DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. L2ï &W.iT\ veeJyu -QarteJjorJssr/" Z7. FeJe/.ma Haarlem, en het Neder- tandsch Taal- en Letterkundig Congres. STADSNIEUWS. m KinderOiiiisvest 28-3S-3&J Haarlem ds« EEÜ3TE BLAD. R!JOft@ S JUL! I3B4 39ste Jaargang Ho. 8479 i^tópe&ïsx van iSteöaastS® en Administratie interceBrnaunaaS Teiefoennummer 1428. ssêsmmer bladen. hestaai uit Haarlemsche AUedagjes No. 1371. ït he- I nsche .41 out £11 tt aches lijkci 4 mod' %vond astei lit to ge ar efl aan is te] ABONNEMENTSPRIJS»; Per 3 maanden voor Haarlem 71-35 Voor do plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gem.) 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.80 -Afzonderlijke nummers 0.03 Van Buit PRIJS DER ADVERTENTIëN» 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 ct. Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct. per regel. Buitenl. 20 et Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ct contant). GULDEN bij levenslange onge schiktheid tot werken. Alle betalende afconné's op dit blad, die ia bet bezit eener verzekeringspolis zlln, aiin volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor» GULDEN bij |jpfi GULDEN bij l'Üfi- GULDEN bij' verlies van een ff rlfi verlies van H verlies van hand of voet 1 fJÊ IJl één oog. f §yf één duim. 110 GULDEN bij overlijden. 300 II GULDEN bij verlies van één wijsvinger. 15 GULDEN bij verlies van één anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de MAATSCHAPPIJ „HOLLANBSCHE ALGEMEENE VERZEKERINGSBANK** te Schiedam. AGENDA. 4 Juli. G ebouw Sint Bavo 8 uur Hulps-paarbank Schoterk wartier. Half 9 «Paarkas St. Nieolaas (winterprovisie). "Paarbank. Steuncomité. Inschrijving Coöp. Bakkerij. ook een concert plaats door Kriens' muziek-drage vraagt, en door deel te nemen in korps, terwijl de stad in de vreugde deelt door het natuurlijk noodzakelijke waarborgfonds, eeu concert op de Groote Markt en muzikale waaraan (wij vernameu dit met leedwezen) rondwandelingen door een derde corps. j tot dusverre nog niet voldoende steun is vet- I leend. Donderdag 27 Augustus is de eerste dag Wij ziju er echter zeker van: dat is gevolg van het Congres, de openingsdag. van te weinig bekendheid onzer burgerij, èn Over de eigenlijk Congres-bijeenkomsten, sectievergaderingen en algemeene vergade- i ringen spreken we hier nog niet, we zijn 'hier bezig aan het uiterlijk feest- en eerbe toon, dat aan het Congres wordt aangeboden. En dan moet eerst genoemd de Nieolaas Beets-tentoonstelling, die op den eersten Con gresdag des middags 12 uur wordt geopend, ter van het Congres-comité, aan wien de op met deze congressen-zèlf, èn met de wijze waarop Haarlem ze zal ontvangen. Het bovenstaande moge echter hierin voor zien voor een goed deel! Men heeft hieruit kunnen bemerken, hoe allen in Haarlem hun medewerking kun nen enbe'hooren te geven: penningmees- en waar ook de ingekomen ontwerpen voor het Nieolaas Beets-gedenkteeken in den Hout zullen worden tentoongesteld. Na afloop der vergaderingen worden de Congres-gangers in staat gesteld, onder des kundige leiding onze Haarlemsche musea, kerken en hofjes te bekijken, doeh des avonds van dien dag beeft een feest plaats, als Haar- gave voor het lidmaatschap eu voor het waar borgfonds moeten worden gericht, is de heer J. Schreuders, Groote Markt 1. Mogen dit voorloopig ten besluit ook onder onze lezers talrijke vrienden van den echt-Hollandschen stam worden gevonden, die spoedig als deelnemers aan het fonds, of al thans als leden van het Congres, daadwerke- De taal- en letterkundige congressen in Nederland Groot-Nederland! waar alle vooraanstaande mannen van den Holland- Tnr!o^o0j. j i j, SdU *ta?\steeds ,le fmdf de in grootschen 8^1^ de bet eigen land en de geestdrift voor j Haarlem, de gastvrouwe, zet dan héél het en ngfUuaa' geregeldlf^rdeü aang™rcLstadhuis V00r de a J de h°^erhüuden' T a £Ud zullen door verschillende onzer bekende kun- 0. die gers en zangeressen zullen er zijn, die Hol- landsche liederen zingen, de oude mu seumzaal wordt een „cabaret" van leutige kunst, verschillende „strijkjes" en natuurlijk de noodige buffetten zullen de gezelligheid verhoogen, kortom, het zal voor de leden van lem totnogtoe zelden in de stads-annalen te lijk willen medewerken om deze grootsche boeken had! gebeurtenis in Haarlem zoo schoon mogelijk Dan ontvangt de gemeente het Con-,te maken! gres op het stadhuis. besprak, wat méér of wat minder belang rijk waren, hunne groote beteekenis ont laden zij aan het feit dat ze immer spre ken,]^ jeveude demonstraties geweest zijn ,Van de oer-Nederlandsche stamkracht, die in de liefde voor eigen taal, naar "Chaepmau zegt: „een grenssteen, door God ïeplaut in het leven der volkeren" We noemen Schaepman als van zelf in dit kader. De Taal- en Letterkundige Congressen zon der Schaepman zouden in zijn tijd niet heb ben kunnen bestaan, en als ge zijn opstel len leest (h.v. in 1872 in „De Wachter" over het twaalfde Congres te Middelburg) dan weet ge hoe de Doctor de Congressen liefhad als machtige hulpmiddelen in de versterking van het stambewustzijn, in de handhaving van het volksgevoel van eenheid en saamge- hoorigheid, die ons hinden door de eenheid van onze eigen taal. En nu blijven we eens even hij Dr. Schaep- Jban en zijn pittige, levendige schetsen over 'f Middelburgsche Congres van 1872, hoven kenoemd. De Doctor roemt daar ook met al zijn speelseh vernuft en in zijn kruiig Neder- landscli proza de Zeeuwsche gastvrijheid, de gezelligheid van de ontvangst en het verblijf, de verrukkelijke uitstapjes Zoo was het in 1872, en zoo is het nog! Een Nederlandsch Taal- en letterkundig Congres is niet alleen voor heel den Neder- landschen stam een feestelijk gebeuren, is niet alleen voor de taal van Holland en de letter kunde van 'tNederlandsclie volk een belang- y.yk f,eiL maar het is óók een gebeurtenis van het hoogste belang voor de stad, aan welke de eer van ontvangst te beurt valt! Eu zoo mogen we dan toch roemen, dat Haarlem in Augustus a.s. het Taal- en Let terkundig Congres zal mogen recipiëeren: 'zoo mogen we den pliobt begrijpen om even heusch en hoffelijk als Zeeland het deed in 1872 en als alle plaatsen waar uit heel Groot- Nederland de eerste mannen van onze taal en onze letterkunde bijeenkwamen, het heb ben gedaan ook dit Congres met eeni alge meen feestbetoon te ontvangen en te eeren!.... Inderdaad, daar komen onze eerste man nen! Reeds hebben zich doen inschrijven voor die Augustusdagen in Haarlem mannen als Cyriel Buysse, Isr. Querido, Herman Rob bers, Jac. van Looy, Max Rooses, Ed. de Beu- kelaor, L. Simons, de professoren Blok, Hee- '*®b, G. Kalff, L. Knappert, J. W. Muller, H. 1G. Quack, C. Snoeck Hurgronje eu vele anderen, 380 reeds in getal! Pastoor Hugo ei-nest zal komen, Stijn Streuvels evenzeer, generaal van Heutsz zal er zijn Eu de deelneming staat nog open! Znli 6 beroemdste Nederlandsehe literatoren Pr dus 'u Haarlem komen, in Augustus. di„eft Humlem dan niet den plieht, om STAKING EN STRIJD. Het laat zich aanzien, dat met de staking van de steenzetters, die heden is uitgebro- k.e1' het eerste voorteeken van een grooten ÏH 111 bouwvakken zich vertoont. Die strijd m de bouwvakken is allang ver wacht en het is merkwaardig, waarom die verwacht werd, meer of minder gunstigen toestand van het bedrijfsleven. Deze kan men bij benadering ken nen uit de werkzaamheid der arbeidsbeurs. In 1913 waren daar 3411 aanvragen van werk zoekenden en 2473 van werkgevers. Totaal wer den geplaatst 1808 personen. Voedings en genotmiddelen. Blijkens de ontvangen mededeelingen was de toestand in het bakkersbedrijf bevredigend te noemen. De toestand van den melkhandel was in het afgeloopen jaar voor Haarlem en Omstreken tamelijk goed. In het eerste halfjaar werd er veel melk geproduceerddoor den kouden zomer was de afzet beneden het normale. Dientenge volge was er in groote bedrijven veel melk over, die tot zuivel moest verwerkt worden, hetgeen minder voordeelig is dan de melkhandel zelf. In het najaar werd deze toestand beter en in de maanden October en November was er zelfs een schaarschte aan melk. De toestand was dezelfde als in 1912. Ook nu drukten de hooge grondstofprijzen dit be drijf. Tengevolge van overproductie van enkele fa brieken waren de prijzen in 1913 zeer gedrukt, zoodat in vergelijking met het vorige jaar de toestand minder gunstig was. Export naar de koloniën wordt niet meer mogelijk geacht, omdat de in O.- en W.-Indië ingevoerde azijn-essence niet naar de sterkte (gehalte), dcoh naar de waarde belast wordt. Bovendien wordt bij uitvoer van azijn wel res titutie verleend van betaalden accijns, doch niet van het invoerrecht van gedistilleerd, het- het congres een feest worden, waardig onzer; Men bon er over spreken wien men wilde, 1wedv hidirect betaald wordt in den vorm van stede en waardig het Congres Namen noemen gaat natuurlijk nog niet: er moet_ nog veel worden geregeld, dodh één naam zijn wij in staat te vermelden: de heer Alex. Fa ass en zal o.a. voordragen de historie Keesje, het diakenhuismannetje van Hudebrand.... Vrijdag 28 Augustus, de tweede Congres dag, wordt al even grootsch! Dat is de dag voor een tocht naar hui ten, en voor het kerkconcert. Het plan is om hij gunstig weer de con gressisten des middags per extra-trein naar de Halte „Duin en Kruidberg" te vervoeren. Vandaar wordt gewandeld naar de hofstede werkman of patroon: als reden voor den strijd dien men verwachtte werd opgege venomdat het collectief arbeidscon tract afloopt met 1 December! Het kan best wezen, dat de staking der steenzetters al vóór 1 December den strijd brengt, doch zonder ons nu in de kwestie-zelf te verdiepen, moet toch eens even gezegd, dat het hiergegeven „omdat" een inder- daad-leelijken kant laat zien van de collec tieve arbeidsovereenkomsten. te hoogen prijs voor de spiritus. Omtrent den toestand in dit bedrijf kunnen geen gegevens worden medegedeeld, omdat de eenige nog alhier bestaande bierbrouwerij, n.l. „Het Scheepje," is opgeheven. Likeuren. Evenals het vorige jaar werd opgemerkt, dat de verkoop van likeuren hier te lande weinig te beduiden heeft. Het buiten land levert nog steeds 'n loonende markt waarbij echter veel geld aan reclame dient te worden besteed, terwijl persoonlijke bezoeken noodza- Men sluit die collectieve contracten voor een aantal jaren, maar het lijkt, of na afloop ikelijk zijn. De concurrentie wordt evenwel van zoo'n contract het voor de werklieden i voortdurend zwaarder, niet het minst door de een uitgemaakte zaak is, dat dan het j vestiging van likeurstokerijen in het buiten- irsj n rTT ?inlWe contract op het stuk van loon hoogere iandsche exp0rtgebiedAmerika, O.-Indië, „Middenduin"; waar Potgieters „Hoe hrtt i bedragen en op het stuk van arbeidstijd enz. Australië Een gelukkig verschijnsel wordt het weeuwtje uit het Hof van Holland gevrijd "'krimping moet bevatten. Australië, ben gelukkig verschijnsel wordt net werd" - in de tooneelbewerking van Nolst I Waat> niet waar.... omdat het contract genoemd' dat het ^syndicaat met langer bij Trenité zal worden vertoond. j afloopt, zal er strijd Wezen!machte is de exorbitant hooge glasprijzen te Natuurlijk was het noodig 'het stukje voor j Rat wordt een bedenkelijk iets, waarop handhaven. Ook kwam lager suikerprijs dit dit doel een weinig te wijzigen en is er büi™eenen wij èn onze Patroonsvereenigingen, va,c ten goede. deze nieuwe omwerking rekening gehouden;®11 oaze arbe: dersleiders, hun aandacht die-1 Mineraalwater en gazeuse dranken. Blij- met de eigenaardige omgeving. Zoo zal hetllea vefitigen. jkens de ontvangen mededeelingen is de toe- _uns mogelijk zijn den podagreuzen oom uit I dreigen \aa een strijd als ons nu i stand in deze tak van nijverheid niet veran- West-Indië de man van „Had ik m'n sla-an verschillende zijden in het vooruitzichtdercj ven, had ik m'n zweep maar!" met zijn jwordt gesteld, meenden wü deze theoreti-' nichtje per ond-HolIandsche sjees te laten s c h e beschouwing wel eens te mogen plaat- nitnjden en zal ook de al-oude diligen.ee metsen' terwijl wij overigens van harte wen den postillon, die hij Potgieter een nietjschen dat door onderlinge overeenkomst en onbelangrijke rol speelt! niet achter öe verstandig: werk van de werklieden vooral schermen behoeven te blijven!.... i(die alweer door de roode leiders duchtigwor- Na afloop dezer openluchtvoorstelling wordt idan «bewerkt") groote conflicten mogen wor- gewandeld naar Hotel Duin en Daal voor den vermeden. de oudere congresleden zullen rijtuigen he-1 schikbaar worden gesteld waar de thee, onder het genot van een strijkje, zal worden gebruikt. Met extra-trams wordt naar Haar lem teruggekeerd. Feestelijkheden in onze Spaarnestad zon der een concert in de Groote Kerk zijn niet goed denkbaar. Het kerkconcert, dat aan de e gasten zoo vorstelijk mogelijk te ontvan- R.K. KRING Gisterenavond hield de R. K. Kring eene buitengewone algemeene vergadering. Behoudens enkele wijzigingen in het huis houdelijk reglement, die alle goedgekeurd ua, aau ue werden, werd bekend gemaakt, dat de ver- congresleden zal worden aangeboden, belooft i ®enifinf vanaf heclen toegewijd was aan het m alle deelen superieur te zullen worden. Men zal hiervan wel overtuigd zijn, als wij de namen der drie concertgevers noemen: Tilly Koenen, zang, Louie Robert, orgel, en Gerard Hekking, violoncel. vi,, E"' Is van de o f f i c i e e 1 e plechtige out- H gst en de feestelijkheden hij het Congres lp rii en ander mede te deelen. v«>>'en avonrl van Woensdag 26 Augustus Et onze stad de Congresleden. pel- v;,''«„Vlamingen, voor 't grootste j levert? Zaterdag 29 Augustus is de laatste dag van het congres. Een feestmaaltijd te Zandvoort is het slui tingsnummer van het zeer rijke programma. Maar bovendien dient nog vermeld te wor den, dat gedurende de congresdagen eeze „Groot-Nederlandsche winkeluit stalling" zal worden georganiseerd, waar door aan de congresleden een bewijs zal kun nen worden gegeven van den smaak en den bloei van onzen Haarlemschen winkelstand. Ziedaar, hoe Haarlem plan heeft het Ne derlandsch Taal- en Letterkundig Congres in dé dagen van 2629 Augustus a.s. te ont vangen Wie zal de Schaepman zijn, die van deze rijke en grootsche ontvangst (le beschrijving Pn trein-van 7M uit I wy weten het nog niet, - maar tl i t weten ^rjm SaatdenGommiesie.Jan, °nt" wii, dat Haarlem voor geen enkele stad die rï ^et fitntinn Congres-comite zal dan ooit het Congres ontving, zal onderdoen ?et euaf dsVL "m, hf! te verwelkomen.!mits nu ook geheel Haarlem medewerkt, g?R)Uvg"at. da" in optocht naar het Bron-1 niet alleen de „officieelé" E'tees,),']?; frrlaPt e^enUjke welkom wordt geheel de burgerij! io Dr d«T» ie' «se-! Hoe dat kant *lloOT) v„,A„; B- Schepel' personen, maar v»n het offifir.nl rl:Ui 11 a °P twee wijzen: door zélf lid te worden van eel gedeelte heeft daar het Congres, dat slechts één rijksdaalder hij- H. Hart. Wegens vertrek van den voorzitter, de heer M. J. Muijlaert werd in diens plaats gekozen de heer H. J. Ganzeboom Jr. ENGELSCHE ZATERDAGMIDDAG. Op de scheepswerf Hubertina wordt, vanaf morgen, als proef voor den tijd van 3 maan den, de vrije Zaterdagmiddag ingevoerd. Des avonds wordt een kwartier langer ge werkt en des Zaterdags tot 1 uur, waartoe, voor zoover het den_ arbe'dstijd der jongens betreft, de goedkeuring van den Minister is aangevraagd. Eén uur wordt door de Direc tie vergoed. HAARL. NIJVERHEID. Gisterenmiddag werden door de firma J. W. Beijnes alhier, vier spoorwagens 1ste en 2de klasse afgeleverd tien dienste dor H. IJ. S. M. KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN. Aan liet verslag is nog het volgende ontleend Mededeelingen werden gedaan over personeel en geldmiddelen. Er werden tien vergaderin gen gehouden, waarvan de verslagen zijn opge nomen. Tevens is opgenomen een lijst van ver zonden missives. De heer A. de Clercq werd tot voorzitter, de heer G. van der Most van Spijk tot vice-voorzit- ter benoemd. bij het vorige jaar, toen de toestand niet gunstig werd genoemd. Gewezen wordt op de oneerlijke concurrentie tengevolge van het ge bruik van sacharine in plaats van suiker. De prijs van sacharine staat tot den prijs van sui ker als 4: 215. 1 K.G. sacharine kost 4,en heeft een zoetgehalte van 500 K.G. suiker en voor 500 K.G. suiker betaalt men ƒ215. Het zal duidelijk zijn, dat fabrikanten, die uitsluitend suiker verwerken, niet kunnen concurreeren tegen die, welke sacharine gebruiken. Cacao en chocolade. De gang van zaken was in het afgeloopen jaar bevredigend en voor uitgaande te noemen. Echter is de prijs van de grondstof (cacaoboonen) beduidend hooger ge weest dan de gewone doorsneeprys, welke ver hooging nog niet is teruggeloopen tot den nor- verheid betreft, werd de toestand in het alge meen bevredigend en vooruitgaand genoemd. Jam en ingelegde vruchten. Over den toe stand in dit bedrijf was in 1913 niet te klagen. Bouwvakken. De toestand der Bouwvakken, Ambachts- en kunstnijverheid. De toestand der ambachts nijverheid in deze gemeente mag in het afge loopen jaar vrijwel bevredigend genoemd wor. den. In de bouwvakken zelfs is in 1913 in Haar lem weinig drukte geweest. Vele arbeiders vonden echter in Amsterdam werk. Steenhouwerij. De toestand in dit bedrijl wordt over het jaar 1913 normaal en bevredi gend genoemd. Houtbewerking. In vergelijking met 1912 was de toestand zeker niet vooruitgaande te noemen, doch hoogstens als onveranderd te qualificeeren. Meubelen. In dit bedrijf was de toestand zeer bevredigend to noemen. De firma Joh. Nederkoorn Czn. ontving de vereerende opdracht tot. gedeeltelijke meubilee ring van het Vredespaleis te 's-Gravenhage. Glasbewerking. Met het jaar 1912, toen de toestand gunstig werd genoemd, vergeleken, werd de toestand in 1913 onveranrerd geheeten. Biljartmakerij. De toestand in dit be drijf was in 1913 vooruitgaande, hetgeen werd toegeschreven aan den vooruitgang van het bil jartspel. Ook in het buitenland vond deze Haar- lemsche industrie afnemers. Jalouzieën, marquisen, enz. Van dezen tak van nijverheid werd medegedeeld, dat de toe stand gelijk was aan dien van het vorige jaar, toen hij eenigszins vooruitgaande was. Technische en eleetro-technische bureaux. De toestand was in het algemeen gunstig t« noemen. Het technisch bureau Heringa en Wütricb constateerde in elk der afdeelingen zijner zaak in het jaar 1913 een belangrijken vooruitgang Speciaal gold dit, evenals verleden jaar, voor de afdeeling centrale verwarming, die dit jaar wederom zeer belangrijke werken opgedragen kreeg. De crisis te Schoonhoven deed in de Zil versmederij zjjn invloed gelden. Voor Haarlem was de toestand evenwel niet achteruitgaand. Het burgersmidsbedrijf ging weinig voor. uit. Scheeps en Werktuigbouw. De verschil lende firma's op het gebied van scheep- en ma chinebouw deelden het volgende mede: Aan de werf Conrad was de toestand zeer bevredigend. Het aantal werklieden nam toe. Aan de werf Hubertina werd de gang van 't bedrijf normaal genoemd. Bij de Haarlemsche Machinefabriek v.h. Ge broeders Figee is de toestand niet ongunstig. De capaciteit der fabriek is door de nieuwo werkplaatsen aan het N.-Buitenspaarne belang rijk uitgebreid. Voor de firma Peltenburg en Zonen was het malen prijs. Dat dit van invloed was op de re-afgeloopen jaar voor den aanbouw van nieuwe sulfaten in dezen tak van nijverheid, is duide- j vaartuigen van geen beteekenis. Ijjk i De firma Gonnerman noemt den toestand in Tabak en sigaren. „Tengevolge van bet t baar tak van nijverheid vooruitgaande. vele' rooken van sigaretten wordt de toestand vooruitgaande genoemd. De fabricage van si garen hier te lande wordt bijna geheel verdron gen door Bremer en Hamburger fabrikaten. Door de heftige concurrentie is de handel in sigaren in ons land niet loonend, mede tenge- Fabricage van spoor- en tramwagens. Deze industrie ondervond den nadeeligeti in vloed van de samenwerking der importeurs van Djattiijhout, waardoor deze houtsoort drie- maal zoo duur werd. De toestand werd verder door de firma J. J. volge van de verhoogde loonen." Zoo luidt eene j Beynes bevredigend genoemd. Er was geregeld mededeeling, ontvangen van een firma te dezer werk, waartoe heeft medegewerkt de overal stede. Do Kamer acht deze inlichting niet ge heel van eenzijdigheid ontbloot. Soda. Tot haar leedwezen mocht dc Kamer omtrent den toestand in het sodabedrijf dit jaar geen mededeelingen ontvangen. Stoomverffabrieken en fabricage van lakken, vernissen, enz. In de eerste helft, van 1913 was de toestand goed, in de tweede helft min der. Vermindering van levendigheid in de al gemeene industrie, scheepsbouw, enz., heeft invloed op dezen tak van industrie. Zeep, eau de cologne, odeurs, pasta's, enz. De toestand was minder gustig dan vorige belaste industrie. De fabricage van luxe rijtuigen bleef con stant, terwijl het vervaardigen van automo bielen vooruitging. IJzer- en metaalgieterij. Door de N. V. Haarlemsche Ijzergieterij wordt de toestand vooruitgaande genoemd. Vervaardiging van rubber-, asbest- en ebo nietartikelen. Door Gebr. Merens wordt me degedeeld, dat de toestand in dezen tak van nijverheid in het algemeen dezelfde was als in 1912. Het aantal arbeiders in hun farbriek werkzaam bedroeg gemiddeld 55 man. Het bedrjjf voor het herstellen van automo- .iaren door de enorm hooge prijzen van alle grondstoffen, de steeds hoogere loonen en hetbielen en rijwielen had niet te klagen. Door het zooveel mogelijk tegemoet komen aan sociale j groot aantal rijwielhandelaars en herstellers Do meer of minder gunstige stand van de ar-Jeischen in het algemeen. was dit bedrijf niet zoo loonend als vroeger, beidsmarkt zegt het verslag geeft mede aan den Haarlemmerolie. Wat dezen talc van ny- (Slot volgt.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1