versterkend
goedkoop
VAN
BUITENLA
BINNENLAND.
Staten-Genersal.
KORT OVERZICHT.
steeds gezegd:
w ket
DUITSCHLAND. De rijkskanselier en de
minister van Oorlog hebben in den Rijksdag
feesproken over de ongeregeldheden in den
Elzas. Onder onbeschrijflijk rumoer verde
digden zij het optreden der militairen.
ENGELAND. De koning van Spanje is
naar Engeland vertrokken.
AMERIKA. Eenige federale generaals -wil
len zich aan Villa onderwerpen, waardoor
Önerta's macht verminderd wordt.
DUITSCHLAND
De relletjes in den Elzas
Aan de Tel. onÜeenen wij de volgende mede-
leeling omtrent een incident, dat zich Zon-
ia ga vond 'te Meiz heeft afgespeeld.
Bii het voorbijtrekken eener militaire pa-
hroifille had een vrouw, die met haar man
»en wandeling maakte, gelachen, hetgeen den
tommandant der troep aanleiding gaf, het
Tchtpnar te arresteeren. Weldra verzamelde
lich een menigte rondom de soldaten," en toen
tan de hoofdwacht nog vier man, onder aan
toering van een onderofficier verscheen,
ontstond er groote opwinding onder het pn
bliek. Een knaap, die de soldaten plaagde,
floor voor hen te gaan staan, en op horhaal-
fleliik gegeven bevel zich niet verwijderde.
Seed de beroering nog meer toenemen en het
|iad licht tot ernstige feiten aanleiding kun
nen geven als niet een politie-coiumissaris
Verschenen was, wien het ten slotte gelukte
fle kalmte eu orde te herstellen en de pa
trouille te bewegen het bovengenoemde echt
paar in vrijheid te stellen. De knaap, die
eigenlijk de oorzaak was, dat het incident
een dreigender aanzien kreeg, werd door de
politie ingerekend om verdere ongeregeldhe
den te voorkomen.
De burgemeesters der in 'tcentrum van
Elzde-Lotharingcn gelegen steden hielden
Dinsdag te Straatsburg een vergadering in
het gebouw van den Landdag, en gaven, mei
het oog op de voorvallen te Zabern, hunne
Sympathie voor deze stad en haren burge
meester te kennen.
In een motie werd de vrees geuit, dat dftor
't optreden der militaire overheid hét staats
belang op onverantwoordelijke ernstige wijze
benadeeld is.
De Rijksdagafgevaardigde voor Zabern de
heer Adolph Roeser, heeft een open brief be
treffende de voorvallen in genoemde 6tad aan
flen Rijkskanselier gericht, waarin hij ó.a.
«egt:
„Door den toestand verkeerdelijk voor te
stellen, heeft de minister van Oorlog belet,
dat de kalmte weder terugkeerde. Hij ver
schuilt zich nu achter het ©pper-commando
ie Straatsburg. Bestaat er dan voor den Rijks
kanselier geen rechtsmiddel, om generaal von
Deimling te wijzen op bet onwettige in bet
optreden van den regimentscommandant te
Zabern
Het gebeurde in bet kleine plaatsje Zabern
In den Elzas beeft langzamerhand afmetin
gen aangenomen, die niet onderschat mogen
en kunnen worden. Het is niet slechts de be-
leediging van enkele burgers uit den Elzas
door een ouhebbelijken jongeling van 19 jaar,
flio luitenant is, doch het ie een conflict ge
worden van het militaire gezag met de bur
gerlijke wetten.
De gevolgen hiervan kunnen groot zijn,
rooral bij de echt-Duitsch-militaire houding,
die door de regeering in deze kwestie weer
Wordt aangenomen.
Gisteren is het voorgevallene te Zabern in
n Rijksdag behandeld en zoowel de Rijks-
anselier als de minister van Oorlog hebben
lich hierbij onderscheiden door buiten
gewone heftigheid tegenover de burgerlijke
autoriteiten en een door dik en dun verde
digen van het optreden van luitenant Forst-
oer en de militaire overheid in het algemeen.
De verontwaardiging onder de leden van
den Rijksdag was zoo goed als algemeen en
uitte zich in een votum van wantrouwen,
ondersteund door deu geheelen Rijksdag, be
halve de rechterzijde (de ultra-conservatie
ven).
De Berlijnsche correspondenten der verschil
lende bladen geven in lange telegrammen een
Uitvoerig relaas van deze rumoerige zitting
Van" den Rijksdag.
Een schandaal als gistermiddag in den
Rijksdag heb ik nog nooit te voren beleefd,
schrijft die van het Hbld. Het begon al, toen
de Rijkskanselier sprak eu het steeg tot het
uiterste van lawaai makerij in een parlement
tijdens de redevoering van den minister van
Oorlog. De geheelo Rijksdag, behalve de ul
tra-Conservatieve partij, verkeerde in een
agitatie, zoo wild en zoo woest, dat de spre
kers dikwijls moesten ophouden, omdat allen
door elkaar spvaken, lachten, juichten, gil
den, gierden. De voorzitter, steeds de hel
zwaaiend, was niet hij machte de orde te
handhaven.
De verontwaardiging was zoo groot en zoo
goed als algemeen in den Rijksdag en zal ook
groot en zoo goed als algemeen zijn in den
lande. Want zoowel de Rijkskanselier als de
minister van Oorlog hebben het militaire
régime in Zabern, de maatregelen van den
commandant van Straatsburg, goedgekeurd.
Eu de Rijkskanselier deed dit, niettegenstaan
de hij moest toegeven, dat luitenant von
Forstner onbehoorlijk gehandeld had met zijn
beleediging aan de Elzassers.
Was de bonding van den Rijkskanselier,
die het militaire régime onvoorwaardelijk in
bescherming nam, erg, en zelfs ergerlijk, de
minister van Oorlog maakte het meer dan
bar.
De correspondent van de N. R. Ct.^ seint
daarover:
Vervuld van den geest, waarmede von
f'orstner en de zijnen te Zabern hui6 houden,
eeft de minister van Oorlog von Falkenhay
gesproken. Misschien kan men het hem niet
eens zoo kwalijk nemen. Men had hem, op
Zijn eerste beleefde woorden in den Rijksdag
afgaande, voor zoo iets als een diplomaat ge
houden. Gisteren is hij gebleken een man te
lijn met „kazernetaktiek", waar met grove
„Schneidigkéit" op zijn tijd het meeste bereikt
wordt. Hij heeft alle voorzichtigheid en alle
zelfbebeersching uit het oog verloren op het
oogenblik, dat deze meer dan ooit yereisebt
was. Hij verdedigde het onhebbelijk luite-
nantje door dik en dun en zeide o.a. dat de
militaire overheid zich niet zou schikken naar
breeuwende Telletjesmakers en ophitsende
Bij deze woorden brak onaer de sociaal
democraten, de Elzassers en in het Centrum
•en oorverdoovend geschreeuw los, dat mi
nuten lang duurde.
Hij vertelde de enormiteit, dat hij veel res
pect voor den eerwaardigen leeftijd heeft,
maar de beste en eerwaardigste grijsaards
kunnen het voorbeeld van een enkelen fnis-
schen jongen officier of onderofficier niet
■vervangen. Het leger heeft zoo groote be
hoefte aan jeugdige aanvoerders, dat het
gaarne eenigszins onbehouwen uitlatingen
van jeugdigen overmoed op den koop toe
neemt (1) „Het leger is een vreeselijk wapen
en het moet het zijn als het zijn doel berei
ken wil. Het is niet geschapen om politie
dienst te doen. Ook ik betreur bet in hoog®
mate dat het, nadat de militaire overheid de
burgerlijke overheid vele malen tevergeefs
gewaarschuwd had, daartoe heeft moeten ko
men. Maar grijpt het leger eenmaal in, dan
is hardheid onvermijdelijk."
Men ziet het, „das Militar"!
Na deze vertooning van de regeering nam
een van de beste redenaars van den Rijksdag,
de centrum-afgevaardigde Fehrenbach, het
woord. Met ijzige kalmte veroordeelde hij de
houding van de regeering. Telkens vielen
hem stormachtige ovaties van bijna het ge-
heele huis ten deel. Zelden is een redenaar in
den Duitschen Rijksdag zoo warm toege
juicht. Fehrenbach zeide o.a.: „Als dé rijks
kanselier tot bescherming van het recht van
de openbare macht geroepen is, dan moet hij
daarvoor zorgen, maar daarvan heb ik niets
gehoord."
Spr. hoopte, dat; de woorden van den mi
nister van Oorlog geen weerklank zouden
zijn van gesprekken, die deze kort geleden
gehouden had. Spreker doelde daarmede op
de verantwoordelijkheid van den Keizer.
Wat zullen de gevolgen zijn!
Ongetwijfeld zeer ernstige, want zoo iets re
actionairs. zon men zelfs in Pruisen niet ver
wachten.
ENGELAND.
De Spaansche koning naar Engeland.
De I---jug. van Spanje, komend uit O os! u-
rijk- lije, arriveerde gisterochtend 01 8
uur Jw Parijs en vertrok vervolgens naar
Engeland
AMERIKA.
Huerta's kracht verminderd
Hét volgende Reutertelegrain uit New York
ontvangen wijst, erop, dat de macht van
Huerta blijkbaar gebroken is. Uit Juarez
wordt gemeld: In het hoofdkwartier van ge
neraal Villa zijn vredesonderhandelaars uit
Chihuahua aangekomen, om de voorwaarden
mede te deelen, waaronder zeven federale ge
neraals zich bereid verklaarden zich aan Vil
la te onderwerpen. Hierdoor schijnt dé kracht
van Huerta in het noorden gebroken.
Met Engeland schijnt deze slimme dictator
op zeer goeden voet te verkeeren.
DE BALKAN.
De vorst van Albanië.
Aiaoi de „KöLn. /.eitung" wordt volgens Keu
ter uit Berlijn bericht, dat thans alle giroote
mogendheden aan de regeer.hig te Berlijn me-
(le-lèeling hebben godman, dat zij zich mtt die
Candida tuur vajt prins Wilhelm zü Wied voor
den troon va» Albanië kunnen vereenigen.
Aan den prins zal daarvan kennis worden ge
geven.
Men vreest dan ook, 'dat do opdraent aan
d« postkantoren in de praotjjk nog menige
moeilijkheid zal opleveren.
DE VERBINDING LUIK—ROTTERDAMS
De afgevaardigde en Senatoren van Luik zijn
gisternamiddag, zooals de Tel. uit Brussel
verneemt, ontvangen door den minister van
Openb. Werken in België, v. Helleputte, aan
wien zü verzochten spoed te zetten achter de
herstellingswerken en de kanalisatie van de
Maas van Luik tot Visé, ten einde Luik in
verbinding te etellen met Rotterdam. De mi
nister antwoordde, dat, wat betreft de kana
lisatie van de Maas van Luik tot Visé, hij
handelend optreden kon en dat hij daarvoor
een crediet op de begrooting had geplaatst,
maar het overige gedeelte van den arbeid
hing af van een nog met Nederland af te
sluiten definitieve overeenkomst.
Ex-Koning Manuel.
Ex-K-oning Manuel van Portugal en zijn
gemalin, die thans geheel en al hersteld is, zijn
naar Engeland vertrokken.
HOFBERICHT.
Naèr wij vernemen, zal Z. K. H. Prins Hen
drik zich, in verband met zijn tuur, eérlahg
weder voor eenigen tijd' naar den Tauuus
hegeven. Ned.
LIT DE STAATSCOURANT.
Bij K. B. is, met ing. van 16 Dec., benoemd
tot dir. teiegroafkant. te Vlaardiingen A. G.
Brurieen, thans hoofdcomm. telegr.
Bij K. B. is benoemd tot ridder in de OTde
van Oranje-Nassau, de regent van Alang (Am-
boina) Matheus Joweplvus Edsuard Patty.
DE BEBOUWING VAN DEN DAM TE
AMSTERDAM.
De gemeenteraad van Amsterdam hééft
goedgekeurd de voordracht van B. en W.
om het midden-Damterrein in erfpacht uit
te geven aan een combinatie, die er een
hotel-caférestaurant zal bouwen, volgens de
plannen van den architect Kromhout.
ART. 3C9 INVALIDENWET.
Men schrijft uit postkringen aan de Neder
lander, dat er eenige ontevredenheid heerscht
onder het personeel der postkantoren in de
groote steden, aan hetwelk zonder dat het
wordt uitgebreid of op eenige wijze wordt
schadeloos gesteld, de nieuwe werkzaamheden
in verhand met de rente-uitkeering volgens
art. 869 der Invaliditeitswet is opgedragen.
De directeur-generaal der P. en T. heeft in
een circulaire aan dat personeel een beroep
gedaan op zijn medewerking, maar, ofschoon
het daaraan niet ontbreken zal, is toch niet
verzwegen dat men dit al een zeer goedkoop®
manier vindt' om de Rijkswetten uit te voe
ren. Verscheidene ambtenaren zullen er eeni
ge uren na hun toch reeds drukken dienst
aan kunnen opofferen. Men vergete niet, dat
bijv. een stad als Den Haag een 3000-tal rente
trekkers za! Lebben, verdeeld over hoofd- en
verschillende bijkantoren. De eerste aanmel
ding dezer gegadigden moet plaats hebben
Dinsdag ai. en de volgende dagen, aan bet
hoofdkantoor. Daarvoor zijn bijzondere maat
regelen getroffen. De oudjes zullen daar kun-
neu opgeven waar zij voortaan bun pensioen
willen balen, en het ligt in den aard der zaak,
dat bijkantoren in volksbuurten de grootste
klandizie zullen kriigen. Nu stelle men zich
voor dat op enkele dagen der week zich een
paar honderd gegadigden aan de schaarsche
loketten der bijkantoren aanmelden, die voor
de ontvangst moeten teekenen. Maar er zul
len er bij zijn die niet, of niet meer, kunnen
schrijven, voof wie getuigen noodig zullen
zijn om bet kruisje te .ratificeren.... Wat ml
het wachtende publiek wel zeggen dat in
«oatkantore komt om er postzaken te do IS*
Verdacht van moord. Op wei ongewone
wijze heeft de Amsterdamsche politie dezer
dagen de verblijfplaats ontdekt van een
Duitscher, die in zijn vaderland werd ge
zocht ais Verdacht Van moord, zegt het Hbld..
Maandagavond werd aan de politie mede
gedeeld, dat in een woning in de Swee-
ickstraat een Duitscher ziek lag. Een
inspecteur van dat bureau ging naar het
opgegeven adres en trof er een ongeveer
35-jarigen Duitscher' aan, die blijkbaar aan
een der beenen gewond was-. Een gemeen-
te-arts verscheen en onderzocht den Duit
scher. Toen bleek, dat deze een groot aan
tal verwondingen, veroorzaakt door hagel
korrels, in het bovenbeen had. Omtrent de
oorzaak daarvan wensehte de Duitscher zich
niet uit te laten. Daar de man bovendien
lijdende bleek te zijn aan pleuris, werd hij
per autoziekenwagen naar het Wilhelmina-
gasthuis vervoerd en daar opgenomen.
Inmiddels ging de politie aan het infor-
meeren. De Duitscher woonde ongeveer een
week aan het adres in de Sweélinckstraat.
Aan de Duitsche justitie werden inlichtin
gen gevraagd met het gevolg, dat uit Mun
ster in Westfalen het telegraphisck verzoek
om aanhouding van de justitie aldaar kwam,
daar de man verdacht werd van. moord.
Zijn uitlevering zou door de Duitsche jus
titie worden gevraagd.
De feestvreugde verstoord. Bij een Dins
dag ter gelegenheid van de viering van het
onafhankelijkheidsfeest te Brielle gehouden
ringrijderij had een ongeluk plaats. Een plan
kier waarop het muziekkorps van de torpe-
disten had plaats genomen, zakte ineen, toen
een paard en wagen, dat met de ringrijderij
mee reed, passeerde. Door het gekraak schrik
te het paard, sprong opzij, waardoor de wa
gen kantelde en omviel; het paard rukte zich
los eu sprong tusscben de vele toeschouwers,
die aan den havenkant geschaard stonden,
waardoor eenige personen vande been geraak
ten en een paar anderen door het hollende
paard, dat van den kant sprong, in de haven
wei-den gedrongen. De in het water geval
lenen werden, zooals het A. H. mededeelt,
spoedig op het droge gebracht; een zestal per
sonen, d'ie allen meer of minder ernstig ge
kwetst waren, moest zich onder geneeskun
dige behandeling stellen; een tweetal jonge
meisjes moesten in het ziekenhuis ter ver
pleging worden opgenomen.
Overreden en gedood. Op den Haagwég
onder de gemeente Rijswijk is Dinsdagavond
door de stoomtram Delft's Graveivhage de
40-jarige G. Visser uit Vlaardingen overre
den en gedood.
l>e moord in de Diamantslijperij te
Amsterdam.
Dank zij de oplettendheid van een bezoe
ker eener Stadsbank van leen ing kan in
zake den moord op den opzichter De Ruy-
ter thans een nieuw spoor gevolgd worden.
Dinsdagavond vervoegde zich bij de po
litie te Amsterdam een man, die mededeelde
dat hij had opgemerkt hoe Zaterdagavond
tusschen 8 uur en half negen bij de Stads
bank van leening no. 9 aan de Heereii-
markt, een persoon, di© diamant ter helee-
ning aanbood, zich stilletjes had verwijderd.
Hij had den man die sterlc naar jodoform
rook en een verband om't hoofd droeg,
speciaal opgenomen.
Naar aanleiding' van deze verklaring,
stelde de politie op last der justitie een
onderzoek in bij de Stads hank van lée-
A^an hank no. 9 op.de Heerenmarkt bleek,
zooals de Tel. verneemt, dat inderdaad Za
terdagavond tusschen 8 Uur en half negen
een persoon zich aan het loket „beleenin
gen" vervoegde, ten einde een partijtje dia
mant aan te bieden.
Zoodra de man de papiertjes, waarin de
diament gepakt was, had overgegeven aam
den ambtenaar, zeide deze hem, dat hij zich
moest vervoegen aan de hank' no. 1 op
de O.Z. Voorburgwal 300. De man had het
type van een zeeman, was van gewone, mid
delbare lengte, leek pl.m. 50 jaar oud en
droeg 'n grijzenden breeden knevel. Aan
een van de achterwangen had hij een op-
vallend-roode plek.
De man heeft zich daarop verwijderd. Of
hij zich daarna naar de bank no. 1 heeft
begeven, is niet zeker. Doch het staat vast,
dat j.l. Zaterdagavondavond omstreeks 9 uur
zich een man met een partijtje diamant ver
voegde, ten einde dit te beleenen De amb
tenaar, die den man hielp, heeft hem niet
goed opgenomen en vestigde zijn aandacht
meer op de partijtjes diamant, dan wel op
den man, die het aanbood. Alleen herin
nert de ambtenaar zich, dat de man niet ver
bonden was aan het hoofd. Over het ver
dere signalement van den beleener moet de
ambtenaar nog nadenken.
Gisterenmorgen is het partijtje diamant
in beslag genomen door de rechercheurs Rijs
en van de Pol, die de pakjes deponeerden
bij dèn rechter-commissaris.
Nader zal onderzocht worden, of deze dia
manten inderdaad van den diefstal aan den
Overtoom afkomstig zijn.
een .wijziging zal voeren van liet parlemen-1 aKermin,st te schamen, maar gij zult des
taire stelsel. Zoodra zich tusschen de beidei j ®taan, naarmate gij U die oorsprong
burgerlijke partijen een wig gaat inschuiven, s herinnert.
een partij, die haar wezen is verschuldigd J!fL?u jjieerderheid jian de linker
«triid tee-en de bureerliike crond- Z1J^0 ontstaan? Zy is noeli de vrucht van
aan
r strijd tegen de burgerlijke grond-
slagen der maatschappij, dan wordt hel voorgemeenschappelijk bedoelen, noch van ge-
dfe partijen zeer moeilijk hun oude posities te meensonappel ke. actie, noch van accoord. Een
behouden en 't djocft.hen vragen of 't wel móge
lijk! is voort te gaan elkander op ideologische
gronden te bestrijden. In ons land waar wij
geen absolute monarchie hebben, klemt dat
nog veel meer dan elders waai' het uitvoe
rend gezag zich niet stoort aan de beslissin-
a van het Parlement Het is de vraag, of bij j
m groei der soc.-dem. partij, op den duur
zelfs het monarchale karakter van onzen Staat
wel kan worden gehandhaafd, en of niet de
burgerlijke rechtsorde er door zal worden
aangetast, nog voor Zij inhet volk meerder
heid heeft.
Tegenover eigen burgerlijk standpunt zal
een Kabinet dus het best handelen door de
laatste obstakels weg 'te nemen die de mede
werking van een groot deel des volks belem
meren.
Daartegenover staat de illusie van een ze-
coalitie van Jinksche partijen heeft niet be
staan, en er was dus ook niet te verwachten
een coalitie-ministerie uit die partijen. Het
aanbieden van de portefeuilles aan dé so
cialisten was een zeer verkeerd, gevaarlijk
en onrechtvaardig ondernemen. Hun, die zich
over deze portefeuilleweigering zoo hebben
verblijd, wü Spr. de vraag stellen: Zijt gij,
vrijzinnigen, over de oplossing der crisis zoo
tevreden? Hebt gij vertrouwen in het slagen
van den arbeid van dit Kabinet? De heeren
lachen, en 't is misschien ook een dwaze
vraag, maar ais men de heeren hoort foeteren
over de weigering der portefeuilles, dan zou
men toch zeggen dat alles in de lucht hangt,
De heer DE MURALT: Het is nog al mee
gevallen 1
De heer TROELSTRADaar heb ik Het
mijne ai van gezegd, het is niet meege
vallen, maar het moest in onze verhoudin
v x. iiwtu amg op komen in ons constituoneel huid,
sociaal gebied tusschen mannen als de hee-jg^ „itMn w,A„r hehóéfta.
kei' burgerlijk centrum voor samenwerking op
A (IA h ro u
ren Aalben» en bijv. de vrijzinnig-demokra- isPr-
TWEEDE KAMER.
ALGEMEENE BESCHOUWINGEN.
(Zitting van gisteren.)
De heer TROELSTRA (s. d.) zet (nadat de
zitting wegens onvoltalligheid eerst te half
half! 12 geopend is) zijn rede voort. Hij be
toogt dat de groei der S. D. A. P. op den duur
ijle «aj. maken, en tolti
ten. Als de antithese de
beheersent zat dit burg
men kunnen. Thans is de Concentratie nog de
bevestiging van de antithese, waarvan Spr.
haar geen verwijt maakt, omdat zij niet an
ders kan, maai' spr. stelt zich toch voor jdat
bijv. 'de heer Tydeman veel nader slaat aan
don heer Lobman dan bijv. aan menig man
van links. De arbeiderspartij echter staat bui
ten zulk een komend burgerlijk hervormings
centrum, schoou er in vele opzichten samen
werking zou kunnen zijn, veel beter dan
die thans mogelijk is. Spr. kan evengoed sa
menwerken met bijv. den heer Aalberse als
bijv. met den heer Boe.
De groei der arbeidersklasse, betoogt spr.
verder, is de groei der sociale hervorming,
Sprekende over de vragen der S. D. A. P.
aan de herstemmings-candidaten, zegt spr.
niet te kunnen begrijpen hoe men den vrij
zinnigen van rechte eenig verwijt hééft kun
nen maken over hun antwoorden. Er is nie
mand onder hen geweest die in eenig opzicht
zijn eigen waardigheid heeft ptrijsgegéven. Het
te natuurlijk heel gemakkelijk dit te beweren,
als men zelf hét voordeel eener zoodanige toe
nadering niet geniet.
Overigens is de bebeekenis dezer herstein-
mingsvragen overdreven, zoowel van dén kant
der soc.-dem. zelf, als van dien der liberalen.
Het „Vad." bijv. zeide: wij willen toch
nooit iets andero, maar bijv. dé „Nieuwe Ct."
wilde iets anders wel, en dus constateert. Spr.
dat er wél gewonnen is. Gewonnen voor de
beide sympathieke eischen van hét verkie-
zingsprogram, algemeen kiesrecht in de eer
ste plaats. Dr. KuypeT heeft altijd getracht
een eigen christelijk algemeen kiesrecht te
formuleeren, maar deze hutspot is door man
nen als den R. K. prof. Struyken afgekeurd,
en het is nu vopr goed van de baan.
Er zal dus in dezo Kamer voor het alg.
kiesrecht een goede kans zijn, als de stem
ming niet wordt vertroebeld door hoog poli
tieke overwegingen.
Wat het vrouwenkiesrecht betreft Spr. wijst
op den groei der burgerlijke en der prole
tarische vrouwenbeweging.
Yfat het Staatspensioen betreft, als op
9 December de eerste uitkeering dei' ouden,
van dagen geschiedt, dan .is dit te dankenj
aan de S. D. A. P. Warm geworden voor het
Staatspensioen, wil men van links nu nieti
meer van de verplichte verzekering wetej
„,,,tiek niet meer iaal1 heeft> zichzelf te compromitteeren door
ir npTttmm Vr viv é»ao waarheid tegen de sociaal-democraten uit
K centrum er KO- dcnrl. Spr. hecft
al gehoord: Dit of dat bevalt mij niet in dé
uitvoering van het concentratieprogram, dan
kunnen zij op onzen steun rekenen als zij
die willen verbeteren.
De heer ROODHUIZEN: Nou, dat is een
royaal aanbod 1
De heer TROELSTRA: Niet waar?
Spr. vraagt overigens of misschien een Ka
binet onder Borgeeius vriendelijker zou zijn
ontvangen aan rechts. Of, indien de heer Treub
minder geeft dan het program belooft, of
dan de heer Bos hem daarom zal afvallen?
Naaa' Spr. meent is dit Kabinet dan ook het
meest levenskrachtig Kabinet dat er komen
kon.
Spr. eritiseert het verwijt der vrijzinnigen
als zouden de e. d- bet kiesrecht en het
Staatspensioen in den steek hebben gelaten.
Het eenige wat de s, d. gedaan hebben, is
dat zij gezegd hebben: 't is niét onzè tijd
om in de boot te gaan, <en zij hebben die
boot geen stoot gegeven naar den volgenden
Steiger. De concentratie weigerde eveneens,
totdat nu de heer Dort met zijn staf is inge
sopt-
De heeren van links hebben vooraf men
zie „De Vaderlander" van 7 Sept. 1912 —4
Als links wint, zal er geen vrijzinnig-
socialistisch Kabinet komen, als een sok
ciöjal-democr&at Minister werd kan hij im
mers geen sociaal-demokraat blijven. Boven
dien hebben de heeren toch overal gezegd*
Kiest toch geen socialisten, die kunnen immer*
niets tot stand brengen I Hebben de soc.-
democraten ooit gezegd: Wij zullen het wei
doen, zóó slecht zijn wij niet? Neen, inte
gendeel, Dr. Bos heeft gezegd, dat wij dd
kiezers hebben misleid. Neen, zegt Spr. tot'
dr 'Bos: Gij hebt ze misleid. De concen
tratie had dus geen recht uit de jK>rtefouil-
Ieweigering conclusies te trekken ten nauee-
le der S. D. A. P.
Tanpr wijdde de spreker uit over het aanbod
van de portefeuilles en wat daarmee in verband
staat. Het aanbod van de concentratie, zoo stel
de sor was niet een goed politiek beleid. I
was gedaan met de wetensdiap dat er een vat
werd opengezet voor de sociaal-democraten. De
heer Roodhuyzen had reeds gezegd: de heeren
zijn geen sociaal-democraten als zij het aanne
men. Dit aanbod was bovendien paricssentair
r-\ J Lmuaran UW! uftt
en kan hét Staatspensioen worden verwezen-
'v QU1U1SÏ. L/C i
"'spr. komt nu de redon v»n dgt fSjÜS^iISSÏaSJ?™
onjuist. De vrijzinnigen bewerea 4**
w, eischt het parlementair
der verkiezingen-. Hij beschouwt uitvoerig
geen in de correspondentie Bos-Troelstr» ie
behandeld. Een verbinding tusschen concen
tratie en het Kabinet-Gort van der Linden ia
eeöst tot stand gekomen na de samenspreking
tusschen die beide. Zijn constitutioneele zin.
hoeft hem doen inzien dat elk. op tredend Ka
binet rekening moest houden met de uitspraak
der kiezers ter zake van de beide hoofdpun
ten van het concentratie-program. Is aan da-
ze uitspraak gevolg gegeven, dan acht hét
Kabinet zijn taak volbracht. Hierin ligt de
verbinding van dit ministerie met al wa|tj
vooraf is gegaan, het staat over de partijen
heen in directie verbinding met de meerder
heid welke heeft gezegevierd. Het is als zoo
danig ook niet wat men onder een koninklijk
11 au a UKKCllUC, umtu *-M
mentair stelsel niett geiisdü Anders zou ook
het tegenwoordige kabinet daarmede in strijd
Z'jDe socialisten - zeide spr. ^ben tauï
verantwoordelijkheid begrepen ze
aangeboden allerlei voorwaarden, die echter van
de hand zijn gewezen. Zoo'n ministerie met|
socialisten er in zou nooit homogeen zijn, zegt
sor en hij wijst dan op al de verschillen die ex
ron tusschen liberaal en socialist: de klassen
strijd eerst, de republikeinsche gezmdheia^ae
„politieke neutraliteit" op de school, het anti-
militarismeu
Dat zijn alles argumenten tegen een liberaail
socialistisch kabinet. De liberalen verwarden be*
partijbelang met het landsbelang en bilden
zegt Sur. tot, do Regeering
