IJ, H. W. Oründemann g
i
Romeiuehe Kroniek.
iiüiii x nwmnwim
BUITENLAND.
STADSNIEUWS.
II X II
H iCoï9ïi«9^B*aaf«
Het adres voor
Elegante en soliede klee
ding voor Dames
en Heet en.
Hu Bon
„üoyems."
HaaHemBBpusseI. Handischoesiesi voor aüo gelegenheden?
groete ortaeriiij
k- pi*ijz«n.
Van ons Kaniongsa*echt.
HIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ™.S£°!L?^£
in in i iiimruf "mr|- 1 1 '"II1" llll 1 1I l
I
1
De onpartijdigheid der pers.
Een kwestie, die in de Engelsche perswereld
'heel wat opzien wekt, omdat, liet au fond over
eon belangrijke kwestie als do onafhankelijk
heid, betrouw baarheid on onpartijdigheid van do
nors gaat, i? in de „Times" o-p bet tapijt ge
bracht.
In oen ingezonden stuk, Zaterdag in gonoomd
bind geplaatst, deelden n.l. een vijftal groolo
„firma's", waaronder bijv. .T. VV. Vinkers and
Co., Davies nrvl Co. enz. mede, dat zij van
bet „financial publicity departement" van een
«oor bekend nieuwsagentschap (bedoeld werd
van bet advertentie-bureau voor eenigen tijd
door Jleuter opgericht in navolging van Havas,
lie in J'ra uk rijk ook een advertentiebureau
beeft, waardoor hot een verre van gunstigen
invloed uitoefend op de partijdigheid der bla
den) een circulaire ontvangen hadden, waarin
Oen heel zonderling voorstel werd gedaan
Er werd aan bedoelde firma's en aan andere
zaken, die do circulaire ontvingen, don rand ge
geven, haar advertenties niet moor op te geven
door bemiddeling van de ad verten tie-bureaux,
"tot dusver door haar bevoordeeld, maar door
hot bureau van Reuter, doordat Renter in Je
gelegenheid was dooi zijn nieuws-ageutechap
er voor te zorgen, dat do kranten in het redac-
tioneele geddelte kosteloos berichten zouden
opnemen, van belang voor de adverteerders.
De bedoelde firma's gaven uiiting aan hun
verontwaardiging over zulk een poging om de
onpartijdigheid der bladen aan „zilveren ban
den* te leggen en publiceerden ten slotte een
^°nieenschappelijk genomen besluit, waarin zij
f.nt. er 0p uandrongon, dat do kr-anten-onderue-
nt in ge ii (.r toe zouden mogen besluiten om de
nieuwsagentschappen te dwingen zich bij hun
taak lonouden, door een advertentie-aanbieding
door bemiddeling van zulk een bureau gegeven,
niet aan te nemen.
l>e „Times" gaf aan de inzenders volkomen
gelijk, cd gaf de verzekering, dat de Engelsche
bladen zich niet door zulke minderwaardige
practijken zou laten beïnvloeden,
Iri een ingezonden stuk komt een secretaris van
Router's telegram company tegen 't stuk van de
•U-doelde firma's op. Daarin wordt verklaard,
<1-4 de schrijver van do circulaire van het
„publicity department" niet to maken heeft
mof de nieuws-:*fdeeling van Reuter on dat diezo
voort /.al gaan om door dezelfde onafbankcl ijk
te; al van allo handels-invloeden als in het ver
bal, ook in do toekomst zich te zullen laten
f idwi. Het nieuws-agenfsehap van Reuter
moet «lus feitelijk de leiding van het adverten
ce bureau van Reuter desavoueeren, waarbij
het inluscslien toch de onhandigheid begaat
<'m do begane fout Ie beschouwen als een
.typische uiting van de kameraadschappelijke
manier van optreden", die de leider van het
a d vc r l-Cnt i e-burean bezielt.
Tegelijk met dit ingezonden stuk publiceert
d" „'Linies" echter nog een circulaire van de
at!vertentie-afdeeling ran Reuter, speciaal «au
1 «neiëeelo oudoruemingen gericht, waarin,
voor (iel geval hun advertenties door Reuter
(advertent.ie-afdeeling) opgeheven worden, door
Reuter (nieuwsagentschap) gezorgd zal worden
\oor een ..voorafgaande pers-propaganda om de
emissie een succesvolle ontvangst bij het pu
bliek te verzekeren."
Ook deze circulaire valt natuurlijk ouder de
tegenspraak door het nieuwsagentschap van
Reuter gepubliceerd, zegt. do „Msb.' maar toch
versterkt zij onwillekeurig de meening dat er
hier een poging gedaan werd tot een aanslag
op do onafhankelijkheid der Engelsche pers,
die door tijdige publicatie gelukkig is afge
slagen-
Anti-Katholieke relletjes te Brussel
Zondag had te Anderlecht, de tiende jaarver
gadering plaats van de Katholieke Jonge Wach
ten, uit het arrondissement Brussel.
Tot de feestelijkheden behoorde een optocht
der deelnemende vereenigingen, en dit konden
de socialisten en heftige liberalen niet verkrop
pen. Zooals gewoonlijk wilden zij den optocht
in de war sturen, en relletjes veroorzaken. De
lafaards hebben daarbij een priester aangeval-
len.
Op het oogenblik namelijk dat de stoet op het
Plein (aan de St. Pieterskerk) kwam, aldus de
Msbd., verliet een priester, de lierw. lieer
Loutz, de kerk, om huiswaarts te keeren. Aan
zijne woning, in de d'Aumalestraat, werd hij
door een twintigtal socialisten omsingeld en be-
leedigd; een paar kerels dreven de lafheid zoo
ver den geestelijke stok- en vuistslagen toe te
brengen. De politic en verscheidene katholieken
schoten toe, haalden den priester uit de han
den van zijn belagers en beschermden hem tot
aan zijne woning. Een der roode stokslagers,
een broodvoerder van het „Maison du Peuple",
werd aangehouden; hij zal rechterlijk vervolgd
worden.
Op dit schandelijk feit dreigde een oogenblik
ccn algeineene vechtpartij te ontstaan, maar de
katholieken hielden zich kalm en de socialisten
werden door bereden gendarmerie uiteen ge-
Enkelen, die nog weerspannig waren, werden
in hechtenis genomen
Dc oorzaak van de ramp der „R. Tf."
In de „Tagliclie Rundschau" wordt de vol
gende wetenschappelijke verklaring gegeven van
den tragischen ondergang van de Zeppelin „L.
11". De oorzaak daarvan zou gelegen zijn in het
ontstaan van een luchtledig en dc hierbij van
zelf volgende sterke zuigkracht.
Ten einde de kwestie zich juist voor te stel
len, denkc men slechts aan den bliksem. Die
slaat een gat in de lucht en oogenblikkelijk
vult, krakend en knetterend, de toestroomende
lucht het ontstane vacuum aan. Dat bij een
luchtledig een sterke zuiging ontstaat kan men
ook waarnemen tijdens een snellen automobiel-
tocht. Bij het lijden schept de auto een lucht
ledig en van alle kanten wordt dit door toestroo
mende lucht aangevuld. Hierbij voelt men niet,
zooals men eigenlijk zou verwachten, den trek
in het gelaat, maar juist aan het achterhoofd.
Aan zoo'n vacuum met daarbij behoorend toe-
stroomen der lucht moet men ook bij de 11"
denken.
Zoo'n luchtschip heeft binnen zijn geraamte
met-gas-gevulde ballons. Bij het stijgen komt het
schip in- lichter luchtlagen; de atmosferische
spanning is dus geringer; bijgevolg zet het gas
iu de ballons zich uit, en willen deze niet bars
ten door den li oogeren inwendigen druk, dan
moet het gas kunnen ontsnappen. Dat geschiedt
ook door middel van ventielen onder aan de
ballons. Zoo had op de hoogte, waarop de ca
tastrophe plaats vond, tie Zeppelin al een 800
kub. M. gas verloren.
Dat gas nu kwam voor een deel in de loop
gang van den gondel onder 't luchtschip, ver
mengde zich daar met de zuurstof der lucht en
vormde zoodoende het zeer gemakkelijk ontplof-
óare knalgas. Weliswaar spoelde dit knalgas
regelmatig weg tijdens de vaart dóór de ba
lustrade, die om de loopgang heenloopt, maar
een deel werd aangezien bij de snelle vaart
een vacuum ontstond gezogen in den gondel,
met de motoren. Te meer was dit liet geval,
daar aan den voorkant van den gondel zich een
glazen windscherm bevindt, waarachter dan het
eigenlijke vacuum ontstond. Een enkele electri-
sche vonk was nu al voldoende om 't knalgas
te doen ontploffen.
Daar het schip met de punt opwaarts vloog,
liep de vlam naar voren; de voorste ballons
ontploften; liet van gas beroofde en dus zwaar
dere voorstuk kantelde naar beneden; de balu
strade komt loodrecht in de lucht te staan en
in de volgende seconde loopt de vlam door de
loopgang naar boven en in een minimum van
tijd ontploffen ook de achterste ballons.
Ier vermijding van latere ongevallen acht de
Taghsche Rundschau" het noodig om. evenals
vroeger geschiedde, de gondels lager te hangen
en het glazen windscherm te doen vervallen.
Dan toch kan aan alle zijden een vrije Iuchttoe-
voer plaats vinden tusschen gondel en lucht
schip en heeft men van de zuigwerking geen
hinder.
UITSPRAKEN VAN GISTEREN.
Gisteren werden de volgende uitspraken ge
daan
A. de It. en J- S., te Heemskerk, overtre
ding Woningwet. No. 1/2 boete of 1. dag
hecht., no. 2/3 boete of .1 dag hecht. W. O.
O. IX, te Wijk aan Zee, J. J. E., P. J. V., en
O. A. S. te Haarlem, overtreding arbeidswet,
no. I 4 maal 3 boeto of 4 maal I. dag heciht.
no. 2, 5 en 2 maal 1 booto of 3 maal 2
dagen hecht., no. 3, 2 maal 3 boete of 2 maal
I dag hecht., no. 4, 0.50 booto of 1 dag hecht.
0. S., te Wijk aan Zee on Duin, O. v. E.. en M.
D., te Beverwijk. .1, M. to Haarlem, over tre
ding Leerplichtwet, no. 1/3 boete of 3 dagen
hecht., no. 2 5 boete of 5 dagen hecht., no.
3/5 booto of 3 dagen hecht., no. 4/1 boeto
ofl dag bocht. J. B. to Beverwijk, nachtru
moer verwekken, KI boete of 3 dagen hecht.
P. B., to Wijk aan Zee en Duin en C. F., te
Haarlem, een trekdier onbeheerd laten staan,
2 boete of 2 dagen hecht.. K. K., te Haarlem
P. S., te Beverwijk en ,T. K. te Schevoningen,
en 37 andoren, loepen op verboden grond, n,o.
1, 2 en 3 5 boete of 3 dagen hecht., de ando
ren 3 boete of 3 dagen hecht. O. die R., te
Heemskerk en H. v. Z.,to Beverwijk, overtre
ding Motorverordening, Wijk aan Zeo en Duin
1 boete of 1 dag hecht. W. van P., te Haar
lem, en CX B., te Haarlem, rijden zonder licht
en niet op verordening der politie stilhouden,
no. 4/2 boete en 3 boeto of 2 maal 3 da
gen hecht., no. 2 2 maal 0.50 of 2 maal 1
dag hecht. S. M., to Amsterdam, R. H. ter P.
t,e Haarlem, en 07 anderen, overtreding Motor
en Rijwielreglement, no. 1/1 boete of 1 dag
hecht.., no. 2/2 boeto of 1 dag hecht., de ande
ren 2 boete of 2 dagen hecht. H. S. van G.
te Haarlem, en 10 anderen, overtreding Politie
verordening Haarlem, 1 boete of 1 dag hecht.
Voorts werden er nog 61 personen veroor
deeld wegens openbare dronkenschap tot 21, 14
on 7 dagen hecht., 10 boete of 3 dagen hecht.,
6 boete of 3 d. hecht, 5 boote of 3 dagen
hecht., 4 boete of 3 dagen hecht., 3 boete
of 3 dagen hecht., 2 boete of 2 dagen hecht.
HINDERWET.
Ier inzage is nedopgelegd: lo. Het inge
komen. verzoekschrift -met do bijlagen van
do liaarlemsche Melkinrichting „De Sier-
kan," om vergunning tot uitbreiding van
genoemde inrichting in hot perceel aan den
Zijl weg nrs. 100, 102 1.04, door het bij
plaatsen van a.oen electromotor van 14
P.K., tot het aa-ndryvdn van de beslaande
werktuigen, t.w. 2-U ,ns, 1 kneedmachine,
3 pasteuriseermachi-. 2 centrifuges en 2
ballons; b. oenen el -crpmotor van 3 P.K.
voor hel; mnigftn van fiesschen; en c. oenen
electromotor van 3 P. eu eo.110u van I.1/3
P.K. tot het aanörijv p van 3 pompen.
2o. Het verzoekschrift met de bijlagen
van de Naamlooze 4 nnootschap liaarlem
sche Katoenmaatsclui pij om vergunning tot
uitbreiding van de Ja riek op het terrein aan
den Kinderhuissingel No. 66, door hot bij
plaatsen van een stoommachine van 60 P.'K.
in den te stichten 'bi1 <uw der bestaande ma
chinekamer, tot liet drijven van bestaande
werktuigen in do bUxteoWj t.n glanz.crij met
pakkerij, welke thans gedreven worden door
eone machine van 40 P-K., welke als reservé
aanwezig blijft,
3». Het ^er/.ocksclu'ift niet de bijlagen
van E. van Zijl, om vergunning tot oprich
ting van eeue bakkerij in he-t perceel aan
de Tweede Vooruitgangstraat No. 1.
4o. Het verzoekschrift mot de bijlagen
van K. Hartog, om vergunning tot oprich
ting van eone koek- en banketbakkerij in
oen te stichten gebouw op ee-n gedeelte
van het terrein aun den Klever park weg
hoek' Velserstraat.
Bij beschikking van li. on W. dato 28
October j.l. is aan de tinna Gonnerman en
Go. vergunning verleend tol; uitbreiding van
de fabriek, gevestigd in de perpeelon aan
do Friescho. Varkenmarkt nrs. 2, Brood en
2Arood, door het bijplaatsen van twee elce-
tromotoren (één van 15 P.K. en één van
7J/3 P.K.) tot het drijven van bij te plaat
sen werktuigen.
GEMEENTERAAD
(V ervol g).
Do heer RENKEMA is nog zoo gerust niet,
wel dat de asphalteering in de commissie zal
komen, maar niet over den directeur die nog
niet overtuigd is. Spr. zegt dat het niet ligt in
de verzakking, maar iu dc slecht» construc
tie. Er ligt een opening, z.g. voor wateraf
voer, onder de rails. Ito blokjes moeten
door de trilling en andore oorzaken dc hoog
te in. Dat deskundigen het niet Zien, kan
spr. niet begrijpen. Dat er onderhoud is aan
de straten ook in Amsterdam en den Haag,
begrijpt spr. volkomen. Er is nog geen con
structie uitgevonden waar geen onderhoud
aan is. Maar laat men de constructie toch
zoo goed mogelijk maken. Het bevreemde
spr. dat do directeur nog niet bekoord is
en dat hij misschien zal voortgaan met die
constructie. Dat is toch heel sterk. Hoe groot
keien hater spr. ook is, zou hij nog liever
in do straten keien laten, dan oen Asphalt-
bedekklng, die er ligt tot spot van iedereen
(Applaus, ook op de publieke tribune.)
Ito heer DE BREUK anfcwoordt alleen nog
dat de zaak in do commissie zal komen.
Do heer POPPE wijst op den slechten toe
stand van het gebouwtje, in de Hertenkamp,
waar de plantsoen-arbeiders verblijven. Er
is geen licht, geen verwarming, en de koffie
bevriest er, enz. enz.
Ito hoeren SCHRAM en RINKEMA onder
steunen dit. De eerste vraagt om meer rust
banken in den Hout cn de bolwerken.
De VOORZITTER zegt dat van dit laatste
de wemsèhelijkheid niet gebleken is, maar
blijkt zulks, dan zal in de behoeft» voor
zien worden. Ito zaak van hel gebouwtje in
de Hertenkamp is in overweging.
Ito heer SLINGENBERG maakte oonigo
opmerkingen over het electriciteitsbedrijf en
vroeg of de in het verslag genoemde kostprijs
van de electricibeit, wol juist is, en of in
verband daarmede de tarieven, voor de elec-
triciteit wel voldoende zijn.
Do heer MODOO antwoordt dat do kost
prijs theoretische waarde heeft. Hij zegt dat
do raad allerminst ongerust behoeft te zijn
voor do toekomst der Centrale. Bovendien
wordt er geen enkele maatregel genomen,
geen enkel tarief bepaald, zonder den direc
teur, de oommissie van bijstand en, geldt het
belangrijke zaken, van nog meer deskundige
mensdien. Spr. wijdt dan uitvoerig uit over
do werking van het electriciteitsbedrijf, waar
door gemaakt wordt dat dikwijls stroom moet
geleverd worden, onder don kosbenden prijs,
omdat toch do fabriek moet werken. Spr. be
sluit zijn uitvoerig betoog met de geruststel
ling dat het bedrijf een goede toekomst te
gemoet gaat.
Do heer SLINGENBERG, tevreden met de
mede deel in gen, van den heer Modoo, vraagt
toch het bedrijf, waarin weldra millioonen
zullen gaan zitten 7,00 commertiëel mo
gelijk te maken, en desnoods do tarieven
te verhoogen, als dit wensehelijk is.
De boer HIJLSWIT onderstreept het be
toog van den heer Modoo en besluit ook
n.ofc de me'dedoeling, dat do toekomst onzer
Centrale zoor goed is. De Centrale is een der
beste van ons land, maar men heeft to kam
pen mot een verouderd gedeelte, dat op do
resultaten van het bedrijf drukt. Ook hij
gaat uitvoerig hot bedrijf na.
De heer NAGTZAAM maakt aanmerkingen
op de afschrijvingen van dc gasfabriek. Deze
staan hier beduidend lager dan b.v. aan de
gasfabriek te Utrecht.
Ito heer MODOO kan niet boegeven dat
dit feit bewijst dat; het hier niet goed is,
te Utrecht wel. De lieer Blom, die toch de
eerste de beste niet is, zegt hot. is goed,
dan is er wel wat moed noodig om te zeggen:
het is 11 tot goed. Het onderhoud dor onder
doelen is hier uitstekend on dan is het dui
delijk, dat de afschrijving niet zoo iioog
behoeft fe zijn.
Ito heer NAGTZA AM, is gefrappeerd ge-
woest door hot feit dat iu meerdere plaatsen
de afschrijvingen hoog er waren.
Aanleiding daartoe omdat de gsmeente'-fi-
nanciën zoo rooskleurig in die gemeenten
zijn, was er niet. meent spr. Veeleer het te
genovergestelde. Maar spr. legt zich nedcr
bij de verklaring van B. en W. dat de af
schrijvingen goed zijn.
Hoofd tuk ill wordt goedgekeurd.
Do heer POPPE wijst op de wonsohelijkiieid
van een wekelijksehon rustdag voor de po
litic. Hij wijst op het zenuwachtig© van hun
werk en vergelijkt dat met hét werk der be
lastingambtenaren, die reeds op 55 jaaf- daar
om kunnen gepensioneerd worden. Hij dringt,
er op aan d it zoo mogelijk een vrijen rust
dag per week, zooveel mogelijk, op Zondag'
alsnog wordt gegeven.
De heer v. d. BERG kan niet vinden da*
hot werk zoo zenuwachtig is. Spr. is nog
al eens in dc gelegenheid te con troleeren dal'
zij hogal kalm zijn. Spr. -eou wel willen zien'
dat zij zich wat zenuwachtiger maakten, b.v
mot toezien op 't klimmen der jeugd achter d<
rijtuigen, het meevoeren van twee personen'
op een rijwiel, en vooral de verregaande bal
dadighcid der opkomende jeugd, waarvan spr
©enige staaltjes ophaalt. Op weinige plaatsen'
is dit zoo org als hier.
Do heer SCHRAM zal niet beoordeelen ol
liet werk zenuwachtig is, maar onderschrijfI'
toch de wonschelijkheid van meer vrije da
gen w.o. z. i. minstens een Zondag in de drie
weken moet zijn. Dat do politie haar plicht'
nicb zen doen kan spr. niet geheel onder
schrijven.
Als hij klachten heeft, dan brengt hij die.
ter kennis van het hoofd der politie. (Ge
lach),
De heer Mr. HEERKENS T 111.1 SS EN z
dat ook hij reeds vroeger cr op gewezen
hoeft. Men hoort wel eens klachten over do
onderlegdheid en hier over de activiteit d 1.
politic. Dat alles brengt spr. terug tot da
regeling der rechtspositie. Daaronder kom!
ook. acht spr. met den heer Poppe, do re-j
geling van (Ion rusttijd. Goede salarisregoli
lm tere rusttijd, verbetering der recto tsprei-
tic zal betere krachten tot ons korps l>r
gen. Is dat geschied, dan kan or ook ©ver
de klachten gesproken worden. Dat word#
door het korps zelf gezegd, zooAls spr. zolf
geboord hoeft.
Do VOORZITTER merkt op dat kort gev
loden de rustdag van om de 14 dagen om de
negen dagen gebracht is. Wat do heer Tb ijs-a
sen, zeide dat door het korps zelf gozegd
wordt, dat het ligt ,;tan de rechtspositie. Spr.
zou- willen antwoorden„Dat haal je dc Koe
koek Wie zou dat niet zeggen? De heen
Thijsscn wil dat de rechtspositie gelijk met,-'.:
de salarisregeling vogelen, doch dan kan spr.
geen toezeg-ging doen dat de salarisregeling
al zoo spoedig zal komen als door hem be
loofd. Spr. zou eerst dc salarisregeling wil
len behandelen. Wat de baldadigheid betreft!
meent spr. dat ouders en onderwijzers eerst
moeten meehelpen; do politie kan da.n re
pressief optreden.
De heer POPPE handhaaft zijn lm toog dat,
de politie zenuwachtig werk hoeft, en wijt'
het niet optreden der politie den jeugd aan te
weinig vrijen tijd.
De heer v. d. KAMP dringt aan toch eens.
wat meer te doen dan overwegen om dc uri
noirs te verlichten. liet overwegen is al zoo
lang gedaan. Spr. wacht er al 10 jaar op.
Ito VOORZITTER zegt, dat het voor herd
do eerste maal is, en zegt spoed toe. Bij de I
post voor kleeding voor de arbeiders van
de gemeente-reiniging, wil de heer da RraaJ'
aandringen op behandeling van heb adres
voor aanschaffing van oliekleoding en vil
de poet daarvoor met f 150.verhoog; ut
De VOORZITTER zegt dat er dionaangr ui-
do een ander adres is ingekomen dezer ciygott
cn meent dat liet beter is te wachten op
de behandeling van dat adres.
Hoofdstuk IV wordt goedgekeurd.
De lieer SLINGENBERG wil dat de bui
tengemeenten do kosten dragen van do ver
hooging van den Directeur van den keu
ringsdienst en dien v. h. laboratorium, omdat,
deze verhooging voortvloeit uit het meerdere,
werk, dat door de buitengemeenten wordt
veroorzaakt.
Ito VOORZITTER meent dat de buitenge-;
meenten de meerdere kosten zouden dragen,
behalve de salarissen van de directeuren.
Dit is steeds de basis van de onderhandelingen
geweest. Men meende dat Haarlem belang
heeft bij goede hygiënisch© toestanden in dó
buitengemeenten, en uu meent spr. dat Haar
lem ook wel wat meer mocht doen dan sym
pathie betuigen. f
De heer SLINGENBERG herinnert zich
niets van zulk een afspraak. 'j
Ito beer KRUSEMAN meent dat den dirock,
touren meer beloon in? toekomt, voor 't meer
dere werk. Hij stelt voor om dit alvast goedl
to keuren en bij do „Inkomsten" uit te ma-
ken wio dat betalen zal.
De heer SLINGENBERG logt zich hiep-, 1
bij neder. f.
Ito salarissen worden verhoogd volgens heli 1
voorstel van B. en W. - J|
De heer MERENS komt er tegen op dafi
B. en W. een gemeentelijken dienst van m-rstal-.i
hulp bij ongelukken niet noodig achten. Zij'
zeggen dat cr weinige ongelukken gebeu
ren, maar spr. wijst er op dat in Haarlem ge
middeld 17 ongelukken jaarlijks voorkomen
Rome, 23 October 1913.
ilJ*" ''i'-r overal oen echt pandemonium met
vette Mon behoeft slechts de met
lende bertefaten -rukite boofden der verschil-
in de overtuig beve^n 10 lTQ' °m
het volk iu Italië nog minder dan eïdere rilp
ten, mes- en dolksteken, vuistslagen Vu wor
stelpartijen. In den beginne van den strijd
werd een priester gedood, nu onlangs een
driester op vuistslagen onthaald. Om de po-
'tiek gaat het gewoonlijk niet, maar de ver
kiezing wordt uangegrepen als een probaat
middel otn oude eri nieuwe vee ten uit te vech-
'eu. Hier m Rome ziet men het klagelijk
schouwspel dat twee dragers van oude titels,
uit beroemde gewlachtoTi, een Gaetanó
;;<1 ccn Borghese, tot de nnticlericalen en ra-
icalen bebooren, en als zoodanig om de
«Iksgiuist boelen. Jammer van Gaetano, de
mcr efepige der Roomselie patriciërs, die
'Lnunt als geleerde en als schrijver.
et wachtwoord is gegeven dat de katho-
(j mi zich van stemmen hebben te onthou-
lli ,l(it0 n exp ed i t blijft gehandhaafd.
'-i en naar wordt, om zeer bii-zondcro rede-
fe"' ('00r het hoog«t, gezag ecu uitzondering
•oegestaan. tls eenig jammer, en zells van
zeer hoogstaande prelaten ik voel geen
vrijheid namen te noemen, waar hot een pri-
vaat gesprek geldt wordt liet veto be-
trourd. Maar daar het vormen van een ka
tholiek centrum hier door de tijdsninsfandig-
heden tot, de onmogelijkheden en onwensche-
tukheden behoort, moet men zich bij do be
slissing der onthouding neerleggen, in de
overtuiging (lat niemand beter dan de Paus
in staat is te beoordeelen wat dienstig is voor
de Kerk.
'tfe met de Kerk een wonderlijk iets; hoe
'moer men in hare geschiedenis indringt, des te
I meer wórdt men van hare goddelijkheid over-
1 tuigd. Zelfs, of liever, juist de schaduwzijden
te ,",leT ï11 '1 richt treden. De lijvige
1j- vj'u,1 Dastors Geschiedenis dei' Pausen
I nin in dat. opzicht van het grootste gewicht
en hoezeer is het inzicht van Paus Leo -XIII
met te roemen, die de geheimste archieven
van het Vaticaan openstelde en aan Pastor
opdroeg niets te verheimelijken,
Wio in liet eerste deel de Avignonsohe bal-
j lingsehap leest eu daarna het schisma met
den antipaus, zelfs twee anti-pausen, al dewe-
reldschheid enz. der Curie, .voelt zich niet een
riem onder het hart gestrekt, wanneer de vele
ellenden van het heden dreigen hem te doen
versagen?
In vergelijking zijn deze, hoe betreurens
waardig ook, veel geringer, en de Kerk, die
toen niet ten o-ronde eini? vul ook thans
aan de stormen het hoofd bieden.
Licht cn schaduw zijn nu ook beter ver
deeld, of liever er is meer licht en er komt
j meer licht, zonder dal in denUaatsten tijd de
schaduwen dieper en breeder worden.
Dit meerdere licht wordt men ook hier ge
waar, in liet toenemen van vocaties, blijkbaar
in het grooter aantal leerlingen in Semina
ries, die gedurende de laatste jaren bijna ont-
vol kl waren. In Foliguo was het getal tot
drie geslonken, nu zijn er een twintigtal iu-
geschreven.
Deelde ik de laatste maal iels mede om
trent de verblijdende verschijnselen iu Bra-
zilië en Columbia, nu kan hetzelfde gemeld
worden uit Venezuela zeker het laatste
land waaruit men iets goeds-zou verwachten
met zijn Castro-coiriedies. Bij gelegenheid
der Coustantiniaansche herdenking was het
niet. alleen feest in de Kathedraal van Cara-
I cas, maar iu alle kerken. En niet alleen wa-
ren de kerken en de woningen rijk versierd
j on verlicht, maar zelfs verscheidene regoe-
ringsgebouwen. De President der republiek
bad liet voorbeeld gegeven door den groeten
klokketoren eleclrisch te Joen verlichten. Bo
ven elke huisdeur was een crucifix of een
kruis aangebracht, omlijst door bloemen, dra
perieën en licht. Op verschillende bergtoppen
worden grooto kruisbeelden ter gedachtenis
opgericht.
Daartegenover staat dat de indruk dien Por-
1 mml nu een a.U ttsxliisk tot oordeel eu bevoeed
persoon, die daar gereisd heeft, en wien ik
zooeven sprak, gemaakt heeft, allertreurigst
is. Dit land schijnt geheel tot; godsdienstloos»
ltoid vervallen, en geen enkel verschijnsel is
er, dat; op kentering duidt.
'tBlijft pelgrims stroomen zoowel uit de
verschillende steden van Italië als uit buiten-
landscho diocesen, zelfs van gene zijde van
den Oceaan.
De Brazilianen zijn er geweest, de Argen-
Uniërs zijn op komst.
Geregeld hebben publieke audiënties op
den Damasus-hof plaats, gewoonlijk 's mid
dags, heden echter 's morgeus. Zij hebben
steeds hetzelfde verloop: de Paus verschijnt
met zijn gevolg op de loge, 's middags op die
tegenover den ingang gelegene, 'smorgens,
daar deze dan in de volle zon is, op eeue loge
links. De gendarinerie-muziek speelt de .Pans
hymne. De Heilige Vader geeft den apostoli
sch o'n zegen, verwijlt nog eenige minuten, ter
wijl de pelgrims een lied zingen, dankt, groet
met de hand en trekt zich lenig.
De maestro Muller, kapelmeester der \ni-
ma-kerk, heelt een nieuwe Paus-hymne ge
componeerd voor blaasinstrumenten en voor
ecu vijfstemmig koor. Nadat op bet feest van
uen H. Michaël, den patroon der Pauselijke
gendarmerie, hun muziekkorps deze hymne
voor het eerst ten gehoore bracht, werd hij
gelegenheid der audiëntie der Dnitsche pel
grims 3000 Keulenaars ten aanhoore van
Z.H deze instrumentaal en vocaal uitgevoerd
zeer lot voldoening van den Heiligen Vader,
die den maestro Miiller zijne hooge tevreden#1
beid deed betuigen.
De breede schare der burgerij, die gewoon
lijk nooit in de gelegenheid is den Paus 1.0,
zien, vaart wel bij deze publieke audiënties,!
Aan de verschillende pastoors wordt; eeni;
zeker aantal biljetten gezonden, die deze aan'
parochianen uitdeden. Zoo wareu o.a. mijn»
bedienden herhaaldelijk iu de gelegenheid!'
zulk eeno plechtigheid bij te wonen.
Geregeld maakt de Paus zijn wandelrit de*
morgens in de Vaticaansche tuinen, sinds gisJ
teren om half twaalf in plaats van om aeliti
uur. Z. H. maakt dan gewoonlijk een kleina
wandeling en brengt steeds 'nbezoek aan 'til.'
Sacrament in de kapel van het vroegere pa-;
viljoen van Paus Leo XI1T, thans sterro-
waeht en woning van den directeur Pater Ha-,
gen S. J. Bij een recent bezoek aan de tuinent
knielde ik op hetzelfde kussen, waarop nog
<le iudruksels van 'sPausen knieën* te ziei*
wa ren.
Do naam Can dezen geleerden Joz.uietl
brengt mij dp dien van een andereu klooster
ling, Pater Ludovico Sala, alhier woon
achtig, die een middel lieert uitgevon
den tor radicale genezing van hoofdzeer, een
uih inding van bet grootste belang hier. waai
jaarlijks in de Romeinsche provincie alleen,
van 16 tot 18 duizend gevallen voorkomen,
Aan het wonderbare grenzende genezingen
zijn reeds te constntoeren van individuen, diq
jaren lang, zonder het minste gevolg, met dei
