DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
"siSfcS'sr ullll iilSIi ™rlie*v,°mil h]|
gulden by f nn «tttt,™nffifa buldjsm inn eujjuj!iw mn w fif& gulden bu
De ministerieële rede.
S TA:O S;iM:|;E U W 8.
Kinderhuïsvesf 29-31-33, Haarlem
EERSTE BLAD.
VOOR DE ROOMSCHE VROUW.
VRIJDAG 12 DECEMBER 191*
38stc Jaargang Mo. 83*3
ABONNEMENTSPRIJS»
Per 3 maanden voor Haarlem 1.85
Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (kom der gem.) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet 180
Afzonderlijke nummers
Bureaus van Redactie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
PRIJS DER ADVERTENTIëNt
Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 ct.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 cL per regeL Buiten], 20 ct
Reclames dubbel tarief.
Dienstaanbiedingen 25 ct. (6 regels), driemaal voor 50 ct. (ft contant).
Alle betalende abonné's op dit blad, die In Ket bezit eener verzekeringspolls zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor»
GULDEN bi{ 4 Htï GULDEN bij fftÜ GULDEN bii
verlies van een f "fi11 verlies van 91999 verlies van
werken. lUU iflfü hand of voet IIIU éénoog Itilf één duim. W W wijsvinger.
GUT,DEN bij
verlies vaa
één anderen
vinger.
De nitkcerlng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank" te Scluedant
Dit nummer bestaat uit
twea bladen.
het geïllustreerde zondagsblad
van deze week bevat de volgende:
PLATEN: De nieuwe luxe-trein van den
Khedive. Kijkjes van de revolutie in Mexico
(4). Onai'hankelijkheidsfeesten te Schevenin-
gen (5). De nieuwe vorst van Albanië. Een
bekroonde schermster. Koning Albert van
België. De fraaiste gevel uit Haarlem.
TEKST: Onafhankelijkheidsfeesten te Sche-
veningen. Familierampen (vervolg met plaat)
Allerlei. Verdiend loon (vervolg). Voor onze
jongen» en meisjes.
AGENDA. 13 December.
Gebouw Sint Bavo 8 uur
Hulpspaarbank Schoterkwartier. Half 9
spaarkas St. Nicolaas (winterprovisie).
Spaarbank. Steuncomité. Inschrijving Coöp.
Bakkerij. Bibliotheek.
Schouwburgzaal De Kroon 2>» uur
Matinee voor kinderen en kindervrienden
door Chr. van Abkoude.
I ey ler Museum Tentoonstelling van
teekeningen, behoorende tot de kunstverzame
ling van leyler's museum, portretten, portret-
schetsen en figuurstudies.
heor °"rt va«> der Linden heeft grespro-
Zijn reputatie van goed spreker, en handig
«taatsman, beeft bij gehandhaafd, en de ver
wachting dat zijn staatkunde een tegemoet
komende zon wezen, ten deele vervuld.
De theoretische beschouwingen van den pre
mier over het karakter van het kabinet, dat
hu nog steeds geen Concentratie-kabinet ge
lieft. te noemen, kunnen wij gevoegelijk laten
voor wat ze zjjn.
In alle bijzonderheden is dit kabinet w 1
een Concentratie-ministerie, dan alléén met
deze uitzondering, dat het in de miltaire
kwestie rekent op de Rechterzijde....
Men zou willen vragen: waarom alléén
daar?
Waarom ook niet op andere punten toena
dering gezocht tot de Rechterzijde en minder
«teun gevraagd aan de socialisten?
h l v- de Rechterzijde volgens dit z.g. onaf-
aii kei ijk en niet aan de partijen gebonden
kamnet soms geen enkele andere zaak te ver
vullen dan alléén de liberalen te helpen als
ten?'Ketl dKwooteii hen in den steek la-
Men zou het zeggen, gezien de uitlatingen
van den premier inzake de Onderwijs
kwestie.
- Toch is ook in dezen de houding van den
kabinetsformateur wat toeschietelijker ge
worden. In het tweede deel van zijn rede heeft
de lieer Cort van der Linden niet gesloten
compromis met de Rechterzijde, maar
"U heeft een compromis met zichzelf aange
daan! Aan de verlangens der Rechterzijde om
do aan-de-orde-stelling van art. 192 G. W. te
verbinden aan de kiesrechthervorming, kan
hij niet voldoen, maar.... als de Rechterzijde
"i do Commissie voor het onderwijsvraagstuk
°mt te zitten, en die Commissie kan komen,
overeenstemming over een verzoenings-
en Kamerleden nemen het dan
over, en het is dan nog tijd, wel, dan zal
de Regeering meewerken om dat tegelijk met
de kiesrechthervorming in behandeling te
brengen....
Het is vaag.
Doch dit is duidelijk: de Regeering zegt
haren steun toe, als Rechts e n L i n k s in de
Staatscommissie kunnen komen tot een over
eenkomst.
Het zwaartepunt is nu verplaatst.
Niet meer tusscl.cn Rechterzijde en Regee
ring gaat het conflict over het onderwijs
vraagstuk, maar nu zal het gaan tusschen
Rechts en Links in de commissie.
De Minister heeft zijn steun en medewer
king afhankelijk gemaakt van een spoedige
overeenstemming in de Commissie.
Dat wil dus zeggen (want de Minister kent
natuurlijk den onverkort-blijvenden eisch
der Rechterzijde: financieele gelijkstelling!)
dat de Minister aan de linksche leden
der te benoemen Staatscommissie opdraagt,
zoo spoedig mogelijk een vorm van overeen
stemming t,e vinden, om het, hem mogelijk te
maken de Onderwijskwestie tegelijk met de
Kiesrechtkwestie op te lossen.
Iets anders kan men o.i. in de verklaring
van den Minister betreffende deze zaak, wan
neer die loyaal wordt opgevat, niet lezen.
Aan de leden van Links is nh de groote
verantwoordelijkheid, en in deze omstandig
heden moet Rechts o.i. zoover gaan als mo
gelijk is.
Dat wil zeggen: niet in de zaken-zelf.
Aan de gelijkstelling die wij eiscbeni van
Vnze bijzondere scholen met de openbare, is
niet te knibbelen, en op „een openbare school
voor gematigden van alle richtingen" zooals
het Handelsblad onlangs bepleitte, kan
onzerzijds toch nooit worden ingegaan!
Maar in het zoeken naar een basis van
overeenstemming met behoud van onze be-
ginsei-eisoheu, kan dan ten slotte, dunkt ons,
nfig eens een poging beproefd worden, nn
Minister Cort van der Linden zoo duidelijk
al vooraf op de Linkerzijde bet odium laadt
van een eventueel niet-slagen.
De Katholieke Kamerclub, die officieel zich
heeft, uitgesproken niet in de Staatscom-
mssie voor bet Onderwijs zitting te willen
nemen, zal misschien na de woorden des Mi
nisters met uitdrukkelijke handhaving van
eischen nbg eens die poging tot, overeenstem
ming willen doen?
Wij kunnen ons daarin denken.
Als het nh niet, slaagt, dan ligt, de ver
antwoordelijkheid toch wel héél duidelijk bij
de onverzoenlijkheid der Linkerzijde, die zelfs
bij zulk een toeschietelijke houding van een
bevrienden Minister aan de rechtmatige
eischen voor vrij onderwijs aan onze kinderen
geen récht wil doen laten wedervaren!
Dan inderdaad zal het hard tegen hard
gaan.
En dén zou het te verwachten zijn, dat
Rechts ook unaniem zich zon verzetten tegen
een Grondwetswijziging voor kiesrecht-alléén,
waardoor een wijziging ten behoeve van liet
schoolvraagstuk voor lange jaren van de
haan zou zijn!
Haarlemsehe Alledagjes No. 10IS
DE ARMENRAAD.
Maandag 15 December wordt zooals in
een bericht in dit blad wordt gemeld het
bureau van den Armenraad te Haarlem
geopend.
Wij verwijza
Velen is het doel der nieuwe Armenwet nog
verwijzen naar dat bericht.
héél niet duidelijk: zelfs leden van vereenigin-
gen die zélf armenzorg of liefdadigheid behoe-
ven, hebben wij daarover hooren klagen. Daarom
moet de aandacht op deze zaak algemeen worden
gericht.
Maar niet alleen van de instellingen en ver-
eenigingen, ook van de particuliere personen
moet belangstelling voor en medewerking aan
allen arbeid van den Armenraad uitgaan
Allerlei gegevens zijn bij dezen Raad in te
winnen.en menigeen zal er voordeel bij heb
ben, zoo hij weet dat hier op verschillend gebied
inlichtingen en voorlichting zijn te bekomen.
Nog eens: wij verwijzen naar ons bericht.
KRUISVERBOND.
Dinsdag 9 December hield het Kruisverbond
zijn gewone maandelijksche vergadering. Een
zeer slecht bezochte vergadering. Er werd één
nieuw lid geïnstalleerd, die zich opgaf als ge
heelonthouder. Onder de ingekomen stukken was
er één van den algem. secr., inhoudende de me-
dedeeling van het verbod van den Bisschop
voor de aangesloten Kruisverbonden om mede
te doen. aan de commissie-werkzaamheden voor
Plaatselijke Keuze. Het Bestuur deelde in aan
sluiting hiermee mede, dat het besloten had zich
te gedragen volgens het bevel van den Bisschop
en zich diensvolgens reeds had teruggetrokken
uit de commissie.
De geest, adviseur hield vervolgens nog een
beschouwing over de drankbestrijding in het
patronaat, speciaal in dat der Lieve-Vrouwe-
Parochie, waaruit bleek, dat hier geheel volgens
de inzichten der drankbestrijders werd gehan
deld. Naar aanleiding hiervan werd de vraag
geteld of er onder de leden van het patronaat
geen jongensbond kon worden opgericht, waarop
toestemmend werd geantwoord en waarvoor po
gingen in het werk zullen worden gesteld. Na
eenige onverkwikkelijke discussie werd de ver
gadering met gebed gesloten.
O. W.
We kennen de Vlamingen als gemoedelijke,
gezellige menschen, zoo door en door eenvoudig
in hun optreden, zonder eenige pretentie van de
gaven, die velen onder hen inderdaad bezitten,
vooral waar het betreft gevoel voor het schoone.
En ontmoet men er nu een of tien, allen too-
nen diezelfde eigenschappen, allen zijn zij kalm
en vol eenvoud, maar vol enthousiasme wanneer
er sprake is van hun heilig geloof of van hun
Vlaanderland en zijn steden en kunstwerken.
Octave Daled, de bewaarder van het Museum
te Brugge, die gisterenavond voor de leden van
G. en W in groot en getale waren dezen
opgekomen een lezing hield over „Brugge,
hare weergalooze kunstschatten, praalgebouwen
en mooie plekjes", behoort onder hen
Geen woord overdrijving steekt er in dezen
veelzeggen den titel, dat merkten wij dra toen
te even acht uur, nadat de voorzitter de heer
Roodnat, de vergadering had geopend met
den christelijken groet, de heer Octave Daled
spreken ging zooals slechts een echte Brugge-
naar ,kan vertellen van t moois van zijn won
derfraaie vaderstad.
Want prachtig-mooi is Brugge met hare vele,
vele kunstschatten, die zij binnen hare oude wal
len herbergt: de verbazend groote serie duide
lijke lichtbeelden heeft ons eenigermate een kijk
gegeven op hetgeen Brugge is en bezit.
En dat is zeer veel-
Hier en daar zullen we slechts een greep
doen niet met de pretentie dat we 't schoonste
memoreeren van wat gezegd en getoond is gis
terenavond uit den rijken overvloed, door den
heer Daled geboden.
We duidden er reeds op, dat Brugge zooveel
kunstschatten herbergt: de heerlijk-schoone ka
thedraal is een waar museum door de prachtige
schilderstukken van de grootste meesters der
schilderkunst.
Eveneens het St. Jans Gasthuis, waar een
zestal schilderijen hangen van den bekenden
Hans Memlinc, „een der grootste mannen," zei
de heer Daled; „hij schilderde zooals hij bad:
echt, diepgeloovig."
We zagen zijn standbeeld, dat in Brugge voor
hem is opgericht, evenals dat van Jan van Eijk.
We brachten een bezoek aan het oude, schil
derachtige Bagijnhof, waarvan de spreker me
nige interessante bijzonderheid vertelde. We
maakten kennis met „Sophietje" de oudste be
woonster van het Bagijnhof en tegelijk de oudste
kantwerkster van Brugge met haar 91 zomers,
waarvan zij er 42 heeft doorgebracht in haar
eigen, vrij huisje, zooals alle Bagijntjes dat heb
ben en we hoorden den heer Daled spreken
met oude „Sophietje" in het eigenaardige, voor
ons natuurlijk onverstaanbare Bruggesch dialect.
Schoone lichtbeelden, door uitstekende toelich
ting verduidelijkt zagen we ook van het beken
de „Minnewater", door de Franschen heel poë
tisch „Lac d'amour gedoopt.
Na de pauze zetten we onze interessante wan
deling door de schoone stad van Vlaanderenland
voort en brachten met den heer Daled als cicero
ne een voortreffelijke gids voorzeker ach
tereenvolgens een bezoek aan het gemeente-mu
seum, waar we weer vele kunstschatten moesten
bewonderen; naar de „Godshuisjes" waar de
armen in volle vrijheid hun laatste levensdagen
slijten; aan het Museum van oude etsen en gra
vuren (17000 in getal!); aan het graf van
Karei den Stoute en diens dochter, aan.maar
waar zouden we blijven; we hebben Brugge ge
zien van alle zijden, de stad doorkruist in ver
schillende richtingen en de voornaamste gebou
wen bezichtigd.
Veel wordt in Brugge gedaan voor het stads-
schoon, en het katholieke gemeentebestuur ge
troost zich ontzaglijke kosten voor de restauratie
der stad.
Het bewaart de prachtige oude gevels voor
verval door de eigenaars op royale wijze tege
moet te komen in de kosten. Daaraan dankt
Brugge voor een groot deel de beroemdheid,
die jaarlijks ontelbar; vreemdelingen naar dit
Vlaamsche stedeke hei enlokt.
We mogen niet vesgeten te vermelden met
welk een gloed de heer Daled sprak over de H.
Bloedprocessie, die telkenjare gehouden wordt en
waarvan wij ook eenige mooie foto's op het doek
zagen.
wezen V'®vrouw> die naar waarheid vrouw wil
de zeerl °"beki:o"1Pen beteekenis, dient
fcn.c He ïuwellJke kunst te verstaan om het te-
Ho ïfa seliiken krin? voor hare omgeving
en v?" haar gezin zoo aantrekkelijk
mogelijk ®aken. Dit nu is niet zjo heel ge
makkelijk, nt het is niet enkel gelegen in
een geregeld verloop^van de dagelijksche, huise
lijke dmgen. En evenmm m een gezellig arran
gement bij feestelijke gelegenheden. Wel zijn
netheid en orde onmisbare factoren in het gezin
en ook de huiselijke feesten mogen niet worden
gemist om den band der huiselijkheid hechter te
blaken en goede kleur aan het leven te geven.
Het is opmerkelijk hoe met de vele nieuwigheden
van onzen tijd tal van huiselijke feesten niet
«neer zóó worden gevierd als het geval was, toen
bunder snel werd geleefd en de menschen, door
at zij in meer besloten kring op elkander waren
aangewezen, ook hechter aan het gezinsleven ge
Men zü„jaren- ?elfs is het met de viering van 1
vroeger ree,ds 200 heel anders gesteld. Waar1
terugkomen^6 ?en ^e. welkome en geregeld
heden waren-Cn boyendien de gewilde gelegen-
..vuvn waren n», j "„s1-""1".
lie gezellig de 'e£'en van een gezin en fami-
lc vereenigen, daar zien we nu hoe
juist op dien dag het gezin meer nog dan anders
is verstrooid. In groote gezinnen, vooral in de
steden, zien we het, en ieder kan het opmerken,
hoe vader en moeder, na jaren lang dag en
nacht met de kinderen zonder ophouden te heb
ben opgetobd, juist op den Zondag itttd-
dagen en gedurende den langen avond moeder
ziel alleen in de huiskamer zitten. Niet om in
°Prechte oudervreugd te praten over de kinderen,
rs good getrouwd zijn of over den zoon
de dochter, die buiten de woonplaats in be
trekking zijn, en deze ouders dus in den toestand
verkeeren, waarin zoovelen komen als zij hunne
kinderen een eigen bestemming hebben zien vin
den. Dit is 's werelds loop en het zou niet ver
standig zijn om daarover te morren, omdat men
weet, dat het eenmaal zoo komen moest. Ook de
ouders zelf hebben eenmaal hun eigen tehuis
v9rlaten om hunne bestemming te volgen. Dit is
niets bijzonders te noemen en dezen worden dan
do.or ,onf, bedoeld. We bedoelen de
I ten in de "huiskamer zitten,
zoo goed als den geheelen Zondag bijna. En dé
kinderen? De een heeft een dansclub de ander
is met vrienden uit, weer een ander heeft des
Zondags z'n kegelclub of juist eiken Zondag
vergadering van of voor z'n vereeniging. Elk
heeft wat en op zichzelf misschien wel een goede
reden voor de afwezigheid. Dit is echter zeker:
niemand is meer aan den huiselijken kring ge
bonden. Overal elders wordt de gezelligheid ge-
p dien dag maakt heel Brugge ook de
ongeloovigen doen mede aan die hulde zich
op oin den Godmensch te huldigen, Die voor ons
Zijn Bloed vergoot, van welk H. Bloed te Brugge
eenige druppels worden bewaard.
De indruk door die processie gewekt, aldus
spr., is overweldigend en wanneer die duizen
den in eerbiedige stilte, die slechts wordt ver
broken door 't gebrom van de „triomfklok" en
bet „Tantum Ergo" door den beiaardier op den
toren gespeeld, op de Burgplaats bijeen zijn en
door den Bisschop met het H. Bloed gezegend
worden, dan grijpt diepe ontroering ieder aan.
De toehoorders voelden dat onder Daled's
treffende beschrijving en uitten dit door een
spontaan applaus.
De reeks lichtbeelden werd gesloten door het
standbeeld der helden van Vlaanderen, Jan
Breydel en Pieter de Coninck.
Dank bracht de Voorzitter, sprekend namens
alle aanwezigen, aan den voortreffelijken spre
ker voor het schoons, dat hij geboden had en
met den christelijken groet sloot hij deze derde
bijeenkomst der Vereeniging G. en W
„ONDERLING BELANG".
In café „Brinkmann" vergaderde gisteren
middag do vereeniging van Vergunningho<u-
ders voor Haarlem en omstreken „Onderling
Belang".
Door de heeren W. F. Ris en Duynker,
resp. voorzitter en vice-voorzitter van den
Ned. Bond Vergunning en door den heer
Schuurman werd behandeld het belang, dat
voor do vergunninghouders gelegen is in de
sluiting op Nieuwjaar.
Zij drongen er bij de vergadering op aan
N. V. Hei Haarlemsehe Assurantie- ee
Commissiekantoor.
Directeur: EDÜARD BRANTJES.
DAMSTRA AT 27 HAARLESB
TELEFOON 899,
belast zich met het aan- en verkoopen van
Effecten ten beurze van Amsterdam en Londen.
in beginsel een besluit te nemen om geeu
cadeaux meer to geven, zooals b.v. Zater
dag 's avonds een sigaar of op Nieuwjaarsdag
en bij andere gelegenheden een borreltje.
Zij wezen op het verkeerde van deze ge
woonten en brachten verschillende bewijzen
aan, waardoor zij aangaven welke nadeden
aan deze gewoonten verbonden zijn.
Daarbij werd gewezen op( 't voorbeeld van Am
sterdam waar sinds lang een regeling is, waar
bij het geven van cadeaux is verboden en
deze gewoonte dus geheel verdwenen is.
Verschillende heeren voerden over dit on
derwerp het woord.
De meesten waren niofc to,gen het verbod
om cadeaux to geven en zeker niet tegen de
sluiting op Zondag, doch! men wees erop,
dab de toestand hier ter stede geheel anders is
dan te Amsterdam. Gevraagd werd o.ni. ook
of het geven van reclame-artikelen gerekend
moet worden onder het geven van geschen
ken.
Hierop antwoordden de voorstellers, dat da
reclame op zich niet verkeerd is, doch dal)
dit steeds erger wordt: door de onderlinge!
concurrentie, en dat daarom ook in het gevenj
van geschenken als reclamemid Jelen een ze
ker kwaad zit.
Als een der argumenten voor liet afschaf
fen van deze gewoonte om cadeuix te geven,
die dus als 't ware een middel zijn om men
schen te lokken, gaf de bondsvoorzitter aan,
dat hierdoor aan verschillende tegenstanders
een machtig wapen uit de handen wordt gesla
gen tegen den drankverkoop.
Spr. zeide en met hem verschillenden
het toe te juichen waarneer do verkoop vaal
sterken drank wordt tegengegaan, want op
de andere artikelen wordt meer verdiend dan
op sterken drank. Doch wel meende epry
te mogen wijzen op en protesteeren tegen dia
wijze, waarop soms drankbestrijders optreden
tegen de drankverkoopers.
Gewezen werd op het feit, dat sommige ver
gunninghouders een ongefrankeerde brief
kaart ontvingen waarvoor dus 7i/2 dt.
strafport moest betaald worden, waarop zij,1
betiteld worden als „kroegbaas" en waarop
geschreven is: „De drankhandel is de vloek
der maatschappij".
Volgens een gedrukt adres op de bedoeld©
briefkaarten gaat deze onbetamelijke actie uit
van de „Vereeniging van Geheelonthouders
onder Nederlandsch Spoor- en Trampersoneel"
Nadat do kwestie van het sluiten oj> Nieuw
jaarsdag ,en het geven van geschenken van
alle kanten was bekeken en uitvoerig be
sproken werd besloten aan alle vergun
ninghouders in Haarlem en omstreken een
kaart toe te zenden, waarop zij hunne meening
betreffende deze zaak kunnen te kennen ge
ven.
Vervolgens werd de openbare vergadering
gesloten en bleef men in huishoudelijke ver
gadering bijeen.
r. k. kring:
In de gisteren gehouden vergadering van den
R. K. Kring werd besloten op Vrijdag 20
Februari een propaganda-feestavond te houder
voor leden, donateurs en genoodigden, ver
moedelijk in de 'Schouwburgzaal van „de
Kroon."
i zocht, maar niet in het gezin. En waar 's zomers
de buitenlucht aanlokt, wat nog niet de minste1
reden is, daar worden des winters de Zondag-
avonden doorgebracht in café's en dergelijke,1
omdat, ja omdat het tehuis zoo akelig saai en
vervelend is.
Dit is een teeken van onzen tijd voor een deel
misschien en we zullen wel oppassen om niet in
deze gevallen de schuld te wijten aan de huis
vrouw, door te beweren, dat haar de kunst om
het tehuis gezellig te maken, ontbroken heeft.
Dit zou in vele gevallen onbillijk wezen en
menige moeder en menig vader zou tal van fac
toren aanvoeren, welke moesten verklaren wat
tot deze uithuizigheid heeft geleid. En toch moet
met en ondanks deze reserve worden gevraagd of
de vrouw, en niet alleen de moeder, maar ook
de dochter en de zuster, hier zeer veel ten goede I
werken kan. Niet, wanneer reeds sinds lang
j vader en moeder op de thuiskomst des Zondags
van de uit-zijnde kinderen zitten te wachten. Dan
is er heel wat geestkracht, heel wat menschen-
kennis en heel wat zelfoverwinning voor noodig
om de gezelligheid in de huisgezinnen weer bur- j
gerrecht te doen verkrijgen. Het lijkt vreemd om
in dezen zin van een der huiselijke deugden te
spreken. Maar toch is het niet minder waar en
heel wat zou op den goeden maatschappelijken
weg worden teruggevonden, wanneer de huise-j
lijke gezelligheid weer herkregen zou kunnen
worden. We zijn hierbij geplaatst in zeer eigen- i
aardige omstandigheden. Alles dringt om het
vereenigingsleven meer en meer te bevorderen,
wat noodzakelijk met zich brengt, dat hiervoor
meer tijd buiten het gezin moet worden door
gebracht. Dit werkt niet bevorderlijk op verhoo
ging der huiselijke gezelligheid, of op intenser
worden van het gezinsleven, dat ook vooral in
dezen tijd hechter moet worden gemaakt.
Maar die uitbreiding van het vereenigings
leven is juist een reden te meer, om zooveel mo
gelijk den Zondag daaraan niet te besteden en
om op den Zondag alles te doen om in het
gezin allen te zamen te zijn, juist omdat door
de week zooveel daarvan aan het vereenigings
leven moet worden opgeofferd. Het vereenigings
leven moge nog zoo nuttig, nog zoo noodzakelijk
zijnhet zou te duur gekocht wezen, wanneer
het moest gaan ten koste van de hechtheid van
het gezin, waarop immers de geheele maat
schappij moet worden opgebouwd. De vereeni-
gingen in onzen tijd zijn noodig om veelmaals
iiï den maatschappelijken stroom staande te
blijven. Maar wat zou er door gewonnen worden,
wanneer de huiselijke banden, met alles wat in
het leven daarmee samenhangt en wat daarvan
het heilzame gevolg moet zijn, er slapper door
zouden worden en het maatschappelijk funda
ment er door zou worden ondergraven?
Het vereenigingsleven mag daarvan allerminst
de oorzaak wezen.
Het zii verre van ons om op het vereenigings-
wezen ook maar iets af te dingen,
het moet döor alle vrouwen worden in de han
gewerkt. Maar de huiselijke kring moet daar zoo
min mogelijk onder leiden. En waar met liefdt
een ieder zich aan dat vereenigingsleven moei
wijden en de vrouw allerminst hier een belemme
ring mag zijn, daar moet het echter ook de vrouw
weer wezen, die het hare moet doen om des
ondanks tensusote slaa tssji één dag in de week,
de Zondag, in een huiselijken, gezelligen kring
te doen vieren. Waar de vrouw door de week
desnoods den man naar de vergadering drijft;
daar moet zij den Zondag als dit eenigszins
kan, voor zich en haar gezin opeischen. Zij mag
volkomen eischen, dat buiten noodzaak en zonder
dat dit regel behoeft te worden, op den Zondag
niet wordt vergaderd. Niet uit een of andef
egoïstisch motief, al zal het haar in dit geval
niet ondieren, maar omdat zij er van overtuigd
moet zijn, dat een gezellige, huiselijke haard,
een opvoedkrachtige, huiselijke kring voor d<|
maatschappij niet minder noodig is, dan dé
vereenigingen het kunnen zijn. En volgens deze
overtuiging dient zij het tehuis een tehuis te ma
ken in den veelomvattenden zin, welke daarin
besloten ligt.
1000
15
