iii;
EXPEDITIE.
GRINT HAMDEL.
TEGEN WINTERHANDEN
GLYCERINE-VETZEEP
i
Slempsuiker
Slempstroop
J
Zaterdag 28 Maart 1914
Wat anderen zeggen.
Van overal.
Advertentiën.
Wegens Sterfgeval
ÜRErsRhiiis met Tuin en Pakhuis
GRINT EN SCHELPEN.
Brandstoffenhandel.
„Hygiéa"
jUUITY"
Firma H. VAK DIJK,
A. ZWEMMER, Parklaan 52,Tel. 2582
Rijwielen. Motoren.
bij J. C. RUSTMAN, Anthoatestraat 46, HAARLEM
Emailleeren Vernikkelen.
Repareeren en Ruilen.
DE SPAARKE-BANK
Nieuwe Gracht 98. HAARLEM,
Notaris VAN NiEKERK
op Amsterdam.
K. VISSER,
WARMOESSTRAAT 17 TEL. 2480.
Bij deze hebben wij de eer U te berichten,- dat wij aan onzen
Brandstoffenhandel hebben verbonden een Kleinhandel in alle soorten
Hopende, ook in deze branche, ons Uw vertrouwen waardig te
toonen, verblijven wij met de meeste hoogachting,
N. V. HOENDERDOS'
HAARLEM, BLOEMENDAAL,
9r
Aanb. P. J. S MIT,
HERINGA
W.UTMRICH
BISSCHOP ESSENCE
BISSCHOP WIJN
Dragisterg I. VAN (DEN.
GROOTE HOUTSTRAAT 28.
33
Zooeven ontvangen een prachtige collectie
Nieuwe Dames- en Heerenrijwielen, welke
door grooten omzet tegen scherp concurree-
rende prijzen worden omgezet.
Tevens nog eenige opruiming fietsen van 1913
DEPOSITO-RENTE a
I
BODE REDACTIE EN WAT DAAR-
BODE. REDACTIE EN WAT DAAR
MEE SAMENHANGT
schrijft de „Eiudhov. Courant" een lang ar
tikel dat in vei ehillende opzichten belang
stelling en aandacht verdient.
Wij nemen er hier echter een stuk uit
over, waarin do „Eindh. Crt." spreekt over
den ,,ad inter! collega Hazelzet-, en zijn
arbeid:
Zelfs aan dezen lijdzame, wiens aange
boren lijdzaamheid in de 2-jarige oefen
school van het hoofdredacteurschap aanmer
kelijk gewonnen heeft, viel het zwijgen vaak
hard.
Veelzeggende bekentenis I Maar een, die
geen verwondering baart. Wio dag aan dag
beluisteren moet de stemmen van hen, dio
richting en leiding willen geven aan het
groote gebeuren op godsdienstig, maatschap
pelijk en politiek gebied; beluisteren moet,
om die al of niet gecommentarieerd al
naar gelang die stemmen valsch of waar
zijn weer te geven aan duizenden andere
luisteraars; wie om de naar waarheid en
geweten geleverde commentaren gekapitteld
wordt vaak op de felste wijze door
collega's, die 't niet met u eens zijn alhoe
wel zij dit moesten zijn; wio bijna dag in
dag uit 't moet aanzien, hoe 't geloofsgetrou-
we en argelooze katholieke volk over dc
groote gebeurtenissen van den dag bewust
of onbewust partijdig eu verkeerd wordt
ingelicht door een ook op hare beurt onvol
doend geïnformeerde katholieke pers, die
moet, wil hij een bepaald beoogd doel niet
missen, over eene haast bovenmenschelijke
zelfbeheerscliing beschikken kunnen.
Want ook wij weten het bij ervaring,
hoe uw roomsch gevoel en uw roomsche
denken in geweldige oppositie kunnen zijn
met de journalistieke gedragingen van meer
dan een collega. Eu hier willen wij slechts
herinneren aan één feit, dat geconstateerd
kan worden door een ieder, die maar eenigs-
eins ter zake kundig is.
En dat feit is: dat onder de katholieke
bladen in Nederland er slechts vier of vijf
«in, die in zake de gebeurtenissen in
Duitschland onvoorwaardelijk staan aan de
zijde des Pausen. Voor de rest kiezen zij
alle min of meer apert partij voor degenen,
die daar ginds in starren overmoed met de
verzenen tegen den prikkel blijven in
slaan.
Hier behoeft niet gevraagd naar het
„waarom" van liet feit, hier behoeft enkel
gevraagd: is het feit er of is het er niet?
Het feit kan niet weersproken worden
en het „waarom" van het feit is vaak spoe
dig genoeg verklaard.
Tacere Zwijgen?
Och het valt vaak zoo moeilijkI Dc waar
heid moet verdedigd en verkondigd en ge
zegd en gehoord. Het recht des Pausen en
het recht der Kerk moet gekend en erkend.
De gewone eischen zonder bijkomstige
omstandigheden der katholieke journalis
tiek leggen den katholieken publicist ge
biedend het vrijmoedig en manmoedig spre
ken op. Maar hier móest door de hoofdre
dactie van het katholieke grootblad ter wille
van een ander groot Nederlandscli katho
liek belang do lijdzaamheid beoefend en het
in casu gulden zwijgen bewaard wor
den.
Wij billijken het, maar betreuren liet te
vens, dat het katholieke grootblad, dat te
gelijk het toonaangevende katholieke blad
behoorde te zijn, ter wille van de zwak
heid van sommigen zijner lezers het zwijgen
bewaren moest, om zijn toekomst te ver
zekeren cn het toonaangevende katholieke
blad te kunnen worden.
Nu kan men hoog opgeven over clen voor
uitgang en den opbloei van het katholiek
leven onder ons, maar zoolang we leven in
een toestand, dat de katholieke pers ter
j wille van hare lezers niet mag en niet kan
'zijn, zooals zij behoort te zijn en ook graag
wil wezen, zoolang ook zal men met recht
i kunnen beweren, dat de sensns catholicus
d. i. het katholieke denken en voelen nog
niet tot, dien graad van ontwikkeling is
gekomen, waarop die sensiis catholicus be
hoorde te staan.
i En over den nieuwen hoofdredacteur, den
ZeerEerw. heer van Reijsen, en diens „Ter
Inleiding,' schrijft onze Eindhovensche col-
I lega o.m. het volgende:
Vooral de verklaring van den nieuwen
hoofdredacteur vau „Do Msb.", dat hij het
als, zijn onaf wij sbaren plicht acht de bro
chure van pater Chiaudano in alles als leid
draad te volgen, dat hij op dat wetboek zijn
eed van trouw aflegt, dat hem daartoe ge
hoorzaamheid en voorzichtigheid dringen,
vooral deze verklaring, zeggen wij, doet wel
dadig aan. Zij getuigt van moed cn van een
juist begrip der journalistieke verplichtin
gen en opvatting.
Zij getuigt van moed, omdat er onder do
Nederl. Kath. bladen nog maar zeer weinige
zijn, die een dergelijke verklaring hebben
willen en durven afleggen. Integendeel. Bij
na 100 pet. der Katb. redacties ten onzent
hebben óf met een specimen van superbe
minachting Chiaudano's leiddraad doodge
zwegen of haar met onverholen verachting
afgewezen onder aanvoering van het *voor
ons onbegrijpelijk motief, dat zij den „lof
der grofheid" iri hun blad niet bezingen wil
len.
Zulk een bonding Veroorlooft zicli de Kath.
Pers ten onzent tegenover een brochure,
die door een heiligen Paus als Pius X aan
den schrijver daarvan wordt teruggezonden
onder dé ondubbelzinnigste blijken van war
me instemming en hoogste goedkeuring, ter
wijl diezelfde Pers trilt van verontwaardi
ging (I?) als een of ander een kleine op
merking heeft op een geschrift, dat van het
kerkelijk imprimatur is voorzien!
De verklaring getuigt verder van een juist
begrip der kath. journalistieke opvatting en
verplichtingen, omdat onweersprekelijk die
opvatting en verplichtingen door pater Chiau
dano zeer juist zijn gepreciseerd en omdat
een .kath. journalist, die over die verplich
tingen en opvatting essentieel anders denkt
dan de Italiaausche Jezuiet, blijk geeft, van
de sublieme zending en de zeer ernstige
verplichtingen der kath. journalistiek niet
de minste notie te bezitten.
Zelfs een liberaal dagbladschrijver als
Charles Bolssevain van liet Handelsblad
durft niet ontkennen, dat een journalist
„charge d'ames" d.L zielezorg heeft; doch
deze zielezorg bepaalt zich voor den ka
tholieken journalist niet alleen tot hot do
mein der christelijke moraal, maar strekt
zich ontegenzeggelijk ook uit tot het gebied
der katholieke dogmatiek en de practijk
dor Kath. Kerk en bestaat dientengevolge
op elk gebied der menschelijke activiteit,
waar het gezag van Kerk en Paus 't zij
direct 't zij indirect zich kan of moet doen
gelden.
Ook op dit gebied kan noch mag door
de kath. journalistiek met de katholieke op
vatting worden geschipperd of getransigeerd
ook op dit gebied kan noch mag de kath.-
journalistiek concessies doen aan den tijd
geest, concessies die altijd geweest zijn en
altijd zullen zijn tot schade van de Kerk
of van do kath. zaak; ook op dit gebied kan
noch mag de kath. journalistiek een ver
vlakking van beginselen, door onbevoegden
hier en daar beoogd, zelfs maar in 't minst
in de hand werken.
De aanslag te Debreczin. Omtrent de dy.
namietaanslagen te Debreczin on Fioeine
schrijft de correspondent van de N. R. Ct.
te Boedapest d.d. 5 Maart nog:'Zooals werd
vermoed, heeft een Italiaan den dynamiet-
aanslag te Fioerue gepleegd. Arduino Bel-
lelli, een metselaar uit Ancona, gisteren
door de politie gevat, heeft tot in de klein
ste bizonderheden verteld hoe hij de bom
naar het paleis van den gouverneur heeft
gebracht, en ua de lont in brand te hebben
gestoken, over den muur heeft geworpen in
den tuin, waar zij, zonder schade te veroor
zaken, ontplofte. Waarom liij dit deed en wie
hem daarvoor betaalde, wordt door de poli
tie, in het belang van haar verder onder
zoek, voorloopig nog geheim gehouden.
Daarentegen zijn de daders van den dyaa-
mietaanslag te Debreczin, 't staat vast dat
het Roemeensehe onderdanen zijn, die zich
verleden Woensdag nog te Boekarest bevon
den, nog niet gevat, zoodat het waarlijk niet
te verwonderen is, dat men hier overtuigd is
dat de Roemeensehe politie, wellicht op
hooger bevel om internationale verwikkelin
gen te voorkomen zo niet gevangen wil
nemen. Wel ontkent de directeur van politie
dit ten stelligste, maar een feit is het, dat de
politie te. Tsjernowits reeds op Dinsdag den
24sten Februari, tegen 4 uur 's namiddags,
het signalement van de daders en tal van
andere gegevens, o.a. het nommer en den
tekst van hun paspoort, naar Boekarest tele
grafeerde, terwijl de daders eerst Woensdag
morgen tusschen H en 12 uur in een auto
mobiel de stad verlieten, waarmede zij naar
Plojetsi gingen, en dat zij vandaar de reis
met den sneltrein naar Braila hadden voort
gezet. Dc afstanden zijn zoo groot, dat zelfs,
wanneer het waar ware dat de directeur van
politie eerst Woensdagmorgen het telegram
had ontvangen, het m een land met een goed
georganiseerde politie, onmogelijk is dat de
daders ontsnappen, wanneer men ze werke
lijk vatten wil. Met veel ophef verzekerde de
directeur van politie aan correspondenten
van Hongaarsehe bladen, dat hij reeds meer
dan frs. 12,600 voor telegrammen had uitge
geven voor deze zaak, en veel moeite geeft
zich de man om te bewijzen dat het niet zijn
schuld is, dat hij niet aan het verzoek der
Hongaarscbe collega's kan voldoen.
Nu is het sedert gisteren bewezen dat do
'daders herhaaldelijk samenkomsten hebben
gehad met graaf Bobrinski, die, na het be
zoek te Mamaros Sziget via Boekarest naar
huis is gegaan, zoomede dat eeu tweede lei
der der Al-Slavische beweging in Rusland,
prins Dolgoroeki vau 8 tot 27 Februari in liet
Hotel Continental te Boekarest heeft gelo
geerd, en daar met een der secretarissen van
't Russische gezantschap, en de daders van
den dynamietaanslag dikwijls besprekingen
heeft gehad. Op den 27en vertrok liij naar
Jassy. Men vermoedt hier dat de politie te
Boekarest reeds geheel op de hoogte is van
het geheele complot, maar om internationale
moeilijkheden te voorkomen, de daders via
Braila naar Rusland heeft doen vluchten.
Minder prettig. Do reservisten in den
omtrek van Montbéliard (Frankrijk) hebben
(dezer dagen onaangename oogenblikken be-
i leefd. Ze ontvingen namelijk heel onver-
j wacht een oproeping tot mobilisatie en maak-
i ten zich vol spanning gereed om" dit bevel
I op te volgen. Spoedig bleek echter, dat hun
ongerustheid noodeloos was geweest en dat
de mobilisatiebevelen door een misverstand
in hun bezit waren gekomen.
Een nota van het ministerie van Oorlog
verklaart, dat de vergissing ontstaan is ten
gevolge van bet scheuren der enveloppe,
waarin de mobilisatie-bevelen zaten. Deze
waren toen onder andere brieven geraakt en
bij vergissing besteld. Kwaadwilligheid was
hier niet* in het spel.
Een grootmeester voor 't gerecht. Op 20
Juni 1911 werd de grootmeester van 't Fran-
sche groot-Oosten, zekere Bouley, industrieel
te Beaumont (Calvados) wegens frauduleuse
handelingen tot 1000 francs boete veroordeeld
en de zaak is opnieuw voor het gerechtshof
te Parijs in behandeling gekomen.
De Parijsclie „Éclair" deelt, volgens de
Msb. over de gepleegde fraude het volgende
mede: Enkele jaren geleden werd een maat
schappij opgericht tot exploitatie van een
nieuw procédé voor staalfabricatie. Oprich-
ters waren de bankier Delcroix, de industri-
eelen Bouley en de Moya (de „uitvinder" van
het procédé) en Bernard!
Deze heeren wisten, ouder voorwendsel, ze
kere kosten te moeten dekken, twee mïllioeu
francs spoorloos te doen verdwijnen. Het
procédé bleek waardeloos te zijn, niettemin
wisten de heeren aan do vergadering van
aandeelhouders wijs te maken, dat 500,000 fis.
- zoogenaamd noodig voor de fabricatie, bij
nofarieele acte gewaarborgd was door een
I twaalftal lieeren en reeds voor een vierde bij
de bank Rouvier gestort. Bovendien traekt-
jten Bouley en consorten nog aandeel en te
plaatsen, boewei de zaak naar den kelder
ging. Delcroix werd tot twee jaar gevange
nisstraf veroordeeld, de overigen, waaronder
de grootmeester der Fransche loges, tot
hooge geldboeten.
Met veel belangstelling wordt bet verloop
van het proces tegemoet gezien .Want men i
beschouwt het als zeker, dat de loge al haar j
invloed zal aanwenden om ontslag van
rechtsvervolging van haar grootmeester te
bewerken.
Een fideele .gevangenis. Er zijn schan
dalige, hoewel toch ook wel vermakelijke
dingen aan het licht gekomen over de mis
standen in de Nassau-gevangenis op Long
Island, bij New-York. In deze 'gevangenis
zaten volgens de N. R. Ct. inbrekers, die
j in overleg met enkele bewakers, 's naclitsv
i werden losgelaten om te gaan inbreken. De'
inbrekers en hun buit verdwenen dan
weer in de gevangenis, waar zij voor alle'
nasporingen gevrijwaard waren. Ook werd
er in de gevangenis, dank zij de' medewer-'
king van de bewakers, stevig gedronken.
Door zijn kameraden gesnapt. In de
maand November werd uit een postwagen
van een trein op de lijn ParijsLyon een
aaugcteekeiid stuk gestolen. De dader werd
niet ontdekt, doch ernstige verdenking bleef
rusten op twee treinpostbeambten, Lescuyer
en Labadie, die in den nacht van den dief
16tal dienst hadden gehad.
1 Eon dezer dagen keerde Lescuyer, die te
Lyon ziek had gelegen, naar Parijs terug en
verzocht Labadie, die toevallig in zijn treiir
„van dienst" was, in den postwagen te mo
gen reizen. Hoewel dit tegen het dienstvoor
schrift is, stond Labadie het verzoek toe.
Terwijl de overige „ambulants" na de schif-'
ting der posten bij elkaar zaten te praten,'
legde Lescuyer zich zoogenaamd te slapen op
eenige postzakken. De anderen hielden hem
onbemerkt scherp in het oog en zagen, hoe hij
voorzichtig iets uit een zak haalde en onder
zijn kleeren verborg. Een oogenblik later ver
zocht Labadie hem om in den kring te ko-'
men. Toen hij dit weigerde, werd hij opgepakt
en op een sioel gezet. En toen bleek, dat de
man in ziin slaap plotseling een geweldig
embonpoint had gekregen.
Lescuyer, die aau de politie is over gele»
verd, was, zoo vertelt het A. H., reeds gedu
rende zes jaar als treinpostbeambte werk'
zaam op de lijn Parijs-Lyou.
Schadevergoeding voor een omwenteling.
Wegens de materiëele fthade door haar land-
genooten tijdens de omwenteling en den val
van liet keizerrijk in China geleden, eischen
de verschillende mogendheden scharevergoe-
dingen tot een gezamenlijk bedrag vai
83.130.000 dollars.
Duitseliland eisclit 9.789 000 dollars; Japan
9.704.000; Frankrijk 7.180.000; Rusland
2.179.000; Engeland 1.604.000; Amerika
1.207.000; België 589.000; Denncmarken
461.000; Italië 210.000; Nederland Ö9.000r
Oostenrijk 38.000; Zweden 30.000 en Spanje
9000 dollars.
VreemdhkToen Donderdagavond het
echtpaar Fiesohl in zijn woning te Ajaccio te
ïugkeerde zocht het vruchteloos naar het
4-jarig kind. Op grond der gevonden bloed,
sporen kwam men tot het resultaat, dat he'
meisjo dat den geheelen dag zonder toezicht
was geweest, door wilde zwijnen was verslon
den.
Door een hond verscheurd. Te Dortmund
is een meisje van IV2 jaar op verschrikkelijke
wjjze om het leven gekomeu. Het kind was met
een grooten waakhond aan het spelen, toon het
dier plotseling woedend werd en de kleine naar
de keel vloog, haar zulke hevige beten toebren
gend, dat het hoofd bijna van het rompje ge.
scheiden werd.
Door inmiddels toegeschoten buren werd het'
beest gedood.
van een
ie HAARLEM.
te HAARLEM zal op
eavonde na 5 ure te Haarlem in het
verkooplokaal „De Gonden Leeuw"
Publiek Verkoopeni
1. Een heerenhuis met afzonderlijk
boven huis en tuin te Haarlem aan
het Zaider Buiten Spaarne gemerkt
zwart en rood Kad. Sectie K. no.
1520, groot 1 are 52 centiaren.
Verhaard: Benedenhuis tot 8Octo
ber 1915 voor 1800.— 'sjaars. Het
boventuis tot 1 Mei 1S15 voor 160.—
per 3 maanden, In het perceel is Gas-
en Waterleiding.
2. Een Pakhuis met achterwoning
sn zolders met afzonderlijken opgang
te Haarlem aan den Burgwal no. 105
kad. sectie D no. 6395 groot 1 Are
44 Centiaren.
Verhuurd: Beneden voor fli en
hoven voor 16.alles per maand.
De perceolen zijn te bezichtigen
dinsdags en Donderdags en op den
rerkooudag van 24 uur.
Alles breeder by biljetten omschre
ven.
Nadere inlichtingen ten kantore van
genoemden Notaris van NIEKKRK,
Nieuwe Gracht hoek Keuaupark.
Nijmeegseh Provineiaal Dagblad
heeft in STAD en PROVINCIE
de grootste oplage, (15000 ex.)
wordt in hooldzaak gelezen door
koopkrachtigen Midden en Boe
renstand en heeft daardoor od.
geëvenaarde pnbliciteitswaarde
Handelsannonces laag tarief.
Vraagt proefnummers en prijs,
opgave
v.h. LUCAS ai VERBOOG,
Uwe dw Dienaren,
Leidschepleïn 15-19. Bloemendaalschaweg I.
Telefoon
773.
Aan de Wagen bi] drie en een kleintje
'T NEUSJE VAN DE ZALM.
Alvorens U Vitrage koopt zjpt eerst
de mijne: moderne patronen en 130
cM. breed en goedkooper als bij ieder
ander, 12 zeer fijne kastranden 10 ct.
satindril 141/., ct. de el, beste gaBkousjes
merk „de goden van het licht", als
mede liliputters en hangkousjes
doosjes goud- en zilverbrons 5 ct.,
heerenkop en schotels en een mooie
partij feston zeer breed 7 ct. per el.
GEBR. LOOTS, Pieterstr. 19-21
TELEFOON 721.
OUDE BELEGEN BORDEAUX
EN BOURGOGNE WIJNEN
HM Stoam Wmb- ii Sfrijkinrichtinj. ft
BROUWERSVAART 50-52 ft
ft LANGENOIJKSTR. 18-20. ft
ft Aanbevelend, a
ft N. G. VAM DAALEN. ft
Hot besta Rijwiel.
Gierstraat 37. Telephoen 1698.
Prijscourant gratis op aanvraag.
HAARLEM
ELECTRO
LICHT
I Spaarne 38 en Gr. HoHtstr, 161
Merk „H VAN DIJK» h 15 per «tuk. jj|
ALLEEN ECHT BI J a
TELEPHOON 168.
N B. Elk koopcr ontvangt GRATIS een stukje dezer
Zeep ter kennismaking.
Onze Geldersche Rookworst wordt met de grootste
zorgvuldigheid bereid en bij onze verkoopers drin
gen wij er op aan, dat de worst altijd infrisschen
toestand voorradig is. Vraagt dan worst met het lood
Anton Hunink, Deventer", dan garandeeren wij voor
heerlijke smaak en prima kwaliteit.
ANTON HUNINK, Deventer, Hofleverancier.
flemimrl" Het fijnste Engel«che
3*P9IIHtUHS&i Rijwiel vanaf f 80.-
Eenig Agent voor Haarlemi
tegenover de Ripperdastraat.
Balaafd aanbevelend.
Dagelijks opeisebbaar 23/i
Voor een maand vast 3
(Bedragen vanaf f 1000.— prolongatierente).
Voor 3 maanden vaat 31/*
Voor oen jaar vast. .4
i
i
J
f
