DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
De oorlog.
IJzersterke Schooliaarzen.
P. W. TWEEHUIJSEN,
TELEGRAMMEN.
Kindwhuiaweai 89-3f-339 HaaHem
intercommunaal Telefoonnummer I426.
4
Haartemsche Ailedagjes No. 1469.
bubsdag 3 november 2914
48ste Jaargang Ko« 181?
ABONNEMENTSPRIJS»?
Per 8 mannaen voor Haarlem
Voor dn plaatsen, waar eon agent fe Bevestigd (KoW der gemj US
Voor de overigs plantsan in Nederland franco per port 180
Afzonderlijke rrammer» ®0®
Bureaux van Hedaoiia mm A&lusinisfratie
PRIJS DER ADVERTENTIëNi
Van 6 regels 60 eent (contant 50 eent). Iedere regel meer 10 eè>
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regeL Buitenl 20 ot
Dienstaanbiedingen 25 et (0 regels), driemaal voor 50 ct contant).
AGENDA 4 November. Oude Halsmuseum P-andpoort
Gebouw St, Bavo R- K Volksbond Hikl ebrand-ten toonstelling van 10—4 uur.
Vergadering Blockers. Vergadering Kleer- Bisschoppelijk Museum Jan&straat
makers. Steuncomité van IVi9 uur. 79 geopend eiken dag van 10 5 uur tegen
St Vincentius-bihliotheek N. Groen- betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater-
markt 's avonds van 7H—9 uur geopend. dagen en R. K. feestdagen.
OVERZICHT.
Daar moet óf aan de eene óf aan de andere
zijde der officieele berichtgeving omtrent de
krijgsverrichtingen in Z. W Belgiëgelo
gen worden
Men zou het misschien zóó kunnen uitleggen,
dat de eene of de andere partij in de communi-
qué's den toestand van een paar dagen geleden
schetst en er niet bij-zet wat sedert dien is ver
anderd, maar zelfs dan dekken de berichten
elkaar niet.
De Franschen vertellen: „wij zijn vooruitge
drongen tusschen Dixmuiden en de Lijs." Dat
is natuurlijk uiterst vaag: de afstand Dixmui
den tot de Lijs bedraagt ongeveer zooveel als
van Nieuwpoort, waar nu gevochten wordt, tot
de Hollandsche grens: Yperen ligt zoowat pre
cies in het midden. Doch de Duitsche bericht
geving zegt dat juist bij Yperen de Duitschers
belangrijk zijn vooruitgedrongen, daar zij al
daar het plaatsje Messines, dat 8 K.M. zuide
lijk ligt, hebben bezet. Men ziet, dat klopt niet.
Eén oplossing daarvan kunnen wij natuurlijk
niet geven. Opgemerkt moet worden, dat als
de Duitsche berichten, die de plaatsnamen érbij
noemen, juist zijn, de Duitschers veel verder
zuidelijk staan dan 'de Fransche en Engelsche
berichten doen gelooven. Want men kan niet
aannemen dat in dezen woedenden krijg één
punt ver vooruit van de linie zal worden bezet.
We lezen uit het Duitsche bericht óók, dat 26
wrlogsschepen aan de actie bij Nieuwpoort
meedoen! De mededeeling, dat dit geschiedt,
„zonder schade in de Duitsche linies te veroor
zaken" lijkt wel wat èrg ongeloofelijk! Een
Duitsch telegram zegt, dat het slagschip „Ve
nerable" naar Dover met groote schade is te
ruggekeerd.
Wat' Rijssel betreftbier schijnt hevig te wor
den gevochten en de verbondenen schijnen er op
te rekenen dat zij de stad weer zullen heroveren.
Zoo leggen wij althans het Reuterbericht uit
Londen uit, dat niet door eenig officieel bericht
is bevestigd. Wat zal die mooie stad gehavend
zijn
Van het strijdtooneel in het Oosten is het
nieuws onbeteekenendmen is in Polen blijk
baar nog aan het troepen-regelen na den Duit-
schen tegenslag, en in Galicië worden voorbe
reidingen getroffen voor een nieuwen slag.
Wat Turkije betreft, hierover spreken wij hier-
Mtder in een afzonderlijk artikeltje.
IN Z.-W. BELGJe.
Heel betrouwbare berichten, wat daar nu
eigenlijk in dat kleine hoekje van Z. W.
België gebeurt, hebben we niet.
Wel wordt algemeen aangenomen, dat de Duit
schers liet er erg kwaad hebben, doch de
Duitsche berichten stellen steeds maar voor
dat. ze ondanks dat terrein winnen.
De Engelschen echter schrijven precies an
dersom. Hier is b.v. een verhaal van Ashton,
do correspondent van de Daily News in Noord-
Frankrijk, die weer seint dat Rijssel door de
bondgenooten bezet is en verder verwacht, dat
de Duitschers nu wel reeds met pak en zak
uit Brugge, waar zij slechts op liet toeken
daartoe wachtende waren, zullen zijn weg
getrokken
Natuurlijk, 'laten we hot verhaal voor 's man
rekening. Iiij zegt o.m. dat de hoofdmacht van
den vijand den bondgenooten het vlakke ge
bied ten noorden- van Zinepezoele betwist,
een gebied dat besproeid wordt door vijf ri
viertjes. Men voorziet echter, voegt- bij daar-
aan toe, dat de 'Duitschers zich hier slecht»
tijdelijk staande zullen kunnen houden:
„Zondag werd er weer hard gevochten.
Be Duitschers hadden, zich verschanst in de
bosschen rondom Zonnebeke (oostelijk van
lYpcren), waar zij vele boomen hadden om
gehouwen en op elkaar gestapeld, terwijl zij
hun machinegeweren gemaskeerd hadden met
nu dooi den herfst vergeeld gebladerte.
Wij hebben, zoo gaat hij verder, deze bos
schen weer ©n nog eens weer met geschut
en geweervuur aangevallen, geholpen door
Üo listen van de guerilla.tak tiek, waarmede
do Indische troepen zoo vertrouwd zijn.
„Een gepantserde trein werd van Yperen
uit langs den spoorweg naar Rosèseiare
(Roulers) gezonden en Leed om het uur langs
jden zoom van het bosch, waar reen den Duit
schers veel verliezen toebracht, De vijand,
ISie grootan moed aan den dag legt, heeft men
Wlerlai listen den trein pogen af te snijden
«té. den spoorweg te vernielen, doch tot dusver
Waagde hij daarin niet.
V .„Dé vooruitgeschoven stollingen' in hot
sommige van deze schermutselingen hebben
de bondgenooten vele gevangenen gemaakt
en een paar kanonnen vermeesterd.
„De Duitsche cavalerie heeft niet veel kun
nen uitrichten en vertoont teekenen van de
moralisatie, zegt deze Engelschman.
„Do strijd in deze boschachtige streek is
hevig en verwoed. Hij duurt nu drie dagen
achtereen en zal wellicht nog een week lang
worden voortgezet. De Duitschers zijn. als
konijnen in (hun holen. Als onze fretten hen
uit éen daarvan opjagen, vludhten zij dadelijk
in een ander en zoo wordt het spellet-ja
voortgezet,
„De vloot mengde haar stem gisterenmorgen
opnieuw in het luidruchtige koor en bombar
deerde de kust tussc-hen Nieuwpoort. en Oos
tende.
„In den afgeloopen nacht hebben de bond
genooten bij' helderen maneschijn en koud
weer opnieuw terrein gewonnen in korte, vin
nige schermutselingen, waarin de goerkha's
zioh hebben onderscheiden."
Wat. in. dit verhaal juist is, kunnen wij na
tuurlijk niet beoordeelen. Zeker is het, dat de
stemming die hier door den Engelschen corres
pondent tot uitdrukking wordt gebracht, die is
van allen welke op het gevechtsterrein of daar
omtrent vertoeven.
Ook onder de Duitschers is minder bravoeur,
dan ha den roes van den geslaagden stormloop
op Vlaanderen. De gezichten staan gespannen
en strak. Voortdurend ook hooren ze schieten.
De vijand is dus nog niet, weg! Hij houdt zelfs
dichtbij stand.
Misschien tengevolge van deze zwaar geladen
atmosfeer zijn, nu alle samenscholingen van
meer dan drie personen verboden. Op het sta
tionsplein mag niemand het station naderen
En van uit het station ströómt- het al maar
gewonden. Roode Kruis-auto's staan in lange
rij op de markt-, en rijden af en aan. Een hand
wijzer in een stjjle straat wijst naar: „das
Marine Fekl-Lazaret." En zoo zijn er reel geïm
proviseerde hospitalen
De Duitschers, ook de kranige Duitsche of
ficieren, zijn. wat gedrukt. Ik zat in: een res
taurant, Twee officieren passeerden. Een stoot
te mijn paraplu om. „Macht nichts" zei ik, haar
oprapende. Maar hij: „Wir sind doch Deut
sche". Zoo mat kwam het er uit, alsof hij zeg
gen wou: van ons verwacht de werold niet
beter. En alsof die onderstelde vooringenomen
heid van de heele wereld tegen zijn volk hem
zwaar drukto op de ziel.
Ja, het is waar. De kanonnen donderen. Hoel
een wereld staat tegenover de Duitsche legérs.
Nu hier het Engelsche scheepsgeschut. En
ginds In Polen de Russische millioonon. En in
Frankrijk is 'Joffre glimlachend bezig met,
„knabbelen" aan hun nog. wel groote loger-
macht, maar die toch nn niet veel grooter meer
kan worden. Is het wonder dat sommige naden
kende Duitsche officieren de mogelijkheid gaan
inzien dat het veroverde België hun zou worden
tot een muizeval? Straks als ze mochten ver
liezen dan komt niemand er meer uit,
„Ons graf is hier," zei er een lot een Belg.
„Maar de Belgen zullen er onder lijden."
Vandaax' wellicht dat nog altijd de onrust
vele Belgen weerhoudt om rustig-naar hun
toch rustige land terug te gaan.
DE NEUTRALITEIT VAN ITALIë
Het blijkt, dat liet aftreden van het Italiaan-
sche ministerie niet .samenhangt met oneenig-
held over" den oorlog. De minister van finan
ciën Rubini achtte 200 h 300 millioen aan nieu
we belastingen noodig voor bestrijding van de
militaire uitgaven. Zijn collega's vonden het
oogenblik hiervoor echter niet gunstig. Het
„.Giornale" verwacht dat Salandra met de vor-
niiug van ren nieuw ministerie belast zal wor
den.
De Italiaansche marinecourant L'Aero Marit-
iimo van 24 Oct. schrijft aan het slot van een
reeks artikelen over de geschiedenis en het wezen
van het Drievoudig Verbond: „Wij kunnen te
genover het reusachtige conflict, waarin onze
bondgenooten betrokken zijn, neutraal blijven.
Maar wij hebben niet het recht nog verder te
gaan, Een aan val op Oostenrijk be teekent een
aanval, op Duitsch land, want liet lot der beide
landen is ten goede, en ten kwade verbondeti. De
naties zoo goéd als de enkelingen leven niet
.van brood alleen, maar ook van redelijkheid en
waardigheid. Alleen verraders overvallen 'den
vriend, wien zij gisteren de hand hebben get
drukt. En niets anders zou het zijn, als Italië
zijn bondgenooten in den rug ging aanvallen,
alleen, omdat zijn voordeel dat raadt. De groote
strijd is nog niet afgeloopen, maar hoe hij ook
moge uitvallen, nooit zal Italië zich laf of ge
meen gedragen. Onze rechten, daaraan valt niet
te twijfelen, zullen vroeger of later erkend wor
den, omdat de door het lot bepaalde gang van
zaken tot hun erkenning leiden moet. Maar nooit
of nimmer mag het in de geschiedenis heeten,
dat de Italianen van de 20ste eeuw een schan
delijke daad voor een Machiavellistisch mees
terstuk hebben verklaard,"
WAT DOET TURKIJE?
Het is niet duidelijk, wat Turkije nu eigenlijk
doet en doen zal!
De Fransche, Engelsche, Russische en Ser
vische gezanten zijn uit Konstantinopel vertrok
ken, er is druk gevochten in de Zwarte Zee,
- er worden manifestaties gehouden in Weenen
en Berlijn, Engeland valt aan op de kust van
.Klein-Aziëen daar komt vanmorgen een
Reuter-telegram uit Londen heel laconiek
vertellen, dat de Turksche grootvizier z'n excu
ses heeft aangeboden!
Terwijl Jong-Turksche kranten als de „Ta-
min" naar berichten uit Berlijn, verzeke
ren dat er nog geen reden is om oorlog te gaan
voeren!Als Rusland voor zijn aanval ex
cuus maakt/is er misschien nog wel eenige katos
om tot overeenstemming te komen.
Daar begrijpen wij nu letterlijk niets van!
Dat de „bondgenooten" Frankrijk, Enge
land eu Rusland niet gaarne zullen zien dat
Turkije de groote macht van het Mahomedanis-
me in beweging zet, is te begrijpen. Die zullen
wel alles in het werk stellen om den Turk te
paaien. Maar dat deze terug kan, na den aan
val op de Russische vloot en alles wat er ge
beurd is, begrijpen we toch niet.
Waarschijnlijk wil de Turk, op zijn gewone
wijs, tijd winnen, en de zaak rekken, terwijl hij
alles in gereedheid brengt.
DE DUITSCHERS EN HUN
VIJANDEN.
In het „Berl. Tagéblatt" bespreekt Werner
Sombart de vijanden van Duitscnland en zegt
dan: „Tegenover de Franschen voelen we wel
allerminst tegenzin, laat staan haat. In waar
heid" hebben wij absoluut niets tegen de Fran
schen, doch zij Hebben veel tegen ons. Wij eeren
en achten ze als ridderlijke vijanden. Ja, met de
heldhaftige Franschen voelen wij als het ware
iets als het medelijden, dat men met een ernstig
aangeschoten edel wild voelt. Maar ook tegen
Rusland heerscht biL ons volk geen eigenlijke
haat. Doch met de Engelschen is dat iets geheel
anders. Wij zien in Engeland onzen vijand,
wij voeren den oorlog tegen Engeland en wij
zullen den oorlog niet als afgeloopen beschou
wen, zoolang niet Engeland verpletterd fs."
HULP UIT AMERIKA AAN
DE HONGERENDE BELGEN
John D. Rockefeller Jr., president van de
J o ck ef el 1 er -Stichting, hoeft bekend gemaakt
dat die stichting zoo noodig millloenen dollars
zal beschikbaar stellen voor de leniging van
den nood der met-combattanten in landen, die
in den oorlog betrokken zijn.
De Rockefeller-aticliting heeft maatregelen
getroffen om binnen enkele dagen een com
missie naar Europa te zenden, om de geteis
terde landen te bezoeken en verslag uit te bren
gen over de toestanden. Voorzitter van doze
commissie is Wickliffe Rose, directeur-gene
raal van de Internationale Hygiënische com
missie.
De R. 8. heeft voor dadelijk hulpbetoon aan
de Belgen hot stoomschip Massapequa gechar
terd, dat Donderdag a.s met 4000 ton voorra
den naar Rotterdam vertrekt. Do voorraden
aan boord zijn geconsigneerd aan de Ameri
ka a nsohe consuls.
Do Massapequa is bet grootste neutrale
schip, dat in de NeW-Yorksche havèn'beschik
baar was. Alle diplomatieke stappen, die voor
oen veilige aflevering van do goederen noodig
waren, zijn bezorgd door den Amerikaanschen
gezant te Londen, Pago. Deze had op oen telc.
grafisch verzool: om inlichtingen van do R
S. oen beschrijving gezonden van den dringen
den nood, waarin de Belgen verkeeren. Dezen
zullen meldde. Page -nog gedurende 7 of
8 maanden geholpen moeten worden met
1,000,000 pd.st. 's mHands, wil hongersnood
worden voorkomen.
De lading van de Massapequa zal bestaan
uit 285,000 vaten moei, 14,000 pakken rijst
(van 100 pond elk), 8000 zakken boonen (van
200 pond elk) en 1000 kisten met spek (van
100 pond.)
De Britsche consul te New-York beeft ver
zekerd, dat hot transport van deze voorraden,
die uitsluitend bestemd zijn voor do met-com
battanten, niet zal worden vertraagd.
DE COMMANDAN T DER
..EM DEN."
Naar aanleiding van de jongste daad der
„Embden," het in dón grond, boren van een
Russische» kruiser en oen Frahsclmn torpe
dojager, schrijn.. L: Persia's in het „Berl.
TagebJ.Dó ..Emlnlvn." is steeds in de weer
zich te verzekeren van de onvrijwillige bewon
dering' van Duitschland's vijanden. Dat blijkt
inderdaad uit de Britsche pers en uit de Times-
deskundige verbazing over het feit dat men de
„Embden," dank zij de vierde looze rookpijp,
voor een Japanscho kruiser kon houden, daa'r
de kleinste Japansclia kruiser met 4 rookpijpen
minstens tweemaal zoo groot is als - de
„Embden."
De naam van den commandant ia Karl von
Muller, een man van even in de veertig, die
pas in Maart van dit jaar „Fregatten-kapi-
tiin" geworden was.
Pesius die hem uit zijn eigen diensttijd
lieeft gekend, zegt. dat de merkwaardigste
eigenschap van Von Miiller is de absolute koel
bloedigheid, die hem nooit verlaat, benevens
de vindingrijkheid, waarmede hij middelen
vond om zijn doel te bereiken.
Aan boord van de „Embden" is ook een
Hohenzollern, nJL prins Frans Jozef.
KSnTE BEBICHTEB.
Duitsche deserteurs. Er loopen allerlei ver
halen over groote troepen Duitsche deser
teurs in het Z. W. van België. Een betrouw
baar bericli't uit Sluis zegt nu evenwel, dat
er in dezen heelen tijd zes, zegge, zes Duitscihe
soldaten de Nederlandsche grens zijn over
gekomen Drie hunner gaven ronduit te ken
nen, dat zij er genoeg van hadden, dat het
voor hen niet- uieor een oorlog, maar oen
slachting beteekende. Twee anderen vertel
den, dat. zij verdwaald waren, maar bloken
toch wel ingenomen met hunne eigen ver
gissing. Eén echter bleek werkelijk misleid
te zijn door een onjuiste vvegwijzing van bur
gers, die hem op zijn vraag waar Brugge lag
't was avond de Hollandsche grens 'had
den gewezen. Deze man, die bovendien dienst
deed ale courier, word in de'gelegenheid ge
steld terug te keeren.
Tegenspraak. Het bericht in de Times, vol
gons hetwelk Duitsche generaals het opper
bevel -over het Oostenrijk-Hongaar,sehe leger
op zich zouden genomen hebben, is- volgens
een officieel bericht uit Weenen, totaal
valsdh. Eveneens een bericht van hetzelfde
blad, als zou generaal. Conrad von Hoetzen-
dorf zijn ontslag genomen hebben.
Een Nederlander onderscheiden. Naar men
mededeelt, is aan jhr. P. J. R. Bendorp, rit
meester bij bet 14e ulanenreginieui, het ijze
ren kruis verleend wegens betoonde dapper
heid. Jhr. Bendorp is Nederlander, die zich
met toestemming der Koningin in vreemden
krijgsdienst heeft begeven.
De Russische jodenhaat. Aan de Frankf.
Ztg. wordt gemeldt uit Konstantinopel, dat
de Eugelselhe en Fransche belangen daar tor
stede zijn toevertrouwd aan den Amorikaan-
echen, de Russische daarentegen aan den Ita-
llaansoh'en gezant, en wel omdat de Atneri-
kaansche gezant Morgentau een Jood is!....
Zijn eigen graï gegraven! De nabestaanden
te Weenen van een öostenrijksch soldaat, die
in Galicië bad gevochten, kregen een kaart
van dezen soldaat. Maar deze was zoo onvoor
zichtig geweest op een briefkaart naar liuls
te schrijven, dat Ihiet met de Oostenrijkers in
Galicië niet goed ging en hij voor ziolh er
niet rouwig om zou zijn, indien hii door de
Russen krijgsgevangen 'werd gemaakt,
De familieleden van den soldaat vonden op
de keerzijde van de kaart de aanteekening:
„Doodgeschoten op vonnis van den krijgs
raad".
Onderscheiding. De heer Krupp van Boh-
len en cl® president der Duitsohe Rijksbank
zijn door de hoogesckool van Bouu tot doc
toren b onoris ca us a in 'de ■wijsbegeerte
benoemd.
BARTELJüHISSTRAAT 27
TELEFOON 1770.
ONTWIKKELING VOOR WERKLOOZEN.
Gelegenheid te bieden aan werkloozen tot
ontwikkeling en ontspanning is een mooie
zaak, waaraan natuurlijk gaarne ook onze
katholieken hunne medewerking zullen ver-
1 een enmits echter niets worde onderno
men strijdig met onze katholieke beginselen,
De hier opgerichte plaatselijke commissie
voor ontwikkeling en ontspanning aan werk
loozen schijnt daartoe niet eenige waarborg
te bieden. Ter oprichtingsvergadering was
niet genoodigd het bestuur van onzen Volks
bond.
Maar wel, waven 't zooals de beer Klein
gisterenavond op de vergadering van den
Bond mededeelde, onze tegenstanders, dia
dan ook in grooten getale aanwezig waren
en zicli dioden gelden.
Met welke gedachten ze heziekl waren
bleek wel hieruit, dat men spijt uitdrukte,
dat hier niet is een openbare leeszaal...
Ook andere christelijke vereenigingen wa
ren, naar wc vernamen, niet ter opricMings
vergadering gevraagd vertegenwoordigd i
zijn.
En dat, hoewel ze wel een circulaire had
den ontvangen van 't Bestuur der Nat. Ver
eeniging tegen werkloosheid, met verzoek or
medewerking te verleen en, wanneer die doo
den voorzitter van 't Plaatselijk Steuncomil
wordt verzocht
't Geen zeer zeker niet in den haak is! Ech
ter, daardoor zijn nu onze katholieke verecni
gingen in staat zelfstandig iets te doen voo
ontwikkeling van werkloozen. maar dan ge
heel in de lijn onzer beginselen.
De heer Klein wekte daartoe op en gelij
vanzelf spreekt, 't Bestuur van den Volks
bond gevoelde daar veel voor.
In samenwerking o.m. met de Katholieke
Sociale Actie en met den Volkszang zal me:
heel wat kunnen ondernemen!
En wij kunnen dan 'onze eigen begins©lei'
handhaven. Op die wijze kan iets ten nuth
van velen worden gedaan.
Hopen we daarom, dat men onzerzijds.dez
zaak krachtig zelfstandig zal aanpakken.
FRANSCHE BERICHTEN.
PARIJS, 2 November Het communiqué van 3
uur zegt volgens Reuter:
Op onzen linkervleugel hebben do Duitsche
aanvallen gisteren met dezelfde hevigheid voort
geduurd in België ea het Noorden van Frank
rijk. Wii zijn voor uitgedrongen tusschen Dix
muiden en do Lys. De vijand beproefde zon
der succes een krachtigen aanval op de voor
steden van Arras, alsook op Lihons en Ito
Quesnoy.
In het Aisne-gebled zijn wij een weinig voor
waarts gedrongen in de richting van Traoy-le-
val, ten Noordon van het Aigle-woud, alsook
in zekere gedeelte op den rechter Aisne-oever.
Tusschen dit woud en Soissons is de aanval
op onze troepen, welke de hoogten op den
rechter Aisne-oever bezetten, in gelijks mislukt.
Een opleving van de activiteit der zware vij
andelijke artillerie is gisteren geconstateerd
ia de streek van Reims, tusschen Argonne en
de Maas en op de hoogten van de Maas.
In de Vogezen hebben wij de hoogten her
overd, welke Samc-Mnrie beheersohen.
In do streek van Ban de Sapt zijn wp voor-
uitgerukt.
RIJSSEL NU GENOMEN?
LONDEN, 2 November. Renter's speciale cor
respondent in Noord-Oost-Frankrijk meldt, dat
volgens in het Belgisch hoofdkwartier ontvan
gen mededeeling, Rijssel weder in handen der
verbondenen is.
Hot schijnt nochtans, dat niemand de stad
mag binnenkomen, daar de positie nog twijfel
achtig is 1
DUITSCHE MEDEDEELENDEN.
BERLIJN, 2 Nov. (S.-c-orr.) De gevechten
aan de Belgische kust ontwikkelen zich ver
dér ten gunste der Duitsche troepen; Liet w~
gen knooppunt Messines, 8 kilometer van Ype
ren, is in Duitsche (handeu.
Ook in de Argonnen winnen de Dnitsehèisj
terrein.
Van hooge militaire zijde vernemen wij.
dat de Duitsche operaties zich volgens pro
gram afwikkelen en de zege der Duitschei
op den rechtervleugel, op» welk punt de ver
bondenen alle volkenrassen der narde hebben
snamgetrokken, niet meer tegen te boiitlen is
Terwijl de Engelschen de Indische troepen,
op het geheei© frontverdoelen, zenden d
Franschen hunne zwarte en gekleurde vol
kerenseharen in gesloten kolonnes te velde
ten noorden van Atrecht werd een kersverse!
op het slagveld gearriveerd bataljon Sen
gal negers volkomen vernietigd.
Het kanongebulder der 26 Engelsche oor
logsscbepen, die in don loop der laatste wee'
tegen de Duitsche stellingen zonder succ
hun vuur afgaven, is onbeschrijflijk: onge
veer elke seconde dondert een schot, zond
schade in de Duitsche linies te veroorzak
IN TURKIJE.
KONSTANTINOPEL, 31 Oct. Hcdonavon
10 uur werd door de haven-autoriteiten bes!
gelegd op het Russische s.s. „Iiwaljewo 01
ga", van de Russische Stooinvaavtmaalsch.i}*
pijop het schip werd de Turksche vlag g*>
hesehen en een Turksche bemanning aan boord
gebracht.
ENGELAND VALT AAN.
KONSTANTINOPEL, 2 Nov. Volgens
loof waardige berichten liep de Engelsch-
Fransche vloot gisterenmorgen de Golf v
Tscheme in Kiein-Azië binnen, waar een
kleine Turksche kanonneerboot „Burakreis'
en het s.s. „Kinali AgU" werden aangew
len. De corn man da'n? van de „Burakreis"
bracht het schip „Kiuali Aga" tot zinken, oio
het niet door den vijand te laten vernielen en
liet daarna de kanonneerboot in #de inch.
vliegen.
RUSLAND EN TURKIJE.
Konstantinopel, 2 Nov, De omoi
en de matrozen van het Russische mijnen
schip „Pruth" hebben erkend, dat de „Pr uth*
mét mijnen geladen was.
De officieren en do bezetting van 'de „Pruik'
voeren vroeger op het Russische stationaech
„Oonstantinopel" en zijn in 'de wateren vr
den Bosphorus volkomen vertrouwd.
De „Pruth" vertrok mefc dé Russische vl
in duidelijke richting om voor den mond
den Bosphorus mijnen te zaaien, het klei na
in ae üwa'ffe 2ee kruisende Turksche escadc
r O' •tiii&i, 4
In Brugge, zoo schrijft een briefschijver aan
do N. O. bijvoorbeeld: in Brugge was de stem
ming ook minder, fleurig dan veertien dagen
geleden. Men kan het den burgers aanzien, dat
zij met een verbitterd hart de vreemde over-
hoersehors in hun midden zien. Een zei er: Je
kunt geen stap buiten doen of .ie ziet »e weer,
en dat doet pijn.
