheek N. Groen
markt 's avonds van 7/4—9 uur geopend.
Zusterschool Anthoniestraat des
'vouds van 7149 uur geopend.
Statenzaal Prinsenhof 114 uur Ge
beente ra ad svergadering.
Bioscope Union Scboterweg Voor
telling
.Apoll o-theater Barteljorisstraat
v opstellingen.
Bios e op c-t heater Groote Markt
Voorstellingen.
leylers Museum tentoonstelling van
moderne aquarellen.
Bisschoppelijk Museum (Jansstr.
i"9). Geopend eiken dag van 105 uur, tegen
staling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. Feestdagen.
XXVI.
Toon ik in mijn vorigen briei o. in. ook
^hreef over de toen aanstaande genioenbe-
|a9dsvi ikiezingen, die hier nog moesten ge-
bilden worden voor drie vacatures, toen
•prak ik de hoop uit, dat de rechtsche par
ijen in staat zouden zijn, om iu den rooden
'urcht van district I weer een bres te schie
ten. Zoo is het ook gebeurd; de heer O. D.
tV ess el i lig, de candidaat der rechtsche
pui tijen in .Juli tengevolge vaa het monster-
.ei kmhI van liberaal en sociaal uitgeworpen,
,s nu weer gekoaen. En wel bij eerste stem
ming en met flinke meerderheid. Hij krec<*
•M94 stemmen tegen 3212 op den heer Sik
kom a (S. l). A. P.) en 85 op den heer De
issor (S. D. P.) Allerlei omstandigheden
nebben dit succes onzer kiezers in de hand
;e\verkt, maar ontkend kan toch niet wor-
ien, dat ook in onze stad de roode spring-
vdoed is tob stand gebracht. „Ook in Den
laag zal do roode springvloed wel gekeerd
'-ïjn, schreef ik in mijn vorigen brief. Zoo
"et- Aardig om te zien, is nu, hoe de so-
•ïaal-democraten trachten dit algemeen
•orschij nsel (men denke ook aan Rotterdam,
•loo ge/.and, Leiden en vooral Middelburg) weg
,je rodenceren. Met allerlei cijfer gegoochel
A'ect het Haagsche socialistische orgaan ten
stotte te concludeeren
„dat onze eigen aanhang volkomen on
aangetast is gebleven,"
dit wel om deze reden, dat de heer
k k e in a 243 stemmen méér kreeg dan
uo eerste stemming in Juli, toen hij
candidaat was. Om de sterkte van „on-
©igen aanhang" te leeren kennen, moet
achter niet het Julicijfer van den heer
kite ma nemen, maar dat van b.v. den
oer Huge n holt z, die toen 3500 stem-
eh kroeg, terwijl de aftredende sociaal-de-
^peraut, de heer Hoejenbos er zelfs 3932
ist tc veroveren.
Rog sterker was het bij de Kamerverkie-
'J^öcn, toen de heer .Ter Laan bij eerste
^'nming reeds 4835 stemmen kreeg.
Wel zijn er meer Kamer- dan Raads-
kiezers, maar zóó veel loopen die getallen
niet uit elkaar. Als men nu nog weet, dat de
sociaal-democratische propaganda heeft ge
daan, wat maar kan; dat er een verkiezings-
krant is verschenen, vol met strijdmateriaal
tegen den rechtschen candidaat; dat er huis
bezoek is gedaan straat in, straat uit; dat er
op den dag van de stemming is gereden en
getuft; i.e. w. dat de heele socialistische ma
chinerie heeft gewerkt „full speed"; dat men
zelfs relletjes geprovoceerd heeft, waaruit
munt werd geslagen tegen de Katholieke bij
zondere school en waarin Roomsche geestelij
ken en broeders ten tooneele werden ge
voerd en dat daar tegenover bij gebrek aan
fondsen de rechtsche propagandisten zich op
allerlei wijzen moesten behelpen en bekrim
pen, dan zal men begrijpen, hoeveel teleur
stelling de roode benden over deze verkie
zing boekten. Ik houd het er dan ook nog
altijd voor, dat district I van Den Haag
niet is een vast rood district. Stelt men
liet getal overtuigde socialistenstemmers
op 3500, dan rekent men zeker niet te wei
nig. De rechtsche Kamercandidaat, de hier
buiten Patrimonium vrij wel onbekendo
heer O. Smeenk (A.R.), in Arnhem woon
achtig kreeg dezen zomer 414G stemmen cn
bij de herstemming voor de Provinciale Sta
ten kreeg Wesseling er nog 3843. Zag ik te
veel, als ik dus het getal vaste recht
sche stemmen op rond, 4000 noteer? In Dis
trict I zitten dus de liberalen met hun klein
groepje op de wip en voorloopig hangt het
van hun gezindheid af, welke partij voor de
Kamer zal winnen. Verandert hun inzicht ten
opzichte van den rooden broeder, dan £raat
de heer Ter Laan er weer met vlag en wim
pel uit en kwam zijn zetel eens door toeval
lige omstandigheden open, dan zou een even
tueel© opvolger voor een harden strijd komen
te staan, als voor rechts een populaire
oandidaat wordt gesteld en alle zeilen wor
den bijgezet. Do zaken zóó beziende, springt
onmiddellijk in het oog de zware verant
woordelijkheid der rechtsche kiesvereenigin-
gen in Den Haag I. Er is nu gejuicht en ge
fuifd naar aanleiding1 der mooie overwinning.
Dat is goed. Eerlijk verdiend. Maar daar
moest het nu eens niet bij blijven. Nog
duizenden rechtsche kiezers zijn geen lid der
rechtsche kiesveireenigingen. In dit district
is er bij verkiezingen a 11 ij d gebrek aan
geld. In honderden gezinnen leest men nog
geen Christelijk blaid en zag men den recht
schen huisbezoeker nog nimmer. De chiste-
lijk-historische partij mist er bijna alle or
ganisatie, zij kan er nog niet voor iedere
bus een leider aanwijzen. Van een geregeld
contact met alle kiezers is dan ook geen
sprake. Kan dat alles nu niet anders wor
den? Kunnen niet alle rechtsche kiezers in
de kiesvereeniging worden gebracht? Kan
men niet een fonds vormen, behoorlijk ge
administreerd en waar ieder wekelijks zijn
cent of zijn twee centen in stort? Kan de
propaganda voor de Christelijke pers niet
nog krachtiger worden aangepakt? Kunnen
er geen ontwikkelingsavonden worden georga
niseerd, geen wijkvergaderingen warden be
legd?
Wel zeker, dat alles kanl
Maar waarom doet men het dan niet?
O, ik weet wel, er zijn duizend redenen
voor één. Uitvluchten, zeg ik u. Eén krach
tige figuur kan alles veranderen. Enkele flin
ke, overtuigde mannen van goeden wille en
met eenig organiseerend talent en veel
liefde en volharding kunnen dit district óm
zetten.
Vooral als straks de politieke wind uit an
dere richting gaat waaien en in onze zeiltjes
gaat blazen. Als de voorteekenen niet bedrie
gen, dan gaan we een tijdperk van wetge
vende onvruchtbaarheid en hooge belastin
gen te gemoet. Er ia nu reeds kentering in
de geesten, zooals alom merkbaar wordt.
Komaan, laat ieder zijn plicht kennen en
doen. Dan beleven de Christelijke partijen in
ons land spoedig weer betere tijden. De heer
Troelstra zei op liet jongste Zwolscke Con
gres der S. D. A. P.„In haar veelbe
wogen leven zijn aan de Partij nederlagen
niet bespaard gebleven, maar wij hebben de
nederlagen steeds in overwinningen weten om
te zetten, omdat wij uit de nederlagen lessen
hebben weten te putten." Daar zit in die
woorden een vingerwijzing ook voor ons. De
wintertijd breekt aan. Zooals bij de veldle
gers, zoo ook voor het politieke leger. Dat
is de tijd, om de legerorganisatie te vervol
maken, om nieuwe strijders te drillen, om
de verbruikte ammunitie 'aan te vullen, om
nieuwe plannen te beramen en een volgende
campagne voor te bereiden. Wee het leger,
dat 's winters meent to kunnen slapen ach
ter moeders pappot 1 Laten de generaals en
aanvoerders, na onderling overleg nu spoedig
het signaal: „verzamelen" laten blazen. Voe
len zij zich daartoe niet geroepen, dan moe
ten zij maar heengaan. Is hun de moed in de
schoenen gezakt, jg hun energie verbruikt,
hebben zij het geloof in eigen en andcrcr
kracht verloren, dan staan anderen wel ge
reed, om hun plaatsen te vervullen. Geaar
zeld mag er niet worden, moeilijke tijden
wachten ons, de komende strijd wenkt ons
reeds. God wil het!
's Gravenhage, 5 Qct. 1913.
OPVOEDERS VAN ONZE JEUGD l
Het feestcomité voor de Onafhankelijkheids
feesten in Schoten heeft voor het feest al
daar de medewerking gevraagd van het on
derwijzend personeel van de Openbare school.
„Ze voelen er niets voor", zoo hooren
we als de reden noemen van deze weigering.
Hier zou meenen wij een opheldering
hoogst gewenscht zijn.
Is het om revolutionaire, anti-Oranjege
zinde ideeën eens te luchten, dat dit perso
neel aan dit vaderlandslievend feest weigert
mee te werken?
Laat men dat maar eens ronduit zeggen:
de ouders hebben er recht op te weten, hoe
de vaderlandsche geschiedenis praetisch
wordt geleerd en in welke richting het on
derwijzend personeel door doen en door la
ten de geesten der kinderen wil sturen!
R. K. VROUWENBOND.
In de gistermiddag gehouden bestuursver
gadering van den R- K. Vrouwenbond, af-
deeling Haarlem, waarin do functies moes
ten worden aangewezen in het nieuwgekozen
bestuur, werden gekozen tot presidente Me
vrouw D iepen brockSinke 1, tot vioepresiden-
te Mevr. v. Dieren Bijvoet-Haakman v. d.
Berg, tot le secr. Mejuffr. Loomeijer, tot
tweede secretaresse Mevrouw Schiphorst—
Meijer, en tot penningmeesteresse Mevrouw
Dirkon.
IN DEN SCHOUWBURG.
Joseph in Dotnan.
Vondels meesterwerk „Joseph in Do than"
voor een bijna ledigen Schouwburg 1
'tis wel treurig, dat dit prachtige, diep-
ontroerende treurspel van den grooten Ka
tholieken dichter zoo weinig belangstelling
alhier heeft ondervonden.
En toch de opvoering van dit treurspel
door het VondaL-tooneel had beter verdiend,
al zou het reeds zijn om het edel pogen Von
del meer bekent te maken door een zijner
schoonste werken.
De „Joseph in Dothan" is een prachtwerk,
dat van 't begin tot 't einde boeit door do
heerlijk-schoone verzen, waarin in de ineest
aangrijpende taal de geschiedenis wordt ver
haald van het moordplan der zonen van Ja
cob tegen hunnen brooder Joseph, en het
verkoopen van dezen als slaaf aan den Ara-
bisehen koopman.
Al kunnen we niet zeggen, dat do opvoe
ring van dit treurspel, gisterenavond in on
zen Schouwburg gegeven, geheel af was,
toch hebben wij kunnen genieten van de
eenvoudige schoonheid, welke uit dit treur
spel spreekt.
Mevr. M. EiTmann-Sasbaah speelde met ge
voel de rol van Joseph; vooral de beschrij
ving van den naren droom in het eerste be
drijf en de smeekbede tot den Ismaëller in
het vierde, werden met veel gevoel gezegd.
Ruben vond een waardige vertolker in den
heer E. Erimann, die deze zware rol goed
meester is. Heerlijk was de lange monoloog,
waarmee dit treurspel sluit en waarin .Vondel
op aangrijpende wijze den toestand schildert
van Jozefs ouden vader en grootvader, wan
neer zij de droeve tijding vernemen van den
dood van hunnen lieveling.
Als Levi, de valsohaaid, die in zulke scher
pe taal uiting kan geven aan zijn haat tegen
zijn broeder, was Coen Hissink heel goed
Hij speelde inot veel temperament en stond
dan ook veel hooger, dan Joh. v. Dorpen als
Simeon, die met hem deelt in den haat tegen
Joseph.
Het monotoon opzeggen van de verzen
dikwijls tamelijk onverstaanbaar door de
zen acteur bewees ten duidelijkste dat ver
zen-zeggen niet ieders werk is, en dat men
een goed speler kan zijn en toch geen
Vondel-speler.
De heer L. Moor als Juda was beter, doch
hij deed wat te romantisch en legde het er
te dik op.
Alex Poolman als vraohtmeesfcer was goed.
De reien werden gezegd door de dames
Gilhuys-Sasbach en C. Mertens-de Jaeger.
Waarom moesten deze twee engelen met
een paar miniatuur-vleugels verschijnen? Ze
werden er blijkbaar zeer door belemmerd
in hunne bewegingen en stonden er zeer
stijf bij, terwijl zij de heerlijk-mooie reien
opzegden. De prachtige rei op het einde van
het vierde bedrijf werd geheel weggelaten.
Waarom?
Hoewel (te handeling in dit treurspel op
verschillende plaatsen geschiedt werd hier
in allo bedrijven hetzelfde decor een land
schap met heuvels en een paar palmen midden
op 't tooneel gebruikt.
Over het geheel was de vertolking dus wel
goed, wat van zeer veel belang is in dit
treurspel, waarin niet veel actie is en dus
de dictie het voornaamste is.
Zaterdagavond wordt „Joseph in Dothan"
nogmaals gegeven: we durven verwachten,
dat er dan meer belangstelling zal zijn voor
dit ontroerende treurspel.
.VOOR DE DRUKKE FEESTDAGEN.
De Direatie van de N. Z. H. T. M. heeft
aan het personeel van de electrische tram
voor 'de buitengewone inspanning welke ge
durende de feestdagen van dat personeel ia
gevorderd, .een extra-belooning van f 1.50 toe
gekend.
V1SCH WEDSTRIJD.
Zondagmorgen hield de vischverecniging
„De Lustige Hengelaar" in dit seizoen haar
tweeden wedstrijd in het baarsvisschen. De
wedstrijd zou gehouden worden aan den Sla
perdijk bij Vijfhuizen, doch het was onmo
gelijk om te visschen, daar het kroos wel tien
centimeter dik in het geheele kanaal stond.
Besloten werd daarom den wedstrijd te hou
den in de Ringvaart. Er werd twee uur ge-
vischfc, wegens het ongunstige weer. Slechts
83 baarsjes en oen snoek werden gevangen.
Voor den heer O, Blok was het een voor-
deelige wedstrijd, die vier minuten vóór het
einde een snoek ving met worm van onge
veer anderhalf pond. De voorzitter de heer
O. Spoor had den geheelen wedstrijd gestaan
als vermoedelijke winner van den eersten
prijs voor het vangen van de grootste visali.
Toen de wedstrijd geëindigd was, werd een
foto genomen van de hengelaars en de con
troleurs aan deii waterkant, waarna per spoor
de terugtocht werd aanvaard. De prijzen wer
den door den voorzitter in de vergaderzaal
van den heer G. Booms uitgereikt als volgt:
le prijs de heer O. Blok, een marmeren pen
dule met candelabres, 2e prijs A. Scheffer,
een stel koperen bloempotten, 3 3e prijs L
van Deursen, een stel vazen. 4e prijs C.
Spoor, een doublé ketting. 5e prijs A. van
der Aa, een schoorsteengarnituur. De troost
prijs, een lederen poabemonnaie, die de beer
G. Booms had aangeboden voor het vangen
van het kleinste viscihje werd behaald dooi
den heer S. van Westerhoven.
MUNTGASMETER GELICHT.
In een perceel aan de Kloosterstraat onder,
Schoten is de muntgasmeter gelicht en zijn
de 21/2 centstukken medegenomen. De poli
tie doet onderzoek.
(Zitting van gisteren).
Vooreerst stonden eenige kinderzaakjes op
de rol. die, als altijd, met gesloten deuren
werden behandeld.
Een rare sinjeur.
Vóór het houten schuttinkje stond de ke
telmaker V. v. d. W. uit IJmuiden, nu ge
detineerd in het Huis van Bewaring.
Een rare sinjeur bleek het te zijn. Om in
de gevangenis te komen, had hij een horloge
gestolen. Hij kwam 8 September bij den goud
smid L. A. Plas, aldaar, den winkel binnen
en vroeg om een zilveren horloge te zien.
De winkelier legde een zilveren klokje op de
toonbank, en zou er nog meer laten zien om
z'n klant keus te geven.
„All rightl" zeide deze laatste. Ik heb ge
noeg, stak het horloge in z'n zak en ging heen.
De juwelier had daar niet van terug en zette
den dief achterna, doch deze weigerde het
horloge af te geven, voordat de politie er tus-
H
'H.fi-a handje der „Witte Bibliotheek",
'«Ui J«n katb, Bussumschen uitgever
'chetsen brengt ons bovenvermelde
>a %ian Dominicaan Molkenboer. 1)
B. H. Molkenboer O.P.
Von d el-scb etsen.
den letterlievende geen onbekende.
uiat Wl,wriiev6iiuö uuu©Kenci6.
een v*°° gleden schonk hij
'•«leu wa.^^nndel, en vele zijn de arti-
■oekj'en hij de bladzijden van jaar-
dadsn ,*olonamen van Roomsche dag-
herinner mij - 't is jaren
v "7 voor 't eerst een gedicht
hnaunWV a ran die talrijke religieus©
voor 'tRoomsche-
7° Rnn nar iurn«en vreedzame in-
trnnwf*0 't gezin van den katholieken
vers, te midden van goed-
X ontboezemingen-op-rijm en etich-
rt^Tyhalen met allerhest-bedoelde plaat
seed daar aan ak een liefe ranke bloem
^I>" dezer „Kroniek" stelt zich
»on boek, een auteur of een
Raur» S'M&iijneel hespreken. Bij
a e? uR«revere houdt hij zich
'h**auizv '/a's (oezending van litteraire
ml. f Red -N. H. Crt.", Haar-
f 5 oohter van elk hoek de
in een entourage van bunders, roode en
witte, respectabele kooL En later las ik mij
warm aan de Romeinsche brieven in „Het
Centrum", terwijl de thee in het kopje ver
kilde. Het was een welkome aandoening, de
zen „ronden Romer" (epitheton, waarmede
hij eens een publicist orneerde, doch die veel
meer toepasselijk is op hem zelf) met fieren
gang achter de burchtvrouwe Marie Koenen
i te zien voortschrijden uit de witte poort der
Bussumsche forteresse-van-cultuur.
In den loop der negentiende eeuw is er een
eerbiedwaardig quantum arbeids verricht,-
dat ons kan inleiden tot het Vondel-pheno-
meen. Allereerst denken we natuurlijk aan
j de monumentale van Leimep-uitgave, waar-
j door deze ons oneindig meer aan zijn schim
heeft verplicht dan door zijn vermakelijke
j geschiedenissen en spraakkunsten. In 't al-
gemeen genomen, stond echter de Hollander
der vorige eeuw verre van Vondel's psyche.
'Een lettermensch uit het eerste'kwart, mijn
heer W. G. (den naam van dit creatuur vol
uit te pennen is hem te veel eer gedaan, is
te veel inkt apn hem gespendeerd), stelde
Helmers hoven onzen Justus. Bilderdijk heeft
nog een genadig complimentje: hij prijst
Vondel „een ruwen diamant, maar van het
eêlste water". Men krijgt den indruk, dat Mr.
Willem alleen die verzen van hem kent, die
in het eerste dunne deeltje van de Ungersche
editie voorkomen. Maar ruw zijn toch ook
die niet, 't zijn lieve onbeholpenheden. De
eerbiedwekkende Huet, eerbiedwekkend door
dat hij op zijn kleine levensglobe met de enge
einders alle denkbare cirkels heeft weten
te trekken, heeft het Vondellicht wel zien
gloren, maar het is hem bang geworden, als
het den geloovige bang wordt voor een too-
verschijn, waarachter hij suspecte geesten
vermoedt. We zouden vele anderen kunnen
noemen. Heel zeker is er een uitzondering te
maken voor sommige Roomsche litterators.
Maar is die grandioze Thijm niet een een
zame figuur? Mij dunkt, hij, de heschei-
dene, moet zich zelf vaak gevoeld hebben als
de eenige in het land en in de eeuw, die blik
ken van elkaar-verstaan met de Vondel-oogen
kon wisselen. Scliaepman heeft Vondel een
hekend vers gewijd, dat rethorisck is en mooi;
het is een Bilderdijkseh poëem en verraadt
de aesthetische sympathieën van een Doctor
politico-socialis. De statige van Lennep-ban-
den, het beeld in het stadspark, en ook die
sublieme „Portretten" van den katholieken
liêroos der vergane eeuw, zij zijn ons alle dier
baar, maar veel verder dan tot Vondel's
schoone uiterlijkheid brengen zij ons niet.
De laatste decennia brachten verandering.
De hang naar een spiritualistische levenszie-
niug, voor zoover het de niet-kerkelijken be-
trof, heeft daartoe veel bijgedragen, de Rooin-
schen verdiepten hun Vondelbeschouwing, de
Calvinist echter staat verre van den Agrip-
pijner, in eenzame starheid, al schijnt ook
deze reeds te evoluceren. Velen zijn er toe
gekomen, Vondel te gaan lezen, al was ook
maar een schouwburg-avondje de aanleiding.
Straks had ik het willen opmerken, en ik wii
het nn niet verzuimen, dat men niet moet
voorbijzien, dat Vondel immer, in do eeuw
van oltaire en Feitama zoo goed als in die
van Strauss en Molesehott, zijn bescheiden
school van stille verliefden heeft gehad. Le-
zer! Wellicht is het u ook ooit gebeurd, dat
ge in een vergeten hoek van het land in een
schamel kamerkijn te keuvelen zat met een
vrouke van de smalle gemeente, en dat ge
dan een levensverfijning kondt waarnemen,
die u peinzen liet: vanwaar die stil-gouden
blik, dat gracelijk gebaar, dat geestige woord-
gespeel? Zie naar het wankele boekenrekje:
daar staan kerkboekjes in alle formaten, daar
staat de Groote Katechismus, daar staat de
almanak van 't Missiehuis te Steyl onder
vele veelkleurige broeders, daar heffen zich
ook twee zware deelen. Als ge zijt heenge
gaan, en haar avondbrood is genuttigd, en
haar lampje gloort vredig en vertrouwd, dan
zet zich eenzaam oud-Moederke in den ouden
leunstoel en achter den knijpbril turen de
zwakke oogen op de miniseule letters der „Al-
taergeheimenissen" in de Allardsehe edi.ie.
En als ge verwonderd zijt, hoe dat tengere
boekbouêrtje bij u om den hoek, zijn oude da
gen, zijn naargeestig werk en Everard Pot
gieter ten trots, nog immer zoo glunder-hlij
u groet, alsof hij een gouden geluksschrijn
bergt in zijn ingevallen borst, ga eens zacht
jes bij hem binnen in den vooravond, na het
zonneschijn op de tee-
derlijk onderhoüden meubels en een oude, vro
me man, die daar met Vondel in stil-zoele
gemeenschap verwijlt, weegt dat niet op te
gen de lectuur van''Barones Orczy of Louise
van Saksen? Ik dwaalde daar af, en heb te
rug te keeren naar de bespreking van het
aangekondigde boek, dat mij overigens sug
gereer tot wat voorafging.
Ik zeide reeds, dat onze tijd den innerlij-
ken Vondel meer dan ooit nabij is. Men wane
echter dit boekje van Molkenboer geen Von-
del-peychologie, al wemelt het van fijne ziel-
j kundige trekjes. In zijn groet aan den lezer
noemt de schrijver Thijm als zijn meester en
zinspeelt op de „Portretten". Wat den opzet
aangaat, komen deze mengelingen van ver-
dichting en historie met de „Portretten" vaak
overeen, overigens is er een onderscheid, van
zelf te verklaren uit de mentaliteit van beide
uitstekende auteurs. Doen de Thijmsche ver
tellingen u vaak aan het geniale denken, in
dit kleine witblauwe boek hebt ge te doen met
de schoone verpoozingen van een fijnzinni-
gen, tot het uiterste geeultiveerden dilettant.
Het zijn dan vier verhalen, die tot titel voe
ren „Rond Palamedes", „Gysbreght onsterf-
felyck", „Van Lucifers opgang" en „Een Von-
delzoon". Uit vrees van de schreef der ma
tigheid te overschrijden zal ik van citaten ge
heelonthouder zijn. Enkele adnostaties mogen
volstaan.
De genesis van den „Palamedes" wordt ons
geboden in de eerste schets. Mooi is de tee-
kening vail Vondel's jeugdmelaneholie: wij,
uerveuzen van onzen tijd, vinden dat dubbel
interessant. Er wordt geschilderd do wroe
ging van Maurits na den moord op Barne-
veld. Maurits zit iu den avond aan zijn haard
vuur, en als in ijlkoorts gebiedt hij den page:
„Doe dat hoofd weg, jonker; zie-jij dat hoofd
niet? bij God, zie-jij dat hoofd niet.'.... doe
'tweg, zeg ikMaurits was in Vondel's
oog een Nero redivivus, een tweede Nero,
sinds de bijl van den beul Barneveld's nek
had gekorven.
i De schrijver vindt gelegenheid, iu deze
schets eenige regels in te vlechten over Yon"
del's natuurliefde. Ik wensohto hier te wijzen
op het onderscheid, dal bestaat tusschon de
gloeiende liefde voor den schoonen huiten-
