Sociale Berichten.
Kerknieuws.
Posterijen en Telegrafie.
Letteren en Kunst.
Leger en Vloot.
1 Januari 1915 ons dicht nabij 40.000 leden zal
brengen.
EEN TREURIG FIGUUR.
thans HJLVPP... JKÊ
(Wordt vervolgd.)
VEREENIGING VAN KLEINERE EN
PLATTELANDSGEMEENTEN.
De heeren H. A. Aalfs, burgemeester en
•ecretaris van Vries, J. N. Elenbaas, lid der
Gedeputeerde Staten van Zeeland, A. H. Gy-
zels, burgemeester van Sittard, H. Th. Klein,
secretaris en ontvanger van Vrijenban, D.
Kooiman, burgemeester en secretaris van
Wormer, A. B. Machielsen, burgemeester
van Haarlemmerliede c. a. en G. de
Vries, burgemeester van Oldebove, hebben
aan burgemeester en wethouders der betrokken
gemeenten een circulaire verzonden waarin
zij erop wijzen dat de vereeniging van Neder- j
landsche gemeenten slechts omvat gemeenten
van 10,000 inwoners en daarboven, en in hare
statuten de mogelijkheid opent hare werkzaam
heden uit te strekken tot gemeenten met een
geringer zielenaantal. Het komt ons ech
ter voor zeggen zij, dat de kleine ge
meenten er geen behoefte aan hebben, dat de
vereeniging van grootere gemeenten zich met
haar bemoeit, maar dat zij haar eigen belang
dienen te behartigen in een groote en krach
tige vereeniging van gemeenten met platte-,
landstoestanden, welke vereeniging stellig
menigmaal met de bestaande vereeniging zal
kunnen samenwerken.
Aan samenwerking in een vereeniging, ter
behartiging of bevordering van tal van belan
gen, zelfs van de kleinste gemeehten, bestaat
groote behoefte.
Wij zijn overtuigd, dat voor een vereeniging
van Nederlandsche gemeenten, naast de be
staande, zonder uitsluiting van de kleinere,
een ruim arbeidsveld openstaat.
Dan worden een aantal gemeentebelangen
opgesomd, welker behartiging door samenwer
king beter tot haar recht zullen komen.
Ten slotte wordt dan gezegd:
De Vereeniging van Nederlandsche gemeen
ten heeft een jaarlijksche contributie van Vi
ct. per inwoner, een entreegeld van 1 per
1000 inwoners en dubbel zooveel entreegeld
van gemeenten, die na de oprichting toetreden.
Het komt ons voor, dat de nieuwe vereeni-1
ging deze regeling ongeveer zal kunnen over-
nemen.
Indien genoemde heeren voldoende inktem-
ming met hunne plannen vinden, zullen zij op
een nader te bepalen Zaterdag een vergadering
te '8-Gravenhage beleggen van vertegenwoor
digers der sympathiseerende gemeentebestu
ren.
- ONEERLIJKE CONCURRENTIE.
De Ned. Bond van R. K. Handelsreizigers-
vereenigingen „St. Christoffel" gevestigd te
's-Hertogenbosch, waarbij aangesloten zijn de
vereenigingenSt. Eusebius te Arnhem, St.
Lebuinus te Deventer, Leo Kill te Eindhoven,
Helmond te Helmond, Columbus te 's-Her- j
togenbosch, Dr. Schaepman te Twente, St.
Servatius te Maastricht, Keizer Karei te Nij
megen, St. Eranciscus van Assisië te Tilburg,
St. Maarten te Utrecht, St. Mathias te Venlo,
Roermond te Roermond, te samen 700 leden,
heeft in een schrijven aan de Tweede Kamer
instemming betuigd met het ontwerp-Aalberse 1
tot bestrijding der oneerlijke concurrentie,
daar ook de handelsreizigersstand als tusscüen-
persoon in den handel ten zeerste belang heeft
bij een wet ter beteugeling van handeldrijven i
met oneerlijke middelen.
Bedoelde Bond verzoekt de Kamer steun, I
opdat het ontwerp met bekwamen ijver moge
worden behandeld en tot wet verheven.
De regengoot werd van het huis gerukt en
door het zijvenster gestoken om te trachten,
naar de vrouw des huizes mededeelde, de lamp
uit te krijgen. Was hun dit gelukt, dan ware
er zeker nog meer verschrikkelijks gebeurd.
Hierna dropen de woestelingen kalmpjes af
en ging ieder hunner zijns weegs. Gisteren
pl. m. 2 uur werden ze evenwel door de po
litie, Spa en Warrink, uit bed gelicht, en in
't arrestantenlokaal gebracht. Doch aan Al-
bert werd eenige uren daarna de vrijheid te
ruggegeven, daar deze zich, naar wij verne
men, buiten het gevecht heeft gehouden.
Egbert en Hendrik hebben beide geslagen^
en blijven voorloopig opgesloten.
De verslagcne laat een vrouw met zeven
kinderen onverzorgd achter.
Van de vermoedelijke daders is Egbert 23
jaar oud en twee jaar getrouwd, Hendrik
18 jaar en de vrijgelatene 21. De overledene
was 85 jaar en een oom van de daders. Een
familie-veete moet van dit verschrikkelijke
drama de aanleiding, en misbruik van sterken
drank de onmiddellijke oorzaak zijn.
Naar men verder nog mededeelt, heeft de
jongste van bet drietal, de 18-jarige Hendrik,
den doodelyken steek in bet hart toegebracht,
doch dit deden wij onder alle voorbehoud
mede, zegt de Tel., waaraan wij dit ontleenen.
Het onweer. Gedurende het onweer en
regenslag, dat Zondag boven de streek Ber-
gen-Gennep aan beide zijden der Maas los
barstte zijn te Afferden en Beukelom o. m.
stallen en kelders onder water geloopen. De
velden en wegen stonden spoedig blank. De
tram van den Maas Buurtspoorstation moest
over een afstand van enkele Kilometers stap
voets rijden, wijl de lijn ondergeloopen was.
Nabij Hegen werden drie koeien, toébehoo-
rende aan P. en J. Noy te Gennep, door den
bliksem gedood. Te Ottereum trof de bliksem
een wiek van den molen van W. Te Boxmeer
sloeg hij o.a. in de R. K. kerk zonder echter
brand te veroorzaken. Op enkele plaatsen
ging bet onweder gepaard met hagelslag.
De conducteur aan liet roer. Een van
onze Jantjes, vertelt het Hbld., laveerde over
den Haarlemmerdijk te Amsterdam en hef
scheelde geen haar, of hij was door de tram
overreden. Hij raakte daardoor niet van zijn
stuk, maar plaatste zich, toen de tram was
voorbijgeraden, midden op de rails en begon
den kondukteur van den volgwagen in zijn
krachtige zeetermen uit te schelden.
Deze riep ter verdediging terug, dat hij het
niet helpen kon, dat zijn kameraad vóór op
den wagen den matroos op de rails niet had
gezien.
Wat een uitvlucht van een landrot!
schreeuwde de matroos hem na: „Jij staat
achterop, en dus stuur je!"
Wij lezen in de „Haarlemsche Hanze":
In de „Middenstandsbond" van 12 Juni j.l.
treffen wij aan onder de officieele mededee-
lingen, het jaarverslag van den Neutralen
Bond over 1918, samengesteld en geteekend
door den heer H. Hermens Moons, secretaris
van dien bond, kortgeleden nog bestuurslid-
bovendien van den R. K. Limburgschen
Hanzebond,
Wij ontleenen aan dit Jaarverslag een ci
taat, dat in 't bijzonder onze opmerkzaamheid
en niet minder onze verwondering trok, n.1.:
Kort na bet bedanken van den beer van
Hout bedankte de Ver. „De Hanze" te
Breda, en later heeft de Hanze in bet
Bisdom den Bosch ook te kennen gegeven
te zullen bedanken; ondergeteekend meent
deze afscheiding niet stilzwijgend te mo
gen voorbijgaan.
'tZijn nu achtereenvolgens de Hanze te
Haarlem, de Leo Ver. te Utrecht, de
Hanze te Breda en ten slotte te 's Bosch,
die uit onze gelederen traden, om rede
nen, die m.L geen redenen hadden mogen
zijn. Vroeger hebben deze Vereenigingen
onder leiding van Dr. Nouwens den mid
denstandsbond mede helpen oprichten en
helpen groot maken, en stonden de voor
mannen dier vereenigingen steeds op de
bres voor de belangen van den Bond. De
statuten door die vereenigingen mede sa
mengesteld, zijn dezelfde gebleven. Niets
is in wezen veranderd, niets, absoluut niets
er geschied, waardoor men zich gekrenkt
kon gevoelen, en toch wil men blijkbaar
niet meer onder de vaan van den Bond
voor de middenstandsbelangen mede strij
den.
Wij hopen, dat alsnog een middel kan
gevonden worden om door inniger samen
werking de verloren schapen weer bij den
Bond terug te brengen. Mocht dit niet
gebeuren, dan wensehen wij de afgeschei
den Vereenigingen van harte toe, dat bet
haar wel ga. De Middenstandsbond zal
zijn weg wel vinden.
Toen wij dit stukje gelezen hadden, was
het ons moeilijk te gelooven, dat bier een
katholiek aan 't woord was, zelfs al hielden
wij daarbij rekening met de omstandigheid,
dat die katholiek een verslag samengesteld
had in qualiteit van neutraal-secretaris.
Wij begrijpen natuurlijk heel goed, dat de
katholieken in een dergelijk verslag geen
Is dat voor den katholieken Bontlsverslag-
gever ook soms een reden die z.i. geen reden
bad mogen zijn?
Bovendien komen er meer „onjuistheden"
in het door ons geciteerde voor.
„De statuten zijn dezelfde gebleven", zoo
schrijft hij. Zeker, toegegeven! Altijd op pa
pier!!
Maar die statuten worden eenvoudig niet
gehandhaafd! Te Utrecht is zulks door den
Bondsvoorzitter uitdrukkelijk verklaard, en
onder diens leiding zijn ze tot een paskwil
gemaakt.
„In wezen is niets veranderd", zoo wordt
betoogd.
Wij weten beter.
Voor het uiterlijke moge de Bond schijnen
een neutraal lichaam, innerlijk is hij den
katholiek antipathiek gezind. Ten dien op
zichte zijn alle neutrale corporaties vergif
tigd, 6inds men den deloyalen strijd tegen
Christendom en Katholicisme in het openbaar
krachtig is gaan voortzetten.
„Absoluut niets is geschied, waardoor men
zich gekrenkt kan gevoelen."
Die meening moge de heer Hermens-Moons
toegedaan zijn; hij moge daardoor bet bewijs
willen leveren, dat zijn katholieke gevoels-
zenuw tegen veel bestand is; wij voor ons
gelooven, dat er zelfs heel wat neutrale bonds
leden zullen zijn, die deze voorstelling van
zaken vermakelijk naïef zullen vinden.
Toch zal men op het aanstaand congres te
Dordrecht zich met het verslag zeer ingeno
men betoonen. Onder instemmend applaus der
vergadering zal de secretaris vast en zeker
den dank des voorzitters inoogsten.
Dit vooruitzicht gunnen wü den heer Moons
echter gaarne als een tegemoetkoming voor
de zekerheid, die hem thans kan worden ge
geven, dat hij ten overstaan van den gcorga-
niseerden Roomseben Middenstand een aller
treurigst figuur heeft geslagen.
gens de Tel. dat deze Missie zich onttrekt
aan de Fransche protectie, om zich ondeH
de Duitsche te stellen.
1 De Franciscaner-orde (zoo heet het in dit
j bericht) krijgt geen nieuwe leden meer uit
.Frankrijk; deze missie heeft langzamerhand
al zijn Fransche leden zien verdwijnen en
zien vervangen door Duitsche. De nieuw-aan-
gekomenen, ontvangen hun paspoorten di-
reet van de Duitsche legatie te Peking en de
'pogingen, die mgr. Giesen in het werk heeft
gesteld, omi de traditioneele protectie van
Frankrijk te behouden, hebben hem, naar hij
zegt, heel wat scherpe verwijten op den hals
gehaald. Tenslotte heeft de missie eiken band
met de Fransche legatie verbroken.
Ondanks de aanwezigheid van Canadeesch-
Fransche religieusen, dreigt een dergelijke ge
beurtenis plaats te hebben bij de missie te
Tchefoc, men telt daar onder de leden reèds
vier Duitschers.
De moord te Nieuw-Weerdinge. Omtrent
den moord te Nieuw-Weerdinge (Vledders)
meldt men nog nader: Van der Laan kwam
in eenigszins beschonken toestand des avonds
in de woning van zijn tweeden buurman M.
Duursema. Hier werd op aandrang van hem
nog een fleseh Schiedammer gebaald. Ver
volgens kwam de vrouw van der L. ook bin
nen, en samen zou men dén inhoud van de
fleseh deelen. Onderwijl men lustig er op los
dronk, kwamen de drie gebroeders E„ A. en
H. van der Veen alhier bij de woning. De
vrouw van Duursema, die bniten liep, kreeg
eerst een slag van E. op het hoofd. Daarna
•vluchtte zij in buis om de deur te grendelen,
doch dit mislukte. Hierna werd de deur door
de jongens geopend en het gevecht begon.
V. der Laan plaatste zich in de deur en
kreeg eerst een slag op bet hoofd en daarna
werd hem de doodelijke steek, tusschen de
tweede en de derde rib van boven, in het
hart toegebracht. Zijn vrouw, die hem nog
had tegengehouden, toen hij naar de deur
wilde gaan had hem in den arm toen hij
den laatsten adem uitblies. Hoewel den jon
gens gezegd werd: ,gij hebt hem doodgesto
ken" gingen zij nog de glazen bombardeeren.
Koeien en honden. Twee zoons van den pluimpje zonden krijgen; maar dat een over-
landbouwer v. d. P. te Oegstgeest (hij Lel-tnigd katholiek als zoodanig hopen wij
den) gingen melken. j toch den heer HermensMoons te mogen
De kleine terrier Max was met de jongens noemen zoo spoedig in een neutrale om-
mee het land ingegaan, eigenlijk zonder dat S geving zou geleerd hebben de zaken te bezien
ze het zelf hadden bemerkt. door een speciaal neutraal brillenglas, trof
Een der koeien, die juist een paar dagen'ons uitermate niet alleen, doch was ons een
in het gelukkig bezit van een kalf was, had bewijs te meer er voor, dat katholieken in een
al spoedig de onrust van haar kind in de ga- j dusdanig neutraal milieu niet tbuisbehooren.
ten en met voorovergebogen kop ging zij op J Volgens het inzicht toch van genoemden se-
den hond af. cretaris, hebben de katholieken zich van den
Max verschool zich achter zijn 15-jarigen i neutralen bond gescheiden „om redenen die
baas, zoodat deze door de koe tegen den grond z.i. geen redenen hadden mogen zijn",
werd geworpen en met de horens bewerkt. Dit wil dus zeggen: indien een neutrale
Op zijn geroep om hulp kwam zijn oud-ere 1 bond ophoudt neutraal te zijn, en behept blijkt
broeder aansnellen, die met zijn meiBnlok ermet anti-katholieko neSjsp-nge-n, mag dit mor
op lostrommelde, en wien bet gelukte mama-1 katholieken geen reden zijn om zich af te
koe tot een beter inzicht te brengen. Ischeiden!
Max was 'm natuurlijk al lang gesmeerd! j Indien een neutrale hond de katholieken
Rattenverdelging. Thans is vastgesteld j wil spannen voor zijn politieken bijwagen,
en aan de verschillende tuinbouwvereenigin-j om daarmede een Tariefwet van de baan te
gen aan den Langendijk (N.-H.) meegedeeld,trekken, dan mogen de katholieken zichi aan
dat het serum ter verdelging van ratten, af-j dit dw angst uk niet onttrekken. Mocht het
komsti-g van de Ryksseruniinrichting te Rot-j zijn dat de katholieken op een Utrechtsehe-
terdam, niet gevaarlijk is voor den mensch, Tariefwetvergadering uitgelachen en uitge-
welke vrees langen tijd heeft bestaan.
Met dit serum zal een ernstige proef wor
den genomen, zoodat men hoopt, daardoor
van deze lastige vernielsters bevrijd te raken.
Ook met „antiratin" zullen proeven wor
den genomen. 'tWare te wensehen, dat een
afdoend middel gevonden werd.
N. v. d. D.
HET R. K. VAKBUREAU.
In de R. K. Vakbeweging, het orgaan van het
Bureau voor de R. K. Vakorganisatie, lezen we,
dat vroeger dan verwacht was de 30.000 leden
het R. K. Vakbureau zijn overschreden.
Schreven wij in ons Nieuwjaarsartikel, dat het
5-jarig bestaan van het R. K. Vakbureau op 18
Juli a.s. niet mocht gevierd worden dan met
30.000 leden thans wijst de kwartaalstaat van
1 April j.l. reeds 31.266 leden aan. Schreven
wij toen, dat op 1 Jan. 1915 het R. K. Vakbu
reau 35.000 leden zal moeten omvatten
jouwd worden, dan is dit geen reden om voor
het hoffelijk gezelschap te bedanken.
Zoo ooit, b.v. tè Middelburg, de gezindheid
die er in den neutralen Bond heereebt je
gens de katholieken-, tot uiting is gekomen
door de ontboezeming: „Wü moeten van al
die godsdienstige vereenigingen niets heb
ben," dan moeten die katholieken dat, maar
goedwillig slikken, en is er volstrekt geen
reden om voor verdere kameraadschappe
lijke!! omgang te bedanken.
Dit zijn alle redenen, die volgens den beer
Hermens—Moons geen redenen mogen zijn!
Is 't dan te verwonderen dat wü getwüfeld
hebben, of dit bondsverslag met bovenver
meld citaat werd samengesteld door een ka
tholiek?
Er is echter meer.
Misschien is het den heer Hermens—Moons
onbekend-, gezien bet bovenstaande is deze
veronderstelling heusch niet, al te gewaagd,
dat èn de Haarlemsche Bond, èn de Leo-
vereeniging, ook de Bond te Breda, eveneen»
die van 's Bosch door hunne afscheiding van
den neutralen Bond hebben voldaan aan don
bestaat er reeds gegronde hoop, dat dit aantal J wensch, uitgesproken door het Doorluchtig
bijna op 1 Juli 1914 zal bereikt zijn en daU Nederlandsche Episcopaat.
ZUSTER THERESIA VAN HET KINDJE
JESUS.
Dezer dagen heeft de Congregatie der Riten
de indiening der zaak betreffende de Fransche
Karmelietes Zuster Theresia van het Kindje Je
zus in onderzoek genomen. Ponens is Z. Em.
Kard. Gatti.
De secretaris der Congregatie Mgr. La Fon
taine, ontving van den H. Vaaer goedkeuring
voor het indienen der zaak. Het proces der Za
ligverklaring zal dus zijn gewonen loop begin
nen.
Zuster Theresia werd geboren in 1873 en stier!
in 1897 in het klooster van Lisieux (Frankrijk).
Op vijftienjarigen leeftijd trad zij in het kloos
ter. Door bizondere toelating van Paus Leo XIII
mocht zij reeds op dien leeftijd het voorgeschre
ven proefjaar beginnen.
Het leven in 't Fransch geschreven werd reeds
in bijna alle talen overgezet
;HET EUCHARISTISCH CONGRES TE
LOURD-ES.
Aan het officiëele program van het Eucha
ristische congres is nog het volgende ont
leend:
Voor liet begin zal een triduum gehouden
-wkvrden. in h.ot EVaiusch, Itaiiaansch, Spaansch,
Dnitiscli en voor de Belgen.
D'e plechtige opening van het congres heeft
plaats op 22 Juli 3 uur. 's middags, waar
bij de Pauselijke legaat, kardinaal Granito di
Belmonte een rede houden zal. Dos middaga
om 5 uur heeft een plechtige processie met
het Allerheiligste plaats.
Op 23, 24 en 25 Juli vergaderen van 9 tot
11 de verschillende secties, van 11 tot 12
heeft een conferentie van priesters plaats,
en op Zaterdag 25 Juli gelijktijdig een con
ferentie van mannen, van 1 tot 3 uur heeft
23 en 24 een conferentie van dames plaats
en op 25 van jongelieden, alle dagen van 3
tot 5 uur ten slotte een algemeen© verga
dering, omi 5 u|ur gevolgd door een processie
Imet het 'Allerheiligste Sacrament.
Op Zondag 26 Juli wordt in de grot een
pontificale Mis opgedragen door den kardi
naal-legaat; in 'den namiddag heeft de slui-
tingS-processie plaats.
De verschillende secties, die tijdens het
congres in allerlei kapellen, kerken en zalen
bijeen zullen komen zijn: een Fransche, Ita-
liaansche, Tsjechische, Oostenrijksche, Duit
sche, Engelsche, Spaansche, Vlaamsche, Waal-
sche, Poolsche, Portugeesche en Hongaarsche
sectie.
Een Nederlandsche sectie ontbreekt.
FRANKRIJK VERLIEST ZIJN INVLOED1
IN HET OOSTEN.
Mgr. Giesen, onze landgenoot, die in de
provincie Noord-Sjantoeng in China het Apos
tolisch Vicariaat der EE. PP. Franciskaneni
beheert (uit de Kath Illustratie weten
de lezers van deze Missie meer) meldt, vol-1
KANTOORJASSEN.
Het voornemen bestaat het dragen van kan
toorjassen voor alle assistenten, hulptelegrafisten
kantoorbedienden en schrijvers verplichtend te
stellen. Deze jassen zullen evenwel zonder roode
uitmonstering, doch van een voor iedere cate
gorie van beambten verschillende kleur van lin
nen en met een onderscheiding op den kraag
verstrekt worden.
EXAMEN HULPTELEGRAFIST OF
KANTOORBEDIENDE.
In het laatst van Augustus of begin van
September zal te Amsterdam een examen
worden gehouden van candidaten, dingende
naar de betrekking van hulptelegrafist of kan
toorbediende. Dit examen strekt om het noo-
dige personeel van dien rang op te leiden
voor den dienst der posterijen en telegrafie
te Amsterdam, Rotterdam en 's Gravenhago.
Van de 150 daarvoor opengestelde plaatsen
kunnen 30 door vronwelüke candidaten wor
den ingenomen. Het is echter te voorzien, dat
te Amsterdam geen vrouwelüke candidaten
zullen kunnen worden geplaatst. De candida
ten moeten op 1 September tenminste 16 jaai
oud zijn en hun 23e jaar nog niet ztin ingetre
den. Aanmelding vóór 1 Juli bii den direc
teur van het telegraafkantoor te Amsterdam.
Voor büzonderheden zie de St. Ct. no. 143.
DE WOONPLAATSCOMMISSIE.
Bü schrijven, van den directeur-generaal is
de „woonplaatscommissie," onder dankbetui
ging voor de wyze, waarop zij zich van baar
taak heeft gekweten, ontbonden.
De voorzitters en secretarissen van alle bü de
„woonplaatscommissie" betrokken bonden van
het lager personeel hebben adres verzonden aan
den directeur-generaal, waarin wordt verzocht
wel te willen overgaan tot instelling van een
permanente commissie van arbitrage in zake
eventueele klachten over de toepassing van de
nieuwe, door de „woonplaatscommissie" voor
bereide salarisregeling voor bet lagere perso
neel.
LEIDSCHE VEREENIGING VOOR WETEN
SCHAPPELIJKE LEZINGEN.
Te Leiden is opgericht een vereeniging, welke
zich ten doel stelt, bekende geleerden uit te noo-
digen daar ter stede wetenschappelijke voor
drachten te houden.
De nieuwe vereeniging stelt zich voor jaar
lijks vijf sprekers uit te noodigen, beroemde vak
geleerden op verschillend gebied van weten
schap. De voordrachten zullen zoo mogelijk in
het Groot-Auditorium van het academiegebouw
gehouden worden en toegankelijk zijn voor alle
belangstellenden. De bekende psycholoog prof.
Sigismund Freud, uit Weenen, heeft zich bereid
verklaard, in September a.s. de eerste reeks te
openen.
Verschillende hoogleeraren traden reeds toe
als lid, terwijl ook uit andere kringen talrijke
blijken van sympathie werden ontvangen.
Hel lidmaatschap staat open voor ieder be
langstellende.
Voorzitter van de Leidsche Vereeniging voor
wetenschappelijke lezingen is prof. dr. P. J.
Blok, secretaris-penningmeester de heer E. H.
la Chapelle, med. docts.. Morschweg 20. te
Leiden.
BLAUWE KLEEDING.
De minister van oorlog heeft bepaald, dat aan
hen, die tot officier worden benoemd, vergunning
wordt verleend de in hun bezit zijnde donkere
niet kon begrijpen dat de gansche wereld en
vooral zün vriend niet in het geluk deelde.
Gü züt jong, mün vriend! jong, rük en
bezit veel aanzien in de stad, waarom zult gij
u door dezen stap den weg tot hoogére eere-
ambtcn afsnijden? Waarom het misnoegen
van den keizer op n laden? Waarom uwe
vrienden en uw volk van u stooten?
Toen Vietorinus dit hoorde verspreidde zich
een licht rood over zijn gelaat en zïine oogen
schitterden yan vreugde en gelukzaligheid.
Leodorieh, riep hij, ik herken n niet meer!
kunt gij nog denken dat de keizer in staat is
mün hart te bevredigen, mij gemoedsrust te
schenken? Waarom herinnert gü mü aan eer
en roem die nooit heb gezocht, daar ik het
steeds als mijn grootsten roem heb beschouwd
met al de krachten mijner ziel naar de waar
heid te zoeken?Ach Leodorieh, ver
volgde hü na eenige oogenblikken, en er kwa
men aaarbü tranen in zyne oogen, er was eens
©en tüd dat gü voor de schatten der aarde,
voor den troon van Cesar zelfs, de 6tem van
nw hart, met zoodanige gedachten tot rust
zoudt hebben willen brengeu! Waarom komt
gij mü bitterheid aandoen in de schoonste
uren mijns levens, waarom?
Leodorieh die insgelyks diep getroffen werd
toen hü zag welke uitwerking züne woorden
op Vietorinus hadden, viel hem in de rede:
Het is niet om nw geluk te veretoren dat ik
zóó tot uw spreek. Het is slechts mün trouwe
vriendschap, die voorzichtigheid en behoed-
zaamhed aanraadt.
Sabinianns beeft alles verlaten wat hem
dierbaar was ter wille van de waarheid, en
bij beeft mij geleerd dat de ziele-vrede niet
te verkrijgen :s voor den orris dien gü daar
voor aanbiedt; ik gevoel in mü de kracht die
het gemakkelijk zal maken müne goederen,
ja meer dan dat, zelfs mün leven ten offer te
brengen, voor datgene wat ik voornemens
ben er voor in te ruilen en gü raadt mij
behoedzaamheid aan?
Leodorieh gevoelde zeer wel, dat hem ook
de meest oprechte vriendschap geen recht gaf,
om verder bü Vietorinus aan te dringen; en
zweeg.
Gennorix had spoedig na den terugkeer der
Druïden die naar Ferrières waren gezonden,
züne vrühei.d gekregen, en was op den voor
avond van den dag, waarop Vietorinus het
H. Doopsel zou ontvangen, nog tydig genoeg
te Senones aangekomen, om terstond met
den prefect naar de villa te gaan, met het
doel om laatstgenoemden in zün vóornemen
te ondersteunen om dien stap te verijdelen.
Afgezien dat de trots, die uit het judaïa-
mus voortsproot, er zich: tegen kant te om
een heer te dienen, die een beüjder geworden
was van den bü züne eigene geloofsgenooten
zoo zeer gehaten cbristelüken godsdienst, was
Gennorix doordenkend genoeg om het lot van
een en godsdienst te knnnen voorzien wien»
zedeleer luid de scbandelükbeden en misdrij
ven veroordeelt, waaraan de romeinsche
maatschappü zich zoowel in de provincie als
te Rome schuldig maakte. Hü begreep dat
het christendom evenmin de heereehende
godsdienst als vernietigd zou worden, zonder
dat er stroomen bloede zouden vloeien, zon
der dat een vreeselijke worsteling plaats zon
hebben. Van zoodanige bedenkingen had hü
bü zün heer, dien hij zeer goed kende, niets
te hopen. De oprechte liefde en gehechtheid
die hem aan zün meester bomden en zijne
smart over betgeen te gebeuren stond, had
hem echter een gedachte ingegeven welke
hem, naar bü dacht, beter tot het beoogde
doel zou leiden.
Gennorix hield zün oog scherp op zijn
heer gevestigd en zeide toen, zonder eenige
voorbereiding:
Ik bieb Excelsa temggevonr'cn- en wel
niet als lijk maar levend als priesteres der
Druïden in het land der Carnuten. Zij^ is in
dienst van het heiligdom der Maagd,die een
Zoon zal baren. Ik breng goede tüding van
haar mede.
Voor mü? vroeg Vietorinus opgewekt,
Ja, voor u. Zoo als gü weet sloeg zü nw
aanzoek naar bare hand om twee oorzaken
af: dewijl gü den tempel van Vesta niet meer
bezocht, en omdat gü. iQ weerwil dat hare
vy'andigheid jegens mü u n' onbekend was,
mü uw vriendschap niet onttrokt. Deze beide
hinderpalen bestaan niet meer: ik ben, voor
zoover dit mogelük is met baar verzoend, en
zü heeft voor altüd den dienst van Vesta ver-
laten.
En zy zou er dus in toestemmen müne
gade te worden?
Ik twüfel er geen oogenblik aan; doch zij
zal u een voorwaarde stellen, en daarvan
niet afgaan: gü moogt nimmer een discipel
van Christus worden.
Is dat zeker? vroeg Vietorinus langzaam
en met nadruk.
Zonder twüfel.
Welnu, dan zal ik Excelsa vergeten, want
ik moet voor altüd van haar afzien. Ik ben
Christen en zal geene vrouw huwen die niet
denzelfden godsdienst belijdt
Zooveel vastberadenheid en geestkracht
had Gennorix zünen heer niet toegedacht. Hy
'was voornemens met andere tegenwerpingen
te beginnen, toen Sabinianns aan den ingang
der zaal verscheen, waarin dit gesprek plaats
bad. De bisschop groette de aanwezigen op
ernstigen toon.
Gennorix ontstelde, want die stem was hem
bekend. Zijne verrassing nam nog toe, toen
de bisschop zyn blik op hem vestigde, als
wilde hü in züne gelaatstrekken een beeld
uit het verleden opwekken. Gennorix trac'tit-
te züne verwarring onder eene buiging te
verbergen, en daardoor de opmerkzaamheid
van den bisschop van zich af te wenden, doch
Sabinianus wendde zich, na Leodorieh vrien-
delyk de hand te hebben gedrukt, opnieuw tot
hem en zeide: Zijn wy geen bekenden, vriend?
waart gü niet eens mün gast te Antiochië?
Gennorix antwoordde met een toestemmen
de buiging.
Het verheugt mü u weder te zien. Heeft
de goede God ons wellicht weder bijeenge
bracht om het tc Antiochië afgebroken ge
sprek hier voort te zetten? vroeg de bisschop
met een vriend^lüken, dochi veelbeteekenen-
den glimlach.
Het wederzien verheugt my, sprak Gen
norix, doch ik moet bekennen, dat ik geen
behoefte gevoel, om met u weder over het
geloof te spreken, waarin myn vader my
heeft opgevoed.
De bittere toon waarop de laatste woor
den uitgesproken werden, maakte liet Sab-in!-
anus onmogelyk bet aangeknoopte gesprek
t3 vervolgen. Hü wendde zich met hoffelijk
heid opnieuw tot Leodorieh, die zichl wilde
verwijderen, en noodigde dezen uit. den vol
genden dag de plechtigheden te komen bijwo
nen.
Leodorieh en Diadumena kwamen het eerst
en wérden door Gennorix naar de eereplaats
geleid, die eenigszins verheven was aan den
ingang der prachtig versierde kapel. Vie
torinus lag reeds voor het altaar neerge
knield. Langzamerhand kwam ook al de man
nelijke en vrouwelüke dienstboden en slaven
ia de kapel, en plaatsten zich aan weerszüden
van hun Iheer. Aan Eobald en Eierotinus
werd een zetel op de verhevenheid aange
boden.
Nu verscheen ook Sabinianus in de kapel,
versierd met de teekenen züner bisscboppe-
lyke waardigheid en den apostolischen her
derstaf in de hand. Potentianus volgde hem
naar de tafel, welke als altaar diende. Zü
knielden eenige oogenblikken neder om hun
gebed te doen. Daarop wendde de bisschop
zich tot de aanwezigen en maande in eenvou
dige, hartelü'ke woorden de katechumenen tot
godsvrucht, sprak van de noodzakelükheidi
des doopsels, van zyne kracht en fie wyze
Ihoe men zich moet voorbereiden, om dat Sa
crament waardig te ontvangen. Daarop vol
trok hü de heilige handeling aan Victorinua
en al zyne hnisgenooten, behalve Gennorix,
door hun het water der wedergeboorte over
het hoofd te storten en onder het uitspreken
van gebeden met gewüden olie te zalven'-
