DAGBLAD voor NOORD- an ZUID-HOLLAND. Oorlog. P. W. TWEEHUiJSEW, ü^a^legfs anlaroan»«aa*8®«^ Te8ef®©68a8uiinM®r MRB» Aan de nabestaanden van onzen abonné-polishouder JOH. STOLWIJK te Haarlemmermeer, die door een zeer noodlottig ongeval het leven verloor is door de Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank een uitkeering toegekend van Wiea*!lCiB1g!@l*sf gulden* EERSTE RLUP. TELEGRAMMEN. Slobkousen* W int erpentof ?eis rRIJDAG 6 NOVEMBER 1914 43ste Jaargang Ho, I82i ÜiapaatsK .van Rodaatie Administratis DE ADMINISTRATIE. Oil itymmerbeslaiai uit twee Ibladen. DE ZEESLAG OP DE CHILEENSCHE KUST. BARTEL JORISSTRAAT 21 TELEFOON 1770. Haariemsche Ailedayes No. 1472. KORTE BERIQHTEü» KIK HURLEMSCHE C ABONNEMENTSPBIJSi) Per 8 maanden voor Haarlem t Zl-23 Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (bom aer gemjj 1.83 Voor de overige plaatsan in Nederland franco per post 1.80 Afzonderlijke nummers ®-08 PRIJS DER ADVERTENTIëNi Van 6 regels CO cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 o4b Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel Buitenl 20 ct Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ct contant). iliileering tierhonderd luiden. AGENDA. 7 November. Gebouw Sint Bavo 8 uur Hulpspaarbank Schoterkwartier. Half ne gen Spaarbank. Steuncomité. Inschrijving ving Bakkerij. Spaarbank. Spaarkas Win terprovisie. Bibliotheek. Oude Halsmuseum Pandpoort Hildebrand-tentoonstelling van 104 uur. Toegang 10 cent. Proveniershuis Groote Houtstraat Consultatiebureau voor drankzuchtigen van 7—8 uur voor vrouwen, van 8—9 uur voor mannen. OVERZICHT. Het Ls stil in de berichtendienst van het oorlogsveld. De Duitsche generale staf zwijgt als in de dagen van. von Steintoen was dat het teeken dat er iets bijzonders gaande was. Hoe zal het nu zijn? En de Eransche berichtgevers spreken wel alken dag, en geven cominuniqué's met Iofi waardigen ijver, doch... wat ze zeggen is hopeloos vervelend en eentonig, en zelfs Öe gave missen ze, om met eenige verscheiden heid hetzelfde te zeggen. Zood'at afwachten de boodschap is. De tijding van den Zondag op de Zuid- Amerikaansche kust geleverden zeeslag, heeft do wereld in niet geringe mate .opge schrikt. Men lean zeggen wat men wil, doch dat de Duitsche marine een stout stuk heeft geleverd met dezen zeeslag, kan niet ont kend. De Britsche admiraliteit maakt een gek figuur, en is blijkbaar verlegen met deze zaak: dat blijkt uit den omhaal waarmee gesproken wordt over „het schitterend op treden" van den Britschen admiraal Üie verslagen wordl Het heet nu in een ofl'ici- eele .zuurzoete kennisgeving van de [Britsche regeering: „de noodige maatregelen zijn ge nomen".,. (Waarschijnlijk zal de een of an dere Eiigelschman wel zeggen: als dat nu eens een week eerder gebeurd was, zou het beter geweest zijn! Uit Turkije geen nieuws. De Engelschen hebben, na Egypte, ïiu ook' Cyprus gean nexeerd. Zulke gevalletjes gaan in dezen veelbewogen tijd maar door, zonder dat ie mand er ophef van maakt I Intusschen schij nen de Turken bezig te zijn, een inval in Egypte voor te bereiden. DE STRIJD TER ZEE. leen het „spookschip" van den Indisch'en Oceaan, de Emden, zooveel Engelsche schepen kaapte, t6 Londen een officieus be- rieli" om het publiek gerust te stellen. I ie uctele Duitsche oorlogsschepen, die in den Urooten en den Indischen Oceaan rond- met vler bewapende transportschepen buiten de of beter gezegd van de vereenigde Engelsche, Fransche, Russische en Japansehe vloot, op de Duitsche en Oostenrijksche vloot geenszins te niet gedaan. Maar juist het feit, dat trots die geweldige overmacht, toch een Duitsche duikboot in de Noordzee drie Engelsche krui sers heeft vernietigd, Duitsche duikbooten in het Kanaal zijn verschenen, da Emden een Russischen kruiser en een Fransche torpedo- boot heeft vernield, eergisteren nog de kanon nen van Duitsche kruisers in het gezicht van Yarmouth werden afgeschoten en nu het in den Grooten Oceaan rondzwervende Duitsche smal deel een zeeslag heeft gewonnen, dat dit alles in de 93 dagen oorlog, die zijn versterken, heeft kunnen gebeuren, zonder dat de vloot der bond. genooten ook maar één succes heeft kunnen be halen, dat eenigszins overeenkomstig is aan haar verpletterende overmacht, moet naar de N. R. Ot. opmerkt een geweldigen in druk teweeg brengen. Het moet den Britschen eilandbewoner in zijn gevoel van volstrekte veiligheid schokken en zal den Duitsehers de overtuiging schenken, dat bö de vernietiging, waartoe hun vloot bij den aanvang van dezen oorlog gedoemd scheen, toch ook de tegenstanders wel menige veer zullen laten. Bij den buitenstaander kunnen de gedragingen van de Duitsche zeemacht sym pathie wekken, die veelal gevoeld wordt voor den zwakkeren, die zich dapper tegen een over- maehtigen vijand verweert, tenzij, bij negatie vere naturen, eenig leedvermaak de bovenhand mocht houden over het figuur, dat de trotsche Engelsche vloot, die een reputatie van eeuwen heeft hoog te houden, met al haar bondgenoo- ten, tot dusver in dezen oorlog geslagen heeft. Omtrent de zeeslag op de Ohileensche kust ontleent de N. R. Ct. nog eenige bizonderhe- den in telegrammen uit Valparaiso aan En gelsche bladen. Het blijkt dat het Duitsche eskader onder be vel stond van admiraal Von Spee (die in 't be gin van dit jaar met de Scharnhorst een be zoek heeft gebracht aan verschillende Neder. landsch-Indische havens.) Het gevecht is Zon dag geleverd, ongeveer een uur voor 't vallen vand en avond, en geëindigd toen 't donker was. Op de Good Hope werd een ontploffing waar genomen tuscshen de beide schoorsteenen. De Monmouth zonk nadat er verscheidene schoten waron afgevuurd en trachtte zinkende nog een der Duitsche kruisers te rammen. De Duitsche admiraal drukt- er in een telegram aan de Ohi leensche autoriteiten zyn leedwezen over uit dat het wegens het stormachtige weer niet doenlijk was booten uit te zetten om opvaren den van de Monmouth'te redden. Men vermoedt dat de Glasgow en de Otranto slechts licht zijn beschadigd. Beide schepen hebben, evenals de Good Hope, van de duisternis gebruik gemaakt om te vluchten. Het gevecht heeft plaats gevonden by het eiland Santa Maria, ter hoogte van Coroneh De Gneisenau, Scharnhorst en Nürnberg, alle dries Ieehts licht beschadigd, zouden gisteren (Hedjazspoorweg) vervoerd, zoodat aan te nemen is dat er ook een troepenbeweging over de Roode Zee in het plan ligt met het doel een revolutie in Egypte te verwekken, Het aantal voor deze actie bestemde troepen is 250.000, waarbij nog rekening moet gehou den worden met talrijke ongeregelde Bedou- ienen. Een hooggeplaatst Turksch ambtenaar ver klaarde tegenover den zegsman der „Zue- richer Zeitung" voor ongeveer veertien da gen, dat de deelname van Turkije aan den grooten oorlog noodzakelijk en onafwijsbaar was, want mocht de Triple Entente winnen en de vrede voorschrijven dan ware Turkije verloren: Engeland zou Mesopotamië bezet ten en in Arabië een vazailendom scheppen, Frankrijk zou Syrië, Rusland Armenië krij gen, en do rest van Turkije zou volkomen van Engeland'» genade afhangen, dat tenslot te de Osmanen als hulptroepen zou gaan ge bruiken tegen Rusland. Daarmede ware dan de onderdrukking van alle Mohamedaanschp volkeren bezegeld. achtien MILLIOEN RE SERVESOLDATEN. Als splitst men hun namen in tweeën, de beide opperbevelhebbers van de Fransche en Engelsche troepen grijpen zoo in elkaar, zijn zoo taai, dat zij zich desnoods met eikaars helft weer op de been helpen. (N. Ct.) ONTWIKKELING EN ONTSPANNING VOOR WERKLOOZEN. „GEEN NIEUWS." PARIJS, 5 November. Het- officieel com muniqué van 3 uur luidt volgens Reuter: „Op onzen linkervleugel zijn de verbonde nen een weinig vooruitgerukt ten oosten van Nieuwpoort op den rechteroever van de Yser. „Van Dixmuiden tot aan de Lys hebben Tt, T_ - zich de Duitsche aanvallen gisteren op tal- hebben Dinsdag, in ons „ALedagje rijke punten herhaald, ofschoon minderihepleit een afzonderlijk optreden d krachtig, vooral wat betreft de actie der in- i Katholieken in de zaak der „ontwikkelia fanterie. en ontspanning voor werkloozen." Inden „De Engelsdh-Fransche linies zijn nergens! °Pdcr de auspiciën der heeren Doosjes, Gei- teruggetrokken; onze troepen, die tot rdz' eu auderen zijn de katholieken allesbe het offensief overgingen, zijn in verschillen- jhalve yeilig, en met alle appreciatie van wa de richtingen flink vooruitgerukt. Ivan dien kant gedaan wordt, zijn we toe „In de streek van Roye hebben wij de be verP]iöbt.om 0Rzen eigeu weg te volgen e zetting van Le Guesnay en Santerre kunnen1 k a k 0 e k werkloozen op katholiek De „Kölfl. Zeitung" bevat een artikel over de1 handhaven, terwijl wij in de richting van WRZe te ontwikkelen en te ontspannen. in Duitschland en in Oostenrijk voorhanden troepenreserven cn komt daarbij tot een getal van 41/2 millioen man. Ie Vrijwilligere in Duitsch land 2 millioen, in Oostenrijk 1% millioen; 2o. Recruten van jaargang 1914, in Duitschland en Oostenrijk samen 1 millioen man, samen dus 414 millioen man. Voorts schat het blad de niet gediend hebben de landstormers van 20 tot 45 jaren, welke toch ook tot verdediging van 't vaderland kunnen worden opgeroepen, in Duitschland op minstens 7 millioen, in Oostenrijk op 5 millioen. Het blad trekt van de 12 millioen, aldus ontstaan, 2 mil- Audecliy goeden voortgang gemaakt hebben.n.ien 11(,£ ee1 hew ijs voor de nood/a „In het centrum, tussehen de Oise en de lelijkheid? Moezel valt een versterking van de DuitsChe V1_nden dat in de aankondiging, dut he activiteit te signaleeren, vooral wat betreft mib-comité van vrouwen cursussen gaat or de artillerie. ganreeeren o.m. mopvoedkunde!H „Na een gevecht, dat den geheelen dag ge-AviHen de dames dit voor katholieke vrouwe duurd heeft, zijn aanvallen op verschillende ti0enL ppnten van ons front ten slotte afgeslagen."I Neen: onze eigen weg is de aangewezene en het doet ons dan ook goed, dat reeds eet CYPRUS GEANNEXEERD. LONDEN, 5 Nov. Engeland heeft nu of ficieel in de Staatscourant den oorlog aan Turkije verklaard. De proclamatie, waarbij organisatie wordt gevormd onder de katho liek-sociale werkers te dezer stede om zelf standig voor katholieke werkloozen ontwik keling en ontspanning te brengen. Wij zulle ïioen af voor vrijwilligers, die reeds onder dede oorlogsverklaring aan Turkije gepubli- daar spoedig meer over zeggen en volstaa wapenen zijn. Men krijgt dan 4*4 en 10 millioen,1 ceerd werd, kondigde tevens de annexatie van v00r heden met de aankondiging. d, i. 14% millioen man. Dit getal moet, naar'Cyprus aan. schatting met 3% millioen verhoogd worden, als de leeftijdsgrens naar boven en naar beneden op DE OOSTENRIJKSCHE KRIJGS\ ERRICH- 18 tot 50 jaar wordt gewijzigd. Alles en alles mag dus aan voor den oorlog geschikte mannen in Duitschland en Oostenrijk samen op 18 mil lioen man gerekend worden. POINCARé EN KONING AL- BERT BIJ DE TROEPEN. Volgens berichten uit Parijs, Is president Poincaró Zondagavond in gezelschap van de ministers Millerand en Ribotr ta Duinkerken aangekomen. Er werd geconfereerd met den Belgischen minister de Broqueville en Kitchener. Aan de langdurige bespreking nam ook generaal Joffre deel. Opnieuw, bleek van volkomen eenstemmigheid bij de verbonden legers. De Broqueville en Kitchener dejeuneerden bij president Poincaró. Kitchener vertrok dien nacht naar Engeland. Maandagmorgen begaf bij zich in gezel schap van Joffre en Diuparge naar België om koning Albert een bezoek te brengen, be president gaf opnieuw uiting aan.de gloeiende bewondering en geestdriftige wenschen van Frankrijk. De zaak van beido landen was hei lig voor alle Franschen. De koning dankte met warmte en prees in hartelijke bewoordingen het Franschoieger. Dian ging hij met den president in een auto mobiel naar de koninklijke residentie, waar de president zijne opwachting maakte bij de koningin. Daarna begaven de beide staatshoofden zich met de beide ministers en generaal Joffre naar .Veurne. De troepen stonden op het plein voor het stadhuis en onder het spelen van de „Marseillaise" en de „Braban^onne" werd parade gehouden. .Vervolgens werd wederom een langdurige conferentie gehouden. Bij het afscheid ver zekerde de koning den presidenL van zijne onwankelbare vriendschap voor Frankrijk. President Poincaró en minister Millerand brachten den namiddag door in België bij de troepen in de omgeving van Yperen. Hoop, of verwachting? Generaal Joffre heeft TINGEN IN TOLEN. zoude een ramp voor de menschheid zijn. El' WEENEN, 5 Nov. Officieel wordt gemeldhf\. .vooruitziende geest o- uit het groote hoofdkwartier: „Gisteren ver- j i vf' a'J,G0 nicl an trs an vrm.gt .s i i.-kt a vi i litbbcn aan het bestaan van een veilig, e:n hepen onze operaties op het Koorde yk oorlogs- drachtig> macbtig Duitschland) dat te sVerk tooneel volgens het opgestelde plan zonder I aanvalW to dudtteilf te rechtvaardig o door den vijand in het minste gestoord te wor-1 cen bron v„n vreeg V0Qr nabureu tfl den. „Ten Zuiden van de monding van de Weloko SLUITING DER NOORDZEE. w o BERLIJN, 5 Nov. De Voss. Zlg. wijst vol Westelijken Sanoever vastgezet kaj uit cen Wo]fs telegram uit Berlün erop da m 1000 krygs-- veroverden wierpen onze troepen den vijand, die zich op; den alle posities, maakten meer dan 1000 krijgs- j de~ vroegere lord-kanselier van Engeland gevangenen en veroverden verschillende graaf Loreburn, die eerst voor korten tij macbinegeweren. juit het huidige Engelsche ministerie 'geti „De vijand kon ook onze aanvallen van liet den is, bet vorig jaar cen boek beeft uitg Stryg-dal niet meer tegenhouden. Hier werden geven over het particulier eigendom in ei 500 Russen gevangen genomen en een maehi- zeeooilog, waarin hij o.m.^de voorstellen o de geheele Noordzee van Dover en Calais to de Shettlandsohe eilanden eu Bergen voor d handelsscheepvaart te sluiten, een scheude der neutraliteit noemt. Graaf Loreburn wijst erop, hoe moeilijk he is om de kusten effectief te blokkeen-/-, w negewerenafdeeling met veel oorlogsmateriaal buit gemaakt." BESCHIETING DER DARDANELLES KONSTANTIN OPEL, 5 Nov. Officieel wordt door Wolfs bureau medegedeeldBij do i beschieting van den ingang der Dardanellen zpgt d.m. W;uu, bet om een afges]oten ze loste de vyandelyke vloot 240 schoten, zonder met uanweai ingang gaat, zooals de Middel echter belangrijke schade te veroorzaken. Onze iandsche Zee, de Zwarte Zee of de Oostze forten losten slechts tien schoten, waarvan kan de blokkade slechts werkelijk scbad één een Engelsck pantserschip-trof, waarop doeu als de blokkeerende mogendheid met all een ontploffing volgde. Bij Aivala in Klein-Azië is een Engelsch stoomschip tot zinkeu gebracht. ROOSEVELT AAN IIET WOORD. BERLIJN, 5 Nov. De uitlatingen van cx- president Roosevelt over den wereldoorlog waren door Reuter in verminkten vorm naar Europa overgebracht. Intusschen is gebleken dat Roosevelt volstrekt niet meezingt in het koor van de door Engeland geïnspireerde aan Duitschland vijandige Amerikaansehe pers! In verdere artikelen zeide Roosevelt: „Het is volkomen absurd, ja erger nog, om den Duit- scben Keizer voor te stellen als de bloeddor stige oorzaak van den oorlog. Ik geloof dat de geschiedenis eenmaal zal leeren dat do Keizer weer van Valparaiso, waar ze waren bmnenge- i xt-i i - T m een telegram aan grootvorst-Nikolaas, waar- ioopen, zee kiezen. De Leipzig en Dresden zijn zwalkten, (zoo heette het daarin) waren slechts te beschouwen als stukken wild, die, hoewel zij nog geruimen tijd zich in de vele schuil plaatsen, die het jachtveld, de Oceaan, biedt, telkens zich zouden kunnen verschuilen, ten slotte tooh door de meer dan 70 Engelsche, L ransche, Russische en Japansehe kruisers, jacht op hen maakten, zouden worden op gespoord „en vernietigd." Dit was maar een kwestie van tyd. Hoe anders is dit uitgekomen! -r is tijd verstreken en opgespoord zyn zij inderdaad,maar niet vernietigd 1 Het wild leeil, van zich afgebeten en de eersten van zyn ter volgers hebben het duur moeten belcoopen. 0 -Monmouth is met man en muis naar den da£ -■ Se»aan. van de Good Hope weet haven gebleven. Men gelooft dath et Duitsche eskader met behulp van draadlooze telegrafie geregeld nut tige inlichtingen heeft ontvangen, wat met het Engelsche niet het geval is geweest. In een telegram uit Valparaiso aau de New- in hij dezen gelukwenscht met de voorspoedige krijgsverrichtingen der Russische troepen ge- volkeren, die dc kust bewonen, in oorlog Dit is evenwel een extravagante vcronder stelling. BI ft echter een der volkeren, die d kust bewonen, neuiraal, dan kan de nauw ingang slechte door een flagrante schendin der neutraliteit, die bijna met oorlogsverkla ring gelijk staat, zoo geeloten worden, da een binnenloop-en der neutrale havens, va waaruit een vijandelijk land per spoorwe zou kunnen verzorgd wprden, verhinder werd. De Voss. Ztg. teekenf kieivbij aan: Volg.ui dit princiep beteekent het feit, dat Eugelan de Noordzee gesloten heeft, de ernstige schc ding van de neutraliteit vau Nederland, De nemarken, Noorwegen en Zweden. BERLIJN, 5 Nov. Het Stoekkolincr bla .Socialderuokraten" schrijft: „Geen dag gaat er voorbij zonder nieuw in volkomen overeenstemming met de gevoelens. yew„zen met welko moeil kheid de neutral van het Duitsche volk handelde en met den staten hun randcl voorhij de wantrouwend oprechten wensch en in het geloof te doen wat oorlogvoerenden moeten loodsen. Dat blyk het belang van zijn volk eisebte. Al zijn zoons uit de gewoonte van zekere oorlogvoerende ^t.op ket ec ooriogstonein, tl.okken ;n den oor]og n;et slechts om in naamom deu neutralen de voorwaarden voor li naar hy hoopt, .binnenkort een beslissend buo- r ook om waargk de en en ]asten {verkeer voor te schrijven. Allen toevoer a ces voor de troepen oer bondgenooten zal zyn j jjj Zy ernstig is beschadigd, maar teruggeko- besnula- j Sdlip nog üiet' De Glasgow werd ser v maar "leze kruiser en de hulpbrui- °trant0 -ontsnapten" pen, die beziar zlm r... i ftnd©ro ïarnr voor oorlogssehe- verkregen. Is dit hoop, of op feiten gegronde verwachting?, Do eerste!.De Köln. Ztg. deelt mede Yoik Herald wordt het vermoeden uituesnro- ken, dat de Duitsche schepen, van de kust uit0011 Uuitscb vl,cgtUlg der in Noord-Frank- door spionnen gewaarschuwd, de Engelsche k stan,1(3e ^\eQ over ^et Kauaal is gevlo- schepen al opwachtten toen deze, na to Coro-1 ten Wd?J1 Van J>0™' twee bommen nel kolen te hebben ingenomen, de haven' ver-j geworPen- 0en tocllt vaB 18 lieten. De Engelsche schepen schynen niet eens gckeerd. 'Dat is dus de eerste. van den oorlog te doorstaan. Twee zoons sloten cen oorlogvoerenden af te snijden is openlyk nagestreefde doel. Het recht der ne een oorlogshuwelijk en vertroken dadelijk van do huwelijksplechtigheid naar het front. In tienduizenden gevallen sloten officieren en soldaten voor hun vertrek naar, den strijd nog eerst een huwelyk. Een natie, die ip tyden van nationaal gevaar zulke geestdrift toont is zeker een groote natie. Van do boogsten tot do laag- het vliegtuig behouden by de troepen terug- 9jen toonden do Duitsche mannen en vrouwen gelegenheid te hebben geliad do" shTgordö ~a7n gcjv'0crd- Dflt is dus e eerste.... Wie zal er j een heerlijke vaderlandsliefde en zelfverloo- te nemen. j volgen? chening. Het Duitsche volk gelooft stellig dat Volgens deze berichtgever is de Good Hope' Teekenend. Do bemanningen van twaalf'het in do eerste plaats een strijd voert van de zwaar beschadigd op de kust geloopen. doör de Karlsruhe m den grond geboorde j beschaving tegen den geweldigen dreigenden [-Engelsche koopvaardijschepen zyn te Liver-1 vloed der barbaarschheid. Het Duitsche volk TURKIJE',S AfSTTE Pool aangekomen. De kapiteins vertelden dut1 i, Onze S.-corr. s,eint ons, dat cen uit Con- cle kruiser uitstekendop de hoogte was van i °?'- °m< a 'mt overtuigd is dat de stantinopel teruggekeerde Zwitser verhaalt, beweging van de Engelsche koopvaarders. og een besliste noodzakelijkheid was, een dat de Turksche soldaten volkomen, zijn uit- De gezagvoerder vau het stoomschip Pruth gerust voor een woestijncampagne. Ze dra- 'werd tot zijn verbazing begroet met de op- gen allen tropenhelmen met sluiers; nieuw m.erking: „U bent een dag over tijd. Wij had- Dóor dergelijke verliezen w dc- gv< „jacht te maken I warcn Qok "jnr^ting""v'oor"drinkwater- den 11 eerder verwacht." De onafscheidelijke!!. transport en ook die voor liet vervoer van Vele treinen worden nog verder dan Maan - VX v/ü -vyvyiX Ulo V UWi HOU V tij. V overmacht' van de Ühgólscho vloot, iZWaar g°SClmt 0Ver do zaudvlakt°n' J O F F R E FEE/NOH noodzakelijkheid niet slechts voor Duitsch- land's welvaart, neem voor Duitsehlands na- tiouaal bestaan. De Duitsehers zijn overtuigd, dat do naties van West-Europa verraders zijn van de zaak der Westerscho beschaving. De vernietiging of verminking van Duitschland, dio tot zyn politieke onmacht zouden voeren, staten voorschriften voor hun ibandelsverkee weinig beteekenis, maar elappo toegeven beid maakt de zaak van ons neutralen beter. Wij zijn zoover gekomen, dat Zwede zijn belangrijkste benoodigdheden slechts o der de grootste moeilijkheden en zelfs nog niet eens altijd, kan bekomen. De oorlo voerenden hebben geen recht aan neutral staten voorschriften over hun handelsverkc te geven, die zy al naar gelang van den oo logstoestand wijzigen. Men zou misschie willen opmerken, dat de neutralen te zw zyn om zich te doen gelden. Dat is echt heden volstrekt niet zoo zeker. De oorlogvo renden zelf zyn in hooge mate afhankeljj van den handel dear neutralen. De neutrale vertegenwoordigen een zeer belangrijke ee nomische macht De moeilijkheden voor zijn groot zoolang ze afzonderlijk optrede maar als ze ter behartiging der gemeenscha pelijke belangen, eendrachtig tegen onb voegde aanspraken opkomen, zal de mog lijklbeid voor hen wel grooter worden o hun rechten te handhaven."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1