DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. tv Fweehuijsen. '<3 arïejjorJssfr 27. FeJef.ma EEÜ3TE BLUO. Kwartjes Advertentiën STADSNIEUWS BUITENLAND. limderhuiivest 2£9«3f»S3p Haarlem WOENSDAG 18 MAART 1914 38 8391 ABONNEMENTSPRIJS» Pet B maanden voor Haarlem /IJ» Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (kom der gem.) - 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per poet 1.80 Afzonderlijke ntunmer»0-03 Bureaux wan Redactie en Administratie Intercommunaal Telefoonnummer 1425. PRIJS DER ADVERTENTR5N» Van I—<1 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer Ï0 et Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct per regel Bnitenl 20 et Reclames dnbbel tariet ^Dienstaanbiedingen 25 ct. 16 regels), driemaal voor 60 ct. (t contant). GULDEN bö levenslange onge schiktheid tot werken. Alle betalende abonné's op dit blad, die In Set bezit eener vervet er In gspolls ifln, «fin volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voon GULDEN bif f Pil GULDEN bjj ftÜ GULDEN bij GULDEN bij overlijden. verlies van eeir hand of voet verlies vu één oog verlies vaa één duim. GULDEN btf verlies van één wijsvinger. GULDEN bij verlies van één anderen vinger. De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Hollandsefie Algemeene Verzekeringsbank*' te Schiedam Dit nummer bestaat uit twee bladen. Van onze plaatsen wij er jaarlijks tiendui zenden. hen bewijs dat zij geyen wat men er van vraagt. AGENDA. 19 Maart Gebouw S t Bavo R. K. Volksbond - Rederijkers 89 uur R. K. Bureau voor Arbeidsrecht inzake arbeidersbelangen. Sociëteit „Vereeniging" 8 uur Raarl. Muziekkorps. Concert. Sociëteit „Ve r een i ging" 8 uur Vereen. Oost en West: Voordracht met licht beelden te houden door prof. dr. J. F. van Bemmelen. Bisschoppelijk Museum Jansstraat i9 Geopend eiken dag van 19—5 uur, tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda gen en R. K. Feestdagen. Teyler Museum Tentoonstelling van eekeningen, behooreude tot de kunstverzame ling van Teyler's museum, portretten, portret- schetsen en figuurstudies. MISSIE FATHER STAAL. Mochten er nog lezers zjjn die Father Staal een steentje toe gedacht hadden voor Kerk en School, dan zij wjj altijd bereid om dit in ont vangst te nemen. J. J. N. STAAL, Ostadestraat 10. Haariemsche Alledagjes No, 1282, TUBERCULOSEBESTRIJDING EN „LOCAL OPTION". Wij hebben gisteren onder „Stadsnieuws" een en ander geschreven over de Haai 1. Vereeniging ot bestrijding der tuberculose, in verband met teil stukje in het orgaan dier vereeniging. Dat stukje is, zooals we ervaren hebben, ver keerd begrepen. Er wordt uit gelezen, dat wij tot een soort van „boycot" dezer vereeniging zouden willen aansporen, dat wij den katholieken zouden afraden, hun steun aan die vereeniging te ver benen enzoovoorts Nu is dat toch inderdaad de zaak te sterk opgevat: die bedoeling hebben wij tegenover Jeze ons zoo sympathieke vereeniging absoluut niet gehad! Ons stukje van gisteren was een raad en een aarschuwing, niet zoozeer aan onze Roomsch- vatholieken, als wel aan de Vereeniging en de .edactie van haar orgaan. Een raadimmers een vereeniging als deze, die honderden en honderden katholieke leden telt, die haar orgaan kosteloos overal in de stad verspreidt, doet o. i. beslist verkeerd werk, wan neer zij iets dat aan katholieken verboden is, zonder meer, zonder restrictie, in haar orgaan -is het meest wenschelijke en als een essentiëel bestanddeel in den strijd tegen de tuberculose, gaat aanbevelen. Een goede raad aan zoo'n ver eeniging om in dezen de opinie der katholieken althans te ontzien, om voorzichtig te zijn met zoo'n aanbeveling, is dus waarlijk niet over bodig! Maar daarenboven wilden wij een waarschu wing geven aan de vereeniging. Wij zouden niet gaarne zien dat zij de sympathie der katholieken moest verliezen, en daarvoor diende juist ons stukje. Immers, met het opnemen van aanbeve lingen voor „local option" bevindt de vereeniging zich op een gevaarlijken weg. Het staat eenmaal vast dat van katholieke zijde daaraan niet mag worden meegeaaan, - het is derhalve onnoodige ve»waning stichten en oprakelen van dingen die beter gedekt blijven, als men nu in een tijd schrift dat ook vele katholieke lezers telt, op welke zeker prijs wordt gesteld, zonder meer als een essentiëel onderdeel van den strijd tegen de tuberculose het teekenen op de lijsten voor P. K. - vereeniging uu&ui xaau en onze waarschuwing zal aantrekken, en ver dere propaganda voor Plaatselijke Keuze waarmede wij volstrekt niet willen zeggenmin dere propaganda tegen het alcoholmisbruik! m haar tijdschrift niet zal opnemen! HET WETSONTWERP-TREUBL Een groot gedeelte van de groote zaal van et. Havo wordt in beslag genomen door de voorbereidende werkzaamheden voor de azj. ^ntoo^teliing, en dus moesten de vele aan- die gehoor hadden gegeven aan den oproep van het PI. Comité voor K. S. A. zich behelpen met de ach terhelft der zaal. Dit gedeelte was propvol en met genoegen bemerkten wij ook zeer vele dames onder het groot© auditorium. De heer J. A. de Lobel zou spreken over het Wetsontwerp-Treub. Ziedaar in weinige woorden een verkla ring voor deze belangstelling, die ongetwij feld niet slechts het actneele onderwerp, doch ook den spreker gold. Bij ontstentenis van den voorzitter van het PI. Comité voor K. S. A., die door lichte ongesteldheid verhinderd was, opende de heer M. L. A. Klein de vergadering met den Christelijken groet en sprak een harte lijk woord van welkom tot de vele aanwe zigen en tot den spreker, wiens onderwerp hij met een paar woorden inleidde. Met genoegen constateerde spr. dat zoo- velen en ook meerdere dames aan den op roep van het PI. Comité voor K. S. A. had den gehoor gegeven. Van den ZeerEerw. adviseur was bericht ingekomen, dat hij tot zijn spijt verhinderd was de vergadering bij te wonen. Het woord verkreeg nu de heer J. A. de Lobel, die met applaus begroet werd. Ofschoon de soëiale actie zich niet met po litiek bemoeit, meent spr. dat hij toch even den politieleen kant moet bezien en dan gaat hij na, waaraan de wet van Treub haar ont staan dankt. Treub noemt haar 'n product van de omstan digheden en betitelt haar als Ouderdoms wet. Gesproken wordt ook van ouderdoms rente, doch dit is onzin: er is geen sprake van rente, wanneer men iets ontvangt, waar voor men niets geeft. Het is even onzinnig als het gezegde van een jongen, die vertelde sluitzegels te heb ben gekocht voorniks! Spr. geeft aan, dat Treub veel gevoelt voor j het Deensche stelsel, doch bij toont duidelijk aan, dat er zeer vele en groote verschilpun ten zijn. Volgens het ontwerp-Treub ontvangt ieder 2 of hij op de Drentsch© heide woont of ergens in een stad; spreker zou dit niet willen noemen een bedeelings-, doch een u i tdeelings-ontwerp. Treub is altijd geweldig tegen staatspen sioen tekeer gegaan, en noemde degenen, die er voorstanders van waren óf politieke tin negieters öf slimmelingen. Doch nu komt Treub zelf met staatspensioen en nn zon spr. willen vragen tot welke categorie de minister zich zelf rekent. (Gelach). Minister Cort van der Linden zegt, dat liij kwam om staatspensioen te brengen, en Treub, die er altijd tegen was, wil dit niet brengen, doch hij zegt, dat het er reeds i s In de ouderdomswet van Talma, en dus behoeft hij het slechts te wijzigen en te verbeteren. Terecht heeft de heer Regout den minister verweten, dat hij bezig Is de wet-Talma te vernietigen. Maar als de ouderdomsrente van Talma staatspensioen is, hoe kon men dan met de verkiezingen zoo roepen om staatspensioen? En hoe kan minister Cort van der Linden dan zeggen, dat hij staatspensioen kwam brengen, daar het er toch reeds was! Spr. legt dan op heldere wijze uit wat door minister Talma in zijn uitstekende Ouder- j doms- enj Invaliditeitswet is bepaald aan gaande de rente, die men op 70-jarigen leef tijd of hij invaliditeit zal trekken en de pre mie, die daarvoor betaald moet worden. Als overgangsmaatregel is in art. 869 be paald, dat degenen, die nu reeds 70 jaar zijn, ook nu reeds de rente trekken. Treub zegt nu, dat dit artikel door de af zonderlijke toepassing fundamenteel veran derd^ is en die rente staatspensioen gewor den is. Spr. legt duidelijk uit, dat deze uitleg een paskwil is, daar in de wet zelf bepaald wordt, dat ze niet ineens zal worden uitge voerd en zoo is dus art. 369, evenals meer dere andere artikelen een overgangsbepaling. Het is toch ook niet aan te nemen, dat mi nister Talma zijn eigen princiepen zon ver moorden door te zeggen, dat zijn ouderdoms rente staatspensioen is. Hoe komt het, dat er zooveel meer men- schen bleken recht op ouderdomsrente te heb ben, dan oorspronkelijk berekend was? Dat kwam omdat minister Talma in zijn handleiding aan de tusschenpersonen zulk een milde opvatting huldigde. Was Talma aan het bewind gebleven, dan zou hij zeker bijtijds hebben ingegrepen, doch minister Treub deed dit, toen het reeds te laat was en toen wees hij in zijn circulaire op bet verband van art. 369 met art. 82. Dus toont ihij daardoor zelf het nauwe verband aan tnssohen art. 369 en de overige wet van Talma! Ook ontneemt bij het milde karakter door Talma aan dSt artikel gegeven. De ruime opvatting aan de Rijksverzeke ringsbank is zeker ook oorzaak geweest, dat het aantal rentetrekkers zoo groot geworden 1 is. Al die redeneeringen zijn slechts doekjes voor het bloeden en moeten dienen om den draai van Treub goed te praten. Het wetsontwerp van Treub is armen zorg, zegt spr. Dat bliikt uit de verschillende regelingen en voorschriften betreffende het recht op rente, en de manier waarop men ze krijgt. Ons groote bezwaar tegen staatspensioen is, dat het armenzorg is en dat het dit is, blijkt uit dit ontwerp. Het beginsel, dat iemand die altijd gearbeid heeft, op zijn ouden dag bedeeld moet worden, is verkeerd, zoo zeggen wij, en hierin zit het principieele verschil tusschen ons en de staatspensioV neering. Wij zijn niet voor groote staatsbemoeiing, en dus is ons ideaal: vrije verzekering. Doch dit is niet te bereiken. In België is een proef genomen met de vrije verzekering en daarvoor werd veel pro paganda gemaakt, en toch is bet mislukt. De staat heeft er belang hij, dat niet dui zenden onverzorgd rondloopen en dus zijn wij voor verplichte verzekering hij gebrek aan beter. Wij zeggen dat staatspensioen demorali- seerend werkt op den arbeidersstand en te genover het staatspensioenbeginsel stellen wij dan het recht op loon, dat de arbeider heeft. Tegen staatspensioen hebben wij ook, dat aan ieder evenveel wordt uitgekeerd. En dus zijn we tegen de bedeeling van Treub, omdat volgens diens wetsontwerp deze uitdeeling blijvend zal zijn. We zijn ook tegen staatspensioen, omdat het financieel onmogelijk is. De berekeningen hoeveel staatspensioen jaarlijks kosten zal, loopen zeer uiteen, doch het zal zeker ongeveer 50 millioen zijn. Hoe zou men aan dat geld moeten komen? Spr. gaat na hoe onmogelijk dit zal zijn dit uit de successie te halen, zooals men dat zou willen. Na een korte pauze gaf spr. aan dat wij ook tegen het ontwerp-Treub hebben, dat het de continuïteit in gevaar brengt, d.w.z. dat de minister to niet doet wat zijn voorganger met zooveel moeite heeft tot stand gebracht-. Volgens het ontwerp-Treub zal ieder op 70-jarigen leeftijd slechts 2.ontvangen (volgens de wet-Talma loopt de rente tot 6.De invaliditeitererite blijft, doch zal langzamerhand zoo verminderen, dat zij op 70-jarigen leeftijd op f 2.is gekomen. Tegen het ontwerp-Treub hebben wij ook dat de bedeelden worden uitgesloten. Dit aan tal is nu 42 .00, doch zal binnen eenige jaren 80.000 worden. Treub maakt onderscheid tusschen bedeel den en behoeftigen en sluit de eersten nit van zijn bedeeling. Op pakkende wijze gaf spr. aan welke middeltjes men zal kunnen aanwenden om bierbij de wet te ontduiken. Een bezwaar tegen dit ontwerp is ook, dat Treub bijna de geheele last op de schouders der gemeenten legt. Uitvoerig liet spr. uitkomen de onmoge lijkheid van deze regeling en de groote moeilijkheden, vooral financieele, die zich tengevolge van deze regeling zullen voor doen. Ten slotte vertelde spr., zooals hij zeide, „een erg aandoenlijke geschiedenis van Sij- rnen betaal" en waarin hij naging welke kos ten deze- wet zal medebrengen en gaf hij een kort overzicht van de voorgestelde belasting- verhoogingen. Een daverend applaus beloonde den heer Lobel voor zijn uiterst interessante en pitti ge rede, die gekruid was mét vele geestige opmerkingen, die meermalen de aanwezigen deden schudden van het lachen. De heer Klein vertolkte den dank der ver gadering aan den spreker door erop t'e wij zen hoe helder en duidelijk de heer de Lo bel het ontwei'p-Treub had uitgelegd en het verkeerde erin had laten zien. Hij bracht spr. dank voor deze mooie voorlichting en hoopte hem nogmaals over een dergelijk on derwerp het woord te hooren voeren, want de stof is nog lang niet uitgeput en veel leerrijks zou er nog over te zeggen zijn. Met den chr. groet sloot spr. deze uitste kend geslaagde vergadering, die we van harte wensehen, dat door meerdere gevolgd moge worden. Hierdoor wordt een nuttig en leerzaam werk verricht. MUZIEK. ZEVENDE BAOHGONCERT. Het laatste Bachconoert, door het Resi- dentieorchest gegeven, bracht groote ver scheidenheid: Handel, Mozart, Brahms en Wagner. Van den eerste het geestrijke con cert in G-moll voor strijkorkest, en het was een kostelijk genoegen naar Handei's beval- ligen geest in zoo zwierige rythmen levend te luisteren. De slanke eleganco van Han del's rythmiek is toch altijd iets heel bijzon ders, en we vinden dit nergens terug, ook niet bij 'Mozart, die wel vrouwelijker, maar daarom niet aantrekkelijker en zeker niet dieper is. Het orkest speelde Handel's Con cert zeer fiin en André Spoor heeft de vioolsolo uitstekend opgevat. Het midden punt van den avond was de derde Symphonie (F-dur) van Brahms: Een berg van graniet met goud beglansd....; het is droef te be merken hoe velen uit ons publiek nog even vreemd voor dit werk te kijken staan, als de meeste Amsterdammers voor de Beurs van Berlage. Dit is geen vergelijking van kunst, maar van publiek. Waarom blijft, nu altijd een Don Juan-aria van Mozart de menschen méér ontroeren dan een gansche Symphonie van Brahms! Het blijft blijk baar ongemerkt, dat de eigenlijk-geniale Mozart in zoo'n aria zwakker is dan Brahms in die Symphonic; beter gezegd: dat Brahms hier voor den dag komt als een mensehelijke heros vol geweldige passievolle kracht en Mozart als een allerbeminnelijkste ijdeltuit! Dit is juist ronduit te zeggen, omdat Mozart- in staat was het heiligste Requiem te schrij ven, dat er bestaat en de wereld te verrijken met een Jupiter-symphonie en een Kleine Nachtmusik! Hoort de zielssterke stoerheid van Brahms, den bij zijn leven al uitgeschol den Beethoven-navolger, die voor ons nu is de echt-klassieke germaan, de meest-belang- rijke bewaarder der eenig-ware Duitsche tra ditie. Zoo'n krachtige antipode was wel merk waardig tegen Wagner, wiens even schitte rende als tragische Gesamtskunst nimmeSr de geschiedenis der muziek beheerschen zal, wijl de absolute muziek in haar wezen de overwinning heeft. En toch kan de felste ab solutist een vereerder van Wagner wezen; in ieder geval zou hij blind-fanatiek zijn, wan neer hij niet enthousiast was na Wagner's Tannhauser-ouvertnre en bijvoorbeeld een merkwaardig fragment als de Trauerklange beim Tode Siegfrieds uit de „Götterdamnve- rung" Niemand kan een vijand zijn van zulke fantastiek. We hebben het Residentieor kest en den voornamen dirigent Viotta op recht te danken voor de schitterende uitvoe ring van zooveel verschillend© schoonheid. Soliste was miss Mande Fay, Wagnerzan- geres, met een buitengewoon groote en klank rijke stem en een onmiskenbaar bijzonder- dramatisch talent. Natuurlijk was de aria „Crudele?" uit Mozart's Dou Juan uit een oogpunt van tech nische zangkunst, een schitterende praesta- tie, die dan ook de bedoelde succes-werking niet miste! Na do pauze zong de soliste lie deren van Beethoven, Brahms en Wolf. Weer alles zéér klankrijk en wat het effect betreft, zeer wel overwogen en verzorgd. Maar met dit alles bleef de innerlijkheid van Brahms en Wolf toch dood, onaangetast. Ik vind deze liederenvoordraclit valsch, alléén uiter lijkheid, niet poëtisch, niet diep genoeg, niet intens-serieus. Daarbij zong miss Fay her haaldelijk onzuiver wat aan de indruk geen goed deed. Bet meest oprecht klonk „Freud- voll uud leidvoir van Beethoven. H. F. A. DE SCHOOLARTS. De „Stads-Editie" schrijft over het voor stel van B. en W. dat wij gisteren in ons Alledagje besproken het volgende: „De vraag doet zich voor of de school arts aan de school zelf haar onderzoek heeft te doen en niet in haar woning1. Da schoolarts toch heeft niet op te treden als practiseerend geneesheer, heeft dus bij haar onderzeek op de scholen slechts gebruik te maken van de eenvoudigste instrumenten, die ieder geneesheer gewoon is steeds bij zich te dragen, en het onderzoek aan haar opgedragen kan zij o.i. zeer goed uitvoeren in de goed ingerichte kamers der school hoofden, waar ook deemoeders kunnen wor den ontvangen. B. en W. schijnen de voorkeur te geven aan den Woensdag- en Zaterdagmiddag, doch er is vermoedelijk toch niet het minste bezwaar zulke eenvoudige onderzoekingen te houden ook op andere werkdagen. Veel ouders zullen gemakkelijker te be wegen zijn voor een onderzoek hunner kin deren aan de school te komen, waarvan zij het hoofd kénnen, veelal ook den klasse- onderwijzer van hun kind, dan dat zij zich naar de woning van den schoolarts zullen begeven. De onderzoekingen door de school arts te doen, Liggen naar ons bescheiden oordeel in een eenvoudige lijn. Ontdekt de schoolarts afwijkingen, dan ligt het op haar weg t.e adviseeren tot raady pleging van den gewonen huisdokter of tot het gaan naar een polikliniek. En wat nu aangaat het honderdtal kin deren per school waarvoor ëen onderzoek zou noodig zijn, hieromtrent kregen wij an dere cijfers te aanschouwen. Er zijn scholen, waar de hoofden een staat bijhouden van tusschen de 20 en 30 kinderen die door de schoolarts reeds zijn onderzocht en die nu op haar advies in be handeling zijn bij hun huisarts of aan een polikliniek. De controle daarover hebben de hoofden der scholen en aan de adviezen van de schoolarts wordt in deze, door die hoofden en door de klasse-onderwijzers de hand ge houden. Het voorstel van B. en W, zou o.i. er 'toe leiden, dat den hoofden der scholen inog grooter administratieven last werd op- gelegd dan nu het geval reeds is en dat; het instituut schoolarts zou ontaarden in een instituut schoolarts-huisarts. Dit is toch nooit de bedoeling geweest!" GARNIZOENSBERICHTEN. De 2e luitenant-kwartiermeester A. J. Di- nant van liet 10e regiment infanterie alhier is gedetacheerd ten bureele van den hoofd intendant te 's Gravenhage. PROGRAMMA voor de orgelbespeling op Donderdag 19 Maart а.s., in de Groote of St. Bavokerk, alhier, dea namiddags van 23 uur, door den heer Louis Robert: 1. Kleines Harmonisches Labyrinth, J. S. Bach, Introïtus, Centrum, Exitus. 2. Fug© F gr. t., J. L. Krebs; 3. Variationen über God save the King, Ad. Hesse; 4. Pastorale, .Alex Guilmant; 5. Sarabande, Sigfrid Karg-Elert; Grand Choeur, Th. Salomó. HINDERWET. Ter inzag© is nedergelegd het ingekomen verzoekschrift met de bijlagen van B. Bijns- dorp, om vergunning tot oprichting van eene inrichting voor machinale houtbewerking, is het perceel .aan de Emmakade No. 5, waarbij als beweegkracht zal worden gebezigd een electromotor van 5 P.K. tot het aandrijven van eenige te plaatsen machines. Ter inzage is nedergelegd het ingekomen verzoekschrift met de bijlagen van de Coöpe ratieve Haarlemsche centrale me Ik vereeniging om vergunning tot oprichting van eene inrich ting tot het bereiden van melkproducten in het perceel aan de Pieter Kiess traat No. 79, waarbij als beweegkracht zal worden gebe zigd een electromotor van 5 P.K, bestemd tot het aandrijven van werktuigen. KORT OVERZICHT. ENGELAND. Er dreigt weer een natio nale staking van kolenmijnwerkers. De partijen staan inzake home-rule nu fel tegenover elkaar. De minister van Marine heeft de vloot- begrooting ingediend, die grooter is dan ooit. FRANKRIJK. De moord op Calmette houdt de gemoederen bezig. De zaak Rochette is weer in de Ka mer gebracht. AMERIKA. Reuter meldt, dat Kard. Gib bons een internationaal vredescongres wij voorbereiden. ENGELAND. Weer ©en staking in 't zicht? Volgens de „Evening Standard" dreigt er al weder een nationale staking van kolen mijnwerkers, zou althans het gevaar groot zijn voor een staking in de kolenmijnen van Yorkshire, waar een geschil is uitgebroken over de loonregeling; 170.000 leden van de Yorkshire Miners' Association hebben tegen 1 April hun dienstbetrekking opgezegd.. Komt er geen schikking tot stand, dan zul len dezen du3 over veertien dagen den ar beid neerleggen en daar dit allen arbeiders in de mijnen zijn, van wier arbeid duizenden anderen afhankelijk zijn, zou, naar te vree zen is, ongeveer een half millioen arbeiders bjj dit conflict betrokken zijn. De arbeidersorganisaties bereiden zich op j een langdurigen strijd voor, zegt het A. H., daar men verwacht, dat de strijd in Yorkshire weldra ook tot de andere kolen- districten zal overslaan. De Yorkshire Mi ners Association beschikt op het oogenblik over een weerstandskas van 300.00!) p. st, Home-rnle. Het wordt nu: huigen of breken. De regeering en de Ieren kunnen niet ver der gaan: ze hebben de grens der toegevend heid bereikt. Nu dus de beurt aan d© mannen van Ul ster om zich tegemoetkomend te betoonen. Doch dezen willen niet. De halsstarrige heid, die de unionistische ultra's stellen te genover de meegaandheid der regeering, be gint de Iersch-nationalisten blijkbaar danig te vervelen. Het nationalistisch parlementslid Joseph Devlin verklaarde Zondag in een red© t© Bradford, dat de regeering thans ver genoeg gegaan was en dat het tijd werd aanstalten te maken voor de invoering van home rule. De praatjes over burgeroorlog en de toebe reidselen daartoe, beschouwde hij als nieta anders dan drieste snoeverij, waardoor de re geering zich echter had laten influenceeren. i Dillon, de bekende Iersche leider, voerde Zaterdag het woord te Newcastle en verklaar- 'de daar: „Van ons beginsel wijken wij niet af. Wij zullen liever de geheele we+ ver- EWE HURLEMSCHE COüRUT 400 301 150 100 60 15 I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1