DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. He oorlog in Europa. ™EEBSTF=BLlDr" Witte Schoentjes P. W. TWEEHUIJSEft, Voor het Vaderland. Kindephugivesï 29-3l-339 HaarS®vai It si R©osl© ÜCsuiis. ABONNEMENTSPRIJS» Per 8 maanden voor Haarlem Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd drom der gem.) - 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland fratfco per post - 1.80 Afzonderlijke nnmmers iareffiiK vxan ftètiacfio era Administratie intercommunaal Telefoonnummer I4S6. PRIJS DER ADVERTENTIëNt Van 1—6 regels 60 cent ("contant 50 cent). Iedere regel meer 10 cé, Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct. per regel. Buitenl. 20 et Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ct. coDtant). gulden bij levenslange onge schiktheid tot werken. Alle betalende abonné's op dit blad, die in het bezit een» verzekeringspolis zön, «Hn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd "onri GULDEN bij ff* fit GULDEN bij H GULDEN bij fÈfl GULDEN bü verlies van een i yerlies van verlies van |l|| vcrRes van band of voet. 1 lü§ één oog. ÉJB één duim. |yp sfjl wijsvinger. GULDEN bij overlijden. GULDEN bij verlies van één anderen vinger. De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de MAATSCHAPPIJ ^HOLDANDSCHE ALGEMEENS VERZEKERINGSBANK'' te Schiedam, f,:it 9iuiiuner bastaat uit twse SsSadfn. AGENDA. 5 Augustus. Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond 8—9 uur R. K. Bureau voor rechtskun dig advies «zake arbeidershelangen. Groote Serk 2—3 uur Orgelbespe- speling door den heer Louis Robert. Zie programma Stadsnieuws. Bisschoppelijk Museum Jansstraat ,9 Geopjnd eiken dag van 105 uur, tegen betaling >an 25 cents. Uitgezonderd Zaterda gen eu R K. Feestdagen. Herlaaldelijk werd, in verband met de uit- noodigng van het „Roode Kruis" financiëel te steunfl, in de stad de opmerking vernomen, dat er vorloopig nog wel geen gewonden zullen wordn aangebracht, en dat daarom de steun ranaet „Roode Kruis" niet de eerst-noodige is. kamens de Mannen- en Vrouwen-Comité's voc Haarlem en Omstreken van het Roode Kuis kom ik de aandacht van de ingezetenen vstigen op de omstandigheid, dat het „Roode huis" niet alleen gewonden, maar ook zieken erpleegt en dat nu reeds bij de groote troepen macht te velde ten gevolge van de veranderde levenswijze talrijke zieken voorkomen, welke ter stond moeten worden ondergebracht in hospita len en ziekeninrichtingen. la de eerstvolgende dagen zal dan ook de hulp van het „Roode Kruis" uringend noodig zijn voor ziekenverple ging en te verwachten is, dat het hulp-hospitaal in het voormalig Instituut Prins, dat thans reeds nagenoeg voor zijn doel gereed is, binnen zeer korten tijd voor de verpleging van die zie ken in dienst zal moeten gesteld worden. De steun aan het „Roode Kruis" behoort dus wel degelijk tot de eerst-noodige. Haarlem, 5 Augustus 1914. Mr. J. HEERKENS THIJSSEN, Bestuurslid van het Mannen-Comité voor Haarlem en Omstreken van het „Roode Kruis". De gebeurtenissen van dezen historischen tijd volgen elkaar op met ontzettende snelheid. Wij iiebben ons bedrogen in de plannen en de gezindheid van Duitschland: wat wij een oogen- blik van ontspanning achtten, was niet anders dan de stilte vóór den storm.... de Duitsche legeraanvoerders hebben de Duitsche ultima tums op den voet gevolgd, en terwijl wij dit schrijven staan de Duitsche legers al een eind weegs in België en wordt dit ongelukkige land wederom de kampplaats van Europa, zooals het honderd jaar geleden is geweest Met deelneming en ontroering zien wij neer op de schrikkelijke beproeving die over België is gekomen. De tijd is er allesbehalve naar, om de verant woordelijkheid voor deze schending van het vol kerenrecht vast te stellen. Rijkskanselier von Bethmann Hollweg heeft gisteren in den Rijksdag gezegd, dat nood de wetten breekt, en dat Duitschland, in zijn levens belangen bedreigd, gedwongen is geweest aldus te handelen. Uit de forsche, indrukwekkende rede van den Keizer klinkt dezelfde toon Blijkbaar is dus den Duitschen regeerders méér bekend, dan de groote menigte weet; blijk baar zijn er dingen, die het Duitsche volk, dat als één man staat achter zijn Keizer, hébben gedwongen tot dezen vreeselijken krijg, die de historie van Napoleon, welke óók tegen héél Europa strijden moest, weer in ons geheugen j menioh en Stavelot (aan de AmblSve, aan Van ooggetuigen hoor ik, dat tegelijkertijd de hoofdmacht over Altenberg (ten Z. O. van Moresnet op Duitsch gebied gelegen)) is bin nengekomen. In de Belgische grensdorpen schenkt men geloof aan de proclamaties, die de Duitschers uitdeelen. In die proclamaties staat te lezen, dat Duitschland België te hulp komt. Zelf zag ik do dorpsbewoners de Duitsche troe pen toejuichen. Aan de Nederlandsche grens zijn enkele patroeljes Uhlanen op het zien van de Ne derlandsche grenswacht terstond terugge keerd. De Nederlandsche grens is door de Duitsche troepen blijkbaar opzettelijk ver meden. MAASTRICHT, 4 Aug. Ooggetuigen bewe ren dat de Duitschers in Visó aan het vech ten zijn met Belgische troepen. Visó m|oet platgeschoten zijn. Vluchtende, uit Belgiö gezette Duitschers trekken met have, goed en kinderen door. de stad. BRUSSEL, 4 Augustus. De Duitschers heb ben ons grondgebied betreden langs Gem- EEN HISTORISCHE DAG, DE 4e AUGUS DUITSCHE INVAL IN BELGI6. EEN HISTORISCHE DAG! 4 Augustus 1914 P.1.® dag zal in de Europeesche historie onver getelijk blijven! Duitschland, dat nu de oorlog gekomen is, ook onverzettelijk en geweldig aanpakt, heeft België onder den voet geloopen, en tracht, door 't Noorden van België heen, op Frankrijk in te dringen België's nationaliteit wordt dus geschonden, en opzettelijk! Nood breekt wet, zeggen de Duitsche rijks kanselier eu de Duitsche keizer Zou het waar zijn? Een diepe ontroering is er gistermiddag ge- gaan door ons land toen het bericht bekend werd van de overschrijding der Belgische grens j door de Duitsche legers Neder land's onafhankelijkheid is vooreerst non niet in gevaarhet is waar. Ck>ch we denken nu allicht aan het „heden u, morgen mij aan de onbetrouwbaarheid van diplomatieke afspraken, aan al die geheime roerselen, die het leven der staten beheerschen. Nevens de uitvoerige berichten in het Tweede Blad geven we hier over den Duitschen inval in dingen DOg belangwekkende tij- Allereerst de telegrammen van onzen eigen dienst en onze correspondenten. °Fr ,NS?LANDSCHE ONZIJDIGHEID. MAASTRICHT, 5 Augustus (V. D.) Hier verwacht men heden den grooten opmarsch langs de zuidgrens van ons land van een ge weldige Duitsche troepenmacht, die sinds de spoorlijn Spa,Ulflingon). Zij zijn reeds tot aan Hervé doorgedrongen. Het ministerie van oorlog bevestigt voorloopig' nog niets. Zeker is echter dat rond Luik in een straal van vijftien kilometer hevig is gevochten en nog gevochten wordt. Onze troepen bieden hevigen weerstand. Men verzekert dat rond Brussel ambulan ces worden ingericht voor de gemelde ont vangst van gekwetsten. De Duitschers zullen probeeren Luik in te nemen. In Brussel blijft de stemming betrekkelijk kalm, de huisvrouwen doen inkoopen in het groot. Het vooruitzicht binnen kort Duit schers te moeten herbergen schijnt ze niet af te schrikken. De Israëlieten van Antwerpen hebben hunne dankbaarheid betuigd voor de gast vrijheid die zij ontvangen en betuigen hun- na gevoelens van toewijding. In de omstre ken van Brussel worden maatregelen tot verweer genomen, MAASTRICHT, '4 Augustus. Ik kom zoo even per auto van de Belgische grens bij MoulandVisó, waar een gevecht in vollen gang is. Voorloopig vallen de Duitsche kavalerie, artillerie en mitrailleurs de Belgische Maas stelling aan. Groote afdeelingen volgen via Aubel, aan de spoorbaan VerviersHervéLuik, en Gemmenich. Een oogenblik reden Sleeswijk- sche huzaren den grooten weg naar Eisden, aan de Zuidelijke grens van Limburg, op, doch zoodra ze vernamen dicht hij Neder- landsch gebied te zijn gingen ze terug. iWij hadden een gesprek met een officier en eenige manschappen die last hadden de Nederlandsche grens te eerbiedigen. Ze waren zeer optimistisch gestemd, daar hun de meest fantastische berichten waren me degedeeld, o.a. dat Turkije en Japan aan Rusland den oorlog hadden verklaard, dat Rusland al weg was enz. Ze waren in groen grijs uniform en «jet dezelfde kleur doek om hun kolbak. Ze waren eergisterennacht uit Sleeswijk weggespoord en via Munster gisteren te Aken aangekomen. Onderwijl donderden kanonnen van de for ten, terwijl de Duitsche artillerie reeds tot aan de Maas was doorgedrongen, waarover men vannacht zou trachten een brug te slaan. De bruggen van Ar gen te au (aan den spoorweg Visó—Luik) en Visé deden de Bel- gen hedenmorgen om 4 uur springen. Er wa ren verscheidene vliegmachines in de lucht i ?6er hoog, doch werd er onophoudelijk met tartetsen op geschoten. Ik zag de bommen t -.Trmirpw-DT^vr ipringen, die een bruingrijze rookpluim lie- ANTWERPEN, 5 Augustus (V. D.) Een ten hangen. Met angst werd do vlucht der verbitterde volksmenigte plundierde verschil- meeste eendekkers gevolgd, doch do gra.ua- lendo café's aan de Keyserlei. Het Restau-ten sprongen wel soms vrij dichtbij" doch rant-Weber is half verwoest. Het wapen- raakten niet. Door mijn verrekijker kon ik sen lid werd van het Duitsch© consulaat af- j hier en daar troepen zien gerukt. j Een Nederlandsche douanebeambte had bij Daar de onlusten aanhouden, heeft de mi-1 Visé midden tusschen de Duitschers gezeten litaire gouverneur met toepassng van de en volgens een ooggetuige ligt het dorp half krijgswet een besluit afgekondigd, dat alle in puin en hebben zelfs do inwoners meoge- in de stad aanwez/.ge Duitschers vóór beden- j vochten. avond het grondgebied van Antwerpen moe-In Eysden is alles in de kloosters door het ten verlaten hebben. i Roode Kruis in gereedheid gebracht. De dok- I ters-colonne verlaat zooeven Maastricht. M s jVroirHT t: RUKKEN Y OORUIT. j Duitschers hadden oen manifest bij zich MAASTRICHT, 5 Augustus. (V. D.) De jn Franse he taal „au peuple Beige", waar- terugroept Doch wat nü dan toch kan gezegd worden, Is dit: dat een ontzaglijke ramp is gekomen op dezen 4en Augustus, met het overschrijden door Duitsche legermachten van de Belgische grens, over heel Westelijk-Europa. Nog is Nederland niet bedreigd. Duitschland's Keizer heeft duidelijk en onom wonden gezegd, dat bij zijn leven onze onafhan kelijkheid niet zou worden bedreigd De Duitsche gezant te Londen heeft gisteren verklaard, dat Duitschland de neutraliteit van Nederland plechtig beloofde te eerbiedigen. En de Duitsche officieren aan de Hollandsch- Belgische grens bij Maastricht zeiden tot „de Hollandsche vrienden", dat de Keizer strikte orders had gegeven, geen enkel man over de Nederlandsche grens te doen gaan. Zoo is onze neutraliteit en ons volksbestaan op dit oogenblik nog niet rechtstreeks bedreigd. Doch wij staan, van onze weerkracht bewust, en toegerust om 't vaderland te verdedigen als het moet, op het oogenblik als een vredes-eiland te midden van een woest golvende zee van oor log, die aan alle kanten ons omgeeft1 God alleen, die het lot der volkeren bestiert, weet het. En bij Hem ligt onze kracht, en onze toe komst. Tot Hem moet nu gaan ons gebed...-.) Mèt God voor het vaderland, dat is de leus van ons onafhankelijk volk in deze droeve, bange dagen. Voor het vaderland moeten wij alle offers die onze weerkracht vordert, met blijmoedigheid ver dragen I Leve de Koningin, leve het Vaderland! ^UTbVJORIMTIAIkT 2Ï, TELEFOON 1770. Haar'emsche Alleda jes Wo. 1393. AALMOEZENIERS BIJ HET LEGER. Wij vernemen tot ons groot genoegen, dat er door de Kerkelijke Overheid in dit B s- dom besprekingen zijn gevoerd met de mili taire autoriteiten, teneinde voor de geeste lijke verzorging der katholieke soldaten maatregelen te treffen, en met nog meer genoegen hooren wij, dat deze besprekingen zieer waarschijnlijk tot een goede uitkomst zullen leiden. De militaire autoriteiten hebben de argu menten en de voorstellen der geestelijke over heid met de grootste welwillendheid ontvan gen. Hoogstwaarschijnlijk zullen eenige pries ters tot katholieke aalmoezeniers bij de troe pen worden benoemd, terwijl daarenboven aan de directeuren der R. K. Militairen-ver- eenigingen bijzondere faculteiten zullen wor den gegeven om de soldaten te bezoeken. Tot een conclusie is bet nog niet gekomen, doch deze zal zich niet lang laten wachten. Wij wenschen do vele vrienden uit stad en omgeving, en'de ouders onzer met zoo goe den geest overal .bezielde militairen, met deze voortreffelijke maatregelen die. dank zij de geestelijke en militaire overheid in bet uit zicht zijn gesteld, hartelijk geluk! TUS! ONTROERING OVERAL. DE gisteren aan de Belgisch-Duitsehe grens is samengetrokken. Duitsche huzaren zijn opgesteld vlak over de grens en zorgen ervoor, dat geen enkele Duitsche soldaat op Nederlandseh grondge bied komt. Duitschers hebben Visé geheel en al overweldigd. De genie legde een nieuwe brug over de Maas in de plaats van die, welke door de Belgen was opgeblazen. NADERE BERICHTEN OVER DEN DUIT SCHEN INVAL IN BELGI6. Aan de particuliere berichten der N. Rott. Courant uit het zuiden van ons land en uit Brussel is nog het volgende ontleend: VAALS, 4 Aug. Hedenochtend tusschen 6 en 12 uur heb ik hij het Yiciianden- punt een Duitsch legercorps van 30.000 man België zien binnentrekken. in zij zeiden dat zij kwamen orn te bescher men, niet om te veroveren, doch dat alle tegenstand nutteloos zou zijn. OP DE HOLLANDSCH- BELGISCHE GRENS. Aan particuliere berichten uit Maastricht aan het „Alg. Handelsblad" is omtrent de actie der Duitschers en België het volgende ontleend Tegen den middag (van gisteren) waren honderden fietsers en vele auto's op weg naar do Belgische grens fc? Moulon, waar men, trots do zekérheid, hier Duitschers te vinden, toch zijn oogen nauwelijks geloofde, teen men voor Duitsche dragonders stond! Deze menschen waren allerbeleefdst, maar de kanonschoten en de vele onrustbarende, zelfs onheilspellend© berichten van mannen, Vrouwen en kinderen dio uit België over onze grenzen vluchtten, spraken van diepen ernst. Onophoudelijk donderden de kanonnen der Belgische forten, gelegen boven op den linker Maasoever, terwijl de Duitsche bat terijen vlak voor ons en geen 1000 meter van dé Nederlandsche grens, geregeld vuur- dén. !Er waren machinegeweren eu zwaardere kanonnen, die van het uiterste punt van den spoorweg MaastrichtLuik duidelijk zichtbaar waren. Bij de Belgische grens aan de overzijde dér Maas op den Pietersberg kon men de Duitschers van den berg zien neerdalen. Hier hebben de granaten der Belgische forten reeds groote verwoestingen aangericht. Overal staan huizen en dorpen, wellicht ook hooimijten in lichte laaie, zooals een vriend ons mede deelde, die aan de overzijde der Maas bij de Belgische troepen gestaan had, gewapend met een goeden kijker. Dé Maastrichtsche doctoren zijn thans ter plaatse, doch konden vanwege het geschut vuur niet verder. De kloosters vair zusters en paters te Eysden (de eerste is een kost school met honderden bedden) zijn gereed om de gewonden te ontvangen. Wij lezen voorts nog: Die Duitsche cavalerie-officier dien ik sprak het ging heel amicaal onder het rooken van een paar sigaretten vertelde mij dat ze morgen aan den overkant van de Maas moes ten zijn. Dat zou het nachtwerk worden. Eir was nog enkel artillerie en cavalerie in de gevechbslinie, maar de infanterie volgde en déze is thans reeds ter plaatse. Nu gaat hedennacht 'de stormloop op do hoogten, die hier een gtoede 100 metier boven de Maas stijl oprijzen, beginnen! Op het oogenblik (het is iO uur 's avonds) hoor ik het zwaar geschut De nacht zal dus ginds geen rust brengen, yanavond tegen 6 uur vlogen Belgi sche vliegmachines boven de door de Duit schers bezette streken. Een kakte af boven Rijckholt en Mesch in ons land en verdween teen over de Belgische heuvels. Er werd op beide duchtig geschoten. Boven in do lucht vlogen de kartetsen uit elkaar, doch zonder te I-aken. Het was een indrukwekkend ge zicht. Met ingehouden adem volgde men den twee dekker, [die op een gegeven oogenblik recht naar beneden schoot, zeker om te verkennen en toen, zonder geraakt te zijn, weer snel steeg om naar den kant van Luik geleidelijk doch zeer snel te verdwijnen. Dat waren spannende oogenblikken om niet vergeten. De viesbruine of ook wel lichtgrijze pluimen der uiteengespatte granaten losten zich langzaam op in do licht bewolkte lucht, zoodat wie geen kijker hadden meenden luchtschepen te zien. Ik sprak een Sleeswij ksch dragonder, een keu rig fonkelnieuw grijs-groen uniform, (hij zei dat het oorlogstenue wa3) die van oordeel was dat de Rifssen schuld van alles waren en hij en zijn kameraden voor den ooidog zelf niet veel voelden. Maar„wij gaan niet terug, niemand van ons denkt daaraan. De, Rus is al weg; Japan en Turkije hebben den oorlog verklaard, de Russische vloot is vernietigd. Ik wilde geen illusiën veratoren en zweeg. Maar toen kwam er eerst een pakje cigaret- ten te voorschijn, daarna een even groot pak verbandwatten. I Ik had een gevoel of we op manoeuvre wa- ren en niet in den oorlog. Maar de kanonnen j donderden steeds door en boven op gindschen berg zag ik even daarna door mijn kijker dui- delijk Belgische soldaten over de vruchtbare j en lachende velden trekken. De Duitschers i spraken van Nederland als „unsere Freunde" die ze geen kwaad wilden doen, integendeel en dat heeft den velen aanwezigen Maastrich tenaren er waren zelfs jonge meisjes met j fietsen /neer vertrouwen gegeven dan zelfs J de verklaringen van onzen Premier, gisteren j in de Tweede Kamer afgelegd. De notaris te j Eysden toonde me een plakaat, door de eerst- aangekomen dragonders uitgereikt bij hun in 'galop rijden binnen onze glenzen. j Ze vroegen den weg naar de Maas eu trok ken terstond terug toen ze van de aanwezige marechaussée vernamen, dat ze op Neder- 'lèndsch grondgebied waren. Intusschon I hadden ze al enkele exemplaren uitgedeeld i van een in 't Fransch gesteld manifest, waarin de commandeerende generaal van het Duitsche j Maasleger den Belgen meedeelde, dat de Duit schers als vrienden kwamen, dat ze niets te vreezen hadden en meer van dergelijke fraaiigheden. De bedoeling moge goed zijn, doch er liggen in Moulan doode boeren en om trent het, lot van Visé zijn de mededeelin- gen zoo tegenstrijdig, dat ik niet waag ze 'neer te schrijven. Op het oogenblik (het is middernacht) is Maastricht nog niet naar bed. ST. PETERSBURG BEDREIGD. Wij hebben gisteren van een zeeslag in de - Oostzee bericht. Uit Louden seint men hier-- oorlog van Oostenrijk tegen Servië neutraal zal over aan de Tel.: blijven. „De bezetting der Alands-eilanden door de Duitschers wordt hier als een zeer belang rijk feit beschouwd en wel in de eerste plaats, omdat Duitschland thans de Russische vloot geheel ingesloten en daardoor wellicht ge- machteloosheid gedoemd heeft. De Alands-eilanden kunnen de buitenste verdedigingslinie van St. Petersburg ge noemd worden, zoodat dit thans ook bedreigd wordt. Een mogelijke opstand van Finland tegen Rusland, zou Duitschland op het oogenblik zeer ten stade komen, terwijl, last not least, de anti-Russische stemming in Zweden ook een belangrijke factor zou kunnen worden, waavmedie Rusland rekening zou dienen te houden." Uit Stockholm wordt geseind, dat sche pen van de Norddeutsche Lloyd met Duitsche troepen aan boord naar Finland opstoomon. OOSTENRIJK EN SERVIë. Het nieuws uit Servië blijft weer schaarseh. Het volgende is „officieel Servisch oorlogs nieuws", docb of het betrouwbaar is, weten wa niet: De Oostenrijkers hebben de Servische grens zoowel uit bet noorden als uit het westen aan gevallen en wel voornamelijk de volgende punten: Poserewata, Semendria, Bel|grado, Losnitza. en Mokragor. Zondagmorgen was nog geen duimbreed grouds van Servië door Oostenrijksche troe pen bezet Dit resultaat 'heeft de geestdrift der Serviërs verhoogd. Men houdt het er voor, dat de Oostenrijksche generale staf het weerstandsvermogen van Servië heeft onder schat en onvoldoende strijdkrachten tegen de Serviërs heeft in het veld gebracht. „Zoowel Belgrado als Semendria zijn visch gebleven. „Op 'het oogenblik bevindt prins Peorge zich in Belgrado en de kroonprins V.idt n 5persoon de verdediging van de Doiiau-linie. j „Gisteren (Zaterdag dus) /werd in liet Skoepstjina een telegram van ilm kroonprins voorgelezen. Een belangrijke passage daarin beeft betrekking op Rusland en Caaar Ni- colaas. „Het telegram luidt: „Zij' (Rusland en de Czaar) volgen mtei opmerkzaamheid en sympathie onzen strijd. Wij hebben verzekeringen van hen ontvan gen dat zij in ieder geval hun daadwerke lijke belangstelling in het lot van Sesrviië zullen betoonen. Ook bevestig ik met genoe gen, dat wij, in onze rechtvaardige zaak, de sympathie hebben van Frankrijk en Enge land. Ten einde Servië te isoleeren, hebben de Oostenrijkers partij getrokken van de miedaad te Sarajewo; maar Servië bezit op het oogenblik groote vrienden en trouw# bondgenooten.' ENGELAND. LONDEN, 4 Aug. (V. D.) Tot opperbevel hebber der vloot is benoemd Sir John Jellicoe. RUMENIë. BUCHAREST, 4 Aug. (V. D.) In een extra editie der dagbladen wordt medegedeeld dat de Kroonraad heeft besloten dat Rumenië bij den INI 400 300 II

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1