de
|T- OORLOGSNUMMERS van
KATHOLIEKE ILLUSTRATIE.
Electr. Luxe-Broodfabriek
KRUISSTRAAT 9,
MARIË NBERG
Prima Engelsche en Belgische ANTRHACIET
Nederlaitdsche R. X. Volksbond voor
Haarlem en buitengemeenten.
Het vliegtuig als strijdmiddel.
Smakelijk Brood
Advertentiën,
Hoogstraat.
LEIDEN.
Specialiteit in lurk- en Devotieboeken, Rnzenkranzen, Medailles, Scapulieren enz., enz.
Ververij en Chemische Wasscherij
Groote Houtstraat 5 A. Tel. 771-1561.
Koopt aan de spoorwegen de
Hoogstraat.
OAS EN OlETCOKES, n To"Chi" Tegen billijke'prijzec
Hoogstraat*
Oorlogsfoto's en Oorlogsverholen. - Vraagt prospectus.
Bran d ver zekering-
Maatschappij
INSTITUUT
'eg één Leerling kan
gep'astst worden.
Groot Magazijn van uitsluitend RotfffiOUXO Ai*üko/onf
Beoldon, Groepen, Kruizen in alle afmetingen en voor
stellingen, met en zonder Stolpen voorhanden. Kruis-met/aii-
SoneHanykruizonReligieuze Schilderijen,
KandelaarsGodslamp/os in zeer groote verscheidenheid
verbindino- met de eerste en grootste Fabrieken en onzen
Door onze s
W inter gardsrobe stoomt n verft crootcn omzet kunnen wij aan alle aanvragen en eischen voldoen,
J. LOTTGERING - HAARLEM,
Leiden,
J. J. POLMANN,
NOORD WIJKERHOUT,
ZONDAG, 7 uur en half 9 stille H.H. Mis
sen met onderrichting, 10 uur Hoogmis met
predikatie, 's Namiddags 2 uur Lof.
DONDERDAG, half 9 gez. H. Mis.
De gebeden worden verzocht voor:
Antonia Horsting, hvr. Willem v. d. Zalm,
(Jeertruda Borgers,
Wilhelmus Niekerk,
Joanna Verhagen hvr. Petrus Truiman,
die met de laatste H.H. Sacramentender
Stervenden zijn voorzien.
HOOFDDORP.
ZONDIAG, 7 uur de H. Mis voor het Gees
telijk en tijdelijk welzijn der Parochie; 9
uur Catechismus; 10 uur de Hoogmis voor Ni-
colaas Street; 3 uur Lof en Rozenhoedje.
MAANDAG, Bij de Eerw. Zusters voor
Alida Maria Raaijmakers—van der Weijden.
kwart over. 8 uur voor Z. E. H. J. Steen
van Maria; de H.H. Missen te half 7, 8voorden, stichter van deze Parochie,
en 9 uur en te half 11 de Hoogmis; desDINSDAG, Elders tot zekere Intentie;
middags 2 uur Catechismus; 3 uur Vespers;kwart over 8 uur voor Jhr. Pieter Maria
WOENSDAG en Donderdag kwart over 8
uur H. Mis.
(VRIJDAG, kwart over 8 uur H. Mis en
*8 avonds half 8 Lof voor den vrede.
ZATERDAG, kwart over 8 uur H. Mis en
van 4—8 uur gelegenheid om te biechten.
lederen morgen wordt te kwart voor 7 uur
de H. Communie uitgereikt.
VOGELENZANG.
ZONDAG, te half 8 de Vroegmis; te 10
ar de Hoogmis; 's middags te half 2 Ca
techismus; te half 3 oefening ter eere van
.O. L. Vrou)w van Altijdd. Bijstand.
MAANDAG en volgende dagen de H.H. Mis
sen te half 8 en 8 uur.
DINSDAG en Vrijdag te half 8 Lof.
Woensdag en Zaterdag te half 12 Cate
chismus.
hillegc::.
ZONDAG, Feest van de Zeven Smarten
Georges von Fisenne.
WOENSDAG, kwart voor 8 uur voor de
overledene familie Does wijk; kwart over 8
en des avonds te 7 uur Congregatie.
MAANDAG, gedurende den oorlog 's mor
gens in de 1ste H. Mis de Litanie van alle
Heiligen met het gebedjb voor den vrede, j uur voor Joannes Maria Konst.
DINSDAGavond 8 uur Lof; Miserere en: DONDERDAG, kwart voor 8 uur voor
Rozenkransgebed voor den vrede. Joannes Adrianus Bontje; kwart over 8 uur
DONDERDAG, 's avonds 8 uur Lof, Mise- voor Maria Wagenmakervan der Gracht;
fc-ere en Rozenkransgebed voor den vrede, j 7 uur Lof en Predicatie tot opening vau het
.VRIJDAG, biechtgelegenheid voor de meis- 40 uurs-gebed.
jes van half 5—6 uur. j VRIJDAG, kwart over 7 uur voor Dympne
ZATERDAG, 's morgen half 121 uur ge-Hoogduinvan Woskarn, als lid van Piëtas
legenheid om te biechten voor de jongens; kwart voor 8 uur voor Antonius Voprtman;
's middags biechtgelegenheid- van_4 uur af. nelia .Valentijn; 7 uun Lof en Predikatie,
Te 7 uur Lof. Miserere en Rozenkransgebed
voor den vrede.
De gebeden worden verzocht voor:
Leonardus Schrama,
Anna van Roodea,
Ant e his Waasdorp,
Anna Maria Derlinde,
Amelia Cornelia de die le Clerque,
Petronella Maria van Bourgondië, wed van
Joës Berkhout,
Anna Veenigs hvr. v. Joës v. d. Linden,
Theodores Budderborg,
die met 'de laatste H.H. Sacramenten der
Stervenden zijn voorzien.
HAARLEMMERMEER.
(Aan de Lönden.)
ZONDAG, 7 uur Vroegmis voor Hermanius
Miltenburg; 10 uur Hoogmis; 's avonds 6
aur Lof met Rozenhoedje.
MAANDAG, kwart over 8 uur voor Mar-
tinus Smorenburg en Maria v. d. Linden.
DINSDAG, kwart over 8 uur gez. H. Mis
ter eere van den H. Antonius, tot zekere
intentie.
WOENSDAG, kwart over 8 uur voor Dio-
nysius Vervloed.
DONDERDAG, kwart over acht uur voor
Cornelia Beers. Des avonds 7 uur Lof.
VRIJDAG, kwart over uur voor Overle
dene familie v. Hulzen; 'savonds 7 uur Lof.
ZATERDAG, kwart over 8 uur voor Joes
Schoorl.
De gebeden worden verzocht voor:
Maria Roosen geb. Bos,
die in den Heer is overleden.
VELSEN-W1JKEROOG.
MAANDAG, om 8 uur fl. Mis bij de Eerw.
Zusters.
.Van half 8—8 uur biechthooren. Om half
8 en om 8 uur uitreiken der H. Communie.
DINSDAG, 7 uur Lof met gebeden voor
den vrede. Van 6—7 uur biechthooren voor
de kinderen.
VRIJDAG, 7 uur Lof met gebeden voor den
vrede. Van 6—7 uur biechthooren voor de
kinderen.
ZATERDAG, van 4—5 uur biechthooren
voor de kinden; van 59 uur voor de overigte
parochianen.
Deze week eiken avond om 7 uur gezamen
lijke gebeden voor den vrede.
VOORHOUT
nelia Volentijn; 7 uur Lof en Predikatie.
ZATERDAG, kwart voor 8 uur voor eene
overledene Moeder; kwart over 8 uur voor,
Vincentius Beers; 9 uur voor Joannes Könst;
7 u|ur Lof en Predikatie.
De gebeden woarden verzocht voor
Petrus Persoon
die met de laatste H.H. Sacramenten
Stervenden is voorzien en voor
Dymphna Hoogduinvan Workom.
Comelis Kroezen,
en 'Antonius .Voortman,
die in den Heer zijn overleden.
der
kort overzicht in te dienen van de voornaam
ste werkzaamheden over het laatste boek
jaar, opdat daardoor het jaarverslag der af
deeling zoo volledig mogelijk worde.
.Jaarvergadering.
De volgende maand zal de jaarvergadering
worden gelhouden, waarin de verkiezing zal
plaats hebben van de vacature Telleman en
wegens periodieke aftreding van die heeren
L. Bakker, A. Brammen J. v. d. Eng, H.
Bek en E. Eggers, van welke laatstgenoemde
niet meer in aanmerking wenscht te komen.
Schriftelijke opgaven van eandidaten, door
minstens 10 leden onderteekend, worden in-
gewadhit bij den secretaris tot uiterlijk 20
September a.s.
Namens het Bestuur,
F. EGGERS, Seor.
Afdeeling BENNEBROEK en Omstreken.
Dinsdag 22 September, des avonds om half
ZOND AG, Feestdag van "do Zeven Smarten negen, Bestuursvergadering. Aller opkomst
van Maria;' half 8 Vroegmis; 10 uur Hoog- verzodht.
Abonneert U op den nieuwen Jaargang, die 10 October begint.
St Joannes de Deo.
Vergadering op Zondag 20 September, des
avonds half zes, in de bovenzaal van het
café Bloemoordi, van den heer Reusen.
Agenda: Opening. Notulen en ingekomen
stukken. Vierpliohte werkloozenverzekering.
Voor toelichting komt de heer Hulselman,
dat zegt genoeg om allen ter vergadering te
komen. Brengt ook allen uw oude reglemen
ten mede ter inruiling.
Zondag 27 September Bedevaart naar
Heilo te voet, tot intentie van ieder afzon
derlijk. Ook geen kosten eraan verbonden.
Des morgens 4 uur aftocht bij de spoorboo-
men. Rijksstraatweg. Te Heilo 7 uur ter H.
Communie in de Parochiekerk. Ongeveer 2
uur thuis. Geplaatst op verzoek van eenige
leden. Gaat zooveel men kan.
Namens het Bestuur,
P. VAN 'T PADJE, Voorz.
B. WATERLANDER. Seor.
Afdeeling HOORN.
oBndsgebouw Paardensteeg boek West.
Zondag 20 September worden alle lieden
uitgenoodigdi ter H. Tafel te naderen, ge
tooid met Rondsinsigne, tot herstel van den
vrede overeenkomstig de ultnoodiging van
ons Centraal Bestuur.
Zondag 20 September. Eerbied in Gods
Huis, 7 uur 4, 5, 6; 8K uur 7, 8, 9; 10K uur
10, 1L 12.
Dinsdag 22 September van 7—8 uur Spaar
en Voorschotbank.
Namens het Bestuur,
G. F. VLEKKE, Secr.
Afdeeling KROMMENIE en Omstreken.
Secretariaat: Van HogendCrpstraat 80.
Zaterdagavond van 7—8 uur Spaarkas.
Namens het Bestuur,
S. VROUWE, Secr.
Afdeeling LISSE.
Zaterdag 19 September dies avonds van 8
tot 9 uur Spaarkas.
Zondag 20 September Bedevaart naar St.
Jeroen voor alle leden. Vertrek 's morgens
4 uur van het nieuwe Bondsgebouw af. De
leden eni donateurs worden beleefd doch drin
gend verzocht aan deze ultnoodiging gehoor
te geven. Ook worden de leden verzocht zoo
veel mogelijk niet-leden hiervoor aan te spo-
morgens te 6 uur zal er een H. Mis gelezen
worden te Noordwijk.
Namens het Bestuur,
G. VAN DER VLUGT, 2e Secr.
ROOSTER DER RETRAITEN
mis; half 2 Catechismus; bijbelles; Catechis-
musleeren; half 3 Kruisweg, daarna Rozen
hoedje voor den vrede.
DINSDAG, half 12 en 12 uur Catechismus.
DONDERDAG, half 12, 12 uur, half 4 Ca
techismus; 7 uur Lof met Rozenhoedje voor
den vrede.
ZATERDAG, 's avonds biechthooren van 5
8 uur; Lof met Rozenhoedje 7 uur, voor
den vrede.
De gebeden worden verzocht voor
Theodora Kortekaas,
'die met de laatste H.H. Sacramenten dér
Stervenden is voorzien.
In den ondertrouw zijn opgenomen.
Jacobu3 Hocgervorst (Voorhout) en
Christina Kleijn (Hillegom).
Namens het Bestuur,
J. VA NBAEEL, Secr.
Afdeeling SCHAGEN.
Algemeene vergadering van de lieden op
Zondag 20 September as., 's avonds 7 uur in
het Patronaategebouw. Op de agenda komt
o.m. voor: Installatie nieuwe leden. Aan
vrage Kon. goedkeuring. Uiteenzetting dor
werkzaamheden van bet Steuncomité.
Aller opkomst dringend verzocht.
De leden worden verzocht ter vergadering
Ibun Bondsinsigne zichtbaar te dragen..
van het St. Clemenshnls te Noordwflkerhout.
2629 Sept. Jonge dames Middenstand.
2—5 October. Meisjes.
7—10 October. Gehuwde dames uit den Mid
denstand uit steden.
H—-14 October. Meisjes-Congregatie uit den
Haag en 'Scheveningen.
18—21 Oct. R. K. Vormschool voor Onder-
w ij zers (Rotterdam)
24—27 Oct. Mannen en Jongelingen.
710 Nov. Mannen H. Familie uit A'dam.
1215 Nov. Mannen en Jongelingen.
1720 Nov. Jonge Dames Middenstand.
23—27 Nov. Dames van dén Deftigen stand.
van het Retraltenhuis D® Tabor, Rotterdam.
28 Sept.—1' Oct. Oongregatiö uit A'diam.
5—8 Oct. Congregatie uit Amsterdam.
12—15 Oct. Meisjes uit steden (16—17 jaar).
1922 Oct. Dames léden der Mari a vereeniging
26—29 Oct. Dames leden der Eeuwigd. Aan
bidding en tot ondersteuning van behoef
tige kerken.
2—5 Nov. Huismoeders-
Deftigen Stand
Bezorging op ieder gewenscht
tijdstip in alle omliggende
dorpen.
NEüüi J. GAÜELS.
9—12 Nov. Dames v. d.
16—19 Not. Dames uit den Middenstand
Namens het Bestuur, 23—26 Not. Meisjes.
TH. L. OVERTOOM, Secr. j h.B. Men wordt verzocht zich voor deze
Afdeeling YELSEN en Omstreken Retraiten op te geven bij de Eerw. fieeste-
Bondsgehouw Rijksstraatweg H 24h. I lijkheid.
HAARLEMSCHE
OPGERICHT 1846,
KANTOOR TE HAARLEM:
rersekert tegen vaste en billijks pre-
miën alle Onroerende en Roerende
Goederen binnen het Koninklijk der
Nederlanden tegen schade, ontstaan
door brand, door het inBlaan van den
bliksem en het ontploffen van liohtgas,
ook al heeft dit inslaan of dit ont
ploffen geen brand tengevolge gehad.
Entmastr. 15, Arnhem.
R.' K. Kostschool voor
Mn zssr beperkt aantal
sarlingen»
TOUWSLAGERIT - ZEILMAKERIT
SCHOUTEN DE JONS, Warmoasstr. 21, HAARLEM.
TELEPH. INTER C. 845.
Levering van allen soorten Bind- en Paktouw. Steigertouw en Trossen
Staaldraad in elke dikte en op verlangen voor allen doeleinden gesplitst.
Takelblokken, Dekieilen, Waiohiakken, Gymnastiekwerk, Poetskatoen,
Talk enx. Vraag monster en prijsopgaaf van mijn paktouw dan ben ik
seker a onder mijn vaste afnemers te kannen rekenen.
alsmede DROGE, GROVE en GEBROKEN
Verkrijgbaar bij:
9 Bjfcenessergrac&t W. H. VAN STAVEREN. Telophoon 80.4iï
Onze keuze is ongekend groot, prijzen beneden alle oonourrentie.
Verzendingen onder garantie, door hot goheolo laad.
Beleefd Aanbevelend,
(Zie vervolg Derde Blad.)
ZONDAG, 7 uur Vroegmis; 9 uur voor de
militairen. 10 uur Hoogmis; om 1 uur en half
2 Catechismus; om 3 uur Lof met gebeden
voor den vrede. De H. Communie wordt uitge
reikt vóór en na de Vroegmis; om half 9
en vóór de H. Mis van 9 uur.
Afdeeling HAARLEM.
Bondsgebouw Smedestraat 28.
Maandag 21 September. Vergadering der
Schoenmakers. Ondersteuningsfonds. Steun
comité.
Dinsdag 22 September. Steuncomité.
Donderdag 24 September. Rechtskundig
advies. Rederijkers.
Vrijdag 25 September. Steunoomit'.
Zaterdag 26 September. 8 uur Hulpspaar
bank Sdhoterkwartier. Half 9 Spaarbank.
Inschrijving Bakkerij. Spaarkas St. Nicolaas.
Winterprovisie.
Namens het Bestuur,
A. L. VOLLAERTS, Secr.
Afdeeling ALKMAAR.
Jaarverslag.
De secretarissen -van alle onderafde&liagen
worden verzocht, bij ondergeteekenoen
S.ll*-.'' - is?
ren, daar dew> ook kartoVdk wolkom aiin.
Komt Bondsbroedare, toont n in dezen ge-
-wichtigen tijd nu eens edhlt Katholiek en
laat de Bedevaart zoo groot mogelijk zijn.
Zij zal voor onze leden zeker vrudht dragen.
In de laatste nummer van „Avia" vonden we
het volgend, wel actueele opstel; het is van den
heer C. Schilderman, 1ste luitenant van de
veld-artillerie
„Tot nu toe gebruikt men het vliegtuig in
het leger bijna uitsluitend als ophelderings- en
verkenningmiddel. Zoowel bij groote manoeu
vres der onderscheiden legers, als in den Ita-
liaansche-Turkschen oorlog heeft de aëroplan
op dit gebied onschatbare diensten bewezen en
ik overdrijf zeker niet. wanneer ik beweer, dat1 middelen te werpen, en deze verklaring op do
het vliegtuig voor den opperbevelhebber een j rwe®de Haagsehe Conferentie in het jaar 1907
der voornaamste verkenningsmiddelen is. De hernieuwd werd, make men zich omtrent het
groote voordeelen van het vliegtuig als zooda-
handhaven dezer verbodsbepaling toch vol-
nig behooren echter in dit opstel niet thuis, sUekt geen illusies.
dat meer speciaal het vliegtuig als strijdmiddel
zal behandelen.
Kan het vliegtuig als strijdmiddel gebezigd die voortdurend in het buitenland plaats vin-
worden? Kunnen de vliegers bommen uit hun dfa en nlethet mmst het gebruik van bommen
toestellen werpen en onder welke omstandig- j Ult Vdie^ulffen> door de Italianen tijdens den
h^enf j veldtocht m Tripolis, maken haar tot een
Het vraagstuk is zeker van bijzonder belang. hoode letter.
Den dag immers, waarop de vliegtuigen over 1 Maar als we thans de verbeelding uitschake-
een artillerie zullen kunen beschikken, wier len en het nuchtere verstand het woord geven,
kanonnen een enorme schootsverheid bezitten, i wat zijn dan op d.t oogenblik de resultaten,
zal meer dan 100 K.G. dynamiet over 300 tot welke met het werpen van bommen uit vlieg-
400 K.M. van het uitgangspunt verplaatst wor- j tuigen zijn verkregen en welke moeilijkheden
den; de dag dus, waarop de escadrilles avions, hebben zich vooigedaan?
zooals de afdeelingen vliegtuigen in Frankrijk werPen is vrij moeilijk, gevaarlijk zelff
genoemd worden, een werkelijke luchtartillerie voor de stabiliteit van het toestel en uitwer-
zullen vormen, zullen de legers een geducht
strijdmiddel méér hebben.
Degene, die er in zal slagen, zich het mees
terschap in de lucht te verzekeren, heeft een
kostbaren voorsprong op zijn tegenstander ver
kregen; zijn vliegers kunnen de mobilisatie be
lemmeren, daarna de concentratie_ in de war
sturen, verliezen toebrengen en vooral het mo
reel van den vijand schokken.
Zij zullen wanorde in convooien kunnen ver
oorzaken, stations verwoesten, magazijnen en
arsenalen vernielen en zelfs versterkingen,
die niet tegen de geweldige ontploffingen der
zware ladingen bestand zijn.
Het is vooral deze rol der vliegtuigen, die
altijd bijzonder op de volksverbeelding gewerkt
heeft. De aviatenr, omhoogvliegend met zyn
dood- en verderf verspreidende springstof en
aangekomen, boven den hulpeloozen vijand, zoo
maar, mir nichts dir nichts, kilo's dynamiet
over hem uitstortend, zoodat de aarde met doo-
den en gewonden overdekt is. Zoo stelde men
zich altijd gaarne de rol van die koene arenden
king kan slechts op zeer groote doelen verkre
gen worden. Het vernielen van levensmiddelen,
magazijnen, stations, bruggen, versterkingen,
moet tot nu toe tot de gelukkige toevallen ge
rekend worden.
Maar wie weet, hoe dit misschien na verloop
van korten tijd geheel gewijzigd zal wezen
Een vernuftige uitvinding, welke het toestel
stil doet staan (een Berlijnsehe firma beweert
de oplosing gevonden te hebben) zal het wer
pen en heffen aanzienlijk vergemakkelijken.
De bestuurbare ballons hebben bij het wer
pen van bommen dit voordeel op devliegtuigcn,
dat hun schot zekerder is, juist omdat ze naar
willekeur hun bewegingen kunnen regelen,
zelfs op een bepaald punt kunnen blijven staan.
Ook zijn ze in staat veel meer springstof te
vervoeren. Een nadoel is evenwel, dat ze veel
hooger moeten stijgen, om gevrijwaard te zijn
tegen het treffen van vijandelijke projectielen
Hun trefbare oppervlakte is immers veel groo-
ter dan van een aëroplan.
Wil men uit een vliegtuig behoorlijk bommen
die hoog in de-lucht, in steeds kleiner kunnen slingeren, dan zal hiervoor geoefend
voor,
wordende kringen boven hun prooi cirkelen,
tot eindelijk het oogenblik gunstig is den
doodelijke worp te doen.
Ook de bioscoop heeft er zeer toe bijgedragen
deze rol van de vliegtuigen prikkelend op de
volks-phantasie te laten inwerken en menige
film vertoonde tafreelen uit den luchtoorlog,
die aan dramatische kracht niets te wensehen
lieten. In het geheele drama schuilt trouwens
veel, dat onze verbeelding aan het werk zet.
Daar hoog in de lucht de vlieger, onbereikbaar
voor ons aanrdbewoners en beneden hem zijn
slachtoffers, die hij aanstonds „du haut de sa
grandeur" met zijn vernielende springstof zal
treffen. Wij zien hem reeds, als een verbolgen
duivel, uit zijn toestel buigen, de hand geheven
om de vurige bommen te slingeren. Een scha
terlach snijdt door de lucht, nu zich beneden
hem een tooneel „van schrik en bloed" ontrolt.
Het zal ook deze geprikkelde volksverbeelding
zijn, die in Engeland steeds Duitsche luchtsche
pen ontdekt, om Engeland's leger en vloot te
verkennen en later te vernielen.^
Ofschoon de Eerste Vredesconferentie, welke
in het jaar 1899 in Den Haag gehouden werd,
bepaald heeft, dat het gedurende vijf jaar ver
boden zou zijn springstoffen uit ballons en
daarmee overeenkomstige nieuwe luchtvervoer-
,Tv-V
Magazijn „St. Joseph",
De bepaling is door de afzonderlijke Staten
niet gesanctioneerd en trouwens de proeven,
personeel aanwezig moeten zijn, terwijl het de
soepelheid en behendigheid der vliegtuigen
aanmerkelijk zal verkleinen.
Punt van vertrek en doel zullen iu den regel
vrij ver van elkaar verwijderd wezen. Het is
dus niet alleen noodig hoven het doel te komen
en juist te richten, maar men zal do spring
stof ook over een aanzienlijke afstand moeten
verplaatsen.
Let wel, de springstof. En dit in een vlieg
tuig. terwijl men het waar en hoe van de lan
ding niet altijd in zijn macht heeft. Zal de
aëroplan aldus niet gevaarlijker worden voor
de inzittenden dan voor de vijandelijke troe
pen? Menige stem waarschuwt dan ook voor
het werpen van bommen uit vliegtuigen.
Maar kan men hiermee de ontwikkeling van
het vliegtuig als strijdmiddel tegenhouden?
Immers neen. De voortdurende proeven op dit
gebied, het werpen van bommen in den Itali-
aansch-Turkschen oorlog door Italianen 1 n
Turksche kampen, wijzen er op. dat men naar
een oplossing zoekt.