BUITENLAND.
BINNENLAND.
Prinses Juitana met haar speelmakKertjes op
en zegewagen een aardig meiske, dochtertje
an het raadslid Hooy, was een allerliefst „prin-
1 esje" dat was, naar wij vernamen, de zege
wagen van de vereeniging „Koninginnedag",
welks bestuur in een landauer met het mooie
aandel voorop reed.
Dan zagen we de vliegmachine, keurig nage-
naakt, van Gerlof en Hendrik van der Haak, de
ersierde bokkenwagen, van Willy en Jan Sige-
ius, die 'n juweeltje was van goeden smaak en
I lan ook met den tweeden prijs werd bekroond,
en alleraardigste groep meisjes en jongens als
Zigeuners, Indischen, Volendammers en Japan-
ichen, en daarachter de afdeeling „reclame".
Ook deze kwam goed voor den dag! De
1 vagen der firma de Jong, opgesierd door J.
3oerée, die als „theewagen" was aangekondigd,
i naar een Cacao-reclame bleek te zijn,
1 vas werkelijk keurig, en de visschersclub
jaf geheel en al de illusie van het
spaame of de RingvaartEn de aardappe-
enboer, die van z'n wagen een smaakvol bloe-
i nengeheel had gemaakt, besloot den stoet, die
jveral daverend werd toegejuicht en als geheel
sen zeer goeden indruk maakte.
De jury kende de prijzen toe als volgt:
le prijs, Prins Willem I te Scheveningen2e
prijs de versierde bokkenwagen, 3e prijs de zege-
i wagen van „Koninginnedag.
Voor den reclameoptocht kreeg de Cacao-re-
damewagen den 1 en prijs, de aardappelenboer
i werd no. 2 en de vischclub kreeg den derden.
Voor een der ramen van zijn huis waar nog
i eens extra door „Crescendo" wera geblazen,
stond de Schotensche burgervader belangstellend
den stoet te bewonderen, die heel den straatweg
langs trok tot Schoten (waar het ook héél druk
was) en ten slotte in de Delistraat bij de gasfa-
I briek onder groote drukte werd ontbonden.
Lampion Oprocnt.
Om half zes, toen het donkerde, en aller-
wege de verlichting werd ontstoken, stelde zich
wederom op het plein bij de gasfabriek, de op
tocht op van ongeveer 600 schoolkinderen voor
de lampionoptocht.
Een alleraardigst idee, dat algemeene bewon
dering wekte in het kwartier.
Zingend en joelend, maar ordelijk, zette de
«toet zich in beweging en onder groote belang
stelling werd de volgende route afgelegd:
Schalkburgerkade, Colensostraat, Olivier-
«traat, Paul Krugerkade, Tugelastraat, Reitz-
straat,, De Lareystraat, Kloosterstraat, Gen.
Cronjéstraat, Julianapark, Rijksstraatweg, tot
woning van den Burgemeester, Terug Rijks
straatweg, Soendaplein, Soendastraat, Java-
straat, öoraeostraat, Soendastraat, Sumatra-
atraat, Spaanschevaartstraat, Gelebesstraat,
Soendastraat, Athjéstraat, Spaanschevaart-
«traat, Plein bij de Gasfabriek.
De burgemeester sloeg de stoet bij zijn wo-
De burgemeester sloeg den stoet bij zijn wo
ning gade, en noodigde de Commissie bij zich.
Hij sprak de heeren bij het aanbieden van den
eerewijn met hartelijke waardeering toe.
Op het plein bij de gasfabriek werd
de stoet ontbonden, en gingen de kinderen huis
waarts om, aaar wij hopen, van een welver
dienden rus na een vermoeienden dag, te ge
nieten
Het Avondfeest.
Kéésülaat je schee-e-e-ren
Je zat er sebiet weer in! Die Haarlemsche
Onafhankelijkheidsfeesten jengelden nog zoo in
ie ooren, dat alles, wat je gisterenavond in
het Schoterkwartier hoorde en zag bekend leek.
Het scheen een ander bedrijf, na 'n korte pauze
van de Haarlemsche feesten. Niet dat de lof
zang op Kees, Mina en Lena zoo hartverhef
fend zijn, maar zij deden weer opgeld gisteren
avond en onwillekeurig ga je mee in de deining,
totdat je.andere muziek hoort. En daarom
deed de R. K. Propagandaclub voor Volkszang
zulk goed en mooi werk met ook hier weer, laat
ons gerust zeggen, opvoedend op te treden. Dit
kleine, onversaagde en onvermoeide koor begrijpt
'zijn taak volkomen. Juist daar, waar het ge
drocht het hardste briescht, daar nioet het aan-
gevallen worden, en dat doet de R. K. Zangclub.
'p feesten als deze wordt de wansmaak gevoed
en daartegen behoort een zuiverings-medicament
gegeven.
Met taaie volharding zal men er in slagen
den volkszang in betere banen te leiden. Wij
twijfelen daar niet aan. En, zooals de Propa-
fanda-club den strijd opvat, lijkt 't ons een zeer
ordaat middel. Zij mengden zich te midden van
het publiek, vooral in de Gen. Cronjéstraat, en
oogstten met hun leutige, opgewekte, vaderland-
«che liedjes succes! Hulde!
Hieronder volgt een uitvoeriger verslag over
hare praestaties.
In de straten van het Schoterkwartier was het
gezellig! Het was er eivol, vooral in de verlichte
straten. De trams brachten tal van Haarlemmers
aan en voortdurend golfden menschendrommen
onder de twee viaducten in de richting van den
Schoterweg, waar het een dichte stroom werd,
die zich bij de Cronjéstraat in tientallen richtin
gen vertakte.
Is Schoten bij Haarlem op feest-visite geweest,
gisteravond heeft een groot deel der Haarlem
mers den Schotenaren Tn contra-visite gebracht.
De verlichting bestond in hoofdzaak in een
lampionverlichting. De Generaal Cronjéstraat,
de Paul Krugerstraat, de Gen. Bothastraat, de
De la Reijstraat leverden een aardigen aanblik
op. De lampions overhuifden de straten en deden
het goed tusschen de groene slingers. Daarbij
gaf menige gevelversiering, waaronder zeei
mooie, wij willen hier geen namen noemen
uit vrees de mooiste wellicht te vergeten
cachet aan de straten. Van die gevelverlichtingen
bestonden de meeste uit lampions, doch ook zeer
vele waren in vetpotjes en hiermede werd dik
wijls een zeer mooi effect bereikt, doordat de
lijnen der huizen zeer juist gefixeerd waren. Wat
ook aardig aandeed en dikwijls de wandelaars
tot stilstaan noopten, waren de inderdaad dik
wijls zeer mooie binnen-versieringen. Die kaar-
»en tusschen bloemen en planten, terwijl de fa
milie niet zelden daarachter knus bijeenzat te
genieten van de drukte op straat, verlevendigden
niét weinig de gezelligheid der straten. Van
enkele was veel werk gemaakt, en algemeen toon
de men mede te leven met het feest. Het stadhuis
had een schitterende gasverlichting en in menige
«traat, waar overigens niets te doen viel, zag nier:
als 'n oase hier en daar een zeer aardige gevel-
verlichting te voorschijn komen. Zoo een in de
Sumatrastraat, aan perceel 11, welke versiering
en verlichting door de zoons was aangebracht.
De grootste drukte was natuurlijk bij de mu
ziektenten en de ommegangen met muziek. Hon
derden en honderden trokken achter de korpsen
aan. Deze lieten zich niet onbetuigd en gunden
zich bijna geen rust. Somwijlen hulde een Ben-
gaalsche verlichting den geheelen omtrek in een
fantastisch en gloed.
Op het Pretoriapleln werd geconcerteerd in
een speciaal gebouwde tent door de muziekver-
eeniging Crescendo", onaer leiding van den
heer H. W. Hofmeester, 'n Talrijk publiek genoot
van de uitvoering.
Ook in het Julianapark werd muziek gegeven
door een gedeelte van het E. S. M. fanfare
corps, afgewisseld door zang.
In de Gen. Cronjéstraat, de Kloosterstraat en
op den Schoterweg waren aparte muziekkorpsen.
Menige serenade werd gebracht.
Tot laat in den avond duurde de vreugde,
want toen wij op een reeds gevorderd uur af
scheid namen van het kwartier, was het feest nog
in vollen gang.
Het Schoterkwartier heeft feest gevierd als de
beste plaatsen in ons land. Ook het comité komt
daarvoor een woord van hulde toe, want ieder
een zal moeten beamen, dat men hier met een
lastigen factor had rekening te houden: een
kleine portemonnaie. Toch is het comité uitste
kend geslaagd om prettig feest te laten vieren.
Er is getoond dat in het Schoterkwartier een
warm hart klopt voor Oranje en vaderland. Dat
heeft ons zeer veel genoegen gedaan!
De uitvoering van den Volkszang.
De uitvoering door Volkszang lijkt ons belang
rijk genoeg om er een apart verslag aan te
wijden.
De.oproep in onze courant dan heeft gewerkt.
Precies acht uur verzamelden zich voor de
„Ceres" in, de Kloosterstraat heel wat menschen,
die blijkbaar met .een zekere bedoeling gekomen
waren. Men hoorde nu en dan: is de volkszang
er niet? Wanneer beginnen ze? Eindelijk tegen
half negen kwam een clubje menschen ver
moedelijk het propagandakoor voor den Volks
zang uit de lokalen van den heer Paulen en
ze werden al spoedig gevolgd door 'n even groot
clubje nieuwsgierigen.
Eenige meters in de straat daar klonken de
eerste zangen. „Wij leven vrij, wij leven blij!"
Er was geen twijfel, dat was de Volkszang. Daar
naar toe, jongens! Van alle kanten kwamen ze
aansluiten met „Leeuwerken" in de hand.
Ongetwijfeld was het clubje van twintig men
schen spoedig aangegroeid tot vijftig, honderd
en meer nog. Toen de Cronjéstraat door. Nu
werd het één zingende massa. Zingende ging
het in de richting van het Raadhuis. Even „Wil
helmus". Toen een ovatie bij den burgemeester.
Ook dat slaagde! Z.EdelAchtbare kwam naar
buiten, dankte voor de eer en volgde met het oog
de wegtrekkende zangers.
Weer de Cronjéstraat door. Steeds groeide de
massaDaar ontmoeten de zangers een muziek
korps. Uitstekend begrepen ze elkander. Het
korps begon onmiddellijk „Wien N'eêrland's
Bloed". De zangers zongen; alle menschen zon
gen. Men nam de hoeden en petten af en thans
was de zingende massa zeker tot 600 a 700
personen geklommen.
Van alle kanten ving men uitroepen op: Dat
is zingen! Bravo, leve de Volkszang! Aan ap
plaus geen gebrek, zelfs van uit de dakraampjes.
De propagandisten gingen een oogenblikje
uitblazen en door een aardige attentie van de
directie der „Ceresmaatschappij" werden den da
mes en heeren verfrisschingen aangeboden. De
menigte buiten bleef wachten. Toen de ramen op
en maar weer zingen„Waar de blanke top der
duinen", 't Werd weer één menschenzee. En dan
weer de straat op, en weer sloot zich de massa
aan. Zoo ging het tot ruim half elf. Het werd
tijd naar hui3 te gaan. Het propagandakoor
werd uitgeleide gedaan tot het station.
Hét is een reuzensucces geweest en geen won
der dat de propagandaclub besloten heeft bin
nenkort muzikale wandelingen te organiseeren,
waarvoor weer oproepen in onze courant zullen
verschijnen.
Het Schoterkwartier heeft het Onafhankelijk-
heidsfeest passend gevierd en voor goeden Volks
zang schijnt men daar reeds rijp te zijn.
We vernemen nog dat meerdere voorstanders
van den Volkszang naar aanleiding van on
zen oproep ook uit andere plaatsen waren
gekomen
De Etalage-wedstrijd.
Veel heeft ook tot het welslagen der feesten
en tot het fleurig aanzien der straten de etalage
wedstrijd bijgedragen. Hiervan was door de deel
nemers, een 27-tal, veel werk gemaakt. Er waren
werkelijk kunstwerken onder.
Er werd aan deelgenomen door de navolgende
firma's
C. J. Alders, Gen. Cronjéstraat 14, huish.
artikelen; Ravenstein, Gen. Cronjéstraat 17,
groenten en fruit; Walter, Gen. Cronjéstraat 26,
dameshoeden; J. Hartog, Gen. Cronjéstraat 7,
gramaphones enz.; Lasschuit, Gen. Cronjéstraat,
21, ijzerwaren; J. Keyer, Gen. Cronjéstraat 23,
boter en kaas; „Unie" Winkel, Gen. Cronjéstraat
27, grutterij; Boelsma, Gen. Cronjéstraat 47,
schoenen enz.; Poen, Paul Krugerstr., h. de La-
reystr., sigaren enz.; van Lingen, Gen. Cronjé
straat 76, kruidenier; C. Kroon, Gen. Cronjéstr.
65, groenten en fruit; de Koek, Gen. Cronjéstr.
75, sigaren; P. J. Terpoorten, Gen. Crinjéstr.
86, koek en banketbakkerBroodfabriek „Ceres",
Kloosterstr. 47-49, broodbakkerij; J. P. Out,
Gen. Cronjéstr., h. P. Krugerstr., slagerij; J. P.
Out, Gen. Cronjéstr., hoek Kloosterstr., slagerij
J. P. Out, dr. Leydsstraat, slagerij; P. Mul,
Scheeperstraat 3, slagerij; A. J. M. Bakker,
Kloosterstr. 50, kruidenier; J. B. A. M. Huver,
Kloosterstr. 57, sigaren; J. de Haan, Juliana
park 62, pianohandel; J. L. van Dijk, Gen.
Cronjéstr. 67, brandstoffen; J. D. Bauër, Kloos
terstr. 15, galanteriën, enz.; G. van Dam, Reitz-
straat 29, suikerwerken; mej. wed. Geeven, Pres.
Steynstr. 44A. W. v. d. Geer, Paul Krugerstr.
22, Katoenbaai; Bokhoven Fa. Hoeing, Cronjé
straat «.11, Chem. Wasscherij.
Voor de jury was het een lastige taak uit het
vele schoone en typische, het mooiste te kiezen.
Ziehier echter het resultaat van haar onvermoeid
werken.
Aan J. Bauër, Magazijn 't Klooster, Gen.
Cronjéstraat, werd de eerste prijs toegekend; de
broodfabriek „Ceres", Kloosterstraat 47-49, ver
kreeg den tweeden prijs, terwijl de firma's P. J.
Terpoorten, Gen. Cronjéstraat, koek- en banket
bakker, en G. de Haan, Julianapark 62, piano1
handel, loten om den derden prijs.
Prijsuitdeeling.
Vanavond half negen heeft in de zaal van den
heer Vermeulen, Julianapark, de prijsuitdeeling
plaats, zoowel voor optocht als etalagewedstrijd.
Gistermorgen 12 uur werden de prijzen uitge
reikt, behaald bij de kinderfeesten. Vermeldden
wij gisteren reeds de namen van eenige prijs-
winners, het blijkt ons dat dit getal, ongeveer
hondera, zoo groot is, dat wij aan ons voor
nemen om de namen van alle prijswinners te
vermelden, moeilijk, met het oog op de plaats
ruimte, gevolg kunnen geven. Men schenke ons
die lijst dus!
't Was half één toen de kinderen naar huis
togen.
Met lor dient hjer melding genaakt van
eenige gaven die voor de kinaeren werden ge
schonken en niet weinig tot het welslagen van
het kinderfeest bijdroegen. Zoo werden door de
broodfabriek „Ceres" 2750 koeken, door de
broodfabriek „De Tijdgeest" 200 stuks krenten
brood, door den banketbakker Noordeloo9, uit de
Leidschestraat, die in de Paul Krugerstraat een
filiaal heeft, 250 reepen chocolade, door den
heer G Visser, hoek Cronjéstraat, 10 pond spe
culaas, en door den heer Kroon, Pretoriaplein,
een bus biscuits geschonken.
KORT OVERZICHT.
ENGELAND. Do leider der Iersche natio-
nalieten, Redmond, verklaarde nimmer te
zullen toestemmen in een wet, die de natie
zou verdeelen.
ZUED-AFRIKA. 'tls onrustig in de. Zuid-
Afrikaansche arbeiderswereld.
ENGE L A N D.
Het verzet van Ulster
Zondag heeft Redmond de leider der Ie
ren te Limerick een rede gehouden, die na
de redevoering van minister Churchill met
groote spanning werd verwacht, schrijft het
A. II. De nationalistische leider bleek met
het verzoenende denkbeeld van Ohurcliili
in zake Ulster volstrekt niet eenstemmig. In
tegendeel hij verklaarde met beslistheid, dat
de Iersche nationalisten nimmer zouden toe
stemmen in een home rule-wet, die een ver
deeling en verminking van hun natie ten
gevolge zou hebben.
Dat Ulster of een deel van Ulster van
Ierland zou worden afgascheiden, schijnt ons
ook onmogelijk, merkt de „Westm. Gaz."
op, maar sluit* dat de deur voor eenig voor
stel om Ulster in bepaalde opzichten een
bijzondere behandeling te geven, vraagt het
blad en het vindt dan in de rede van Red
mond de aanwijzing, dat ook' deze in dit
opzicht onvermurwbaar is. Immers Redmond
verklaarde, dat indien „onze tegenstanders
nog meer waarborgen verlangen in de ho
me rule-wet tegen mogelijke onderdruk
king of onrechtvaardigheid, indien ze ster
ker vertegenwoordiging in het Iersche par
lement, krachtiger invloed in het plaatse
lijk bestuur wenschen, indien, in het kort,
zij meenen dat zij meer door dé administra
tie dan voor de wetgeving worden bedreigd
en hierom betere bescherming verlangen, dat
in zulk geval er geen reden zou zijn zulke
voorstellen en denkbeelden niet te overwe
gen.
Misschien loopt alles dus nog goed af!
ZUID-AFRIKA.
Onrust.
Te Johannesburg is het verre van rustig.
Volgens den correspondent van de „Daily
Telegraph" neemt de ontevredenheid jegens
de regeering met den dag toe. Zaterdag
werden in verband wet de eischen der 6 poor-
wegemployé's verscheidene belangrijke ver
gaderingen gehouden,. Ook onder de poet-
en telegTaafbeambten heerscht ontevreden
heid en deze dreigen met krachtige maat
regelen als hun eischen niet spoedig wor
den ingewilligd. De rwfowerkers aah den
Rand volgen wet de grootste aaildacht de
gebeurtenissen te Pretoria en als de regee
ring niet met de uiterste omzichtigheid te
werk gaat, vreest men voor een ernstige
crisis.
Poutsma's ernstigste grief is, schrijft do
Tel., dat de regeering hem niet wil erken
nen als den vertegenwoordiger der werklie
den bij de „Labour Commission". Aan beide
zijden wordt met vuur gespeeld. Dezer
dagen weigerde de regeering een werklie
den deputatie te ontvangen, hetgeen als een
represaille-maatregel wordt beschouwd we
gens het niet verkiezen van Patrick Dun
can als hun vertegenwoordiger. De corres
pondent is van meening, dat een weinig toe
gevendheid van beide zijden d© zaak in het
reine zou brengen en een einde maken aan
den. toestand, die een beletsel is voor. het
zich wijden aan ernstiger zaken.
Gemengde Bepichtsss.
Een mijnramp.
In de Universal-kolenmijn bij Cardiff, ZOo
wordt uit Londen gemeld, (wij hebben giste
ren m een deel onzer oplag0 dit al vermeld),
heeft gisteren een ernstige ontploffing plaats
gehad. In de mijn bevonden zich 931 arbei
ders. Het ongeluk geschiedde kort nadat de
dagploeg in de mijn was afgedaald. Een der
eerste telegrammen van deze ramp bracht
j het bericht, dat 150 personen om het leven
zonden zijn gekomen, doch waarschijnlijk is
dit aantal nog grooter.
Totnog toe zijn er 511 gered.
In een gisteravond te Londen gepubliceerd
officieel rapport wordt verklaard, dat alle
mijnwerkers uit het oostelijk gedeelte van
de mijn thans boven zijn en dat zich nog 418
in de schacht aan de westzijde, die door het
vuur is aangetast, bevinden.
De luchtkoker staat ook in brand; men
doet alle mogelijke moeite om het vuur te
bedwingen. De hoop op redding wordt nog
niet opgegeven.
i Een telegram uit Seughendydd deelt mede,
dat alle hoop om de ingesloten mijnwerkers
i te redden is opgegeven, en dat het reddings-
s werk gestaakt is, totdat het vuur gebluscht
l en uitgebrand zal zijn.
De ramp van de Voiturno,
Een schip mét geredden te
Rotterdam.
Cbieienmiddag tegen zes uur kwam te
Rotterdam binnen de „Czar" van de Rus
sische Asiatic Company, die vele geredden
van de „Voiturno" aan boord had.
De firma Ruys en Co., de agent der Rus
sian East' Asiatic Steamship Oo. huldigde
den kranigen kapitein met hem een fraai
bloemstuk aan te bieden.
Een droef verhaal bevatten de bladen van
de ellende, waarin deze ongelukkige schip
breukelingen verkeerden. Sommigen hadden
bijna geen kleederen aan het lichaam; er
waren vrouwen, die haar eigen kinderen ver
loren hadden en de zorg over. vreemde kin
deren, die hunne ouders verloren hadden,
op zich hadden genomen.
Velen war on in onzekerheid of hunne fa
milieleden al dan niet gered zijn.
Over de ramp zelf en de oorzaak en red-
(ding werden ae meest uitcenloopende en
vreemde verhalen gegeven,
i De „Msb." heeft een onderhoud gehad met
den tweeden stuurman van de „Czar". .Wij
1 ont!oenen hieraan het volgende:
Verhaal van een redder.
Wij waren zoo gelukkig aai] boord van
ie „Czar" een van deze moedige mannen
te ontmoeten die zijn leven had opgeofferd
om verscheidene levens te redden. Het was
de tweede stuurman Johan Saulesly. De
reusachtige figuur van dezen zeeman, die
van verschillende door hem geredde perso
nen hartelijk afscheid nam, had reeds eeni-
gentijd onze aandacht getrokken. Dat moest
een van de redders zijn. En, toen de laat
ste schipbreukelinge, een jong meisje, hem
'nogmaals hartelijk had bedankt, namen, wij
de gelegenheid te baat om hem iets van
Dlusciimatei'iaal aismede de toepassing daar*
van veel te wenschen overliet.
De geredden.
Te midden van deze geredden, waarvan
velen schreiden van blijdschap, anderen
jammerden om familieleden, die zij ginds
verloren, troffen wij een guitig klein jon
getje, van een jaar of vijf, dat door al
de menschen heenglipte en zoo nu en dan
zijn onschuldige kijkers op die vreemden
richtte, als zocht hij iets. De kleine, hij
had bij deze ramp zijn vader en móeder
verloren en stond thans geheel alleen op
de wereld. Hij kon niet eens zijn naam
aan ons opgeven. Gelukkig dat een me
delijdende vrouw in al haar leed zich over
dezen jongen ontfermd had. Deze vrouw,
Katherine Otto, vertelde ons hoe slecht dé
verzorging was geweest op do „Voltun
zijn heldendaad te laten vertellen. De stoere te klager^ over'zek^r niot
zeeman lachte: Ik kan beter met het stuur- 'nU Si. L! „h«et IT*60 dor, bemari:
rad en de riemen omgaan, dan vertellen, dat zij in den avond van Donderdag ver
De redder was bescheiden, een echt zeeman 'dwenen, om eerst Vriida-mnréen
te
(Ding, verklaarde zij. Alleen was het vreemd
jclafc zij in den avond van D
BB® dwenen, om eerst Vriid
m gestalte en hart. Het kostte ons heelverschijnen. Wij denken %t zii viel»
wat moeite om hem aan het praten te krjj-borgen hadden. Officieren en matreen hiel'
gen. Ten slotte begon liijDes namiddags perf ons met alles e^ van eeHSk om
vingen wij het eerste noodsignaal op en der de bemanning was geen sprake i)e
dadeiyk stoomden wij rnet volle kracht naar - kapitein deed zijn plicht
de aangegeven plaats. Ta ongeveer 1 uur j Tenslotte vroegen wij haar hoeveel out
ward Jr°h" v0h S?8® (Ploffingea gehoord had. Het antwoord
waren wij by de „Voiturno Het achter- WS3 drie: de eerste 's morgens, toen wb
schip stond oen reeds geheel in vlammen. gewekt werden, de tweede des midda-s Tm
In het maanlicht zagen wy hooge rookzui- !de derdo >s avouds
len uit het schip opstijgen en vaar het voer-Deze ge we Ld ige explosies brachten zoo
schip huilden en schreiden de saamgedron- vertelde de vrouw, memgeen in vert'wü^
jgen passagiers, m verschrikkelijk gekerm Ung en versclieidenen zagfn wij in ],un
.en gejammer om hulp. Maar wy stondenhoop over boord springen. Als waanzinn-
1 machteloos, de zee was te woest de gol- drongen wij meer naar achteren, waar wij
ven sloegen hun koppen beukend tegen on- den geheelen nacht in versdirikkelüken
zen boeg en aan booten uitzetten viel met anggt doorbrachten, 's Mornens kwam (Vein
te dénken. De brand woedde met onver- deiijk hulp. Verschillende°maimen onder do
moeibare kracht voort en in het licht der passagiers drongen zich naar voren en wil
reflectoren van de „Carmania" zagen wij fn d<3 overvolle beoten spriïen zoo-
hoe de ongelukkigen op de «Voiturno' de dat onze reddetB varechillend£ m°aieii met
wanhoop ten prooi waren. Eindelijk toen;geweld ,noefil,en 0"treden
de lange nacht voorbij was en het hulpge-1 Omtrent dit laatste feit' vertelde ons de
.schrei en gejammer der ongelukkigen steeds tweede stuurman nog dat hij tecenover deze
heescher werd, kwam de zee ietwat tot be- mannen meermalen de spaan had moeten
'daren en dadelijk by het eerste licht van gebruiken en ze met geweld uit de boot had
den morgen begonnen wy en de anderesche- 'moeten slaan.
pen onze booten uit to zetten. Dat had een
onbeschrijfelijke uitwerking op de schip
breukelingen. In de geheele massa vanmen-
Omstreeks zeven uur werd een klein hon
derdtal de anderen waren bij vrienden
v ondergebracht naar de stichting Monte-
schen, die uitgeput als op een hoop lagen, fiore vervoerd. Het was een droeve stoet
kwam weer leven. Zij zagen hun redders van arme vrouwen, mannen en kinderen, die
naaeren. .niets meer bezaten dan de schamele klec-
Onze eerste boot was spoedig langszij van ren, welke hun lichaam dekten en nog <■©.-
de „Voiturno", waar' de ongelukkigen zich j bukt gingen van het leed, daar ginds %5f
verdrongen om opgenomen te worden. Ie- het drama in den Oceaan doorgestaan,
dereen wilde de eerste zijn om de plaats J Op Montefiore speelden zich droeve too-
waar zij zooveel geleden hadden te ont- j neefen af. Daar stond een jonge vrouw, te
vluchten. Vrouwen wierpen haar kinderen staren naar de stille groep, die langzaam en
over boord en mannen sprongen over de j zwijgend de stichting binnentrok. Eiken man
railing. De meesten hunner konden wij hog bekeek zij nauwkeurig en toen de laatste
redden. In een half uur fijds waren wij met .voorbij was, viel de vrouw in snikken neer-
onze eerste geredden op de „Czar", waar!„Men heelt gelogen, zoo jammerde de on"c-
zij vooral ook door de passagiers, die den|lukkige. Hij is niet gered, niet gered.!.;"
geheelen nacht op het verbijsterend schouw- dat waren de klanken die wegstierven in
spel hadden staan staren, liefderijk werden
opgenomen. De twee vrouwen, die wij op
onze eerste reis hadden meegebracht, vielen
in zwijm, doch waren door de zorgvuldige
verpleging (waarover vele schipbreukelin
gen ten zeerste roemen) spoedig weer. op de
been.
Ondertu&sclien gingen wij voor de twe'ede
maal uit. De strijd met de golven was zwaar,
doch wij zagen de ongelukkige achterblij-
venden in razenden angst om hulp zwaaien.
Dit, en het feit dat ook de bemanningen
der andere schepen alles in het werk stel
den om de schipbreukelingen af te halen,
prikkelde onzen moed en onze spieren. In
het licht der reflectoren, want het was nog
vrij duister, ging het andermaal op het bran
dende wrak toe: onze boot kwam na een
moeilijken tocht, waarbij zij meermalen bijna
kantelde, weer langszij; haast tegelijk met
de avondstilte.
Een der geredden, de Fransciiman Binaut
deed het volgende verhaal van de ramp dat
door de „N. R. Ct." wordt weergegeven:
„De brand brak tegen zes uur iu den och
tend. in het voorschip uit, om acht uur hoorde
men een vervaarlijke ontploffing in do nia-
dhino-kamer. Do vlammen sloegen nu ook
uit het midden van (het schip op. Het werd
een algemeen sauve qui peut. Tachtig land
verhuizers wilden naai- het brandende tus-
sohendek terug, om hun armzalige have to
redden. Do officieren moesten hen met de
revolver in de vuist terugdrijven. Er waren'
intusschen enkele riddingboolen in de woe
lige zee neergelaten. Anderen sprongen ta
water, om ze na te zwemmen. Maar weldra
was het daar in het^water een hopeloos ge
spartel van reddeloos verloren menschen. Een
paar booten waren door de torenhooge golven
twee booten der andere schepen. Opnieuw tegen den romp van het schip geslingerd
het ontzettend gedrang. Ditmaal kon onze jon aa^ stukken, geslagen. Op het achterdek Re
boot slechts vier vrouwen opnemen, de rest, pen jammerende kinderen en half gekleed'
de boot was overvol, bestond uit mannen,menschen rond.
De „Czar" had nu alle moeite om dicht j „In den namiddag waren, op de dradelooze
bij te houden. Hij voer gewoonlijk op i/„ seinen om hulp, drie groote stoomschepen
tot 1 mijl van het brandende schip, maai' - iQ de nabijheid van de'.Voiturno verschenen,
ditmaal was zij verder afgedreven. Wij maar zij konden wegens de ruwe zee geen
moesten meer dan een uur lang roeien, voor hulp bieden.
wij onze nieuwe groep geredden, het waren „Onder de door paniek bevangen land ver
er achttien, op de „Ozar" hadden afgezet,
j Wederom ging de boot uit. En ook deze
'keer scheelde het niet weinig of zij was
|naar den kelder gegaan. Bij de derde reis
mochten wij het genoegen smaken een groot
aantal vrouwen in veiligheid te brengen,
huizers kon niemand oad© houden, temeer
daar de bemanning de handen vol had met
het overigens hopelooze vechten tegen do|
steeds maai- voortkrui pende vlammen. Den'
heelen dag brachten <ie ongelukkige schip
breukelingen op het dek door met wat brood
evenals bij de vierde, toen wij 20 vrouwen j a^s eenig voieds-e]. Toten de avond viel, Itad inert
en kinderen opnamen. Thans ging het red-geen ander licht dan den gloed van de fel
1 dingswerk veel geregelder en het neerlat j omhoog slaande vlammen. .Traag kropen do
ten der schipbreukelingen, door middel van
'een lus onder, de armen, liep vlot van sta-
jpel. Dit hielp ons en de booten der andere
'schepen niet weinig in ons werk.
Toen wij voor de vijfde maal uitgingen,
ik had daarbij het commando, was het on-
dertusschen half zeven gewerden. Het olie
schip de „Naragansea" kwam opdagen en
spoot dadelijk eenige honderden tonnen van
uren in bange afwachting om. Er waren nu
nog meer schepen tot hulpverleening komen
opdagen.
„Eindelijk tegen drie uur in den och tem
was do aeo zoo ver bedaard, dat de redding
beginnen kon. .Van alle kanten zagen dé
schipbreukelingen nu de reddingbooten aan
komen. Opnieuw ontstond nu een groote ver
warring. Binaut zag hoe zijn jongetje in een
boot Werd geworpen en door behendige ban-
zijn lading aan den'achterkaut var«Vol-, werd ^Tangen. Maar zoodra het kind
werking Over een laakte^ht^r *>oot het vervaarlijk om zijn
„Voltunm werd het water kalm, zoodat te schreeuwen. Binaut volgde hein nu,
wij in een oogwenk 18 mannen van boord
haalden. De kapitein met nog zes man ble-
ven achter om even later door een boot
van de „Kroonland" te worden afgehaald.
Wij vroegen dan stuurman Saulesley over
de reddingbooten der „Voiturno" zelve. Hij
verklaarde ons, vernomen te hebben dat het
schip vier booten had uitgezet. De eerste
was stukgeslagen tegen de „Groszer Kur-
jfürst", de tweede en derde waren goed-
afgegaan, maar verdwenen. De tweede zat
jvol met bakkers en stewards en de derde
was gevuld met vrouwen en kinderen. Do
j stuurman was vau meening dat zij te vol
waren en in de woeste zee zijn omgeslagen.,
De vierde boot der „Voiturno" moet reeds
dadelijk gekenterd zijn, tengevolge van het
inspringen van een paar passagiers. Allen,
endit getal ;zou 136 bedragen, zullen wel zijn
omgekomen; de ongelukkigen. Waren zij aan
boord van de „Voiturno" gebleven, zij zou
den gered zijn. Naar mijn meening, zoo zei-
de de stuurman, is het wrak' der. „Voitur
no" thans nog drijvende.
Ten slotte vroegen wij hem naar de
bluschmiddelen van het schip. De zeeman i M. DE KONINGIN TE SOESTERBE^^
trok zijn neus op en zeide: Ik heb gehoord; Gisteruamiddag heeft H. M. de Koningi»
dat er niet twee slangen gespoten is. Eeneen bezoek gebracht aan het vliegkamp
j Duitjscher,, een der geredden van de „Vol- j Soesterberg, om de gebouwen» die voor otn
'turuo",, verklaarde in deze nog dat hetz.g, vijfde wapen wordeu gebruikt, in oog®
maar zijn vrouw en dochtertje had hij in
tusschen uit het oog verloren. De boot ver
liet het schip en de echtgenooten waren ge
scheiden. Hij hoopt nu bericht van haar te
krijgen dij; een andere havenstad, aJs zij
ten minste onder de geredden is
,,'s Ochtends om acht uur was er geen ster
veling meer aan boord van het in lichter
laaie staande schip achter gebleven."
Kapitein Inch én zes man der bemanning
bfeven het laatst aan boord.
De oorzaak.
De oorzaak van den brand wordt verschil
lend opgegeven; de een spreekt van een car-
bidöntploffing; een ander geeft als oorzaak
aan een in 't ruim, waar levensmiddelen lagen
.weggeworpen brandende cigaret, een ander
zocht de oorzaak in het breken van kisten)
met chemicaliën, die daardoor ontploft zou
den zijn.
- „rno
in a ft.n ha.rt TT fit. Irnsttfi. nns hfifil f v»? J WCC1
i..1i. J a(\p tyiïrl/TöT tton TUIftn ITT lumoift a?\K7Fir;cr mm TT.t* ttquov-i rui
jTurno Dat had een verbazingwekkende uit- ,n Wf w
