J?MSWeeftui/se/?. artenor]sst
.Sioiikouse».
Hinfei*pe»SoffeIs>
STADSNIEUWS
Rechtszaken
TEGEN DEN WOEKER.
Do hoor T. Verschoor Jzn., administrateur
Tam do Nederlandscho Vereeniging „Burger-
belangen" schrijft ons: ,j
In een der laatste nummers van het Maand-
blad „Weg met den Woeker", orgaan van do
Nationale Vereeniging tot Bestrijding van den j
Woeker, gevestigd te 's Gravenhage, lezen wij
londer den titel: „Uit de Ambtenaarswereld"
het volgende:
Door don Algomeenen Nedcrlandsehen Amb
tenaarsbond is eenc brochure uitgegeven,
waarin o.rn. op de volgende wijze is geschetst,
hoe vooral ook de wockerinstellingen hare
Sla.ditoilers zoeken en helaas ook vinden on
der tal van ambtenaren in dienst van Rijk,
Provincie en Gemeento.
Wanneer in tijden van tegenspoed het amb
tenaarsgezin in nood verkeert, alles waf
eengi> *is kan worden ontbeerd, is te gelde
gemaakt, neemt men ten slotte zijn toe- i
vlucht tot de verderfelijkste helpster: De j
Yoorsehotlxink, die altijd opnieuw bereid is
te helpen, die aast op do »-J lende van den
ambtenaar „met zijn vast inkomen" en van
diens nood zoete winstjes maakt.
Dezo voorschotbanken, tot welke de amb-
tornaren zich'wenden in gevallen van noodjj
in hunne gezinnen, zooais ziekte, e-eno opent
tic, eenc bevalling of anderszins bieden oogon- 1
bJikkelijke hulp, zelfs binnen ecnigo uren na
de aanvrage, echter op zoodanige voorwaar
den, dat het middel het kwaad verergert.
Een der voorschotbanken in Amsterdam
b.v., die het grootste aantal ambtenaren on
der hare clientele telt, is zeer coulant bij
de bediening en heeft vaste klanten, die.
eenmaal in haar macht, zich niet meer los j
kunnen maken; vaste klanten, aan wie zij
een zoo buitensporig percentage verdient, dat j
het met woeker gelijk staat.
Zij gecit bedragen van f öO en hooger ter
leen. Wanneer men f 50 leent, ontvangt men»
f 37,58, aangezien de eerste aflossing f 4.17,
do administratiekosten f 6, het contract f 1.25
en andere kosten f 1, worden ingehouden.
(Afgehouden worden ook nog informatiekosten
ad. f 1.50, welke worden terugbetaald na al-
gcheelte aflossing der leening; dit bedrag
is hier niet berekend.) Men heeft dan f48.87
daarvoor terug to betalen, nj. elf maanden
lang f 4.17 plas in de zevende maand f 3 ad
ministratiekosten voor het tweede halfjaar.
Maar terugbetalen van schuld is moeilijk en
do voorschotbank houdt daar rekening mede;
beeft men b.v. 5 maanden lang f 4.17 betaald
en gaat het niet meer, dan helpt zij opnieuw
met f 50. Daar wordt dan het niet afgeloste
bedrag van f 20.85 afgehouden plus de kos
ten; het slachtoffer ontvangt f 16.75 cni te
opnieuw f 50 schuldig.
Het percentage, dat deze woekerinstellingen
die zich voorschotbanken noemen op
strijken van de ambtenaren, is niet te bere
kenen en bet aantal van deze instellingenl
openlijk en onderhands werkende is in
do laatste jaren waarnoembaar toegenomen,
evenals die andere op ambtenaren par as i toe
ren de instellingen: albetalingsmagazijncn, die
bij dozijnen met succes in ambt*n.aarsbladen
adverteeren.
Heeft men zich eenmaal overgegeven aan
die banken en magazijnen, dan is men daar
aan voorgoed gekluisterd en een sloopondo
onrast begeleidt den ambtenaar altijd en
overal. Menig ambtenaarsgezin gaat op dia
wijze onder en bij het maken van extra pro
motie, bij de intrede van een periodieke ver
hooging vinden velen geen baat, want het is
al l'.aast opgeëischt voor het nog is ontvangen,
door al wat op „hot vast inkomen" van den
ambtenaar parasiteert.
De toestanden, welke in deze weinige re
gelen worden geschilderd zijn waarlijk be
droevend. Het is tegen deze wantoestanden,
tegen al dergelijke practijken van woekeraars,
dat do Nationale Vereeniging tot Bestrijding
van den Woeker al zeven jaar lang den strijd
heeft aangebonden.
Hoewel tc dezer stedo verschillende leden
dezer Vereeniging woonachtig zijn, bleef de
wensch tot oprichting eener plaatselijke af
deel ing tot dusver, door bijzondere omstan
digheden, onvervuld. Wij hopen echter, dat
eene nieuwe poging met gunstiger gevolg
Bpoedig zal worden gedaan, want de omvang
van den woeker in onze stad is grootcr dan
menigeen weet, grooter zelfs dan velen dur
ven denken en vermoeden. Terecht wees do
hoer J. H. Visser onlangs in een der verga
deringen van den Gemeenteraad op de hoogo
rente der particuliere pandjeshuizen, 't 1m
nog niet zoo lang geleden, dat we op een Za
terdagavond te dezer stede een pandjeshuis
passeerden en daaruit oen vrouw zagen ko
men, die een wachtend man iets overgaf,
j Even later hoorden wij den man zeggen„daar
moeten wij nog eens meer heen, dan zullen
we wel spoedig geheel op straat zitten."
Zoo bestaat er te dezer stede eene instelling,
die adverteert, dat ze aan fatsoenlijke per
sonen met vaste positie, zonder borgen, geld
leent. Wanneer men dan f 25 leent ontvang!
men f 21; leent men f 50, dan ontvangt men
f 42. Vooral hoeftgnen reeds informatiekosten
gestort. De aflossing bedraagt dan per week
f 1 of f 2 ,a ln aar de geleende som groot is,
zoodat men over een jaar berekend 70 tot
80 procent rente betaald. Dergelijke instel
lingen azen dan op de inkomens dier fat
soenlijke personen met vaste positie, die ge
noeg eergevoel hebben om hunne verplichtin
gen na te komen. En de vele advertentiën in
do bladen waarin geld wordt aangeboden on
der de verleidelijke woorden als: Geen geld
zorgen meer; Geld zonder borgen; enz., wij
zen cr op, dat die instellingen met succes
werken. Onder alle rangen en standen der
maatschappij maken zij slachtoffers, maar het
diepst slaan zij daar wonden, waar tegenslag
en rampspoed het ongelukkige slachtoffer
reeds tot willooze prooi heeft gemaakt van die
„wolven in menschengodaante".
En meest zijn het de kleine luiden, de
kleine burgerman, de arbeiders, op wier in
komen die parasieten in onze maatschappij
azen. Velen blijven door die woekeraars arm;
anderen zijn door die woekeraars arm gewor
den.
Niet ondienstig is het hier te wijzen op
een vereeniging, die te dezer stede reeds
eenigen 'tijd bestaat en die gedeeltelijk op
geHjk terrein werkt als bovengenoemde Na
tionale Vereeniging tot bestrijding van den
Woeker.
Wij bedoelen de. Nederlandsche Vereeni
ging „Burgerbelangen".
Deze Vereeniging heeft volgens artikel 3
harer bij Koninklijk Besluit vau 16 September
191.1 goedgekeurde statuten ten doel; het spa
ren aan te moedigen, het credietmisbruik en
den woeker te bestrij den en het ored iet dor
behoeftigen op betere wijze te regelen.
Zij tracht <lit doel te bereiken, door het in
liet leven roepon van: a. Spaarvereenigingen
totaankoop van huishoudelijke benoodigho-
den, verbruiks-artikelen en levensbehoeften,
b. een Informatie en Incasso-bureau; c. een
Bureau voor inlichtingen, om bijgestaan door
deskundige personen, den leden in alle voor
komende gevallen geheel belangeloos van ad
vies te dienen en rechtzoekcnden op alle;
gebied bij te staan en voor te lichten.
Tot bereiking van het doel is door deze Ver
eeniging o.m. opgericht een Spaarvcreeniging,
waarbij do leden op spaarboekjes elke week
een grooter of kleiner bedrag (minstens tien
cent) kunnen sparen om met de gespaarde be
dragen dezer boekjes, bij de winkeliers, die
daartoe t,»ij de Vereeniging zijn angesloton
zich de huishoudelijke benoodigdheden, ver-
bruiksaxtikelen of levensbehoeften aan te
schaffen. Elk bedrag der boekjes kan wor
den besteed, terwijl de Vereeniging gelei
delijk alle winkeliers zich bij haar ziet aan
sluiten.
Er bestaan reeds veel dergelijke, spaar ge
legenheden en daarom zou het eigenlijk over
bodig geacht kunnen worden, dat de Vereoni-
niging „Burgerbelangen" ook tot do oprich
ting eener -dusdanige Vereeniging den stoot
had gegeven. Dit zou het geval zijn, indien
de spaarkassen dier particuliere personen of
winkels allen op solide wijze beheerd wer
den en den strijd voor betere toestanden met
kracht hielpen voeren. Dit is echter niet het
geval. Menige spaarkashouder verdween met
heb geld zijner spaarders, ter
wijl bij die spaa'rkashouders, die er
zelf ook winkelzaken of magazijnen op na
houden de artikelen in vele gevallen veel to
duur worden betaald. Ons zijn feiten bekend,
dat 40 cn 50 tot zelfs 300 procent boven do
gewone winkelprijzen werd betaald, terwijl
de artikelen menigmaal nog veel te wenschen
overlaten. Dit is juist het gevaar, wanneer da
spaarkashouder tevens een eigen winkel of
magazijn heeft. Men is dan verplicht daar
te koopen en dus geheel afhankelijk en maar
al te v.aak wordt daarvan misbruik gemaakt,
'tl geen d-oor ons meermalen werd geconsta
teerd.
Vandaar het besluit der Vereeniging om
door oen spaargelegenheid, zonder eigen win
kelzaken, met controle van het bestuur van
„Burgerbelangen" het belang van hen te zoe
ken, die iedere week wat van hun inkomen
willen wegleggen en dat bij voorkeur al
leen willen doen, door eene gemaKkcIijke
spaargelegenheid.
Indien men eenigen tijd lid der Vereeniging
is en het voorkomt, dait men iets moet koo
pen, zooals bij seizoenwisseling of bij be
paalde gelegenheden zich kan voor doen, of
in gevallen van ziekte of werkeloosheid, dan
verleent „Burgerbelangen" steun aan de le
den der spaar vereeniging, door het geven van
raad en zoo noodig ook hulp door het verlee»
non van voorschot op het spaarboekje, bij uit
zondering ook in geld, om daarmede te voorko
men, dat men moet gaan koopen in afbeta-
lingsmagazijnen of zich wenden moet tot de
Bank van Leening of een pandjeshuis, terwijl
langs den weg van huisbezoek steeds con
tact met deze leden wordt gehouden, teneinde
te kunnen nagaan, of de verleende hulp op
de juiste wijze is besteed geworden en voor
geregeld overleg tot afbetaling wordt zorgge
dragen. Het credietmisbruik wordt door do
Vereeniging aldus, door tot sparen aan te moe
digen, tegengegaan, terwijl een informatie en
incasso-bureau 'is opgericht, ten dienste van
allen, zoowel particulier als neringdoende.
Deze instellingen werken hoogst nuttig, daar
zij over zeer veel gegevens beschikken, wel
ke nog steeds vermeerderd worden, door het
stijgend ledental in elk gedeelte der stad.
Veel wordt reeds gebruik gemaakt van het
Bureau voor Inlichtingen, dat eiken Maandag
avond zitting houdt en dat inderdaad in eene
behoefte voorziet Menigmaal werd op deze
adviesavonden een tipje opgelicht van den
sluier, die do handelingen van sommige per
sonen en zaken voor heb publieke oog be
dekt, houdt. Wie eens kennis nam, van 'b
geen door menschen, die misleid zijn gewor
den, aan die Oommissie van Advies is mede
gedeeld, zou zich ten zeerste verbazen en
zich afvragen, of dat alles in onze maatschap
pij zoo ongestraft kan plaats hebben. En
het is inderdaad waar, in vele gevallen is er
niets aan te doen. 't Is zoo juist, wat een
dier misleiden antwoordde op de vraag, hoe
het toch mogelijk was, dat hij zich zoo had
laten beetnemen: „wij eenvoudige menschen
zijn veel te goedgeloovig en onderzoeken eerst
de zaak niet genoeg", en van een ander:
„och, mijnheer, als men tegenslag heeft gehad
en men wil zich zien te" redden, dan accep
teert men elke voorwaarde." 1
Op elk gebied verschaft dit bureau raad
en voorlichting aan leden en niet leden; aan
allen, die zich bij haar vervoegen. Het adres
der Vereeniging is Bakenessergracht 22 en
het spreekuur der Oomrnissie van advies op
Maandagavond van 7 tot 10 uur. Eiken mor
gen vain 9 tot 12 uur is een der bestuursleden
ook ten kantore aanwezig en alsdan gaarne
bereid, inlichtingen te verstrekken.
Voor den inhoud dezer Rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt den inzenders de copic met
te-gegeven.
Haarlem, 20 December 1913.
Geachte Redactie.
Mag ik IJF/1. beleefd verzoeken in uw
Haarlemsch Roomsch-Katholick dagblad een
bescheiden plaatsje voor het volgende:
Ik heb oprecht genoten bij het lezen van
uw verslag der heerlijke, den politieken toe
stand zoo waar en juist schetsende, zoo
geestige en dikwerf rake rede, gehouden
den 19en 1.1. in de buitengewone vergade
ring der Haarlemsche R.K. Kiesvereeniging
door het lid der Tweede Kamer, den sym
pathieken echt B.K. heer Mr. Dr. J. van
Best, die zijn sporen verdiend heeft vooral
in zijne onvermoeide, helaas niet bekroon
de pogingen tot opwekking in den strijd
tot behoud der Christelijke Regeer ing. Maar
wat zou dat genot nog veel grooter ge
weest zijn, wanneer ik ware geweest onder
het gehoor van het levende woord des be-
geesterenden sprekers, die bij het verlaten
van het spreekgestoelte terecht uitbundig
en donderend werd toegejuicht. Ik heb dus
tengevolge van mijne afwezigheid veel ge
mist wat mijn Roomsch Priesterlijk vader-
landseh hart zoo gaarne te genieten
wenscht: onder lie! gehoor te zijn van een
hoogst ontwikkel i en bevoegden Roomsch
Katholieken Neder,andschen staatsman, die
zijn medebroeders in den strijd tegen de
logen, waarvan Lucifer de vader is, en
tegen de loge, de kerk van den Anti
christ, denzelfden Lucifer met zijn helder
waar woord komt ontwikkelen en door zijn
meesieepende gevoelens van rotsvast geloof
zijn onwankelbaar vertrouwen op, en zij
ne vurige liofdo jegens God cn Zijn eenigen
Zoon Jezus Christus onzen GoddelijKen Ver
losser en Zaligmaker bemoedigen en aan
vuren om pal to staan. Maar wat was wel
do oorzaak mijner afwezigheid? Het zij mij
geoorloofd, die openlijk in uw blad vrij
moedig' aan te geven; in de zekero verwach
ting, dat als gevolg hiervan, het door mij
gewenscht genot bij eventuoelo gelegenheid
nu niet meer zal ontgaan.
Overal, waar ik hetzij als Kapelaan, het
zij als Pastoor door de kerkelijke overheid
geroepen werd, kwam al spoedig een be
stuurslid der respectieve plaatselijke R. K.
Kiesvereeniging mij beleefd uitnoodigen lid
te worden der R.K. Kiesvereeniging, vol
strekt niet met het doel om den Priester
door zijn lidmaatschap een prikkel te meer
aan de hand te doen ter getrouwero ver
vulling van zijn kiesplicht, alsof eenige vrees
van verzuim ten dien opzichte zou bestaan,
verre van daar en iedere Katholiek is daar
omtrent ten volle gerust, wel bewust dat
iedere Katholieke Priester niet alleen zelf
'dien plicht trouw vervult, maar, overeen-
ikorastig zijne heilige roeping, eiken Katho
lieken kiesgerechtigde, aan zijne herderlijke
zorgen aanbevolen, ten krachtigste zal op
wekken zijn kiesplicht naar de aanwijzing
van zijn geweten te vervullen, hem voor
houdende, dat vooral in den tegenwoordi-
gen tijd adres aan den "diep treurigen
uitslag der jongste algemeene verkiezingen
in ons Vaderland van het niet of wel
tegen de aanwijzing van het geweten in
ingeleverde stembiljet, de hoogste belan
gen van Kerk en Staat ontzaglijk schade
lijdon. Neen het bestuurslid dccd.de beleef
de uitnoodiging, omdat dc Kiesvereeniging
er een hooge eer in stelde den Priester
tot lid te mogen hebben, zijne gewaardeerde
adviezen eventueel in te winnen, door zijn lid
maatschap het aanzien der Vereeniging ver-
hoogen; door zijn voorbeeld anderen nog
buitenstaanders, als leden te winnen cn tor
stijving der noodige kas zijne bijdrage tc in
nen. Hoe geheel anders is mijne ondervin
ding ten dien opzichte hier in Haarlem!
Sinds 1 Augustus 1.1. ben. ik Haarlem's bur
ger geworden, door mijn verblijf te vesti
gen in het Pension- en Ziekenhuis van de
Eerw. Broeders van St. Jan de Deo alhier,
algemeen bekend. Het is nu dus ongeveer
5 maanden ennog heb ik geen beleefde
uitnoodiging tot het. lidmaatschap van het
bestuur van Haarlem's R.K. Kiesvereeniging
mogen ontvangen. Ik weet wel, dat bij be
noeming van Kapelaan of Pastoor er altijd
een officieele aankondiging vooraf gaat, wel
ke het verblijf ter plaatse den vollce alge
meen bekend maakt; zoo niet, wanneer een
emeritus-Priester uit eigen keuze zijn domi
cilie ergens vestigt. Maar ik kan mij moeie-
Üjk veronderstellen, dat in deze ongeveer
vijf maanedn van mijn verblijf, aan geen
enkel bestuurslid der R.K. Kiesvereeniging
toevalligerwijze iets van mijn aanwezigheid
alhier ter oore is gekomen, te meer daar
ondergeteekonde voor Roomsch Haarlem
volstrekt geen wegst.oppertje speelt. Wat
mag hiervan 'toch weL de reden zijd? Verre
van mij" de gedachte aan gebrek van de
zoo liooggewenschte, ja, vooral in den te-
genwoordigen tijd zoo hoognoödige vóeling
tusscnen Geestelijken en leeken en vooral
in Katholieke verecuigingen, ofschoon uw
boven besproken verslag mij anders wel
eenige aanleiding daartoe zou kunnen ge-
veij, Immers, ten minste in andere plaat
sen wordt door de Katholieko bladen, wan
neer in hun verslag van vergaderingen der
Katholieke vereenigingen gesproken wordt
over respectieve bezoekers, in den regel
afzonderlijk met eene zekere voldoening ge
wag gemaakt van do opluisterende tegenwoor
digheid der Geestelijkheid; in uw verslag
vind ik bij melding van zeer groote opkomst
van het christelijke kiezersvolk, niet demin-
aanwezige Geestelijkheid, wel, dat er on
der de aanwezigen ook meerdere anti-Re
volutionairen en Ohristeiijk-Historischen wa
ren. Deze uitlating deed mij, ik wil het
UEd. ruiterlijk bekennen, onaangenaam aan.
In beide gevallen of wel de Geestelijkheid
was er vertegenwoordigd, waarom dan geen
afzonderlijke vermelding er van voor het
afwezige Roomsch Haarlem? Of wel de gees
telijkheid was er inderdaad niet vertegen
woordigd, dan komt op de onaangename ge
dachte aan het aangegeven gebrek aan voe
ling tusschen Geestelijkheid en leeken en
wel betreffende een voor 'de Katholieke zaak
vooral in den tegenwoordigen tijd zoo be
langrijke vergadering. Wat den Katholieken
spreker betreft, mij dunkt, het moet hem
niet aangenaam zijn gevallen, bij het be
spreken van zulk een actueel belangrijk on
derwerp en wei door hem, die als Katho
liek Staatsman zich zoo verdienstelijk ge
maakt heeft, onder zijn gehoor-dc R.K. gees
telijkheid van Haarlem niet vertegenwoor
digd te mogen zien. Met het oog op de
tegenwoordigheid der Anti-Revolutionairen
en Christelijk-Historiscben, zou mij de af
wezigheid der Geestelijkheid niet minder
spijten om den gunstigen indruk, die on
getwijfeld de belangstellende tegenwoordig
heid der Geestelijkheid op zulk een verga
dering en de broederlijke en vertrouwelij
ke houding van Geestelijken en leeken op
hen zou gemaakt hebben. Nochthans biijve
verre van mij de boven aangegevéne ge
dachte als oorzaak van het in gebreke blij
ven der beleefde uitnoodiging tot lidmaat
schap door het bestuur aan mij. Zou het
niet veeleer, en wel de juiste reden zijn,
het bij ons Roomschen helaas niet onge
wone, daarom niet minder diep te betreu-
r.?? gebrek aan activiteit, waartegen zoo
dikwijls met alle reden 'ernstig gewaar
UTd Z0rd,t? De ^oote strijd is dezL
e-ovote ®n Del ias I met allertreurigst
althans' Ij6 "Hpannin" voI£t verslapping:
althans vat mijn geval betreft, treen o -
sporing van nieuw ingekomen verkiezing -
gW S' ,fen fijvrri"° beleefde uitnoodi-
gtog tot lidmaatschap; voor mij met het
spijtige gevolg, dat ik niet heb mogen ge
nieten van de voor mij genotvolle van
den sympathieken spreker.
Hoe treurig, dat wij kinderen des Lichts
moeten leeren van de kinderen der 4uister-
deden wij het dan nog maar! Als
ik socialist was, zou ik dan niet al te, snoe-
door1denwLr!teUW,VCrblijf zijn ^'gespeurd
t -Haarlemsche socialisten en ra» het
ringriteZ.h;;nnor H^lenwcho ZVent
iwifLfT ^Pg drongel1? Zonder de» minsten
twijfel. Laten wij, Katholieken ons t«e.h niet
laten overbluffen door onze vijanden i» «<■-
tmteit voor onze hoogste belangen van
Kerk en btaat. Daarom moed gevat, aa het
zoo echt geloovigc en vertrouw vol Ie woord
van den gevierde, spreker. De zege is aar
ons; maar dan ook actief zijn voor God cn
Kerk, voor Vorstin en Vaderland Ten «lotte
eenc geruststellende verzekering voor hm'
Bfistuur van Haarlem's R. K. Kiesvereni
ging Dit schrijven mag hen niet symmi-
cniejc toeschijnen anti-pathiek is het vul-
n,ocn' het is eene vrijmoedige
uitdiukkmg van spijt van het onrechte
pnestcr-vaderlandsch hart van een Oud-
I astoor, wien eene beleefde uitnoodigin
hoogst welkom zal zijn en die gaarne zij
bescheidene bijdragen als jaarlijksche con
tributie storten zal.
Geachte Redactie, onder hartelijke dank
betuiging.
TJ.Ed. D.w. Dienaar in Chr.
H. W. STRIJTHCHJT.
Em. Past.
VAN ELDERS.
HET STRANDEN VAN DEN KOTTER
„CLAERHOUT."
De Raad voor de Scheepvaart stelde Vr -
dagmiddag een onderzoek in naar het o
20 October jj. a.au den grond loopen bij \Y
aan Zee van don kotter „Clacrhoiit" K.W. 1:3
Schipper Cornelia Schaap, reeder N. Pari -
vliet Lzn., beiden wonende te Katwijk aan
Zee.
Schipper Schaap buiten eeds gehoord deelt
mode dat hij van 11 op 12 October van IJmui
den is uitgezeild. Hij had bij de Smitskno! gc-
vischb en keerde 's avondsvan den 19den,
Oct. naar IJmuiden terug.
Den 19den October heeft hij de ton vair
den Pettcmerpoldor gezien en is daar te 3 u.
30 m. n.m. overstag gegaan en ging met een
koers van Z.W. ongeveer 14 mijl den wal
uit, waarna hij te 9 uur weer overstag gin",
den wal in met oen koers van O.Z. Hij L'
tot 10 uur aan dek gebleven en toen naar
kooi gegaan, order aan de wacht géve» Ie
gedurig to looden en hem te half óén te
roepen.
Toen hij te half een niet den stuurman cn
het andere volk aan dek kwam, hoorde 1
do branding, waarop hij direct het schip met
den kop naar buiten draaide. Het schip raak
te echter den grond, stootte cn bleef plan.
20 min. vastzitten. Het schip bleek dicht
bij Wijk aan Zee vast te zitten. Hij heeft
toen een anker uitgebracht en door hierop
to hieuwen, kwam hij weer vlot on wasi
•dicht bij do ton van IJmuiden.
Do schipper schrijft het ongeval toe aan
het feit, dat de wacht niet gelood heeft, of
schoon hij daartoe uitdrukkelijk orders had
gegeven. Hij had bevaren menschen aan
boord, die hij goed vertrouwde. Zij waren
allen gekeurd.
Van het ongeval heeft do schipper niets
in het journal geschreven.
Do stuurman Gijs Schoop en de matroos
Dekker weten niet dat de schipper op den
avond van het ongeval, toen hij naar kooi
ging, order gaf om te looden. Het lood lag
evenwel klaar. Hij had te IJmuiden gewei
gerd om met het schip weer naar zee te
gaan omdat het erg lek waser stond 3
voet water in 't ruim.
De schipper deelt nog mede dait hij eerst
van plan was om ton 10 uur te wenden maar
later besloot hij ten 9 uur Deeds den wal in
te houden en dacht met den koers van 0/2
IJmuiden aan be loopen.
Hierna wordt het onderzoek gesloten en
zal de Raad later uitspraak doen.
FAILLISSEMENTEN.
Failliet verklaard: 15 Dec. J. de Groef;
chauffeur en winkelier, Buss urn.
17 Dec. E. Daverveldt, handelsagent, U
Utrecht.
want haar „eeuwige commensaal" was niet
dikwijle zoo vol attenties. „Mr. Yeldham ie
naar Londen", voegde ze er bii.
„Naar Londen?" herhaalde Mr. Maplcton
en hernam de beschouwing zijner schatten.
„Gelukkige man! Misschien zal ik zelf ook
weer spoedig naar Londen gaan als ik iets
heb dat waarde heeft voor 'tBritsch Museum.
Goeden nacht, juffrouw Calloway. Ik zal ge
reed zijn voor 't ontbijt, wanneer 't ontbijt ge
reed is voor mij."
Nadat de hospita was heengegaan, wierp
Mr. Mapleton de fossielen in de lederen tascli,
niet, ruwe onverschilligheid, die nu juist niet
'u Veroonetemming was met zijn vooTgewen-
<'1° Y»n zoo juist. Hü draaide de lamp
uit, stok do kaars aan, en ging nogal lawaai
makend, voor een man, die zich zoo stilletjes
n bewegen, de smalle trap op naar z'nslaap-
kamer. Ka vijf minuten ongeveer blies hij
o .aars uit, ofschoon hij geen aanstalten
tein?,?^aaTT- Z1-Ch nit J6 kleed en of in bed
sitten pt.' X*Ang/>P den rand van zün bed
zitten en wachtte in bet donker - wachtte
?A ten ïnM*! rlway en iaar doekter
de tiap hooide bestijgen om naar haar ka
mers aan de achterzijde van het hnis te gaan
Er waren boven maar vier kamers in het
huis, waarvan de twee voorste in gebruik
waren genomen door de huurders; de twee
achterste waren boven de keuken en het
wasehhok. Om dat achtergedeelte te bereiken,
was het no'odig een paar treden naar bene
den te gaan eu een korte gang te doorsehrii-
ileu.
j Maar zelfs het zich ter ruste hegeven der
vrouwen was geen toeken voor Mr. Smyly
i Mapleton, om zijn legerstede op te zoeken.
Integendeel hij werd nog oplettender waak
zaam en sloop op z'n. teeneu naar de deur.
Na een poos aandachtig geluisterd te hebben,
lichtte hij voorzichtig de ouderwetsehe klink
j op, opende de deur op een kier en luisterde
met nog meer nauwlettendheid. Gerustgesteld.
I door de geluiden, die hij hoorde, of liever
i door het ontbreken van geluiden, ging hij
naar het bed terug en ging wederom in het
donker zitten. Klaarblijkelijk had de fossie
len jager dien nacht geen licht noodig.
I Drie kwartier lang bleef hij daar, zonder
zich te verroeren, toen stond hü nog eens op
en 8loop naar de deur. Maar ditmaal verliet
hij de kamer, sloot de deur nchter zich en
sloop zachtkens naar de trap. Maar nu bleek
het, dat zijn tactiek nog niet volmaakt was.
Halverwege was er een losgeraakte trede, die
hij door zijn verblijf in het huis had moeten
kennen; die kraakte in verhouding tot de
kracht, waarmede men ze betrad. Het zou heel
gemakkelijk geweest zijn, ze geheel en al te
vermijden door het eenvoudige middel van
er overheen te stappen, maar Mr. Smyly Map-
leton plantte er vastberaden zün voet op, en
met zoo'n preciesheid, dat er jnist het gekraak
ontstond, dat men, gegeven het gewicht van
den persoon, zou verwachten.
t Was een gekraak, dat iemand, die ergens
in een der bovenkamers zich wakende be
vond, zeker zon gehoord hebben, maar dat
niet luid genoeg was, om een slaper wakker
te maken.
Verder liep Mr. Mapleton, zonder het min
ste gerucht te maken, de trap af; hij ver
liet het huis langs de voordeur, die, zooals
gewoonlijk, niet gesloten was. Hij sloeg niet
het korte rechte pad in, dat naar de poort en
zoo naar de rotslaan leidde, maar hü maakte
een rechten hoek, juist zooals hij gedaan had
in den nacht, dat Hector hem had bespied.
Hü hield zich dicht bü den muur van het
huis en ging naar den achterkant, waar zich
de moestuin van Martha Galloway bevond,
die een weinig opliep naar de helling der
zandheuvels.
Op een kleinen afstand van het huis, aan
den hoogst gelegen kant van den tuin, stond
een groepje door den wind in hun groei be
lemmerde oude boomen, die men niet een
boschje kon noemen, maar die toch voldoen
de waren om een overoud en vervallen stee-
nen gebouwtje te beschutten en te verbergen,
't Grootste deel van het dak tvas ingevallen,
en de muren vertoonden onheilspellende
scheuren, nochtans was het duidelijk, dat dit
ongastvrije huisje tot schuilplaats verstrekte
aan Mr. Smyly Mapleton. Om de een of an
dere reden, hem zelf het best bekend, gaf hü
er des nachts de voorkeur aan hoven Mar
tha Calloway's veeren bed, het erfstuk der
familie.
Hij trad het zonderlinge bouwwerk bin
nen, bleef staan dicht bü den ingang zonder
deur; hij stond daar te midden der overblüf-
selen van het dak. die naar beneden waren,
gekomen, en richtte zün blikken weer naar
het huis. Het was een maanloozo nacht, maar
het geflonker der sterren hielp de dichtbü
zich bevindende voorwerpen onderscheiden.
Het paadje tusschen de groentenbodden, waar-1
over hü gekomen was, was duidelük zicht
baar, en juist op dit oogenblik kon Mr. Map
leton, ondanks het weifelende licht, een men-
schelüke gedaante onderscheiden, die zich in
de richting van zijn schuilplaats bewoog.
Hii keek er lang genoeg naar, om er zeker
van te zün, dat het de gedsasta eener vrouw
was met een doek over het hoofd, en daarna
stapte hij met een onhoorbaren grijnslach
zoo gauw hij kon terug naar den binnensten
schuilhoek der ruïne en verdween daar. In
dien de verlaten tuin op het oogenblik over
stroomd ware met een vloed van electrisch
licht, en duizend paar scherpe oogen waren
daar ter plaatse geweest om er voordeel van
te trekken, dan zouden zo van den onvermoei-
baren fossielen jager niet het minste spoor
bemerkt hebben. Hij was als het ware geheel
verborgen in de ingewanden der aarde.
HOOFDSTUK XII.
VERMIST.
Bij de omsluiting aan den top der rots stond
John Budge en wierp critische blikken over
een der motorwagens, die gedurende den
nacht geladen waren met wat op het eerste
gezicht marmer scheen. Sedert er een blok
op den weg was gevallen, geschiedde het la
den met bizondere zorg en er mocht geen
wagen vertrekken vóór de opzichter cr zeker
van was, dat er geen kans bestond, dat zoo
iets zich herhaalde.
„Ja, 'je kunt vertrekken, Wilson," zeid«
Budge ten slotte tot den bestuurder, dié
reeds met de hand aan het stuurrad zat.
Doch de man aarzelde, en keerde zich half
om naar zijn gezel, die naast hem zat. Voor
we vertrekken, m'neer, wensch te ik u iet»
mede te deelen," zei de laatste. «Zelfs al
zoudt u er om lachen," voegde hii er zenuw,
achtig by.
„Komaan, voor den dag et mee," zeidé
Budge op ruwen toon.
„Ik was in schacht no. 4, en maakte dezé
zending gereed," zei de man, wiens naam
Cooper was, „toen ik gezworen zou hebben,
dat ik een vrouw hoorde schreeuwen, 't Zal
zoo ongeveer één uur zijn geweest eveqj
vóór ik met de karwei klaar was en heeni
wou gaan." j
„Och kom! Je moet gedroomd hebben; ilé
kan er een eed op doen, dat er geen vrouw
in de groeve geweest is. Dat k&n niet zijn,?
bromde de opzichter.
„Zoo iets heb ik ook gedacht," stemde Coo,
per toe. „Maar toch, het geluid, hoewel het>'
zacht en gesmoord klonk, seheen een vrou
wenstem te zijn, en niet ver verwijderd inf
elk geval."
(Wordt vervolgd).
IWJ»» IMIIII* aatAVT-.«avrtiv-am,imaai
sto at zond er lij ke eervolle vermelding' dor