DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Local Option. STADSNIEUWS Zaterdagavondpraatjes. Kinderhuisvesi 29-3l«l@, Haarlem EERSTE BLAD. IATERDAG 21 FEBRUARI 1914 38ste Jaargang tffio. 8370 ABONNEMENTSPRIJS! Per 8 maanden voor Haarlem ?1I® Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (kom der gem 1.85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.80 Afzonderlijke nummers 0.03 Bureaux van Redactie en Administratie Intercommunaal Telefoonnummer 1428. PRIJS DER ADVERTENTIëNt Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 ei Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ci per regeL Buiten! 20 ei Reclames dubbel tarief. Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ci (ft contant). Alle betalende abonné's op dit blad, die In Kei bezit eener verzekeringspolis zBn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voort GULDEN bö Ifftn mnnrnw. Üilfl GULDEN b» fl g»f| GULDEN bij f GULDEN bij GULDEN bij lewhStStor lligl overlijden. filjj|| verlies van eer f| Verliee vaB |1||| verlies vaa j||| ^één m werken. 1 S3 AP H?10lP hand of voet éénoog 9 :m W één duim. S3U wijsvinger. GULDEN bjj verlies van één anderen vinger. De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „HollandscKe Algemeene Verzekeringsbank" te Schiedam. Pit nummer bestaat uit ui|f bla den iu. o. de Ofïicsëele Kerk- iilsf en het Geïllustreerd Zon dagsblad, in 8 bladzijden, AGENDA. 22 Februari. Gebouw St. Bavo 8 uur Rederij kerskamer Alberdingk Thijm: Uitvoering. Brongebouw 8 uur Tooneel- en Ee- citeerveneeniging „Vondel": Uitvoering. AGENDA. 23 Februari. Gebouw St. Bavo Ned. R.K. Volksbond Ondersteuningsfonds. Vergadering Siga renmakers. Bestuur Handels- en Kantoorbe dienden. Coneultatie-bureau Ged. Oude Gracht 8 uur Vergadering Vaeantie- kolonies. Tey Ier Museum Tentoonstelling van teekeningen, behoorende tot de kunstverzame ling vaa-Teylers museum, portretten, portret- schetsen en figuurstudies. Bisschoppelijk Museum Jansstraat 19 Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda gen en R. K. Feestdagen. VOOR DE MISSIE VAN FATHER STAAL. Wij ontvingen nog: Van een familie-feestavond 10.50 Wed. A. W. L. 10.— Voor intenties 25. N. N. 0.50 W. D. 2.50 Voor genezing van een ernstige zieke 1.50 Verdiensten. De N. Rott. Ofc. deelt mede dat haar cor respondent te Weonen met de Oranje-Nas- sau-orde is begiftigd. Deze liberale corres pondent, die intusschen nog blijft schrijven, is „pensioengerechtigd". De onderscheiding ia dus op te vatten in den geest der t.ra- ditioneele lintjes-begiftigingen bij het neer leggen van een ambt. Ofschoon wij onzen collega te .Weenen de ze hooge onderscheiding allesbehalve mis gunnen reeds dikwijls hebben wij be toogd dat journalisten op dit punt geregeld worden uitgesloten! moet ons toch de vraag van het hart, in hoeveire deze voor zij n blad ongetwijfeld verdienstelijke jour nalist het a 1 g emcen belang heeft ge diend, ons land tot eere is geweest, zich verdienstelijk heeft gemaakt voor Neder land?... De huidige regeering zal denken, dat liberale correspondenties schrijven (en wel ke somsuit een katholiek land als Oosten rijk ons vaderland zéér. tot nut en eere strekken, of wie weetl dat het plan ran het pleizierreisje van eenige collega's in Oostenrijk verleden jaar, dat naar men zegt van dezen correspondent is uitgegaan, heel buitengewoon verdienstelijk was, wij voor ons meenen dat b.v. de geweldige praestaties van den wereldreiziger Jhr. de van der Schuefen, correspondent van „De Maasbode", die in de wetenschappelijke we reld zoozeer de aandacht hebben getrokken en ook door zijn interessante corresponden ties in de kringen van het gewone publiek beroemd zijn geworden, toch wat méér van belang waren voor de eer van ons land dan ....het schrijven van liberale correspon denties Maai de heer de van der. Schueren is Roomschl Da's waar ook! III. (Slot). Behalve de in de eerste artikelen vermelde diepgaande prinoipieele bezwaren tegen „local option", die èn van maatschappelijk èn van katholiék standpunt het meedoen aan deze beweging verbieden, zijn er voor ons, en zeker voor menigeen onzer lezers, nog bij komstige bezwaren, die ook al uit opportuni teit tegen dit stelsel van volks-stemmingen spreken. Daar is vooreerst, dat bet een besliste stap is, de eerste schrede, waarna géén teruggaan meer mogelijk is, naar vrouwenkiesrecht. Stemmingen over „vergunning", waaraan een publiekrechtelijk karakter zou worden gegeven, zooals hier het geval is, zijn niet an ders dan een vorm van vrouwenkiesrecht, en wie ze wil invoeren in ons staatsrecht, ver klaart zich daarmede ook zonder bedenken voor vrouwenkiesrecht. Wil men die consequentie aanvaarden? Wij denken dat menigeen, als hij dit be denkt, zich nog wel eens zal afvragen of de zeer prijzenswaardige begeerte naar ophef fing van drankmisbruik hem zóó niet op een weg brengt dien hij toch niet betreden wilde! Nog iets anders. De socialisten, dieom wél te begrijpen „agitatie"-redenen en om het verleggen der wetgevende macht van de eigenlijke wetge vende lichamen naar „het publiek", warme voorstanders zijn van deze dwangwetgeving door volksstemming, leggen er bij voortdu ring (in „Het Volk" b.v.) den nadruk op, dat de „plaatselijke keuze" zooals ze nu wordt gepropageerd, eigenlijk maar alléén is „een informeeren naar de gezindheid der bevol king." Zoo schrijft „Het Volk" van deze week nog: Tegen plaatselijke keuze wordt van verschillende zijden het bezwaar geop perd, dat het een buitengewone dwang maatregel is. Hiermee wordt het stelsel onjuist gekarakteriseerd. Bij dit stelsel zal de dwang niet grooter worden dan reeds hij de huidige drankwet mogelijk is. Ook volgens deze wet is het mogelijk, dat de drankverkoop in bepaalde wijken ge heel verboden wordt. Dit heeft dan ook eenige malen plaats gehad. Niet de dwang, maar het informeeren naar de gezindheid der bevolking is het kenmerkende van bet stelsel van plaat selijke keuze. Wie de aktie goed beoor- deelen wil, legge daarop den nadruk. Dat is een mooi staaltje van de volstrekt- onware voorstelling, die men van „P. K." vooral van socialistische zijde pleegt te ge ven, teneinde voor het petitionnement (en dus: voor de „agitatie") stemmen te werven. Immers: „het informeeren 'naar een gezind heid der bevolking" moge dan een ken merk zijn der beweging, die nn aan den gang is, doel van die beweging is wel de gelijk, door allerlei middelen den hier zoo losjes-voorbijgeganen dwang ten uitvoer te brengen. Want men wil juist inde wet het instituut van volksstemming brengen, waar door dan natuurlijk niet een eenvoudige „in formatie" hoofdzaak wordt, maar een beslis sing wordt gevraagd. Men beeft jaren en jaren lang door zoo genaamde „proefstemmingen" op kleinere plaatsen, en door publicatie daarvan, die nu zoo op den voorgrond geplaatste „informatie" van de gezindheid der bevolking al beproefd. De katholieke drankbestrijding beeft zich met die „proefstemmingen" ook al omdat die in katholieke gewesten nimmer gebeurden zoo goed als niet ingelaten, en misschien is het daaraan te wijten, dat de voorbereiding van deze „local option"-beweging den katho lieken drankbestrijders wat is ontsnapt, zoo dat de afgumenten ertegen nooit zoo voor het licht zijn gekomen of besproken. Intusschen: zoolang „informatie" bet doel was, kon na tuurlijk een ieder voor de statistiek b.v„ voor argumenten-verzameling tegen drank misbruik enz. aan zoo'n „proefneming"*(die het karakter van een onder-onsje had) mede werken. Juist omdat echter het karakter van die stemmingen die men nu vraagt ten eennenmale verschilt van die „proefstemmin gen", kunnen wij er niets mede te maken Mgr. de Bisschop beeft alle deelneming aan de actie voor „local option" verboden (wij laten het motief dat Z. D. H. daarbij uitsprak, onzerzijds natuurlijk onaange roerd), maar is dan het teekenen op de lijsten niet de sterkste vorm van deel neming aan deze actie? Gelooft men werke lijk, dat Z. D. H. een Kruisverbond als ver- e e n i g i n g zou hebben verboden aan die ac tie deel te némen, en daarbij.... den leden zou N. V. Het Haariemsche Assurantie- en Commissiekantoor. Directeurs EDUARD BRANTJES. DAëföSTfëfè&Y 2? - êiHAslLEïS TELEFOON 899. Agenten der „Batavier" Lijn en „Huil" Lijn. j hebben: tussclien oen privé-onderzoek voor vrijlaten om bet wèl te doen en het essen- statistiek en een publiekrechterlijke stemming tiëele, het eigenlijke der actie, mêe te voe- over publiekrechterlijke maatregelen is het ren? verschil wel zóó groot dat zelfs het gewone Och kom. publiek het snapt.. Trouwens, wie gelézen heeft de adviezen De taktiek (der socialisten vooral) om nu de die èn het Bestuur van Dioe. Bond van R. K „plaatselijke keuze" nog te doen doorgaan HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW. De afdeeling Haarlem en Omstreken der Holiandsche Maatschappij van Landbouw ver moet ze bij ons mislukken! - -Drankbestrijders èn bet bestuur van den Dio'Sierde gisterenavond in café Brinkmann, voor een simpele ,,informatie naar de gezind- cesanen Mariabond aan de katholieken vanvoorzitter, de heei F. Lief ti nek, heid der bevolking" is <jue wel handig, maar.... het Bisdom hebben gegeven, kan toch niet ieatte d? aanwezigen van harte welkom en de katholieken hebben ze in de gaten en dus anders oordeelen! I drukte y;ljn fP1^ e*?y.er Ult' dat de ver»ad«rm" 1 •- Het is de volkomen duidelijke bedoeling en strekking van het Bisschoppelijke verbod de^ miskennen, als men nn nog zou willen D,(arover niefc uitweidcn en dua zeggen dat (m het Bisdom Haarlem: wU het w<x>£ aan deu secretaris, spreken met over andere Diocesen omda - M, G. 0. Ever wijn Lange wij ons daarmede met behoeven in te laten I J voorzitter, het teekenen op de lijsten der „plaatselijkeT- - - die in de bladen gememoreerd wordt als Ka merlid, hulde te brengen voor hetgeen hij keuze" of het medewerken aan de beweging ervoor, voor particuliere personen geoorloofd zou zijn! Een voor ieder onbevooroordeeld mensch beslissend argument tegen de huidige bewe ging der „pl- keuze" (natuurlijk immers afge zien van biet Bisschoppelijk verbod) is dat do voorstanders ervan steeds schermen met dat aantal van driekwart der stemmen.... maar dat stilletjes wordt voorbijgezien dat bij een onverhoopte en ongedachte invoering van de „local option" driekwart van de stemmenden genoeg zal wezen om alle café's en herbergen te doen verbieden in een i Wij hebben in onze artikelen, objectief naar stad! wij meenen, onze opinie over „local option" Als er ooit „local option" komen zou, hoe j weergegeven, dat ook tegen ons volkskarakter strijdt, dan Het Bisschoppelijk verbod staat één, zou daarbij toch wel de eerste eisch moeten doch we meenden, afgescheiden daarvan, op wezen.,..: stemplicht! dit oogenblik toch wel eens zakelijk te mo- Immers: juist bij zoo'n stemming blijven 1 ken weergeven de voornaamste argumenten, de voorstanders, de „kleurlooze middenstof" j waarop onze actie tegen „looal option" van die de schouders ophaalt en zich niet drukden beginne af beeft gerust steeds heeft gedaan, als vooorzittar der Maat schappij van Landbouw. Hij wijsfc erop hoe de voorzitter altijd hu mor weet te brengen in de vergadering, al is er ook weinig belangstelling voor do zaken, die de vereeniging behartigt. De heer Lieftinck ziet niet naar de quanti- teit en let vooral op do qualiteit. Spr. brengt dan hulde aan den voorzitter. De vergadering stemde met applaus hierme de in. De voorzitter dankt spr. voor zijn sympa- maakt en tegen de moeite opziet, van een! Polemiseeren over deze zaak doen wij in thieke vooruen en gaat iu he o r t na, hoe stemming wegt 'n Politieke stemming, zelfs 1 de courant niet. Een onzer katholieke colle-de afdeeling verflauwd is. Voo durend moet de meeat-roerige, krijgt niet eens alle kiezersga's, die zich óók tegen »,P. K." verklaarde.or geworsteld worden, doeli ,.\ve geven hek aan de stembus, stelt u nu voor een stem- werd den volgenden dag al „gesommeerd" j niet op" zegt spr. We zullen blijven wer- omeen openbaar debat aan te gaan metken met hoofd en hart, vooral wat betreft de mensehen, die vóór „pl. keuze" ijveren'!de belangrijke zaak van het hoefbeslag. Ook dat zullen wij niet aanvaarden, omdat j Spr. brengt ook dank en hulde aan den heer wij van meening zijn, dat we op geen enkele j Everwijn Lange, van wien hij steeds veel manier tot de „agitatie" en de opwarming steun mocht ondervinden, van deze echt on-Nederlandsche dwanjgine-1 De secretaris, de heer Joh. G. Heil, las tkode iets willen bijdragen. Jde notulen, die ongewijzigd worden goedge- Wij hopen evenwel onzen vrienden en ge- j keurd. loofsgenooten, die als vurige drankbestrij-De heer Abersan die op de vorige ver- J ders op het eerste gezicht toch wel wat voel-gadering niet in de gelegenheid was verslag len" vragKL* Waaroin ook nïetfPrincipieel den voor dit middel om tegen het drankmls- j uit te brengen van de algemeene vergadering ming over herbergen!Ook op dit punt kan dus nooit een werkelijk onpartijdig man, die de ware opinie van het publiek weten wil, voor de huidige beweging zijn. Om er nog niet eens van te spreken dat de fanatieke drankbestrijders a tort et travers zich nu nog heeten tevreden te stellen met drie kwart der uitgehraohte(!) stemmen, doch dat ze natuurlijk (als bet beginsel eenmaal is aangenomen) straks de helft plus één zul- staat dat volkomen gelijk! Haariemsche Alledagjes Ho. 1261. En nu nog wat Specifiek-katholieks over i willekeurig, maar wel degelijk om gewich- dit onderwerp. i tige maatschappelijke en katholieke redenen. Herhaaldelijk hebben we ui geboord van ons tegen „local option" van den beginne af den kant van sommige katholieke drankbe- hebben verklaard! j strijders, dat wèl Z. D. H. de Bisschop van Haarlem aan de Krnisverbonden en Maria- vereenigingen heeft verboden, mee te werken voor „local option", maar dat Mgr. bet tee lt e n e 11 van het petitionnement door p a r t i- cuilieren niet uitdrukkelijk heeft afgera den. Dus Het resultaat van deze kromme redenee- ring kan men liooren bij sommige drank bestrijders in de Roomscbe gelederen, die 'n uitvluehtje zoeken om toch hun opinie bo ven die van den Bisschop te stellen. Het lijkt ons daarom gewenscht om aan het slot van deze objectieve artikelen ook over dit punt wat te zeggen. Wij hebben indertijd in dit blad al mede gedeeld, dat ons na onderzoek bij de g e e s t e 1 ij k e overheid gebleken was, dat liet advies van den Dekenalen Bond van R. K. Drankbestrijdersvereeuigingen in Am- sterdam, die ook aan bare leden individu- i e e 1 uit hoofde van het Bisschoppelijk ver- i bod het teekenen op de lijsten voor „local j option" ten strengste ontried, het juiste ad- I vies was. i Met een enkel woord zij dat hier nog na der uitgewerkt. bruik op te treden, de overtuiging te hebben te Amsterdam, merkte nu op, dat liet thans geschonken dat wij niet op losse gronden en geen zin meer zou hebben verslag van dit vergadering uit te brengen, omdat door wis seling van kabinet en verandering der Kaïno' de onderwerpen der vergadering niet actueel meer zijn. Deseere tar ia deelde mede, dat de- cur sus in hoefbeslag weder geheel bezet is en onder leiding van majoor Vivseboxse begon nen. De voorzitter dankte do heereto voor liunm mededeelingen. De penningmeester, de heer Mr. Everwijn Lange wijst erop, dat het kapitaaltje der vereeniging hoe banger hoe meer inteert en het ledental achteruit gaat. De begroeting sluit in ontvangsten en uitga- van op f 1540,381/2. DE BARBIERS. Wij hooren, dat de barbiers in de werkmans- wijken klagen. Klagen over wegloopen der klanten en ver mindering van hun verdiensten ondanks het- verhoogde tarief. En men mompelt dat er al zijn die weer op het oude tarief teruggegaan zijn, althans voor de gewone clientèle Als dat waar is wij geven alleen weer wat we hoorden blijkt dat de actie der barbiers verkeerd uitloopt, dat er geen eenheid is onder de vakgenooten, dat de voorbereiding toch óók niet goed was. Hoe dit zij, wij zouden het betreuren, als de barbiers in de volkswijken van een eenmaal genomen besluit (dat toch wel gemotiveerd mag heeten) gingen afwijken. Op den duur komen de klanten wel terug! Aldus werd de begroeting goedgekeurd. De heer Mr. G. O. Everwijn Lange, die periodiek aftredend was, werd herkozen. Verslag van de algemeene vergadering op 11 September 1913 te 's Gravenhage gehouden werd uitgebracht door den heer Joh. Heil. Tot afgevaardigden ter algemeene vergade ring op 11 Maart a.s. te Amsterdam te hou den, werden benoemd de beeren Kruymel en Aberson; tot plaatsvervangers de heeren v Lenncp en v. Amstel. Enkele punten van den beschrijvingsbrief, werden besproken en toegelicht door de hee ren Heil eu Kruijmel. Bij de rondvraag zeide de heer Heil, dat de heer Kruymel zich belangeloos heeft" CCCXXII. O) ze m al hebben, en wat wel de OOfzciuk wezen zouNiet begrijpen waarvoor de krant dient, en iets over officiëele waardeering en erkenning! Hoe goed het is dat men niet alles naar zijn zin kan krijgen, en over de kunst om goed te lezen. Hebben ze 'm al? Wel,'t is tien tegen 'één, dat je 's morgens in den winkel dat door al de vrouwen uit de buurt die bood schappen doen, hoort informeeren. En je hoeft waarachtig niet te vragen, wien ze daarmee' bedoelen, want 'k ken m'n volkje en ik wed dat ze, als je het lappen zoudt, je zouden aankijken met een vernietigenden blik en zeggen: mensch, wien zou ik anders bedoelen dan die laffe kerel die de kazerne in brand heeft gestoken?... Och ja, die kazernebrand is onder ons Haariemsche voile nog altiid en immer de hoofdhistorie van: de discussie, en als de justitie eens allemaal hoorde wat ze bij ons in den winkel bijvoor beeld voor onderstellingen maken, dan zou ze ervan versteld staanIntusschenonze jon gens die onder dienst zijn, zitten daar nu maar geregeld eiken nacht in angst en vrees, dat er wéér zoo'n onverklaarbare brand uit* breekt door een of anderen opgcruiden el lendeling, en wij ouders, die jongens heb ben in de kazerne, houden ons hart vast als de jongen er 's nachts eens blijven moet. Ik zal natuurlijk de onderstellingen die de buurtdames maken, hier niet allemaal over brieven, maar d i t heb ik toch gehoord dat het kletspraatje, als zou de brand eigenlijk aangestoken wezen om diefstal te verber gen, nu al voldoende onwaar is gebleken. D'r is en d'r was niets weg, en d'r kon niets weg wezen omdat alles pas geteld was, zoo heet liet nu, en als dat waar is, kan ik niet anders zeggen dan dat ik volkomen onderschrijf wat de redactie van onze kant na den brand betoogde: dat in direct (voor „direct" zullen ze wel zalig op passen, de gladdekkers) de voortdurende an- ti-militairistische propaganda onder onder officieren en minderen, zelfs al is er, jyat bij gestolen, de aanleiding is tot dit akelig brandstichtingsbedrijf. Intusschen: veel we ten we van de zaken niet, en de redacties van 'de bladen, Üie alles weten igetuige het voortreffelijke verslag dat onze „Nieuwe Haariemsche" Maandagmorgeu van het ge beurde gaf en dat tot op dit moment precies in elk onderdeel juist is gebleken schij nen al last gekregen te hebben met hun loffelijk pogen, om ons de finesses te laten hooren: een dom staaltje van niet- bégrijpen waarvoor de krant eigenlijk dient, lijkt me zoo, van de zijde van den officier van justitie, die den verstandigen maatregel der militaire autoriteiten om openlijk en officieel aan onze Haariemsche journaiisten- vereeniging „De Haarl. Pers" inlichtingen te verschaffen, zijnerzijds heeft- weten te beletten voor den vervolge 1 Och ja, die hooge heeren vergeten óók wel eens wat de beteekenis is van de publiciteit, en zoo als ik gehoord heb van de redactie, weten ze dikwijls toevallig alléén het adres, als ze er zélf voordeel of nut van kunnen heb ben. Dat gebeurt meer! Offie-ieele waardee ring is een ding, dat nog altijd niet precies de wetten van logische redeneering vplgtt niefc waar? Daar heb je bijvoorbeeld die kwestie, die naar ik vind door onze krant wel heel terecht eens is aangestipt, dat bij de ridderlintjes die wegens de onafhan kelijkheidsfeesten door de regeering zijnuit- deeld, wel plaatsjes als Meppel en Sittard en de hemel' weet welke nog meer werden bedacht, maar Haarlem werd overgeslagen! Och ja, die officieele erkenning van ver diensten laat nog wel eens wat te wenschen overl Maar daar. troosten we ons dan maar weer spoedig in; je kunt ook alles niet hebben zooals je het graag verlangt en de mooie feesten van verleden jaar hebben we althans gehad! Precies op dezelfde wijze redeneeren denk ik op dit moment de Groote Houtstraatbewoners die in de penarie en de lasten zitten wegens de asfalt-voorbe- reidingl Je kunt niet alles naar je zin heb ben, en... om asfalt te krijgen moet men ditmaal vooraf wat last hebben. Een last trouwens, die door onze gemeente-ambtena ren en werklui, naar ik hoor, zoo min moge lijk bezwarend wordt gemaakt, al begrijpt de een of ander soms dit of dat wel eens verkeerd. Maar... daar ontkomt niemand aan!. Heb ik zélf niet pas gehoord, via een briefje dat de Redactie mij toezendt, dat er menschen zijn die héél verkeerd hebben be-, grepen wat ik in het vorige Zaterdagavond» praatje zeide over den R.K. Kring als da eenig-goede vereeniging voor onze Room- sche jongelui? Dat is een onbillijkheid te genover de Sint Jozefsgezellen, zoo zeiden er waarachtig sommigennu, ik haast mij- om dan te zeggen, dat zooals toch wel ieder,»' een begrijpen zal, ik sprak over de Room» sche jongelui van den middenstand, want' daarover ging liet alleen, niet waar?jt .IVie trouwens gelezen heeft, wat ik vroeger, in zoo menig van mijn nu al over dë driehon derd loopende Zaterdagavond-feuilletons, over de mooie en verdienstelijke Gezellen- vereeniging heb geschreven, kan zoo'n ver» keerd denkbeeld toch niet van me hebben,» Maar met deze enkele woorden hoop ik danx wie mocht denken dat de oude Zaterdag avondman voor de Gezellen niets voelde, wel heel en al bevredigd te hebbenl 21 FEBRUARI. ba? SI I ■yjaaaannwHn T li

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1