Smakelijk Brood
Electr. Luxe-Broodfabriek
^ederiaadsclie R. K, Volksbond voor
Haarlea en boiten;emneoten.
Mengelwerk.
I m J!
zal gat
lie H.H.
fstoogmia
Lof.
j de van
en der
-8.
"Vriendenkring van liet Ailerli. Sacrament.
Eerevoorz. Z.D.H. de Bisschop van Haarlem.
Deze vereeniging, opgericht 12 Maart 1897,
stelt zich ten doel de devotie tot het Allerh.
Sacrament onder de mannen te Haarlem en
aangrenzende gemeenten meer en meer te
bevorderen en te verspreiden en wel in het
bijzonder op dagen van aanbidding en vuer-
tig-uren-gebed. Ze telt ruim 200 leden, die
jaarlijks minstens 50 cents bijdragen en houdt
hare vergaderingen gewoonlijk in t gebouw
St. Bavo, waarop verschillende besprekingen
den Kring betreffende, worden gehouden,
meestal een geestelijk spreker optreedt eu de
samenstelling der processies plaats viudt.
Aanmelding voor lidmaatschap kan geschie
den bij de beeren I). Janse, Jausstraat 20rood,
voorzitter, en Willem Robbers, Raamsingel
88, le secretaris.
Eerbied in Gods Huis.
Doel is: de orde en de eerbied voor het
H. Sacrament des Altaars in de kerken te
bewaren en te verhoogen. Voor dit doel
wordt de medewerking van nog vele leden op
prijs gesteld.
Dagelijkseh bestuur ie: C. van Wieringen,
voorzitter; J. van der Aart, Kouiugstein-
straat 19, secretaris; L. de Hooi, penning
meester.
Patronaat van St. Josephs-A mlxaehtsleerlin-
gen. Nieuwe Groenmarkt, 22.
Bescherming en steun aan jongens uit de
door do St. Vincentiusvei'eenigijig bezochte
gezinneu en aan die, welke om een of andere
reden geen plaats kunnen vindon in de Pa
rochiale Patronaten. President: F. Kimman.
Geestel. Directeur: p. A. Ellerbeek. Secreta
ris: J. v. d. Pa voort, Gierstraat 44.
Geloof en Wetenschap.
Doel: Het beboud en de ontwikkeling der
katholieke beginselen, bizondcrlijk onder de
meer ontwikkelden.
Dagelijkseh Bestuur: J. Roodnat, voorz.;
O. Smit, Penningmeester; H. Kraetzer,
Rnadbuisplein, Heemstede, secretaris.
St. Elisabeth's Vereeniging.
Het doel der St. Elisamcth's Vereeniging is
Arme zieken te bezoeken en vau versterken
de middelen te voorzien. Inleveren van zie-
kcubriefjee Maandagavond tusschen 7 uur en
half 9, Woensdag eu Vrijdagmiddag tusschen
I en 2 uur, Jansstraat 49.
Het Bestuur: Mej. S. J. M. Proot, presiden
te; mej. C. A. de Wildt, vice-pres.; mej. M.
J. v. d. Pigge, secretaresse, mej. J. J. H. van
Liemt, '2e secretaresse; mej. S. J. Proot, pen
ningmeesteres; mevr. A. vau Dieren Bijvoet
van Rijn, 2e penningmeesteres; mej. A. J. G.
Gallenkamp, bestuuslid.
R. K. Vei', t. Bescherming v. Meisjes.
Secretariaat Villa Beukenoord, Bloemondaal.
De Vereeniging heeft ten doel alleenstaan
de meisjes te beschermen tegen gevaren, die
geloof of zeden bedreigen.
In het Tehuis Ged. Oude Gracht 111, is gele
genheid tot huisvesting en ontspanning voor
winkeljuffrouwen en dienstboden.
Bemiddelingebureau voor dieustaauvxageu
en aanbiedingen geopend Dinsdag 3—4, Don
dei-dagavond 89.
AJovr. Wed. IJpma-Beijiies, pres; mej. J.
Deckers, secretaresse, Villa Beukenoord,
Bloemendaal; mej. A. Middeldorp, penning-
meesteresse.
R. K. Meisjes-patronaat „St, Rosa".
Gevestigd Nassaulaan 50.
Het patronaat werd opgericht 5 Februari
1894. Het doel is Rooinscb-Katholieke meisjes
uit den arbeidenden 6tand en van den leeftijd
vau 12 tot 16 jaren tot brave en degelijke
dienstboden te vormen.
Ter bereiking van dit doel ontvangen zij
geheel gratis onderricht in naaien, verstel
len, knippen, merken, mazen en stoppen; als
mede herlialingsonderwijs in de Godsdienst
leer en gewijde geschiedenis, in het lezen,
schrijven en rekenen.
De oudste leerlingen ontvangen twee keer
per week onderricht, hetzij des Maandags en
Woensdags, of des Dinsdags en Donderdags;
de ecrstbcginncnden alleen des Vrijdags.
Alle lesson worden gegeven des avonds van
half zeven tot balf negen.
Nieuwe leerlingen worden in de maanden
Juli en December aangenomen.
Voor de leerlingen bestaat er een spaar
bank en een strijkcursus.
lederen lsten Woensdag der maand des
nam. van half drie tot half vijf ie het bestuur
te spreken in het Patronaat omtrent de be
langen der leerlingen.
Het bestuur beslaat nit: mej. J. D. C. Loo-
meüer, presidente; mej. J. M. Bak, penning-
meeeteresse; mej. M. C. M. de Graaff, secre
taresse, Zijlstraat 13—15. Geestelijk adviseur
is de Weleerw. Pater A. M. Ellerbeek.
R. K. Tehuis voor schoolgaande kinderen
„Sint Ludovica".
De Sint Lud'ovica-vereeniging stelt zich ten
?°«1 hulp te verleenen aan ouders, die niet
ln staat zijn hun kinderen buiten dc school-
II ren te verzorgen. Inlichtingen te bekomen
aan het Tehuis, Ged. O. Gracht 111, iederen
werkdag, uitgenomen des Zaterdags, tusschen
Ia \v«>nr en acht. Geestelijk adviseur is
elLerw. Pater A. M. Ellerbeek.
Maria-Vereeniging.
Secretariaat Jordensstraat 12.
De vereeniging heeft ten doel het alcoholis
me in katholieken geest krachtdadig te be
strijden. De leden zijn geheelonthoudster of
afschafeter. Lidmaatschap van de Maria-Ver.
vanaf 16 jaar, van den Meisjesbond van 12
iot 1G jaar, van de St. Anna-Ver. voor kinde
ren beneden 12 jaar.
Mej. N. Krnysman, pres., mej. M. v. d.
Veen, secretaresse, JoTdensstraat 12; mej. C.
Russell, penningmeesteresse.
R. K. Kring.
Het doel dezer vereeniging is, eene nanwe-
aaneensluiting onder de R. K. Jongelie-
van Haarlem en aangrenzende gemeen-
<j6n' jongelieden, die ten minste tot den mid-
leï5®tand gerekend kunnen worden en den
van 18 jaar bereikt hebben, te bevor-
X)
van ee^0^ wil zij bereiken door het houden
en het** ^cieteit met leestafel, het oprichten
lïLstandhouden van eene bibliotheek,
houden van lezingen, conferenties en
voordrachten, door muziek en zang en verder
door alle wettige middelen, die volgens Ka
tholiek beginsel geoorloofd en aan boven
genoemd doel der vereeniging bevorderlijk
kunnen zijn.
Het bestuur bestaat uit: M. J. Muylaert,
voorzitter, C. H. Bosse, onder-voorzitter, H.
Th. Fibbe, secr., Jansweg 46, J. W. Th. Fib-
be, 2e seer., P. B. Kerkhoff,"penningmeester.
Geestelijk adviseur is de WelEerw. Pa
ter C. H. Caminada.
R. K. Militairen-Vereeniging, Zoetestr. 14.
De Vereeniging heeft ten doel: Bevorde
ring van godsdienst, zedelijkheid en trouwe
plichtsbetrachting onder de R. K. Militairen,
te Haarlem in garnizoen.
Tot dit doel heeft zij een eigen gebouw,
gelegen Zoetestraat 14, waarin zij aan hare
leden, de R. K. Militairen, gelegenheid geeft
zich eiken avond onder leiding van den
Eerw. Directeur en het Bestuur te vereeni
gen eu zieh aldaar met gepaste ontspanning,
en goede lectuur te vermaken en zich door
gebed te stichten.
Bestuur: WelEerw. Heer J. J. J. Noord
man, Pres.-Dir.; W. J. B. van Liemt, War
moesstraat 30, Secretaris; J. v. d. Star, Pen
ningmeester.
R. K. Slagersgezellen-Vereeniging „St. Joris"
Afdeeling Haarlem.
De Bond heeft ten doel: de zedelijke en stof
felijke verheffing der slagersgezellen op den
grondslag der lioomsch-Katholieke beginse
len.
Ledenvergadering eiken eersten Maandag
der maand, des avonds half negen, in het ge
bouw St. Bavo.
Het dagelijkseh bestuur bestaat uit de hee-
ren
E. C. SPRUIJT, voorzitter.
L. VAN LENT, secretaris.
W. VALKENET, penningm.
Katholieke Sociale Actie.
Doel: De katholieke sociale actie in den zin
der Encyclieken „Rerum Novarum" en „Gra
ves de Communi re" in gehoorzaamheid aan
Z. D. H. den Bisschop op de krachtigste wijze
te bevorderen, met uitsluiting van alle zui-
ver-politieke actie.
Bestuur: J. H. Visser, voorzitter; J. Ch.
Vintges, penningmeester.
J. W. M. Pasdeloup, Spaarne 41B rood,
secretaris.
R. K. Pol. Propagaudaclub.
Tot bijstand van het Bestuur der R. K.
Kiesvereeniging te Haarlem bestaat er eene
politieke propaganda-club, welke zich ten
doel stelt: de verhooging der politieke ken
nis en actie onder de Katholieken te Haar
lem.
Dit doel tracht zij te bereiken door:
a. het verschaffen van inlichtingen ter
verkrijging van bet kiesrecht;
b. het deelnemen aan de praetische ver-
verkiezingswerkzaamheden;
e. het opwekben tot toetreding als lid der
R. K. Kiesvereeniging.
Nieuwe leden kunnen ten allen tijde wor
den aangenomen en melden zich daarvoor
aan bij het Bestuur.
Het Bestuur: J. H. Visser, voorzitter, Nieu
we Gracht 46. G. J. Braakhuis, alg. secretaris,
Hageslranl 10.
Haarl. Kath. Esperantoclnb.
Het doel aangegeven door de Ned. Kat.
Esp. Ver.:
le. Verspreiding der wereldhulptaal Espe
ranto onder de Katholieken;
2e. de behartiging der internationaal katho
lieke belangen in den meest uitgebreiden zin
door middel van Esperanto.
Deze vereeniging, bestaande nit dames zoo
wel als beeren, houdt hare vergaderingen om
de twee weken op Donderdag, in St. Bavo,
Smedestraat.
Voorzitter is de heer W. M. de Boer, Heem
stede; secretaris de heer J. J. Vollaerts, Am
sterdamstraat 70.
R. K. Bibliotheek der Sint Vincentlus-
Vcreeniging.
Doel: De Christelijke beginselen te ver
spreiden door middel van boeken of tijdschrif
ten on door bet verkrijgbaar stellen van uit-
spanningslectuur, welke niet in strijd is met
de Katb. Geloofs- en zedeleer, tegen een
uiterst billijk leesgeld.
Lokalen: Nieuwe Groenmarkt, geopend
eiken Woensdag het geheele jaar, eiken Vrij
dag vanaf 3 October tot April, des avonds
van 71a tot 9 uur.
Schoterkwartier bij de kerk, geopend eiken
Vrijdag vanaf 19 September tot April des
avonds van 8 tot 9A uur.
Anthoniestraat, Zusterschool, geopend el-
ken Woensdag vanaf 10 September tot April
des avonds van TA tot 9 uur.
Dagelijkseh Bestuur: C. H. J. de Graaff,
President; P. J. v. Kessel, Plein 5, Secretaris;
G. Jansen Hendriks, Penningmeester.
Haarleinsch Brckkenhnis. Zoetestraat 13.
Doel: Alles wat overtollig of onbruikbaar
geworden is in de huishouding aan de lief
dadigheid dienstbaar te maken.
leder van welken godsdienst ook kan voor
lnttelen prijs koopen op Dinsdag, Donderdag
en Zaterdag van 9 tot 12 en van 2 tot 5 nur.
Het Bestuur bestaat uit de heeren A. F. J.
Nieberg, President; P. Honoré-Metz, Secreta
ris, Sehotensingel 77a; J. Olifiers, Penning
meester en A. F. H. v. d. Vaart.
R. K. Politieke propaganda-clnb „St. Petrus."
Schoten.
Zij is opgericht tot bijstand van het be
stuur der R. K. Kiesvereeniging te Schoten
(stadsgedeelte) en stelt zich ten doel de ver-
*L°°ipn£ der politieke kennis en actie onder
Katholieken te Schoten (stadsgedeelte).
Dit doel tracht zij te bereiken door:
Terschaffen van inlichtingen ter
verkrijging- van het kiesrecht;
B. het deelnemen aan praetische verkie-
zingswerkzaamheden;
C. het opwekken tot toetreding als lid der
R. K. Kiesvereeniging.
Het bestuur is samengesteld als volgt:
Sleeker, voorzitter, Billitonstraat 22; J. D.
v. Wieringen, secretaris, Gen. Cronjéstraat
115rood; Th. van Geldorp, penningmeester,
Borneostraat 15, waar zich ten alle tijde nieu
we leden kunnen aanmelden.
Propegandaclnb Leo XllI, fifflegom en O
Doel der vereeniging is het verspreiden van
het weekblad „De Christelijke Actie" en ver
dere werkzaamheden van die aard.
De vereeniging roep ijverige leden te hulp.
Het bestuur bestaat uit de heeren M. W.
Ruigrok, Loosterweg III, voorziter; J. v. d.
Linden, Mariastraat, secretaris; Jac. v. Leeu
wen, Krochtstraat, penningmeester.
Vereeniging „St Jeroen" te HHlegom.
De vereeniging St. Jeroen stelt zich ten
doel om eenmaal per jaar een Bedevaart te
honden naar Noordwijk, om daar de heilige
overblijfselen van St. Jeroen te vereeren.
Het bestuur bestaat uit de heeren: A. Was
senaar, voorz.; J. C. Kop, secretaris; W. van
Putten, penningmeester.
Eerbied in Gods Huis. Noordwükerhout
Het doel is hetzelfde als de Haarlemsche
vereeniging van dezen naam (zie boven). Ook
bier wordt de aanmelding van nog vele leden
op prijs gesteld.
Dagelijkseh bestuur is: L. v. d. Linde, voor
zitter; J. Turenhout, secretaris-penningm.
Bezorging op ieder gewenscht
tijdstip in alle omliggende
dorpen.
HENRI J, OMIELS,
Afdeeling HAARLEM.
Bondsgebouw Smedestraat 23.
M aa n d a g 8 Dec. Algemeens vergadering.
Spreker de Weleerw. beer Burwinkel.
Dinsdag 9 Dec. Commissie van Bijstand.
Vergadering timmerlieden. Bestuur metse
laars.
Woensdag lO Dec. Vergadering voor de
tentoonstelling. Algem. Propagandavergade-
ring ter inleiding van de jubelfeesten. Spre
kers Mr. J. Bomang en F. X. M. Schiphorst.
Donderdag li Dec. Arbeidsrecht. Rede
rijkers. s
V r ij d a g 12 Dec. Hoofdbestuur.
Zaterdag 13 Dee. 8 uur Hnlpspaarbank
Schoterkwartier. Half 9 spaarkas „St. Nico-
laas" (winterprovisie). Spaarbank. Steunco
mité. Inschrijving coöperatieve bakkerij. Bi
bliotheek.
Namens het Bestuur,
A. L. VOLLAERTS, Secr.
Afdeeling OVERVEEN en Omstreken.
Zaterdag 6 Dee. des avonds van half 8
tot half 9 zitting Spaarbank in het gewone
lokaal. Geen zitting Spaarkas.
Zondag 7 Dec. zal de H. Mis Tan 7 unr
worden opgedragen voor de leden der St.
Barbara-vereeniging. Alle leden worden hier
bij nitgenoodigd.
Mededeeling,
Den leden wordt ter kennis gebracht dat het
St. Nicolaasfeest door onvoorziene omstan
digheden is uitgesteld tot Maandag 15 Dec.,
des avonds ten 6 uur, in café Ruimzicht. Uit
ieder huisgezin mag slechts één geleider(ster)
mede komen.
Voor de a..s. bestuursverkiezing stelt de
beer Stale zich niet herkiesbaar, zoodat één
vacature openkomt-
Namens het. Bestuur,
W. v. d. AARDWEG, Secr.
Afd. VELSEN en OMSTREKEN.
Bondsgebouw: Rijksstraatweg L 24h.
Zondag 7 Dec., des avonds half 8, bui
tengewone propagandavergadeTing met de
welwillende medewerking der muziekver-
eeniging „Soli Deo Gloria", van Driehuis.
Spreker de WelEdele Heer J. W. Smit, Cen
traal President van den Ned. R. K. Volks
bond, te Amsterdam. Toegankelijk voor alle
R. K. Dames en Heeren van Velsen en Wij-
keroog. Aan de leden wordt kennis gegeven,
dat in het bondsgebouw een tweede (nieuw
model) billard is geplaatst ten gebmike van
alle bezoekers.
Namens het Bestuur,
P. VAN T PADJE, Voorz.
JAC. ZUURBIER, Secr,
Afdeeling ZAANDAM.
Zondag 7 Dec., 'snam. 4A uur, huishou
delijke vergadering van de Haven- en Trans-
portarbeidersvereetiging. Aller opkomst ge-
wenseht.
Namens het, Bestuur,
P. J. JANSEN, 2e Secr.
Afdeeling KROMMENIE en Omstreken.
Secretariaat: Van Hoogendorpstraat 30.
Zaterdag van 7 tot 8 uur Spaarkas in
het Vereenigingslokaal en yan 8 tot 9 uur
bibliotheek.
Zondag 7 Doe. om 4 unr huish. vergade
ring van de Fahrieks-werkliedenvereeniging
„St. Victor", afd. A., in het huis tusschen
kerk en school te Wormerveer.
Dinsdag 9 Dec. vergadering der Propa-
gandaclub. Tijd en plaats hekend.
Mededeeling.
Het inschrijven van nieuwe leden met vol
ledig adres geschiedt door den 6ecr. der afd.
Namens het Bestuur,
S. VROUWE, Secr.
Afdeeling HEEMSTEDE.
R. K. Vereenigingsgebouw.
Zondag 7 Dec. van 11K tot 12 nur Bi-
Maandag 8 Dec. Geen ledenvergadering
wegens bioscoopvoorstelling.
Dinsdag 9 Dec. Repetitie Harmonie St
Miehaël.
Woensdag 10 Dec. Algemeene ledenver
gadering des avonds ten 8 ure. Punten van
behandeling: le. Opening door den voorzitter.
2. Notulen. 3. Installatie van 7 nieuwe leden.
4. Mededeelingen van het bestuur. 5. Lezing
te houden door den Weleerw. neer M. C. J.
van Dieren, onderwerp: „Over de Catacom
ben". 6. Rondvraag. 7. Sluiting. Alle leden
worden beleefd doeh dringend uitgenoodigd
deze vergadering bij te wonen. Ook niet-leden
hebben vrijen toegang
V r ij d a g 12 Dee. Repetitie tooneelvereen.
„Door Eendracht Sterk."
Namens het Bestuur,
TH. TELLINGS, 2e Secr.
Afdeeling LISSE.
Zaterdag 6 Dec. van half 7 tot half 8
retraitefonds aan huis van den heer P. Vrij
burg, Kanaalstraat; van 7—8 uur Spaarkas
in de leesbibliotheek.
Zondag van 8 tot half 5 Esperanto-eursus.
Mededeeling.
De leden van het retraite-fonds, welke han
geld nog niet hebben gestort, worden ver
zocht dit zoo spoedig mogelijk te doen.
Namens het Bestuur,
H. J. VAN TONGEREN, Secr.
Afd. SASSENHEIM en OMSTlt,
Zondag 7 December vergadering van het
afdeelingsbestuur.
Maandag 8 unr Repetitie Turnclnb, TA
en 8A uur Hoofdafdeeling.
Dinsdag 9 nnr St. Nicolaasfeest voor de
kinderen, middags halfvier voor de kinderen
v. d. Land- en Tuinbouw en der Donateurs.
De kinderen krijgen intijds een toegangskaart
en moeten deze medebrengen om in de zaal
te toonen. Ten einde moeilijkbeden te voorko
men, wordt er aan herinnerd, dat do kinderen
een kopje medebrengen.
D i n s d a g 9 December, des 'savonds om
half 8 herhalingscursus door den Weleerw.
heer kapelaan A. F. J. Goossens. Toegankelijk
voor alle Katholieken. Niet-leden van den
bond betalen 10 cent.
Woensdag 10 December Repetitie Turn
clnb half 8 asp., half 9 hoofdafdeeling.
De leden van het ziekenfonds worden ver
zocht, voor de 3 inaandelijksche verg. een cau-
didaat te stellen voor penningmeester, daar de
heer J. Burgmeijer door zijn ziekte niet meer
in staat is die functie te vervullen.
Aan alle bondsleden wordt verder een be
roep gedaan om a.s. Zondag 7 December al
len als één man ter H. Tafel te naderen, ook
getooid te zijn met het insigne, voor de ziele-
rust van onzen bondsbroeder Jacobus Bron-
wet-, voor wien dan de H. Mis zal worden op
gedragen.
Namens het Bestuur,
A. WELTERS, Pres der afd.
Afdeeling NOORDWIJK.
Begrafenis „St. Barbara."
Zondag 7 Dec. zal de Hoogmis worden
opgedragen voor de levende en overleden le
den en donateurs der St. Barbara-vereen.
Te 12 uur Bidstond op het R. K. kerkhof
onder leiding van den Eerw. Adviseur, ka
pelaan Hermans. Toegankelijk voor allo ka
tholieken. De leden worden verzocht dien
dag tot de H. Tafel te naderen.
Namens het Bestuur,
J. P. RIJNDERS, Secr.
DE LEVENSDUUR VAN
SPORTMENSCHEN.
Op de vraag, in dit opschrift verscholen, ge
ven statistieken van Amerikaansche verzekerings
maatschappijen antwoord, die den levensduur
van menschen welke wel en welke niet aan sport
doen vergelijken.
Daaruit volgt, dat gemiddeld de sport beoefe
nende personen vijf jaar langer leven dan de
andere menschen. De verzekeringsmaatschappij
en in Amerika nemen in beginsel liever sport-
tnenschen aan dan wie zich daarvan spenen. Zij
zien bovendien voor een deei in de meer hygiëni
sche en verstandiger levenswijze der in de eerste
plaats genoemde categorie, die zich tegenover
genotsmiddelen als alcohol, koffie, nicotine en
dergelijke een zekere terughouding moeten op
leggen, een factor van dien gunstigen uitslag.
Voorts heeft men den levensloop van 751 ge
wezen Amerikaansdie studenten onderzocht.
Later namen die voor een deel hooge plaatsen
in het openbaar leven in. Deze voormalige acade
mie-burgers, Van wie de meeste meer dan zestig
jaar oud waren, hadden indertijd aan de hooge-
school zich zeer vlijtig op de sportbeoefening
toegelegd. En men weet, wat het „trainen" in
Amerika wil zeggen. Van allen die zich aan
atliletiek hadden gewijd en naderhand nauwkeu
rig wérden onderzocht, was slechts goeds te be
richten. De hartziekten bleven ver beneden het
normale aantal, die mén anders op 10.000 gewo
ne stervelingen rekent. Maar juist hartkwalen
wijt men het meest aan de zware inspanning bij
sportbeoefening. Ook long-aandoeningen bleven
bij die menschen ver onder het gemiddelde. Niet
temin werd echter, vreemd genoeg, meer long-
dan hartlijden onder hen vastgeesteid. Andere
ziekten die den dood ten gevolge hadden, waren
bij de 751 athleten nauwelijks te constateeren.
Ongevallen en plotseling optredende besmet
tingen hadden natuurlijk ook bij hen offers
gèëischt. Deze omstandigheden behoeft men ech
ter met het oog op het doen aan sport niet ver
der te beschouwen. Alles bij elkaar genomen, ga
ven de gegevens recht tot de uitspraak: ze leef
den langer en hadden meer levenslust.
Naar men weet geldt aan de overzij van den
Atlantische Oceaan het basebal lspel als de voor
naamste sport. De baseballspel-„teams" zijn in
het openbaar leven verre bekend. Men viert hen
als nationale helden en houdt hen in gedachten,
ook als ze niet meer aan het actieve sportbedrijf
deelnemen. Baseball is een van de spelen, die
het meest aanpakken en die aan het lichaam en
geest even zware eischen stellen. De aanvoer
ders der „teams" zijn later de mannen, die het
meest voor verantwoordelijke ambten worden
gezocht.
Men kent hun veel invloed op ondergeschikten,
menschenkennis en koelbloedigheid toe. Ook is
gebleken dat de spelers van dezen tak van sport
in doorsnee een flinken ouderdom bereiken. Ook
de voetballers worden gewoonlijk minder dan
de andere menschen door ouderdomskwalen be
zocht.
De geneeskundige dr. Spier, aan wiens be
schouwing in de „Köln.. Ztg." het U. D. dit ont
leende, zegt, dat dezelfde ervaring ook in andere
sportsoorten is opgedaan.
Maar ook dichter bij huis laten zich dezelfde
verschijnselen opmerken. De lijsten van Alpenbe-
klimmers, in vereenigingen georganiseerd, too
nen de namen aan van een groot aantal oude
heeren. Ook de lichte athleten uit Engeland, dc
j roeiers, golfers en dergelijke bewijzen met het
I oog op de levensverlenging gunstigen invloed
van vex-standig o_pgcvatte sportbeoefening. D
De vaklieden op dit gebied, de Engelsche en
Amerikaansche universtiteits-artsen, verklaren,
dat een gezond organisme eenvoudig behoefte
heeft aan sportbeoefening, omdat in onze dagen
de stedelingen volstrekt niet meer den lichame
lijk noodigen arbeid doen, die de stofwisseling
bevordert.
Hierbij houde men echter in het eog dat,
trainen noodig is. Men moet stijgen van lichte'
tot zware oefening. De meeste slechte gevolgen i
van de sport treden op, als iemand een taak on
derneemt waartegen hij niet opgewassen is. De
sport moet logisch als een kunst beoefend woi
den, als trouwens elke andei"e, zware werkzaam
heid. Op hoogereu leeftijd moet de lichaams
werkzaamheid allengs verminderd warden.
Maar eenige sport blijft het lichaam aoodig
hebben.
VLOEIBARE KOOLSTOF.
Men was er tot dusver niet in geslaagd
koolstof vloeibaar te maken. Prof. Lummer1
te Breslau heeft thans echter het middel ge
vonden om koolstof in vloeibaren toestand te
doen overgaan. Hij bereikte dat resultaat vol-
gens de N. R. Ct. met het branden van een
booglamp, in een gashouder, waarin hij de
lucht al naar het noodig was krachtig of
sterk kon verdunnen.
Als hij dan de lamp met koolspitsen liet
branden hij flinke verdunning, kon hij eon-
stateeren, dat druppelvorrning aan de kool-
spitseu optreedt en dus de kool niet direct
van den vasten toestand in den gasvormige»!
toestand overgaat.
Prof. Lummer gaat nu ook proeven nemen
met booglampen, die branden in een ruimte»?
waar zeer hooge druk heerseht. b.v. 300 qi 1
meer atmosfeeren. Hij hoopt daarmee de tem
peratuur der zon ea. 6000 gr. C. te kun
nen bereiken. Maar tot dusver is hü daarin
nog niet geslaagd, omdat de constructie van
de daartoe noodige toestellen zoo groote
moeilijkheden oplevert. Gelukt het prof.
Lummer die toestellen te vervaardigen, dan
denkt hij de kool van zijn spitsen in gesmol
ten toestand te krijgen. Dat zon dan een stap
zijn op den weg naar de bereiding vau
diamanten, welke toch naar men weet )i
niets andei-s zijn dan koolstof die onder bij
zondere omstandigheden is uitgekristalli
seerd. 1
DE BEKLIMMING VAN DEN "WTLHEl-,
MINA-SNEEUWTOP.
Het Tijdsehr. v. h. Aardr. Gen. ontleent
met toestemming van liet Depart, van Ko- I
loniën aan het laatste rapport van kapt
Franssen Herderschee, den leider van de
derde expeditie naar het Oranjegebergte,
hetgeen volgt over de beklimming van der j
Wilhelinina-sneeuwtop:
„Terwijl Versteeg en ik (den 21sten Febr.1
1913) door de vallei, die bezaaid was met
kalk-steengruis, naar de sneeuwtong klom
men, trachtte Hubrecht met eenige Dajaksi
dat punt over den rotsbrug, boven ons kamp
gelegen, te bereiken. Zij slaagden daarin, en
waren onder groot gejuich een kwartiertje
vóór ons bij het doel. Zij staken het ruim!
100 M. breede veld over en bestegen, dooi-i
ons gevolgd, den steden kalksteenwand, die1
naar den hoogsten top voerde. De Dajaks
waren uitgelaten van vi-eugde en wierpen
elkaar met sneeuwballen. Over het alge-'
meen bezat de sneeuwlaag een hai'de opper-! I
vlakte, zoodat we er zonder moeite overheen!
konden loepen, zoo nu en dan, waarschijn-! i
lijk bij een spleet, zakten we er tot de| 1
knieën in. Tegen 10 u. v.m. waren wc allen,t f
met uitzondering van één Ka-jan, die last!
kreeg van sneeuwblindheid en halfweg de1
helling bleef zitten, op het hoogste punt
van den Wilhelmina-top vereenigd. De
sueeuwbrillen, ik had er tot m^n spijt'
sléchts een dozijn medegenomen, zoomede
de pikhouweelen, hadden ons goede diensten
bewezen. De dikte der sneeuwlaag (firn-
sneeuw) varieerde tusschen 3 d.M. en 3
M., daaronder bevond zicli een laag firn
ijs van pl.m. 3 5 5 d.M. dikte. De hypso-,
meter wees 432 m.M. aan, ongeveer over-,!
eenkomende met eene hoogte van 4700 M,
de nauwkeurige hoogte kan eerst later op
gegeven worden. In het Westen zagen we,
den Chrstenez-top, in de peiling N. 353 gr.-
O. het Habbema-meer, en in het Oosten en
Westen nog twee meertjes van kleinere af
metingen. Het gebergte noordelijk van den
Wilhelmina-top en de Rumphius-keten leek
me niet zoo stei'k geaccidenteéi'd toe als hel i
door ons doorloopen terrein; achter een drie- j
tal evenwijdige ketens in de peiling N. 21
gr. O. en op een afstand van ongeveer 4C
K.M. strekte zich eene zeer breede vallei
uit, meer het karakter dragende van eené i
hoogvlakte. Opkomende nevels beletten ons
dat "gedeelte nauwkeuriger na te gaan. Am-
ban Rissau, die nu voor de tweede maai
den .Wilhelmina-top beklom, wees ons hel
door de vorige expeditie uiterst'bereikt*;i'
punt, zoomede de plek, waar de leider dei
ongelukkigen val deed en als door een won j
der aan den dood ontkwam. Bijna een uui
vertoefden we op den top, namen verschei-
dene photo's en aanvaardden toen hoögsi|h
voldaan den terugmarsch. Langs den stel
len kalksteenwand met zijn scherpe pun ter jp
en gladde vlakken daalden we voorzichtig
K-aar beneden.
Blijkbaar was de natuur ons bij de bed j
stijging van den sneeuwtop ter wille ge
weest; hadden we toen mooi weder, de vol
gended agen kenmerkten zich door voel mis'
met regen- en hagelbuien.
EEN NIEUWE SPfNMACnïiME.
Diverse te Barcelona verschijnende dagbladei
maken melding van de uitvinding eerier nieuw-
spinmachine, welke een geheele omwenteling ij!
de spinindustrie teweeg zou brengen.
Het betreft een uitvinding van een textielfabri i
kant Fernando Casablancas in Sabadell, eige!
naar eener belangrijke fabriek in Catalonië. D
voordeelen zijn een belangrijke besparing va:
grondstof en machinemateriaal, daar de nieuw
machine in staat zou zijn alleen drie diverse han
delingen te verrichten, waarvoor tot dusver dri
verschillende machines noodig waren._
Voor de exploitatie der uitvinding is te Bax
celona onder den naam „Sociedad Anónima P«
tentes Casablancas" een maatschappij opgerich j
aan het hoofd waaxvan de in Spanje zeer tx
kende econoom senator dou Frederico Rahol
staat (Alg. Exportbl.)
nliot.li Psf>V
