I
Brieven uit Parijs.
Zaterdagavond-nieuwtjes.
Oorlap,
TELEGRAMMEN.
Parijs, 20 October 1914.
Na den zournood, nu twee maanden geleden,
en die gelukkig niet lang geduurd heeft, worden
we bedreigd door den suikernood. Deze draagt
een veel ernstiger karakter. Want toen we gebrek
hadden aan zout, was de voornaamste reden dat
men geen kans zag de enorme reserve-voorraden
gedurende de mobilisatie naar Parijs vervoerd te
Krijgen. Maar er was zout en dat is de hoofd-
Met de suiker is het een geheel ander geval.
Een der allereerste economische gevolgen van
den oorlog is de stilstand van de suikerproduc
tie. Verreweg het grootste gedeelte van de beet-
wortelsuiker wordt geleverd door de noordelijke
departementen, die door het Duitsche leger bezet
zijn. Van de tweehonderd twee en twintig sui
kerfabrieken die Frankrijk telt, zijn er niet min
der dan honderd drie en zeventig in de be
doelde departementen gelegen.
October, November zijn de maanden van de
beetworteloogst, die nu natuurlijk niet kan plaats
hebben, zelfs niet daar, waar de uitgestrekte
velden weinig of niet geleden hebben. Men heeft
er de menschen niet voor. Gewoonlijk wordt dit,
zooals men weet buitengewoon zware werk door
Belgische landbouwers verricht. Het is niet mo
gelijk het door vrouwen en kinderen te laten
doen, zooals dit b.v. met den graanoogst is ge
schied.
Ongetwijfeld zullen de autoriteiten al het
mogelijke doen om een uitweg te vinden, want
de schaarschte aan suiker doet zich reeds duch
tig gevoelen.
Op het oogenblik dat de oorlog uitbrak, was
men aan het eind der suikercampagne, zoodat
de reserve-voorraden niet groot meer waren.
Toch bleef de suiker gedurende eenigen tijd
op gewonen prijs, zoowel en detail als en gros.
Iedere winkelier leverde ze tegen 35 centimes het
pond, zooals in vredestijd. Doch toen de eerste
geruchten van mogelijke schaarschte begonnen te
loopen, was tegelijkertijd een stijging in den
detailprijs merkbaar. Leveranciers en klanten
gaven elkaar wederkeerig de schuld. Persoon
lijk ben ik geneigd de eersten in het gelijk te
stellen. Er zijn particulieren die voorraad voor
een geheel jaar hebben opgedaan, wat natuur
lijk een stijging van den prijs ten gevolge moest
hebben. Het beste bewijs daarvoor is dat, zelfs
nu nog de prijs in de winkels der volksbuurten
lot 5 sous per kilo lager is dan in de maga-
•ins d'alimentation, waar de meer gegoeden
ïunne inkoopen doen. Het spreekt dat een arbei-
iersvrouw geen grootc voorraden kan opdoen.
Zij zijn de dupe van de wijze voorzichtigheid
der betere klassen. Inplaats van 7 sous het pond
betaalt men in de volksbuurten 10 sous, in de
betere wijken 12 en 13 sous het pond. Vrijwel
overal wordt de conditie gesteld, dat de klanten
'egelijk andere inkoopen doen en in acht van de
:ien gevallen weigert de winkelier méér dan één
pond tegelijk te verkocpen.
Om aan den abnormalen toestand een einde
te maken, spreekt men over de mogelijkheid om
suiker uit het buitenland in te voeren. Op den
oogst van dit jaar, die buitengewoon veel be
loofde, durft men niet te rekenen. De administra
teur van het syndicaat der suikerfabrikanten
verzekerde dat men al heel tevreden mag zijn als
er ongeveer een vierde gedeelte van terecht komt.
En dan moeten alle omstandigheden, en de
staat, medewerken.
Er is alle reden om te gelooven dat het gou
vernement alles zal doen om deze crisis te be
zweren, daar ze de talrijke industrieën die van
de suikerfabricatie afhankelijk zijn en die aan
tienduizenden mannen en vrouwen bróód ver
schaffen, ernstig in hun bestaan bedreigt.
Als men de grossiers wil gelooven, is het
groote struikelblok in dezen de legerautoriteit.
Zij zouden er wel voor te vinden zijn suiker in
te voeren, wanneer zij de zekerheid hadden dat
niet de Staat oogenblikkelijk hun geheele lading
requireert, tegen een prijs, belangrijk lager dan
zij betaald hebben. Het geval heeft zich reeds
voorgedaan, dat een grossier, die een aantal
tonnen suiker had ingevoerd tegen een prijs
van 48 frcs. per ton, ziju geheelen voorraad zag
requireeren tegen den prijs van 42 frcs. per ton.
Het is begrijpelijk dat de handelaars tegen der
gelijke verliezen gevrijwaard willen zijn.
In afwachting van de oplossing der crisis
moeten de afnemers hun gebruik van suiker
maar zooveel mogelijk beperken. Adieu plats
doux, adieu, goed gesuikerde compötes, wij zul
len u moeten vervangen door andere producten
van de Fransche keuken
A. F. PETILLON.
DE
VERHALEN UIT
OORLOGSLINIES.
Een door het Engelsche persbureau openbaar
gemankt verhaal van een ooggetuige in het En
gelsche hoofdkwartier geeft een beschrijving
van de gevochten in de streken van de Aisne en
ten zuiden van Nieuwpoort.
Het resultaat van deze gevechten, zegt hij,
is, zonder beslissend te zijn, bevredigend. Onze
linkervelugel is aan de Aisne aanzienlijk vooruit
gekomen, den tegenstand van den vijand ten
spijt. Het doel van den rechtervleugel was, den
uitgeoefenden druk vol te houden.
I)e van den lOden tot den löden dezer gevolg
de tactiek kwam feitelijk ovsreen met die van
de laatste gevechten, hoewel de artillerie min
der werd aangewend wegens den mist en den
regen. Wij haden slechts één nachtelijken aan
val te doorstaan, die plotseling werd gestaakt.
De nachtelijke aanvallen met de bajonet van
onze patroeljes werden steeds met succes be
kroond. Al deze gevechten in het noorden heb
ben slechts een voorbereidend karakter.
Het noordelijke gebied geolft een weinig of
is geheel vlak. Alleen in da buurt van Haze-
broek is een heuvel, de Mont des Oats geheeten.
De verbindingen zijn slecht, aangezien men
dikwijls op boomgroepen en moerassen stuit,
doorsneden van ontelbare kanalen en dijken.
De vijandelijke strijdkrachten bestaan meestal
uit cavalerie, gesteund door jagers te voet met
j vele machinegeweren.
j Elders waren talrijker troepen infanterie.
Menig gebouw is in staat van verdediging ge-
I bracht met snelvuurgescliut, in het midden van
de kamers opgesteld.
Wij hebben den vijand groote verliezen toege-
i bracht. Wanneer het mogelijk is, trekt hij zich
in de duisternis terug.
I Ten spijt van het feit, dat de Duitschers den
lioogen heuvelkam van Gobewaersvelde tot Bail-
leul bezet hielden, was onze cavalerie niet in
toom te houden. Zij dreef den vijand terug. Een
scherp treffen vond plaats bij Mont des Gal™,
waar prins Max van Hessen sneuvelde. Hij werd,
met drie Britsche officieren, begraven op het
terrein van een klooster.
j Ten zuiden van L,vs was onze voortgang min-
1 der snel, doordien de talrijke dijken het nood
zakelijk maakton veel materieel, w. o. ladders,
mee te voeren.
Hardnekkige gevechten vonden plaats om het
bezit van dorpen. Het opvoeren van geschut in
dit terrein baarde groote moeilijkheden.
Het was een droef gezicht de vernielde dorpen
te aanschouwen, waar de lijken van paarden,
koeien en varkens de straten bedekten. Ook
lagen er doode Duitschers en cavalerie-paar-
den, die door de dorpelingen begraven werden,
bij welk werk de Engelsehen hielpen.
Het schouwspel van al deze vernieling met
overal houten kruizen en bloemen op de graven
was om nooit te vergeten.
OYER SERVIë.
Over Servië, het land dat eigenlijk heel dezen
wereldoorlog ton slotte heeft doen ontbranden,
liooren we weinig. Het heele Servische leger
schijnt ontwricht te zijn, en van eenige hoop
op een redres schijnt geen sprake te zijn. Wij
nemen hier uit een correspondentie aan „De
Maasb." over, wat een katholiek missionaris uit
Constantinopel over Servië heeft medegedeeld:
„Volgens mijne meening is Servië langzaam
aan het doodbloeden. Het is voor dit land, dat
nog pas twee verschrikkelijke moorddadige oor
logen verduurd heeft, bjjna een physieke onmo
gelijkheid zegevierend uit den derden te voor»
schijn te treden. Daarbij komt nog, dat mon
het zelfs den meest verwoeden soldaat niet kwa
lijk nemen kan, wanneer hij na zoo langdurigen
oorlogstijd strjjdensmoede wordt. En eindelijk
mag men niet. vergeten, dat Servië, ten minste
naar alle waarschijnlijkheid, tot het inzicht
komt, dat het door Rusland eenvoudig misleid is
geworden.
Wanneer de Servische censuur uitingen als
die van de „Narodni list," een in Nisj verschij
nend revolutionair blad, waarin beweerd wordt,
dat het Russische offensief mislukt is, laat
passeereu, dan schijnt dit er ten minste op te
wijzen, dat men de vriendschap van Rusland
niet meer zoo hoog aanslaat, als dit vroeger
het geval was. En wanneer hetzelfde blad
dreigt, dat de strooniing, die den huidigen straf-
waardigen toestand, waarin Servië zich bevindt,
geschapen heeft, binnenkort door een veel ster
kere (anti-Russische) beweging zal worden
weggevaagd, en deze uiting niet door de een
suur geschrapt wordt, dan lean men daaruit de
conclusie trekken, dat men in Servië niet lan
ger deze revolutionaire stemming het hoofd
durft bieden.
Dat. dit laatste feit het niet veel goeds voor
spelt voor het huis KaraGeorgevitoh is on
loochenbaar en onwillekeurig denkt men aan
de Servische voorspelling, die reeds eenige tien
tallen van jaren geleden door een boer uit het
kanton Ruztizka zou gedaan zijn.
Op een dag tegen het einde der zestiger jaren
rende hij zijn hut uit en de straat op en riep
onophoudelijk met alle teekenen van ontzet
ting: „Men vermoordt den vorst!" Kort daarop
werd vorst Michaël in het park te Topschider
overhoop gestoken. Men herinnerde zioh den
boer uit Ruzitzka en bracht hem naar Belgrado
om hem in verhoor te nemen. Hij verklaarde,
dat hij alles, wat later gebeurd was, reeds vroe
ger gezien had. Allen stonden verbaasd over
dit antwoord, doch de boer zeide verder: „Ik
zie nog veel meer. Ik zie een vorst, die koning
worden zal, maar hij zal slecht regeeren en
een ongelukkig huwelijksleven hebben. Dan zie
ik zijn zoon, die als jongeling den troon be
stijgt en later met zijne vrouw vermoord wordt.
Hem volgt 'n koning uit een andere dynastieook
deze sterft geen natuurlijken dood. Voor diens
dood echter komen de vijanden het land binnen
en het Servische volk zal zóózeer lijden, dat de
levenden aan de graven der dooden zullen
weenen, waarom niet liever zij in de kille aarde
rusten.
Eindelijk evenwel zal er een held opstaan uit
het volk, hij verjaagt de vijanden en wederom
pelgrimeeren de levenden naar de graven der
dooden, ditmaal echter niet In treurnisse, maar
vol vreugde en zij roepen den afgestorvenen
toe: „Staat op en ziet hoe wel het uwe nakome
lingen gaat.
„Si non vero
Ik heb gemeend, zoo besluit de berichtgever,
deze bijzonderheden, welke ik uit den mond van
een zeer geloofwaardig priester vernomen heb,
den lezers te moeten mededeelen. Dit beeld toch
behoort eveneens tot de karakteriseering en
ware beoordeeling van den verschrikkelijken
tijd, waarin wij leven.
DE OOSTENRIJKSCHE
30,5 c.M. MOTORKANON
NEN.
Strefflers Militarblatt, het Oostenrijksohe
tijdschrift, dat ongeveer overeenkomt met het
Duitsche Militare Wochenblatt on ook een
weg af gaan vuren. Boor zijne geringe af
metingen vindt het mortier bovendien lichter
dekking en is dientengevolge voor den vijand
veel moeilijker te vinden en dus een moeilijk
te bevechten do^l.
De 30,5 cM. mortieren hebben, zooals men
weet, bijzonder goed voldaan bij den aanval
op de anders zoo moeilijk te naderen vestingen
Givet en Maubeuge, waar ze geheel alleen
het werk hebben gedaan. Bij het beleg van
Antwerpen zijn de .vestingen Wavre-St. Ca-
thelyne, Konigshoyckt, Kessel en Broechem
door de mortieren onder vuur genomen.
Het artikel geeft nog de volgende bijzon
derheden over de Oosfenrijksche motorbat
terij
Direct na het afladen van twee zulke bat
terijen op 20 Aug. gingen ze op weg eti
legden reeds den eersten dag een weg af
van 30 kilometer. Op den tweeden dag 20
K.M. en op den derden dag openden zij heb
vuur tegen de forten om Namen. Na drie
dagen viel de vesting. Daarop volgde een
verdere marsch van 60 K.M., die in drie dagen
afgeloopen was, en op 29 Augustus begon hun
werk voor Maubeuge, tot die vesting op 8
September kwam te vallen. Hierbij werden
voor de beide versterkte steden een relatief
zeer klein getal schoten afgegeven.
DE KRIJGSGEVANGEN FRAN
SCHE PRIESTERS EN DE H.
STOEL.
Met voldoening is door den H. Stoel e9irige
weken geleden vernomen, dat door bemid
deling van Z. D. TI. den Bisschop van Mun
ster en de gunstige beschikking van com
mandant Fredher von Bissing, aan krijgsge
vangen Fransche priesters werd toegestaan,
dat zij geïnterneerd werden in de bisschop
pelijke seminaries. Nu de Fransche wetge
ving het noodzakelijk maakt, dat de geeste
lijken meestrijden ter verdediging van hun
vaderland, was hot voor den II. Vader even
eens een groote troost, dat Z. Em, Kardinaal
officieel karakter draagt, verstrekt in zijnlvoa Hartmann, Aartsbisschop van Keulen,
laatste uitgave interessante gegevens over in €en persoonlijk schrijven tot het op-
de constructie en de werkzaamheid der Oos- - - o u
tenrijkscha motor batterij en (die o.a. in de
Katholieke Illustratie zijn afge
beeld) waaraan wij het volgende ontleenen:
[Toen in Oostenrijk zich de behoefte open
baarde aan een zwaar, bijzonder werkzaam ge
schut, dat in staat was alle moderne vestingen
to vernielen, moest rekening gehouden wor
den met de waarschijnlijkheid van een oorlog
in hot Oosten. Daar was*het spoorwegnet al
zeer klein en de voor een aanval in aan
merking komende vestingen lagen meestal
diep in het vijandelijk land, zoodat men ka
nonnen maken moest, die geheel onafhankelijk
van de spoorwegen op eiken straatweg kon
den vervoerd worden.
Men besloot derhalve deze zware kanon
nen voort te bewogen met behulp van auto-
tracteurs. Bij dit wegtransport moest er ver
der nog rekening gehouden worden met de
weinige draagkracht der bruggen, overlaten
enz., alsook met de mogelijkheid dat men
oorlogsnoodbruggen zou moeten overtrekken.
Daardoor was natuurlijk het hoogste gewicht
van eiken wagen op zichzelf zeer beperkt.
Op grond van nauwkeurige onderzoekingen
weid vastgesteld, dat een loopwijdte van 30,5
c.M. al wel het grootste kaliber zou zijn,
dat onder deze omstandigheden bruikbaar was.
En zoo ontstond' het 30,5 o.M. motormortieir,
dat door de Skodafabriek in Pilsen gemaakt
werd. Wilde men nu trots dit relatief geringe
perste legerbestuur van Duitsehland wendde,
om over 'het algemeen voor de gevangen
Fransche priester-soldaten een behandeling
te verkrijgen, welke met hun geestelijke
waardigheid in overeenstemming is. Een
welwillende beslissing van het Duitsche le
gerbestuur bepaalde toen» dat voortaan da
krijgsgevangen gemaakte priesters zouden
behandeld woruon als krijgsgevangen offi
cieren.
Reeds onlangs had Paus Benedictus XV in
een particuliere audiëntie aan den rector der
Duitsche kolonie te Palermo, don Zeeroerw.
heer Lennartz, zijn voldoening uitgedrukt
over deze gunstige bepalingen. Tlians beeft
Z. H., naar de Romeinscbo eorr. van De Tijd
meldt, een officieel schrijven gericht aan Z.
Em. Kardinaal von Hartmann, waarin aan
dezen Kerkvoogd lof wordt gebracht voor
zijn gelukkige tussclienkomsf ten gunste der
krijgsgevaugen priesters. Herinnerend aan
de beginselen der liefde beveelt de Paus
voorts in dit schrijven alle gewonde krijgs
gevangen soldaten aan in de christelijke eka-
ritas. Het schrijven zal hedenavond in de
Osservatore Romano wordon openbaar ge
maakt.
OPSNIJDERIJ IN DEN OORLOG.
Wij lezen in de N. R. Ct. bet volgende ver
makelijke stukje, dat men in dezen tijd van
ser, sa tie-verhalen niet mag vergeten!
'hun een proefje van het oude NeLson-bloec
j Wij waren met ons zeventigen, maar ee
grooter troep duivels heb je nooit geziei
Een man kan niet bang zijn als hij te midde
van zulke kerels vecht. Wanneer de grana
ten over ons Iheen vlogen, zou, wie ons aa
bet werk zag, gemeend hebben, dat wij ee
vuurwerkvertooning bijwoonden
WAAR HET BELGISCH!
LEGER BLEEF.
Een officieel© mededeeling uit Terneuzei
waar nog Donderdag en gisteren betrekke
lijk groote groepen geïnterneerden werd ei
doorgevoerd, meldt dat tot 21 October 32,50
geïnterneerden de stad zijn doorgetrokkei
waaronder 3G0 officieren 1
XOftTE BERICHTE?
De „Emden." Een beur tel eg ram uit Cc
lornbo schat de schade, die de Emden d
Engelsche koopvaardij heeft toegebracht, O]
2 inillioen pond sterling.
Ingepikt. Een Reutertelegram uit Bordeau;
meldt, dat de Fransche ministerraad heef
besloten, de kolenmijnen van Dielette, b:
Cherbourg, het eigendom van de Duitsdk-
firma Thyssen, te konfiskeeren.
De ellende komt! Uit Londen wordt berich
dat alle Duitschers en Oostenrijkers (vermoe
delijk van het mannelijk geslacht) in Enge
land tusschen de 17 en 50 jaar in ooncentra
tiekampen worden opgesloten!
Het voordeel van negers in den strijd. Em
Fransche officieuze mededeeling vertelt, da
er zoo'n bijzonder voordeel is verbonden aai
het gebruik vau Seuegaleesche en andere ne
gors in den strijd tegen de Duitschers.
omdat n.l. deze „in bet halfduister van avom
of vroegen ochtend bijna onzichtbaar zijn
tcrwijiL onclqj' dezelfde omstandigheden de
blanken nog betrekkelijk duidelijk zijn op t
merken door bun witte gelaatskleur tegei
den donkeren achtergrond.*'
Hé ja, dat was nog niet bedacht! We mo
gen nu met reden veronderstellen, dat d>
Fransche soldaten zich in den strijd zullei
zwart maken!
'kaliber toch ©en geschut verkrijgen, dat iuj Het is niet altijd gemakkelijk den oor-
effect een kanon van grooter kaliber evenaar- 6prong op 1e spbr0a vaa legenden, die in
de, dar» was dit slechts te bereiken door|,,}eni oorlog ontstaan en dan maar blijven
vergrooting van het projeetielgewicht, van groeien. Maar soms worden de legende-ma
de beginsnelheid en daardoor van de werp- k,ers op heeterdaacl betrapt. Zoo Guy Henry
hoogte. Op dia manier bereikte het nieuwe Martin Thompson, een domineeszoon uit
mortier een kracht) die voldoende was, om j Shrewsbury, Deze schreef over zijn verrich-
door !de dikste betonwanden heen te slaan. I tingen om«D in Antwerpen, en dé Dailv Te-
De proeven werden geheel systematisch enliegraph drukt den brief af. Na te hebben
met steeds stijgende beginsnelheid op de beschreven hoe hij en zijn makkers een paar
schk'tplaatsen van het, legercommando voort- keer door de Duitschers .nearly wiped out"
gezet en er werden kunstig vervaardigde be- werden, vervolgt hij aldus:
tonobjecteu beschoten, die gelijkwaardig wa- „Geen woorden kunnen de vreeseRjke toe
ren met de modernste vestingwerken. neelen beschrijven, die ons oog troffen, toen
Deze iresLÜtaben van het nieuwe geschut wjj >s avonds met onze ammunitie door de
werden reeds in vredestijd aan het Duitsche etraten van Antwerpen trokken, waar het
legercommando medegedeeld en daardoor ZOo licht was als overdag, door de vlammen
kwam hét dok niet als een verrassing, dat de j van de petroleum der tanks, die door de Bel-
Duitsche regeering direct bij het begin van gen was aangestoken. Toen wij het station
den oorlog met Frankrijk op de medewerkingvoorbij trokken, dat een vlammende puin-
van eenige <iier groote mortierbatterijen groo- j hoop was, herinnerden wij ons dat daar onze
ten prijs ^stelde. De 30.5 c.M. mortier vuurt'uitrustingsstukken gedeponeerd waren."
bofmmen af van 385 kilo gewicht en wordt door j Dat was. natuurlijk, verdirietig Ivoor
een mobortracteur van 100 PK. (Austro-Daim- j Thompson en de andere soldaten. Gelukkig
Ier) op drie sleepwagiens getransporteerd. De:echter bestand de „vlammende puinhoop'"
aanhangwagens zijn met het oog op den te slechts in verbeelding van dezen Engelsoh-
vervoeren last geheel daarop gebouwd en i man.
de éëne voor het sïeepen van het affuit, de Een andere Engelsche soldaat. Edward
andera voor dat van den loop etc. ingericht. Blakiston, heeft het in een brief in heizelfde
Be zeer vernuftige bouw van het mortier blad ook over de ontruiming van Antwerpen
maakt een zeer Sfoelle opstelling van hetdoor de Engelschen. Uit dit schrijven valt
geschut in 40 tot 50 minuten na aankomst'af te leiden, dat die ontruiming een buiten-
op de plaats mogelijk, zoodat het een uur gewoon heldenstuk hunnerzijds zou zijn ge-
na aankomst schietklaar is. Ook is het zeer wenst:
gemakkelijk om van stelling te veranderen. I „Antwerpen werd te heet voor ons, on wij
In geval van nood kan het mortier ook zon- moesten hem poetsen. Daarbij moesten wij
deï! basement, dus b.v. direct van den straat- dwars door de Duitsche linies, en vrij gaven
DE DUITSCHE OFFICIEELE
MEDEDEELING.
BERLIJN, 23 October. Wolf seint e volgend:
mededeeling van hedenmorgen uit het grooti
hoofdkwartier:
„Aan het Yser-Kanaal zijn gisteren goede re
sultaten verkregen. Ten Zuiden van Dixmuidei
zijn onze troepen vooruitgedrongen.
Ten westen van Rijssel zijn onze aanvallei
met succes bekroond geweest. Wfj hebben ver
sclieidene plaatsen bezet.
Op het overige gedeelte van hot Westelijl
front heerschto er kalmte."
HET FRANSCHE BERICHT.
PARIJS, 23 October. Het communiqué vai
hedenmiddag drie uur luidt volgens Reuter
„Op onzen linkervleugel blijven, zeer belang
rijke Duitsche troepenmachten, welker aaawe
zigheid gisteren gesignaleerd werd, haar gewei
digo aanvallen voortzetten, in de streek tusschei
de Noordzee en het kanaal van La Bassée.
„Over het geheel genomen, hebben de ver
bondenen hun posities kunnen behouden; oj
eenige punten lieeft men terrein verloren, ter
wijl op andere punten terrein gewonnen werd
„De vijand toonde ook een buitengewone acti
viteit in de streek van Arras en langs de Somme
„Ten Noorden en ten Zuiden van deze riviei
zijn wij vooruitgerukt, vooral in de streek vat
Ro8ière-en-Santerre.
„Wij hebben eenige gedeeltelijke successei
behaald in de streek van Verdun en Pont-A
Mousson.
„Alles saamgenomen schijnt de vijand ov&i
het grootste deel van het front, maar voora
tusschen de Noordzee en de Oise een nieuw»
poging aan te wenden. Hiervoor worden nieuw
gevormde korpsen gebruikt, samengesteld ui'
pas geoefende manschappen, onder wie mei
zeer jonge, doch ook betrekkelijk oude personer
aantreft. Het kader is zoowat van alle kantei
samengebracht."
DERTIEN ENGELSCHE SCHEPEN IN DE?
GROND GEBOORD.
LAS PALMAS, 23 October. De Duitscli.
kruiser „Crefeld" is te Teneriffe aangekomen me
de bemanning aan boord van dertien Engelsch
stoomschepen, welke in den Atlantischen Oceaai
door den Duitschen kruiser „Karlsruhe" tot zin
ken waren gebracht. De schepen hebben een ge
zamenlijken inhoud van 60,000 ton.
„Lloyds" meldt dat tot de schepen door d
„Karlsruhe" in den grond geboord, ook de Hol
landsche stoomboot „Maria" behoort, welke me
een lading van 23,000 grs. tarwe op reis wa
van Portland (Oregon) naar Belfast.
XIII.
OORLOGSDAGBOEK.
(Van 17 tot 24 October.)
17 October. De linkervleugel der verbonde-
ne.n JV'ansclien en Engelschen, met het leger
u, heeft Zuid-Westelijk in België heel
stelling genomen over de lijn van IJperen tot
de zee. Daartegen zullen ae Duitschers naar
vermeldt wordt, oprukken: Duinkerken, dat bij
die hjn gelegen is, verwacht men dat belegerd
worden zal; deze vesting wordt dan ook ver
sterkt.
Van het Oostelijk krijgstooneel wordt bericht,
dat een Russische aanval op Lijck in Oost-
Pruisen is teruggeslagen, terwijl een aanval der
Duitschers op Warschau wederkeerig door de
Russen is afgeweerd.
18 October. Op de Noordzee, onder de Hol-
landsche kust, heeft een hevig zeegevecht plaats
gehad, tusschen Engelsche en Duitsche torpedo
jagers, waarbij de Engelschen een lichte krui
ser nog hadden. Vier Duitsche torpedojagers
zijn in den grond geboord.
De gealliëerden zijn in den Fransch-Belgi-
schen Westhoek al weer slaags geweest met den
vijand en hebben de Duitschers geslagen. Er
gebeurde verder niets op het Westelijk oorloga-
tooneel.
Oostelijk duurt de strijd over de geheele grens
ook voort; de Oostenrijkers berichten officiéél,
dat hunne aanvallen succesvol zijn verloopen en
dat ze duizenden krijgsgevangenen hebben ge
maakt.
19 October. Langhaam keert de bevolking in
Antwerpen terug; de toestand daar is dan ook
goed. Proclamaties verschijnen alom, om de Bel
gen tot terugkeer te bewegen.
Kardinaal Mercier is, ook tijdens het bombar
dement, in Antwerpen gebleven, en maant de
katholieke geestelijken eveneens tot terugkeer
aan.
De eindelooze slag in Frankrijk gaf voor van
daag eenige vorderingen der Fransche en En
gelsche troepen. Bij Atrecht is gevochten en zijn
de Duitschers, tusschen Valenciennes en Rijssel,
een eind teruggedrongen.
20 October. De strijd, die aan den gang is
in den Fransch-Belgischen Westhoek, tusschen
IJperen, Nieuwpoort en Duinkerken, wordt nu
de slag Wjj Nieuwpoort geheeten. Het gaat er
blijkbaar wel heet aan toe, maar nieuws over
den slag hooren we niet; tenminste niets defi
nitiefs.
De Engelsche onderzeeër E. 3 is vernield in
de Duitsche Noordzeebocht; de Japansche krui
ser „Takachimo" is in de baai van Kiau-tsjau
gezonken, doordat hij op een mijn stootte.
21 October. De tegenstand die de Duitschers
nu weer in België ondervinden, in de buurt van
Duinkerken, tijdens den slag bij Nieuwpoort, is
niet gering. Verwoede Duitsche aanvallen zijn
afgeslagen.
Ook in Noord-Frankrijk deden de Pruisen,
zooals officiëel door de Franschen medegedeeld
wordt, over alle fronten hevige aanvallen, die
alle teruggewezen moeten zijn. De Duitsche
kustbatterijen in België zijn beschoten door En
gelsche oorlogsschepen.
De Russen gaan in het Oosten meer en meer
achteruit, zooals valt uit te maken uit de Oos-
tenrijksche en Duitsche berichten.
Ter zee hooren we ook al overal van actie, al
is 't niet heel belangrijk. Bij Kiau-tsjau weer
een Duitsche torpedoboot vernield en om en bij
de Adriatische Zee hebben Oostenrijkers en
Franschen flink tegen elkaar te keer gegaan.
22 October. Het gevecht in België, waaraan
de Engelsche vloot vanuit de Noordzee deel
neemt, wordt met verbitterde hevigheid voort
gezet. Volgens de Duitschers hebben zij belang
rijke veroveringen aan materiaal gemaakt, en
vele Engelsche gevangen genomen. De Duit
schers verwachten hier elk oogenblik een beslis
sing. De Duitsche hevige aanvallen, waar het
Duitsche bericht ook van gewaagt, zijn volgens
het communiqué der Franschen overal met
kracht afgeslagen. De Engelschen geven de
verliezen der Duitschers aan dooden en gewon
den als 1600 op, en verder oorlogsmateriaal, dat
vernield werd.
De „Embden" heeft weer de vernietiging van
6 Engelsche schepen voor zijn rekening geno
men.
Typische is het ook weer, dat de Russen met
tamelijk groote beslistheid verzekeren, dat hun
aanvallen succes hadden over~de geheele Oost
grens. (Men weet, dat over een lange, bochtige
lijn in Oost-Pruisen tot aan de Roemeensche
grens daar in het Oosten niet minder heftig
gevochten wordt). De Oostenrijkers zeggen daar
entegen, wel wat minder beslist, dunkt ons, dat
hun (dat zijn Oostenrijkers en Duitschers) het
krijgsgeluk was toegedaan.
23 October. „De vijand (d. z. de Duitschers)
heeft zijn hevige aanvallen voortgezet, doch d«
posities der verbondenen zijn gehandhaafd," zoo
heet 't in het Fransche communiqué. Vast staal
dat het den Duitschers in België niet voor da
wind gaat. Al elf Engelsche oorlogsschepel
nemen deel aan den strijd en steunen de artii
lerie der verbondenen. Het Belgische leger voora
moet dapper vechten. Op enkele punten ginga
de Duitschers wel vooruit.
Van het Oosten melden de Duitschers dat di
Russen terugtrekken bij Ossowicz, en dat in Po
len en bij Warschau niet is gestreden.
Het Pruisische Huis van afgevaardigden heef
in een enthousiaste vergadering verschillend
oorlogsvoorstellen dadelijk aangenomen.
Antwerpen, de stad en de forten, zijn bijm
geheel verlaten door de Duitsche hezettingstrof
pen, die volgens Belgische berichten, voor eei
groot deel, voor den strijd naar Zuid-Belglë zij»
gedirigeerd.
In Portugal is het op een paar plaatsen roei ij
geweest, een opstand min of meer, die blij*
baar onderdrukt is.
De Albaneesche stad Valona ia door Italiaah
sche troepen bezet.
Wordt vervolgd.)
HflARLEftSCHE COURANT
