TWEEDE BLAD
MIJfl OOI BERNAC.
De Katholieke Sociale
actie.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Au Bon Marché,
il^sis'Ssm-Brussel. Handschoenen voor alle gelegenheden.
DIÜSOitG 7 QCTOÖEfi I9S3,
FEUILLSlTO^,
jj$«©3fOIÏSn
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Dat er een Katholieke Sociale Actie,
misschien nog beter bekend als K. S. A.
bestaat, weet iedereen; wat de K. S. .A. be
doelt, daarvan zijn zeer weinigen op do
llOOgte.
En toch wordt ©r door deze groot© organi
satie, die zien uitstrekt over ons geheel©
land, een voortdurende en krachtig© propa
ganda^ gemaakt op verschillend© wijzen.
burns hare oprichting, nu bijna negen jaar
geledon zijn er door het Centraal Bureau, dat
«0 Leiden gevestigd is, bijna twee millioen
vlugschriften en vliegende blaadjes verspreid,
ieder jaar is ©en Sociale Week gehouden,
die steeds zeer goed bezocht was, en waarop
belangrijke sociale kwestie behandeld wer
den door do Katholieke pioniers op sociaal'
terrein. Het Centraal Bureau bevat een uit
breide bibliotheek en oen groote collectie
^'tknipsels, waarvan ieder op aanvrage ge-
>rUik kan maken, jaarlijks worden vele advie
zen gegeven door liet Centraal Bureau, spre
kers treden overal in den lande op om het
doei en werken van do K. S. A. allerweg©
bekend te maken en toch weet het mee ron
deel der Katholieken van de K. S. A. niet
voel meer, dan dat zij bestaat.
De/® onbekendheid met het werken van
deze nuttige on in onzen tijd beslist on
ontbeerlijke organisatie, maakt ook dat zij
bij velen onbemind is en als een noodzakelijk
gevolg hiervan, dat men zich daarvoor geen
offertje getroosten wil.
Want om voor iets offers te brengen moet
jnon hot niet alleen kennen, doch er ook
iets voor voelen, omdat immers slechts de
befdo. jn st,aat is offers te doen brengen.
Het zal dus noodig zijn de Katholieken op
te hoogte te brengen van hetgeen de K. 8. A.
oeoogt en hen daardoor aan to sporen hun
liefde in doden om te zotten door daadwerke-
lijken steun te verle nen nan d -zo organi
satie.
Die daadwerkelijke steun zal daarin be
staan,- dat men zich verbindt als donateur
d© K. S. A. te steunen.
In het eerste vlugschrift dat door het Cen
traal Bureau der K. S. A. werd uitgegeven
werd het doel dezer organisatie aldus aange
geven.
De „Katholieke Sociale Actie" wil ©p den
grondslag dnr Katholieke beginselen mede
werken aan de geleidelijke oplossing der
sociale Questic.
/-ij wil dat- doen door het' verspreiden van
.^inis, kennis van die Katholieke bogin-
^wn. en kennis van die practiseii© werken,
""Ulrdoor wij op sociaal gebied die beginselen
tót toepassing kunnen brengen.
De .Katholieke Sociale Actie" beoogt dus
hiet alleen een bestrijding van
het Liberalisme on hot Socialis
me, zij beoogt op de eerst en voornaamste
o^Iïh.. 'T W'V ird on geschrift in «Uo
1 u* ''-'inopij on to wekken een
grondslag behartigt en zorgt voor de voorlich
ting der Katholieken op Sociaal gebied.
Hoe dit mogelijk is?
Vrijdagavond a.s. 10 October zal in de
concertzaal van „do Kroon" een grooto ver
gadering gehouden worden door heb Plaatse
lijk Comité dor K. 8. A. voor Haarlem en
omstreken, waar ieder Katholiek toegang
heeft cn op welke vergadering sprekers van
naam, die hun sporen op sociologisch gebied
verdiend hebben, het dool der K. S. A. zul
len uiteenzetten cn de noodzakelijkheid van
het bestaan ©ener Katholiek Sociale Actie
zullen voorhouden.
De directeur van het Centraal Bureau te
Leiden, de heer Mr. P. J. M: Aalberse, lid
van de Tweede Kamer der Staten Generaal,
de ziel van geheel de Katholiek Sociale be
weging in ons vaderland, zal daar optreden
naast den eminenten, aan ons allen bekenden
redenaar, pater fr. Borromaeus do Greedo
o. f. m„ terwijl do geestelijke adviseur van
ons plaatselijk comité de ZeerEerw. Heer
J. H. W. Borsboom zal aangeven wat door dit
oomifcé. alhier reeds is tot stand gebracht.
Dat ©en vergadering met zulk© voortref
felijke sprekers door niemand verzuimd mag
worden, behoeven wij voorzeker niet aan .te
goven en we durven verwachten, dat de zaal
van „de Kroon" tot in de uiterst© hoeken
gevuld zal zijn, en dat de K. S. A. na af
loop dezer vergadering de aanwinst van een
zeer groot aantal donateurs mag boeken.
Tot slot willen wij cr even aan herinneren,
dat het voor niemand bezwaren kan opleve
ren zich als donateur op te geven, dewijl
men reeds donateur kan worden met een bij
drage van f U.CO por jaar, terwijl ieder do
nateur gratis het maandschrift ontvangt.
Iedereen kan wel 5 et. in do maand missen,
meeneu wel
Moge dus de vergadering van Vrijdagavond
een succes zijn voor do K. S. A. èn omdat
haar doel en werken moor bekend zullen zijn
geworden bij de Katholieken onzer stad on
uit den omtrek, èn omdat liet getal dor do
nateurs aanmerkelijk zal gestegen zijn.
Ie\endjg bc.-ef, van -hetgeen in onze dagen
gevorderd wordt, op .so
van dc Katholieken
ciaal gebied. Zij wil loeren, hoe de toestonden
voor dc werklieden, dc boeren, dc klei,,-
dci-ïv tvmhachtöbazen, winkeliers, on-
loin ijzers, ambtenaren,, enz. enz. verbeterd
v.. non worden, /ij wil aansporen, om aan die
vm-bci nug der toestanden krachtig en op
doelmatige wyze mede te werken." Zij wil
de bestaande yereenigingen steunen met raad
on met daad, - zij wil allen er toe brengen
»iu van die veronnigingen te worden, zij
d, waar noodig, tot het oprichten van nieu
we voreenigingeu voorlichting on-steun ver
strekken. Wat zij alleen niet wil. dat is in-
nx-uk maken op de zelfstandigheid dor aange
meten vereenigingon. De „Katholieke Sociale
Actie" wil zijn oen raadgeefster, oen holp
et1'. ecu bevorderaarster van alle sociaal
niet 7'Ü 'det wil zijn en uiteraard
r 'f '/''in zal, dat is; een concurrente, van dc
,i- 'a-staandc zeer verdienstelijk werkon-
vereenigingen.
do r° we (i'" rieiiting aangegeven waarin
K A- zou werken, aldus is dc richting
K, waarin zij tot nu toe werkzaam is go
to© z"oals blijkt uit d - enkele punten
wo aangaven, en die nog zeer onvolle-
uvg zijn.
Jca,' groote organisatie is gesplitst in vele
nderdeelcn: m iedere gemeente van ©enige
oeteekenis is een plaatselijk Comité dor 'ie
A. opgericht, dat bijzonder voor dc «v-
nieento of gemoenten. waarvoor zii is onre-
<l(' 8oc,ato '•©langen op Katholieken
Koning Otto van Beieren.
Uit Mniii'hon wordt gemold, dat de terauk-
zinnige koning Otto van Beieren zoo ernstig
ongesteld is, cat men elk oogenblik het erg
ste kan verwachten, schrijft de Tel.
Dc koning lijdt aan een inwendige kwaal,
veroorzaakt door overvoeding. Een der ver
schijnselen van zijn krankzinnigheid bestaat
in een voortdurend verlangen naar voedsel;
wanneer do bewoners niet nauwkeurig de
gangen van den ongelukkigon koning na
gaan, eet deze zelfs boombladeren en aarde.
Koning Otto is 65 jaar oud.
Kerkelijke „vrijheid" in Frankrijk.
Den 14den September was mgr. Oharost,
vicaris-generaal van Eyssol, naar Armentiè-
res gegaan om daar de kerk van St. Louis
in ie zegenen. De prelaat bad den weg- van
bet station tot bet patronaatsgebouw in een
rijtuig afgelegd. In het genoemde gebouw had
iiij zich met de priesterlijke ge waden gekleed
en trok te voel: naar de koj-k, die eenige nie
ters vertier evenals het palrqnaatsgcbouw op
particulier terrein gelegen was.
De biirgemeestre van Armeutières, Dau-
drunez, liail ren hevel uitgevaardigd, waarbij
alle -godsdienstige manifestaties verboden
werden, en op grond van dil bevel werd
rechtsingang verleend tegen mgr. Oharost.
Deze stond nu Donderdag voor don vrede
rechter te Ryssel 1 orecht met den kanunnik
Jourdnin, deken Huet en twee-en-twintig per-
soiK-n van Arnientières.
Nadat de acte van beschuldiging voorge
lezen was, eisehte deken Huet do geheele ver
antwoordelijkheid voor het feit voor zich op.
Daarna hield mgr. Gliarost een toespraak,
waarin hij met kalme waardigheid cr op wees,
dat de republiek dc vrije uitoefening van allo
godsdiensten in haar wetten erkende. „In
naam der 12.000 Katholieken van dit diocees,
eisch ik deze vrijheid voor onzen godsdienst
op. Opdat de ©eredienst vrij kunne zijn, moe
ten de geloovigen een kerk tot lum beschik
king hebben, en een kerk kan niet lot dit doel
dienen, indien zii niet ingezegend is."
Deze woorden van den prelaat werden
door hei publiek luide toegejuicht. De presi
dent beval daarop dat de manifestanten zou
den verwijderd worden, doch de agenten kon
den geen der schuldigen vinden. Nadat toen
alle personen uit de zaal gezet waren, werd
do zitting hervat.
De vredesrechter verklaarde, dat geen en
kele godsdienstige „manifestatie" noch op
den openbaren, noeh op een particulieren
weg mocht plaats hebben zonder verlof der
geiueenteautoriteiten.
Maar de inzegening van een kerk, kwam
mgr. Charost hier tegenop, is geen godsdien
stige manifestatie in den zin, welke er door
het bevel van den burgemeester aan te hech
ten was. Nooit hebben wij een gemeentewet
willeti overtreden. Het is een noodzakelijke
voorwaarde,voor den Katholieken «eredienst,
hetgeen' ik nu gedaan heb, meer niet!
De vrederechter veroordeelde echter de „be
klaagden" toch tot 5 francs boete, en beta
ling der kosten.
Toen mgr. Charost weer in zijn rijtuig stap
te, werd hu hartelijk door, een groote menigte
toegejuicht.
„Msb."
De Bulgareu Katholiek?
Wij ontleenen aan een uit de Kölu. Zt. in
de N. I». Ct. vertaald artikel onder alle voor
behoud het volgend© merkwaardige stukje:
Wie op den Balkan van belijdenis veran
dert, verandert ook van natie.
De in de "vroegere eeuwen Mohnmme-
daansch geworden Bulgaren, de Pomaken,
rekenen zich tot de Turken, al kennen zo niet
meer dan een dozijn Tnrksche woorden.
Wie een kerk van het exarehaat bezoekt is
Bulgaar.
Wie naar ©en kerk van het patriarchaat
gaal, is Griek, behoort althans zoozeer tot de
Griekse,he partij, dat meu voor hem don
naam Bulgarophone, Wal achop hone of Alba-
nophone Griek heeft uitgevonden.
Dat is in zoover juist, als tot nog toe on
der de Turksehe heerschappij het schoolwe
zen eng met dc kerk verbonden was.
Exarehaatskerk: Bulgaarsèhe scholen; par-
tiarehaatskerk: Grieksche scholen, alleen in
het Noorden, het patriarchaat ontfutselde Ser
vische scholen.
Een verandering jn belijdenis bracht dus
een verandering van laai mee, waarin op dc
school onderwijs werd gegeven.
Vandaar het groote gewicht van iedere wis
seling van geloofsbelijdenis, die men vaak
door omkooping of geweld trachtte te verkrij
gen. Zoo ving men op den Balkan de zielen.
Te midden van dat gewoel stond en staat
nog heden de Katholieke kerk met eensdeels
de Latijnsche, anderdeels de Bulgaarselie ker
ke Hike taal. De vereouigd© Katholieke Bul
gaarselie kerk onderhoudt scholen, waar in
|iet Bnlgaarsch onderwijs wordt gegeven; zij
is steeds geweest en zal heden opnieuw wor
den een toevluchi oon| voor do Bulgaren, die
door de omstandigheden gedwongen, voer do
keus slaan, orthodox te blijven en liun natio
naliteit te verliezen 0f don Paus te erkennen
en hun nationaliteit, te behouden.
In den Turksclien lijd stonden de katholie
ken ouder de bescherming van de mogendhe
den. De 5800 katholieken in de Maeedouischo
provincies vormden een stille gemeente, die
zich hulton den benden-oorlog hield. De broe
der- ou zusterscholen brachten haar tot hoo-
ge mate van ontwikkeling. Nil heeft de Bal
kanoorlog met een pennestreek een .millioen
orthodoxe Bulgaren onder Servië en Grieken
land gebracht. De honderden kerken en scho-
j len van liet exarehaat zijn opeens in Servi
sche en Grieksche scholen veranderd en het
stambewuste Bulgaarsehe volk in Macedonië
I vraagt zich af, wat kunnen wij doen om
i voor ons en onze kinderen de Bulgaarsche
J nationaliteit to behouden1?
i Tiet antwoord is, overgang van het heele
volk tot het katholicisme, vereeniging met de
katholieke kerk.
De beweging schijn' van veel beteekenis te
zijn. !n vele dorpen in Macedonië is een be
slissing op banden.
Ken herinnering vau >t Kransehe Keizerrijk.
1)11 TUUKFWET WAS TOCH ZOO DOM...
Zoo is herhaaldelijk go/ogd.
Mng ik eens heel nuchtere cijfers geven?
vraag ,T. K. in het Hgzn.
Volgens de lants'e volkstelling zijn alleen
in de Rijnprovincie, dus de provincie Wost-
falen niet mede gerekend, 94,249 Nederlanders
woonachtig, b.v. Duisburg, waaronder Ruhrorfc,
Oberhauson, Mulheiin. mei, 28,064, Orefeld-stad
en-land, waaronder Kempen, met 7270, Essen
met omliggende plaatsen 6296 Nederlanders.
'Als men zóó die nuchtere cijfers bekijkt, dan
krijgt men toch wel ©cn ei genaard) gen kijk op
het gezegde: De Tarief wet was toch zoo dom...
De belanghebbende partij, die over veel gou
den centen beschikte, heeft een storm tegen
de Tariei'wet verwekt.
Maar of zo zoo dom was??
HET „OPENBARE"' TROETELKlNu.
Do „Standaard schrijft:
Beslist ontrieden we te zijner tijd de stich
ting van een Hoogere .Burgerschool to Ter
Neuzen.
Toch ging do Minister er toe over.
En nu de uitkomst?
„Luetor et Eemergo" meldt, dat de school
geopend is met zes leerlingen. Van die zes
staat een weer op 't punt om er af te gaan. Rest
vijf. 't Volgend jaar komen er hoogstens vier
bij.
Dit lieve spelletje kost nu een volgend jaar
aan het Gemeentebestuur alleen reeds 6000.
Zeggo 4000 per leerling. Bcdialve wat 't Rijk
geeft.
Is 't geen spotten met de publieke duiten?
HET OUDERDOMSPENSIOEN.
Het „Katk. Volk" schrijft:
Geruimen tijd geleden hebben wij erdp ge
wezen, hoe sommige agenten der Rijksverzeke
ringsbank liune taak het beste meenen op te
vatten, indien zij allo mogelijke middelen aan
wenden, om de rente van een ongelukkige!»
werkman zoo klein mogelijk te doen zijn of
die rente door spitsvondige redeneeringen ge
heel te doen ophouden.
Thans is ons gebleken, dat sommige secreta
rissen vanRentecommisxios eveneens zóó hun
taak opvatten.
Gevallen ziju ons medegedeeld, waarin zulk
een-secretaris een rente-aanvrager zooveel strik
vragen stelde en hem zelfs zoodanig mot be
dreigingen beangstigde, dat hij wegliep en van
de aanvrage afzag.
En de tussehenpersónen, onder zulk een
secretaris werkzaam, worden eveneens zoo
„nauwgezet", dat zij in twijfelachtige gevallen
weigeren een aanvraagformulier in te vullen,
ofschoon zij hier eenvoudig niets te weigeren
hebben, maar de hulp moeten verleenen, waar-
too zij verplicht zijn.
Laten wij voorkomen, dat op deze wijze groot
onrecht gepleegd wordt.
Er moet acht, geslagen worden op de letter,
maar ook op den geest der wet, anders komt
de rechtvaardigheid in het gedrang.
Ouden van dagen, dio in aanmerking komen
voor het pensioen ingevolge art. 369 dor In
validiteitswet-, moeten dit pensioen aanvragen,
ook al zou niet nauwkeurig hun recht daarop
te bewijzen ziju.
Anders verliezen zij ook recht op hooger be
roep en het is te veronderstellen, dat do rech
ters, die in hoogere. instantie te beslissen heb
ben, de wet even royaal zullen uitleggen als
haar ontwerper, minister Talma.
Tussehenpersónen en rente-commissies heb
ben niets te beslissen; zij geven slechts ad
viezen.
Onze WorkJitdenvoreehigingen moeten dit
in 't oog houden en ervoor waken, dat allo 70-
jarigo personen uit den arbeidersstand hunne
rente-aanvragen inzenden, allo zonder onder
scheid. Niet allen zullen do rente krijgen,
maar allen moeten zo aanvragen, cn in hoogst
instantio oeue beslissing uitlokken.
Dit lijkt ons het verstandigste, nu allerlei
wetsuitleggingcn mot tonder in lijnrechte
tegenspraak ziin.
IN VOERB ECHTEN.
In het „Nbl. v. h. Noorden" wordt geselt re
ven
Do voivnuiging van Duitsche groentenkwee-
k©rs heeft een adres aan den Rijksdag gezon
den met verzoek om bescherming van do Duit
sche groentenk weekerij door het heffen van
invoerrechten op buitenlandseh© groenten. Dc
adressanten willen tegeu.de herziening van liet
toltarief in 1915 dezelfde verhooging van in
voerrecht als waarop do grooto tuinbonw-ver-
oenigingen reeds hebben aangedrongen.
In een memorie van toelichting wijzen adres
santen er op, dat de meeste Européesche lan
den als Frankrijk, Noorwegen, Spanje, Servië,
Rusland, Oosteurijk-Hongarije, Rumenië, Ita
lië en Turkije ten dcele zoor hooge invoerrecht
ton op versehe en geconserveerde groenten hef
fen. Frankrijk, Noorwegen, Spanje en Servië
hebben een duhbeltarief. Ook de Vereonigdc
Staten van Amerika heffen een tamelijk hoog
invoerrecht op dc meeste groenten.
Verder wordt aangevoerd, dat de Nederlan
ders zich reeds den vrijen invoer van groenten
naar Duitschland hebben ten nutto gemaakt
en nabij do grens conservenfabrieken hebben
opgericht.
Nederland heeft, niettegenstaande ziju klok
ne oppervlakte, reeds 50 proeent van den go
heel en groenten-invoer in Duitschland in han
den.
Daarbij mag worden opgemerkt, dat in alle
Pruisische provinciën en in vele niet Prui
sische landstreken, voor groentcnteelt geschik
te velden zijn, die bij een behoorlijk invoerrecht
gemakkelijk het dubbele zouden kunnen ople
veren.
De waarde van de in Duitschland ingevoerde
groenten is van 1909 tot 1912 gestegen van 38
millioen óp 80 millioen mark, dus meer dan
verdubbeld.
De memorie van toelichting eindigt toet dte
opmerking, dat een uitbreiding van de groen
tenteelt do steeds grootcr wordende emigratie
met haat' ongunstige gevolgen zou kunnen ver
minderen.
Tot zoover het „N. v. h. N."
Als Duitschland tot de aangevraagde rcchls-
vorliooging overgaat, zoo zegt de „Limb. Koe
rier" hierbij, staan wij er machteloos tegen, om
dat het weet, dat ons land geen hooger invoer
rechten noch represailles wil De Tarief wet, die
(1e vorige rogeering voorstelde, werd immers
door liet kiezerskorps verworpen.
En dan zijn er nog menschen, die zich 'neb
ben laten wijsmaken, dat Duitschland dc in
voerrechten op groenten zou verhoogeu, als wa
wel do Tarief wet hadden-ingevoerd
DE SOCIALISTEN EN TREUB's BEPER
KING VAN DE INVALIDITEÏTSBENTH.
Tot nog toe was „Het Volk" vrij braaf iw
het bezingen van het ministerie en de Troon
rede. De rcchtscho Regeering is weg en de
rest volgt van zelf.... enfin men kent dal
deuntje van do liberale pers, dat de socialisten
dapper mee aanhieven.
Evenwel, kalm de mededeelingeu van minis
ter Treub zoo eens nagaande, komt nu „Hot
Volk" toch een beetje tot bezinning en nuch
terheid. Talma's invaliditeitsverzekering dctigdo
er al uiet natuurlijk niet, wat deugt er wol
in de oogen van eeu socialist? ze gaf veel
te weinig, en zoo zegt het blad
„nu komt Troub vertellen, dat de invalidi-
teitsrenten tot een noodzakelijk minimum zul
len worden beperkt. Maar do renteu blijven.
zooaL zij nu geregeld zijn, nog ouafzienbaren 1
tijd beneden het noodzakelijk minimum. SVijj
zouden liet verstaan, als Treub had aangekon-',
digd dat de invaliditeit-srenten tot het nood-,
zakelijk minimum zouden worden opgevoerd."
Het blad vertelt dan, dat do christelijke perd
over dit plan'van minister ïroub „een gewel
dige keel" opzet. Ja, wat wil men zegt. dó
„Residentiebode" hierop zéér terecht! dó
christelijke pers ziet graag wat voor de arbei
ders tot stand gebracht en zou het oen gruwel
vinden als, wat met zooveel moeite is tot stand
gebracht, weer aan de in val) cue werkers werd
ontrukt; licht dat die pers daar met kracht,
tegeu opkomt, zonder nu juist „een geweldigen
keel" op te zetten.Dat laatste zou het „Volk"
doen, als.... plannon tot verlaging der invalid
ditcitsrento uitgingen van een christelijke Re-J
geering. Maar do liberale bondgenoot moet een
beetje gespaard en daarom komt het socialis
tisch orgaan mot zachte of half slappe criiiek.
Het blad besluit zijn stukje:
„Er is intussehen een overweging, die ooi
Treub's plannon met een vrij gerust gemoed
doet aanzien. In eeu vloek en oen zucht is con
herziening van de wet Talma nis in do mil-
lioueunota wordt aangekondigd, niet tot stand
gebracht. Er gaan jaren over heen. Het Alge
meen Kiesrecht kan reeds werken, vóór aan de
behandeling van Treub's invaliditeitswet nog
wordt gedacht. Als de christelijke arbeiders-
leiders, die nu zoo'n keel opzetten, dan met ons
samenwerken om een invaliditeitsverzekering
to veroveren die is geschoeid op do leest van da
ziekteverzekering, kan alles nog best terecht
komen."
Zie, dat verbeeldt zich dan do ware volks
vriend te zijn. Met ijzige kalmte wordt er go-
praat, dat er „jaren overheen ga au", voor
aleer een gewijzigde Invaliditeitswet aan dtt
orde zal komen. Inmiddels de arbeiders maar
weer lekker gemaakt met een veel betere wet...
in het jaar zooveel en de steenon, welke het al.-
i i - V «cara
nemen cn niet meer den vöclitigeu,
""mul"1 Pass©" achteruit en hij
UK» L deur nu zoover, dat lui zijn ll0((fll
bij J «tenen. Langen tijd staarde
Z(Li ,e onderzoekend en doordringend aan
"©«er iets tc zeggen; toen opeens zeide hij:
Hoe heet gij?
(j 7" Louis Laval, antwoordde ik, denkend,
rajjn naaru minder d© attentie zou opwek-
in dezen plebeiechen vorm.
b'D waarheen gaat gij?
zocht een schuilplaats.
Komt gij uit Engeland?
jj.fk kom van de kust.
óls 6©budde langzaam het schoon© hoofd,
h'1 ""i tooflen, dat mijn korte antwoor-
i "!et aanfï©uaain waren.
■"ain i hier niet binnen komen, her-
]yj ",e» weer norsch.
f*)nar, mijnheer, dat
j wfk'm/tote1' )vuar'iJk, het ie onmogelijk.
°°r ik hi* r -t re? ®®dsnaam een weg, waar-
toen. k hwr u,t ,h* ©Uendige moeras kan ko-
O, dal is gemakkelijk genoeg. Gij hebt plaats
sli.ehls een paar honderd passen in die rich-killen wind langs mij) natte verkleumde lede
Lng af to leggen en gü zult de lichten van een maten te hoorcu gieren. Toch konden mijn
dorp voor zien. Gij zijt reeds zoo goed als gedachten zich niet langer bepalen tot mijn
buiten den zontpocL 'persoonlijke gevoelens, maar werden ze als
Hij was de deur uitgestapt om me de rich- getrokken tot dezen vreemden, de cenzaam-
'ing aan te wijzen in welke ik bad te gaan; beid zoekenden, sclioonen jonkman en zijn
daarna draaide liij zich om en betrad weder bijzondere handelwijze ten opzichte van mij.
de hut. Met een diepen zucht, wendde ook ikNog was ik niet geheel hersteld van mijn
mij om ten einde mijn weg te vervolgen. J verbazing over zijn stugheid en plotselinge
Reeds had ik een paar schreden afgelegd, drift, die na zoo koelen tijd veranderd waren
toen bij me plotseling terugriep.
in ecu buitengewone vriendelijkheid, maar
Kom maar bier, mijnheer Laval, zeide loeli trachtte ik het air aan te nomen alsof
bij toen op een geheel anderen toon dan eerst, ik alles zoo natuurlijk mogelijk vond. Zooals
neen, werkelijk, ik kan u zoo niet zien gaan ik reeds bij den eersten oogopslag van buiten
daar m dien donkeren, vree-se!ijken storm-bad gezien, was deze lint niet bewoond,
nac.il. terwijl ik hier rustig zit Kom hier bij Slechte nu en dan scheen zij evenwel in go-
v,mr fn warm u cn ik zal u een flink brnik te worden genomen. Langs de gebarste
glas hramlewjju geven. Dat zal u verkwik- en gescheurde muren, die vochtig waren,
I groeide mos. Ook de grond was er hier eu
Hoewel ik nioto van deze plotselinge ver- daar mee bedekt. De ruimte zag cr ongcz.el-
nndermg in s mans gevoelens begreep, nam, lig en verwaarloosd uit; in het midden er-
ik zijn aanbod dankbaar aan. Terwijl ik met van bevond zich een wiebelende tafel, waar
een lichte buiging de but binnentrad, gaf ik om drie ruwe bouten kisten gegroepeerd
hem op blijden toon ten antwoor d: I stonden, die als stoelen moesten fungoeren.
-- lie ben u zeer, ja zeer veel verplicht, In een hoek aan de zoldering hing eeu groot
mijnbeer. j vau verscheidene gaten voorzien net. Ver-
scheid ene stukken hout, door een bill van een'ons frehccl ruïneert Als Nanoleon den ooen
HOOFDSTUK III. vierde kist afgeslagen, lagen op Z hoop bijP
liet vuur. Maar dat alles trok niet zoozeer
'toelachten. Was mijn gastheer eerst alles be
halve vriendelijk, ja zelfs wantrouwend ten
opzichte van mij geweest, nu scheen hij alle
pogingen in het werk te willen stellen om
dien eersten onaangenamen indruk zoo snel
't mogelijk te doen verdwijnen. Onder tiet uiten
van een stortvloed van jammerklachten over
mijn doorweekte, bcmodderde kleederen cn
vermoeid uiterlijk, sleepte hij een der hou
ten kisten tot vlak bij het vuur, deed me al
daar plaats nemen eu bediende nie met een
ongekende gulheid vau al liet heerlijke, waar
aan mijn oogen te gast waren gegaan. De
'stugge uitdrukking op zijn gezicht was geheel
'verdwenen en bad plaats gemaakt voor een
glimlach, (lie ziju dikke, rood© lippen nog
'meer deden uitkomen. Ziju oogen schitterden,
doch waren geen oogenblik van mij afge-
wend, bij al wat hij (leed.
j Wat mijn beroep is, behoeft ge mij zo-
,ker niet meer te vragen, zeide hij daarop.
I Als. eeu waardig koopman moet ik allo mo
gelijke moeite doen om mijn waren te koo-
j Pon en te verknopen, vooral nu in deze tijden,
nu de keizer, dien God moge behoeden, ons
daarin bemoeilijkt, moeten wij wel bijna liet
onmogelijke doen om te voorkomen, dat li ij
DE VERVALLEN HUT. mijn opletendheid, als wel "de tafel, want
u v. ï-i i. daarop stond behalve de lamp en liet boek,
mii1 Z,* bii hrfV eewöai^ar^lttlf voor een geopende mand, waaruit een heerlijke
mij, zoo bii bet wanne vuurtje te mogen ham
handel toet andere landen verbiedt, zijn wij,
kooplieden, wel genoodzaakt dergelijke plaat
sen, als deze hut liier, op te zoeken, ten einde
ons aan zijn alziend oog te onttrekken eu ons
t« voorzien van koffie en tabak. Hij heeft ge
en een groot stuk brood me vriendelijk makkelijk pralen, want daar in de Tuilerieên
is liet niet moeilijk om te krijgen, wat men
noodig heeft, en de keizer drinkt zijn tien kop
pen echte mokka iedcren dag, zonder er bij
te denken, dat ook die uit een ander land
afkomstig is, dat in ziju Frankrijk die plant
onmogelijk kan groeien. Maar dat koninkrijk
daar aan den anderen kant van liet water,
dat land, dat hij nog niet heeft kunnen ver
overen, Laat bij met een onverzoenlijkeu haat
en als wij er niet waren en ons leven in do
waagschaal stelden, zou het er voor ons al
heel slecht uit gaan zien. Ik hoop, dat u me
begrijpt, mijnheer, een goed verstaander lieefI
maar een half woord noodig!
Ik zeide hem, dat ik hem volkomeu be
greep cn dit was ook zoo, want al deed ik al»
geloofde ik zijn woorden, in werkelijkheid
was dit niet het geval, (laar ik aan zijn ge
heele optreden, ziju zenuwachtige stem en zijn
glinsterende oogen maar al te goed bemerkte
dat hij loog en me met zoete praatjes inslaap
trachtte te wiegen. Ik zorgde er evenwel voor,
ongemerkt door hem, mijn oogen goed den
kost t.e geven, daar deze jonkman cr ondanks
zijn zacht, schoon uiterlijk toch niet vertrou-
wen-inboczemend uitzag. Zijn schoonheid wa»
van een soort, die mij uiet beviel; zijn ge
laatstrekken waren zoo fiju en zoo teer. dat
ze op die vau eeu vrouw geleken en daarin.)
zoo volmaakt, als ik slechte zelden in miju
loven zag. Alleen zijn uiond stond mij logout
die met de trillende, dikke lippen, tl o
geheel maakte op mij den indruk te liehoos
ren aan iemand met een helder verstand deob
