DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
feiu:r i"\si'r^ïer1 j
stadsnieuws.
Kindephuiswsst 29-31-33, Haarlem
19 november 1813.
BLAD.
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1918.
38sta Jaargang No. 819
AB ON NEMENTSPBIJSc
muwi«g yoor Haarlem 3T1JB
Voor da plaatMO, waar aan a rent b r*>ve*t!ird (kom «ar gem.) 135
Voor de overig* plaataen in Nederland frasen per pest 180
Afzonderlijks nummers #09
Bureaux van Redactie en Adminiatratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1416.
PRIJS DEB ADYERTENTWN»
Van II mrels 60 «sent (eontant 50 eert). Ieders regel an eer 10 öt
Buiten Haarlem en de Agentsehappen 15 et per regeL Buitenl 00 et.
Dienstaanbiêdingsm 35 et (6 regels), driemaal voor U at U euntantk
Uil betalende abeunfs es dU blad. dis is Set kerft
GULDEN
levenslange nngs.
aebikthesd tol
wwrkao.
GULDEN 14
svsrlijdea.
GULDEN bS
«srlies van een
sf vest
sQn. «Ca volgens de bepalisgsa
GULDEN bS
verlies ven
Ma oos.
ds peUseen vermeld,
GULDEN faf
verlies va*
Mn
•ngelnkkee veradtrrd vson
3ULDEN bü
vwriiea va»
Mn
GULDEN M|
ver) Ie. va»
lén anderen
Us nRbeerfng
bedragen werdt gegarandeerd deor ds MaetaefcapPl JHollsaiWb# Algeateeus
in Bekled
Dit nummer
twee bladen.
bestaat uit
f
AGENDA. 20 November.
Gebouw Sint Bavo 8 uur
Vierde avond der jaarfeesten. 89 uur
R. K. Bureau van rechtskundig advies in
zake arbeidersbelangen.
Schouwburg Ja n sweg 8 uur
Comité Plan 1913 „Nacht en Morgenrood",
door de Kon. Lettert. Vereen. „J. J. Cremer".
Sociëteit „Vereeniging" 8 uur
The English Lecture Association: Mr. Spen
cer Leigh. Hughes M. P.
Apollo-theater Barteljorisstraat
Voorstellingen.
Bioscope Union Schoterweg Voor
telling.
Bioscope-theater Groote Markt
Voorstellingen.
TeyIer Museum Tentoonstelling van
teekeningen, behoorende tot de kunstverzame
ling van Teyler's museum, portretten, portret-
schetsen en figuurstudies.
Bisschoppelijk Museum Janestraat
79). Geopend eiken dag van 105 nur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. Feestdagen.
<4* Andere qualiteit t
De minister vaa Koloniën heeft zich gisteren
in de Kamerverantwoord (zullen we maar
zeggen) omtrent zijn sinds de verkiezingsdagen
geheel veranderde stemming en houding.
Toenwekte hij de brave Amsterdamsche
«ezers op „liever Turksch dan Paapsch" te
wezen.
Toenwas er geen woord van felle critiek
te scherp om af te geven op het „clevicaal" be
wind van den heer Idenburg in Indië, dat „onze
Monies ten ondergang" zou voeren.
Nu. hangt de heer Pleyte de witte das
(.ich in de Kamer om en citeert hij den Psalmist.
Nu - is hij het met den heer Idenburg
volkomen eens"
Ge vraagt natuurlijk: waarvandaan die ver
andering?
Minister Pleyte zeide het gisteren: In de ver
kiezingsdagen en in Amsterdam sprak hij als
Concentratie-candidaat".
Maar nü zit hij niet als Concentratie-candi
daat ia dit ministerie, dat immers „extra parle
mentair" is
'n Andere qualiteit, ziet u!
pleyte de Concentratie-candidaat kon schelden
tegen de Papen, kon Idenburg te lijf gaan, zoo
veel hij wilde
Pleyte de Minister is een ander man, die zich
van zijn vroegere uitlatingen met een „Jantje
van-Leiden" afmaakt.
Dat was „in een andere qualiteit", weet ui
Wat 'n houding!
Pe spuigaten uit.
De liberale overzichtschrijver van de „Opr.
Haarl. Crt." meent óók, dat het nu met dezen
Kamerpresident „de spuigaten leelijk en beden
kelijk" uitloopt!
Als dat eens iemand van Rechts zei!
Hij noemt den heer Borgesius „gemoedelijk",
ja, maar hij vreest tevens, dat zijn hand „aan
vastheid van grijpen verloor"
De man van de „Amhemsche" ook een
liberaal vindt het presidium van Borgesius
,slap" en „machteloos".
Ziedaar, na de talrijke beschuldigingen van
Keclitschen kant, na het veelbeteekenend zwijgen
ovei die slapte van leiding, die ons Parlement
miJÜÜ r.'5ée raaakt en tevens de rechten derj
krach toni iP een, enhehoorlijkste manier ver
woord!11 nu de linksche stemmen aan het
Na de afkeuring a- w j
ten van links de ergêrml u ?e?,a.ti?'?e elemen-
oproerling Douwes Dekkoree dheid aan den I
komen nu de geestverwantenTan^^lefr R6kt'
gesius verklaren, dat het met T
spuigaten leelijk en bedenkelijk» uitloopt i 1
t Is wel fraai.
Waar vinden we een van Nispen. zal men nu
nks wel roepen!
rustig en ordelijk te gedragen, deed het stads-Amsterdam, zoo werd verteld, woei zij al ge-
bestuur voorloopig nog niet. Meer dacht het ruimen tijd van de transen. Dat was 24 No-
bestuur ook niet te doen te hebben, daar de vember.
heeren in de plaats getreden waren van den j Van het. raadhuis werd nu ook de procla-
maire, die immers zijn functie had neerge-malie van Van Hoogendorp en Van der Duijn
legd. Het oranje-dragen werd geduld als een j van Maasdam afgekondigd (waarhij den kei
concessie aan het volk. Wie wat te zeggen zer de gehoorzaamheid oPffeze&d en ieder voor
had, trachtte zijn verantwoordelijkheid zoo- rebel verklaard werd, die heulde met den
veel mogelijk te dekken, bang dat de revolu- tiran), den volke bekend gemaakt,
tie een verkeerde wending zou nemen. Nog was alle vrees niet geweken. Men werd
De schutterij bleef gehandhaafd om de orde weer* beducht voor hernieuw optreden der
te handhaven, nu het garnizoen was vertrok- Fransehen. De schrik sloeg allen om het lijf,
ken, maar zij was niet van behoorlijke wa- toen zij hoorden van de plundering van Woer-
pens voorzien. In den loop van den dag kwam den. Een boodschapper werd uitgezonden om
een troep deserteurs van het korps van De te zien hoe het met de zaken stond. Deze
St. Just, dat op weg was naar den Helder, kwam terug en vertelde dat hij niet verder
voor de poorten der stad. Zij werden in de dan Amersfoort had kunnen komen. Daar
kazerne geconsigneerd en hun werden de 1 stonden nog steeds Fransche troepen. De Ko-
wapenen afgenomen, welke aan de rustbe- zakken, die te Amsterdam- waren, moesten
waarders werden gegeven. Deze waren alzoo tusschen Naarden en Utrecht langs de Fran-
van behoorlijke wapenen voorzien. Dit was Scheu heen geslopen zijn, en slechts een klei-
nog altijd 19 November. ne afdeelinff zijn, waarop nien "iet kon reke-
Men leefde nog tusschen hoop en vreeze in nen geval van nood. Haarlem's stadsbe-
Haarlem. Men vreesde den terugkeer der 8tnizr maakte, om zich te dekken, een stuk
Franschen. Utrecht had nog altijd een Fran- oPi waarin verzekerd werd dat het zich alleen
sche bezetting onder bevel van Molitor, die 1 geconstitueerd had om de orde te handhaven,
Amsterdam bedreigde; te Halfweg lagen ook toen de maire afgetreden was. Dit voor bet
nog eenige „étrangers" in de redoute, die geval de Franschen zouden terugkomen,
Haarlem elk oogenblik konden lastig vallen. Maar toch nam de stad een koen besluit, Men
Zóó kalm was men in Haarlem om den vreesde namelijk dat de Fransche bezetting
nieuwen stand van zaken te aanvaarden, dat a;t_ den Del der de stad zou komen plunderen,
de heer Eicbholz, die vanwege de regeering (]at gebeurde, zou men zich met de wa
in den Haag kwam, om de wapens der étrnn-penen jn de hand verdedigen. De comman-
gers op te vorderen, er over klaagde dat men J riant dpr schutterij, de heer Enschedé, wilde
in Haarlem zoo koel was en dat de Oranje- j natuurlijk niets liever, dan tot het uiterste
vlag nog niet van den toren woei. j stand honden. Ziin leven stond vrij zeker op
Den 21en November werd het verzoek van }1P{. Spe]> daaT <je aanstoker was geweest
den heer Eichholz besproken, maar men was j der re"bellie in Haarlem, hoe een zacht ver
weinig geneigd om liet in te willigen. Men j ]oop deze overigens ook had. De heer En-
besloot heel voorzichtig dat men de vlag hier j sched('. begaf zich naar Beverwijk en daar
van den torer zou laten waaien, wanneer zij trof hij verschillende regelingen met den
ook in Amsterdam van den toren woei. heer gtumphnis, die daar commandant van
In den lande was het wachten op den Prins j schutterij was, om gezamenlijk den Fran-
van Oranje. Men wist echter niet waar deze sphpn liet hoofd te bieden, wanneer zij uit den
zich ophield. De heeren Vermeulen en Van He]der mochten komen.
als zelden of nooit een stad een Roomsch feest
gevierd heeft!
Wat ons daarbij het meest verheugde, het
meest opviel ook, en het dankbaarst stemde, is
dat alle klassen en standen, de middenstand
zoowel als de „intellectuels", de gegradueerden
zoowel als de eenvoudige werklieden, hier neven
elkaar in broederlijke eendracht kwamen om
I mede te werken aan één groot doel, dat tegelijk
een glorie is van en een hulde voor den Volks
bond, onze algetneene katholieke arbeidersver-
eeniging.
j Dat stemt blij
En de plannen die gemaakt zijn en wij zijn
er zeker van door aller medewerking schit-
terend tot hun recht zullen komen, zijn vooral
daarom zoo mooi, omdat zij alle standen en
klassen van de Katholieken der stad omvatten
en aldus duidelijk aantoonen, dat de waardee-
ring voor den katholieken werkman en zijn stre
ven, voor zijn vereeniging en zijn organisatie,
onder alle katholieke standen algemeen en op
recht is!
PERSONALIA.
Te Amsterdam zijn geslaagd voor het exa
men vrije- en orde-oefeningen o.m. de heer
J. Spaargaren van hier, en de dames J. M.
Hoveling te IJmuiden en A. Hulshoff te
Heemstede.
De Jubelfeesten 1914 van de afdeeiing
Haarlem van den Ned. R K. Volksbond.
Wickevoort Crommelin waren naar den
Haag geweest en hadden daar de vergade
ring van notabelen bijgewoond. Ook daar wist
niemand waar de Prins was. Zoodoende dorst
men niet verder te gaan en de vlag woei nog
niet van den toren. Toch speelde men in Haar
lem geen mooi weer tegenover de Fransche
Nadat in de volgende dagen nog booze ge
ruchten de ronde gedaan hadden, n.l. dat Mo
litor Amsterdam zou trachten in te nemen,
hetgeen hem niet moeilijk zou vallen, omdat
alle leiding in Amsterdam ontbrak, kwam
eindelijk den 28sten November de goede tij
ding, dat Molitor uit Utrecht vertrokken was
regeering. De onder-prefect eischte dat do en r6eda jn i10t zuiden van ons land stond;
13,000 francs uit de kas van den Arrondisse- j de Duitsche generaal von Bulow had Does-
ments-ontvanger naar De St. Just werd ge-burg en Zutphen ingenomen; de Prins van
zonden. Men weigerde absoluut, zoodat dit Qranje was jn het land en nam d-e leiding der
geld voor de stad behouden bleef. In de kas zaken op ^jeli. Toen was alle gevaar geweken.
van den gemeente-ontvanger had men nog
123 francs gevonden. Daarover was men te
zeer ontstemd om die 13,000 francs grif af te
De rustbewaarders werden in Haarlem out-
slagen. De heer Enschedé legde het bestuur
neer en werd gewoon burger. Van Tets, ka
pitein der nationale garde, werd comman
dant der stad. De oude toestand keerde terug.
geven.
Te Utrecht werden intusschen nog steeds
troepen saamgebracht; dit bracht onze stads-
regeering wel wat onder den indruk. Den j j)en jsten December 1813 kwam de Prins
22sten November werd in de vergadering van yan Oranje door de stad op zijn reis van Den
het stadsbestuur medegedeeld dat de heer jjaa_ „aar Amsterdam, waar hij tot Souve-
Eichholz, namens den graaf van Limburgreim5 vorst gekroond zou worden.
Stirum (provisioneel gouverneur van den j Men besloot den Prins lüer in Haarlem
Haag) in naam van den Prins van Oranje, feeste]-:k te ontvangen.
gevorderd bad, dat bet provisioneel stads- j grlive1i waüraan wij deze en meerdere bij-
bestuur zich zou vereenigen met het Alge-zon(jerlieden over dit historie-tijdperk ontlee-
meen Bestuur, dat den 21sten November in nen herhaalt dat eerebogen werden opgericht
den Haag geconstitueerd was en dat men da- i en rustbewaarders te paard den Prins in-
delijk de oranjevlag op den toren zon plaat- haajden van Bennebroek. De regeering wacht-
sen. Men deed het met en deelde hem heel te hem aan het raadhuis en het dagelijkseh
politiek mede, dat men geen legale kennis tuTjr aall de gl.ens der gemeente,
droeg van het bestaan van een Algemeen Be- J jj vpik juichte den Prin6 geestdriftig toe.
stuur. Men hinkte op twee gedachten. Kwa- Lop
men de Franschen terug, dan zou men steeds^yep. pen v,ergehil met 18 jaren vroeger,
kunnen getuigen, dat tier geen zweem van toeu Qranje verguisd werd en de Franschen
opstand geweest was, doch dat de stadsregee-hevrijders werden ontvangen. Wel moet
rmg gehandeld had naar omstandigheden en; vo]k ong Haarlemsehe volk, vreeselijk
alleen concessies had gedaan om de orde en geleden onder de Fransche overhecr-
d« rust te handhaven. Dit blijkt wel duidelijk,^" tfl veranderen. De galm van
uit het feit, dat toen de Fransche prefect van Oanje-boven! waaide ook over onze stad.
het arrondissement, per missive vroeg om op het Gnde der vreeselijke el-
de hoogte gebonden te worden van den stand f:!,7TLHom;tenS te ziinen.... men
lende en achteruitgang te zijn, en
was het ook.
Zij dan ook, die durven beweren dat wij
geen reden hebben onze onafhankelijkheid te
vieren, vergissen zich en kennen de historie
eigmf0?) Aa, Haarlem op 19 November een
mede aan j -?ur aangesteld en zich daar- j
Fransche van ^en °Psfand tegen de
zij hier even1 gpers"ters geschaard. Terloops
oonrant van Manos ut gerectificeerd in de
vember genoemd ll» j1" Daar wordt 17 N<>-1
Provisioneel bestuur datu.ra wfar°P bet
dit is niet juist. Wel word'&T' I41-ngedntld' d°Ch
dan de burgers aanmanen zich
van zaken in Haarlem, hem heel vriendelijk
werd geantwoord, dat, als er iets bijzonders
gebeurde, men bet hem zou laten weten. In
andere steden bad naen den prefect te ver- vie VL-,
staan gegeven, dat bij niets meer te maken „jg^Met^cM is ons volk niet alleen troteeh
had iu het land. Luitenant Scbrikkel kwam or]afhaiikelijkbeid, maar ook beeft zij
met den schriftelijken last uit den Haag, dat i in omwonteling bet einde van een ellendig
de veertig geweren en wapenrustingen van i)es^aan g6V0nden, waarvoor welvaart en ge-
de Franschen aan hem moesten worden af-'jaats maakten
gestaan. Dit werd echter geweigerd onder j provisioneele stadsbestuur in Haar-
voorwendsel dat de rustbewaarders die wape-werd den jgden December 1815 eerst ont-
nen noodig hadden om de orde te bewaren, j sjagen jn zjjn njaats kwamen burgemeeste-
maar feitelijk was men bang partij te kiezen.
Men hoorde dat de Fransche bezetting van
Den Helder een strooptocht naar Alkmaar
had ondernomen en vreesde voor een derge
lijk bezoek aan onze stad. Dan stond Molitor
nog altijd te Utrecht met een flinke leger
macht, bedreigde Amsterdam en heel Hol
land. Maar op den 24sten November klaarde
de lucht op. Men hoorde dat de Kozakken to
Amsterdam waren aangekomen. Dat waren
dus de bondgenooten in de onmiddellijke na
ren en raden.
Haarlemscha Alladay'es No. 998.
MOOIE PLANNEN.
Onze lezers vinden in dit blad een verslag
9 I van de installatievergadering der leden van de
bjjheid. Des morgens kwam ook het bericht j zeven Comité's yoor de jubelfeesten van den
dat do enkele Franschen, die nog te Halfweg j Ned. R. K. Volksbond afd. Haarlem, een ver
waren achtergebleven, zich overgegeven had- gadering die al bewezen heeft dat het enthou-
den en dat de bezetting den volgenden Zou-siasme voor deze feesten in Haarlem méér dan
dag zou vertrekken. Toen werd dan eindelijk gewoon is.
op uitdrukkelijk verzoek van de gewapénde 1 Op voortreffelijke wijze zijn dat is geble-
burgers besloten de Oranjevlag op den toren ken de feesten voorbereid, en het jaar 1914
te plaatsen. Tn emlieirende gemeen ten en te wordt voor Roomsch Haarlem een iubeliaav. zoo-
Installatievergadering der Comité'».
Dat was nu met recht een foestvergadering
gisterenavond, int de groote zaal van den
Ned. R. K. Volksbond, waar aan alle kanten
bloemen stonden en planten, vóór het tooneel
de banier vau den Bond hóóg oprees uit het
groen, boven da buste vau onzen Hoogw.
Bisschop, terwijl terweêrszijden Paus en Ko
ningin waren geplaatst
Daar gting dooir de menigte der Comité
leden, die ter installatievergadering kwamen
om half negen, een geruisch van voldoening,
opgetogenheid en bewonjdering, toen ze de
smaakvol aangekleede zaal binnentra
den, waar |de stoelen zoo graoe-
lijk stonden gerangschikt rond de
tafeltjes, waar bloemen in wit, geel, rood
I en paarsch met zijden linten van dezelfde
kleuren, waarop het „welkom" stond gedrukt,
den gasten toelachten, waar de bestuurs-
jtafel, met planten en palmen getooid, haast
j schuil ging door den berg van groen daar
achter I
i De heeren bloemisten Ruysenaera en Har*
•ren, die dat alles belangeloos hadden opger
schikt, kregen al dadelijk een verdiende ova-
I tiel
Voorzitter G u s k e n s opende met den
Christelijken groet de vergadering, waar zoo
goed als alle uitgenoodigden tot de comité's
aanwezig waren. Aan de bestuurstafel nar
men plaats de leden van het uitvoerend co-
mité de Jubelfeesten, de Geestelijke Advi
seur, Rector Borsboom en de rechtskundige
I adviseur, de heer Mr. Bomans.
De heer G u s k e n s sprak allereei'St een
I hartelijk welkom en wees op het groote werk
1 dat de jubileerende afdeeiing gaat doen, maar
dat dank zij de welwillende medewerking
van zoovelen niet behoeft af te schrikken.
Dat er iets grootsck in den Boud gaat gebeu-
j ren, toont wel 't cachet dat door zoo groote
deelneming aan deze vergadering erop ge
drukt wordt. Spr. wees op het verblijdende
feit, dat het Roomsche leven in Haarlem ook
hierdoor zal worden bevorderd, en bracht
[aardig tc pas de opsiering der zaal in pau-
j sclijke, bisschoppelijke en Haarlemsehe kleu
ren van bloemen en linten, die bewijzen dat
wij in eerbiedige onderdanigheid aan den
Paus, in gehoorzaamheid en liefde tot onzen
Bisschop, een feest gaan vieren, dat voor
heel de stad Haarlem «jen gebeurtenis zal
wezen. Vooral dankte spr. den Geestelijken
en den Rechtkunldigen Adviseur voor hun
tegenwoordigheid en steun, hij installeerde
met een hartelijk woord van gelukwensch de
i oomitéledien, en hoopte ten slotte dat door
algemeen samenwerken in eendracht van al-
i len liet doel dat de Bond zich voorstelt zal
j worden bereikt, waardoor het katholieke le-
j ven, niet alleen in de binnenkamers of in
vergaderzalen, maar ook daarbuiten weer
nieuwe kracht en opgewektheid zal verkrij
gen!
De algemeene le secretaris, de hear P. J.
M. van Te te ring, deed daarop verschil
lende modedeelingen: zoo dat Mgr. de Bis
schop aan de verloting zijn goedkeuring heeft
geschonken, dat de Geestelijke Oefenings-
woek, het begin der feestviering, op 21
Januari zal aanvangen, dat de vers chili
lende comité's zoo spoedig zullen worden bij
eengeroepen worden als dat in verband met
hun werkzaamheid noodig is, waarbij reeda
een oonceptcircnlaire van de commissie voor
do huisvlijttentoonstelling aan de 35 ondeh-
afdeelingen ter goedkeuring werd voorgelegd,
'enz. Voorts gaf de secretaris nogmaals een
algemeen overzicht van de feestviering, dat
wij ons voorstellen, dezer dagen nog een3
iu de courant af tie drukken.
N.V. Het Haarlemsehe Assurantie- er
Commissiekantoor.
Directeur: EDUARD BRANTJE&.
DJ&ftiSTRAAT 27 HAARLEM
TELEFOON 899,
beiast zich met het aan- en verkoopen v&n
Effeciten ten teurze van Amsterdam en Londen
Verschillende heeren voerden hierop hel
woord.
De lieer van der Veer prees den groot-
schen opzet, de heer Vintges bracht hulde
aan het algemeen feest-oomité voor do groot-
scho voorbereiding, de heer Visser hul
digde den R. K, Volksbond als de oudste en,
grootste katholieke vereeniging, waarvoof
blijkbaar zoo groote sympathie bestaat bij
alle katholieke vereenigingen der stad, en hij)
voorspelde dat 1914 voor al die vereenigiiiged
een feestjaar zou zijn, de heer Schip
horst wees er op dat de publieke opinie
nu reeds algemeen bewondering heeft vwj}
ideze gi-ootsch-opgezette feesten, en dat het
meest verblijdende feit van al is de samen
werking van alle standen voor dit mooid
doel ter eere van den Roomschen arbeiders
stand, de heer Mr. Bomans sprak vail
het jonge leven van den grijzen bond, waar
van het voorbeeld is dei grijze roorzittei'
met het jonge hart, toonde zijn vreugde over
het opgewekte katholieke leven dat hij hier
in Haarlem had gevonden en met een aardige
paradoxistische woordspeling sprak hij de
hoop uit dat dit feest vóór allen een fees)
zou zijn pro Deo, d.L voor God eu God
ter eere. maar dan daarbij niet „pro deo"
in den zin waarin de volksmond het neemt?
„voor niets", maar integendeel met een reu»
aclitig groot succes 1
Nog spraken de heeren van Seggelen,
Hetem, de Lobel, van der Vaart on
van Roosmalen op hunne beurt woorden
van sympathie, goeden raad en waardeering,
terwijl nadat "de verschillende comité's
hunne bestuursleden hadden gekozen (voor
zitters, secretarissen en penningmeesters) da
Geestelijke Adviseur, ide WelEerw. Heer Rec
tor Borsboom zijn bewondering uitsprak
voor de glorieuze opkomst van zoovelen, die
moed geeft voor een uitnemenden uitslag dezer
feestviering. Z.Eerw. wekte op, dat men steeds
voor oogeu houde het groote doel dezer zaak
dat «jen Itoomscli-Katlloliok doel is, opwek
king van, en steun aan het Katholieke leven
en de Roomsche actie, hij zegde toe dat hij
zooveel mogelijk voeling zou houden met de
verschillende comité's en hoopte dat ook do
financieele zijde der zaak een reuzensucce^
zou worden.
Na eenige plichtplegingen werd hierop de
vorgadering <Üe een zeer enthousiast verloop
had, met jfen Christelijken groet gesloten:
HET FEEST VAN 1863,
Er zijn nog ettelijke personen in onze stad
die het halve eeuwfeest der omwenteling op 19
November 1863 hebben meegemaakt. Wij mee-
nen dan ook wel belangstelling te zullen onder
vinden, zoo wij genoemde feesten nog eens zeer
in het kort in herinnering brengen. Vele lezers
en lezeressen zullen daarbij zeker met vreugde
aan die dagen hunner jeugd terugdenken.
Reeds vanaf 15 November wapperden de vlagi
gen van schier alle huizen, terwijl bijna ieder
met oranje was versierd. De groote dag 19
November stonden de meeste neringen en be
drijven stil en bewoog zich reeds vroeg een feest
vierende menigte door de straten. Te 12 uur
werd een groote parade gehouden op de Ge
dempte Oude Gracht door het garnizoen en
de schutterij. Mr. Johannes Enschedé, de com
mandant der rustbewaarders in 1813 en de
man der omwenteling, bevond zich bij den stal
en ontving de gelukwenschen van de aanwezig»
burgerlijke en militaire autoriteiten, terwijl na
afloop de troepen voor hem defileerden.
Ongeveer 2 uur in den namiddag werd mr.
Enschedé een album aangeboden, onderteekend
door 2800 burgers. Het opschrift luide:
„Op het 50e Gedenkfeest van Nederlands
„onafhankelijkheid brengen de ondergeteekenden,
„burgers van Haarlem, hulde aan mr. Joh.
„Enschedé, die met voorbijzien van persoonlijk
„gevaar, van den 15en November 1813 af vooi
„de rust en veiligheid van Haarlem gewaakt en
„den 19en November de voorloopige stadsregee-
„ring bijeen geroepen heeft. Zijn kloeke en edele
„houding in de bange dagen van 1813 wordt
„met innige erkentelijkheid herdacht door allen,
„die het vaderland en de stad hunner inwor'ng
„liefhebben."
Bij de aanbieding hield jhr. L. J. Quarles van
Ufford een toespraak. De muziek van Weidnei
luisterde de plechtigheid op en bracht ook een»
serenade aan den lieer Jacobus Enschedé, def
eecigen nog in leven zijuden kapitein der rust
bewaarders van 1813.
Voor het overige bestonden de 19e Novem
berfeesten o. a. uit een optocht, kinderfeesten^
schitterende illuminatie, muziek op de Markt,
enz. enz.
De stad was allerkeurigst versierd en vooi
kme hummie emir
1000
400
300
150
100
08
VNITinfMR
15
I
«Tn VI J rtr. MAMA 4- v. 4VI nanvl 1. *1 ,1 «VI All VI r\ or .V 1 «vr .,,.,1I 1 „1 AlVI AÏ1T
