DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
De oorlog.
Vetieeren Laarzen
P. W. TWEEHUIJSEN,
Onze Gratis-Ongelukken Verzekering.
TELEGRAMMEN.
IOOO
400
300
150 GULDEN bij verlies van één oog.
IOO GULDEN bij verlies van één dui m
Intercommunaal Teieffoonnummer I4S6.
--J j
barteljühisstbaat
Kart Verslag m is Vergadering
der Tweeds Kamer.
Haarl@msche Alledagjes No, 1422.
ttOEN^DAC 1 SEPTEMBER 1914
33ste Jaargang No. 8S30
Bureaus van ftedaotie en Administratie
Kindertui invest 29-31-33, Haarlem
PRIJS DER ADVERTENTIëNi
Van 8 regels 60 cent (contant 50 eent). Iedere regel meer 10 ofc i
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel BuitenL 20 et
Wij zijn nog altijd in afwachting.ea ik hoord<\deü afent' hf «rootsche mom-
Sedert drie'dagen wordt er bij Saint Quentin ment wijzend, met ingehouden woorden zeg-
gestreden, zegt een Fransch officieel bericht.
Doch wat er gebeurt is een geheim voorloopig.
Het is hier blijkbaar een geweldige krachtsin-
spanning' van de F ranscbe aanvoerders, en als
zij ook dezen slag verliezen, moet inen aan de
kans om er boven op te komen, voor de Fran-
schen wanhopen!
Parijs is dan aan de beurt-
In de Vogezen en Lotharingen noemt de
minister van oorlog het „een ware belegerings-
ooriog". Dat duidt blijkbaar op de ontzettende
verbittering waarmee van beide kanten den strijd
wordt gevoerd, en waarbij ieder huis, iedere
schuur, ieder heuveltje afzonderlijk wordt ver
dedigd en aangevallen
De gezamenlijke actie in het Noordoóstfiont
wordt volgens de Fransche lezing gevoerd tus-
schen de Maas en Rethel aan de Aisne, De
groote slagvelden van precies 44 jaar geleden
bij Sédan! is de Duitscher dus al voorbij.
Duiische berichten hebben intusschen gemeld,
dat de Franschen bij Rfthel zijn teruggeslagen.
In het Oosten, bij Toul, Verdun en Epinal hou
den de Franschen zich o'ijk baar op den gewel
digen vestinggordel die daar ligt, nog staande.
Wat de Russen betreft, de hoop dat deze gauw
.voor Berlijn zullen staan, moeten de bondge-
nooten maar opgeven. Na de geweldige over
winning van generaal van Hindenburg zullen
de Russische korpsen over de geheele Unie moe
ten teruggaan.
Over België hooren we uit een of andere
Duitsche bron, dat Antwerpen beschoten wordt.
Echter wordt dit officieel niet bevestigd. Maar
dat het er van komen zal, lijkt wel zeker.
'jSR'l'Ë.VEN HST PaüSJS=
I.
&ié ze andors misschien nooit te zién hadden
gekregen, eens kunnen bewonderen.
H«t Conclave ie Slome.
TELEFOON 1770.
27.
Alle betalende abonné's op dit blad, die in
het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn
volgens de bc palingen op de polissen vermeld,
tegen ongelukken verzekerd voor:
GULDEN bij levenslange onge-
schiïtheid tot werken.
GULDEN bij overlijden.
veilles, yan een
«De
üiobilisa&e '•van tw.os mills oen
GULDEN bij
hand of yoet.
ogl GULDEN bij verlies van één wljs-
vinger.
|E GULDEN bij verlies van één an-
deren vinger.
Do uitkeer!ng dezer bijdragen wordt gega
randeerd door d8 Maatschappij „HOLLAND-
SCHE ALGEMEENE VERZEKERINGS
BANK" to Schiedam.
ABONNEMENTSPRIJS»,
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de plaatsen, waar een agent la gevestigd (kom der gem.J 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 18»
Afzonderlijke nummers 003
Dienstaanbiedingen 25 et (6 regels), driemaal voor 50 ct contant).
AGENDA. J. Seirtember.
Gebouw Sint Bavo - R. K. Volksbond
R. K. Bureau voor rechtskundig advies
inzake arbeidersbelangen van 0—9 uur
Rederijkers.
Groote Kerk 2—8 uur Orgelbespe-
speling door deu beer Louis Robert. Aio
HaarL Mu-
programma Stadsnieuws.
Brongebouw 8 uur
ziekkorps. Concert.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
,9 Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. feestdagen.
op karren, die de noodige munitie van aller- Russische soldaten is zoo goed als geëindigd.
OVERZICHT. troepje in. de buurt van Aro de Triomphe
(Wij hebben, om de belangrijkheid der ge
beurtenissen, die zich iu Frankrijk en mis
schien ook straks in de Fransche hoofdstad,
voordoen, ons verzekerd van de zoo mogelijk
geregelde medewerking van een Parijsphen cor-
respondent, wiens eerste brief bier volgt B-en
zal natuurlijk rekening houden met de vertra
ging in de correspondentie, die het natuurlijk
gevolg is van de krijgsoperaties in do streken
tussclien Parijs en Nederland. Redactie
jj. Haarl. öt.)
Parijs, 25 Aug. Iai4.
Spontane zelfopoffering, ja, dat verwondert
mij niet van het Fransche volk met zijn tem
perament van kwikzilver, maar kalme, waar
dige zelfbekëersching, zooals het die toont
'sedert den. 'aanvang van den oorlog, zie, dat
Is eeu eigenschap die ik het nooit had toege
dacht.
Na de opwinding van het allereerste oogen-
blik heeft uien zich, zoowel in massa als in
dividueel een dwang opgelegd, die juist bij
het zich zoo heftig uitende gevoelsleven zoo
wel waardig als bewonderenswaardig is. Eu
wie macht over zichzelven heeft is immers
(terker dan wie een stad inneemt.
De staat van beleg hier in Parijs is dan ook
meer een wijze voorzichtigheidsmaatregel dan
«en noodzakelijk middel voor de orde te hand
haven. Niemand denkt er aan de regeering
tegen te werken of het de politie op eenige
wijze moeielijk te maken en het bericht van
het agentschap Wolff, meen ik, volgens
hetwelk zich hier te Parijs onlusten zouden
hebben voorgedaan maakt dan ook op iemand
die er midden in zit wel een heel wonderlijken
Indruk. Het is hier zoo rustig en kalm dat men
tnenschen met overspannen, zenuwen zou uit-
lioodigen hier een paar weken te komen uit
rusten.
't Dwaze bericht bevat la zooverre waarheid
'dat de mariniers zijn gearriveerd om de poli-
'jtio te helpen bij den gewonen patrouilledienst,
/.Want er zijn natuurlijk heel wat politiemannen
gemobiliseerd.
Afgezien van het feit dat ze natuurlijk veel
liever tegen les Alboches (de Duitschers) wa
ren gaan vechten dan op hun gemak Parijs rond
ite' kuieren, vinden deze stoere Bretonsche
kérels het wel aardig dat ze nu hun hoofdstad,
De politieagent die altijd meegaat om den
j*eg te wijzen en te instrueeren doet meteen
Sienst als gids, en daar zou een beroeps-cicerone
off wel een lesje aan kunnen nemen.
£eu paar dagen geleden ontmoette ik zoo'a
gen
En daar zijn ze onderdoor gegaan in '70,
maar daar passeeren ze niet weer...."
Dit geeft vrijwel de algemeene stemming
weer. Géén herhaling van '70. En ieder werkt,
mee, zoo veei in zijn vermogen is om dat te
voorkomen. De pers in de eerste plaats. Geen
jacht op primeurs, waar het berichten omtrent
het leger aangaat, Men stelt zich te vreden
met de officieele regeeringscommuniqué's, die
van groote waarheidsliefde getuigen en de
nederlagen ervan trouw vermelden als de over
winningen.
Het volk geeft blijk vertrouwen te verdie
nen het beheerscht zioh in al zijn uitingen
van droefheid en van vreugde. Geen luidruch
tige manifestaties, geen geënerveerde neer
slachtigheid, alleen een onwankelbaar vaste
overtuiging van eindelijk te zullen overwinnen.
Daarvoor wil ieder zich alles getroosten,
zich alles ontzeggen. Daarvoor verduren de
achtergeblevenen, vrouwen, moeders, kinderen,
de martelende onzekerheid; ze weten niets,
niets van degenen die zijn opgeroepen; van tijd
tot tijd misschien een briefkaart, zonder aan
wijzing van tijd of plaats. Ze weten alleen, dat,
als het Allerergste gebeurt, men hen zal waar
schuwen, Maft? ft is immers in 'fc belang: van
La Patriet
Allen, van den grootste tot de kleinste, de
achtergeblevenen en zij die aan de grensen
zijn, ze zijn vervuld van dit een» denkbeeld La
Patrie. Daardoor gedreven kwam bijvoorbeeld
een vrouw uit de arbeidersklasse bij een der
Roode-Kruiscommissies, om met een bruuske
beweging eene vijffrancstuk op tafel te
gooien.
„Ik moet iets doen, zei ze. Neem het nu,
want de volgende week zou ik het hebben ge
bruikt: om eten te koopen."
Het behoeft niet gezegd, dat de gevallen
waarin een vijffrancstuk bij wijze van spreken
het eenige kapitaal is, menigvuldig zijn. Er
wordt. uit. alle macht gewerkt om de materieele
ellende, door den oorlog veroorzaakt, zooveel
mogelijk te beperken op wat er soms aan orga
nisatietalent mocht ontbreken, wordt ruim
schoots aangevuld door goeden wik
Verscheidene firma's openen hu,n zaken weer
en laten hun gemobiliseerd personeel vervan
gen door vrouwelijke familieleden Dit voor
beeld is trouwens, door de regeering zelf en
door verschillende officieele maatschappijen
gegeven. Zoo doen op verschillende tramlijnen
en in .den, Metro vrouwen dienst, als conduc
teurs en controleurs. En de resultaten .zijn: zeer
bevredigend blijkbaar: de meeste trams rijden
geregeld, alleen is de dienst 's avonds om negen
uur afgeloopeh. We gaan met de kippen op
stok. Acht uur sluit alles, negen uur rijden dé
laatste trams. En dat is het eenige vrijwel,
wat Parijs een vreemd aanzien geeft en er den
staat, van beleg in herinnering brengt.
A. F. PETILLON.
DE ENGELSCHE SOLDATEN
IN FRANKRIJK.
(Eigen correspondentie),
Eenige dagen geleden heeft een correspon
dent van de Gorriere della Sera een bezoek
gebracht aan (het Engeleehe leger, dat zich
in Boulogne had ontscheept en van daar uit
ten oorlog getogen was. We nemen daaruit
het volgende over:
In Boulogne heb ik eindelijk hat Engelsche
leger ontdekt. Deze etad maakt thans den
indruk van een Fransche stad, maar met
een Engelselhe bezetting Men ziet Engelsoho
soldaten te voet, op de fiets, te paard, per
auto, in de hars, de restaurant®, op de bou
levards eu in het stadspark.
Reeds aan het station stiet ik op een re
giment. Schotsche Hooglanders, prachtige
kerels, trots van houding, het khaki-rokje
over tie bloote knieën, met khakirkousen
waarvan de omslagen de Scttmteche kleuren
verloonen. Op het hoofd de karakteristieke
muts, ook al in kfhaki kleur. De menigte
Loonde een groote bewondering voor deze
mannen en vooral de vrouwen gavbn hun
bewondering te kennen. Op iLet commando
„rust" werd de stemming vroo:ljjk, hier en
daar zelfs uitgelaten; telkens werd het liedje
ingezet en lachend door allen meegezongen;
„Are you Downhearted!!! No.!" De vroolijk-
heid steeg ten top, toen een dame, wellicht
oen Engelsche, van een naburig baJcon de
infanteristen toeriep: Are you downhearted!
Tot in de kleinste bijzonderheden hebben
de Engelsdhen gezorgd voor hun corps. Men
kan dat aan de kade te Boulogne zién. Daar
staan hóhdar-iëii groote' ope» 'wagensy
lei aard bevatten. Allo benoodigdheden voor
een leger zijn diaar: van hooi en stroo voor
de paarden af, tot honderdduizenden bussen
biscuits voor d» soldaten toe. De biscuits rijn.
in stevige kisten zoo goed verpakt, dat ik ze
van verre voor muaitiekisten aanzag.
In een andere hoek van de haven staan,
schijnbaar verlaten, maar toch gereed om
elk oogenblik te vertrekken en dienst te doen,
honderden chassis van automobielen en een
groot aantal zeer sterke last-auto's. De auto's
van de infendanoe met de veldkeukens en
dergelijke, zijn juweelen van reinheid en
éleganoe. Het ontbijt van de Engelsche sol
daten bestaat uit biscuits en marmelade en
de Fransdhe soldaten die dienst dioen hij de
bewaking, verklaarden dat hun dat voedsel
opperbest smaak ter In ©en aantal blikken
bussen dragen de Engelsche soldaten al!|e
mogelijke benoodigdheden rneft ziclit Daar
de regimenten soins eenige dagen moeten
wachten, voor zij naar het slagveld kunnen
vertrekken, .hebben de Engelschen op de
heuvels van Boulogne een schitterend tent
kamp opgeslagen. Het is zoo volkomen in
gericht, dat zelf® een voetbalveld niet ont
breekt. Reeds dagen lang trekt het eene En
gelsche leger na het andere door Boulogne.
Do soldaten zijn welgemoed en onbezorgd
voor de toekomst.
Het was al» gingen zij naar eeu sport-
feest. Een Engelsche dame vertelde, dat zij
in haar vaderland roerende afscheid-scênes
had gezien, toen de troepen wegvoeren. Maar
zoodra de schepen in zee waren, was alle
droefenis vergeten en het liedje „Are you
downhearted'' weerklonk overal.
Hoe sterk het leger is, mag ik natuurlijk
niet zeggen, maar dat het in samenwerking
met hét Fransche een machtige organisatie
kan vormen, is zeker. De resultaten zullen
zeker dezer dagen gehoord worden.
Tot hiertoe de Italiaansehe berichtgever.
Wij merken hierbij alleen op, dat deze
brief werd geschréven vóór de overwinning
der Diiitsohera bij St. Quentin!....
DB DBAADLOOZE TELE
GRAFIE IN HET DUIT
SCHE LEGER.
In de laatste jaren is de draadlooze telegra
fie in Duitschland zoo vooruitgegaan, dat de
organisatie in zekeren zin al een eindpunt
heeft bereikt. Men onderscheidt vaste, ver
plaatsbare en luchtstations. De vaste stations
bevinden zioh in de vestingen en hebben een
reikvermogen van 1000 K.M. Alle vestingen
zijn in staat met Nauen in verbinding te ko
men en van luchtschepen berichten te ont
vangen. De verplaatsbare stations worden door
zes paarden getrokken. Bij de zware veldsta-
tions zit het personeel op de wagens, bij de
lichte rijdt het er naast. Deze laatste zijn bij
de cavallerie ingedeeld en alle berichten der
officiers-patrouilles, die hier inkomen, worden
over een cavallerie-divisio naar het opperkom-
mando egzonden. De zware stations bevinden
zich in het hoofdkwartier, bij het leger-com-
mabdo en bij den cavallerie-staf. Hun reikver
mogen bedraagt 200 K-M., bij de lichte stations
is dit 60 70 K.M. Voor het inelkander zetten
en weer afbreken der stations is ongeveer een
kwartier noodig. De bestuurbare luchtschepen
zijn slechts met afzend-apparaten uitgerust,
zij hebben een reikvermogen van 800 K. M. Op
déze manier kunnen zij met de cavallerie-divi-
sie en de vestingsstations m verbinding komen.
HET LIJDEN OP HET SLAG
VELD, i
Na geconstateerd te hebben, dat ons Ne-
derlandscfhe Rcede Krak? in de lieele wereld
het liccgst staat, eebrijft de „Vox Medio",
een medisch tijdschrift, het volgende, dat wij
geheel voor rekening laten van het blad:
Wij hebben een half etmaal op het slag
veld vertoeft. En wij hebben ons. bedroefd
om de weinige zorg, die Duitsdbland zich
voor zijn gewonden gééft. In België is het
nog iets. Maar de Duitsche aanvoerders heb
ben slechts één ideaal: te overwinnen, 'tkost
wat het kost. Kan nmn de overwinning be
halen ten koste van duizenden gewonden, die
kermen ©n kreunen, welaan, men laat die ge
wonden links liggen, men trapt ze neer al»
het moet, als de stelling maar wordt veroverd.
De verschrikkingen van het slagveld zon
den heel wat kleiner worden, wanneeralle
gewonden direct opgenomen werden. Van de
duizend gewonden komen er mi waarschijn
lijk 900 om. Bij een goedrgeorgan.isoerden
voldoenden Roode-Kmis-dienst zouden van
de 1009 gewonden'slechts pk) sterven.
De verantwoording, die de Daitscho leger-
autoriteilen, die verzuimden, aan den ge
wonde te denken, op zich laden, is groot.
Maar wellicht worden zij er voor gesrtaft,
door zelf geschoten te worden, en uren op
het slagveld te lijden. Wanneer zi.i dan toch j
nog opgenomen worden, en herstellen, zullen
zij later misschien op hiet standpunt van wij
len dr. Blooker staan, en hem toegeven: de
gewonde' soldaat goot voor.
Eerst het Roode Kruis, dan het snetv-ilnr-
kanon.
OORLOGSHUMOR.
Het Italiaansehe Witzblatf „Travaso" ka
rakteriseert de overdrijvingen 'omtrent de
sterkte van .(bet Russische leger door het
volgende „telegram" uit St, Betpi'sburg:
Binnen zes dagen zullen deze drie m i 1-
lioen zich over do vijandelijk© grenzen
werpen. Men houdt er zich van overtuigd;
dat Duitschland do overweldiging dezer zes
millioen niet zal uithouden, wijl het op
Oostenrijk niet rekenen kan, daar het niet
bij machte is te keeren deze zes millioen
van den Czaar, die gistpren de 9Yt mi Ir
li oen reservisten de revue liet passeeren.
Het was een overweldigend gezicht deze
achttien millioen gewapenden te zien,
die knielend den zegen ontvingen van hun
nen Keizer!"
Tot op het oogenblik dat wij dit schrijven,
is er uit Rome nog niets bekend van de ver
kiezing van den nieuwen Baus.
Ja, we hebben alleen nog maar Iets gehoord
van de eerste stemmingen, gisterenmorgen
omstreeks 12 uur gehouden.
Wellicht-, dat in den loop van den dag nadere
berichten komen, die men dan onder „L a a t-
s t e Nieuws" of onder „Nagekomen"
verderop in dit nummer vinden zal
Het H. College der kardinalen telt op dit
oogenblik 65 leden.
Van deze 65 nemen er totnogtoe 5 7* de el aan
het Conclave. De drie Noord-Amerikaansche
kardinalen Gibbons (van Baltimore), O'Connel
(van Boston) en Begin (van Quebec) worden
nog heden of morgen verwacht-
Vijf kardinalen zijn verhinderd het Conclave
bij te wonen wegens ziekte: Guiseppe Prico,
aartsbisschop van Napels; Sebaatiano Marti-
nelli, prefect der H. Congregatie der Riten te
Rome; Claude Vaszary, tot 1912 prinsbisschop
van Gran en primaat van Hongarije, doch in
dat jaar wegens ouderdomszwakte als zoodanig
afgetreden; Franz Bauer, prinsaartsbisackop
van OJmütz; Francois-Virgile Dubillard, aarts
bisschop van Ckambéry.
Men weet, dat op Maandagavond 7 uur het
Conolave gesloten werd en dat sedert dien de
gemeenschap van de kardinalen met de buiten
wereld is afgesneden
Oih' half twaalf gisteren werd' do eerste stem
ming gehouden, wat buiten (waar een groot
publiek als gewoonlijk op de pleinen van St.
Pieter en het Vaticaan den héelen dag té waéh-
ten staat) kenbaar werd door den witten roök
uit den schoorsteen die in de Capella Sixtina,
de Stemmingszaal, uitkomt.
Men weet dat na een stemming die geen
resultaat oplevert, de stembriefjes worden ver
brand onder toevoeging van vochtig stroo, op
dat de rookwolk het publiek van de gebeur
tenis in kennis stelt!
Om kwart voor twaalf zag men uit den
schoorsteen van de Sixtijhsche kapel de tweede
„sfumata" opstijgen, hetgéen doet veronder
stellen, dat den geheelén morgen twee stem
mingen voor de verkiezing van den Paus heb
ben plaats gehad, die Oen onvoldoenden uitslag
opleverden
Om vijf uur gisterenavond zou de derde, en
zoo noodig daarna een vierde stemming plaat»
hébben
Daarvan 'weten we eóhter' tot op het Oogen
blik nog niéts.
ANTWERPEN, J Sept. (Part.) Vertrouw
bare berichten melden, dat het Leuvensche
Stadhui» yan buiten zwartgebrand i», doch
nog overeind staat. Het balkwerk van dé
groote stelling die er tegen-aan stond, is ver
nield. Van binnen evénwel zijn talrijke kunst
schatten vernield. Het aantal doodten uit de
burgerü zal ongeveer 100 bedragen. De stad
is zoo goed als geheel verlaten en maakt een
troostcloozen indruk.
DE VERWOESTING VAN LEUVEN.
BERLIJN, 31 Aug. Officieel wordt bekend
gemaakt, dat de Duitsche militaire autoriteiten
een volledig; onderzoek voorbereiden omtrent
het gebeurde te Leuven. Het resultaat van dit
onderzoek zal in zijn vollen omvang worden
bekend gemaakt.
ENGELAND EN DUITSCHLAND.
BERLIJN; 1 Sept. De militaire medewerker
van de"„Times" schrijft/dat Engeland aan
vallend moet optreden en Duitschland ver
slaan, daar anders de Duitschers aan do Bel
gische kust van hét. Kanaal stations voor lucht
schepen zullen bouwen, waardoor het Duitsch
land mogelijk zal zijn zich te laten inlichten
over, de bewegingen van de Engelsche vloot
onv dezo bij een gunstige gelegenheid aan te
vallen.
ENGELSCHEN UITGEWEZEN,
OSTENDE', 1 Sept. De Dnitsphe gouverneur
heeft volgens een Réulerbericht gelast, dat de
Engelschen, die te Brussel vertoeven, binnen
24 uren de stad moeten verlaten.
De Engeljjqheu hebben tegen dit besluit ge>
.pretesteeril ...bij den gezant <V7" Vereen.igde
Staten.
Wij herinneren onzo abonnó'e oraan, dak
abonnementen op het Kort Verslag van do
Tweeda Kamer uiterlijk op 10 SEPTEMr
EER A-S. moeten worden opgegeven met
betaling van 50 cent®.
DE ADMINISTRATEUR.
'N KANSJE»
De disoussie over den Schouwburg op hei
Wilsonsplein, die er nu vooreerst niet zal
komen, i» gisteren In onze gemeenteraad wel
bevredigend afgeloopen, dunkt ons.
De burgemeester, die méér weet dan wie
ook der raadsleden van deze kwestie, zeide
dat het besluit om den bouw voorloopig uit te
stellen, de beteekenis heeft dat de schenker ,,de
zaken nog eens wil aanzien." Wij weten het
niet, maar op ons heeft dat den indruk gemaakt
van wat we in de oorlogsbulletins-taal noemen:
een achterwaartseheconcentratie.
Ongetwijfeld zijn de tegenwoordige tijdsom
standigheden niet alleen voor een gemeente
die aan een duren achouwburg niet de minste
behoefte heeft, maar óók zelfs voor iemand
die in gewone omstandigheden een kwart mil
lioen kén missen, wél reden om ,,'t nog eeris
aan te zien."
En als dat nu met goed fatsoen kan gebeu
ren, door eerst de zaak eens uit stellen, en dan
later nog een te delibereerenwel, dan zijn
we toch niet overmoedig, gelooven we, a's we
meenen dat er,, nog een kansje is geschapen in
de raadszitting van gisteren, om van den der
den Schouwburg en deszelfs.lasten af te komen!
OFFICIEEL BERICHT OVER DE LEG ER-
BEWEGINGEN.
ANTWERPEN, 1 Sept. De Franscbe legatie,
alhier heeft het volgende communiqué van
heden
In de Vogezen en Lotharingen rukken onze
troepen langzaam voorwaarts, dank zij plaat
selijke successen. In de streek ToulVerdun
is geen belangrijke actie geweest. In liet gebied
tussclien de Maas en Réthel is bij de gemeen
schappelijke actie nog geen definitieve uitslag
verkregen. In de linie St. QuentinVerviers-—
jjainPeroime is sedert drie dagen een s'»g
aan den gang.
Onze linkervleugel is in gevecht met da
beste Duitsche troepen. Resumeerend is de toe
stand aldus: op onzen rechtervleugel wijkt d«
vijand achterwaarts; vóór ons in het centrum,
waar wij afwisselend tegenslag en voordeel
hadden, is een algemeene slpg nog in gapgi
aan den linkervleugel moesten de Engelsch-
Fransche troepen terrein verliezen, maar .ner
gens werden zy werkelijk aangetast.
EEN DUITSOH MEMORANDUM AAN DR
KARDINALEN.
BERLIJN, 1 Sept. Een aantal Duitsche Ka
tholieken van naam hebben volgens Reuter'*
bureau een door hen onderteekend memoran
dum aan de kardinalen gezonden over den
Europeeschen oorlog -om te protesteeren tegen
de onwaarheden over Duitschland verspreid
Het, memorandum zal den kardinalen na het
einde van het conclaaf worden overhandigd
Het bevat het bekende Duitsche witboek, d»
tr,oom-ede op 4 Aug., de telegrammen tiusoher»
keizer Wilhelm, en koning Edward, i
en de rede van den .rijkskanselier.
