'i
DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
STADSNIEUWS
Zaterdagavondpraatje.
üiisdsrltsjlavesf 20>3!>3@, Hsaplem
裣R3TE BLAD.
Gemeentelijke grondpolliiek,
tATERDAG 24 JAiUARI 1914
38&ts laargang Mo. 8346
Bureaux van Bedaetie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
Allo betalende abonné's op dit blad, die In het bezit eener verzekeringspolis zijn, zfln volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
GULDEN bij f GULDEN bij f&GULDEN bij
Gove1Tiïjdonby .411 IS verlies van een 1 ft|| verlies van 31811 Verlies vaa
band of voet I X#«J? één oog 1 'SJÊ 'f j één duim.
GULDEN bij
verlies van
één
wijsvinger. x
GULDEN bij
verlies van
één anderen,
vinger.
De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Hollandsehe Algemeene Verzekeringsbank" te Schiedam^
Dit nummer bestaat uit uijf bla
den u). o. de OfTicieIe Kerk-
lijst en het (je 111 usfreerd Zon
dagsblad, in 8 bladzijden.
Het Leesmuseum
Een interview met Mr.
Heer kens Thijssen.
In de raadszitting van Woensdag jl. gaf een
overigens onbeduidend voorstel tot aankoop van
een perceel grond aan den Schalkwijkerweg aan
leiding tot een breedvoerige discussie over
grondpolitiek.
De kwestie leek ons belangrijk genoeg om daar
over het oordeel te vragen van een der raadsle
den, die zich daarvoor blijkbaar zeer interes
seert. Wij vroegen den heer Mr. Heerkens Thijs
sen ons daarover zijn opinie te zeggen. Welwil
lend stond ons de heer Heerkens Thijssen dat
interview toe.
Toen wij in de ruime studeerkamer van onzen
vriendelijlcen gastheer hadden plaats genomen,
herinnerden wij er, ter inleiding van het gesprek
aan, dat de heer Mr. Heerkens Thijssen had ge
stemd tegen het voorstel van B. en W. om
die anderhalf hectare grond aan den Schalk
wijkerweg voor de som van f 32,000.— te
koopen.
Dat is zoo, antwoordde ons het geacht ge
meenteraadslid. Wij moeten zorgen voor onze
gemeentefinanciën en niet, in den toestand
waarin deze op het moment verkeeren, doen aan
gewaagde grondspeculaties. Welnu, het gemeen
tebelang eischte in casu m. i. den aankoop van
deze anderhalf H. A. grond niet.
Maar, zoo merkten wij op, u bent toch niet
principiëel tegen grondaankoop door de ge-
I meente?
I Neen, zeker niet! antwoordde onze zegs
man. Ziehier mijn oordeel over Grondpolitiek.
j Er zijn gevallen dat de Gemeente niet mag
nalaten, wanneer de gelegenheid zich daarvoor
aanbiedt, gronden in eigen beheer te nemen. Die
plicht bestaat b.v. wanneer het geldt verbeterde
toestanden in het leven te roepen, of om zich de
zeggingsschap over terreinen te verzekeren voor
openbare gebouwen of dergelijke.
I Wanneer de gemeente b.v. aan de Kleverlaan
grond koopt in 't groot, dan behoeft de bestem-
I ming daarvoor niet direct vast te staan, maar
j doet zij dat om in zekeren hoek van de stad
I zonder onteigening de hand te kunnen leggen
i op voor haar mogelijk vereischte terreinen. Dat
is een eerste motief.
i Een tweede motief wordt u duidelijk wanneer
u denkt aan de terreinen in het Schoterkwar
tier, de gronden op 't Klooster z. g., welke de
Gemeente indertijd verzuimde te koopen. Had
zij die gekocht 'dan had de Gemeente de bebou
wing aan de Noordzijde der stad in de hand
gehad. Althans had zij de beschikking gehad
over die terreinen, destijds buitenplaats. Zij had
die kunnen bestemmen voor wandelbosch. En
zeker zouden in die streek dan andere toestan
den zijn, dan nu.
De mogelijkheid is niet uitgesloten dat zich
een dergelijk geval weer voordoet, en dan zal de
Gemeente ongetwijfeld onverwijld de hand moe
ten leggen op zulk een gronden-complex. Vooral
wanneer die gronden zich bevinden nabij de
grenzen der gemeente.
Wat Woensdag in den Raad kwam was abso
luut iets anders. Daar werd voorgesteld om
iy2 H.A. grond te koopen, begrepen in een
vastgesteld uitbreidingsplan, waarvan het be
loop en de breedte van de straten is geregis
treerd; een terrein, dat alleen aan den
Raad werd voorgesteld om te koopen, met het
doel om het weder te verkoopen, nadat daarin
de noodige straten met bijbehoorende werken
waren aangebracht.
Dit nu schijnt niets anders te zijn dan een
doodgewone'grondspeculatie en dat wel op een
plaats, die tot dusver voor woningbouw al zeer
weinig gezocht blijkt te zijn. Daartoe zal de
onmiddellijke nabijheid van het Slachthuis al
licht het hare bijdragen. Om die reden werd dan
ook door den heer Rinkema de aankoop van
die terreinen ontraden.
Kon de Gemeente nu door den eigendom dier
bouwterreinen de verzekering krijgen dat hier
een fraai kwartier kon ontstaan en dus voor
schriften geven voor den bouw, voorschriften in
verband met den welstand, dan ware er wellicht
iets voor te zeggen geweest, maar ieder kan na
gaan, en het is reeds aangetoond, dat op die
plaats zeker geen luxe-kwartier te wachten is.
Bijzondere voorzorgen te nemen is dus niet noo-
dig, te meer niet waar een goede bouw door onze
voortreffelijke nieuwe bouwverordening reeds
verzekerd is.
De heer Slingenberg en eenige andere
raadsleden, zoo merkten wij op, vonden een mo
tief voor aankoop in de mogelijkheid dat daar
arbeiderswoningen kunnen gebouwd worden.
Goed, antwoordde de heer Mr. Heerkens
Thijssen, maar dat motief voerden B. en W. voor
him voorstel niet aan. Bovendien van zeer des
kundige zijde en ook in den Raad is er op ge
wezen is mij verzekerd dat daar geen arbei-
derswoningen zullen komen. De grond is daar
zeer slap en de fundeeringen zouden zeer kost-
I baar moeten zijn, dus ongeschikt voor goedkoope
arbeiderswoningen. En als men daar dan arbei
derswoningen wil bouwen, waarom neemt men
dan de gronden niet, waarmede de Gemeente in
haar maag zit: rondom het Slachthuis tot de
Zomervaart toe? En ten slotte zou men aan die
i 1 H.A. toch ook niet veel hebben.
En de gebouwen, bedoeld in de Hinderwet
Met dit argument kwam de wethouder, de heer
de Breuk voor den dag.
Maar, m'n hemel! zeide de heer Heerkens
Thijssen, als men zulke gebouwen nu daar niet
mag plaatsen, waar moet men dan heen binnen
de grenzen der stad? Alle inrichtingen zijn toch
niet als de lakstokerij, welke de heer de Breuk
bedoelde. En toch, een fabriek kan op dat terrein
niet verrijzen, omdat er een straat dwars door-
heen geprojecteerd is.
I Wij meenden hiermede voldoende over de
kwestie vernomen te hebben en dankten den heer
I Mr. Heerkens Thijssen voor zijne welwillende
inlichtingen. Wij vonden de denkbeelden, hier
ontwikkeld, interessant genoeg om ze ter ken
nis van onze lezers te brengen, niet zoozeer om
den aankoop, die het hier betrof, want per slot
van rekening was het voorstel de sop de kool
niet waard, doch het geeft een inzicht in de
gemeentelijke grondpolitiek. En dat is zeker sreen
onbelangrijk vraagstuk!
Haarlemsche Alledarjes No, 1111
CCCXVIII.
Een profeet die tn voorspelling
faliekant zag uitkomen, en die zich
nu natuurlijk schaamt. Moppe
raars hier, mopperaars dddr, mop
peraars overalbehalve in den
Volksbond. Van de belastingen
die opslaan en den duren tijd, van
de barbiers die er een stuiver opzet
ten en de huisbazen die de huren
verhoogen. Wie er het meeste te
lijden hebben en het minste moppe
ren, en een gemopper, dat volkomen
gegrond is/
De buurman, die ma Zaterdag' van de vo-
•rigte week profeteerde, dat bet met 't vrie
zen wel spoedig gedaan zou wezen, loopt
Straatje om aIa ik 'm dreig tegen te
jkomem, nu ik z'n profetie in de courant
Beb gezet 1 ,Waaruit ik opmaak, dat bij zicb
teen beetje geneert over z'n voorspelling,
die dan ook zóó faliekant is-uitgekomen als
(ter maar één ooit te schande is gemaakt 1
Nu, wie daar blij over zijn, dat is de jeugd-
Vooral. Maar menig oudere heeft, nu de win
ter zoo lang duurt, de oude liefhebberij weer
te machtig voelen worden en de schaatsen
aangebonden: ik hoorde dezer dagen, dat
op de ijsbaan een paartje dat de zilveren
bruiloft al achter den rug heeft, voor het
eerst het schaatsenrijden is gaan leeren en
dat ze samen al heel goed voortkrukken
kunnen. Waar het ijs al niet toe leidt! Toch
heeft mijn bovenbedoelde buurman nu niet
zoo héél ongelijk gehad met te zeggen dat
't geen echt vriesweer worden zou, want
ofschoon de winter blijft, en het ijs óók,
is er toch van voortdurende en strenge
vorst geen sprake en de „echte" liefheb
bers, die niets om „baantje"-maken op een
ijsbaan geven, maar die voor verre reizen
zijn op de schaats, mopperen nog altijd een
beetje, zoo hoor ik. Doch, waar vindt men
géén mopperaars, zoo durf ik vragen? Ja,
misschien alléén niet in den Roomschen
Volksbond op het oogenblik, die nu letter
lijk onder algemeen enthousiasme en onver
deelde instemming deze week zijn zilveren
feest is begonnen te vieren in de St. Jo-
zefskerk. Maar dat is dan toch een uitzon
dering! Voor de rest is het mopperen wat
de klok slaat, en eerlijk gezegd doe ik zélf
soms wei mee. Waarom? Wel, voor het voor
naamste deel omdat er zooveel te mopperen
valt. Of worden de tijden soms niet schrik
barend duur? Of slaat de eene belasting
voor. en de andere na, soms niet schrikke
lijk op? Ik las' gisteren weer een stuk in
de courant, betreffende de stedelijke inkom
stenbelasting, waarbij menschen met kinde
ren ten allerlangen leste de hun toch zoo
toekomende aftrek voor ieder kind wordt
voorgespiegeld maar waarvan het eindje
toch alweer is dat imGrossen undGan-
zen de heele belasting geducht de hoogte
in za.l moeten! Waar loopt dat heen? On
ze barbiers klagen ik neem het graag aan
terecht, want deze menschen voelen de al-
lcrwege stijgende duurte óók! en zetten
op het scheren een stuiver op, de huis-
heeren klagen, en als je ze hoort is er geen
ongelukkiger wezen dan een man die een
stuk of wat eigen huisjes heeft 1 Daarom
zijn ze van pla-n, als ik goed heb gelezen,
om overal en gezamenlijk de huren maar
wat op i i .üorlei
vakken klagen de bioscopen zitten des
ondanks altijd maar vol! en wip daar
gaan de loonen aan allerlei kant de hoogte
in. Wie alléén z'n inkomen niet voelt ver
meerderen, dat is de Middenstander, die
zoo'n duren tijd in dubbel opzicht voelt in
z'n portemonnaie en in z'n winkellade,
en dan ook de ambtenaren en klerken en
al degenen die in particulieren dienst zijn.
Ben je aan het rijk, of aan de gemeente
of den waterstaat, ban je onderwijzer, of
i zoo iets, och dan vait het nog nree, want
die lichamen gaan vóór en pensioen voor
jezelf of je weduwe of weezen, vastheid van
betrekking en wat al daarbij hoort, heb je.
Maar de luidjes die niet zoo gelukkig zijn
van de staatsruif te eten, zitten er anders
voor, en al herhaaldelijk heb ik betoogd
dat die kleine particuliere beambten, kler
ken, en employe's die niet in betrekking
zijn van groote lichamen maar het moeten
hebben van den particulier, in onzen tijd
het zwaarst van al 't te verantwoorden heb
ben. En nu is het toch wel zonderling, dat
je toch onder deze luidjes de minste mop
peraars aantreft 1 Ik denk, dat ze niet veel
tijd en gelegenheid hebben om te moppe
ren, en als ze er den tijd toe krijgen,
wel, dan is het gemeenlijk net te laat! Wie
met reden -en recht mopperen intusschen
in deze dagen, dat zijn de bewoners van
de Haarlemmermeer, die hun prachtig ijs
zien bederven door een hoogmogend polder
bestuur, dat er het water onderuit of over
heen maalt, alsof er geen schaatsenrijders-
sport in de wereld zou wezen! Ik heb me
laten vertellen, dat een van de heeren van
htet polderbestuur aan het schaatsenrijden
een broertje dood heeft, omdat er telken
jare zijn eigen land zoo van lijdt door het
overloopen van de schaatsenrijdende liefheb
berswereld, en dat hij daarom nu in heel
den polder, het genot van het riide-n wil
onmogelijk maken. Maar dat lijkt me-eeh
sprookje: veel eerder houd ik het ervoor,
;dat het werkelijk om redenen die den on-
ingewijden onbekend zijn, noodzakelijk is
dat er af en toe „gemaald" wordt, is het
;ook niet voor de tochten en vaarten zelf,
dan misschien voor do machines, en wan-
neer er hoogere belangen mee gemoeid zij n,
dan is het begrijpelijk dat de enkele lief*
liebberij van de schaatssport er het loodje:
bij leggen moet. Eén ding is echter zeker:]
die heeren van het polderbestuur hadden;
moeten waarschuwen, en moéten dat nóg
doen, als ze het ijs dat er is onveilig enf
gevaarlijk gaan maken. En in dat opzicht
hebben ze toch in ieder geval schuld, es
is het gemopper over hun gedrag volstrekt'
niet overdreven of ongemotiveerd 1 Doch
Idoor zoo over mopperen te spreken, zou
ik zelf ook waarlijk aan het mopperen gaan,
en dat mag althans in deze Zaterdagavond»
praatjes niet gebeuren, thuis achter mijd
tafel en in mijn leuningstoel, tegen m'n
vrouw, is het natuurlijk wat anders. Daar-
om steek ik er vandaag maar een speld
bij, in de hoop dat de eerstvolgende week
ons wat prettigs zal brengen, dat alle mop*
peraars voor een heelen tijd van hun mop»
perzucht genezen zall
24 JANUARI.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Haarlem ƒ1.85
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gem) - 135
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 180
Afzonderlijke nu minera0.03
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 ct.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct per regel Bnitenl 20 ct
Reclames dubbel tarief
Dienstaanbiedingen 25 ct t6 regels), driemaal voor 50 ct (O contant).
000
SULBEN bij
levenslange onge
schiktheid tot
werken.
400
300
11
li
15
AGENDA. 25 Januari.
R. K. Volksbond in de Parochie
kerk van den H. Jozef Laatste dag der
Geestelijke Oefening 's morgens half zeven
Conferentie naar aanleiding van St. Paulus'
Woord: „Wéest sterk in 't geloof'. 7 uur
H. Mis, waaronder Generale H. Communie.
InStBavo van 8 tot uiterlijk half 10
Ochtend feest met gemeenschappelijk ont
bijt. 's Avonds 8 uur Groote feestavond.
Feestrede van Pater Marijnissen en mr. J.
B. Bomans.
Concertzaal De Kroon 3 uur Kin-
dermalinée ten bate der St. Antoniusschool.
Opvoering van: Sneeuwwitje.
Schouwburg Jansweg 2 uur
Matinée: Hans en Grietje.
Sociëteit Vereeniging SH uur
Coucertvereeniging Haarl. Muziekkorps.
Concert.
AGENDA. 26 Januari.
Gebouw SL Bavo Ned. R.K. Volksbond
Sociale Cursus van bestuursleden. On
dersteuningsfonds. Vergadering Sigaren
makers.
Schouwburg Jansweg 8 uur
N. V. Het Tooneel: Mijlpalen.
Sociëteit Vereeniging Maatschappij
tot bevordering der Toonkunst 7 uur Al
gemeene repetitie: „Ruth."
Sociëteit Vereeniging Koloniaal In
stituut 8 uur Lezing door den heer J.
H. Baretts.
Teyler Museum Tentoonstelling van
leekeningen, behoorende tot de kunstverzamo-
iing van Teyler's museum, portretten, portret-
schetsen en figuurstudies.
B i s s c h o p p e 1 ij k Museum Jansstraat
79 Geopend eiken dag van 105 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. Feestdagen.
Opnieuw hoorden wij de klacht dat al dade
lijk de gelegenheid ontnomen werd om iederen
dag boeken te leenen, vaste dagen werden aan
gewezen en dan nog slechts enkele uren.
Roomsch Katholieken weerde men, zelfs
dreef men de brutaliteit zoover het tijdschrift
„De Katholiek" af te schaffen, terwijl een
wetenschappelijk katholiek lid was.
Propaganda aldus onze zegslieden werd
niet gemaakt, nieuwe boeken wilde men niet
meer aanschaffen,, nieuwe leden waren niet
welkom, ja er was ee"n tijd dat men openlijk
verklaarde te zullen wachten op de uitvoering
der openbare leeszaalplannen, die echter
steeds uitbleven.
De inrichting moest dus den kelder in
en zij is dat gegaan! Maar hoef
Oneervol, de bom is verkeerd gesprongen.
Zulk een opheffing is een schande voor het
bestuur, want de voorgestelde „niet aanwezige
belangstelling" is.... een onjuistheid!
En nu?
De gemeente wordt nu gedwongen de biblio
theek te aanvaarden, het salaris van den con
cierge te verhoogen en de gemeentenaren op
hooge kosten te jagen voor een zaak waarvoor
volgens de eigen woorden van het bestuur
n i e t 8 wordt gevoeld. De heer Visser heeft
de heeren een poets gespeeld. Hij was voor een
eerlijke proef in zake de avond-openstelling
der stadsbibliotheek. Men wilde de eerlijke
proef niet, omdat men vreesde voor „een stroom
van arbeiders, die de leeszaal niet zou kunnen
bevatten."
Welnu, die stroom is weggeble
ven, geen arbeider komt er schier, de proef is
mislukt, gelijk ieder kan zien, die daar 's avonds
wèl eens komt!
Wij vragen: Zal de gemeente zich laten
dwingen
Zullen de belastingbetalenden niet protes
teeren
Kom, laat het bestuur die boekerij desnoods
verkoopen, immers er was niemand, die er be
lang in stelde. Voor de Fransche romans zul
len heel wat leesbibliotheekhouders, die 't zoo
nauw niet nemen, als liefhebbers opkomen.
De door ons vermelde opheffing van het
Haarlemsche Leesmuseum legt ons de verplich
ting op deze treurige zaak nog eens nader te
beschouwen. Men herinnert zich de reeks van
artikelen die wij van November 1912 tot
Januari hebben geschreven tegen de open
bare leeszaal-plannen, artikelen die wel niet
openbaar werden bestreden door gebrek aan
argumenten, maar die zooveel mogelijk monde
ling als leugenachtig werden gequalificeerd.
Wij hebben ze nu nog eens nagelezen en
voor zoover onze voorspellingen in vervulling
konden komen bleken ze volkomen waar te
zijn.
Wij hebben destijds beweerd dat het leesmu
seum opzettelijk werd vermoord om de aan
hangige plannen te verhaasten en om B. en W.
te noodzaken spoed te zetten achter deze zaak,
waarvoor het groote publiek niets gevoelt, ja
zelfs tegen protesteert om allerhande re
denen.
En is onze bewering niet volkomen betrouw
baar gebleken
Wederom hebben wij ons gewend tot eenige
oud-leden en leden van het leesmuseum en
wederom was men diep verontwaardigd over
het beleid van het huidig bestuur. i
DE NIEUWE BELASTING-VOORSTELLEN
Onze lezers hebben gisteren (onder stads
nieuws) een en ander gelezen over de door
B. en W. gedane voorstellen van wijziging der
verordening op de plaatselijke belas
ting naar bet inkomen.
Wij willen ter dezer plaatse met enkele woor
den hierop terugkomen, en duidelijk resumee-
ren, waar de nieuwe voorstellen op neer komen.
I. 'Het eerste feit van beteekenis, dat hier
bij valt op te merken, is, dat B. en W. kortweg,
en zonder nog eens in lange discussie terug te
vallen, zich verklaren tegen progres
sie.
Met een beroep op de beslissing van 10 Maart
1909 wordt „progressie" (die door de socialis
ten zal worden voorgesteld en naar men zegt
ook nog door de vrijz. demoeraten zal worden
geprobeerd) afgewezen, en dit schijnt geschiedt
door het geheele college van B. en W., óók dus
door den heer Modoo, die vroeger vóór pro
gressie was, als wij het wel hebben.
II. Voorts wijzen B. en W. op bet verzoek
van de „Vereenigde huiseigenaren" om bet
bedrag van aftrek voor onderhoud in art. 8
sub 2 (thans 15 pet.) te brengen op 30 pCt.
III. Afgewezen wordt óók door B. en W.
bet verzoek van verschillende adressanten om
de inkomens beneden ƒ600 (nu beneden 500)
vrij te stellen van belasting. En de redeneering
die B. en W. bierbij aanvoeren: dat 500
dichter bij de waarheid ('t allernoodza-
kelijkste voor levensonderhoud) is dan
600, en ten tweede dat een maatregel als
dezen den middenstand vooral belangrijk hoogèr
zou belasten is inderdaad zéér klemmend.
IV. De kinderaftrek (waarom o^k wij
reeds zooveel jaren hebben gevraagd) wordt
door B. en W. voorgesteld. En wel 25 per
kind tot een maximum van 150. In verband
hiermede zullen inkomens van minder dan
1500 tot veelvouden van 50 naar beneden j
worden afgerond.
Het komt ons op bet eerste gezicht voor, dat j
B. en W. met deze voorstellen inderdaad een
gulden middenweg betrachten, die ook noodig
is wil men de belangen èn van de hoogsten èn j
meentebelasting geen proefkonijntje vo' so
ciale liefhebberijen.
Een paar opmerkingen evenwel mo' en wij
hier bijvoegen. En wel t. o. van der kinder
aftrek.
Daar wordt voorgesteld een aftrek van 25
per kind, mits dat niet ouder zijnde dan 1)
jaar.
Motief voor dezen leetijdsgrens zal wel zijn
dat althans in arbeidersgezinnen een kind op 14
jarigen leeftijd al gaat meê-verdienen. Waai
echter algemeen de toeleg is om dat vroeg-
verdienen liever te veranderen in een later-
leeren, d.w.z. dat kinderen op 14 jarigen leef
tijd meerendeels nog best als vakleerling hun
kennis kunnen vergrooten, Hjkt ons de gren»
van 14 jaar ongewensebt en zouden wij b.v.
16 jaar een méér-geschikten leeftijdsgrens voor
den „aftrek" vinden.
Vervolgens vinden wij een maximum-aftrek
van 150. (De socialisten stelden slechts voor
een maximum-aftrek van 100!)
Waarom dit?
Mag een huisvader, die zeven of meer jonge
kinderen onder 14 (volgens onze wenseben
16 jaren) bezit, voor die meerdere kinderen
géén aftrek krijgen?
Wat beteekent dit? Deze beperking treft
volstrekt geen doel, zou zelfs een bedekte neo-
malthusianistische propaganda kunnen heeten,
en dient zonder bedenken te worden afgewezen.
Behoudens deze twee wijzigingen echter kun»
nen wij ons met de nieuwe voorstellen zeer we)
vereenigen.
van de laagsten voldoende in het oog houden.
Terecht verzetten B. en W. zich tegen de aller-
uitersten, terecht ook maken zij van onze ge-
PERSONALIA.
Voor het handelsschriftexamen, nilgescbre
ven vanwege de Vereeniging van Leeraren
in het Schoonschrijven M.O. is o.a. geslaagd
de beer E. Jansen van Raay, van bier.
OORLOG EN GEWAPENDE VREDE.
Voor de afdeeling Haarlem en O. van den
Alg. Ned. Bond „Vrede door Recht" sprak
gisterenavond de presidente der afd. Leiden
van dezen Bond: Mej. Tb. A. van Eek over
„Oorlog en gewapende vrede."
De spreekster hing een aangrijpend tafe.
reel op van de verschrikkingen en ellenden
van verschillende oorlogen, niet bet minst van
den Balkanoorlog.
Zij wees op op de congressen en vredesconfe
renties die gehouden zijn; op het Bureau van
Bern en sprak dan over den Bond „Vrede door
recht," die steeds vooruitgaande is.
Dan liet Mej. van Eek een aantal lichtbeel.
den zien met tafereelen uit verschillende oor-
logen uit ouden en nieuwen tijd. invaliden
uit den Balkanoorlog en een groote reeks por
tretten van bekende pacifisten als Barones
Bertha von Suttner; Miss Eckstein; Mr. Asserj
Nobel; Carnegie. Foto's van bet Huis ten
Bosch, waar de eerste vredes-conferentie is
gehoudenvan de Ridderzaal en bet vredespa-
leis te 's-Gravenhage en daarbij vond de spr.
gelegenheid met pakkende voorbeelden en op
meesleepende wijze te spreken over deu oorlog;
met al de ellenden die bij met zich medebrengt.
Daarbij hield zij tegelijkertijd een warm
pleidooi voor de vredesbeweging.
In de pauze bood zij een aantal boeken en
geschriften, op de vredesbeweging betrekking
hebbende te koop aan.
Het bovenzaaltje van „De Kroon" waar da
voordracht gehouden werd. was bezet door een
niet talrijk gehoor, dat de spreekster echter,
warm toejuichte.
