KOSMOS.
irrigatoren
MISCH1PPEK,
ROLPENS
MOTOREN en RIJWIELEN.
i
i
Formulier ter verkrijging van een polis voor onze
Gratis-Ongevallenverzekering,
DE SPAARNE-BANIt
iF
Van Overal.
Te Beverwijk
Nieuwe Gracht 98. HAARLEM.
DEPOSITO-RENTE i
VERZEKERINGSBANK
LEVENSVERZEKERING eb LIJFRENTE,
A. J. WIWEL, Ripperdapark 10 (hk, Ripperdailraat) Haarlem.
Breukbanden, icer sterk
Kiiiai Hautstraat 115.
P. H. HARTEL, Vleeschhouwer,
Simples-Huis
BOUCKAüRT STEVENS.
Uit onze Oost
worden Adverten-
tiën voor ae „NIEUWE
HAARLEMSCHE C0U-
RANV'aangenomen ooor
den Boekhandel
i. VINK Pz.
METAALDRAAD
LAMPEN
OPGERICHT 1862. -> -> GEVESTIGD TE ZEIST-
lELEfi QN 851.
Zijlstraat 62 - Haarlem,
Voor den inhoud dezer Rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt den inzenders de eopie met
ternggegezen»
HOOG SPELI
Mijnheer de Hoofdredacteur 1
Hoe popelde mij het hart van vreugde, toen
ik in uw blad van 10 Januari j.l. onder „Po
litieke Actie" hoorde verdedigen het goed
recht .der kiezers, om langs reglementaaren
weg uit te komen voor hun persoonlijke over
tuiging, en waar u weest op het groote gevaar
dat er in gelegen is, als men „van bovenaf"
dat goed recht tracht te knechten! Ziet, mijn
heer de Hoofdredacteur, dat deed mij goed.
Want als lid eener R. K. Kiesvereeniging,
aangesloten biji de Centrale „Haarlemmer
meer" zag ik en zeer vele kiezers, verspreid
in genoemd district, verlangend uit naar de
herziening van het „Centrale-reglement",
waarin onze rechten en plichten als R. K.
organisatie op de juiste plaats zullen worden
gebracht. Ik had in ons blad, (aldus noem
ik deze courant) gelezen dat meerdere con
cepten aanwezig zouden zijn en nu hoopten
wij vast, dat uw artikel: „Onze Politieke
Actie", 'er het zijne toe zou bijdrageu, bij
voldoende stof voor overweging, dat zij, die
de leiding hebben, met dit alles zouden re
kening houden. IJdele verwachting! Want
op IJ Januari j.l. valt mijn oog op een schrik
wekkend opschrift: „Hoog Spel!"
Na lezing van het artikel moest ik he4t
opschrift beamen, maar ik stond toch ook ver
baasd. Als er „hoog spel" is gespeeld, is dat
gedaan met onze rechten, en wel buiten ons
omGeen enkele stem van hoor en wederhoor
bereikt ons. Onze courant, de getrouwe ver
slaggeefster van al hetgeen gebeurt op sociaal
en politiek terrein, brengt ons in deze zaak
gèen licht.
In zoo n hoogst-gewichtige en algemeene
zaak is een verslag in de courant toch drin
gend noodzakelijk, en de eenigste weg! Dan
komt het „vóór" en het „tegen" onder de
oogen der belangstellenden, d. i. de massa
kiezers! Of geldt hier soms nog de spreuk
„Wat de Heeren wijzen, enz."? Nu weet ik
wel, dat in onze ,,Loeale"(n) het concept vau
het da0elijkscu bestuur ter goedkeuring wordt
voorgelegd, maar door wie? Door hen natuur
lijk, die krachtens hun functie daartoe be-
vo gxf zijn, dat zijn in dit geval diegenen,
die te Hixuddorp hebben besproken en goed
gekeurd. Maar is daar „hoog spel" gespeeld,
dan vrees ik, dat dit nog zal ontaarden in een
roekeloos en onverantwoordelijk drijven. Do
machtspreuk zal dan opgeld doen: „Het Cen
traal Bestuur heeft het zoo go? ,e.tear.l", en
de massa, zal zich met handen en voeten
moeten binden aan de willekeur van enkelen,
omdat zij onbekend is met dit alles, onbe
kend, omdat men ons blad, dat ons moet en
wil voorlichten, de gelegenheid heeft ontno
men, zulks te doen.
Maar uit die massa zie ik dan een groot
gedeelte opstaan, dat vastberaden spreekt:
„Tot zoo lang, en niet langer"! Doch als
een onding wordt weggenomen, omdat het
werkelijk een onding is, moet er geen even
groot onding voor in de plaats komen. Als
do recntvaara tgneid nfet ten voilé wttxtt uit
geoefend, houdt ook de gehoorzaamheid op,
maar om dit alles te voorkomen, verzoek ik
u dringend, niet alleen dit als „Ingezonden"
te plaatsen, maar, daar waar gij al op het
aanbeeld geslagen hebt, den voorhamer bei
blijven hanteeren, totdat de eenheid in een
goed en rechtvaardig reglement is gewaar
borgd.
Ik zou hierom bij deze willen voorstellen,
dat het bij de behandeling van de concepten
in de „Locale(n)" indien geest werd uitgelegd
en verklaard. Dan kunnen wij als kiezers
een beter en juister oordeel vellen, en wat
dan de tijd ook moge brengen of ontne
men, de Katholieke politiek in dit district
zal zijn eenheid ongerept bewaren 1 Tot steun
der Christelijke regeering en handhaving on
zer beginselen moge dit het einde zijn van
dit „hoog spel"! Dat is de hartewensch van
vele R, K. kiezers in het district Haarlem
mermeer
U, mijnheer de Hoofdredacteur dankzeggend
uit naam van vele kiezers
EEN KIEZER EN ABONNÉ.
Noot van de Redactie.
Ook dit stuk moest wegens gebrek aan
plaatsruimte blijven liggen. Wij willen heb
echter alsnog plaatsen; zooals men weet werd
bereids een verslag van de vergadering ge
plaatst.
vervelens toe gezegd en hernaald, toch niet
bang te zijn en maar eens goed te kijken. Doch
toen 't gebeurde, vluchtte men de hutten in.
Enkele jongelui kwamen naar ons, om door een
kijker het verschijnsel beter te zien; maar de
schrik verliet hen niet en toen de maan „heele-
maal was omgedraaid" vo!gesis hun zeggen,
moesten ze absoluut naar huis. Ze vertrouwden
't zaakje niet meer. De „omgedraaide maan"
had echter alles zoowat in 't duister gezet en
nu moest men fakkels hebben van dorre klapper
bladeren, of men durfde de paar honderd meter
over 't strand niet afleggen!
Den volgenden dag was 't overal: „Mijnbeer
kent het! Maar nooit meer doen, asjeblieft, en
vooral niet met de zon!" Al onze beweringen
van totale onkunde hielpen niets. Slechts enke
len praatten ons wat na over „een schaduw, die
voor het vuur kwam." Dat begrepen ze wel,
maar ze geloofden het niet.
De oovenaars, die graag voor alwetend door
gaan, hadden, zooals gewoonlijk, hun beste
krachten ingespannen, en,Zie je wel, ik
ken het: de maan is weer goed geworden." De
roem van toovenaar die en die steeg weer hoog!
De Marindinees en de maan.
Pastoor v. d. Kolk schrijft o.a. het volgende
uit ükaba aan de „Java Post":
Een juist begrip over de maan hebben de
Marindineezen nog lang niet, zoomin als over
de zon. Zij zien ze wel niet aan „voor een
Edammer kaas" zooals 't spreekwoord zegt,
maar wat dien maan nu eigenlijk is, blijft voor
hen toch nog raadselachtig. Is het een godheid,
of een geest, of een menseli, of een dier? 't
Leeft in alle geval, meenen ze. Honderden ma
len vraagt men ons wat de maan is, en als we
't juiste antwoord geven, gelooft men 't toch
niet. 't Is ook zoo vreemd voor een wild ver
stand! Hoe kan nu zoo'n bol regelmatig draaien
zonder omlaag te vallen? Hoe kan hij licht af
geven en soms klein worden en dan weer groot?
Men filosofeert al. maar zelfs de oudste onder
hun filosofen kunnen er met de pet niet bij.
In de laatste dagen is de maan weer het ge
wone onderwerp der wijsgeerige gesprekken
geweest, wegens de prachtige maansverduiste
ring in den avond van 15 Sept. 1913. Wij hadden
het verschijnsel dagen te voren aangekondigd,
waarbij men ons gewoonlijk toevoegde: „Niet
doen, wij zijn bang!" Ze meenden al, dat wij
zelf de maan verduisterden: hoe toch konden
we dat anders voorspellen? Protesteeren hielp
weinig: met een veelbeteekend lachje en
schuine oogen beduidde men danwe weten wel
beter; houd u maar niet zoo onnoozel! Gij, en
niemand anders draait de maan om."
Dat men bang is voor zonsverduistering (ver
leden jaar beleefden we daarvan een staaltje)
ia nogal begrijpelijk. Maar de schrik voor een
maansverduistering zit er al bijna even diep in.
Men was nu gewaarschuwd en we hadden tot
Diefstal te Londen. De politie te Londen
zoekt een dief, die, zooals Reuter bericht, een
Antwerpschen diamanthandelaar, Max Fla-
xer, voor een waarde van 520 p.st. aan kost
baarheden ontstal. De heer Flaxer kwam
van Aulwerpen aan het Vietoriaslatiou aan
en begaf zich naar zijn hotel. Bü den ingang
echter weid hem een handvol snuif in het
gelaat geworpen en tegelijkertijd werd hem
zijn valies, dat vele kostbaarheden bevatte,
ontrukt. Er is nog geen spoor van den dief
gevonden.
Politieke moord. Te Calcutta in En-
gelsch-Indië heeft naar Reuter meldt, weder
een politieke moord plaats gehad. Midden
op straat is een onder-inspecteur van de
recherche door een revolverschot gedood-
Honderden voorbij gangers waren getuige
van de misdaad maar geen deod eenige po
ging om den moordenaar te vatten. Deze
werd ten slotte gearresteerd door een offi
cier na een langdurige vervolging, tijdens
welke de moordenaar herhaaldelijk zijn re
volver afvuurde, waardoor twee menschen
werden gewond.
De gedoode onder-inspecteur had belang
rijk aandeel in het onderzoek naar de jong
ste samenzweringen in Calcutta.
Be kiesreclitvrouwen. Te Edinburg
heeft een kiesrecht vrouw Mc Kinnon Wood,
den minister van Schotland, nadat deze een
toespraak had gehouden, een pak meel naar
het hoofd geworpen. Zij raakte hem niet,
maar liet meel bestoof zijn kleeren. Terwijl
zij weg-werd geleid riep zij aldoor: Vrouwen
beul!
Een passief van 42,000,000 frs.! Charles Vic
tor, een der grootste speculanten op de Pa-
rijsche beurs (hij was zijn „financieele car
rière" begonnen als kantoorbediende) en di
recteur van de „Sociéló Auxiliaire du Cre
dit" is gevallen, tot groote ontstlteui» van
de Parijsehe beurswrreld.
Hij heeft met een passief van 42 millioen
zich failliet regeren. De rechtbank bemoeit
•zich mei de affaire. Volgens de „Temps" ech
ter zal het zaakje met een sisser afloopen,
daar do Bank met of zonder hulp nog
wel aan baar verplichtingen zal kunnen vol
doen.
j Een grafelijke oplichter. Graaf Bartho-
lome Villa, een Spanjaard, vroeg de hand
van een jonge renteniereter te Brussel, ver
kreeg die en de brniloft zon zoo spoedig mo
gelijk worden gehouden. Hij bezocht zijn
bruid meermalen, deed met haar boodschap
pen en bracht ook eens met haar een bezoek
aair de bank, waar hij vernam dat zij een
kluis in huur had.
Op zekeren dag had hij schertsenderwijze
haar beur sleuteltjes ontfutseld, maar die
den volgenden dag eerlijk teruggegeven,
i Hij maakte toen zijn bezoek zeer kort en
daarna zag men hem niet meer.
i De bruid begreep er niets van, maar bleef
geduldig wachten. Doch Zaterdag werd het
raadsel opgelost: andermaal naar de bank
moeiende, om coupons te knippen, vond zij
haar kluis ledig.
De graaf was haar voor geweest, om de
8000 fr's. die er in lagen, op te strijken.
Vlnelit uit de gevangenis. Uit Mc Al-
lister in Oklahoma, in Amerika, wordt, naar
het Hbld. verneemt, bericht, dat drie gevan
genen uit de strafgevangenis een poging heb
ben gedaan tot ontvluchten, nadat zü erin ge
slaagd waren zich revolvers te verschaffen.
Toen het dagwerk was afgeloopen, vielen
zij een der bewaarders aan, ontnamen hem
de sleutels en snelden daarmee naar de poort,
terwijl zij schoten losten op de toesnellende
beambten. Om zich te beschermen tegen do
wapens der bewaarders hielden zij de tele
foonjuffrouw der gevangenis als schild voor
zich. Een schot, door de wacÉters gelost, ver
wondde het meisje.
Buiten de poort gekomen, sprongen'de
vluchtelingen in een rijtuig, dat- toevallig
buiten wachtte, en reden weg. Eenige ge-
vangerisbeambten sprongen te paard en ver
volgden het rijtuig. Van weerszijden werd
duchtig geschoten, toen het paard voor bet
rijtuig eindelijk gewond neerstortte en de
beambten dus bet rijtuig konden naderen,
bleken de vluchtelingen gedood te ziin.
Door de vluchtelingen waren in de gevan
genis vier menschen gedood, drie der bewaar
ders en de oud-afgevaardigde Thomas, die
juist een bezoek aan de gevangenis bracht.
j Een moedig redder. Kapitein von Grone,
de vleugeladjudant van den hertog van
Brunswijk, zag op een vijver bij Kiddagshau-
sen een twaalfjarigen jongen door het ijs
zakken. Hij sprong hem na en bracht hern met
groote moeite aan land. Toen daarop een me
nigte nieuwsgierigen kwamen toesnellen,
zakte een twaalfjarig meisje in de diepte.
Kapitein von Grone sprong ook haar na en
juist zou hij haar grijpen, toen ook een be
jaard heer in de diepte gleed. Met de groot
ste inspanning gelukte bet toen den kapitein,
eerst den ouden heer en daarna het meisje
te redden, waarna hij uitgeput ineenzonk.
Thans zijn redder en geredden allen weer
volkomen wel.
Ontploffing. Volgens een telegram uit
•Canada is bij de werkzaamheden van de
Canadian Northern Railway in de nabijheid
van Arorprior een dynamietpatroon te vroeg
ontploft. Een nevfgs ontploffing volgde,,
waarbij zes arbeiders terstond werden gedood,
terwijl drie arbeiders zoodanige wonden be
kwamen, dat zij kort daarop overleden.
t'Een schip in nood. Het stoomschip Cor-.
nisham meldt langs draadloos telegrafiscbeni
weg dat het midden in den Oceaan de rest,
der bemanning, ten getale van vijf, van de
bark Banshee aan boord nam. Genoemd schip
i had door vrecselijk stormweer alles verlo
ren, terwijl ook het grootst gedeelte der be
manning overboord geslagen en verdronken
was. Slechts 5 man konden- zich op een wrak
redden, dat elf dagen op den Oceaan had
rondgezwalkt, eer het door de Cornishman
werd ontdekt
In den trein vermoord. Bij de aankomst
van den express-trein uit Peking vond men
gisteren in een der afdeelingen het lijk van
een man die door een dolksteek in het hart
gedood was. Het onderzoek der politie bracht
aan het licht, dat de vermoorde man zekere
Kwi-Cbing is, die indertijd werd beschul
digd den moord op den Min. v. Landb. Chiac-
Yn te hebben begaan. Vermoed wordt dat
een bloedverwant van den vermoorden mi
nister Kwi-Ching- overvallen en gedood heeft.
De gezonken onderzeeër. Volgens de
laatste berichten gelooft men thans de plaats
gevonden te hebben waar de A 7 is gezonken.
Een torpedoboot flotille heeft deze plaats in
een kring omgeven. In afwachting van d«
poging om de gezonken onderzeeër te lichten.
i Brand in een station. Zondagancht brak
-door onbekende oorzaak een hevige brand uii
aan het goederenslatlon van het Lehnter-
station te Berlijn. Groote hoeveelheden lin
nen- en wolstoffen stonden weldra in licht*
laaie, en door den bevigen wind sloegen de
vlammen op het geheele gebouw over. Ook
de aangrenzende^ watertoren en een petro-
leumtank werden ernstig bedreigd.
De brandweer, welke oogenblikkeRjk ter
plaatse was, slaagde er na meerdere uren in
om het vuur meester te worden. De schade
zeer aanzienlijk.
Bij het blusschingswerk bekwam de hoofd
man der brandweer zeer ernstige verwondin.
gen, zoodat men voor zijn leven vreest. Eeni,
ge andere personen werden licht gewond.
Een protestbetooging. De Katholieke
Volksbond in Frankrijk heeft in het ge
heele land vergaderingen georganiseerd om
te protesteeren tegen het wetsontwerp, dal
het sluiten van het burgerlijk huwelijk voor
het kerkelijk verplichtend stelt, zooals bij ons
ook nog steeds het geval is, naar men weet.
De prins von Wied heeft een medicus
naar Durazzo gezonden om bet voor hem
bestemde paleis, waaraan de herstellingen
de volgende week voltooid zullen ziin, te be
zichtigen en uit hygiënisch oogpunt te keu.
ren. Dr. Bergbauser heeft bij ziin terugkomst
te Triest zich nogal gunstig over de toekom
stige residentie uitgelaten. Hij bad een brief
van Essad-pasja, die den prins trouw en
steun belooft, bij zich.
Het Giornale d'Jtalia, den verwarden too.
stand van Albanië besprekend, zegt dat de
prins von Wied nog niet weet of hij in Al
banië met eerebogen dan wel met geweer,
sclioleu zal worden ontvangen. Europa is on.
gelukkigerwijze niet in staat zijn veiligheid
te waarborgen, als hii ten minste zich niet
in zijn paleis te Durazzo wil opsluiten.
Breesiraat Beverwijk
BERGMANN
»/il NIERSTRASZ.
Dagelijks opeischbaar - 3
Voor een maand vast b
(Bedragen vanaf f 1o00.— prolongatierenle).
Voor 3 maanden vast
Voor een jaar vast. 4
EENIGE NEOÉRLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN
WERKEND ONDER STAATSTOEZICHT,
IN8PÏ CTEIH VOOR NOORD HOLLAND:
geheel Complet vanaf 11,25
?er stak.
a t 1.50.
Verkrijgbaar bij
Haalt aaa den wmkal de extra fijne
a 65 cent de 5 ons.
Groote Houtstraat 19.
GEttK. Luul S, Pieierstr. la-ül
TELEFOON 721. j
OUDE BELEGEN BORDEAUX
EN BOUKGUGNü. WIJ&Efg. I
Betrouwbaar en niet duur,
in kwaliteit en »rijs de beate
staan ter beproeving gereed.
NAAK
VOORNAMEN (alle voluit)
GEBOREN DEN
18
(Datum en jaar.)
BEROEP
(Wie geen beroep ot vak uitoefent, schrijft hierboven het woord: zonder.)
WOONPLAATS
(Gemeen ie, straat, gracht ot plein en huisnummer).
NAAM VAN DEN BEZORGER 0£R CCURANT
Dit alles duidelijk en nauwkeurig met inkt in ie vullen, uitknippen, opzenden aan de Administratie
van ue Nieuwe Haariemsche Lourani, K inderhuisvest 29 -31 33, Haarlem.
Men kan het ook aan ae Louramenbezorgers en buuen Haarlem aan de ademen a/geven, die dan voor ioe
zending aan ons adns zorg dragen.
De toezending der poassen voigt binnen eenige dagen
Zij die een oude polis van de vorige verzekering Mij, hebben ingeleverd en nog geen nieuwe ontvingen
.worden verzocht eveneens bovenstaand formulier >n te vullen en op ie zenden, waarna binnen enkele dagen
tjozendi ia der eoiis zal voioen' DE ADMINISTRATIE.
BAK
ZiepX°„nze Groote Houtstraat 72-74.
net getrokkendraad.
Uitmuntende Kwa
liteit. Billijke Prij
zen. Vraagt Prijzen
=n Inlichtingen bij
Technisch Bureau
Ingenieurs.
AMSTERDAM.
I
I
1
I
