r~ DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND 400 301 Sr ISO rEr 100 60 Tz 0 STADSNIEUWS. van Vierhonderd Gulden Witte Schoentjes P. W. TWEEHUIJ8EN, Kindarhuiavest 29-31-33, Haarlem BLfID. Het Eucharistisch Congres te Lourdes. Aan de nabestaanden van onzen ühonné' houder TH. DE JEN, te Lisse, die verleden week door een bliksemslag het leven verloor, is door de Hol- landsche Algemeene Verzekeringsbank een uitkeering toegekend. De Administratie, 90NDERDAS S3 JULI 1914 39ste Jaargsnj Plo. 8498 Bureaux van..ikedübtie en Administratie Intercommunaal Telefoonnummer 1416. GULDEN bü I g*H DULDEN bij .Jfêll GULDEN bij verlies van een 1 ®HÜl verlies van li®Éi verlies van Hit nummer bestaat twee bladen. uit Haarlemsche Alledagjes No, 1387. BÜUZIER BARTELJ8RISSTRAAT 27, 1 V( ABONNEMENTSPRIJS» Per 8 maanden voor Haarlem Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (kom der gem). Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Afzonderlijke nummers 71.35 -vr 1.35 1.80 0.03 PRIJS DER ADVERTENTIëNi Van iS regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 et. Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct per regel. Buitem. 20 cfc Dienstaanbiedingen 25 ct. (6 regels), driemaal voor 50 ct. (A contant). 1000 'Alle betalende abonné's op dit blad, die in bet bezit eener verzekeringspolis din. zlln volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor» GULDEN bij verlies van één anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de MAATSCHAPPIJ JHOLLiANDSCHE ALGEMEENS VERZEKERINGSBANK" te Schiedam. AGENDA. 24 Juli- Meisjeepatronaat St. Rosa Nassaulaan 50— 7K—8K uur Spaarbank. Groote berk - 7-8 uur - Orgelbespe ling door den heer Louis Robert. Paleis van Justitie half 2 Bureau van Consultatie. Bisschoppelijk Museum Jansstraat ,9 Geopend eiken dag van 105 uur, tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda gen en R. K. Feestdagen. met een leger van vrije mannen, vrijgemaakt door de vrijheid der kinderen Gods. En die congressen moeten telkens herhaald worden, omdat de menseh onstandvastig is in 't goede; en omdat men te strijden heeft met de slechte invloeden, welke de geloovigen in onzen tijd ondergaan. De meest verheven waar heden van ons geloof worden ontkend, de meest wezenlijke plichten van het christelijk leven worden geminacht. Gevolgelijk velen verkil den en kwijnden in hun geestelijk leven, slechts zelden voelden zij den schok van een meer dan gewonen prikkel en de meesleepende kracht van het voorbeeld. Heilo. Th. v. GALEN, Pr. Als een uiting van katholiek leven in zijn schoonste vsrm ziet onze moderne wereld tel kens op verschillende plaatsen van den aardbol duizenden vereenigd, tot plechtige belijdenis van hun geloof in onzen Heer Jezus Christus, verborgen in het H. Sacrament. Een belang wekkend verschijnsel in het openbare katlio ie ke leven zijn de Eucharistische congressen ge worden. De eerste idéé daarvan schijnt onze Beer gegeven te hebben aan- de nederige en edele christinne, Mej. Tamisier van Tours. Aangemoedigd door haar zielsbestuurders, doorliep zij jaren achtereen Frankrijk om de verwerkelijking van haar heerlijk ideaal te ver- krijgen. Dank zij de hulp van Mgr. de Ségur, den blinden en vromen apostel der veelvuldi ge H. Communie, werd het eerste Eucha ristische Congres gehouden te Rijssel in Juni 1881. En dit jaar zal 't zilveren feest der Eucharistische Congressen te Lourdes gevierd worden. Een feit van groote beteekenis! Want een Eucharistisch Congres geeft aan het lieelo leven der Kerk een machtige stoot van chris telijk leven. De Kerk is het mystieke lichaam van den Heiland. Jezus is de wijnstok en wij zijn de ranken. Als levende wijngaardranken moeten wij onze zielen openen voor de goddelijke Wijnstok, Christus, die met zijn sap tot in de uiteinden dor ranken wil doordringen. Traagheid zou het teeken zijn van verval, van den dood. Klopt het hart van Christus, met buitengewone slagen, dan moeten ook de gehei me weefsels, welke ons vereenigen met Hem, trillen van liefde en ijver. Billijk is het dus, dat. de geloovigen der geheele wereld, in zeke re mate, deelen aan de Eucharistische blijheid der gelukkige deelnemers te Lourdes. De beteekenis der Eucharistisch^ Congres sen is vooral hierin gelegen, dat zij de eenheid en do levensvatbaarheid der katholieke Kerk bewijzen, zij toonen zichtbaar aan alle recht geaarde zielen, waar het levend middelpunt is van den waren godsdienst: Jezus tegenwoordig onder de brooze gedaante der Hostie. Deze Congressen bewijzen de eenheid der Kerk, omdat duizenden geloovigen, saamge- stroomd van alle punten van den aardbol, zich één voelen in hetzelfde geloof en in denzelfden eeredienst van den persoon van Christus. Zij verklaren zich één met het geloof van twintig eeuwen, die hen voorafgingen. Welke seete of welke godsdienst kon bogen op zulk een won dere en zulk een standvastige harmonie van geesten en harten! Die congressen bewijzen ook de levensvat baarheid der Kerk. Ten spijt van de vijanden der Kerk, die haar ontbinding en dood voor spellen, toonen deze congressen de groeiende kracht harer hiërarchie, die ongemeene ontwik keling harer werken, de weerstandskracht te gen de vervolgingen. Steeds schitterender worden die congressen gehouden, de geloovigen stellen er meer en meer belang in, hun geloof en hun liefde van 'Jezus zijn daardoor machtig aangegroeid. Vertrouwen en gloed in den strijd tegen de vijanden van hun geloof aankweeken, ziedaar waarom in 't algemeen de Eucharistische con gressen ook thans nog dienen. In onze Eucha ristische congressen voelen onze christenen in hunne harten den geest van Jesus Christus weerkeeren; de moed herleeft bij hen, die be hoorden tot de kleinmoedigen, die door hun traagheid of zelfs door hun tegenwerking de actie van meer ijverigen verlamden; men doet alle zuiver mensehelijk gevoel in zich zwijgen om zich openlijk vereend te toonen door den band des liefde, welke de Eucharistie vormt, men overtuigt zich, dat het vijandelijk leger, wel- 'cht thans nog zeer sterk, slechts een leger van 8 aten is, dat zich in waarde nooit kan meten EEN LESJE. Gisteren werd door den ambtenaar van het O. M. bij het kantongerecht tegen iemand, die bij een rijwiel-overtreding een valschen j naam had opgegeven, een boete geëischt van 15 voor dien valschen naam. „Dat moet nu maar eens uit wezen", zeide de ambtenaar. i En inderdaad; op dit gebied wordt „binnen en huiten de muren" van Haarlem blijkbaar 'véél gezondigd. I Een fietser, die zonder licht rijdt ol op trottoirs of verboden wegen, ziet er in zes van de tien gevallen blijkbaar geen beenen jn, om als een agent hem te pakken krijgt, 'een valschen naam op te geven! 1 De hooge boete, die gisteren werd geëischt (er zijn al een paar lui veroordeeld voor het zelfde feit tot 10.— boete, terwijl de boete Ivoor de rijwielovertreding slechts 1.— be droeg) is een les voor anderen. Wie niet zoo eerlijk is dat hij bü een ver diende terechtwijzing door de politie, ook roy aal zün naam wil noemen, moge dan beden- iken dat het verzwijgen van dien naam hem leelijk kan opbrekenl Uitkeering van Vierhonderd Gld. SIGFRID KARG-ELERT. Nu Louis Robert een programma gaat uitvoe- j ren met uitsluitend werken van Karg-Elert, 1 is het zeker de moeite waard wat bijzondere aandacht aan dezen componist te schenken. Karg-Elert is nu eenmaal een van die mo dernen, die altüd kans heeft door het onwel- I willende publiek bü eerste kennismaking voor oen brutalen kwajongen te worden uitge- scholden. De publieke opinie over moderne componisten is meestal een afschuwelük „pro- :duct" van onrechtvaardigheid en harteloos heid- Daar wordt nu wel niet op de eerste plaats de componist door getroffen, want die voelt zich in zün eigen innerlük wel vei liger dan in de wereld maar wèl de uit voerende kunstenaar, die zich door serieuze studie geheel concentreert in den geest der werken en ze aldus beter kent dan het pu bliek en dus ook weet in hoeverre de com- 'ponist wordt miskend. Maar och, het is be- i ter optimistisch te zün en we willen dan hopen, dat men ook eindelijk onder de men- 1 sehen rustig over Karg-Elert kan praten: er i zün er gelukkig nog altüd, die weten dat de kunst liefde eischt op de allereerste plaats I en dat die liefde nimmer onbeloond blüft. Want de waarheid verloochent zich nooit en wat verkeerd is, wreekt zichzelf, j We kunnen Sigfrid Karg-Elert eigenlijk tot geen enkele school rekenen: hii slaat op 'zichzelf en nu bepalen we dit niet naar het j origineele u i t e r 1 k van zijn muziek, maar j wel wezenlijk naar den oorspronkelijken geest j van zijn werken. Velen der moderne oomponis- I ten hebben het orgel om zoo te zeggen be- j schouwd als een geconcentreerd orkest; ze componeerden dan ook absoluut-orkestraal en negeerden dan vanzelf het eigene karak ter "van het orgel. De groote, in-zichzelf-vi- breerende klank van het orkest is de uiting van de sensitieve bewogenheid der mensche- lükheid, de orgelklank is de uiting van dat innerlijke leven, dat schijnbaar onbewogen is, omdat we er niets sensitiefs in voelen, j maar dat even sterke levenskracht heeft. In een echt orgelwerk is de gevoelsuiting zóó jbeheerscht, dat ze vanzelf in het rythme en de „starre" klank van het instrument is op- gelost. Nu is het merkwaardig dat het juiterlük van Karg-Elert's orgelmuziek toen iets orkestraals heeft, maar hij een nauwlceu- rig opmerken ziet men dat deze componist met andere bedoelingen de klankverscheiden heid van het moderne orgel gebruikt dan de meeste andere. Karg-Elert is een idealist, want zün muziek is idealistisch; het zou on zinnig zün een zekere traditioneele orgel- stijl als maatstaf voor de „kerkelük-religieu- se" waarde van zijn werk toe te passen. De eenige maatstaf isde eigen aard van zpn muziek. Men denke niet dat dit een on mogelijkheid is, dat we hiermee ,de kracht vernietigen voor een gezond oordeel! Wü heb ben te hooren wat deze componist ons zeg gen wil, want niet Voor niets werden wij ge troffen door zün oorspronkelüke harmonieën, door zün positief-geprononceerde rythmen, door de geheele, onmiskenbaar-suggestieve kracht van zün eigene oontrapunctiek! En al Blijft ge nu maandenlang vreemd voor deze muziek, dan is er nog geen reden u-zelf af te keeren van dezen componist; maar dat zal j niemand zün, die welwillend luistert. De tijd tot heden heeft ons doen zien, dat de schyn- j haar ongevoelige klank van zün harmonieën waarlijk geen hardheid is, dat zün eontra- punctiek niet onbewogen-verstandelijk, maar j wel zéér büzonder geïnspireerd is, dat de oon- ceptie van zijn melodieën niet gezocht, maar héél natuurlijk is, eindelük dat héél zün be- j werking van melodie, harmonie en rythme, j overal zuiver beheerschte uiting van gevoel I eu fantasie is en nooit een vlek van ijdelheid heeft. Het ergste verwijt aan Karg-Elert is: te beweren dat hü sohrüft om de bereiking van uiterlijk effect; bü zal nu eenmaal door ouderwetsclie, eigenzinnige menschen altijd gehaat btijven, omdat hü ziin harmonieën componeerend vindt en voelt, terwül die vij anden van zün moderniteit die harmonieën alleen voor dissonanten willen aanzien, om dat, ja waarom?....Zelfs zijn meest „bru tale" werk: Improvisation over het Engel- sclie choral „Nearer to thee my God", dat uiterlük een* plastische natuurschildering lijkt, is wezenlük van dieper inhoud: een ern stige beschouwing van het werk geeft dade- lük deze overtuiging! Karg-Elert's muziek is niet sensitief en toch gevoelig, niet liarts- tochtelük, maar vol mannelijke kracht, nim mer sensueel, maar altüd rük aan geestelijke schoonheid. Hü heeft zijn eigen stijl, omdat de bebeersching van zün zielsuiting volko men sterk en rustig is. Daarom is ihij een echt orgelcomponist en misschien zullen de I tüden nog eens zeggen dat hü een klassieke componist is. j Op de uitvoering van het Karg-Elert-pro- gramma, dat wellicht wel beden bekend zal zün, komen we nog terug, j H. F. A. PUOV. STATEN VAN NOORD-HOLLAND. (Vervolg). Bij de ontiwerp-begrootLng van het gesticht Meeirenberg' wees do heer lie Vries op de g'roote mutatie van het personeel in het ge sticht Meerenberg en voorts op de ongunstige verhouding van verplegend personeel to Moe ren berg' met dat te Duinenbosch, waar vijfde klas patiënten verpleegd worden. De heer Van Lennep, becijferd3 dit do mutatie inderdaad niet zoo ernstig is en voegde er aan toe dat de mutatie in 1914 veel ge ringer is. Vooral blijkt de deugdelijkheid van het systeem om de ve rplegende n buiten te deen wonen. Dat er voor vijfde klas patiën ten niet zooveel vefpteegenden zijn als voor de andere is tie danken aan het feit dat cle verpleging der vijfde klas patiënten, (die bij elkaar wonen) gemakkelijker is dan die van de patiënten in hoogere klassen. -De heer Mr. Heer kens Thijssen ver dedigde een amendement om alsnog aan de Wilhelmina-vereenigiog f 400 subsidio te ver- leenen voor het sanatorium „de Leemkolk" waar verpleegsters geheel gratis verpleegd kunnen worden. Do heer Van L en nep bestreed dit amen dement omdat het niet aangaat dat Meeren berg, dat reeds zooveel kost aan de Pro vincie, zelf gaat subsidieeren. Logischer acht spr. dat de vereeniging bij do Provincie aan klopt om subsidie. Do heer Boreel van IIo gel an den bestreed eveneens het amendement. De heer Mr. H e e r k e n s T h ij s s e n zou- het betreuren als de vereeniging door gebrek aan steun Waar werk niet zou kunnen voort zetten. Met de Provincie heeft de vereen, niets te maken. Wel mot de gestichten en schier overal komt de subsidie via da ge stichten Sur., wijst op de gemeente Rotter dam, die liet doet via „Maasoord1". Spr. be veelt £ijn amendement warm aan. Het amendement van don lieer Heerkens Thijssen werdt verworpen met 43 tegen 11 steromen. De lieer L i e f t i n c k, verdedigde het donk- beeld om den naam van het Krankzinnigenge sticht „Meerenberg", dat in den volksmond een zeer ongunstige beteekenis heeft gekre gen, te veranderen, De naam doet afbreuk aan de instelling, wellicht dat met naamsver- andeting dat ©enigszins verandert. De heer Boreel van Hogelanden 'heeft nog niet vermogen t© ontdekken hoe i de moeilijkheid is op te lossen. Aan de com- missie zal echter het verzoek worden voor gelegd en zoo ©enigszins mogelijk, zoo kan spr. wel verzekeren, dan zal het ingewilligd worden. De ontwerp-begrooting 1915 wordt goedge keurd. De irekening 1913 van het gesticht Duinenbosch werd goedgekeurd, alsook de ont werp eerste suppletoire begrooting van het gesticht Duinenbosch. Bij de behandeling van do ontwerp-begroo- ting van. 1915 van het gesticht Duinenbosch wees do hear Thomassen erop dat der commissie was opgevallen in welken trooste- loozen toestand de zalen verfceeren in Duin en Bosch. Spr. verzoekt daarvoor voorzienin gen te heffen. Verder wijst apr. op liet slech tere klimaat van Duinenbosch dan dat van Meerenberg en wijt daaraan den slechteren gezondheidstoestand. Hij dringt aan op be- bossching van de omgeving van Duinenbosch. De begrooting werd goedgekeurd. Bij het voorstel om een bijdrage te geven in de kosten van den bouw van een nieuwe sluis met itoeleidinglsteanalen te IJmuiden sprak 'de heer Vermeulen er zijn vrees over uit dat de spoorbrug te Velsen dikwijls zal aangevaren worden door de schepen. De nieu- j we sluizen toch zijn ontworpen op een scheeps lengte maar van de spoorbrug. Spr. vreest j voor de spoorbrug hetzelfde lot als de voet- 1 brug getroffen heeft. Deze werd ook zoo dik wijls aangevaren niet met opzet, maar spr. neemt aan door de positie van het ka naal dat zij moest worden afgebroken. I De heer Kappeyne van de Coppel- i 1 o, antwoordde op deze technische kwesties niet te kunnen antwoorden, maar dat is ook niet noodig, en onnuttig. j Do Staten beoordeelen alleen o"f do aanleg van nieuwe sluizen in" het belang der Pro- vincie is en of daarvoor een bijdrage zal worden gegeven, al maken de Staten aan- merkingen op den bouw, dan zal dat toch niets afdoen aan de plannen van het Rijk. j De heer Vermeulen meent dat hier een belang van de provincie mede gemoeid is, j want het is mogelijk, door de slechte positie der sluizen, dat de brug wordt aangevaren en beschadigd en het verkeer per spoor en per bcot gestremd. i De voordracht om een bijdrage te vcrleenen wordt aangenomen. j Toegestaan werd de verhooging van de reeds toegezegde bijdrage in de kosten van verbetering van den aanlegsteiger aan de Van Ewfjcksluis. Goedgekeurd werden do voordracht tot aan- en verkoop van gedeelten Amstelwaterde Voordracht om aan O. A. Rijnbeek te Uithoorn de door hem betaalde pachtsom en de op de verpachting gevallen kosten terug te geven; de voordracht om een bedrag van ten hoogste f 4700 beschikbaar to stellen voor het doen van proefnemingen tot behoud en aanwinning yan grond langs de hooge gronden te Muiderberg; de regeling van de vergoeding voor reis- en verblijfkosten te genieten door 'de ambtenaren van den pro vincialen waterstaat; de wijzigingen van de bijzondere reglementen van bestuur voor het ambacht van West-Friesland, genaamd Geest- nerambacht en voor de banno en den polder Ursem. de wüziging in 'het reglement van rlen polder de Buitenlanden onder Assendelft, en van den Binnendüksehen Buiten velderschen pol der. Goedgekeurd werden de suppletoire begroo tingen der provinciale inkomsten en uitga ven over 1913 en 1914 en besloten werd een geldleening aan te gaan groot 182,000, te gen ten hoogste 4K pet. 's-jaars. Bü de begrooting voor 1915 ten dienste van de provincie wees de heer BOISSEVAIN er op dat het hem opgevallen was hoe weinig wegen de Provincie in eigendom bezit en hoe slecht de toestand der Rükswegen is. Hij verzoekt daarvoor de tusschenkomst van de provincie en vroeg tevens de aandacht voor de kwestie hoe de wegen stofvrü zün te ma ken. Do lieer THOMASSEN vestigde do TELEFOON 1770. dacht op verschillende punten. Ten eerste vroeg :hü om den bouw van woonhuizen e.a. in schoone streken te regelen. Hü wees daar- bü op de verordening te Laren en op den gevelwedstrüd te Haarlem en omstreken. Spr. vroeg de tusschenkomst der Provincie; ten tweede vroeg spr. dat ieder Statenlid een stel provinciale verordeningen krügt. Ten derde wüdde spr. zün aandacht aan het feit dat de duinen niet voor het publiek toegan- kelük zijn. Men zegt dat het publiek het natuurschoon vernielt en spr. zal dat niet te genspreken. Daarom sluiten de eigenaren hun eigendom voor het publiek, en ook spr. zou zich enkele malen bedenken om zijn eigen dom open te stellen met de zekerheid dat het vernield zou worden. Toch vraagt spr. of men het publiek opvoedt met prikkeldraad. Beter acht hü het publiek op te leiden door het langzaam aan toegang tot de duinen te geven. Daarvoor zou spr. zoo gaarne zien jdat de provincie haar terreinen openstelde; in overleg trad met Amsterdam, die vele hec taren grond bezit voor de waterleiding en met particuliere eigenaars, om hun terreinen hü openstelling te beschermen. Ten slotte vraagt spr. of de Provincie zich niet den eigendom kan verzekeren van terreinen^ om deze open te stellen voor het publiek. De heef Thomassen vroeg hoeveel maal advies is ge vraagd aan cle Heide-Maatschappü, die door de provincie gesubsidieerd wordt, waarvoor deze het recht heeft advies te vragen. Ein delük vroeg spr. om een nieuwe Statenzaal, daar de tegenwoordige vooral in deze dageD onvoldoende is gebleken. De heer VAN EMBDEN maakte een op merking over het convoceeren der Staten. Hü werd door den VOORZITTER beant woord. De heer BOREEL VAN HOGELANDEN antwoordde den haer Thomassen, dat volgens Ged. Staten, de woningbouw niet gereglemen teerd mag worden. Ieder moet vrü zün om zijn woning in te richten, zooals hü verkiest. Hoogstens kunnen Ged. Staten toezien op een aanmoedigen der verordeningen, zooaLs die te Laren zün gemaakt. Toch moeten de ge meenten vrü btijven. Verder wees spr. er op, zelf als duingrondeigenaar en wellicht spre kende namens vele duingrondeigenaars, dat het hen geen grooter genoegen doet dan an deren te laten profiteeren van het schoon hunner eigendommen. Zü kunnen dat echter niet, omdat het publiek den boel vernielt. Een zeer sterk staaltje is zeker wel, dat een maatschappü, die er belang bü had, haar ter reinen te doen kennen, haar duingrond open stelde, doch hem weder, wegens verregaan de vernieling, moest afsluiten. Spr. hoopt dat j het publiek werkelük wüzer zal worden cn voorzeker zal dan blyken dat de eigenaren van duingrond niets liever doen dan hun ter reinen voor het publiek openstellen. Het prikkeldraad dient niet ter opvoeding maar ter bescherming van de eigendommen. Ook spr. heeft dikwüls geprobeerd de duinen open te 6telien en een beroep te doen op do welwillendheid van het publiek, doch kwam steeds bedrogen uit. Het vei'zoek om de Sla tenleden te voorzien van een stel verordenin gen zal ernstig overwogen worden. Van dc Heide-Maatschappü zün inlichtingen ge vraagd, welke ter griffie kunnen worden in gezien. De heer VERKOUTEREN gaf als zün mee ning, dat de provincie wel niet kan verplich ten sierlük te houwen, maar zü kan toch voorkomen dat er lcelük gebouwd wordt. De VOORZITTER merkte op, dat een her ziening der verordeningen in bewerking is en vraagt den heer Thomassen tot zoo lang geduld te hebben, Verder wüst hü er op dat het een züner wenschen is dat de Provincie duingrond in bezit krügt en dit wellicht dan ook niet zoo lang meer zal duren. Meer kan spr. er op dit moment niet van zeggen. Ook spr. acht verbetering van de wegen in de pro vincie zeer noodig. Zoo kende spr. bü ?-Ün komst te Haarlem geen slechter weg dan die van Haarlem naar Amsterdam. De begroe ting 1915 werd goedgekeurd. Tot buitengewoon lid van Ged. Staten vol gens art. 89 Prov. Wet, werd benoemd dc heer H. J. Calkoen. Door den heer FABIUS es. was een voor stel ingediend om van Ged. Staten de jaar wedden te verhoogen Van 2500 op 3000. Do heeren Boissevain hadden reeds voorge steld deze jaarwedde te brengen op 4000. Om reden dat een groot aantal leden dc vergadering reeds verlaten hadden, werd be sloten deze voorstellen aan te houden tot dc najaarszitting. Hierna werd cle vergadering gesloten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1