DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Zwarte Beenstukken Gewroken. P. W. TWEEHUIJSEN, HinffertiwSaTOBt HS-SI«ülif Haaa®l@ü* S© Oorlog. TELEGRAMMEN. MAAISDAG 16 NOVEMBER 1914 48«te Jaargang Bo. ë«S2 ^BONNEMENTSPBIJSij Per I maanden voor Haarlem f2 Voor de plaatsen, waar een agent Ie gevestiga (kom oer gett.1 188 Voor de overige pleatoat In Nederland franco per poet 1-89 Afzonderlijke nummert"-0* Bcara&aix vaas an Administratie Interoommnnnnl T«Haf aantais-mmer 1496a Schandelijks reclame. een opmerkelijk oor deel OVER DEN ZEE- SLAG BIJ ST. MARIA. een bekeering op het slagveld. &0RTE BERICHTEH. Wtdtr •nt«M|ea BARTELJORIS3TRAAT 2" TELEFOON 1770. Haarlemsche Alledacjes No, 1480. FEUILLETON. 6) TL ^n hart BB MMUEMSag COMMIT PRIJS DEB ADVERTENTIBNt Van 8 regeLrSO cent (contant 50 eent). Iedere regel meer 10 c& Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ci per regel. Buitenl 20 et. Dienstaanbiedingen 25 ct, (6 regels), driemaal voor 50 oL (k contant). AGENDA. 17 November. Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond Vergadering metselaars. Oude Halsmuseum Pandpoort Hildebrand-tentoonstelling van 10 4 nur. Toegang 10 cent. Groots Kerk 1—2 uur orgelbe speling door den beer Louis Robert. Zie programma Stadsnieuws). Sociëteit Vereeniging 8 uur Tweede Back concert. Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79 geopend eiken dag van 10—5 uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R. K. feestdagen. Een maatschappij tot verkoop van petroleum, met eon Engelschen naam, gevestigd hier ter Stede, en depots hebbende op verschillende plaatsen, heeft do ergelijkesmakeloosheid (we zouden liever nog een ander woord gebrui ken!) om een uitvoerige aanbeveling van die petroleum te verspreiden op.... katholieke plaatjes die de H. Eucharistie voorstellen, in den trant van gedachtenisplaatjes voor de Eerste H. Communie. Een gekleurde voorstelling van den Godde- lijken Zaligmaker, die Zelf de N. Eucharistie uitreikt aan een in het wit gekleed bruidje, bevat op de achterzijde.... een reclame voor olie! Hoe die maatschappij tot dergelijke reclame komt? Is dit misbruiken van het heiligste dom heid of opzet? 't Moet het eerste zijn, docli bet is grof' OVERZICHT. Het ongunstige wéér wie gruwt niet bij de gedachte aan zooveel ellende, nog vermeerderd door regen, sneeuw, koude en orkanen - Is oorzaak dat de krijgsverrich tingen in hetzelfde stadium blijven. Er is i geen nieuws",-zoo melden de communique's van de beide partijen, en de Duitschb In bezitneming van Dixmuiden heeft tot nog toe niet geleid tot een doorbraak of tot ©en beslissing aan de zijde van da 'Noordzee. Merkwaar dig is «wel, dat we sinds het vergaan van een der schepen in het ICanaa-l niets meer hooren van die tiooh eerst zooi geroem de medewerking der Eugelscke vloot in den strijd! Is dat niet meer mogelijk, nu Duitech- land, waarschijnlijk van Zeebrugge uit, met zijn onderzeeërs manoeuvreert? De gebeurtenissen op liet Russisch—Duit- sche oorlogstooneel blijken zich wel te ont wikkelen zooals wij een poos geleden als waarschijnlijk voorstelden: de Duitschers ne men hier 'n verdedigende positie in, g'elijken- de op die der Fransehen. aan <le Oostgrens van Frankrijk, waar deze de posities Veraun- Toul-Epinal-Belfort gebruiken als een haast ondoordringbare linie. Het hoofdsteunpunt der Duitsche linies is Thorn, dat in èen geweldig sterken staat van verdediging Is gebracht. Men zie hierover onze telegrammen. Do Turken zijn bizonder actief. Wat den Kaukasus betreft; da overwinning bij Keu- prikeui blijkt grooter te zijn dan men eerst vel meende. Daarenboven zijn de Turken nu ook Perzië binnengerukt, waar 'de Russen, aooals men weet, de macht in handen, hebben. Vermelden we ten slotte, zij liet alleen volledigheidstMlve, dat er weer geruchten loo- P°n dat Frankrijk vrede wenscht, en dat 'coning Albert van België met de Engelschen overhoop ligt. Dit laatste bericht gewerd ons reeds dezer dagen van particuliere zijde, van iemand die uit België kwam. UIT Z. W. BÈLGIë. Een onzer oorlogscorrespondenten die In Z. W. België vertoeft, heeft een Duitsdb licht gewonde gesproken* die van Yperen naar Gent en vandaar naar Luik zou worden ver voerd. De man vertelde wat nog weinig hekend schijnt te zijn, n.l. dat de Engelschen de Duit- schers verrast hebben, door hun prachtige loopgraven, welko zij bij Yperen opwierpen. De Engelsch wisten zich hier voortreffelijk to verschansen. Er dient onmiddellijk te wor den aan toegevoegd, dat hier sprake was van Engelsdb© keurbenden, waarop de Duitschors stielen. De Engelschen hadden ziek niet slechts eenvoudige loopgraven gebouwd, doch zeer sterke en lager liggende fundamenten, waarop do machinegeweren rustten. Daarbij waren alle loopgraven door onder- aardsclie kanalen verhonden, en als de Duit- sohers goed en wel in de vijandelijke en „ver overde" loopgraven waren binnengevallen^ 'kwamen de Engelschen als ratten nit den grond duiken om de machinegeweren in wer king te stellen. De bedrogen veroveraars werden dan weggemaaid. De eerste rij Engelschen houdt de handen op als om zich over te geven: de Duitschers naderen en worden over de hoofd- den der in allerijl wegkruipende Engelschen neergeschoten. Aanvankelijk dachten de Duitschers, dat zij zoowaar door hun eigen mensehen hij ver gissing werden aangevallen, de bittere onder vinding maakte het echter wijzer. Nog ver telde de Duitscher van de groote vrees, welke de Engelschen voor de Duitschers bezield, wetende, dat deze laatsten hen als „beroeps moordenaars" beschouwen. Anderzijds dient kumie groote erkentelijkheid voor de goede behandeling, die de gevangenen bij ons on dervinden, vermeld te worden, verklaarde de offieier. De verliezen der Engelschen .in de huurt van Dixmuiden waren verschrikkelijk. Het stadje lag'bezaaid met lijken. Buitengewone groote hoeveelheden ammunitie zijn tevens in onze handen gevallen. I! ij de bestorming van een ander plaatsje aan de Belgische west kust vielen tevens 100 gewonde Engelschen* die daar in'een Lazaret verpleegd werden, in onze handöti. Vermeld dient daarbij te wor den, dat de Engeleeh.e doktoren weigerden de aan hun zorg toevertrouwde gewonden te verlaten en gingen met hen in gevangen schap. De houding der Vlaameche katholieke liefdezusters je.gens de troepen werd zeer ge roemd. Erkend werd dat in geen der plaats jes, welke in de laatste weken door de Duit schers bezet werden, franc-tireursdaden wer den bedreven. UIT DE BELGISCHE KEMPEN. Een medewerker schrijft ons do." Zaterdag: Wie 'die Belgische Kempen niet bezocht, kan zich moeilijk een denkbeeld vormen van den toestand, die aldaar hoersoht. Die wegen zijn Üoodsch en verlaten», trams en treinen rijden niet meer, tenzij voor het vervoer van soldaten naar links en reoh®. De scheepvaart boven de Zuid-Willoms vaart en het Kanaal van Turnhout ligt zoo goed als stil en de Duitsche bruggen wachten hebben meer op de passage langs den weg te letten dan door „de vaart" Handel en nijverheid liggen volkomen stil; de boeren zitten met huri vee te houden, dat ze niet kwijt worden en niet meer voeden kunnen.... Alle fabrieken hebben de deuren gesloten, voorzoover ze niet voor de Duit schers zijn opgeëiöcht voor opslagplaatsen van koren, aardappelen en.... schietvoorraden. De nood in do Belgische provincie Antwer pen :is_ ten platten lande al even pijnlijk, als in 'de' andere door do Duitsehel-a bezette* streken. Brood, meel, petroleum is niet meer itle krijgen dan liegen buitensporige hoogo prij zen. Dagelijks rijden tientallen mannen, van hoogen leeftijd reeds, omdat de jongeren niet worden doorgelaten, naar Valkenswaard, Berg- eyk, Reiusel tot zelfs Eindhoven om er brood en koffie te halen. Maar gazetten mogen in geen geval doorgelaten worden. Met dit al wordt de toekomst donker tege moet gezien. Men vreest dien komenden winter. Bij dat alles verkeeren de ïneesten in pijnlijke onzekerheid over het lot van vaders en zoons andere betrekkingen in het leger. ',t Zijn arme mensehen, die Kempenaars I Rond Turnhout is de weelde in vreedzamer tijden al niet' groot. Nu is het op vele plaatsen treurig. Do verhouding tusschen soldaten en "burgers laat weinig te wensehen. Vele plakkaten wor den aangeplakt, nu ©ens ever Duitsch geld, over Duitsche Gjdregeling, dan over de lich tingen van 191516 en 17, over het rijden per „had", het .passeeren der grenzen, het vairen met bootjes, enz. enz. Streng is de toon van al deze stukken. In de Engclsche pers wordt er voortdurend naaï govisoht, hoe het toch kon komen, dat liet geweldige Dtuitsche succes tegenover de Engelsche vloot in de wateren van Chili zonder eenig verlies kon gor den behaald. Daarbij is zeer opmerkelijk hoe de-Morningpost van 7 Noveanber oordeelt: „Hoe het kwam, dat de Duitsche bevelheb ber zulk een overmachtig® strijdmacht ter plaatse bed verzameld, weet men nog niet, en evenmin of het voor den Engelschen be velhebber doenlijk geweest ware zelf een groo- tteré strijdmacht te verzamelen, als hij in werkelijkheid gehad heeft. De Admiraliteit schijnt door het geval met de „Ganopius" óf op den commandant van de „Ganopus", óf op den admiraal een blaam te willen werpen, oen manier van doen, "di® m®n toch niet ver heven kan noemen in e®n oogenblik, waarop een ambtelijk of betrouwbaar bericht nog ontbreekt. Over de beweegredenen tot ©en gevecht met een zoo overmachtigen vijand, kan men nog geen oordeel vormen. Maar wat wel verrassend' komjt, dat is de dislocatie der Engelsche oorlogsschepen voor het uitbreken van den oorlog, waarbij voor den Stillen Oceaan geen schaper... waren af gecomman deerd, die met „Seharnhorst" en „Gneisena.il" het konden opnemen. Voor 20 jaar geleden werd er ai op gewezen, dat de ©enige kans om met vijandelijke kruisers klaar te.komen was, dat men in Vredestijd overal "kruisers moest stationneeren van minstens golijk© ge- vechtswaarde en in groober aantal 'dan van ieder mogelijken tegenstander. De eenige steekhoudende reden om van dit princiep af te wijken, zou kunnen zijn, dat de best» kruisers voor do vaderlandache wateren ©n de slag vloot moesten gereserveerd blijven. Maar dan heeft zich in dit geval de schee ps- bouwpolibiek niet naai' do behoeften voor den oorlog gericht. Dit gevecht zal misschien meer dan eenige andere gebeurtenis voor ons volk 'de waarheid onthullen, dat het in dozen oor log gaat om ons bestaan. Engeland? vloot wordt 'doör ©en tegenstander uitgedaagd, die erop uit is, da heerschappij ter zee te win nen en "die daar wanhopig voor zal vechten. Alleen met dit doel werd de Duitsche vloot gebouwd, werden hare officieren en manschap pen gedrild. Ze had nimmer een andere be stemming en 'daarover heeft ook nimmer eeni- twijfel bestaan." Uit een veldpostbrief in de „Semaine catho- lique de Toulouse": Op 21 September, hield mijne compagnie den zoo van het woud van B. bezet tegenover een dorp, dat door den vijand bezet was. Bij het aanbreken van den dag kwamen de vijanden uit het dorp op ons af. Beschermd door onze loopgraven lieten wij ze tot op 80 Meter naderen en gedurende viqr nren hebben wij ze zonder genade gefusilleerd. Elk onzer schoten trof doel en velde een dier arme kerel» neder, die door hunne officieren werden gedwongen naar ons te komen en niemand ontsnapte. Terwijl echter de vijand hier zijne mannen op offerde, wilde hij ons hier slechts bestoken en ons tevens in de flank aanvallen. Hij scheen er in te slagen, Want opeens hooren wij op onzen rechtervleugel kreten, commando's en het ge schal van klaroenen, die de charge blazen. Dat verwonderde ons, want zij willen nooit iets weten van een strijd van man tegen man. Wij waren echter in gevaar van omsingeld te worden. Om de rest van de campagnie te red den gaf mijn luitenant mij bevel de helft van mijne sectie te ontplooien, wat in een oogen blik geschiedde. Maar ik heken, dat mijn hart klopte. Ik riep echter met - aandrang de H. Maagd aan. Ik gaf verscheidene malen bevel tot een salvo, wat den vijand deed stand houden lang genoeg, om aan de compagnie gelegenheid te geven terug te trekken. Weldra echter hoorden wij van alle zijden de kogels fluiten. Wij waren omsingeld, wij moes ten sterven of ons overgeven. Naar 's schijnt, was ik op dit oogenblik zeer bleek, mijne kame raden zagen het gevaar en kwamen om mij heen staan. Ik deed toen een kort, maar vurig gebed en ik zeide: „Vrienden, wij moeten hier sterven of ons overgeven, maar misschien is 't. nog niet onmogelijk om met moed en met de hulp van God en van de H. Maagd er uit te komen. Hebt vertrouwen en volgt mij." Wij staken de bajonet op cn renden vooruit. Maar wij werden door een kogelregen ontvan gen; van alle zijden \^ord op ons geschoten. Wij vielen allen in een kuil, en men meende blijk baar, dat wij dood waren, want de kogelregen bedaarde. Toen, als bij ingeving, snelden, wij naar het woud. Toeu wij eenmaal in veiligheid waren, bemerkten wij tot onze verwondering, dat niemand ontbrak. Na een uur door liet boseli gedwaald te heb ben vonden wij eindelijk onze compagnie terug. Indien er iemand verwonderd was, dan wel onze luitenant. Met tranen in de oogen, betuig de hij ons zijne vreugde en drukte ons de hand. Ik kon niet nalaten, hem te zeggen: „Luite nant, de H. Maagd heeft ons gered". Iedereen stemde dit toe en een jonge sergant drukte mij de hand en zeide, waar allen bij tegenwoordig waren: „Ik geloofde tot heden niet, doch van nu af word ik gcloovig." Gode geve, dat hij zijne belofte houdt. DitHieit staat niet op zich zelf. Ik zal er u nog racer vertellen. Lord Roberts, De overwinnaar van Indië en Zuid-Afrika, de populaire veldmaarschalk van Engeland, is overleden. Roberts had een kort bezoek gebracht aan de Indische troepen in Frankrijk, waarvan hij colo nel en chef was. Hij deed daarbij Donderdag een verkoudheid op en overleed na een korte ziekte aan longontsteking. Handels-oorlog. Caillaux, de veelbesprokene, en zijn „vrouw", de nog méér besprokene, zijn naar Brazilië om daar een onderzoek in te stel len naar de mogelijkheid om Braziliaanscho oogsten en grondstoffen uit te voeren naar Frankrijk, en Franscke producten in Brazilië te importeeren, teneinde den handel van Frank rijk met Duitschland en Oostenrijk te vervan gen door uitgebreider handel op Brazilië. Ook zal Caillaux onderhandelingen .voeren over vraagstukken betreffende onderzeesche tele graafkabels. Een toespraak vau den Sultan. Te Konstauti- nopel is, zooals we hebben gemeld, een groot- sche beweging gehouden waarbij in het oude Séral de Sultan de volgende toesprank hield: „Ik beschouw de vaderlandslievende huldi ging mijner natie als het schitterendste bewijs voor de standvastigheid welke zü bij de verde- EEN TREFFENDE HULDE. Het Belgische volk heeft gisteren (volgen* het: gebruik in Fransehe streken waar nie de verjaardag maar de naamdag wordt ge vierd) aan zijn Koning een roeronde hu'.di gebracht. Men kan daarover leaen onder „Binnen land." En uit Haarlem, waar voor de Belgisch uitgewekenen zooveel gedaan is en gedaai wordt, is zeker wel een der aardigste hulde blijk gekomen, waarvan ons „Stadsnieuws" bi zonderheden geeft. De meest treffende hulde, die den Belgische: koning werd gebracht, is echter geweest Breda, waar te zijner intentie van wege d Belgen een plechtige H. Mis met Te Deur is gezongen. Do Belgen hebben daar gebeden: God, be waar»'en bescherm onzen koning en ons koningin.... wij stemmen van ga-nschc hart in met de zo bede. |Wij behoeven ons niet dook een verbeen begrepen begrip van onze onzijdigheid te la ten weerhouden, om met do Belgische uiige wetenen te huldigen, den energieken jonge; Vorst, die het kleine stukje dat er nog ove is van zijn grondgebied, met allo dapperheh verdedigt ten einde toef diging van het vaderland in dozen oorlog za toon en, welken wij ter verdediging van onz rechten tegen drie groote mogendheden voeren Ik ben overtuigd dat wij zullen overwinnen. II verwacht van God's genade dat onze gebeden op deze heilige plek uitgesproken, zullen ver hoord worden." Y REDES WEN SCHf BE7RLIJN, 16 Nov. (S.-eorr.) In de Fran sche bladen komt langzamerhand een sterk* pessimistische stemming aan den dag. D( Duitschers gaan blijkbaar zoo vreest mei te Parijs een volkomen zegepraal tege moet, en een terugtocht der Duitschers ui België is nu wel uitgesloten. Volgens berichten uit Genève aan de Deut sche Tageszeitung begint in Frankrijk d< wenseb naar vrede tot uitdrukking te komen ONEENIGHEID? HAMBURG, 16 Nov. (S.-eorr.) De Ham burger Nachriehten bericht uit Brussel, da volgens de beste bronnen er tusschen En geland en België zeer ernstige oneenighcdoc zijn ontstaan. Het heet dat Koning Alben leder persoonlijk verkeer met het Engelsch* opperbevel beeft afgebroken: de Koniuj wenscht rechtstreeks met Duitschland te on derkandelen over een vergelijk, wat Enge land onder alle omstandigheden tracht t< verhinderen. DE DUITSCHERS OP DE OOSTGRENS. LONDEN, 16 Nov. De Daily Mail bericb uit St. Petereburg: De Duitsche hebben zich voor de Russec teruggetrokken, echter in enorm sterke po sities, en ze hebben buitendien het voordeel het sterke Thorn in den rug te hebben; 60CK grondwerkers hebben er dag en nacht aan ge werkt om de vesting in een toestand van vol maakte verdediging te brengen. Hare negen Dat alles weet gjj ook. Zeg niet neen, au> a-Leen ben te Jbeschenn, maar wan derV~ -andere oogen bun geheimen eveneens niet^ïfn ^e^en« hoop ik dat gij mij beschuldigen zult ben in het verderf rad© i hebben en mij niet bet woord ver- w r kei aangezicht zult slingeren, want kon,?60/" "woord van uw lippen tot mij Noli d<HJt mH dat bi)®- rjonan antwoordde niet. doo„ flfte van zijn zoon drong niet meer ona©***1 d^en v®der en dien zoon was een Een 6' - k'ove ontstaan. sietigq'^&enblik de grijsaard als ver- ®lin b0 zetel zitten; toen stond hij op -— Non [>p ?n ^ide: boef-te aak hl laat en gij zult wel be- Hj) bobben. •B ging njw" kandelaar van de schrijftafel dochter nog deur, waar zooeven zijn jboord, dal ,„.,1 bad en een gesprek ge- Üreslag-eu i,<,(, ee!hnre wonde in haar hart I Nu was de kamer daarachter ledig. j De mededeelingen van zijn vader omtrent'van-bet oogenblik: de redenaars van de Na- Vader en z-oon gingen er doorheen met den stand van diens vermogen of liever om-1 tionale Conventie en de Parijscbe Commune, langzame schreden en vervolgens klommentrent het 'verdwijnen daarvan, hadden hem de leiders der voornaamste clubs en sectiën zij de granieten trap op, die naar de boven-getroffen, want bij meende inderdaad, dat van de hoofdstad en de revolntionnaire co- fcëvenvesrdiepi'ng geleidde. 'de oude Nollan nog rijk was; en nu te moe-Jmiteiten, die lijsten van do verdachten op- Daar scheidden zij onder het wisselen van j ten vernemen, dat zijn vader 'zich in grootemaakten en aan Fonquier-Tiuville de slaoht- nog enkele woorden, waarin niet» meer financieel» verlegenheid bevond, was voor offers zonden, welke deze aan den beul over- merkbaar was van de genegenheid, die wel eer tusschen hen had bestaan. De dokter sloot zich in zijn kamer op.en hem een bittere teleurstelling geweest, maar leverde beschikte Hubert Nollan over gewei- man van sluwe berekening als hij was, 'had dige middelen' om vijanden of schuldei sellers de dokter onmiddellijk ingezien, welk voor- onschadelijk te maken, de grijsaard sloot onhoorbaar de zware deur deel hij kou trekken uit den toestand en aan Parijs en de provinciën werden met blood der zijne achter zich af. zijn Vader, die aan misbruik van vertrouwen j overstroomd in dien somberen tijd en ,een Hubert "Nollan was in de kamer, die hij .schuldig was, een voorstel geidaan, dat hij menschenleven telde niet meer dan splin- vroeger bewoonde, toen hij nog bij zijn va-niet zou hebben durven, doen, wanneer 'de iters, die eeu boutbakker doet vallen bij het der thuis, was en waar hij was omringd -door I geldzaken van den grijsaard in volmaakte j vellen van een woudreus, maar Hubert Nol- allerlei herinneringen uit zijn kinderjaren.orde geweest waren. jlan zag verder dan den dag van morgen, hi) Steeds vond hij die kamer voor zich gereed j In den tijd van enkele minuten had hij zb'n j begreep dat de toestand in het land aoo niet met liefdevolle hand onderhouden door zijn plan ontworpen. ilang zou kunnen voortduren en hij wilde zuster Thérèee, j Het verdwijnen der adellijke familiën d<ieook veilig ziju in den tijd die na 'dezen ko- Anders, als hij thuis kwam* trad zij hem betrokken waren bij de samenzwering, kou men zou, daarom moest hij in het verborgen steeds op den drempel van het ouderlijk huis voor hem de bron van een groot vermogen handelen, huichelachtig en valsch, met- een tegen om hem te verwelkomen en hij had zijn, dus had het onmiddellijk bij hem vast-(masker voor het gelaat, er zich over kunnen verwonderen, dat zij nu'gestaan, "dat zij moesten .verdwijnen, maarIn zijn zakboekje schroef hij de namen op niet te voorschijn was gekomen, maar hij vooreerst moest hij een verraad bedekken, j van hen, die hij in verdef wilde storten: de verklaarde dit door het onverwachte van zijn dat door zijn vriendschapsbetrekkingen met Guern, Balaaé, Kéroual, d'Achet, komst, tegen middernacht en zonder voorafde ten ondergang gedoomde i'amiliën nog'des bericht te hebben gezonden, terwijl het ge- te afschuwelijker was. raas van den storm baar belet kon hebben Hij zette zich aan de tafel neer en Wer den postwagen te hooren, die voor de Ideurdacht- met koel hoofd den toestand, om daar- stijhield en het kloppen op da straatdeur. na zijn berekeningen voor de toekomst la Bovendien, zijn hoofd was nu to vol met j maken, andere dingen om daar lang aan te tienken.! Door zijn relation met de machthebber» Elk dezer namen vertegenwoordigde een vermogen en door die vermogens bijeen te voegen, zou men een reusaebtigen rijkdom vormen. Een stroom bloeds zou daarvoor moeten vloeien, maar hierom bekommerde hii zich het allerminst. I Met nog een naam vulde hii zijn lijstjfl aan, een naam dien hij in wat grooter let- ters schreef: Tréinazau. Vijf familiën met één peunest reek ver- oorde&ld. Wanneer van alle leden dier fanvliën d hoofden gevallen waren en bun goedero verbeurd verklaard, zooals met alle goed ren geschiedde vau lien, die als verrader van het vaderland werden veroordeeld, da zou het, weinig moeite kosten, zich die goe deren toe t® eigenen. Het wareu landedellieden, die teruggetrok ken leefden op hun kasteelen. omgeven door. j kostbare landerijen' en gelegen tusschen j Saint-Malo, Rennes en Lamballe. Vijanden hadden zü niet, zij werden be- l-mind door hun bedienden en hun pachtersj jZlj gingen gemeenzaam om mat de boeren, hielpen hen in tiiden van tegenspoed en wa- |ren goed en mild overal waar armoede werd I geleden. i Innig gehecht aan hun landerijen, aan hun bosscben, aan hun boomgaarden cn aan hun (tuinen, snakten zü naar het einde van den Mijd van beroering, die zooveel onheil over het land bracht en overal verwoesting? aan rich t te- IWordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1914 | | pagina 1