W. crweeftulïzen. tb arte)jorïs straat 27. jTeJefJ770é Winterpanioffefs
^Slobkousen.
Sociale Berichten.
Leger en Vloot.
ONDERWIJS.
Re@htszaken.
Landbouw en Visseherij.
Aanbestedingen.
f.
Sport en wedstrijden*
vergaderen op Zondag.
,11 ii tii'5 ministers ten aanzien dezer school, waarin de geestelijke met het kerkbestuur
i \vijl andere leden zich met die plannenrechtens zitting hebben. Tevens staat zij on-
'kt.niien vereenigen; werd gevraagd of, nu hetder een plaatselijke schoolcommissie, waaraan
vorige ontwerp is ingetrokken, een nieuw, I jaarlijks gegevens moeten verstrekt worden,
tuitv rp tot wijziging der wet op do paarden- j waaruit naast het schoolbezoek der commis-
J ki rij kan worden tegernoetgezieii; werd de sie blijken moet, dat het leerplan voldoet aan
J\ven-vh geuit, dat, de minister een einde zal de wetenschappelijke eischen ook aan de open
bare school gesteld.
Met de riehting van het onderwijs bemoeit
de overheid zich niet, want de keus der leer
boeken is geheel vrij. De slaat verlangt alleen
dat het onderwijs staat op het peil der over-
hoidsschool.
Aanvallen op de katholiciteit van het onder
wijs heeft men bij de bekende verdraagzaam
heid der Deensehe regeering van die zijde niet
te duchten, evenmin als van den kant van het
ook daar voortwoekerende ongeloof, dat in
den loop der tijden mogelijk wel zijn invloed
zal doen gelden op de Protestantsche scholen.
Hoewel cr geen eigenlijke schoolavonden
i-v. t mi te maken aan do voortdurende oneenig-
i-he.d tussehen het Ned. Rund veestamboek en
het NoordhoDandsch en Groningsch Eundvee-
slai»hoek; werd bepleit weder kosteloozc vor-
i krijgbuarstelling van het eerum-Lorentz als
voorbehoedmiddel tegen varkensvlekziekte;
vroeg men hoe het thans met het mond- en
i klauwzeer staat en of de regeering pogingen
i heeft aangewend teneinde hooiuitvoer naar
Engeland mogelijk te maken, en werd 'smi-
ïiisters oordeel gevraagd over het bij mi-
nistor Talma ingekomen verzoekschrift van
het Centraal Comité van A.R. Kiesvcrocni-
giugen betreffende het afmaken van vee bij
1 het heerschen van veeziekten; werd ge- j bestaan zooals dat in sommige landen het ge-
wenscht dat de slaat voor de bcboss hing vanval is, is er toch duidelijk een streven merk-
zijn eigen gronden meer zou doen en gelei- baar van school en buisgezin met elkaar voe-
dcl'jk zou voortgaan met aankoop van woes- ling te doen houden. Zoo is b.v. in Kopenha-
,te gronden ter bebossching, en werd de aan- gen oen vereeniging oi>gericbt met liet doel
dacht gevestigd op klachten over het slech- om door samenwerking van ouders, geestelij-
te beheer van vole bosschen. i ken, onderwijzers en andere belangstellenden
Men voegde hieraan toe, dat de staat niet te verkrijgen, dat de jeugd, die de school reeds
I moet treden op het gebied der Vereeniging verlaten heeft, voor de kerk behouden blijft,
tot behoud van Natuurmonumenten, waarin In Aarkus alleen heeft men ouders-avonden,
hot particulier initiatief zoo krachtig tot uiting die ook in dit opzicht zeer zegenrijk werken,
kwam. j Vóór den aanvang van den morgenschool-
Eindelijk achtte men het in strijd met het tijd wonen do leerlingen der katholieke echo-
algemeen belang, dat ook gemeenten voort- len geregeld de Schoolmis hij, dat voorbeeld
gaan hare gronden te verkoopen. wordt hier en daar zelfs door Protestantsche
Verder werd gevraagd naar de resultaten kinderen gevolgd,
van de aanstelling van zuivolconsulenten als Het gemeentelijk schooltoezicht is wat gods-
rijksambtenaar; en werd, naar aanleiding van dienst aangaat, over bet algemeen neutraal,
de aanvrage van 50 mille als laatstcn termijn soms echter ook den katholieken meer of min-
van het subsidie voor do te 'sGravenhago der vijandig. De geestelijkheid echter, die
gehouden Landbouwtentoonstelling, gevraagd, overal deel uitmaakt van dat toezicht, kan
of in verband met het drukke bezoek aan dus voor de rechten der katholieken opko-
dic tentoonstelling er geen uitzicht bestaat, men.
dat een aanmerkelijk gedeelte van do toe- j Katholieke opleidingsscholen voor leeken-
gezegde 3 ton niet behoeft uitgekeerd of te- onderwijzers bestaan er niet; het personeel
mgbetaald zal worden. i bestaat dan ook bijna geheel uit religieusen.
Omtrent de visseherij inspectie was met ver- j Ook in Zweden mogen de katholieken eigen
wondering gezien da,t daarbij, op ccne uit- scholen hebben, die zooveel mogelijk wat de
zondering na, personen zijn geplaatst die van leerboeken betreft, op denzelfden leest ge-
de praktijk der visseherij weinig weten. j schoeid zijn als staatsscholen. Indien de lees-
Eenige leden wenschten f 10,0<>0 in plaats oi' geschiedenisboeken iets aanstootelijks be
gan f 3000 uitgetrokken te zien voor de oes- vatten, dan wordt dit verwijderd of recht ge-
tervisscherij.
Geklaagd werd over de inrichting der con
trole op de ansjovis visseherij.
Naar aanleiding van het rapport der staats
commissie over "de binnenschipperij werd ge
zet, waaruit wij mogen afleiden, dat men geen
eigenlijke katholieke schoolboeken heeft, wat
ons trouwens om het geringe aantal Rconi
sche scholen niet behoeft, te verwonderen.
Van een staatstoezicht, op de katholieke
.VEREENIGING ,VAN LANDWEER-KADER.
,Te Leeuwarden is een vereeniging van Ka
derleden der landweerinfanterie opgericht
naar aanleiding van het besluit van het le
gerbestuur, waarbij is bepaald, dat in 1914
oefeningen zullen worden gehouden, waaraan
zullen deelnemen de lichtingen 1912 en 1913
en het kader der lichtingen 1909, 1910 en
1911. Aan het bestuur is opgedragen te on
derzoeken op welke wijze de opkomst van dit
kader kan worden voorkomen.
EXAMEN MILITAIRE VOORGEOEFEND-
HEID.
Over het geheel© land blijkt zooals door
ons reeds eonige malen is aangegeven, dat
aan dit examen tot verkrijging van 2 maan
den korter oefentijd slechts zeel* weinig ad-
spiranten voldoen.
Naast de cijfers die we reeds genoemd
hebben, nog Re volgende:
Te Amsterdam slaagden van de 120 candi-
daten 11, te Utrecht van de 80 slechts 6 en
ten slotte te Assen van do 19 maar 3.
Te Leeuwarrden van de 34 adspiranten
slechts 3 en te Kampen van de 4 niet een.
Militai re voorgeoefendheid.
De examen-commissie uit een onzer Noor
delijke garnizoen en heeft na afloop van het
examen, dat dezer dagen is gehouden, aan den
Minister van Oorlog gerapporteerd, dat ver
scheidene adspiranten gymnastisch voldoende
ontwikkeld waren om in aanmerking te komen
voor een kortere indeeling van 6V2 maand', doch
niet konden voldoen aan de bij de wet te
hoog gestelde eisclien.
Wellicht, zegt de „Avp.", dat nu binnenkort
deze eischen zullen, worden herzien.
Wezen op den treurigen oeconomischeu toe- scholen is geen sprake. Alken moet jaarlijks
stand der schippers en gevraagd of plan- een lijst der schoolgaande kinderen bij de
öen worden voorbereid tot verbetering. i overheid ingeleverd worden, opdat deze kan
Inlichtingen werden gevraagd omtrent de nagaan, of allo leerplichtige kinderen werke-
resultaten van het onderzoek van den damp- lijk de scholen bezoeken.,
kring, waarvoor aan do Vereeniging voor de j In Noorwegen zijn alle staats- en gemeente
luchtvaart jaarlijks f 1000 subsidie wordt ver- scholen Lutlierseh. De katholieke scholen zijn
leend. j volgens de wet geheel vrij; zij staan buiten
Naar aanleiding van den brand op do „Vol- j elk ingrijpen vau den staat. Deze verlangt
turrio" is in buitcnlandsche bladen opgemerkt slechts, dat de kinderen niets leeren, wat in
dat hier te lande voor het vervoer van ont- strijd is met de goede zeden en oefent verder
plof bare stoffen minder strenge bepalingen geen toezicht uit.
bestaan dan elders. In verband hiermede werd Wegens liet Lutlierseh karakter der open-
gevraagd of nog steeds de mocning wordt ge- j bare school kan de Katholieke Kerk geen
huldigd dat het wettelijk verbod iietreffemle deelnemen aan het toezicht, op die openbare
het vervoer van ontplofbare stoffen met open- school. Zij verklaart natuurlijk dat onderwijs
bare middelen van vervoer niet geldt voor voor hare kindereu geheel onbruikbaar,
zeeschepen en zoo ja, of dan geen maatregc- j Gelukkig echter dat aan de oprichting van
den dienen genomen to worden om in die eigen scholen niets in den weg wordt gelegd,
leemte te voorzien. I11 elke streek met'n genoegzaam getal katho-
Terwijl sommige leden hulde brachten aan li eken hebben dezen een parochiale school, die
do groote werkzaamheid der al'deeling ban- door den bisschop wordt opgericht. De bis-
del, meenden anderen toch dat nu en dan uit schop beneemt ook het personeel, stelt het
haar optreden van te groote bemoeizucht
blijkt.
leerplan vast, oefent zelf toezicht uit of laat
dat door andereu uitoefenen. Geen ander
Aangedrongen werd op wijziging van hetschoolopziener heeft ook maar het recht de
4e lid van art. 22 Arbeidswet, teneinde het katholieke scholen to bezoeken. Komen er
verbod van kinderarbeid te doen gelden voor echter klachten over verwaarloozing van het
lalle kinderen beneden 13 jaren. Anderen j onderwijs, dan kar ie burgerlijke overheid de
wenschten hetzelfde doel te bereiken door betrokken kinderen bij zich ontbieden en door
Uitbreiding van den leerplicht tot den 13-deskundigen laten onderzoeken,
jarigen leeftijd. 1 De katholieken mceten wel,zelf hun eigen
Gevraagd werd of do minister de herziening scholen bekostigen, doch behoeven niets te be.
der wet op do Kamers van Arbeid ter hand tulen in het onderhoud der openbare school.
zal nemen en of het aanhangige ontwerp-
Hinderwet zal worden gehandhaafd.
m
DE KATHOLIEKEN EN HET LAGER
ONDERWIJS IN NOORD-EUROPA.
In de „Katb. School" schrijft v. T. het vol
gende:
In het overwegend Protestantsche Dene
marken is het onderwijs op de volksscholen
volgens de wettelijke regeling van 1814 con
fessioneel met verplicht godsdienstonderricht.
Maar ook hier vertoont zich sinds eenigen tijd
teen streven naar neutraal onderwijs. H
De Katholieke scholen zijn met de Protes- bij den secretaris van de afd. welke het af
tantsche gelijkgesteld. Overal waar een Ka- te leggen examen afneemt. Voor nadere bij-
tholiek geestelijke voor vast ie aangesteld,zonderheden wordt verwezen naar de aankon-
treft men ook een Katholieke seliool aan, die digingen in het hoofdgebouw der Hoogeschool.
onder bestuur staat van een eigen schoolraad,1 („St. Ct.")
Dat het godsdienstonderricht volkomen tot
zijn recht komt, zal wel duidelijk zijn, want
het schooltoezicht is geheel in handen der
geestelijken of religieusen, voor wier paeda-
gogisehe vorming betrekkelijk goed wordt ge
zorgd. Eigenlijke opleidingsschollen bestaan
er echter nog geen.
TECHNISCHE HOOGESCOHOL.
Het collcg© van rector-magnificus en asses
soren der Technische Hoogeschool maakt be
kend, dat zij, die wensehen deel te nemen aan
één der in Jan. af te. nemen candidaatsexa-
mens of aan eenig deel dier examens, zich
vóór 22 Nov. schriftelijk moeten aanmelden
DIOCESAAN COMITé VOOR DE K. S. A.
IN HET BISDOM HAARLEM.
(Van onzen bijzondcren verslaggever.)
In het gebouw der Vereeniging „Geloof en
Wetenschap", Heerengracht te Amsterdam, werd
gisteren een ledenvergadering gehouden van het
Diocesaan Comité voor de K. S. A. in het bisdom
Haarlem.
De voorzitter, de heer Mr. E. P. F. A. van den
Dogaert, heette de aanwezigen welkom en gaf
het woord aan den secretaris, den heer B.
Orobben, die de notulen las der laatste alge-
meene vergadering.
Medegedeeld werd, dat aanwezig waren ver
tegenwoordigers van 4 diocesane vereenigingen
en van 15 plaatselijke comité's.
De lieeren Mr. P. J. M. Aalberse, J. H. Visser
en E. Schaaper, hadden bericht van verhindering
gezonden.
Aan het jaarverslag van den secretaris over
1912 is het volgende ontleend:
Herinnerd wordt aan het 40-jarig jubileum
van Z. D. H. Mgr. Callier.
De opmerking van 't vorig jaar, dat van het
recht aan PI. Comité's toegekend, om één spre
ker over een onderwerp aan te vragen, te weinig
gebruik wordt gemaakt, moet ook thans herhaald
worden, ofschoon eenige verbetering wel valt
waar te nemen.
Sprekers traden op 0. a. te Haarlem, Krom
menie, Limmen en Zaandam.
In 1912 werden verspreid 18980 vlugschrif
ten, 26815 vliegende blaadjes, totaal 45795.
Het jaar 1912 maakt een goed figuur, en heeft
eenigszins de ongunstige cijfers van 1911 goed-,
gemaakt.
Naast deze meerdere verspreiding van vlug-
schriften en vliegende blaadjes, werd volgens de
verslagen in de PI. Comité's meerdere bedrijvig
heid waargenomen om het tijdschrift onzer K.
S. A. meer ingang te doen vinden.
Opgeheven werden de Comités: Hillegom,
Ovezande en Zaandam.
Ons Bisdom telde einde 1912 een 27-tal Co
mité's. Opgewekt wordt tot meerdere activiteit.
Voegen wij hierbij de propagandavergaderin-
gen door meerdere Comités belegd, dan toonen
de werkzaamheden over 1912 eene voortdurende
bedrijvigheid, die gevoegd bij hetgeen in vooraf
gaande jaren reeds verricht is, ten volle bewijzen
van hoedanige kracht en yan hoeveel nut de
Kath. Soc. Actie kan en wil zijn.
Tot de K. S. A. zijn toegetreden:
1. de Diocesane Vereeniging der R. Kath. in
ternationale vereeniging tot bescherming van
meisjes;
2. de Mariabond in het Bisdom Haarlem;
3. de Nederl. R. Kath. Volksbond in het Bis
dom Haarlem.
Aan 't einde van zijn verslag herinnert de
secr. aan de woorden van Mgr. A. J. Callier,
dat hij de Kath. Soc. Actie steeds een warm hart
had toegedragen om het vele goede dat zij ge
sticht of waartoe zij het initiatief genomen had.
Na de vaststelling van het jaarverslag zijn
nog toegetreden tot het Diocesaan Comité de R.
K. Drankbestrijdersbond, de R. K. Midden-
standsvereeniging en het K. K. Juvenaat. Nog is
opgericht een PI. Comité te Ooster- en Wester
blokker.
De rekening en verantwoording van den pen
ningmeester, den heer Th. J. H. Mo uw ens, sloot
in ontvangsten en uitgaven op f 2267.101/1.
De heeren Groot, van Dam en Lammere zagen
de rekening 11a en bevonden deze in orde.
De gehouden bestuursverkiezing had tot re
sultaat, dat herkozen werd de heer Mr. P. j.
M. Aalberse en gekozen de heer N. Dekker, te
Spierdijk.
Door deze keuze is dus ook de landbouwstand
in het bestuur vertegenwoordigd.
De Voorzitter deelde mede, dat de heer Mou-
wens verzocht heeft van zijn functie als penning
meester ontheven te worden. De heer J. H. Vis
ser te Haarlem zal deze functie waarnemen.
Van den Bond van R. K. Rijkswerklieden is
een verzoek om steun ingekomen. Het Diocesaan
Bestuur heeft deze organisatie naar de plaatse
lijke comité's verwezen.
De voorz. wekt op naar aanleiding der circu
laire van „Voor Eer en Deugd", tot het steunen
van de actie hiervoor.
Voor de wintercampagne zijn ter behandeling
aangewezen de Invaliditeits- en Ouderdomsver-
zekering.
Aan de Eenv. Geestelijken zal steun verzocht
worden voor de K. S. A.
Behoudens goedkeuring van het Doorluchtig
Episcopaat zal op den 8en Januari, den gedenk
dag van het 10-jarig bestaan der K. S. A. in
Nederland, te Utrecht een algemeene vergade
ring gehouden worden.
In 1914 zal in het bisdom Utrecht een Sociale
week gehouden worden.
Deze mededeelingen werden met applaus ont
vangen.
De ZeerEerw. Rector P. Stroomer, Geestelijk
Adviseur van het Diocesaan Comité, besprak in
het kort de beweging voor „local option".
Nu isjiet local option voor drankbestrijding,
zeide spr., doch 't is mogelijk, dat men in de toe
komst door dit middel zal willen komen tot op
heffen of verminderen van schouwburgen en wie
weet wat nog meer.
Spr. raadt de PI. Comité's aan in deze met
groote omzichtigheid om het zoo zacht mo
gelijk uit te drukken te werk te gaan.
Er wordt immers hierdoor aangedrongen op
totstandkoming van een regeling van zaken in
bepaalde gemeenten, welke zal worden geleid
door een volksstemming, al dan niet gevolgd
door 's lands overheid, met uitschakeling van
het plaatselijk bestuur.
Dit is niet geheel zonder bedenking, het is een
stapje op een weg, die gevaren kan brengen.
Spr. wil dus de PI. Comité's ernstig in over
weging geven deze zaak grondig te wikken en te
wegen, voordat zij een besluit nemen.
Zijn Eerw. wijdde vervolgens enkele woorden
aan de voorgestelde Landbouwwetgeving.
Naar aanleiding van deze besprekingen ont
spon zich een geanimeerde discussie.
De heer G. P. Bon zeide, dat de voorstanders
van plaatselijke keuze er z. i. niets op tegen zul
len Hebben, dat ook het plaatselijk bestuur in
deze gekend zal worden.
Aan de orde kwam het bestuursvoorstel om te
Door het bestuur werd na uitvoerige discussie
overgenomen het voorstel van den afgevaardigde
van Haarlem, om bij wijze van proef de eerst
volgende vergadering op een dag in de week te
houden.
Dit voorstel werd bij zitten en opstaan met 8
stemmen tegen aangenomen.
Bij de rondvraag vroeg Rector Möller (den
Haag) of door de K. S. A. geen pogingen kun
nen worden aangewend om te komen tot oprich
ting van een Nationalen Bond van bleekersge-
zellen en voor meisjes, die in het bleekersvak
werkzaam zijn.
De Secretaris antwoordde, dat de K. S. A.
initiatief kan nemen, doch de leiding en verdere
organisatie moet worden overgelaten aan den
R. K. Volksbond.
Rector Möller blijft volhouden, dat deze zaak
thuis behoort bij het Centraal Bureau, waarbij
het Diocesane Comité de kwestie moet aanhan
gig maken.
De Voorzitter zegt toe, dat men volgens deze
lijn zal handelen.
Door eenige afgevaardigden werden nog vra
gen gesteld en opmerkingen gemaakt, waarna de
Voorzitter de vergadering sloot met den christe-
lijken groet.
Spr. hield staande, dat de voorbedachte rade
wel degelijk goed in de dagvaarding was om-
schreven, omdat daarin het feit vermeld is, dat
bekl, het vergif heeft gekocht, geruimen tijd te
voïen.
In het verloop zijner rede beschuldigde spr.
de verdediging opzettelijk prof. Pel en Van
Noorden te hebben misleid. Hun ia gezegd, dat
W. zich te half tien nog had uitgekleed.
Eat was eeu pertinente leugen, en de ver
dediging heeft niet eens getracht dit te weer
leggen.
Spr. betwistte de analogie met do giftzaak
uit de Haarlemmermeer, daar was wél een aan«
wijzing tegen de vrouw, doch hier heeft de
vrouw, den eed afgelegd.
Eie moordenaars moeten afgeschrikt worden
door eeu streng vonnis.
Hij wees er op, dat, indien de lijkverbranding
bad plaats gehad, deze zaak niet ware ontdekt
geworden.
Hierop vroeg mr. L. W, van Gigch, die overi
gens de dupliek aan zijn zoon wilde overlaten
het woord voor en persoonlijk feit.
Hij kwam op tegen de beschuldiging door den
proc.-generaal geuit en eisohte van dezen d<
belcedigingende woorden, die hij aan 't adres
van den verdediger gesproken had terug t«
nemen.
Ee toehoorders applaudisseerden luid en ook
vole leden der balie betuigden Mr. van Gigch
hunne sympathie.
Ee procureur-generaal Mr. de Josselin de
Jong antwoordde hierop niet en zag af van
repliek op dit incident.
Ee verdediger Mr. L. van Gigch Jr. repli
ceerde vervolgens.
Ee beklaagde zeido ten slotte: „Ik heb Wes»
terveld geen morphine gegeven.
Ee uitspraak word bepaald op Zaterdag 2é
November.
Faillissementen.
Faillietverklaard: 12 Nov. M. A. F. Haver»
man, poelier en handelaar in huiden en pelte
rijen, te Amsterdam, Rozengracht no. 214b.
13 Nov. L. P. Joosten, bouwkundige te Sche-
neningen, Haringkade 163A.
VI. Spekking, winkelier te 's-Heerenberg.
B. G. Ubbink, kruidenier, te Arnhem.
14 Nov. O. E. Hamburger, reiziger, te HiL-
veTsum.
A. Eaems, kleermaker, te Valkenswaard.
W. C. van Litsenburg, graveur, 's-Herto-
geubosch.
Geëindigd door het verbindend worden der
uitdeelingslijst het faillissement van H. Camps,
slager te Heerlen; E. J. Selbach, caféhouder to
Nijmegen.
Opgeheven het faillissement van A. C. dt
Jonge, te Middelburg; J. Wringer, pension
houdster, te 's-Gravenhage, Galileistraat 92;
Bos, winkelier te 's-Gravenhage.
Pégoud maakt school.
Naar Reuter uit Buc bericht, heeft do Ei
gelschman Hieks Vrijdag twee vluchten ge»
diaan met het hoofd naar beneden gedurende
30 seconden, ondanks het stormachtige weder,
VAN ELDERS.
.De morphine-vergiftiging te Abbenbroek.
Zaterdag is de openbare behandeling van de
merp'hine-vergiftagdngszaak te Abbenbroek ge
ëindigd.
Ee procureur-generaal beantwoordde in een
lange repliek het pleidooi van de verdediging.
Een nieuwe aardappelsoort.
Ee „St. Ort." bevat de volgende waarschu
wing
In den laatsten tijd is onder de land- en tuin
bouwers hier te lande verspreid eene circulaire
onder het hoofdHet Nederlandscihe Landbouw -
kantoor te Rotterdam, waarin van eene nieuwé
aajdappelsoort, genaamd „Oogst Eie" poot-
aardappelen, te koop worden aangeboden. Al-
voren» op diit aanbod in te gaan wordt belang
hebbenden aanbevolen zich te wenden tot den
Rij'kslandbo-uwieeraar of den Rijkstuinbouw-
leeraar in wiens ambtsgebied zij wonen.
AAN TE BESTEDEN.
Dinsdag 18 November.
OASTRIOUM. Krankzinnigengesticht DuiD
en Bosch. 1 nur. door commissie van be-
stuur. Vleesch, Brood, Eieren, Boter (geen
margarine), Kaas, Kruidenierswaren, (geert
Koffie en Thee), Grutterswaren, Drukwerken,
Papier, Katoenen-, Linnen- en Wollen Stof-i
fen, Leder-, Glas- en Aardewerk, Borstelwerk.
„Wel ik geloof dat het in de veertig was."
„En deze jonge man schijnt zoowat twintig
jaar te zijn; hij zou toen een knaap van veer
tien jaar zijn geweest."
„U echijnt licking in hem te stellen?"
„Neen, dat zoo zeer niet. Het is maar een
Voorbijgaande herinnering."
Wij zullen deze twee mannen hun gesprek
laten voortzetten en den reiziger volgen.
Toen hij zoo ongeveer drie Engelsche mij
len had afgelegd, bereikte hij een langen berg
pas tussehen twee heuvelketenen. Aan den
ianeu kant stroomde het heldere water van
Ie Belky; op Je heuvelhellingen verrezen hoo-
'?e hoornen, en de toppen waren gehuld in het
rroen vau kreupelhout, bestaande uit eiken
peuken en ander boomgewas.
Onder het neuriën van een lied en het Hui
len van een of andere welbekende melodie,
haastte hij zicli om voor het invallen vau liet
fiachtelijk duister nog thuis te zijn; want be-
nalvo dat de wegen moeilijk te vinden en te
berijden waren, leverdon zij zeer veel gevaar
)p, vooral voor hen, die in deze streken min
ster goed bekend waren.
Even voorbij den ingang werd de vallei al
cnaller en smaller, en bleef er alleen nog
genoegzame ruimte over voor den weg en den
Itroom, die tussehen de hier en daar met boo-
toen begioeicie, rotsachtige heuvelhellingen
Veenkronkelden.
Daar, waar do weg van den stroom geschei-
(en was, kon men duidelijk bet geruisch van
en waterval gewaar worden, en werd de
JmgeyipB donkerde? tengevolge van bet dióh-
te struikgewas, dat den toegang omzoomde.
De weg liep langs verscheidene kronkelin-
gnu nam* boven, en toen de ruiter den top van
den heuvel bad bereikt, sloeg bij zijn blik op
de echoone vallei. De diepte werd door een
dichten lommer beschaduwd. De bovenste top
pen, die zich half achter een bergtop had
verscholen, en wier toppen den toeschouwer
het bctooverend gezicht van oude bouwvallen
van oen kasteel zoo duidelijk voorspiegelden,
dat een buitengewoon scherp oog alleen in
staal was, om op liet eerste gezicht de be drie-
lij ke gelijkheid te ontmaskeren.
Maar de rotstoppen van den Hound Cor
waren onzen jongen vriend te goed bekend,
dan dat zij hom ook maar een 0ogenblik
in twijfel zouden kunnen brengen. Hij reed
achtereenvolgens over eenige weilanden, nam
zijn weg in de richting van het hek naar een
oud landhuis, dat op de helling van een rots-
aehtigen heuvel stond welks top van graniet
veel overeenkomst had met den vorm van een
mensch, en door de bijzondere gelijkenis „de
Bowerinan's neus" genoemd werd.
Vergeefs zou de lezer thans naar het land
goed zoeken. Het park, waartusschen het huis
prijkte, is uitgeroeid en tot meerdere boeren
hofsteden ingericht.
De verschillende bouwstoffen, die dit ge
bouw vormden, en de overblijfselen van den
muur, die den tuin omringde, zijn wellicht
hier of daar in oude woningen terug to vin
den, die van de afbraak dezer gebouwen zijn
opgetrokken.
Cuthbert Trévanion reed een laan ©r>. en naf
de teugels van het paard in handen van een
knecht, die gereed stond» en vroeg:
„Heeft mijn vader belet?
„Het is nu juist tijd, om het avondmaal te
gebruiken."
Onze jonge beid verwijderde zich een
oogenblik, om zich te ontdoen va.n hel stof
en zweet, waarmede hij bedekt, was, en begaf
zich naar de eetzaal, gelijk rueu die plaats
noemde.
Het gebouw bad inderdaad een klooster
achtig aanzien. In een kamer die aan alle
kanten met eiken lambriseeringen was be
schoten, zaten aan weerszijden vau de tafel
negen of tien oude mannen. Sir Walter Tré
vanion zat aan Let hoofd. Allen waren zij
gebuid in het habijt der Benedictijner mon
niken, die, uit hunne kloosters verdreven, op
kosten van den liefderijken we Wadi gen man
en van eenige redders en edellieden, in deze
schuilplaats hun leven van o-ntbering, boete
doening en gebed bleven lijden, totdat de
dood ben van de ellende dezer wereld zou
verlossen.
Nu Hendrik VIII zich eenmaal van hun
geld had meester gemaakt, had hij er niets
tegen, dat de kloosterlingen hun kloosterle
ven bleven voortzetten.
Want al klinkt bet ook nog zoo bespotte
lijk, nadat den monniken, zoover de macht
der kroon daartoe in staat was, alles was ont
nomen, wat hun het leven kon verzachten,
na zooveel roof en diefstal, werd bii besluit
van het parlement bepaald, dat de belofte
van armoede, zuiverheid en gehoorzaamheid
voor geheel het leven bindend was.
Gedurende den maaltijd heersehte een diep
stilzwijgen, alleen verbroken door een der
broeders, die een stuk uit een der werken
van den H. Augnstinus voorlas.
Toen het avondmaal gebruikt was, riep
Sir Walter zijn zoon bij zich, en beval hem
te volgen.
Cuthbert Trévanion was niemand anders
dan onze Cntbbert van voorheen. Sir Walter
was de monnik Ambrosius, die den ring
droeg, welke aan zijn zorg was toevertrouwd.
Hij was ook dezelfde, die in den nacht, dat
Cuthbert zich in de bouwvallen van het kloos
ter verborg, de lijkplechtigheden verrichtte,
en waar hij achtereenvolgens zeventien ja
ren had doorgebracht. De-ze gasten waren ge
tuige geweest van het lafhartig einde van
Cromwell's leven, vau de echtscheiding des
konings, de ter doodbreiigin-g der koningin.
Tot op zekere hoogte waren de mededeelin
gen van den waard betreffende Sir Walter
volkomen juist. Wij zullen bier nog eenige
bijzonderheden bijvoegen.
Hij was de tweede zoon van sir Arthur Tré
vanion. Tegen den wil zijns vaders had hij
het leven der Benedictijner monniken om
helsd, hij welke orde hij onder den naam van
Pater Ambrosius tot prior van de beroemde
Abdij van Turness was opgeklommen. Het
gevolg hiervan was, dat zijn vader hem in
verscheiden jaren niet had gezien.
Onder dien naam nam hij ook deel aan de
groote bedevaart,, en toen zijn Abdij was ver
woest. nam hij, od het vernemen van den
dood zijns broeder», de wijk naar het buiten
land.
Enkele maanden na zijn terugkeer stierf do
oude ridder. Pater Amibrosrus werd zijn op-
volg-er. Hij nam den titel aan van Sir Tré
vanion van Becky Hall, verleende aan de
verstrooide Benedictijnen den toegang tot
zijn buis, die daar op zijn kosten leefde.
Hij werd nu de beschermer van Cuthbert,
voor wien hij zooveel genegenheid koesterde,
dat hij hem als zijn eigen zoon aannam.
Voor de wereld had hij dus al het aanzien
van een landheer, maar als de poorten ge
sloten waren en hij met zijn broeders alleen
was, was hij weer de prior Ambrosius.^
Zoo doorworstelden zij zeven jaren, die voor,
hen geen bijzondere gebeurtenissen oplever-1
den. Zeven jaren lang leefden zij daar in de
schaduw der hooge bergtoppen, ver van het;
tooneel der staatkundige gebeurtenissen.
43>ar werd ook Outhbert's opvoeding vol-;
tooid. Toen wij hem na een afwezigheid van'
eenige jaren andermaal hij onze lezers in
leidden, had bü de jongelingsjaren afgelegd!,
en kenmerkten hem reeds de sporen van zijn;
mannelijk karakter.
(Wordt vervolgd.)
