DAGBLAD voor NOORD- ön ZUID-HOLLAND.
iP. tv. ffWeeftuijsejii
'QartejjorJssrr
FeJe/.ma
hier Pescit over het inferconfessio-
Dtisue in de vakbeweging en de
Politiek,
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
KindsiHhuisvMt 29-31-83, Haarlem
EERSTE BLAD.
ZATEROAS 4 JULI ÉSÏ4
3Si
■gang Mo. 848Q
ABONNEMENTSPRIJS»;
Per 8 maanden voor Haarlem Kl-55
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gem,) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post WO
Afzonderlijke nnmmers 003
Bureaux van ftedaetie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer I486.
PRIJS DER ADVERTENTKNi
Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer
10 ct
Bniten Haarlem en de Agentschappen 15 ot. per regel. Buiten! 20 cfc
Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ot contant).
GULDEN bij
levenslange onge
schiktheid tot
werken.
Alle betalende abonné'g op dit blad, die In het bezit eener verzekeringspolis xün. Jtlïn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd vne^i
1 GULDEN bij j GULDEN bij É&H'. GULDEN bij
GULDEN by
overlijden.
verlies van een
hand of voet
verlies van
één oog.
verlies van
één daim.
GULDEN bij
verlies van
één
wijsvinger.
GULDEN bü
verlies van
één anderen
vinger.
De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de MAATSCHAPPIJ „HOLLANDSCHE AIjGEMEENE VERZEKERINGSBANK- te Schiedam.
Dit nummer bestaat uit uijf bla
den u). o. de Officiëele Kerk-
'Üst en het Geïllustreerd Zon
dagsblad, in 8 bladzijden.
5 Juli.
14 uur toe-
half drie
AGENDA.
Teylers Museum
®ang kosteloos.
Muziek in den Hout
Maar! em's Muziekkorps.
Sociëteit „Trou moet Blycken" 8X
Maarlem's Muziekkorps,
Melkinrichting van Bruggen Con-
^rten.
Agenda. g juli.
Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond
Ondersteuningsfonds.
Brongebouw - 8 uur - Haarl. Mu
ziekkorps. Concert.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
'9 Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en E. K. Feestdagen.
De sociologische overzichten van professor
eng'enent in het tijdschrift „De Katholiek" zijn
'turner buitengewoon lezenswaardig. Voor wien
geld en tijd ontbreekt om de voornaamste
grooote werken over sociologie in binnen- en
buitenland geregeld door te werken en bij te
houden, geven deze heldere, klaar-logische uit
eenzettingen van prof. Aengenent, in streng-we-
tenschappelijken stijl gehouden en tóch in alle
opzichten juist door de logische helderheid van
voorstelling, een welkome gelegenheid om kennis
te verkrijgen of te verdiepen.
Waarbij komt dat professor Aengenent op het
vaak doornig en voor velen gevaarlijk pad der
sociologie een veilige gids is in ieder opzicht.
De Juli-aflevering van „De Katholiek" geeft
Wederom in het Sociologisch Overzicht XIII alle
gelegenheid om dat te beamen.
Prof. Aengenent heeft het daar over het
nieuw-uitgekomen gedeelte van het standaard-
Werk van pater Pesch „Lehrbuch der National-
vkonomie" dat handelt over de actieve oor
zaken der volkswelvaart, d. w. z. over de per
sonen, zoowel den eenling als de corporatie, die
het economisch proces zijn betrokken.
De Warmondsche hoogleeraar geeft van dit
heel een gemakkelijk en duidelijk overzicht, en
roemt hoogelijk de buitengewone eruditie en
belezenheid van den wereldvermaarden schrijver,
"ij noemt het werk van Pesch „zuiver weten-
schappeijjk en daarbij een echt katholiek werk",
7sp,reek,t dan uitvoerig een paar punten van
,eelen aard die in dit deel van het boek
worden behandeld
Onder deze twee is: het karakter der vakver
enigingen, d. w. z. de groote strijdvraag in
.i'schland (en ook hier) over het interconfes-
sionalisme in de vakbeweging (en in de poli
tieke actie), en het komt ons voor, dat op pro
cessor Aengenent's scherp en klaar betoog over
deze kwestie aan de hand van het standaard-
Werk van pater Pesch, in wijden kring de aan
lacht mag worden gevestigd.
Het standpunt van pater Pesch, dat óók door
Professor Aengenent als volkomen juist en het
Ware wordt beschouwd, is in deze kwestie het
volgende:
rf ,interc°ufessioneele vakvereenigingen zijn
in Duitschland getolereerd door den Paus, maar
hegrijpen „dat de dragers van het
„kerkelijke herdersambt in katholieke landen en
„overal, waar confessioneele vereenigingen ter
„bevrediging van verschillende economische be-
„floeiten mogelijk zijn, aan vakvereenigingen op
"katholieken grondslag de voorkeur geven; zij
"boeten ook begrijpen, dat in gemengde landen
i,Onder bepaalde omstandigheden, tot zekerder
"Waarborg van den godsdienstig-zedelijken in
vloed, zooals dat b.v. in Holland het geval is,
»«et samengaan met niet-katholleken op fede-
"hatieven grondslag aanbevolen wordt, met uit-
"Hujting van samenwerking in den vorm van
„Aldus nater Pesch, wiens „zuiver-katholieke
in^ne" 'zo° zegt prof- Aengenent) die reeds
Üo h c*oor denzelfden schrijver is verkondigd,
opmerkelijk genoeg zoo ongeveer is
je hhgezwegen, door den Warmondschen hoog-
gp aar vooral hierom als volkomen juist wordt
^ezen, omdat daarin duidelijk de twee ele-
Htinrich Pesch: Lehrbuch der National
ise, Dritter Band: Allgemeine volkswirt-
löj .j tlehre II. Freiburg in Breisgau, Herder
menten die in den strijd over de vakvereenigin
gen (en in den strijd over de politieke Centrum
partij naar voren komen, worden geteekend.
Die twee elementen noemt prof. Aengenent
de kwestie van het recht en de feitelijke kwestie.
Het recht dat Paus en Bisschoppen hebben
om hun onderhoorigen voorschriften te geven
omtrent de economische of politieke organisatie,
ziedaar de hoofdvraag, de allereerste en
allervoornaamste vraag.
En daarnaast, ondergeschikt, staat de vraag
wat feitelijk uit tactisch oogpunt, voor dit of
dat land de meest opportune organisatievorm is.
Zóó zet prof. Aengenent de zaak op, en hij
meent, dat volkomen ten onrechte door velen die
feitelijke vraag juist als de meest-gewichtige
wordt beschouwd.
Neen, het gaat over de gezagskwestie, en als
men het over deze ééns was, zouden degenen
die wat het feitelijke betreft voor een of ander
geval een interconfessioneele organisatie willen,
vanzelf bezadigder optreden (omdat zij dan
zouden weten, dat Paus en Bisschoppen ten
slotte de beslissing geven) en van den anderen
kant degenen die de principiëele organisatie
voorstaan, zich van noodeloos bittere uitdruk
kingen onthouden, omdat zij dan niet meer be
vreesd zouden zijn, bij de tegenstanders lieden
te vinden, die aan de Kerk het recht ontzeggen,
principiëele organisatie voor te schrijven.
Men mag zegt prof. Aengenent het
hangende geschil dan ook niet beschouwen „als
te zijn van onschuldigen aard, en ook niet als
een zaak van louter Quertreiberei"En al erkent
prof. Aengenent, dat door de voorstanders der
principiëele organisatie in het economische en
't politieke, fouten zijn bedreven, „van den
„anderen kant, zegt hij, is de bestrijding die
„door vele voorstanders van christelijke organi
satie wordt gevoerd tegen vereenigingen op
„katholieken grondslag, veel méér te veroordee-
„len, en wel om twee redenen. Vooreerst omdat
„uit die bestrijding dikwijls spreekt een afkeu
ring, een minachting van principiëele organi
satie, welke men voorstelt als uitingen van een
„overspannen katholicisme, terwijl de Paus toch
„zeer duidelijk in het algemeen daaraan zijn
„voorkeur heeft geschonken en de interconfes
sioneele vereenigingen slechts als uitzonderin
gen toelaatbaar acht. En ten tweede, omdat
„zeer dikwijls bij hun bestrijding de bevoegd
heid der kerkelijke autoriteiten om bindende
„voorschriften aan economische en politieke
„organisaties te geven, finaal ontkend wordt, of
„liever omdat bij velen de bestrijding der prin
cipiëele organisatie voortkomt uit het ontken-
eend beantwoorden der quaestio iuris."
Dat prof. Aengenent hier den spijker geducht
op den kop tikt, is wel overduidelijk!
Trouwens: de schrijver bewijst door het mede-
deelen van verschillende uitingen, zoowel van
economische als van politieke zijde in Duitsch
land, dat inderdaad het ontkennen van de ge-
zagsvraag de hoofdzaak is; dat men (zooals
pastoor Wacker) vindt dat de kerkelijke autori
teiten over de Centrumspartij niets te zeggen
hebben, en deze laatste zich niet onder „kerke
lijke voogdij" wil plaatsen.
Prof. Aengenent besluit zijn uitvoerige be
schouwingen, die ook diep ingaan op de z.g.
interconfessionaliteit van het Duitsche Centrum
als volgt: „de opinie van Pesch, die de bevoegd
heid der Kerk in deze quaesties onvoorwaar
delijk stelt, doch de beantwoording van de
„quaestio facti afhankelijk stelt van ae omstan
digheden, lijkt mij nog steeds de eenig juiste.
„De Indiceering (net op den Index plaatsen)
„van de bekende redevoering van pastoor Wac-
„ker te Essen, waarin hij juist de Kerkelijke
„bevoegdheid ontkende, is van die meening wel
„degelijk een krachtige bevestiging". En voorts:
„Omtrent de feitelijke geoorloofdheid van inter
confessioneele vakorganisaties of een intercon
fessioneel Centrum Is daardoor (door het
„Indexbeslüit) niets beslist. Maar wèl is daar
door de quaestio iuris uitgemaakt: m. a. w.
„men mag niet langer naar interconfessionali-
„teit dier vereenigingen streven op dien grond,
„dat de Kerkelijke Overheid daarover geen zeg
genschap hebben zou."
Het komt ons voor, dat de zakelijke doch
duidelijke uiteenzetting dezer gewichtige zaak
ook voor onze lezers, die vanzelf over den strijd
der interconfessioneelen in het sociale en het
politieke zooveel hebben gehoord, van groot be
lang is: wij hebben daarom gemeend, ae bizon-
dere aandacht op de beschouwingen van prof.
Aengenent te moeten vestigen.
Op den duur, als.het publiek zooveel
mogelijk meewerkt.
En dat kan toch 1
Men zegt ons, dat de buitenmenschen, die
hier Zondags ter kerke komen, van de ge
legenheid gebruik maken... 't is zoo gemak
kelijk
Adtemaal waar.
Doch we willen vragen: die buitenmenschen
hebben toch ook nog wat anders noodig
dan schoenen? En dót krijigen ze op Zondag
toch ook nergens 1
Welnu, laat het publiek en zeker het
Rooms che publiek! dan de Zondags
rust voor den winkelier en diens bedienden
en personeel in de hand werken.
Zeker het Roomse he publiek: want dat
weet 'Jieel goed hoezeer door het kerkelijk
gezag in woord en brief krachtig en onafge
broken is aangedrongen op heiliging van den
Zondag 1
Wij doen daarom op onze Katholieke bur
gerij een hoogst ernstig beroep 1 Zondags
koopen beteekent: een overtreding van
het gebod der Zondagsheiliging, het geeft on
getwijfeld ergernis aan andersdenkenden, en
bovendien maakt het 't gevaar zéér dreigend,
dat de reeds ingestelde Zondagss lui ting bij'
enkele andere winkeliers helaas! weer
zou kunnen worden ingetrokken.
Is dit duidelijk genoeg?
Haarlemsche Alledagjes No. 1372.
ZONDAGSOHE WINKELSLUITING,
Na de sohoenwinkeliers op Zondag, de ma-
nul'actüriers des avonds 1
Weliswaar is dit laatste een repetitie, naar
we weten, want de eerste uitvoering is he
laas.... mislukt, maar de executanten staan
er nu beftör voor en hebben alle hoop!
Bij de schoen winkeliers integendeel is het
nog niet couleur de rose wat de Zon
dagssluiting betreft, maar we zijn er zeker
van, dat dit op den duur toch óók Wel ko
men zaJ,
PERSONALIA.
De heer A. L. van den Berg, chef de
bureau bij de Tweede Hollandsche Maatschap
pij' van Levensverzekering', zal Maandag: 6
Juli a.s. den dag herdonken, waarop hij' bij
de Maatschappij' in dienst kwam. Deze feest
dag zal vooir den jubilaris wel niet onopge
merkt voorbijgaan.
BESTRIJDING „EIGEN HULP".
Op de centrale raadsvergadering van den
R. K. Middenstandsbond te Rotterdam, werd
een commissie benoemd in verband met de
bestrijding van „Eigen Hnlp". Het rapport
van die commissie is thans verschenen. De
commissie geeft, naar aanleiding van uit
voerige besprekingen en overwegingen, het
bestuur in overweging, onmiddellijk aan te
vangen met een bestrijding van Eigen Hulp,
op de wijze, aangegeven door de afdeeling
Haarlem en luidende als volgt:
1. Ieder aangesloten winkelier zendt zijne
leveranciers eene ciruclaire, waarin mededee-
ling wordt gedaan van onze actie en verzoekt
hen zich van levering in bet vervolg aan „E.
H." te onthouden, met mededeeling dat die
genen, die aan E. H. niet leveren, de voor
keur in het vervolg zullen genieten.
2. Onder geen omstandigheid zullen nieuwe
artikelen worden ingevoerd, indien niet uit
drukkelijk wordt gewaarborgd, dat E. H. ze
niet krijgt
3. Kortingsysteem, toegepast door winke
liers ten bate van H. op alle mogelijke
wijzen tegen te gaan.
4. Zoo krachtig mogelijk zal worden gepro
testeerd, wanneer leden van E. H. candidaat
zullen worden gesteld voor de verkiezing van
publieke bestuurslichamen.
5. Het publiek bewerken op de wiize nader
te omschrijven en aan te geven door de Be
sturen der onderscheidene afdeelingen.
6. Actie publioeeren.
De Commissie spreekt bovendien als hare
meening uit. dat 0111 deze actie geheel tot
haar recht te doen komen, onverwijld een
aanvang moet worden gemaakt met de op
richting van vakorganisaties.
Zij spreekt met betrekking tot de inkoops
coöperatie als hare meeniug dat inkoops
coöperatie een strijdmiddel is, welks gebruik
door op te richten vakvereenigingen kan wor
den uitgemaakt.
In de commissie hadden zitting de heeren
H. van Pelt, Gouda: Job. Weiling, Alkmaar;
J. J. Uitenhaak, Amsterdam; A. Pielage en
W. Saeüs, Haarlem: P. A. Lebens te Delft
en G. C. Wubben te Rijswijk.
Als voorzitter werd benoemd de beer H.
van Pelt.
In de eerste bijeenkomst, der commissie (er
werden er twee gehouden) kwamen de leden
tot de conclusie, dat bet aanbeveling zou ver
dienen de voorstellen Haarlem grondig te
bestudeeren.
In de tweede bijeeMjomst was de commis
sie in haar geheel van gevoelen, dat „Eigen
Hulp" krachtig en onverwijld moet worden
bestreden; over de wijze van bestrijding kon
men echter niet direct tot overeenstemming
komen. Enkele leden waren van meening,
dat coöperatie tegenover coöperatie behoor
de te staan, anderen bevelen ten sterkste aan
de oprichting van vakorganisaties. Waar deze
maatregelen echter zeer veel voorbereiding
en tijd vorderen, stelde een der leden voor
onmiddellijk met een bestrijding in den geest
als door de afdeeling Haarlem voorgesteld',
aan te vangen, om dan onverwijld te zorgen,
dat vakorganisaties in de onderscheidene af
deelingen tot stand zullen komen. Over de
noodzakelijkheid van inkoops-ooöperatie kon
de commissie niet tot overeenstemming ko
men, waarom bepaald werd, dat aan de vak
vereenigingen bet initiatief moet worden ge
laten tot al dan niet-oprichting van inkoops
coöperaties.
De behandeling der voorstellen Haarlem
lokte een uitvoerige discussie uit. Zooals men
reeds uit het rapport zal bemerkt hebben,
werd punt 1 met algemeene stemmen aan
genomen. Voorts wordt nagegaan de discus
sie omtrent de overige voorstellen, waarvan
de bovenstaande redactie het gevolg was.
Tenslotte wordt nog opgemerkt, dat het
rapport in zijn geheel met algemeene stem
men is aangenomen.
Een woord van hartelijken dank wordt o.in.
geuit aan de afdeeling Haarlem, voor haar
krachtdadig initiatief en hare zeer gewaar
deerde medewerking.
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID.
Zondag 5 Juli zal de Tentoonstelling van
handwerken vervaardigd in de Koninklijke
Nederlandscbe Kantwerkschool te 's Graven-
hage in het Museum van Kunstnijverheid ge
opend zijn.
Het is bekend, dat deze tentoonstelling van
nationale beteekenis is. Tien jaar geleden kon
men hier te lande nauwelijks van kantindus
trie spreken, terwijl thans de bloei van de
Kon. Ned. Kantwerkschool er op wijst, daf deze
industrie weder een belangrijke plaats in
neemt.
In verband met bovengenoemde tentoon
stelling werd met bet verslag over 1913-1914
een geschiedkundig overzoebt der Kon. Ned.
Kantwerkschool uitgegeven dat voor belang-
stellenden kosteloos verkrijgbaar is, zoodat een
ieder zich rekenschap kan geven van het aan-
deel, dat de 's-Gravenhaagsche inrichting in
de ontwikkeling van de kant heeft gehad in
Nederland.
HAARLEMSCHE SPORTCLUB.
Voor a.s. Zondag heeft deze sportclub we
der athlethiekwedstrijden uitgeschreven. Op 't
programma komen o.a. voor 100, 400, en 4000
meter hardloopen, voorts ver- en hoogspringen.
Een aardig programma.
De prijzen zullen bestaan uit kunstvoorwer
pen.
PROZA EN POEZIE.
September a.s. zal het 25 jaar geleden zijn,
dat hier ter stede werd opgericht de mannen-
zangvereeniging „Proza en Poezie." In een,
gisterenavond gehouden bijeenkomst van eeni-
ge kunstlievende leden, heeft zich een commis
sie gevormd, die zal trachten dit feit feestelijk
te doen herdenken.
HANDEL IN AFGESNEDEN BLOEMEN
VAN HYACINTHEN.
Zooals wij onzen lezers reeds eenige maanden
geleden hebben medegedeeld en zeer uitvoe
rig zijn door den Bond van Bloembollen
handelaren maatregelen getroffen om den han
del in afgesneden bloemen van Hyacinthen te be
perken. Thans is een afschrift der tusschen
kweekers en exporteurs en handelaren aange
gane overeenkomst, welke wij toen bijna in haar
geheel in ons blad overnamen, opgenomen in
bet orgaan der vereeniging voor Bloembollen
cultuur.
Wij hebben toen reeds gewezen op de belang
rijkheid van deze overeenkomst en ook het orgaan
wijst op de groote belangrijkheid er van. Wij
meenen ons nu te kunnen onthouden de overeen
komst te resumeeren.
AANBESTEDING DRUKWERK.
Door de afd. Haarlem van den Alg. Ned.
Typografenbond is aan de gemeenteraden van
Bloemendaal, Zand voort en Heemstede, ©en
adres verzonden, waarin verzocht wordt het|
drukwerk bij aanbesteding, alleen te gunnen
aan die patroons, die voldoen aan de bepalin
gen, vervat in een collectieve arbeidsover
eenkomst van de werkgevers en werknemers
organisaties.
KENNEMER ELEOTRIOITEIT-MIJ.
Gedeputeerde Staten van de provincie N.-
Holland brengen ter kennis van aandeelhou
ders der Kennemer Electriciteit-Mij'., dat zij
tot 1 October 1914 in da gelegenheid zijp
hunne aandeelen tegen dan koers van ÜO
pet. aan de provincie Noord-Holland over fe
doen.
Aan aandeelhouders, die hiervan gebruik)
wenschen te maken, wordt verzocht de num
mers en "de bedragen der aandeelen t»r provin
ciale griffie op te geven.
WATERPOLO.
De Haarlemsche Zwem- en Poloclub H. V.
G. B. geeft morgenmiddag om één uur in
de pweminrichtSng aan de Houtvaart een
zwemfeest in samenwerking met de Haarl.
dameszwemclub Zignea.
IN ZOMER-TENUE.
Met de warmte hadden de politie-agenten en
inspecteurs gisteren voor het eerst weer de luch
tige, witte zomerpantalons aan.
EEN ZWERVEN.
De Schotensche politie heeft een Duitscher
aangehouden, die zonder middelen van bestaan
rondzwierf. Óp last van den burgemeester van
Schoten is hij, in afwachting van zijn uitleve
ring, naar het Huis van Bewaring alhier over
gebracht.
BEKEURD.
De voerman C. J. K. werd gisterenmiddag
in de Lange Margarethastraat bekeurd we
gens het mishandelen van een .paard.
BADEN.
In het Douchebadhuis aau den Koudenhorn
zijn in de afgeloopen week 1183 en in da#
aan het Leidscheplein 1369 baden genomen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: J. de Vries, Lange
B.egijnestraat 34, een armband; A. Post, Kla
verstraat 22, een tabakspijp; P. Tjeertjes,
Haarlemmerliedestraat 4, 20 aardbeienslof-
fen; W. Voges, St. Antoniesteeg 13, een ro
zenkrans; P. Spoor, Rozenprieelstraat 54rood,
een dop van een kinderwagen; C. van Hout,
A. L. Dyserinckstraat 64, een armband; F.
Grilles, Kolkstraat 17rood, een beursje met
vingerhoe; W. NieuwdoTp, Ripperdastraat 2,
een gastang; Bureau van Politie, een cein
tuur.
DE MOORD OP AARTSHERTOG FRANS
FERDINAND EN ZIJN GEMALIN.
Do kinderen van Frans Ferdinand.
Omtrent de wijze, waarop de kinderen
van den aartshertog het bericht van den
verschrikkelijken dood van hun ouders ver
namen, wordt in Weensche hofkringen nog
het volgende medegedeeld:
Zondagmiddag ontving men het ontzetten
de nieuws uit Serajevo op het slot Kono-
pischt, doch niemand durfde het den kinde
ren mededeelen.
Tegen den avond kwam de jongste zuster,
van hertogin Hohenberg, gravin Henriette
Ghotek, op het^ slot aan. Then de kinderen
hun tante zagen, kwamen zij haar juichend
tegemoet. De 13-jarige prinses Sophie be
merkte echter hoe ernstig tante was. „Tan
te", vroeg zij deelnemend, „wat is er; waar
om zijt ge zoo treurig?"
De gravin stelde pogingen in het werk
om rustig te antwoorden: „Kinderen, ik heb
zoo juist een telegram uit Serajevo ontvan
gen, dat pappi en mammi plotseling ernstig
ziek' zijn geworden. Weest kalm, en ga naar
de kerk om voor uw ouders te bidden."
Een oogenbblik staarden de kinderen hun
tante als wezenloos aan, dan begonnen zij
hartverscheurend te weenen, en bestormden-
de gravin met vragen: „Ziek? waarom?
waaraan? en beiden tegelijk?"
Gravin Henriette, die nu zelf begon te
schreien antwoordde, zoo goed zij kon. Wee
nend gingen allen naar de kerk, waar de
kinderen innig voor hun ouders baden.
Ondertusschen waren bijna alle verwanten
der hertogin op het slot aangekomen, en
hielden een familieraad, waarbij ook de on
derwijzer der kinderen, Stanowski, tegen
woordig was. Dezen werd ten slotte de taak
opgedragen den kinderen de verschrikkelij
ke waarheid mede te deelen.
Stanowski vertelde den kinderen, dat een
tweede telegram uit Serajvo was aangeko
men, meldend, dat de ziekte verergerd was,
en men op het ergste moest voorbereid zijn,
Plotseling onderbrak' prinses Sophie haar,
onderwijzer met een luiden kreet: „Zij zijn
dood, nietwaar, zij zijn dood? Ik weet reeds
alles 1" riep de ongelukkige prinses, en ook
haar belde broertjes, de twaalf-jarige primj
Max en 'de tien-jarige prins Ernst begonnen
hartstochtelijk te huilen.
De verwanten kwamen uit de aangren*
zende kamer toegeschoten; gravin Henrietta
viel bij het zien der jammerende kinderen:
'in onmacht. Buiten voor de deur stondei#
de dienaars en de kamermeisjes, en snikten
en schreiden.
Den geheelen nacht deden de ooms en
tantes hun best om de van smart zinnen
looze kinderen te troosten. Eerst tegen deö,
morgen vielen dezen van uitputting in slaapt
Een treffend verhaal van een
ooggetuige.
De Weensche jurist Heinrioh Gottlieb, dl#
ook van den aanslag te Serajewo getuige ijl
geweest» heeft nog het volgende nauwkeurig#
verhaal van de miedaad gegeven. Wij ontö
leenen dat aan de Maasb.: j
Tegen kwart voor 11 reden de aartshertog
en zijn gemalin naar het raadhuis. Voorop;
reden twee auto's waarin de landsfunctio-i
narissen gezeten waren. Nauwelijks zag ik
IBfifl
400
300
00
15
