Smakelijk Brood
Electr. Loxe-Broodfa&riek
R. K. Vereenigingsieven
in Haarlem en 0
f ederMscte R, i Vniksbond mr
Haar'f^ en kfiteiiierardeo.
Alleen de Echte Goethe
Mengelwerk.
4 cent sigaar.
Verkrijgbaar Epgros en Detail bij
TH. 6. NEUFGOURT,
Groote Houtstraat 8t.
Bezorging op ie Ier pewenscht
tijdstip in alle omliggende
dornen.
HE&RI J„ CAREL3,
•fie met de laatste H. H. Sacramenten der
Stervenden is voorzien en voor
Maria Valk—Dekkers,
Nieolaas Stroef, en
Petrus Janssen,
die in den Heer zijn overleden.
V'EUW-VENNEP.
ZONDAG, 1ste Zondag- van den Advent;
7 uur Vroegmis; 10 uur Hoogmis; 3 uur Ves
pers. Heden en in de week Catechismus naar
gewoonte.
VRIJDAG, Algemoeoe H. Communie der
iindcren.
WOENSDAG, gebeden Vastendag.
VRIJDAG, geen Vastendag. Het gebruik
echter van vet- en vleesehspijzon blijft ver
boden.
De gebeden wo'm verzocht voor
L'atharina Bakker hvr. van Joannes v. d.
Breggen.
^Vnna v. d. Made, hvr. van Gcrardus Schreurs
die met do laatste II.II. Sacramenten der
Stervenden zijn voorzien .en voor
Maria Planken, wed. Ding !man Bakker,
tlie in den Heer is overleden.
De Kcrkberiehten die te laat inkwamei.
voor dit nummer, zijn opgenomen in de
NIEUWE HAAHLEMSCHE COURANT vsn
heden
Onder deze rubriek worden, op verzoek der
besturen, geregeld opgenomen de R. K. Ver-
eenigingeu van Haarlem en^.O. met korte be
schrijving van het doel en opgave vau het
flagelijksch bestuur. Vcreenigingen, die gere
geld in deze rubriek wensebon vermeld te
worden gelieven zich te wenden tot do Re
dactie der N. Haar], Crt.
HAARLEM.
R. K. Volksbond, Gebouw Sint Havo,
Smcdestraat.
De Ned. R. K. Volksbond heeft ten doel
de zedelijke en stoffelijke verheffing van hel
volk te bevorderen in den geest eir volgons
de beginselen der Roomsck-Katholieke Kerk.
Het Dagelijkscli bestuur der afdeeling
Haarlem bestaat uit de hoeren VV. II. Gus-
kene, voorzitter; A. L. Vollaerts, Soutmaus-
riraat 29, secretaris; G. Tb. Brom, penning
meester.
Vriendenkring van liet AUerli. Sacrament.
Eerevoorsi. Z.D.H. de Bisschop van Haarlem.
Deze vereeniging, opgericht 12 Maart 1897,
stelt zich ten doel do devotie tot het Allerb.
Sacrament ouder de mannen le Haarlem en
aangrenzende gemeenten meer en meer te
bevorderen 'en te verspreiden en wel in het
bijzonder op dagen van aanbidding en veer-
tig-uren-gebed. Ze telt ruim 200 leden, die
jaarlijks minstens 50 cents bijdragen en houdt
hare vergaderingen gewoonlijk in 't gebouw
St. Bavo, waarop verschillende besprekingen
den Kring betreffende, worden gehouden,
meestal een geestelijk spreker optreedt en de
samenstelling der processies plaats vindt.
Aanmelding voor lidmaatschap kan geschie
den bij de heeren D. Jause, Jansstraat 20rood,
voorzitter, en Willem Robbers, Raamsingel
58, le secretaris.
Eerbied iu Gods Huis.
Doel is: de orde en de eerbied voor het
H. Sacrament des Altaars in de kerken te
bewaren en te verboogen. Voor dit doel
wordt de medewerking van nog vele leden op
prijs gesteld. ,TT.
Dagelijkeeh bestuur is: C. van Wienngen,
voorzitter; J. van der Aart, Koningstein-
straat 19, secretaris; Ide Rooi, penning
meester.
Patronaat van SL Josephs-Ambdchtslecrlin»
gen. Nieuwe Groenmarkt 22.
Bescherming en steun aan jongens uit de
door do St. Vincentiu6vereeniging bezochte
gezinnen en aan die, welke om een of andere
reden geen plaats kunnen vinden in do Pa
rochiale Patronaten. President: F. Kimmau.
Geestcl. Directeur: p. A. Ellerbeck. Secreta
ris: J. v. d. Pavoort, Gierstraat 44
Geloof en Wetenschap.
Doel: Het behoud en de ontwikkeling dei-
katholieke beginselen, bizonderlijk onder do
meer ontwikkelden.
Dagelijkscli Bestuur: J. Roodnat, voorz.;
O. Smit, Penningmeester; H. Kraetzer,
Raadhuisplein, Heemstede, secretaris.
St. Elisabeth's Vereeuiglng.
Het doel der St. Elisameth's Vereeniging is
Arme zieken te bezoeken en van versterken
de middelen to voorzien. Inleveren van zie-
keubriefjes Maandagavond iusschen 7 uur en
half 9, Woensdag en Vrijdagmiddag tussehen
1 en 2 uur, Jansstraat 49.
Het Bestuur: ilej. S. J. M. Proot, presiden
te; mej. C. A. de Wildt, viee-pree.; rnej. M.
J.'v. d. Pigge, secretaresse, mej. J. J. H. van
Liemt, 2e secretaresse; mej. S. J- Proot, pen-
ningmeesteres; mevr. A. van Dieren Bijvoet
van Rijn, 2e penningmeesteres; mej. A. J. G.
Gallenkamp, beetuuslid.
K. K. Ver. t. Bescherming v. Meisjes.
Secretariaat Villa Beukenoord, Bloemendaal.
De Vereeniging heeft ten doel alleenstaan
de meisjes te beschermen tegen gevaren, die
geloof of zeden bedreigen.
In het Tehuis Ged. Oude Gracht 111, is gele
genheid tot huisvesting en ontspanning voor
winkeljuffrouwen en dienstboden.
Bemiddelingsbureau voor dienstaanvragen
en aanbiedingen geopend Dinsdag 3—4, Don
derdagavond 8—9.
Mev Wed. IJoma-Beiines, pres; mej. J-
ueeuers, secretaresse, Villa JtjeuKenooro,
Bloemendaal; mej. A. Middeldorp, penning-
mecsteresse.
R. K, Meisjes-patronaat „St. Rosa"
Gevestigd Nassnulaau 50.
Het patronaat werd opgericht 5 Februari
1894. Het doel is Roomseb-Katholieke meisjes
uit den arbeidenden eland en van den leeftijd
vau 12 tot 16 jaren tot brave en degelijke
dienstboden te vormen.
Ter bereiking van dit doel ontvangen zij
geheel gratis onderricht in naaien, verstel
len, knippen, merken, mazen en stoppen; als
mede herhalingsonderwijs in de Godsdienst
leer en gewijde geschiedenis, in het lezen,
schrijven en rekenen.
De oudste leerlingen ontvangen twee keer
por week onderricht, hetzij des Maandags en
Woensdags, of des Dinsdags en Donderdags;
de eerstbegin nenden alleen des Vrijdags.
Alle lessen worden gegeven des avonds van
half zeven lot half negen.
Nieuwe leerlingen worden in de maanden
Juli en December aangenomen.
Voor de leden bestaat er een spaarbank on
een slrijkcursus.
lederen lstcn Woensdag der maand des
nam. van half drie lot half vijf ie het bestuur
le spreken in liet Patronaat omtrent de be
langen der leerlingen.
Het bestuur bestaat uit: mej. J. D. C. Loo
meüer, presidente; mej. J. M. Bak, penning-
meeeferessr; mej. M. C. M. de Graaff, secre
taresse, Zijlstraat 1315. Geestelijk adviseur
is de Weleerw. Pater A. M. Ellerbeck.
R. K. Tehuis voor schoolgaande kinderen
„Sint Ludovica".
De Sint Lmloviea-vereenigiug stelt zich ten
doel hulp te verlrencn aan oudere, die uiet
in staat zijn hnu kinderen buiten de school
uren te verzorgen. Inlichtingen te bekomen
aan liet Tehuis, Ged. O. Gracht 111, iederen
werkdag, uitgenomen des Zaterdags, tussehen
vijl uur en half acht. Geestelijk adviseur is
le Wel Eerw. Pater A. M. Ellerbeck.
Mar ia'Vereeniging.
Secretariaat Jordcusstraht 12.
De vereeniging beeft ten doel liet alcoholis
me in katholieken geest krachtdadig te be
strijden. Do leden zijn gebceloutbomlster of
afsehafster. Lidmaatschap van do Maria-Ver.
vanaf Jfi jaar, van den Meisjesfiond van 12
tot 16 jaar. van de St. Anna-Ver. voor kinde
ren beneden 12 jaar.
Mej. N. Kruysman, pres.; mej. M. v. d.
Veen, secretaresse, Jordensstraat 12; mej. C.
Russell, penningmeesteresse.
U. K. Kring.
Het doel dezer vereeniging is, eene nauwe
re aaneensluiting onder de R. K- Jongelie
den van Haarlem en aangrenzende gemeen
ten, jongelieden, die ten minste tot den mid
denstand gerekend kunnen worden en den
leeftijd van 18 jaar bereikt, hebben, le bevor-
•deren.
Dit doel wil zij bereiken door bet houden
van eene sociëteit met leestafel, bet oprichten
en bet instandhouden van eene bibliotheek,
het doen houden van lezingen, conferenties en
voordrachten, door muziek en zang en verder
door alle wettige middelen, die volgens Ka
tholiek beginsel geoorloofd en aan boven
genoemd doel der vereeniging bevorder!ijl?
kunnen zijn.
Het bestuur bestaat nit: M. J. Mnylaèrt,
voorzitter, C. H. Bossc, onder-voorzitter. FT.
Th. Fibbe, secr., Jansweg 46, J. W. Th. Fih-
be, 2e secr., I'. B. Kerkhoff. penningmeester.
Geestelijk adviseur is de WelEerw. Pa
ter C. II. Caminada.
R. K. Militairen-Vereeniging, Zoetcstr. 14.
De Vereeniging beeft ten doel: Bevorde
ring van godsdienst, zedelijkheid en trouwe
plichtsbetrachting onder de R. K. Militairen,
te Haarlem in garnizoen.
Tot dit doel beeft zij een eigen gebouw,
gelegen Znetestraat 14. waarin zij aan bare
leden, de R. K. Militairen, gelegenheid geeft
zich eiken avond onder leiding van den
Eerw. Directeur en bet. Bestuur te vereeni
gen en zich aldaar met gepaste ontspanning,
en goede lectuur te vermaken en zich door
gebed te stichten.
Bestuur: WelEerw. Heer J. .1 J. Noord
man, Pres.-Dir.: W. J. B. van Liemt. Wnr-
moesstraut 30, Secretaris; J. v. d. Star, Pen
ningmeester.
R. K. Slagcrsgezcllen-Vcreenigittg „St. Joris"
Afdeeling Haarlem.
De Bond hoeft ten doel: de zedelijke en stof
felijke verheffing der slagersgezellen op den
grondslag der Roomsch-Kaürolieke beginse
len.
Ledenvergadering eiken eersten Maandag
der maand, des avonds half negen, in het ge
bouw St. Bavo.
Het dagelijkscli bestuur bestaat uit de boe
ren -
E. C. SPRUIJT, voorzitter.
L. VAN LENT, secretaris.
W. VALKENET, penningm.
Katholieke Sociale Actie.
Doel: De katholieke soeinle actie in den zin
der Encyclieken „Rerum Novarum" en „Gra
ves de Comnitini re" in gehoorzaamheid aun
Z. D. H. den Bisschop op de krachtigste wijze
te bevorderen, met uitsluiting van alle zui-
vcr-politieke actie.
Bestuur: J. H. Visser, voscaiitsr; J. Ch.
Vintgee, penningmeester.
J. W. M. Pasdeloup, Spaarne 4LB rood,
secretaris.
R. K. Pol. Propagandaelub.
Tot bijstand van het Bestuur der R. K.
Kiesverecniging te Haurlem bestaat er eene
politieke propaganda elub, welke zich ten
doel stelt: de verhooging der politieke ken
nis en actie onder de Katholieken te Haar
lem.
Dit doel tracht zij te bereiken door:
a. het verschaffen van inlichtingen ter
verkrijging van het kiesrecht;
b. het deelnemen aan de practisehe ver-
verkiezingswerkzaamheden;
c. het opwekken tot toetreding als lid der
R. K. Kiesverecniging.
Nieuwe leden kunnen ten allen tijde wor
den aangenomen en melden zich daarvoor
aan bü het Bestuur.
Het Bestuur: J. H. Visser, voorzitter, Nieu
we Gracht 46. G. J. Braakhuis, alg. secretaris,
Hagestraat 10.
Haar!. Katli. Espcrantoclub.
Het doel aangegeven door de Ned. Kat.
Esp. Ver.:
le. Verspreiding der wereldhulptaal Espe
ranto onder de Katholieken;
2e. de behartiging der internationaal katho
lieke belangen iu den meest uitgebreiden zin
door middel van Esperanto.
Deze vereeniging, bestaande uit dames zoo
wel als heeren, houdt hare vergaderingen om
de twee weken op Donderdag, in St. Bavo,
Sm edestraat.
Voorzitter is de heer W. M. de Boer, Heem
stede; secretaris de heer J. J. Vollaerts, Am
sterdamstraat 70
R, K. Bibliotheek der Sint Vincentius-
Ve reen i ging.
Doel: De Christelijke beginselen te ver
spreiden door middel van boeken of rijdschrif
ten en door liet verkrijgbaar stellen van uit-
spanningslectunr, welke niet in strijd is met
de Kath. Geloofs- en zedeleer, tegen een
uiterst billijk leesgeld.
Lokalen: Nienwe Groenmarkt-, geopend
eiken Woensdag bet, gehecle jaar, eiken Vrij
dag vanaf 3 October tot April, des avonds
van VA tol 9 uur.
Sehoterkwartier bij Je kerk, geopend eiken
Vrijdag vanaf 19 September tot April des
avonds van 8 tot 954 uur.
Anlhoniesfraat. Zusterschool, geopend ei
ken Woensdag vanaf 10 September tot April
des avonds van VA tot 9 uur.
Dagelijksch Bestuur: C. H. J. de Graaff,
President; P. J. v. Kassei, Plein 5, Secretaris;
G. Jansen Hendriks, Penningmeester.
Haarlemse-li Blokkenhuis. Zoetestraat 13.
Doel: Alles wat overtollig of onbruikbaar
geworden is in de huishouding aan de lief
dadigheid dienstbaar ie maken.
Teder van welken godsdienst ook kan voor
Int telen prijs koopen op Dinsdag, Donderdag
en Zaterdag van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur.
Het Bestuur bestaat uit de heeren A. F. J.
Nieberg, President; P, Honoré Metz, Secreta
ris, Schotersingel 77a; J. 01 ifiers. Penning
meester en A. F. 1T. v. d. Vaart.
R. K. Politieke propaganda-club „St, Petrus."
Schoten.
Zii is opgericht tot bijstand van het be
stuur der R. K. Kiesveroeniging te Schoten
(stadsgedeelte) en stelt zich ten doel dc ver-
hooging der politieke konnis en actie onder
Katholieken te Schoten (stadsgedeelte).
Dit doel tracht zij te bereiken door:
A. het verschaffen van inlichtingen ter
verkrijging van bet kiesrecht;
B. liet deelnemen aan practisehe verkie-
zi ngswerkzaa mheden
C. het opwekken tót toetreding nts lid der
R. K. Kies vereeniging.
Het bestuur i« samengesteld als volgt:
Sleeker, voorzitter. Billitonstraat 22; .1. D.
v. Wieringen, secretaris, Gen. Cronjéitrnat
115rood; Th. van Geldorp, penningmeester,
Borneostraat 15, waai- zich len alle tijde nieu
we leden kunnen aanmelden.
I'ropegamlèélnb Leo XIII, Hillegoin en O.
Doel der vereeniging is bef verspreiden van
bet weekblad „De Christeliikc Actie" en ver
dere werkzaamheden van die aard.
De vereeniging roep ijverige, leder te hulp.
Het bestuur bestaat uit de heeren M. W.
Ruigrok, Loost er weg UT. voorziter; .7. v d.
Linden. Mariastrant, secretaris; Jne. v. Leen
wen. Kroehtütraat, penningmeester.
Eerbied in Gods Huis. Nooririvijkerliout.
Het doel is hetzelfde als de Haarlemsche
vereeniging van dozen naam (zie hoven). Ook
bier wordt de aanmelding van nog vele leden
op prijs gesteld.
Dagelijkseh bestuur is: L. v. d. Linde, voor
zitter; J. Turenliout. secretaris penningm.
ajruvjm.un T-.-.- 7-I
Afdeeling HAARLEM.
Bondsgebouw Rmedeetraat 23
o n d a g 30 Nov. Bakkers.
Maandag 1 Dec. Vergadering Slagers.
Ondersteuningsfonds. Cursus. Vergadering
Handels- en Kantoorbedienden.
Dinsdag 2 Dcc. Bestuur Timmerlieden.
WOensdag 3 Dee. Eerbied in Gods Huis.
Vergadering Kleermaker*.
Donderdag 4 Dee. Arbeidsrecht. Rede
rijkere.
Vrijdag 5 Dec. Propagandaelub. Geen
Hoofdbestuur.
Zaterdag 6 Dee. 8 uur. Hulp-spaarbank
Sehotcrkwarticr. Half 9 spaarkas „St. Nieo
laas" (winterprovisie). Spaarbank. Steuncomi
té. Inschrijving coöperatieve bakkerij.
Ka mens het Bestuur.
A. L. VOLLAERTS, Secr.
Afdeeling OVERT EEN en Omstreken.
Zaterdag 29 Nov., des avonds van half 8
tot half 9 zitting Spaarbank in liet gewone
lokaal. Geen zitting Spaarkas.
Maandag 1 Dcc. des avonds ten 7 nur
jaarvergadering van de spaarkas St. Nieo
laas, in de Zuetcrssehool. Opkomst gowensehf
Zij die meeeen klachten le hebben, moeten
ze op deze vergadering indienen. Ter kennis
der leden wordt gebracht, dat in de maand
December bestuursverkiezing moet plaats
hebben; aftredend zijn de heeren: v. d Aard
weg, van Galen, Stuls, Janzen en Korsten.
Candidaten voor deze verkiezing moeten in
geleverd worden vóór 10 Dee. bij ondergete
kende.
Namens het Bestuur,
t. v. d. AARDWEG. Secr.
Afdeeling SCHOTEN en Omstreken.
Bondsgebouw Kerklaan.
Donderdag 4 December. 8 uur Vergade
ring Rederijkerskamer „Sint Bavo."
Het Bestuur.
Afrteeimg VELSEN en Omstreken.
Bondsgebouw: Rijksstraatweg L 24h.
Joha nnes de Deo.
Zondag 30 Nov., des avonds zeven nur,
jaarvergadering dezer vereenigiug van fa
briekt,-, haven- en transportarbeiders. Agen
ts: Installatie nieuwe ledon. Notulen. Inge
nomen snilckeu. jaarverslag van tien secre
taris, idem van den penningmeester. Verkie
zing bestuursleden wegens periodieke aftre
ding der heeren C. Bank, G. Kroon en M. van
der Bos, waarvan de twee eersten zich her
kiesbaar stellen. Candidatenlijsten worden in
gewacht t-ot en met 30 Nov. a*. voor de "ver
gadering.
Zondag 7 Dec., des avonds half 8, bui
tengewone propaganda vergadering met de
welwillende medewerking van de muzickver.
„Soli Deo Gloria", van Driehuis. Spreker de
heer J. W. Smit, Centraal President van den
Ned. R. K. Volksbond to Amsterdam. Toe
gankelijk voor alle R. K. dames en heeren
van Veisen en Wijkeroog. Aan de leden wordt
kennis gegeven, dat in het Bondsgebouw een
tweede (nienw model) billard is geplaatst ten
gebmikc van alle bezoekers.
Namens het Bestuur,
P. VAN T PADJE. Voorz.
JAC. ZUURBIER, Secr.
Afdeeling BEVERWIJK en Omstreken.
Bondsgebouw Peperstraat 15.
Vrijdag 28 Nov., 's avonds 7 nur, leden
vergadering in bet Bondsgebouw.
Zaterdag 29 Nov., 'savonds van 7 tot 8
uur zitting der Spaarbank „St. Antonius";
van 6.45 tot 7.45 zitting der Spaarkas „Sint
Nieolaas" (winterprovisie).
Namens bet Bestuur,
J. DE GOEDE, Secr.
Afdeeling WIJK AAN ZEE.
Zo n d a g 30 Nov. viering van liet Patroon
feest, Morgens 7 uur H. Mis voor liet wel
zijn der leden met algemeene H. Communie.
Allen worden verzocht daaraan «loei te nemen
en hot insigne zichtbaar te dragen.
'eAvonds half acht vergadering in „Do
Zon", waarbij ais spreker zal optreden de Cen
traal Adviseur, Rector Stroomcr. Agenda:
Verslag penningmeester. Verkiezing commis
sie „Hulp in Nood". Mededeeling. Rondvraag.
Namens bet Bestuur,
G. VAN DER METJ Hz., 2e Secr.
W o e-ii s ci a g 3 De e. Aanvang van den On
wikkclingiscursus. Onderwerp zal zijn: H
Christelijke idee van het eigendomsrecl
door den Weleerw. beer kapelaan A. A.
Goossens. Aanvang half zeven, in de zaal va
den heer G. Schippers.
Zondag 7 Dec., om 5 uur, vergaderir
van het Afdelingsbestuur.
Namens bet Bestuur,
A. WELTERS, Pres. der Af.
Afdeeling KROMMENIE en Omstreken.
Secretariaat: Van Hoogeudorpstraat 30.
Z a t e r d a g van 7 tot 8 uur spaarkas in bot
Vercenigingslokaal en van 8 tot 9 uur biblio
theek.
Zond'ag 7 Dec. om 4 uur huishoudelijke
vergadering van de fabrieks-werkliedenver-
eeniging „St. Victor", a I'd. A„ in liet buis
tussehen kerk en school te Wormerveer.
M o il f d e e 1 i n g.
Het insebriive.il van nieuwe leden met vol
ledig adres g< -eliieilt door den secr. der afd.
Namens liet Bestuur,
S. YROITWE, Secret.
Afdeeling HEEMSTEDE.
11. Jv. Vereenigingegebouw.
Zondag 30 Nov. van 11J4 tot 12 nur Bi
bliotheek.
Dinsdag 2 Dcë. repetitie Harmonie „St.
Michael."
Donderdag 4 Dee. Vergadering Hoofd
bestuur in combi natjje met de leden der nieu
we Pr< piigandaeluh.
Zondag 7 Dec. van 1114 tot 12 uur Bi
bliotheek.
M d e d e e 1 i u g.
De feestavonden van onzen R K. Volks
bond, bier meermalen aangekondigd, zijn ten
einde. Meer dan prachtig is liet stuk van
Tcreisins" tol driemaal toe opgevoerd en
telkens was de groote zaai van het geitouw
geheel gevuld. Alle eer aan onzen Geestelij
ken Adviseur, den Weleerw. lieer J- Speet, en
aan den WelEd. heer P. Vos, maar ook voor
zeker aan de toonoelisten. Zij hebben getoond
aa.' de overgroote opkomst van toeschouwers,
dat ze iets goeds, iets nüttigs ten toonecle
kunnen brengen- Hulde en dank ook aan den
lieer A. v. d. Horst, voor zijn welwillende
medewerking voor de orgelbegeleiding. Dank
aan allen. die. op welke wijze ook, hebben
medegewerkt tot bet welslagen dezer over
heerlijke feestavonden en ten slotte onzen
hartelijkcn dank aan den beer TT. G. van Hout,
voor de vele moeiten, welke hij zicli getroost
beeft
Namens bet Bestuur,
TH. TELLINGS. 2e Secr.
Afdeeling BEN NEB ROEK en Omstreken.
Woensdag 3 Dee. 'savonds om 7 nur
openbare vergadering, waarin als spreker zal
optreden do lieer ,J. W. Smit, Centraal Voor
zitter.
I)e leden worden verzocht zooveel mogelijk
niet-leden te introduceeren en zelf zoo trouw
mogelijk op te komen.
Namens het Bestuur,
J. VAN BAKEL, Secr.
Afdeeling LISSE,
Zate i' (1 ii g 29 Nov. van 7 toé 8 uur Spaar
kas, van kalf 7 tot half 8 retraitefonds, aau
huis van den heer P. Warmerdam.
Zondag 30 Nov. van 3 uur tot half 5, ver
gadering van den Esperanto cursus.
Mcdedeeliug.
Leden, die klachten hebben over liet bezor
gen der Volksbanier ui' bet ongeregelde op
halen der contributie, gelieven zich hiervoor
tot het. bestuur te wenden.
Aan de bondsleden wordt beleend gemaakt,
dat op hetgeen zij koopen bij den beer L. van
Schooien, zij 5 pet. korting krijgen ten voor
deel® van het bondsgebouw.
De eerstvolgende ontwikkciingsavond zal
gehouden worden op Dinsdag 2 Dec. a.s.
Namens het Bestuur,
H. J. VAN TONGEREN, Secr.
Afdeeling SASSENHEIM en Omstreken.
Maandag 1 Dec. Repetitie Turnclub, VA
uur voor de Aspiranten, 8'A uur voor de
Hoofdafdeeling
ZONS- EN MAANSVERDUISTERINGEN 1
1914.
Het- jaar 1914 is van groote astronomisch
beteokenis. Er zullen twee zonsverduisterii
gen, waarvan een totale, en twe© maansvei
duisteringen plaats hebben. De tweede zon:
verduistering en de eerste maansverduish
ring zijn voor ons land waarneembaar. D
eerste zonsverduistering valt in den na;
van 24 op 25 Februari. De tweede total
zonsverduistering valt op den 21en Augu;
tus. Zij begint in don voormiddag om 12 mii
over elven in de Jamcs-bey (Canada) en eii
digt oni '3 u. 57 min. aan do kust van St
maliland. Zij is behalve voor geheel Europ;
waarneembaar in Noord-Amerika, op den A
la-ntisehen Oceaan, in Afrika, Azië, een de<
van den Indischcn Oceaan cn de Noordpoo
streken. Deze verduistering kan niet over,
totaal zijn; men moet hiervoor een small
'streek aannemen, die ongeveer loopt; va
Noord-Groenland over do Scandinavische
schiereilanden via- West-Rusland, Armenië.
Perzië, en Beioodschistan, tot aa.n do g<,J
van Katscha aan dc Westkust van Indié
Wij hebben hier dus slechts een gedeeltelijk
verduistering.
De maansverduisteringen zijn geen van be.
de tot-aal. De eerste heeft plaats op 12 Maai
van 3 uur 42 min. in den vroegen ochtend
stond tot 's middags (5 uur 44 min. Hierbi
zal 0,9 deel van de maan door de aard-
bedekt worden. Men kan het verschijnsel
waarnemen in Arabic, Klein-Azië, Afrika, Eu
ropa, op den Atlantischen Oceaan, in Amerik.
en het Oosten van den Groot-en Stillen Occ
aan. De tweede maansverduistering, die o;
4 September vult, duurt van 1 uur 17 min
tot 4 uur 33 min. 's middags eu is waar t,
nemer, in het Westelijk gedeelte van Noord
Amerika, den Stillen Oceaan, Australië, bijm
geheel Voor-Azië, den Indischcn Oceaan i
de Oosikimsl van Afrika.
DE HISTORIE VAN HET WOORD
„RESTAURANT".
Wanneer wij, Hollanders, het woord „res
tanrant" gebruiken, dan weten we wel, dat di
woord van Fransehe afkomst is. Maar wa
we niet weten ie, dat dit woord op een waar
lijk grootseh verleden mag terugblikken.
Slaan wij een oud. Franseh woordenboel
op, dan zullen wij daar geenszins in vinder
dat liet woord „restaurant" eethuis beteckenl
Neen, het is wijdsche naam voor het -prozai
«che woord „soep". Om dit bewijs te staven
haalt men daar eenige voorbeelden aan; zo
zon Margaretlia van Navarra gezegd hebbe;
„Ik bliep eens in een mooi hotel, waar mer
mij de fijnste restaurants en het liecrlijksfi
vlcesch voorzette, dat ik ooit gegeten heb".
Een tijdlang bereidde men in de Franscln
hoofdstad den z.g. „restaurant divin", di<
steeels de lieveling was van de Parijzer smul
papen. Deze werd gekookt van füngesnedei
ossevleeseh cn gevogelte, druiven uit Damns
kus en parelgort. In de 18de eeuw maakte .u
Franschmnn dr. Clarens bet recept van de/.i
heerlijke spijs veel eenvoudiger. Men verge
noegde zich gevogelte in sterk gekrnid watei
tc koken. De dokter beleefde biervan groo
succes; het behoorde spoedig tot den „bon ton'
zoo nn en dan een „restaurant" te eten. In be
jaar 1766 kwam een ondernemend zakenma:
op het idee een klein zaakje te beginnen, waa-
men „restaurant" kon gaan verorberen. D<
deur prijkte met. hot opschrift: „Hier verkoop
men „restaurants". Dit soepbuis bevond ziel
loeu in de Rue des Poulis, de tegenwoordig!
Rue de Louvre. In dezelfde zaak werden ooi
druiven en gevogelte verkocht. De zaken gin
gen goed en spoedig mocht Parijs zich in oei
groot aantal „soopzaken" verheugen. Een kro
niet nit dien tijd vertelt: „restaurateurs" zi.ii
die lieden, die. de-kunst verstaan, snepen ii
bereiden, welke „restaurants" genoemd wor
den; daarbij hebben zij het recht allerlei soep
soorten te verknopen: rijstsoep, vermicelli
soep, enz.
Deze soephuizen hebben spoedig den naati
van restaurants of gezondheidshuizen gek re
gen en de kroniekschrijver vertelt, dat dcz<
nuttige instellingen aan de heeren Rosa ei
Ponrtaille haar ontstaan te danken hebben.
ROOK EN DOOR SCHOOLKINDEREN.
De plaatselijke commissie van schooltoeaich
te Baarn heeft op verzoek van de afdeelini
Baarn van den Bond van Nedcrlandsche On
derwijzers een onderzoek ingesteld naar he
rocken door schoolkinderen. Dit onderzool
strekte zich uit over 9 lagere scholen, welk
worden bezocht, door 774 mannelijke leerlingci
Dit de ontvangen opgaven blijkt, dat op bijm
alle scholen door de jongens wordt gerookt
in het eerste leerjaar van alle scholen jon
gens van ongeveer 6 jaar werden ouder d
40 jongens 14 rookers aangetroffen, 10 pCt.
in het tweede leerjaar 125 jongens, 20 rooker
16 pCt.; in het derde leerjaar 111 jongens, 3-
rookers, 32 pCt.in het vierde leerjaar 11.4 jon
geus, 54 rookers, 47 pCt.; in het vijfde lee
jaar 138 jongen-s 65 rookers, 47 pCt.; in he
zesde leerjaar 122 jongens, 65 rookers, 53 pCt.
in het zevende schooljaar 6 jongens, 2 rookorf
33 pSt.; in het achtste schooljaar, van de m.
1. o.-scholen 7 jongens 2 rookers, in het negend
leerjaar van de 5 jongens 2 rookers. Totaa
rookten van 774 jongeim er 260 «f 33% pC
Onder rookers zijn samengevat joBfeiM, die a
en toe of geregeld rookten.
In het naar aanleiding van deze e»guétc o_
gemaakte rapport bevoelt de «ommissio als b
strijdingsmiddelen van bet kwaad aam eem do
ht-t personeel der Primses Juli naast heal a Ida a
gebruikt wordende eirculaire, welka gerich
wordt aan de ouders der leerlingen en waar-
is afgedrukt het afkeurende oordeel de
Baarnsche geneesheeren over het tabaksgebrui
door de kindoren
