„Na jaren van scheiding."
Brieven uit België.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
V ragen bus.
Landbouw en Visscherij.
FEUI L LET ON.
NIEUWE HflflRLEMSCHE COURANT TW£E°!.,?!:*D
(Van onzen eigen briefschrijver.)
Brussel, 19 Mei 1914.
Eenige maanden geleden verscheen er hier
een boek: „I/Industrie et Ie Commerce des
convents en Belgiquc: par Louis Bossart.
De schrijver van dit pamflet beweerde, met
een ernstig gezicht, dat hij zuiver wetenschap
pelijk werk leverde, gegrond op een zorg
vuldig en onpartijdig onderzoek en dat elke
tegenspraak onmogelijk zou zijn.
Het boek maakte in de anti-clericale krin
gen verbazend veel ophef. De beroeps-poli
tiekers wreven zich de handen. Hier hadden
ze nu een boek van iemand die schreef, dat
hij buiten do politiek stond, die zorgvuldig
en onpartijdig had onderzocht en die over de
uitbuiting in gestichten voor ouden van da
gen, weeshuizen, beroepsscliolen, enz., enz.,
allen bestuurd door verschillende congrega
ties van Zusters of wol door Paters Trappis
ten of door die der Abdij, van Averbode, zaken
vertelde, die de haren tén berge deden rijzen.
oor elk onpartijdig mensch was het dui
delijk, bij eersten oogopslag, dat de schrijver
de bedoeling had een schandaal-boek de we
reld in te zenden en dat zijne methode van
werken gansch vreemd was, aan eene gezonde
staathuiskundige leer. Voor do heeren Socia
listen en Liberalen bestonden deze bezwa
ren niet.
Zij brachten het boek in de wetgevende Ka
mer ter sprake en roemden daar dre hooge
wetenschappelijke waarde van het werk.
Volksvertegenwoordiger -Franck van Antwer
pen, zeide: dat de arbeid en de handel der
Kloosters een groot maatschappelijk kwaad
en gevaar inhield; dat deze zaak buiten de
politiek stond en begon den loftrompet te bla
zen over den bekwamen economist Louis Bos
sart. De anti-clericale pers volgde dit voor
beeld en zelf dé briefschrijvers van buiten-
landsche bladen Le Matin en Le Journal
van Parijs, N. It. Courant e. a. meenden den
naam van Bossart te moeten helpen versprei
den, niet zoo zeer om dien man te verheer
lijken, dan wel om den Katholieken godsdienst
eens flink te kunnen aanranden.
Een der oorzaken, waarom men van den
schrijver onmogelijk een groote gedachte kon
krijgen was wel deze: hij die, in zijne in
leiding, van een zorgvuldig onderzoek ter
plaatse sprak, erkende vele malen dat hij
de inlichtingen ontvangen had van meisjes
die do besproken gestichten met ruzie verla
ten hadden. Begrijpelijk is het, dat zulke
ruzie gelijk te stellen was met wegzending
uit een of ander gesticht om bijzondere oor
zaken.
De meest ernstige beschuldigingen had hij
neergeschreven, zonder zelf eene poging aan
te wenden om in het beschuldigde klooster
„hoor en wederhoor" toe te passen. Brieven
die hij „vertrouwelijk" voor zijne „studie"
ter inzage had ontvangen, drukte hij schaam
teloos af met do ontvangen opmerking erbij:
waarin men hem verzocht zoo'n brief niet
openbaar te maken.
Over de uitbuiting der kinderen in de Wees
huizen, schreef hij roerende feiten.
En wat blijkt nu?
Dat 99 pet., der beschuldigingen, tegen de
eerbiedwaardige kloosterlingen ingebracht!
valsch zijn en dat het overige procent valsch
of verdraaid voorgesteld is.
Een werkelijk socioloog van naam, de Eerw.
Pater Rutten O. P., de witte Generaal van het
ruim 110,000 man sterk zijnde Katholiek Ar-
beidersleger, heeft zich do moeite en den
kolossalen arbeid gegeven om Bossart's werk
te controlceren en zijne resultaten in een,
Maandag verschenen, boek uiteengezet.
Wie is lm die lieer Bossart?
Niemand minder dan een voormalig School
meester, die thans klerk is bij den liberalen
.Volksvertegenwoordiger Franck. Iedereen zal
nu oogeublikkelijk begrijpen waarom deze
heer het werk van zijnen klerk zoo loofde,
ook al is er aan dien lof een luchtje. Men ge
voelt nu wel wat de anti-clericalen met dit
boek bedoeld hebben.
Zij hebben met het oog op de aanstaande
verkiezingen, eene serie leugens de wereld
willen inzenden en een strooman genomen
om dat vieze zaakje te dekken. De heer
Franck vond zich zelf te voornaam om zich,
opnieuw, onsterfelijk belachelijk te maken.
Pater Rutten bewijst duidelijk dat er in
het geheel twee Congregaties, die der E.E.
P.P. Trappisten en der Zusters Missionna-
jrissen Franciscanessen, zijn die werkelijk han-
'del drijven.
De Trappisten hebben deze als bestaans
middel noodig en wat betreft de Zusters Fran
ciscanessen daarvan heeft Bossart vergeten(?)
te zeggen dat zij in Europa geen enkele be
talende school hebben en bovendien Missiën
hebben in EngelschJndië; Ceylon; Madagas
car; in Fransch-, Portugeesch en Belgisch-
Congo; in de Veroenigde Staten; in Japan;
China, Tunis, Mozambique, Chili, Argentinië,
Mongolië, Mandchourijen, Palestina en in Sy
rië. Missiën die zeer vruchtbaar zijn, maar
bijna zonder bronnen van inkomsten. 13 het
nu zoo buitengewoon, vraagt Pater Rutten,
dat de Zusters door hunnen arbeid, bijgestaan
door andere meisjes en door vrouwen, bronnen
van inkomsten zoeken, temeer waar de heer
Bossart nergens heeft bewezen dat zij min
der loon betalen dan de wereldlijke fabri
kanten. Het antwoord behoeft hier zeker niet
gegeven te worden. Ieder weldenkend maar
tevens eerlijk mensch zal hunne houding goed
keuren en ondersteunen.
Over de „winsten" der weeshuizen geeft
Pater Rutten staaltjes, die de bewondering
voor onze Nonnekes nog meer zal doen klim
men.
Stelt u voor dat er gemeentebesturen zijn
die jaarlijks zestig franken per weeskind
aan de kloosterlingen betalen. Zestig fran
ken dat beteekont dus tien volle cen
ten per dag. 'Voor deze kolossale som be
hoeven de Zusters dan de kinderen enkel maar
te kleeden, te voeden en eene opvoeding te-
geven. Maar er is nog meer.
De meeste Besturen betalen slechts tot dat
dc kinderen den leeftijd van twaalf jaren
bereikt hebben en van dien dag af, tot dat
zij liet gesticht verlaten, is het onderhoud
getieel en al ten laste der kloosterlingen.
Men moet wel gansch ter kwader trouw
zijn, indien men onder zulke omstandigheden
durft te spreken van uitbuiting.
Pater Ruttcn geeft in zijn boek heerlijke be
wijzen, hoe de Weeskinderen vol liefde door
de brave Zusters behandeld worden.
Zoo verhaalt hij van een gesticht waar 112
kinderen zijn, waarvan er' 27 zijn die vol
doende leeftijd hebben om een vak te laeren
en dan ook als zoodanig in de „lingerie" wer
ken. De prijs van het pension bedraagt van 60-
tot 150 IV. p. jaar. (Eene drukfout spreekt van
150160 fr.) Volgens berekening ontving men
voor de kinderen gedurende de tien laatste
drie. maandelijksche termijnen 2,454,55 fr. of
21v90 fr. per kind, hetgeen geeft 24 centie
men per dag on per kind.
De 27 werksters, waaronder 6 onbekwame
en 7 middelmatige, hebben in dat zelfde tijd
vak 1,169,42 per drie maanden voordeel aan
gebracht, hetgeen maakt dat elk werkster
verdient fr. 43,31 per drie maanden of 48 cen
tiemen per ditg.
Het aantal werkdagen bedraagt 250 per jaar
en men werkt er slechts 7i/3 uur per dag,
uitgenomen des Zaterdags, dan ligt na den
middag alles stil.
Van de inkomsten der werksters zijn niet
afgetrokken: rente en onderhoud der gebou
wen, naaimachines, gereedschappen, enz.
Ik ken het bedoelde Klooster persoonlijk
zeer goed. Verschillende malen ben ik! er
binnen geweest en het heeft mij steeds ge
troffen hoe gezond, frisch en tevreden de
kinderen er uitzien.
.Wanneer men nu bovenstaande cijfers eens
goed beschouwt, dan komt men tot de be
rekening dat men voor het onderhoud van 112
kinderen beschikt over een bedrag van ruim
zeven duizend gulden per jaar. Zooals
gezegd hiervoor moet men den kinderen alles
geven, maar hiervan moet ook betaald worden
het onderhoud, der Engelen van liefde, die
zich Vrijwillig voor de kleinen geven en dio"
toch, ook al zijn zij kloosterlingen, even
goed moeten eten ais andere mensehen.
Ieder begrijpt dus, dat er van uitbuiting
geen sprake kan zijn, maar dat de liefdadig-
heidszin van velen hier moet tusschen-
komen om zulke gestichten in stand te kun
nen houden. Het hierboven bedoelde klooster
houdt ook nog een kostschool voor meer ver
mogende menschen en met dc voordeelen die
zij hier behaion, gevoegd bij de ondersteuning
die zij ontvangen, weten zij de twee eindjes
van het jaar bij elkander te knoopen.
Bossart's grief was ook: dat de kinderen in
de Weeshuizen moeten loeren werken. Dat
ontbreekt er nog aanIs het niet te prijzen,
dat men de kinderen opvoedt tot huisvrouwen,
tot Christelijke huisvrouwen? I
In die gestichten gaan de kleinen meestal
tot veertien jaar ter school, daarna beginnen
zij op de werkplaats te leeren, doch blijven
Iregelmatig onderwijs ontvangen en zelfs zoo;
dat verschillende kinderen als zij het gesticht
verlaten, niet alleen behoorlijk Fransch spre
ken maar dit ook kunnen schrijven, iets wat
met de vrouwen der werkers en kleine bur
gerklasse niet zoo is.
Ik mag dus zeggen: de kinderen ontvangen
in die huizen eene model opvoeding.
Pater Rutten verklaart geen voorstander te 1
zijn van het stelsel dat de Kloosters handel j
moeten drijven, maar als het noodig is dan
keurt hij het niet af.
.Voor' ieder, die hier geen vreemdeling in
Jeruzalem is, is het een feit dat het vraagstuk
der weezenverpleging een buitengewoon moei
lijk vraagstuk is. Sedert jaren en jaren is
Katholiek België er aan gewoon geraakt, dat
de brave Zusterkes zich het lot der verdrukten
aantrekken en tot op heden die vrijwillig
aanvaarde taak schitterend volbrengen. Nu
komen er beroeps-politiekers, die medezeg.-
gingschap in die opvoeding verlangen. Niets
op tegen zou ik zeggen, maar dan betalen ook.
Dit laatste nu, ligt gansch niet in de bedoe
ling der heeren. Beschuldigen, kritiek uitoe
fenen, daar staan zij voor gereed. Betalen?
O, neen! Wat zouden zij razen en tieren in
dien al die weezenhuizen, bijvoorbeeld toela
gen der Regeering zouden ontvangendan zou
het heetcn: rijkmaken der Kloosters, enz.
Om te besluiten mag ik zeggen dat Katho
liek België den Eerw. Pater Rutten dank
verschuldigd is voor de manier, waarop hij
dat laster-boek weerlegd heeft. Er zal ver
moedelijk eene Nederlandsche vertaling van
verschijnen en dan van zelf ook wel bij u
gelezen worden.
Op één punt ben ik nieuwsgierig.
En dat is of de anti-clericale Nederlandsche
Pers nu eerlijk en moedig genoeg zal zijn,
om al die leugens van Bossart tegen te spre
ken nu het bewijs hiervan zoo uitstekend
door dien grooten en geleerden Dominikaan
geleverd is
Zij zullen het niet doen, gedachtig aan Vol
taire's woorden: „Liegt maar, er blijft altijd
iets van overs"
Oh. A. B.
persoonlijkheid, de heer Sailes de Rohan, een
weduwnaar, onlangs tot priester gewijd. Het
meest eigenaardige was voorzeker, dat de dag
van zijn eerste H. Mis samenviel met die van
de eerste H. Communie zijner kinderen, die
uit de handen van hun vader de H. Communie
mochten ontvangen.
Zij. zijn niet tegen den godsdienst.
Het socialisme heeft zich deze week in den
Landdag van Neder-Oostenrijk weer in zijn
waren aard doen kennen, zegt het Ctr.
Daar was aan de orde een voorstel, om
400.000 kronen beschikbaar te stellen tot op
richting van Heimstatten, toevluchtsoorden
voor kinderen, die anders overdag op straat
zwerven. Dit voorstel werd toegelicht op
grond, dat vele kinderen overdag geen toe
zicht en hulp genieten, terwijl de vacantie-
kolonies alleen voor korten tijd in den zomer
iets kunnen doen.
De eerste die daarover het woord verlangde
was een soeiaal-democraat, die vooral erop
aandrong, datuit die Heimstatten de reli
gieuze zusters zouden worden geweerd. Men is
niet tegen den godsdienst, maar wel toevallig
tegen alles, wat met het christelijk geloof ver
band houdt.
„Kloosterzusters zijn niet geschikt voor de
opvoeding van kinderen," verklaarde de roode
heer. Nu, toen werd er gelachen in den Oosten-
rjjkschen Landdag.
Maar hij werd ook ter dege weerlegd.
„Ga naar Mödling," antwoordde men hem,
„kijk naar de idiote kinderen en zoek een leeke-
verpleegster, die daar een uur wil blijven."
Er zijn te Weenen inrichtingen, die door
vrijmetselaars worden beheerd, maar er zijn
relig-ieusen, wijl ze zonder dezen niet kunnen
bestaan.
Het kwam zoover, dat een partijgenoot van
den eersten rooden spreker optrad om diens
beweringen wat recht te wringen.
Zeer juist herinnerde nog een ander spreker
van rechts eraan, dat liet onzin is om te spre
ken van onbekendheid met de wereld bij de
religieusen. Ze komen immers uit de wereld
en juist omdat ze de holheid van het uiter-
ljjke hebben leeren inzien, begeven ze zicli
naar 't klooster.
Doch waarom zijn de socialisten er tegen
dat de kinderen met de Zusters in aanraking
komen? Omdat die kleinen spoedig begrijpen,
hoe de Zusters enkel ter liefde Gods werken,
en dio gedachte mag niet bij de kinderen op
komen.
Deze waarheid moet worden weggehouden
Zoo wil het de socialistische domperiglieid.
Een zeldzame plechtigheid.
Naar de Semaine religieuse van Viviers
meldt, is een in Fransche kringen zeer bekende
der overdrijving' kau men de totale ontvangst
der lammeren op f 500.000, die der wol op
f 100.000 en die van de oude schapen mede
op f 100.000 stellen. Uit een en ander blijkt
wel wejk een belangrijk middel van bestaan
de schapenfokkerij op Texel is.
EEN LANGZAAM PARLEMENT.
Het Kath. Volk schrijft:
Ons parlement maakt een intreurig figuur
in de internationale politiek, vooral met be
trekking tot do sociale wetgeving.
Twintig, vijf-en-twintig jaar lang is hier
gepraat over verzekeringswetten; eindelijk,
na redevoeringen, die een duizend kolom
men van de „Handelingen" vullen en waar
onder er eene is van den heer Duijs, die
alleen 9 uur duurde, speelde minister Talma
het klaar, zijne verzekeringswetten in het
Staatsblad te brengen.
Maar daarmede Avas het niet afgeloopen.
Een nieuwe regeering kwam en zette al
les weer op losse schroeven.
Men zal er nog eens over gaan praten,
over.... de verzekeringsdebatten; nog een
duizend kolommen van dc „Handelingen"
zullen wel vol geredeneerd worden, om
onder een volgende Regeering stof te geven
voor Avcer andere beschouwingen I
Housch, ook zonder vrouwenvertegenwoor-
diging in de Tweede Kamer, zal dit acht
baar college wel aan de praat blijven!
Maar zijn aanzien bij liet volk, dat op
de beloofde daden zit te wachten, zal er
niet op vooruitgaan.
Eene vergelijking.
Terwijl wij hier verleden jaar bij de be
handeling der verzekeringswetten in den
doolhof der Nederlandsche welsprekendheid
zaten, kwam het Engelsche parlement in
acht dagen tijds klaar met een geheel nieuw
verzekeringssysteem.
De Belgische Kamer doet hiervoor niet
onder. Die was verleden week, na 10 dagen,
gereed met verzekeringen tegen de gelde
lijke gevolgen van ziekte, invaliditeit en
ouderdom.
In andere landen, bijv. in Duitschland,
gaat het niet zoo vlug, maar de werkwijze
van ons parlement is toch zonder voor
beeld in de internationale politiek.
Het St. Willibrordus-collego te Katwijk'.
De belangstelling, die de paters Jezuieten
allerwegen ondervinden, naar aanleiding van
den brand, is buitengemeen groot, zegt de
Tijd. In de laatste dagen kAvamen familie
leden van paters en leerlingen in grooten
getale van hun deelneming blijk geven.
Men heeft allerwege niets dan Avoorden
van lof over de energieke wijze, waarop
door de paters tijdens den brand en daarna
is opgetreden. Voorbeeldig zijn de orde en
de rust gehandhaafd, geen sprake was er
van eenige paniek en op doeltreffende Avij-
ze zijn alle maatregelen met bekwamen
spoed genomen.
De lessen voor de 2e, 3e, 4e, 5e en 6e
klassen van het Gymnasium, alsmede voor
do 3e en 4e klassen H. B. S. zullen Woens
dagmorgen weer hervat worden. Alle leer
lingen van die klassen, ook degene, die in
„Middelburg" waren, worden Dinsdag terug
verwacht. Voor de andere leerlingen hoopt
de directie binnen korten tijd gereed te
zijn. De groote gehoorzaal en teekenzaal
zijn voorloopig als slaapzalen ingericht.
Omtrent de oorzaak van den brand kan
Avorden meegedeeld, dat de knecht K. te
genover den inspecteur van politie erkend
heeft achteloos bij l\et aansteken van een
sigaar den lucifer te hebben Avegge.Avorpen,
die dan wellicht den brand zou kunnen ver-
ooi'zaakt hebben. Zekerheid hieromtrent be
staat er niet en opzet schijnt geheel bui
tengesloten.
SCHAPENFOKKERIJ OP TEXEL.
Als een bewijs, hoe de schapenfokkerij op
Texel op groote schaal gedreven wordt, diene,
dat dit jaar van de ruim 25.000 stuks scha
pen 40 a 41 duizend lammeren geteeld zijn.
Daarvan zijn 30 a 35 duizend voor den uitvoer
bestemd. De fokkers houden 5 a 6 duizend
voor het bedrijf bestemd om de plaats der
oude schapen in te nemen, waarvan jaarlijks
in Juli en Augustus een 5de deel aan de markt
wordt gebracht. De prijzen der lammeren
zijn hoog. Gemiddeld rekent men op een ont
vangst van 15 a 16 gulden per stuk. Zon-
V r. Kunt u mij ook zeggen of'liier ter
stede gelegenheid is om een knipcursus te
volgen?
A n t w. Wij kunnen uit uw vraag niet
opmaken, wat u bedoelt, ook niet of het
een cursus voor een kleermaker, kleer
maakster of naaister geldt. Kom even aan
ons bureau, dan is de zaak wellicht het
vlugst in orde.
V r. Hoe moet men een Pompoenplant
(centenaar) bemesten en verder behande
len? Het is een jonge plant; zij heeft drie
blaadjes.
Antw. Plant uw Pompoen op een zon
nige warme plaats en bemest den grond met
goede verteerde paardenmest. U kunt de
plant tegen stokken of een hekje - laten
klimmen of ook Avel langs den grond laten
kruipen. De eerste gelegenheid (laten klim
men) is wel de aardigste. Zij groeien snel
en hebben gauw eene fiinke ruimte.
V r. Waai' bevinden zich de fabrieken van
de fietsen van de volgende merken: lo. Ne
derlandsche Kroon; 2. Fongers; 3. The Trio
Cycle4. Mars; 5. Arrow; 6. Wodan?
Antw. 1. Firma R. L. Stokvis, Rotter
dam; 2. Fongers' RijAvielenfabriek te Gro
ningen; 3. ons onbekend; 4. Importeur is
de firma J. Holst, te Amsterdam; 6. ons
onbekend. De merken, waarvan de fabriek
ons niet bekend is, alsook de Arrow zijn
buitenlandsche fabrikaten.
V r. Kan men aan deze fabrieken een
fiets bekomen voor zichzelf, of hebben zij
een contract aangegaan met de handelaars,
zoodat men geen fiets per stuk kan koopen
van de fabriek?
?Ant av. Wij Aveten niet of de fabrikanten
dat doen. Dat hangt van de fabriek af. In
alle geval krijgt u het rijwiel echter niet
goedkooper dan bij de handelaars.
V r. Op welken datum wordt het toela
tingsexamen afgenomen voor de kweek
school voor ATroedA-rouwen te Heerlen?
Antw. Ons onbekend. Informeer eens bij
de directie der school te Heerlen.
V r. Kunt u mij ook zeggen, wanneer in
Haarlem een cursus begint voor gediplo
meerd boksen?
Antw. Wendt u tot den heer Ed. Veen.
Frans Halsstraat 7, alhier.
Vr. Weet u ook een middel tegen mot?
Antw. Om de mot te weren legt men
een stuk zivavel of kamfer in de lade of
kast. De reuk daarvan is den motten on
aangenaam, en kan dus helpen verhinde
ren dat zij in lade of kast zich nestelen.
Maar zitten ze er eenmaal in, dan helpen
deze en andere riekende stoffen niets meer,
Avant ze dooden de mot niet. Het beste is
de kasten volkomen af te suliten, zoo dat da
vlindertjes, die de eieren leggen, waaruit)
de mot voortkomt, er niet in kunnen. De
moteieren liggen geheel op de kleeren. Daarj
om verdient het aanbeveling al de kleede*
ren goed uit te kloppen van tijd tot tijd en
ook de kast met liet oog daarop te reinigen,
Ook om de mot, die in de kleederen zit,
te verdrijven is voortdurend kloppen bor
stelen en luchten zeer Avenschelijk. Toch
is het niet altijd afdoende. Men zegt dae tot
fijn poeder gestampt ijzervitriool de mot-
rupsjes, die in de kleeren zitten, verdrijft;
Ook moet insectenpoeder heipen. Maar zoo
als u ziet, zijn dc middelen tot ivering der
mot vrij eenA'oudig; die tot verdelging zeer.
onzeker in de uitiverking.
V r. 1. Ik woon te Velsen. Kunt u mij
zeggen of voor dit jaar ook kinderaftrek
geoorloofd is voor de inkomstenbelasting.-
2o. Mijn inkomen is f 750. Moet ik nu voor
dit jaar mijn aangiftebiljet invullen: f 750
of f 750 verminderd met f 150 aftrek voor
3 kinderen.
Antw. lo. Voor zoover ons bekend, is er
geen bepaling gemaakt, waardoor voor dit
jaar een andere regeling is getroffen \roor
kinderaftrek dan verleden jaar.
2o. U moet uav biljet invullen, zooals A-oor
geschreven is, en alleen de daar gestelde
vragen beantAvoorden. Wanneer kinderaftrek'
Avordt toegestaan, zal daaromtrent ook Avel
een vraag op het biljet voorkomen. U kunt
ten overvloede bij den gemeente-ontvanger
alle gewenschte inlichtingen bekomen.
Een verhaal uit den tijd der Kruistochten.
5.)
Daarbij had men in hel geAvoel van
Üen strijd, waarin de zueht naar zelfbe-
houd, toch bij de meeste mensehen de over-
hand heeft, geen acht op een ander geslagen,
en neemt men hierbij in aanmerking, dat de
'aanval onverwacht had plaats gegrepen, en
'menigeen door de plotselinge verschijning
•der vijanden, door schrik overmand was ge-
worden, dan zal het niemand vex-wouderen,
dat. velen met het lot van Fulco en zijn
'schildknaap geheel onbekend waren.
Joseelijn schudde treurig "liet hoofd; de ge
dachte pijnigde hem, dat die jongeling, op
'.wieu hij zijne hoop had gebouwd, misschien;
weinige uren van hem verwijderd, lag te ziel
togen, hem mogelijk bij zijn naam riep.en
hulp en ontferming van hem afsmeekte. O,
j^vare hij meester van zijn eigen persoon ge
dweest, hij zou geen oogenblik geaarzeld heb-
,lben op zijn schreden weder te keeren; Lij zou
'vermoeienis, honger, ellende, ja den dood ge
trotseerd hebben, om den jongeling aan zijne
ivreeue vijanden te ontweldigen; hij zou zich
liet ontzien hebben, indien Fulco krijgsge
vangen ware gemaakt, 'n vorstelijken losprijs
goor wjne vrijheid aan te bieden, of zelfs zijn
v Mjheid leu oft er hebben aangeboden, om den
jongeling uit de (harde slavernij te verlossen.
Maar, helaas! hij vermocht zulks niet! Zijn
plicht gebood hem thans voor de krijgslieden
te zorgen, die hun bloed voor zijne zaak had
den veil gehad, en wier gebruind en met lit-
teekenen overdekt gelaat maar al te Ave] be
wees, hoe ijverig zij zich immer A7an hunnen
last gekweten hadden. Aan anderen Avilde
hij evenmin dat groote Averk toevertrouwen.
Nog voor weinige uren had hij onderranden,
hoe het verraad tot zelf in zijne bende Avas
doorgedrongen en hoe Avrang de \7ruchten
waren, die hij van een onderneming had in-
geoog'st, die lic-m zoovele moeite en beslom
meringen had gegeven. Hij deed zich dus ge
weld aan om die droevige denkbeelden te ver-
baimen en zich onleidig te houden met mid
delen te beramen om zijne soldaten een vei
lige') aftocht te verzekeren.
Wij w.llen thans den edelen krijgsman zich
met de plannen laten bezig houden en keeren
tot Fulco terug.
Toen deze iu het woeden van den strijd pen
hagelbui van felle slagen op zijne vijanden
deed neervallen, en zijn bliksemend zwaard,
met bloed bevlekt, bewees, dat hij zelden zijn
doel miste, naderde hem een muzelman, die
als een slang over den grond kruipende, en
met den sabel in de vuist geklemd, met gre
tigheid het oogenblik bespiedde, om 't slacht
offer zijner wraak een geduöhten slag toe te
brengen. Fulco had zulks volstrekt niet be
merkt, daar hij aan de andere zijde door twee
muzelmannen hevig Werd bestookt, en al zijn
behendigheid noodig had, om zich van dien
kant te verdedigen. Zijn belager, die zulks be
merkte, maakte hiervan gebruik, hij sprong
terstond op, omklemde zijn sabel met beide
handen, en met de Avoorden: „sterf christen- .Hunne Avraakgierigheid ging zelf zoo Arer, cat
hond", daalde het zwaard sissend op Fulcozij bijna onderling handgemeen werden, wie
neder. Maar de getrouwe Walter had zijn den ridder den eersten slag zou toebrengen,
meester niet verlaten; bliksemsnel ving !hü om aldus een christen aan de schimmen hun-
den slag met zijn zwaard op, en bracht den 'nor verslagen krijgsmakkers op te offeren,
ongeloovige zulk een geducliten houw toe, datMaar Walter had zijn meester in dien drm-
Igenden nood niet verlaten; zijn paard, alhoe-
wcl lret reeds eenige uren in den strijd ibaa
deze zieltogend ter aarde stortte. Fulco wend
de nu zijn gelaat naar de zijde van Walter,
om te zien wat er voorviel, en ofschoon deze
opmerkzaamheid slechts een oogenblik duur
de, zoo was zij hem echter noodlottig, daar
een zijner aanranders hiervan gebruik maak
te en het edele ros des ridders zijn sabel ln
de borst stak. Nog eenmaal steigerde 't edele
dier, maar het was zijn laatste krachtsin
spanning en weldra zonk liet door bloedver
lies neder, o mniet weder op te staan. Onge
lukkiger Avijze was Ihet. been van Fulco zoo
danig onder het paard geraakt, dat hij het
onmogelijk los kon wringen. Daar lag hij nu
in machtelooze Avoed© op Jen grond uitge
strekt, en aan de willekeur zijner vijanden
blootgesteld. Als een troep wilde wolven, sto
ven thans de Saracen en met opgeheven sabel
op den ongelukkige toe, en hunne bloedgie
rige blikken getuigden van de. moorddadige
plannen die zij voedden. Fulco zag zijne be
strijders naderen, hij lug daar Aveerloos gelijk
een kind, buiten staat zich te kunnen verde
digen. Hij beval zijne ziel aan God, dacht
mei onuitsprekelijke smart aan zijnen A'acter
en aan zijne zuster voor wie zijn dood een
onherstelbaar verlies zoude zijn, en sloot zij
ne oogen, niet uit vrees, maar om zijne laat
ste oogenblikken den vijand niet te vloeken,
die bean den ongelukkige slag zon toebren
gen. Onder een vervaarlijk krijgsgeschrei na
doorgebracht, was nog vol kracht, en bewees
docr zijne fonkelende oogen, en het schuim
dat in witte vlokken van het gebit afdroop,
dcu moed, cn het vuur dis het e ló'-e dier be
zielden.
Toen Walter zijn meester had zien vallen,
Avas zijne eerste gedachte gcAveest, Fulco tor
hulp te snellen, maar toen hij zag hoe de "vij
anden als roofvogels zich gereed maakten,
om hunne prooi aan te vallen, had hij zien
spoedig bezonnen, zich vaster in den zadel ge
zet, en met koelbloedigheid de aanvallers af-
gewaeht. Toen het oogenblik tot handelen
aangebroken Avas, bad hij nadrukkelijk den
kracht van zijn arm doen gevoelen, en of
schoon zijne vijanden immer aangroeiden,
zoo had hij Fulco als het ware tusschen een
hoop lijken, bijna een veilige schuilplaats be
reid. Op het laatst geAroelde hij echter dat zij
ne slagen kraohteloozer neervielen; de kracht
zijns arms was door dien ongelijken strijd ver
moeid geAvorden, en tranen van woede rolden
langs zijne wangen. Nog immer had hij de
hoop, dat de zijnen zouden zegevieren, dit
schonk den half verlamden arm sterkte, zijn
lieer tot den laatsten ademtocht te verdedi
gen; maar toen hij zag dat zijn oorlogskreet
niet gehoord werd, dat het christenleger af
trok, en dus alle hoop vervlogen was, toen
derde de vijandelijke bende den ongelukkige, kende zijn smart geen grenzen. Hij werd nn
nauwer en nauwer ingesloten, en de klank
der hyena's die zich met zijn smart vermaak
ten dreunde hem reeds in de ooren, toen d«
kring der krijgslieden, die hem omsloot, eer
biedig zich Avapende, en plaats maak!." voor
een man, die in prachtig gewaad gedosclit»
en met een tulband op het hoofd met rijke
vederen versierd, zich voor Walter plaatste.
„Jongeling!" sprak ikij, „spaar vergeefsche
pogingen! het is immers dwaasheid u alleen
tegen zooveel gewapende armen te verzetten.
Geef n over en steek uw zwaard op! De Mu
zelman heeft eerbied voor heldenmoed, en
men zal genszins van Hasan zeggen, dat da
christenen hem hierin overtreffen.
Hierop gaf hij eenigen krijgslieden bevel
Fulco van den last, dien hem drukte te be
vrijden, en toen men hieraan gevolg had go-
geven, en de ridder ofschoon met moeite avo-
der op de been was, ging hij voort:
Ook u, ridder! heb ik in den strijd gade
geslagen, en uwen heldenmoed opgemerkt:
uw zwaard was een betere zaak waardig! Gij
dient in een leger, waar hoogmoed en begeer-
lijkbeid elkander den palm betwisten; vijand
schap, onwil en kwade tronw schieten welig
wortel in den boezem dter krijgslieden, en juist
deze ondeugden leiden ertoe, dat het christen
leger zal verdelgd worden en de halve inaaa
zal zegepralen. Maar wat er ook van zij, Ik
acht een vijand, die met het zwaard ir. Je
vuist, de zaak verdedigt, die hij dient. Ik
ZAveer u daarom bij Mahomed, dat geen Daar
van uw hoofd ronder mijnen wil zal g krenk*
worden.
(Wordt vervolgd.)
