IV. cnveeftujjse/7. «3artenorls FeJef.ma Opruiming. Oisruimiiiij, ESPERANTO. Boekbeoordeeling. KERKNIEUWS. Leger en Vloot. Lettercn en Kunst, RéehisaeaStein N 0 F. B W IJ S. ft-rs u-.:: ford, betreffende werkstakingen ..tingen, welke geaurenae het afge- jaar in ons land uitgebroken zijn. is hot volgende ontleend. 'al in l'.ti i uitgebroken stakingen o, tev a 233 in 1912, gemiddeld m m- loepen Baai au Het bedrag 137. in r.iüti1910 .en gemiddeld '20.3 in de T" :*i' ie 1901—1905. Het aantal stakers is pl.rn. 22.248 (bij 343 geschillen), tegen pl.m. 19. a in 1912 (bij 25 stakingen), gemiddeld nl.ii':. 7 -40.8 per jaar bij 133.8 geschillen in de i rii 19061910 en gemiddeld pl.m. 11.882 bi; 104.-1 stakingen in het tijdvak 19011905. li-u aantal ondernemingen beloopt pl.m. 1759 Lij 381 stakingen, tegen pl.m. 1455 in 1912 bij 263 geschillen gemiddeld pijn. 475.8 per jaar bij 136.4 stakingen in de periode 1906 —1910 en gemiddeld pl.m. 270.8 per jaar bij 107.2 geschillen gedurende de periode 1901 —1905. I)e provincie, waarin de meeste stakingen uitbraken, was Noord-Holland, u.l. 140 (waar onder een solidariteitestaking, dio tevens in Noord-Brabant, Gelderland, Zuid-Holland, U- treeht, Overijsel en Groningen uitbrak); daar op volgt Zuid-Holland met 84 geschillen; ach tereenvolgens komen Groningen met 51(waar van één tevens in Drenthe), Overijsel 28, N. Brabant met 22, Gelderland met 18, Drente met 16, Friesland met 14, Utrecht met 8, Limburg met 3 stakingen en Zeeland mét 1 geschil. Betreffende de eischen kan worden mode- gedeeld, dat in 352 stakingen 242 eischen tot loons ver hooging werden gesteld, 16 tegen, loonsverlaging, 78 andere looneisohen, 75 be treffende den arbeidsduur, 7 tot erkenning der arbeidersorganisatie, 3 tot het in dienst hebben van uitsluitend georganiseerden, 37 tot wederindienstneming van ontslagenen, 5 tot regeling van liet werk, 34 betreffende het arbeidscontract en 92 andere eischen. Van 3d stakingen bleven de eischen nog onbekend; 3 geschillen waren solidariteitsstakingen. Van de 385 stakingen duurden er ultimo December, voorzoover bekend nog 9 voort. Van 39 der 373 geëindigde stakingen bïfeef de uitslag nog onbekend (d. i. van 10.46 pet.) 70 geschillen (d. i. 18.77 pet.) vielen ten gun ste der werklieden uit; 144 (d. i. 38.61 pet.) werden geschikt; 115 (d. i. 30.83 pet.) ein digden ten nadeele der werklieden, terwijl de uitslag van 5 stakingen (d. i. 1.34 pet.) onbeslist bleef. Bovendien eindigden de 3 so- lidari tei tssta ki n gen. Uitsluitingen. Het aantal uitsluitingen in 1913 uitgebroken, bedraagt 27, tegen 18 in 1912, gemiddeld 24 per jaar gedurende de periode 19061910 en gemiddeld 11.6 per jaar gedurende het tijdvak 19011905. Het aantal uitgeslotenen bedraagt pl.rn. 5945 (bij 25 geschillen), tegen pl.m. 2052 bij de 18 uit sluitingen in 1912, pl.m. 4733,2 per jaar (bij gemiddeld 23.8 geschillen) gedurende de pe riode 1906—1910 en pl.m. 2644.8 per jaar (bij gemiddeld 11.2 uitsluitingen) gedurende het tijdvak 19011905. Het aantal ondernemin gen beloopt pl.m. 385 bij 23 geschillen, tegen 26 in 1912 bij de 18 uitsluitingen, gemiddeld pl.m. 101.2 per jaar (bij gemiddeld 23.8 ge schillen) gedurende de periode 1906—1910 en gemiddeld 24.6 per jaar (bij gemiddeld 10.8 uitsluitingen) gedurende het tijdvak 1901 1905. De meeste uitsluitingen kwamen voor in de provincies Noord-Holland, n.l. 9 (waaronder één, die tevens in Gelderland, Zuid-Holland, Utrecht, Friesland, Overijsel en Groningen begon), daarna volgen Zuid-Holland met 7, Gelderland met 4, Noord-Brabant, Utrecht en Overijsel elk met 2 uitsluitingen en Gronin gen met 1 uitsluiting. Betreffende de eischen kan worden mede gedeeld, dat in 10 gevallen de werklieden werden uitgesloten, teneinde het oude loon te handhaven, 3 maal wilde de patroon loons verlaging invoeren, 7 maal werden andere looneischen gesteld, 6 maal betrof de eischi den arbeidsduur, 1 maal de regeling van het werk, 4 maal was beëindiging eener uitgebro ken staking het doel der uitsluiting, 3 maal had de eisch betrekking op het vereenigings- recht, 5 maal op het arbeidscontract, terwijl 10 maal nog andere eischen werden geeteld. Van 2 uitsluitingen bleven de eischen nog onbekend, 1 geschil was eene solidariteits- uitsluiting. 9 uitsluitingen begonnen in de groep bouw bedrijven, 3 in de groep warenhandel, 2 in elk der groepen fabricage van aardewerk, glas, kalk en steenen, boek- en steendrukkerij, hout-, kurk-, stroobewerking en bereiding van voediugs- en genotmiddelen; terwijl 1 uit sluiting begon in elk der groepen kleeding en reiniging, metaalbewerking, vervaardiging van stoom- en andere werktuigen, scheeps bedrijven, visecherij en jacht, en verkeers- bouw, vervaardiging van rijtuigen, landbouw- h<-drijven, visseherij en jacht, en verkeers wezen. Van de 27 uitsluitingen duurden er ultimo December, voorzoover bekend, nog 3 voort. Van 1 der 23 geëindigde uitsluitingen bleef de uitslag- nog onbekend (d. i. van 4.35 pet.), 5 geschillen (21.74 pet.) vielen ten gunste van de patroons uit, terwijl 17 uitsluitingen (73.91 pet-.) gedeeltelijk te hunnen gunste aflie pen (geschikt). Bovendien eindigde de soli- dariteitsuitsluiting, ..Het goederenvervoer per spoorweg." R. J. Bob man. Bij Van Holkema en Warendorf te Am sterdam is verschenen „Het Goederenver voer per Spoorweg," bewerkt door R. J. Botman, commies bij de H. IJ. S. M. alhier. In deze brochure zijn een aantal gegevens bijeen gebracht die het publiek gebruiken kan bij het verzenden van goederen per spoor. De brochure bevat een groot aantal bij lagen met modellen van adreskaarten cn vrucht biljetten, een spoorwegkaart van Ne derland enz. „Het is gebleken, dat liet publiek over 't algemeen niet voldoende bekend is met eenvoudige bepalingen, op liet goederenver voer per spoorweg betrekking hebbende. De bedoeling is, de verschillende wijzen van verzenden, met de daaraan verbonden wettelijke en reglementaire bepalingen, in beknopfen vorm weer te geven. Juist de eiseh een „kort overzicht" te geven, le verde groote moeilijkheden. De stof is im mers zoo uitgebreid, dat licht te veel wordt weggelaten, of 't verband verbroken." Deze brochure zal van groot practiscli nut blijken te zijn. De prijs ervan is f 0.60 Er moet niet geschroomd worden om elk na het vervullen van de leerverplichting ver vooroordeel op zijde te zetten en ook personeel, dat tot dusverre van employementen was vrij gesteld, daaraan in den vervolge te doen deel nemen. Het administratief werk bij die onderdeelen, waarbij geen recruten zijn ingedeeld, zal tot het meest noodzakelijke worden bepaald en aan de schrijf- en administratiezucht, die met het aantal bureelen op zoo verontrustende wijze aanwast, moet paal en perk worden ge steld. Door opvolging van deze bepaling zal ad ministratief kader kunnen gebruikt worden voor employementen e.d. Ook vestigt de minister de aandacht van de korps-commandanten op den invloed ten goede, dien de persoonlijke controle van chefs en de hun toegevoegde officieren ban oefenenwaar het gaat om, voor het heden en voor de tie- komst, een einde te maken aan het verspillen liet, of door den burgemeester der gemeente, waar die school is gelegen, een verklaring is afgegeven, inhoudende, dat voor het kind j op die school geen gelegenheid meer was verder onderwijs te ontvangen. j Het is der Regeering gebleken, dat de woor den „verder onderwijs" tot misverstand aan leiding geven. Verondersteld wordt n.l. door sommigen dat met die woorden bedoeld wordt „voortgezet onderwijs". Deze veronderstelling is niet juist. De strekking van tie bedoelde bepaling is te voorkomen, dat kinderen, die niet meer leerplichtig' en nog geen 13 jaar oud zijn, tengevolge va.n het verbod van ar tikel 4 zouden leeg loopen. In verband hiermede moet aan de woorden „verder onderwijs" eene ruime beteekenis worden gehecht. Naar de bedoeling van den wetgever moet de verklaring worden geweigerd, zoowel wan neer aan de school eene vervolgklasse is ver- boonden, of vervolgklassen die voor de leer- j van tijd, dat aan employementen zoo dikwijls i lingen van alle scholen openstaan, doch aan verbonden ia. enkele scholen zijn verbonden, als wanneer De minister zal gaarne vernemen, of deze ^toor niet meer^ leerplichtige kinderen gele- aangewende pogingen met succes zijn bekroond genheid bestaat het onderwijs in dezelfde klas se, waarin zij bij het vervullen der leerver plichting- zaten, te blijven volgen. EES JUBILEUM DER JEZUÏETEN. Dit jaar viert de Sociëteit van Jesus den honderdsten verjaardag van het herstel dier Orde door Paus Pius VII in 1814. HET HUZAREN FEEST TE - 's-GRAVENHAGE. De jeugd met Prinses Juliana ais hoofd persoontje vermaakte zich Zaterdag in de manege van de cavalerie, te 's-Gravenhage, zoodoende mede deelnemende aan de feest viering. Reeds het binnenkomen van de kleine Prinses aan de hand van II. M. de Ko ningin tusschen dc officieren-haag van het korps kenmerkte zich door oen lieve kin- derhulde. Bijna alle jongens en meisjes hiel den oranje-vlaggetjes in de hand, die zij duchtig zwaaiden ter eerc van H. K. H. Evenals de Koningin een bloemenstuk uit handen van liet dochtertje van luit.-kol. Van Wijk, kreeg de Prinses een bloemcntuiitje van liet dochtertje van ritmeester Maas Geesteranus. Beide bloemenmeisjes werden met hunne mama's in de koninklijke loge genoodigd, waar zicli ook nog ajidcre kinderen van den leeftijd van de Priitscs bevonden, die vrij en ongedwongen nu en dan met de kleine Prinses keuvelden. Het programma van den gala-avond van j.l. Donderdag werd eenig«zins bekort uit gevoerd. Vooral de vermakelijke nummers ver schaften het kiiidergczelschap veel pret en deden nu en dan een gul gelach onder de jeugdige toeschouwers opgaan. Het Prinsesje, navolgende het voorbeeld van Haar Loeder, beantwoordde steeds met een buiging het saluut van de medewerken de groepen en deed door in liaa# handjes te klappen mede aan liet applaus. In het earoussel van de oud-geeostu- mcerde rijders liad de kapclmèester van liet muziekkorps, de heer Fabriaan, zeer toepas selijk in den galop ingelaselit de wijze van liet bekende liedje: „AL is ons Prinsesje nog zoo klein, hoezee 1" Dit liedje maakte, wegens de tegenwoor digheid van de 5-jarige spruit uit het Oran jehuis, een alleraangenaamste!! indruk. Ruim halfvijf was de kindervoorstelling afgeloopen. INCOMPLEET AAN KADER. Omtrent de te nemen maatregelen wegens het incompleet aan kader bij de infanterie geeft de minister van oorlog na gehouden o-erleg met den chef van den generaien staf, den commandant van het veldleger, den inspec teur der infanterie, en de divisie-commandan ten volgens do N. R. C. als zijn ïneemng te l.ennen: en na verloop van eemgen tijd van elk infan- terie-garnizoen een opgave ontvangen van de aantallen sergeanten en korporaals, die niet voor de instructie beschikbaar zijn. Tot het in dienst nemen van burgers wenseht de minister niet dan bij hooge uitzondering over te gaan, omdat zicli op deze wijze een! 1kunstschilder Gerard van der Zeer. schrijfzucht ook daardoor zal worden aange- £oèk, 'een portret ^schUdeVd'^n'denbe- wakkefd. j-oemdeu Hollandschen zouaaf Pieter Jansz. De minister vestigt voorts dc aandacht voor de Jong. Het portret, genomen naar de gra- het vervullen van employementen op die onder-1 vu re van P. J. Arendzen, stelt den held voor officieren, welke, hoezeer voor dc verdere waar- staande op schildwacht voor den ingang-van neming van den militairen dienst ongeschikt het Yatieaan, mot uitzicht op het St. Pietcrs- bevonden, toch nog in staat worden geacht tot flein. het vervullen van z.g. lichte diensten, waar- De gelijkenis met dc gravure is meesterlijk toe- zij verplicht zijn in afwachting van'liet tot éeiroffem In kalme rust vertoont zich de iin- PIETER JONG VAN LUTJEBROEK. - Door den kunstschilder Gérard van d soort baant.icsgasten m de kazerne nestelt, die i n i i n Heyden te Breda, is ni opdracht van den Zee Z.Ex daar liever met ziet, te meer. omdat de m.w Hecr Jog< p08tma, pastoor te Lutj poneerende gestalte met de karabijn aan den voet, als de personificatie van mannelijke stand komen der herziening van de standpen- sioenen, dan wel omdat zij gedurende de win- bracht en vërtïOTwen'in'-drheüige^kr termaanden niet voor ontslag in aanmerking behoeven te komen volgens de bestaande voor- schriften. Teneinde bij het departement op den toe stand van het instructief kader gedurende dc eerste tijden het oog gevestigd te kunnen hou den, wenseht dfe minister in de maanden Maart, April cn Mei een opgave te ontvangen van dc gemiddelde sterkte aan kader per compagnie, j Uit een overgelegden verzamelstaat blijkt j dat, het aantal kaderleden, dat in de verschil lende garnizoenen voor de instructie beschik baar i>, zeer beperkt is. KATHOLIEK ESPERANTO CONGRES. Men schrijft ons: Reeds werdén maatregelen genomen om liet Vc Katholiek Esperanto Congres schit terend te doen slagen. Het wordt gehouden te Lourdes van 12 tot 16 Augustus. Mgr. de bisschop van .Tavbes, Mgr. Schoe.p- fer, ontving onzen afgevaardigde en zegde I Het gemiddelde aantal bedraagt o. a in bereid te ziJn 0111 al het mogelijke te doen Roermond 8.6. do,-li in den Helder 4.7. Nijme-'0? te' llelPen' Z' D,' J^ldc onze Lere- iii Voorzitter wezen en beloofde bij de ope igen 4.7, Gouda 4.6, --sen 4.9 cu Amsterdam 'ingszittin„ tcgcnwoordig te zullen zijn. I 11e ZeerEerw. Hecr pastoor van Lourdes Tn laatstgenoemde garnizoenen zullen reeds - - - .stelde goedgunstig zijn parochiale zalen,ter beschikking van het Congres. VAN ELDERS. DE GIFTMOOR D TE ABBENBROEK. liet O. M. bij den Hoogen Raad conclu- dadelijk doeltreffende maatregelen bobooien te j worden genomen. I Dat. verandering wel ecnigszins mogelijk is. I moge blijken uit het feit, dat op 1 Februari j.l. j het aantal presente sergeanten, dat wegens employecring e. d. niet voor de instructie be schikbaar was bedroeg: bij de 1,e divisie 1.19, bij de 2e divisie 109, bij de 3c divisie 127, bij de 4c divisie .114. terwijl het om dezelfde re- deerde gisteren tot verwerping van het cas- dènen aantal niet beschikbare korporaals be. satieberoep van G. Spoon, landbouwer te Ab- dioeg: 58, 47. 49 en 38. j benbroek door het Hof te Amsterdam ver- j Dc door den commandant van het veldleger eordeeld- tot 20 jaar gevangenisstraf wegens gedane voorste llen om vermindering van het. mcvrndvergiftiging met morphine op W. H. I thans aanwezige kader tegen te gaan wenseht A\ osterveld. I itspraak 26 Maart a.s. de minister voorloopig in beraad te houden, j (Avp.) EEN T Y P1SCHE LOTERIJ/- K WEST IE. Voor den Hoogen Raad is gisteren gepleit in de zaak van A. S. K., kapelaan, en L H. E., aannemer, beiden te Doesburg, door den i kantonrechter- aldaar en de rechtbank te tq xrpmv.jp .-tv nrou'T IS" j Arnhem veroordeeld tot 1 boete of 1 dag .18 LR 1)Lit ONDLEU iJ nV!u-wi, hechtenis wegens het zonder inachtneming Oh I .'L/j - 1 l.Js der aan de toestemming verbonden voorwaar- Door den Minister van Binnenl. Zaken is den, geldprijzen verbinden aan een goedge- jaan Gedcp. Staten der provinciën, de volgendo keurde loterij, ten bate van de R. K. Militai- circulaire toegezonden betreffende de toepas- ren-vereeniging te Doesburg. sing der arbeidswet, waar sprake is van „ver- j In een strooibljet hadden de requiranten, der onderwijs". als leden der commissie voor dc loterij, rnede- Volgens artikel 4 van de Arbeidswet 1911 gedeeld dat de commissie geneigd was de mag een kind beneden 13 ,iaar> «f nog leer- hoofdprijzen in de loterij tegen den inkoops- jpliehtig, geen arbeid verrichten. In artikel prijs van den winner terug te nemen, het- j 22, vierde lid, dier wet is ©venwel bepaald,geen volgens den kantonrechter en de reclit- dat niet strafbaar is hij, die arbeid doet vor- bank beteekende, dat de winners de keus richten of die niet, zorgt dat geen arbeid hadden tusschen de hoofdprijzen, een pianino wordt verricht, door een niet-leerplichtig en een biljart of respectievelijk 550 en kind van 12 jaar, indien hij aantoont, dat 450, zulks ofschoon alleen toestemming was geen voor liet kind geschikte gelegenheid verleend voor prijzen en premiën, niet be- tot liet ontvangen van onderwijs vóór des staande in geld of geldswaardig papier. namiddags 5 uur bestaat. Hij wordt geacht j Mr. van Sehaik, advocaat te Arnliem, lielit- dit te hebben aangetoond, wanneer blijkt, te een drietal eassatiemiddelen toe, na le lieb- dat door het hoofd eerier school, die het kind ben in liet licht gesteld dat men hier te doen had met een hoogst onschuldige zaak. Men heeft de bedoelde bepaling gemaakt omdat men begreep, dat een pianino en een biljart voorwerpen waren, waarop velen geen prijs zouden stellen, bij gebrek aan plaatsruimte daarvoor. Juridisch had men hier echter niet te doen met een alternatieve beschikbaarstelling van voorwerpen of bepaalde geldsommen, maar alleen mrt de bereidverklaring, de voor werpen terug te koopen tegen inkoopsprijzen, hetgeen volstrekt nog niet beteekende, dat die prijzen inderdaad 550 en 450 zouden be dragen, daar in het desbetreffende reclame- biljet die sommen slechts genoemd waren als de waarde van deze voorwerpen. De conclusie en uitspraak volgeu later. RAAD VOOR DE SCHEEPVAART. Uitspraak betreffende de stranding op 80 Jan., bezuiden Egmond van het s.s. .Betsy Anna". Gezagv. H. P. de Jonge, Reeder W. H. Berghuis te Amsterdam. De Raad is van oordeel, dat de oorzaak der stranding van de „Betsy Anna" geweten maat worden aan den toen heerschenden dikken mist, waardoor niet met eenige zekerheid de plaats, waar liet schip zich bevond, kon wor den bepaald. De gezagvoerder hoeft allo hem ten dienste staande middelen om te verken nen aangewend, speciaal het lood, waarop hij in deze in hoofdzaak was aangewezen, voort durend gebruikt. Toen de gezagvoerder ech ter, langs de kust, sturende, meer water loodde en daaruit merkte, dat hij niet op de plaats was, waar hij volgens zijn bestek meende te zijn, had hij, naar 's Raads oordeel, uit den wal moeten sturen inplan ts van daarop aan te hou den, te meer waar do Zeilaanwijzingon er uitdrukkelijk tegen waarschuwen, dat. wan neer de diepten onregelmatig worden en wor pen van 10 vaam on minder voorkomen, men met mist uit. don wal moot. houden tot. hot is opgeklaard. Waar echter dc gezagvoerder met voorzich tigheid heeft gevaren en steeds heeft gelood, acht de Raad geen termen aanwezig hem v-oor deze fout een straf op te leggen. Hoewel voorts achteraf gebleken is, dat dé bemanning -zonder gevaat- aan boord van de „Betsv Anna" had kunnen blijven, dat hot schip dicht is gebleven en later door stoap- booten behouden te ÏJmuiden is binnenge bracht, meerit de Raad, dat dc gezagvoerder gerechtigd was het schip onder de gegeven omstandigheden te verlaten, nu hij geert di recte hulp van een sleepboot, kon verkrij gen en de schipper van de reddingboot, die geac-ht mocht worden met, de toestanden al daar geheel bekend te zijn, oordeelde,dat het schip gevaarlijk zat cn er kans bestond, dat het weder slechter zou worden, waardoor, het gevaar zou loopen door te breken. Bo vendien helde het schip naar den loefkant over en sloeg de. zee over het dek, zoodaö het. gevaar groot was, dat. bij toenemende wind en zee de luiken zouden worden inge slagen en hel schip daardoor verloren gaan. Eindelijk was, na gehouden scheepsraad, do' bemanning eenparig van oordeel, dat hat beter was het schip te verlaten. Op tlezc gronden acht de Raad geen termen aanwezig- oiii ter zake van het verlaten van het schip een strafmaatregel op den gezag voerder toe te passen. - Uitspraak betreffende de stranding op 29 Jan. bij Wijk aan Zee v. d. stoomtrawler „Batavier I" Y.M. 106, schipper G. Zwart, rccderij Zeevisseherij Mij. „Batavier I-Il" te ÏJmuiden. öc Raad meent de oorzaak van deze scheepsramp te moeten toeschrijven aan liet feit, dat niet voldoende door den schippen gelood is. Afgevaren van een plaats, welke bij gemis aan observatie en verkenning, voor af niet behoorlijk door hem is kunnen worden vastgesteld, kon hij niet volstaan met onder! de gegeven omstandigheden van lmt ween slechte tweemaal te looden. Hij heeft* daar door niet de lijn kunnen vaststellen in welke hij voer. Voorts is de Raad van oordeel, dat dc ramp veroorzaakt is door nalatigheid van den schip-, per. In dc eerste plaat-s had hij bij deze weersgesteldheid bij het naderen van dc kust zelf -aan dek moeten zijn en de navigatie lei den. Verder had hij, toen hij 9 vadem watei loodde, in geen geval in den wal mogen stu ren, hij had voortdurend moeten loodon. waar hij niet zeker was van zijn bestek, terwijl het uiterst zorgeloos was, de telegraaf niet over te halen, deze op volle kracht te luteri staan en mondeling den machinist an dere orders te. geven. De Raad straft daarvoor den sehippex Glijn Zwart, wonende te ÏJmuiden, door hen? voor den tijd van een maand de bevoegd heid te ontnemen als schipper of stuur man te varen op een schip, als bedoeld in art. 2 der Schepenwet. jpzieht kon de schromelijkste gevolgen na zien sloepen. Van avond duurde het wat lang eer de hout. v- ster zijn rondgang in en om liet huis aan vaardde, doordien hij met zijn gezin na het gemeenschappelijk avondgebed nog gernimen ijil bleef zitten praten over het vprhaal van ui-u domeinraad. Men kwam daarbij te spre ken over alerlei onderwerpen. Intusschen had de boseliwachter reeds lang de sleutels afgele verd en had zicli, evenals de knec-ht ter ruste begeven, toen eindelijk de houtvester Egon beval de lantaarn aan te steken, om Pa te zien, of de woning ook in staat was het geld, dat zij dezen nacht herbergde te beschermen. De houtvesterij was een solied, in steen op getrokken gebouw, dat uit twee verdiepingen bestond en dan volgde 5e vliering. Achter het woonhuis bevond aicli een stal en een schuur, die naar den boschkant toe geen ope ning bevatte, hoe ook genaamd; zü waren al le entoegankelijk van 't erf uit. Al deze gebou wen waren door een muur zóó met elkander verbonden, dat er een erf of 'n soort binnen plaats ontstond, rondom gesloten. Op dat erf, kwam alle deuren nit, en op die binnenplaats kon men komen dor een poort, dicht naast het woonhuis aangebracht. In de benedenverdieping naar den weg be- i -inden zich liet kantoor en pronkkamer van den houtvester, waarin heden, ter eere van den gast, 't middagmaal was genuttigd. Alle ramen der beneden verdiepingg waren van bui en voorzien van ijzeren staven en hadden van binnen luiken, die door ijzeren boomcii gesloten waren. De bovenverdieping diende liet gezin tot slaapkamers; naar den straatkant bevonden zich in het midden een groote kamer, de slaapkamer van den houtvester en zijn vrouw rec-lits en links daarvan bevonden zich kleinre vertrekken elk voorzien van één raam. Een daarvan werd bewoond door Egon, het andere door Irma. Naar de binnenplaats toe bevond zich naast de trap het kamertje van den boscliwachter en heel naar achteren een lokaal, dat tot pro- viandvertrek diende. In al deze vertrekken bezaten de ramen geen ijzeren sluitboomen, doch alleen houten luiken, die van binnen werden gesloten. Van de verdieping voerde een trap naar i den zolder, waar de knecht sliep in een ka mertje, dat verwarmd kon worden. Het gezin van den houtvester zat nog in de pronkkamer, en daar evenals in de woonka mer waven door juffrouw Willifred en Irma de luiken gesloten en de sluitboomen erop ge daan. Alles bevond zich in orde. Pfet- kan toortje had de boscliwachter gesloten; ook hier was alles gelijk het behoorde. De hout vester nam de zware geldlade en gaf die aan zijne vrouw, om naar hare slaapkamer te dra gen. Nu giug houtvester Willifred met Egon het erf op. De poort was gesloten; de groote ijzeren grendels zaten er óp. Alles was in orde. „Waar is Pluto?" vroeg Egon. „Die zal wel in z'n hok liggen," was de houtvester van meening. Inderdaad, daar lag lii.i 0,1 ven-.oerele zich niet, en toen Egon over den broeden kop streek, kwispelstaartte hij nog even en kroop toen ineen; maar hij stond niet op. „De hond schijnt ziek te zijn', merkte Egon op. „Vanmiddag was hij nog vroolijk en op gewekt." „Stil", zoide de houtvester, die "in een oogon- blik zoo bleek als de dood geworden was. „AVij hebben niets gezien", fluisterde liii zijn zoon toe. „Licht verder!" Alles bleek volmaakt in orde te zijn. Toen de houtvester weder in het huis te rugkeerde, wenkte hij zijn zoon, hem in 't kan toortje te volgen. Zonder een woord te spre ken, sloot de houtvester daarna de wapen- kast open, welke, zicli daar bevond. „Egon", zeide Willifred fluisterend tot zijn zoon, „je bent nu twintig jaar. In dezen nacht moet je toonen, of je ecu man bent. Pluto is ver giftigd en er valt uiet aan te twijfelen, dat hij juist vergiftigd werd op den avond, waar in wij juist een groote som gelds in liuis heb ben. Er zal van nacht getracht worden iii de houtvesterij in te breken, en de inbrekers moe ten hier bondgenooten hebben; bet kan slechts iemand zijn, die weet, dat na negen uur iedereen ter ruste gaat. Wanneer ik, zoo- als op andere avonden, even na negenen op inspectie ware uitgegaan, dan zouden wij waarschijnlijk nog niets aan Plulo bespeurd hebben; aangezien wij onzen tijd verpraatten, deed bet vergif middelerwijl ijjji werking." „U verdenkt den boschwachter?" merkte Egon aan. j „Den boschwachter of den knecht; ik weet het niet en wil niemand le na komen. Maar vooralsnog mogen wij geen van beiden ver- trouwen; wij zullen gauw genoeg zien, wie van tweeën onze zijde kiest. „Wat moet ik doen, vader?" „Om te beginnen neem hier die twee jacht- geweren en deze tascli met patronen; ga naar boven. Moeder en Irma zullen wel reeds naar bed zijn. Zeg haar, dat zij zich stilletjes moe-1 ten aaukleeden, en dan kom je weer Lij me terug. J Nu verloop van twee minuten was Egon weer terug bij zijn vader. J Deze had inmiddels zijn hartsvanger onige- gord en reikte Egon een stevig jachtmes, dat Lij in z'n gordel moest steken, vervolgens gaf j hij hem nog een kistje met patronen en een licht vogelroer. Hij zelf nam een groote por- j tefeuille, waarin de rekeningen der houtves-1 terij, de contracten en andere papieren van waarde zich bevonden, onder den een en arm, de buks met getrokken loop onder den ande ren, en zoo klommen beiden de trap weer op om zicli naar de slaapkamer van Willifred te begeven. Alles in huis was doodstil. De vrouwen namen de tijding van het drei gend gevaar wel is waar niet zonder diepe bezorgdheid, maar met het besluit op, zonder groot lawaai te bestrijden wat bestreden en te verdragen, wat verdragen moest worden. Men verdeelde de wapens. In het huis van den -houtvester yas niemand, die niet met een schietgeweer kon omgaan. Irma schoot zilfa', lang niet onbeholpen naar de schijf. Er wa ren derhalve toc-h altijd vier personen, van wie in den strijd, zoolang het niet tot een ge vecht van man tegen man kwam. ieder zóó-' veel woog als de kogels, die uit den loop ge zonden werden. De houtvester nam de buks met den getrokken loop. zijn vrouw en lmar zoon namen de beide jachtgeweren, Irma het' vogelroer. Alle wapens werden geladen, de buks met een kogel de andere geweren met grove hagel. Vervolgens begon met de drie slaapkamers van de woning- te isoleereu. De deuren door' meubels zoo goed mogelijk gebarricadeerd en slechts één toegang vrij gel a ton. Van uit Ir- ma's kamer kou men in de garderobe komenJ, en van döar op de bovengang. Natuur lijk' werd ook deze deur gesloten en versperd;' maar men moest één uitgang hebben en koos daartoe Irma's kamer, omdat deze niet yanj elders uit toegankelijk was en in de denr zich! een ovaal glas bevond, waardoor man de gar derobe kon overzien. In den regel was dit ruitje bedekt met een gordijntje; de hout vester nam het gordijntje weg en het ruitje eruit, zoodat de opening ais het ware een schietgat vormde. Wanneer de deur tiisscheii de garderobe eu dc bovengang ingetrapf werd, dan kon men zonder omhaal uit do ka. nier van Irma vuur geven. Voorloopig daar. "om bleef de kamer van Irma open, en dn, deur van de garderobe naar de bovengang werd door bet voorschuiveit van de nacht- knip afgesloten. ,(Wordt vervolgd!)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 6