DAGBLAD voor NOORD- an ZUID-HOLLAND.
Oorlog.
P. W. TWEEHUiJSEW,
ü^a^legfs
anlaroan»«aa*8®«^ Te8ef®©68a8uiinM®r MRB»
Aan de nabestaanden van onzen abonné-polishouder
JOH. STOLWIJK te Haarlemmermeer, die door een
zeer noodlottig ongeval het leven verloor is door de
Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank een uitkeering
toegekend van Wiea*!lCiB1g!@l*sf gulden*
EERSTE RLUP.
TELEGRAMMEN.
Slobkousen*
W int erpentof ?eis
rRIJDAG 6 NOVEMBER 1914
43ste Jaargang Ho, I82i
ÜiapaatsK .van Rodaatie Administratis
DE ADMINISTRATIE.
Oil itymmerbeslaiai uit
twee Ibladen.
DE ZEESLAG OP DE
CHILEENSCHE KUST.
BARTEL JORISSTRAAT 21
TELEFOON 1770.
Haariemsche Ailedayes No. 1472.
KORTE BERIQHTEü»
KIK HURLEMSCHE C
ABONNEMENTSPBIJSi)
Per 8 maanden voor Haarlem t Zl-23
Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (bom aer gemjj 1.83
Voor de overige plaatsan in Nederland franco per post 1.80
Afzonderlijke nummers ®-08
PRIJS DER ADVERTENTIëNi
Van 6 regels CO cent (contant 50 cent). Iedere regel meer
10 o4b
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel Buitenl 20 ct
Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ct contant).
iliileering tierhonderd luiden.
AGENDA. 7 November.
Gebouw Sint Bavo 8 uur
Hulpspaarbank Schoterkwartier. Half ne
gen Spaarbank. Steuncomité. Inschrijving
ving Bakkerij. Spaarbank. Spaarkas Win
terprovisie. Bibliotheek.
Oude Halsmuseum Pandpoort
Hildebrand-tentoonstelling van 104 uur.
Toegang 10 cent.
Proveniershuis Groote Houtstraat
Consultatiebureau voor drankzuchtigen
van 7—8 uur voor vrouwen, van 8—9 uur
voor mannen.
OVERZICHT.
Het Ls stil in de berichtendienst van het
oorlogsveld. De Duitsche generale staf zwijgt
als in de dagen van. von Steintoen was
dat het teeken dat er iets bijzonders gaande
was. Hoe zal het nu zijn?
En de Eransche berichtgevers spreken wel
alken dag, en geven cominuniqué's met Iofi
waardigen ijver, doch... wat ze zeggen is
hopeloos vervelend en eentonig, en zelfs Öe
gave missen ze, om met eenige verscheiden
heid hetzelfde te zeggen.
Zood'at afwachten de boodschap is.
De tijding van den Zondag op de Zuid-
Amerikaansche kust geleverden zeeslag,
heeft do wereld in niet geringe mate .opge
schrikt. Men lean zeggen wat men wil, doch
dat de Duitsche marine een stout stuk heeft
geleverd met dezen zeeslag, kan niet ont
kend. De Britsche admiraliteit maakt een
gek figuur, en is blijkbaar verlegen met deze
zaak: dat blijkt uit den omhaal waarmee
gesproken wordt over „het schitterend op
treden" van den Britschen admiraal Üie
verslagen wordl Het heet nu in een ofl'ici-
eele .zuurzoete kennisgeving van de [Britsche
regeering: „de noodige maatregelen zijn ge
nomen".,. (Waarschijnlijk zal de een of an
dere Eiigelschman wel zeggen: als dat nu
eens een week eerder gebeurd was, zou het
beter geweest zijn!
Uit Turkije geen nieuws. De Engelschen
hebben, na Egypte, ïiu ook' Cyprus gean
nexeerd. Zulke gevalletjes gaan in dezen
veelbewogen tijd maar door, zonder dat ie
mand er ophef van maakt I Intusschen schij
nen de Turken bezig te zijn, een inval in
Egypte voor te bereiden.
DE STRIJD TER ZEE.
leen het „spookschip" van den Indisch'en
Oceaan, de Emden, zooveel Engelsche schepen
kaapte, t6 Londen een officieus be-
rieli" om het publiek gerust te stellen.
I ie uctele Duitsche oorlogsschepen, die in
den Urooten en den Indischen Oceaan rond- met vler bewapende transportschepen buiten de
of beter gezegd van de vereenigde Engelsche,
Fransche, Russische en Japansehe vloot, op
de Duitsche en Oostenrijksche vloot geenszins
te niet gedaan. Maar juist het feit, dat trots
die geweldige overmacht, toch een Duitsche
duikboot in de Noordzee drie Engelsche krui
sers heeft vernietigd, Duitsche duikbooten in
het Kanaal zijn verschenen, da Emden een
Russischen kruiser en een Fransche torpedo-
boot heeft vernield, eergisteren nog de kanon
nen van Duitsche kruisers in het gezicht van
Yarmouth werden afgeschoten en nu het in den
Grooten Oceaan rondzwervende Duitsche smal
deel een zeeslag heeft gewonnen, dat dit alles
in de 93 dagen oorlog, die zijn versterken, heeft
kunnen gebeuren, zonder dat de vloot der bond.
genooten ook maar één succes heeft kunnen be
halen, dat eenigszins overeenkomstig is aan
haar verpletterende overmacht, moet naar
de N. R. Ot. opmerkt een geweldigen in
druk teweeg brengen.
Het moet den Britschen eilandbewoner in zijn
gevoel van volstrekte veiligheid schokken en
zal den Duitsehers de overtuiging schenken,
dat bö de vernietiging, waartoe hun vloot bij
den aanvang van dezen oorlog gedoemd scheen,
toch ook de tegenstanders wel menige veer
zullen laten. Bij den buitenstaander kunnen de
gedragingen van de Duitsche zeemacht sym
pathie wekken, die veelal gevoeld wordt voor
den zwakkeren, die zich dapper tegen een over-
maehtigen vijand verweert, tenzij, bij negatie
vere naturen, eenig leedvermaak de bovenhand
mocht houden over het figuur, dat de trotsche
Engelsche vloot, die een reputatie van eeuwen
heeft hoog te houden, met al haar bondgenoo-
ten, tot dusver in dezen oorlog geslagen heeft.
Omtrent de zeeslag op de Ohileensche kust
ontleent de N. R. Ct. nog eenige bizonderhe-
den in telegrammen uit Valparaiso aan En
gelsche bladen.
Het blijkt dat het Duitsche eskader onder be
vel stond van admiraal Von Spee (die in 't be
gin van dit jaar met de Scharnhorst een be
zoek heeft gebracht aan verschillende Neder.
landsch-Indische havens.) Het gevecht is Zon
dag geleverd, ongeveer een uur voor 't vallen
vand en avond, en geëindigd toen 't donker was.
Op de Good Hope werd een ontploffing waar
genomen tuscshen de beide schoorsteenen. De
Monmouth zonk nadat er verscheidene schoten
waron afgevuurd en trachtte zinkende nog een
der Duitsche kruisers te rammen. De Duitsche
admiraal drukt- er in een telegram aan de Ohi
leensche autoriteiten zyn leedwezen over uit
dat het wegens het stormachtige weer niet
doenlijk was booten uit te zetten om opvaren
den van de Monmouth'te redden. Men vermoedt
dat de Glasgow en de Otranto slechts licht zijn
beschadigd. Beide schepen hebben, evenals de
Good Hope, van de duisternis gebruik gemaakt
om te vluchten.
Het gevecht heeft plaats gevonden by het
eiland Santa Maria, ter hoogte van Coroneh
De Gneisenau, Scharnhorst en Nürnberg, alle
dries Ieehts licht beschadigd, zouden gisteren
(Hedjazspoorweg) vervoerd, zoodat aan te
nemen is dat er ook een troepenbeweging
over de Roode Zee in het plan ligt met het
doel een revolutie in Egypte te verwekken,
Het aantal voor deze actie bestemde troepen
is 250.000, waarbij nog rekening moet gehou
den worden met talrijke ongeregelde Bedou-
ienen.
Een hooggeplaatst Turksch ambtenaar ver
klaarde tegenover den zegsman der „Zue-
richer Zeitung" voor ongeveer veertien da
gen, dat de deelname van Turkije aan den
grooten oorlog noodzakelijk en onafwijsbaar
was, want mocht de Triple Entente winnen
en de vrede voorschrijven dan ware Turkije
verloren: Engeland zou Mesopotamië bezet
ten en in Arabië een vazailendom scheppen,
Frankrijk zou Syrië, Rusland Armenië krij
gen, en do rest van Turkije zou volkomen
van Engeland'» genade afhangen, dat tenslot
te de Osmanen als hulptroepen zou gaan ge
bruiken tegen Rusland. Daarmede ware dan
de onderdrukking van alle Mohamedaanschp
volkeren bezegeld.
achtien MILLIOEN RE
SERVESOLDATEN.
Als splitst men hun namen in tweeën, de
beide opperbevelhebbers van de Fransche en
Engelsche troepen grijpen zoo in elkaar, zijn
zoo taai, dat zij zich desnoods met eikaars helft
weer op de been helpen. (N. Ct.)
ONTWIKKELING EN ONTSPANNING
VOOR WERKLOOZEN.
„GEEN NIEUWS."
PARIJS, 5 November. Het- officieel com
muniqué van 3 uur luidt volgens Reuter:
„Op onzen linkervleugel zijn de verbonde
nen een weinig vooruitgerukt ten oosten van
Nieuwpoort op den rechteroever van de Yser.
„Van Dixmuiden tot aan de Lys hebben Tt, T_ -
zich de Duitsche aanvallen gisteren op tal- hebben Dinsdag, in ons „ALedagje
rijke punten herhaald, ofschoon minderihepleit een afzonderlijk optreden d
krachtig, vooral wat betreft de actie der in- i Katholieken in de zaak der „ontwikkelia
fanterie. en ontspanning voor werkloozen." Inden
„De Engelsdh-Fransche linies zijn nergens! °Pdcr de auspiciën der heeren Doosjes, Gei-
teruggetrokken; onze troepen, die tot rdz' eu auderen zijn de katholieken allesbe
het offensief overgingen, zijn in verschillen- jhalve yeilig, en met alle appreciatie van wa
de richtingen flink vooruitgerukt. Ivan dien kant gedaan wordt, zijn we toe
„In de streek van Roye hebben wij de be verP]iöbt.om 0Rzen eigeu weg te volgen e
zetting van Le Guesnay en Santerre kunnen1 k a k 0 e k werkloozen op katholiek
De „Kölfl. Zeitung" bevat een artikel over de1 handhaven, terwijl wij in de richting van WRZe te ontwikkelen en te ontspannen.
in Duitschland en in Oostenrijk voorhanden
troepenreserven cn komt daarbij tot een getal van
41/2 millioen man. Ie Vrijwilligere in Duitsch
land 2 millioen, in Oostenrijk 1% millioen; 2o.
Recruten van jaargang 1914, in Duitschland en
Oostenrijk samen 1 millioen man, samen dus 414
millioen man.
Voorts schat het blad de niet gediend hebben
de landstormers van 20 tot 45 jaren, welke toch
ook tot verdediging van 't vaderland kunnen
worden opgeroepen, in Duitschland op minstens
7 millioen, in Oostenrijk op 5 millioen. Het blad
trekt van de 12 millioen, aldus ontstaan, 2 mil-
Audecliy goeden voortgang gemaakt hebben.n.ien 11(,£ ee1 hew ijs voor de nood/a
„In het centrum, tussehen de Oise en de lelijkheid?
Moezel valt een versterking van de DuitsChe V1_nden dat in de aankondiging, dut he
activiteit te signaleeren, vooral wat betreft mib-comité van vrouwen cursussen gaat or
de artillerie. ganreeeren o.m. mopvoedkunde!H
„Na een gevecht, dat den geheelen dag ge-AviHen de dames dit voor katholieke vrouwe
duurd heeft, zijn aanvallen op verschillende ti0enL
ppnten van ons front ten slotte afgeslagen."I Neen: onze eigen weg is de aangewezene
en het doet ons dan ook goed, dat reeds eet
CYPRUS GEANNEXEERD.
LONDEN, 5 Nov. Engeland heeft nu of
ficieel in de Staatscourant den oorlog aan
Turkije verklaard. De proclamatie, waarbij
organisatie wordt gevormd onder de katho
liek-sociale werkers te dezer stede om zelf
standig voor katholieke werkloozen ontwik
keling en ontspanning te brengen. Wij zulle
ïioen af voor vrijwilligers, die reeds onder dede oorlogsverklaring aan Turkije gepubli- daar spoedig meer over zeggen en volstaa
wapenen zijn. Men krijgt dan 4*4 en 10 millioen,1 ceerd werd, kondigde tevens de annexatie van v00r heden met de aankondiging.
d, i. 14% millioen man. Dit getal moet, naar'Cyprus aan.
schatting met 3% millioen verhoogd worden, als
de leeftijdsgrens naar boven en naar beneden op DE OOSTENRIJKSCHE KRIJGS\ ERRICH-
18 tot 50 jaar wordt gewijzigd. Alles en alles
mag dus aan voor den oorlog geschikte mannen
in Duitschland en Oostenrijk samen op 18 mil
lioen man gerekend worden.
POINCARé EN KONING AL-
BERT BIJ DE TROEPEN.
Volgens berichten uit Parijs, Is president
Poincaró Zondagavond in gezelschap van de
ministers Millerand en Ribotr ta Duinkerken
aangekomen.
Er werd geconfereerd met den Belgischen
minister de Broqueville en Kitchener. Aan
de langdurige bespreking nam ook generaal
Joffre deel. Opnieuw, bleek van volkomen
eenstemmigheid bij de verbonden legers. De
Broqueville en Kitchener dejeuneerden bij
president Poincaró. Kitchener vertrok dien
nacht naar Engeland.
Maandagmorgen begaf bij zich in gezel
schap van Joffre en Diuparge naar België
om koning Albert een bezoek te brengen, be
president gaf opnieuw uiting aan.de gloeiende
bewondering en geestdriftige wenschen van
Frankrijk. De zaak van beido landen was hei
lig voor alle Franschen.
De koning dankte met warmte en prees in
hartelijke bewoordingen het Franschoieger.
Dian ging hij met den president in een auto
mobiel naar de koninklijke residentie, waar
de president zijne opwachting maakte bij de
koningin.
Daarna begaven de beide staatshoofden zich
met de beide ministers en generaal Joffre naar
.Veurne. De troepen stonden op het plein
voor het stadhuis en onder het spelen van
de „Marseillaise" en de „Braban^onne" werd
parade gehouden.
.Vervolgens werd wederom een langdurige
conferentie gehouden. Bij het afscheid ver
zekerde de koning den presidenL van zijne
onwankelbare vriendschap voor Frankrijk.
President Poincaró en minister Millerand
brachten den namiddag door in België bij de
troepen in de omgeving van Yperen.
Hoop, of verwachting? Generaal Joffre heeft
TINGEN IN TOLEN.
zoude een ramp voor de menschheid zijn. El'
WEENEN, 5 Nov. Officieel wordt gemeldhf\. .vooruitziende geest o-
uit het groote hoofdkwartier: „Gisteren ver- j i vf' a'J,G0 nicl an trs an vrm.gt
.s i i.-kt a vi i litbbcn aan het bestaan van een veilig, e:n
hepen onze operaties op het Koorde yk oorlogs- drachtig> macbtig Duitschland) dat te sVerk
tooneel volgens het opgestelde plan zonder I aanvalW to dudtteilf te rechtvaardig o
door den vijand in het minste gestoord te wor-1 cen bron v„n vreeg V0Qr nabureu tfl
den.
„Ten Zuiden van de monding van de Weloko SLUITING DER NOORDZEE.
w o BERLIJN, 5 Nov. De Voss. Zlg. wijst vol
Westelijken Sanoever vastgezet kaj uit cen Wo]fs telegram uit Berlün erop da
m 1000 krygs--
veroverden
wierpen onze troepen den vijand, die zich op;
den
alle posities, maakten meer dan 1000 krijgs- j de~ vroegere lord-kanselier van Engeland
gevangenen en veroverden verschillende graaf Loreburn, die eerst voor korten tij
macbinegeweren. juit het huidige Engelsche ministerie 'geti
„De vijand kon ook onze aanvallen van liet den is, bet vorig jaar cen boek beeft uitg
Stryg-dal niet meer tegenhouden. Hier werden geven over het particulier eigendom in ei
500 Russen gevangen genomen en een maehi- zeeooilog, waarin hij o.m.^de voorstellen o
de geheele Noordzee van Dover en Calais to
de Shettlandsohe eilanden eu Bergen voor d
handelsscheepvaart te sluiten, een scheude
der neutraliteit noemt.
Graaf Loreburn wijst erop, hoe moeilijk he
is om de kusten effectief te blokkeen-/-, w
negewerenafdeeling met veel oorlogsmateriaal
buit gemaakt."
BESCHIETING DER DARDANELLES
KONSTANTIN OPEL, 5 Nov. Officieel
wordt door Wolfs bureau medegedeeldBij do i
beschieting van den ingang der Dardanellen zpgt d.m. W;uu, bet om een afges]oten ze
loste de vyandelyke vloot 240 schoten, zonder met uanweai ingang gaat, zooals de Middel
echter belangrijke schade te veroorzaken. Onze iandsche Zee, de Zwarte Zee of de Oostze
forten losten slechts tien schoten, waarvan kan de blokkade slechts werkelijk scbad
één een Engelsck pantserschip-trof, waarop doeu als de blokkeerende mogendheid met all
een ontploffing volgde.
Bij Aivala in Klein-Azië is een Engelsch
stoomschip tot zinkeu gebracht.
ROOSEVELT AAN IIET WOORD.
BERLIJN, 5 Nov. De uitlatingen van cx-
president Roosevelt over den wereldoorlog
waren door Reuter in verminkten vorm naar
Europa overgebracht. Intusschen is gebleken
dat Roosevelt volstrekt niet meezingt in het
koor van de door Engeland geïnspireerde aan
Duitschland vijandige Amerikaansehe pers!
In verdere artikelen zeide Roosevelt: „Het is
volkomen absurd, ja erger nog, om den Duit-
scben Keizer voor te stellen als de bloeddor
stige oorzaak van den oorlog. Ik geloof dat de
geschiedenis eenmaal zal leeren dat do Keizer
weer van Valparaiso, waar ze waren bmnenge- i xt-i i
- T m een telegram aan grootvorst-Nikolaas, waar-
ioopen, zee kiezen. De Leipzig en Dresden zijn
zwalkten, (zoo heette het daarin) waren slechts
te beschouwen als stukken wild, die, hoewel
zij nog geruimen tijd zich in de vele schuil
plaatsen, die het jachtveld, de Oceaan, biedt,
telkens zich zouden kunnen verschuilen, ten
slotte tooh door de meer dan 70 Engelsche,
L ransche, Russische en Japansehe kruisers,
jacht op hen maakten, zouden worden op
gespoord „en vernietigd." Dit was maar een
kwestie van tyd.
Hoe anders is dit uitgekomen!
-r is tijd verstreken en opgespoord zyn zij
inderdaad,maar niet vernietigd 1 Het wild
leeil, van zich afgebeten en de eersten van zyn
ter volgers hebben het duur moeten belcoopen.
0 -Monmouth is met man en muis naar den
da£ -■ Se»aan. van de Good Hope weet
haven gebleven.
Men gelooft dath et Duitsche eskader met
behulp van draadlooze telegrafie geregeld nut
tige inlichtingen heeft ontvangen, wat met het
Engelsche niet het geval is geweest.
In een telegram uit Valparaiso aau de New-
in hij dezen gelukwenscht met de voorspoedige
krijgsverrichtingen der Russische troepen ge-
volkeren, die dc kust bewonen, in oorlog
Dit is evenwel een extravagante vcronder
stelling. BI ft echter een der volkeren, die d
kust bewonen, neuiraal, dan kan de nauw
ingang slechte door een flagrante schendin
der neutraliteit, die bijna met oorlogsverkla
ring gelijk staat, zoo geeloten worden, da
een binnenloop-en der neutrale havens, va
waaruit een vijandelijk land per spoorwe
zou kunnen verzorgd wprden, verhinder
werd.
De Voss. Ztg. teekenf kieivbij aan: Volg.ui
dit princiep beteekent het feit, dat Eugelan
de Noordzee gesloten heeft, de ernstige schc
ding van de neutraliteit vau Nederland, De
nemarken, Noorwegen en Zweden.
BERLIJN, 5 Nov. Het Stoekkolincr bla
.Socialderuokraten" schrijft:
„Geen dag gaat er voorbij zonder nieuw
in volkomen overeenstemming met de gevoelens. yew„zen met welko moeil kheid de neutral
van het Duitsche volk handelde en met den staten hun randcl voorhij de wantrouwend
oprechten wensch en in het geloof te doen wat oorlogvoerenden moeten loodsen. Dat blyk
het belang van zijn volk eisebte. Al zijn zoons uit de gewoonte van zekere oorlogvoerende
^t.op ket ec ooriogstonein, tl.okken ;n den oor]og n;et slechts om in naamom deu neutralen de voorwaarden voor li
naar hy hoopt, .binnenkort een beslissend buo- r ook om waargk de en en ]asten {verkeer voor te schrijven. Allen toevoer a
ces voor de troepen oer bondgenooten zal zyn j
jjj Zy ernstig is beschadigd, maar teruggeko-
besnula- j Sdlip nog üiet' De Glasgow werd
ser v maar "leze kruiser en de hulpbrui-
°trant0 -ontsnapten"
pen, die beziar zlm r... i
ftnd©ro ïarnr
voor oorlogssehe-
verkregen. Is dit hoop, of op feiten gegronde
verwachting?,
Do eerste!.De Köln. Ztg. deelt mede
Yoik Herald wordt het vermoeden uituesnro-
ken, dat de Duitsche schepen, van de kust uit0011 Uuitscb vl,cgtUlg der in Noord-Frank-
door spionnen gewaarschuwd, de Engelsche k stan,1(3e ^\eQ over ^et Kauaal is gevlo-
schepen al opwachtten toen deze, na to Coro-1 ten Wd?J1 Van J>0™' twee bommen
nel kolen te hebben ingenomen, de haven' ver-j geworPen- 0en tocllt vaB 18
lieten. De Engelsche schepen schynen niet eens gckeerd. 'Dat is dus de eerste.
van den oorlog te doorstaan. Twee zoons sloten cen oorlogvoerenden af te snijden is
openlyk nagestreefde doel. Het recht der ne
een oorlogshuwelijk en vertroken dadelijk van
do huwelijksplechtigheid naar het front. In
tienduizenden gevallen sloten officieren en
soldaten voor hun vertrek naar, den strijd nog
eerst een huwelyk. Een natie, die ip tyden van
nationaal gevaar zulke geestdrift toont is zeker
een groote natie. Van do boogsten tot do laag-
het vliegtuig behouden by de troepen terug- 9jen toonden do Duitsche mannen en vrouwen
gelegenheid te hebben geliad do" shTgordö ~a7n gcjv'0crd- Dflt is dus e eerste.... Wie zal er j
een heerlijke vaderlandsliefde en zelfverloo-
te nemen. j volgen? chening. Het Duitsche volk gelooft stellig dat
Volgens deze berichtgever is de Good Hope' Teekenend. Do bemanningen van twaalf'het in do eerste plaats een strijd voert van de
zwaar beschadigd op de kust geloopen. doör de Karlsruhe m den grond geboorde j beschaving tegen den geweldigen dreigenden
[-Engelsche koopvaardijschepen zyn te Liver-1 vloed der barbaarschheid. Het Duitsche volk
TURKIJE',S AfSTTE Pool aangekomen. De kapiteins vertelden dut1 i,
Onze S.-corr. s,eint ons, dat cen uit Con- cle kruiser uitstekendop de hoogte was van i °?'- °m< a 'mt overtuigd is dat de
stantinopel teruggekeerde Zwitser verhaalt, beweging van de Engelsche koopvaarders. og een besliste noodzakelijkheid was, een
dat de Turksche soldaten volkomen, zijn uit- De gezagvoerder vau het stoomschip Pruth
gerust voor een woestijncampagne. Ze dra- 'werd tot zijn verbazing begroet met de op-
gen allen tropenhelmen met sluiers; nieuw m.erking: „U bent een dag over tijd. Wij had-
Dóor dergelijke verliezen w
dc- gv<
„jacht te maken I warcn Qok "jnr^ting""v'oor"drinkwater- den 11 eerder verwacht."
De onafscheidelijke!!.
transport en ook die voor liet vervoer van
Vele treinen worden nog verder dan Maan
- VX v/ü -vyvyiX Ulo V UWi HOU V tij. V
overmacht' van de Ühgólscho vloot, iZWaar g°SClmt 0Ver do zaudvlakt°n'
J O F F R E
FEE/NOH
noodzakelijkheid niet slechts voor Duitsch-
land's welvaart, neem voor Duitsehlands na-
tiouaal bestaan. De Duitsehers zijn overtuigd,
dat do naties van West-Europa verraders zijn
van de zaak der Westerscho beschaving. De
vernietiging of verminking van Duitschland,
dio tot zyn politieke onmacht zouden voeren,
staten voorschriften voor hun ibandelsverkee
weinig beteekenis, maar elappo toegeven
beid maakt de zaak van ons neutralen
beter. Wij zijn zoover gekomen, dat Zwede
zijn belangrijkste benoodigdheden slechts o
der de grootste moeilijkheden en zelfs
nog niet eens altijd, kan bekomen. De oorlo
voerenden hebben geen recht aan neutral
staten voorschriften over hun handelsverkc
te geven, die zy al naar gelang van den oo
logstoestand wijzigen. Men zou misschie
willen opmerken, dat de neutralen te zw
zyn om zich te doen gelden. Dat is echt
heden volstrekt niet zoo zeker. De oorlogvo
renden zelf zyn in hooge mate afhankeljj
van den handel dear neutralen. De neutrale
vertegenwoordigen een zeer belangrijke ee
nomische macht De moeilijkheden voor
zijn groot zoolang ze afzonderlijk optrede
maar als ze ter behartiging der gemeenscha
pelijke belangen, eendrachtig tegen onb
voegde aanspraken opkomen, zal de mog
lijklbeid voor hen wel grooter worden o
hun rechten te handhaven."