Hf EU WE HHftRLEmSCHE COURANT
i mm lieL ie- j SeTtfi s ts vr^atfsrns
Keiwrffilkera,
Haaqsche Brieven.
Se 0©i*log,
feuilleton.
BI N N t N L A fl U.
Leger en Vloot
LI.
gedekt is, zijne aantijgingen te herhalen. De
Haagsche correspondent van „Het Volk" vond
zulks zoo natuurlijk, dat hij als de kippen er bij
was, om te .verzekeren dat de heer Harms dat
Zal het niet den politieken godsvrede afloopen wel doen zou. Deze tikte den vooibaiigen corres-
üinnenkort? Zietdaar een vraag waarvoor men pondent echter onmiddellijk op zijne vingers;
ïich hier en elders in politieke kringen interes- schreef, dat hij zich niet met andermans zaken
«eert. Daar js eenme reden voor bezorgdheid, had te bemoeien en publiceerde kort daarop een
omdat men het ook buiten het politieke leven wel „open brief" aan het adres van den heer Mr.
meer wil zien dat de ruzie pas begint, als het Van Houten, waarin hij kond deed, dat hij op de
op betalen aankomt vriendelijke invitatie niet zcu ingaan. Zie maar,
Zoo kan het ook in ons vaderlandje wel weer dat je me te pakken krijgt, zal de heer Harms
eens gaan, waar men .trouwens in den regelden meer verstandig dan moedig gedacht hebben,
broertje dood heeft aan belaslingbe'aien. Mis-j En nu zijn we hier zeer nieuwsgierig, hoe dat
schien dat de contribuabelen buiten onze gren- zaakje zal afloopen, want ieder Hagenaar weet,
zen in dit opzicht geen haar beter zijn, maar het dat Mr. van Houten geen katje is, om zonder
is mij altijd opgevallen, dat men in het buiten- stevige handschoenen aan te pakken. Hij had in
land lang niet zoo zanikt over zijn financiëele zijne uitdaging al geschreven, dat hij den heer
burgerplichten als bij ons. Misschien komt het Harms toch wel zou weten te vinden, ook al
daar vandaan, dat vreemde landen veel meer ging deze op de invitatie om d'r 'ns uit te
indirecte belastingen heffen, die, zij mogen dan komen niet in. Nu het metterdaad zóó gegaan
al in theorie minder billijk zijn. toch veel minder is, benieuwt het me, wat Mr. van Houten nu zal
gevoeld worden en gemakkelijker en geleidelijker beginnen.
worden opgebracht. Hoe dit nu zijn moge, nie- juist in de jongste raadszitting is uitvoerig
mand zal wel ontkennen, dat het spul hier in van gedachten gewisseld over een uitbreiding
vollen gang is. Scheen het in de laatste maanden, van ons tramwegnet, waarop den Haag wegens
of de dagbladen nergens meer oog en ruimte zijn vermeerdering van het zielental volgens de
v°or hadden dan voor oorlogsnieuws, nu is het concessie recht heeft. Het was ook bij die gele-
blaadje weer gekeerd. De portemonnaie is in het genheid weer: „zooveel hoofden, zooveel zinnen/'
geding gekomen en die heeft de sluizen der wel-leder wil graag de tram om zoo te zeggen voor
sprekendheid, eigenlijk welschrijvendheid i zijn deur hebben, liefst met een halte daarbij,
ruim opengezet. In hoofdartikelen en entrefilets Dat gaat nu eenmaal niet en over het algemeen
zijn de redacties losgekomen en Jan Publiek valt er hier redelijkerwijze niet veel over den
io°g aan het schrijven van ingezonden stuk- tramdienst te klagen. Toch kwam bij gelegen-
^en> ja van heele brochures
Oorlogsieening of -belasting?
wat maakte men zich warm!
Weg is de eensgezindheid.
heid dier beraadslagingen wel duidelijk uit, dat
de meerderheid van den Raad haakt naar het
jaar 1926, het jaar, waarin de tramconeessie
afloopt. Van verlenging der concessie zal dan
'k wil wel eerlijk bekennen, dat mij het twist- j wel geen sprake meer zijn. Dan krijgen we dus
geding niet zoo buitengewoon interesseert. Be-1 naasting en gemeentelijke exploitatie. Of we er
taald zal er tóch moeten worden en of we nu op dan beter mee zullen worden, is echter een an-
de eene of de andere manier uitgeknepen zullen dere vraag,
worden, is mij vrij orverschillig. Ik had het een! s-Gravenhage, 22 Nov. 1914.
„beau ges ie" gevonden van „het kapitaal", als
liet nu eens vrijwillig Treub's brandkast weer
gevuld had. Een oogenblik scheen daar eenige
kijk op te zijn. Ei werden enkele mooie voor
beelden gegeven, maar de gevallen bleven uiterst
sporadisch en van een grootmoedigheids-cpüfe-
mie heb ik niets gemerkt.
Niet goedschiks, dan maar kwaadschiks,
BIJ NIEUWPOORT
VOOR 814 JAAR.
Wie kunnen denken dat na den be
dacht de "Regeering en zij kwam met haar 275 remden slag bij Nieuwpoort (1600) van
millioenvoorsiel. Er is een ware storm tegen op- v;^uri,lf teeen de Spanjaarden in 1914 ev
gestoken en men gaat al van een ministeriëele aaar ®en vo-gen zou tusschen vier volkeren
crisis spreken. Let eens op, hoe dat zal mee-1 Jaa EuroPa benevens vreemden van allerlei
vallen Komt straks het wetsontwerp in de afdee- j wf v. 0
lingen van de Tweede Kamer, dan zal daar een D'e T vr Nieuwpoort., 2 Juli 1600, is
geducht boos Voorloopig Verslag uitgebroed beroemd; Maurits. versloeg daar na vele
worden Vooral de politieke geestverwanten van ov^rwinnm^en_ cn roemrijke veldtenten,
den Minister, de vrijzinnig- en sociaal-democra- ?an <'cn Spanjaarden
ten zullen zich roeren; het zal een oogenblikWaS tofmaals ee"
spoken misschien in dé openbare behandeling, -
maar daarbij blijft het. Geen verantwoordelijk deeld wfrd ^®handel zeer bena-
politicus durft op het moment tot een crisis j)e Staten van Holland 't was ten tijde
ie clan in ieder geval een algetneene zou woi- val| (jÜII 80-jarigen. oorlog, besloten er
ook „,»i udviseeren. Dat weet minister Treubeen je„-er heen j,e zenden om de stad te
h'ikheid do faarom za'^r^.!eJ^em?e?e"veroveren- Peins Maurits had het opper-
gaan Hii Óm'" -an ove,r f"? nAa n bevel over het leger, dat bestond uit 12.000
stens wordt pv Ajn wct geri: krijgen. Hoog- manschappen voetvolk en 3000 man cava-
ezelsbruggetje gebouwd^En da^kunnen .onderbevelhebbers waren Frederik
betalen gaan. Allemaal. Och, dat had
toen geoeurd. Ook als „de vermogens" alleen
aan het betalen gaan. Allemaal Óch dat had Hendrik, Ernst Kasjmir en Bodewijk Gun
toch gebeurd. Ook als „de vermogens" alleen therf Van, a nff wfl
waren aangesproken geworden. Niet zoo direct vorst vwi Annalt en de her, oir van Holstem. j
i. „„„f w 1--1. eJr> i Oldenbarnevelt, de raadspensionaris van
ders tegemoet? Hij besloot te trachten den
vijand op te houden, en zond Graal Ernst
van Nassau daartoe met een legcrafdecling
vooruit, op de Spaansclien af.
Do overmachtige vijand drong toch door,
graaf Ernst werd verslagen bij een poging
om de brug van Leffingen (ten N. O. van
Nieuwpoort) te bezetten: de Helft va,n zijn
legerafdeeüng bleef gedood en gewond ach
ter, de rest aanvaardde den terugtocht naar
Ostende.
Toen had het hoofdtreffen dicht bij Nieuw
poort plaats. De zon scheen hoog aan den
hemel; een sterke wind woei van uit de zeo
de Spaansche strijders in het 'gezicht; Mau
rits had beide in hét voordeel.
Bloedig en hevig was de strijd en ver
woed werd er daar door Spanjaard en Hol
lander gevochten. De ruiters van Maurits
hielden zich dapper; infanterie niet minder.
Doch ook de Spaansclien wilden van geen
wijken weten en het leek in den beginne
zelfs of Albert zegevieren zou. Menig Span
jaard en Hollander werd neergeveld, maar
tenslotte keerde de kans toch ten gunste
van Maurits, wiens schitterend'©n doeltref
fend beleid bereikte dat in den namiddag,
toen de beide legers- al boel erg gedund
waren, de Spanjaarden begonnen tc wei
felen. En tegen den avond móest Albert
met de zijnen afdeinzen ©n sloeg het Spaan
sche leger op de vlucht, een menigte dooden
en vele gewonden achterlatend, terwijl Mau
rits onderscheidene gevangen nam, waaron
der de veldheer van Arragon. Toch was. de
overwinning weinig vruchtbaar; hef leger
van Holland achtte do veldheer niet meer in
staat tot een degelijk '■krijgsbedrijf laat
staan de verovering van .Duinkerken -- en
Maurits keerde met zijn dapperen naar Hol
land terug. Den kapers bleef den weg dus
nog open.
„Do Vereenigde Nederlanden zoo
schrijft dr. Wijnne o.m. hi zijn „Geeliie-
denis van het Vaderland" „waren op liet
bericht der behaalde overwinning, vroolijk
met verschrikking, bedenkende dat hun le
ger, gelijk weleer Israël, geklemd was ge
weest tusschen Pliarao en de ïtoodc Zee..."
WAAROM GING CAIL-
LAUX NAAR ZUID-
AMERIKA?
Diego Angeli, wiens geestige, maar tusschen-
beide ook erg giftige opstellen uit Parijs door
het „Giornale d'Italia" steeds als hoofdartikel
gepubliceerd worden, schildert in het nummer
van 6 November jl. een beeld van diepe maar
gerechtige tragiek, waarvan men haast zou kun
nen zeggen, dat het door den oorlog is ontstaan
Wij geven het artikel hier weer:
„In een van de voornaamste restaurants, che
meer of minder diclit bij de Madeleine liggen,
verscheen iederen avond een kolonel in sput
terende splinternieuwe uniform. Zijn door harts
tochten doorploegde gelaatstrekken hadden een
ongezond bleeke kleur, ziekelijk bloed schemerde
hier en daar roodachtig door de huid heen, als
de aderen zwollen. En tegenover deze lijkkleur
staken tie zwarte snor en baard zooveel te scher
per af
Aan zijn zijde verscheen een vrouw, die door
de hulp van een kapper en kleermaker de ver
vlogen schoonheid nog zoolang wilde vasthou
den, als maar even mogelijk was. Om den arm
ik geef het toe, maar dan toch indirect De'TrTr"*j van - jps wooc!en Kruizes Ze keek
hvnnthppkbmirier had dp rente verhnno-d 8a tinic Holland, vergezeld van eemge leden der - ülojK Z1J (-en nana c es uuouen iviuizes. zx i-u.n
hypotheeknouaer naü de rente verhoogd de huis- staten-Generaal maakte den veldtocht mee uitdagend brutaal de wereld in, alsof ze den
eigenaar de huren, de fabrikanten hadden de, r),„, ,Q "r> maaicie ueu veiHocnr mee, j 6 wilrie zjen clie iiet wagen zou
waren opgeslagen en de grossiers en winkeliersmek en marohSï-de vhigS- vSJlT 'baar aanspraken 'op den naam van fatsoenlijke
hadden hun lasten afgewenteld op den consu-j Maurifel EBr^en vrouw te bestrijden
Gent door naar Nieuwpoort. Maurits had een ^en Rjd lanfi dulouen oe andere^ bezoekeis
ment.
Zoo ging het immers altijd, zoo zal het blij-1 ^wQ.u
ven gaan. En daarom zal ik met berusting den meegezur,
afloop van het geding afwachten ian Ci LriJgsma
scliejien meegezonden om dc noodige v'an fwi voorname lestaurant het uitdagend ge-
aiteriaal en levens- dmg van dit eigenaaiciige paai. Maar toen be-
Als we er met0 de financiëele aderlating afko-1 itekdm 'feT* ehoc!rde bruta»teit.te
Daar vernam hij plotseling da!
schen" in aantocht waren'
rt(
over
der den druk van die publieke belediging moest
d« „Spaan- de in zijn gouden strepen stralende officier en
de elegant opgedirkte vrouw hei oord mijden,
men dan mmrm Uankbanr rii'n tC horri ne Mien aer Blaten-Generaal na- voelen en ten slotte protesteerden ze met luider
langzamerhand hoop te krijgen dat dit inder- SA"VT? Maurits' le^er s{em tegen dc aa0—V—°n-S paar'
daad het geval zal zijn, ofschoon te dezen op-ig op Zljn doel af"
Z!CJte '"ij" pessimisme nog niet heeiemaal ge-
hetHgr°0teHertog AÏbertus van Coslcnrijk, landvoogd waar ze tot'dan toe gegeten hadden, eïi zc
ie nemen" zalmen niri onfkmn'm M' Tar ovev de Nederlanden en aanstaand echtge- verlegden hun hoofdkwartier naar een ander in
wei gedeèltebjk als een gevoïg Samvmé rirfm noot van Isabella, de dochter van don Spain- de buurt gelegen ^tfrat.e.
nu weer allerwege de kwesties'op Dam"was bv s,c ieu bo'.inff PM i/s had op liet hooien van j Maar als ze meenden, dat ze daar ongestoord
het geval Snijders-Daymaer van Twist waar- id€s VJ|a"df zuidelijk Ne- zouden zijn, dan hancten ze buiten den En-
mede alle bladen zich bezig hielden Daar is iPriilAAt, AE 1 Spafns!Ch in al- gelschman gerekend. Lenige dagen reeds had
ook onze Haagsche kwestie Harms-van Houten, biieengpbfacbt' xr* vaardig Dger het paar zijn opvallend gedrag ook daar kun-
oijeengebracJU, waarop Maurits m cnrpiden. tn»i,„i i1
De heer Harms is lid van den gemeenteraad en
ij,,- Scheel nen ten toon spreiden, toen het toeval wilde,
heeft bij gelegenheid van de béhandelino- van m°7 ge.reT®nd ]iad' dat, zooals Diego Angeü vertelt, een Engelsche
Maurits hield raad; wat stond het Hol- j Hij was begeleid door een drie- of viertal jon-
landsche leger te doen? Men was over- gere officieren. De Engelsche kolonel nam na
tuigd, dat de Spanjaarden, die al weer een poos de overige gasten in de zaal eens op
eens geen soldij ontvangen hadden, aan het en bemerkte toen tot zijn'grootc verrassing," dat
muiten waren, en nu had Albert er toch bijna in zijn onmiddellijke nabijheid "de merk-
de plaats gehad hebbende tramstaking van
dezen zomer. In dat verband heef hij harde
dingen gezegd over de Directie van de H. T. M.
en meer persoonlijk over den heer Mr. D. 'vaii
Houten, president-commissaris en eigenlijk de
ziel van de maatschappij. De heer Harms, die
sociaal-democraat is, pakte zóó uit, dat hij her
haaldelijk om zijn uitdrukkingen door den heer
burgemeester tot de orde moest worden geroe
pen. De heer van Houten heeft nu den heer
nGms uitgedaagd, om buiten de plaats, waar
hij door zijn parlementaire onschendbaarheid
twaalfduizend bijeen. Maar eenmaal in het waardige Fransche kolonel met de nog merk-
vijandelijk land, moest Maurits den strijd waardiger vrouwspersoon zaten. Hij vertrouw-
wel aan. i de eerst zijn oogen niet, won in stilte inlieh-
Kon hij wel terug en den slag ontgaan, tingen in en toen werd hem bevestigd, dat het
terwijl zijn leger bij Nieuwpoort stond en wezenlijk hij en zij waren en dat hij 'zich dus
Albert met zijn krijgers van Gent af in niet bedrogen had. Nauwelijks had hij die ze
de richting Nieuwpoort optrok, dén Hollan- kerheid verkregen, of hij stond op en gespte
zich den sabel om, zijn begeleiders opvorde
rend hetzelfde te doen. Toen zei hij met luider
stem in een betrekkelijk goed Fransch maar
met een uilgesproken Engelsch accent, terwijl
hij zich tot den Franschen kolonel en zijn
Roode Kruis-dame wendde: „Ce ci est un en-
droit inconfortable et je n'ai aucum desir de
diner en compagnie de ce monsieur en de' la
femme qui est avec lui." Zoo sprekend verliet
hij het locaal. De andere gasten waren eerst
sprakeloos over dit als een zweepslag zittend
affront. Maar toen kwam het over hen als een
bevrijding en het geheel*; gezelschap betuigde
instemming met de vervloeking. Hij deed eerst
of hem de zaak niets aanging en trok er een
hoogst verwonderd gezicht bij. Maar spoedig
werden de gesprekken zoo luide en zoo ad
hominem gevoerd, dat hij en zijn gezellin zich
spoedden om de garderobe te bereiken. Maar
het gebeurde binnen het restaurant had zijn
weerklank daarbuiten gevonden, zoodat omtrent
100 menschen voor den ingang van de restau
ratie de vluchtelingen met gekrijsch en gejouw
ontvingen. Hij en zij konden geen oogenblik in
twijfel verkeeren, dat ook de Boulevard hen had
afgeschud en groen van woede stopte de kolonel
zijn gezellin en zichzelven zoo gauw mogelijk
in een voorbijrijdende auto. Toen hij erin zat,
maakte hij met de vuist een onmachtig dreigend
gebaar; maar een straatjongen, die het zag,
nam een vuile lap, smeerde die vol straatvuil
en wierp hem met groote trefzekerheid den kolo
nel vlak in het gezicht. Een laatste salvo van
gillend gefluit begeleidde de wegsnorrende
auto.
Het waren Caillaux, en de moordenares van
den directeur van de Figaro, die daarin weg
reden."
EEN STRIJD IN I)E LUCHT.
„De dag van gisteren zal mij heugen,"
schrijft in het Berl. Tagebl. een Duitsche
vlieger, die ingedcekl is bij de vliegerafdee-
ling op bet westelijk front. „Ik was voor
't eerst in het vuur en wel onder zeer on
gewone omstandigheden. Dat het goed is
afgeloopen verbaast me, want het waren
verschrikkelijke minuten. Ik had de op
dracht de vijandelijke stellingen te fotogra-
ifeeren. 't Was 's morgens 8 uur en nog- maar
half licht. De machine werd in orde gemaakt
en ik borg de camera, kaarten en wat er
verder noodig was onder mijn zitbankje en
om kwart over tienen stegen we op voor
onze eerste vlucht boven de vijandelijke
stellingen. De motor werkte goed en binnen
15 minuten waren we 1500. M. boven de
stad. Toen veranderden we van koers en
ging' het snel in. de richting van den vijand.
Beneden mij werd alles kleiner en onduide
lijker. In spanning tuurde ik omlaag. Het
weer klaarde op. De hoogtemeter wees 1900
M. Daar zag ik voor 't eerst een kanon
schot flitsen. Hot was onze zware artillerie,
diep benéden ons. vloog het projectiel en
verdween in de verte. Even later hadden
we het vijandelijk gevechtsfront bereikt. Op
datzelfde oogenblik werd ons vliegtuig door
hevige windvlagen heen en weer geschud,
waarover we zeer verbaasd waren, want liet
was mooi, stil weer. We waren, nu 2100
M. hoog. Ge kunt u niet voorstellen wat
liet is oj) deze hoogte boven het vijandelijk
geschut te vliegen dat u niet bereiken kan.
Mijn fotografische opnemingen bad ik ver-
I richt en we waren net van plan volgens de
gegeven opdracht de gevechtslinie af te vlie
gen en onze waarnemingen op de kaart aan
te .teekenen, toen opeens, de hemel weet
waar van daan, op dezelfde hoogte een vij
andelijk vliegtuig met ontzettende snelheid
naderde. Ik riep den bestuurder toe: „hoog
testuur 1" en wees hem het vliegtuig, dat
snel naderde. En nu volgde de wedstrijd
wie 't hoogst zou komen. Beide toestellen
beschreven een grooten cirkel cn de hoogte
meter wees 3000 M., toen de Fransehman
plotseling 10 tot 15 M. boven ons heen-
vloog. Ik verwachtte de vallende bom en
had mijn karabijn al gegrepen. Daar was hij
boven ons weg en ik begon staande op mijn
bankje over het hoofd van den bestuurder
heen te schieten. Op datzelfde oogenblik
maakte de Fransehman een snelle wending
en verdween. Ik kroop weer gauw op mijn
bankje, haalde de kaart weer te voorschijn
om zoo gauw mogelijk naar huis te vliegen.
Daar kreeg ik een gewaarwording als van
een vuistslag op mijn hoofd. We waren dc
richtjng kwijt geraakt, midden boven den
vijand! Die minuten waren de verschrik
kelijkste die ik ooit heb beleefd. .Door het
schieten was onze aandacht van het ter
rein beneden geheel afgeleid. AN verlamd
van schrik zocht ik met bevende vingers
op de kaart, totdat we pa korten tijd ons
weer georiënteerd hadden.
„Nu ging 't zoo snel mogelijk naar huis
terug! Mijn tong kleefde aan mijn verhe
melte, zoo opgewonden was ik. Spoedig had
den we ons terrein bereikt en reeds zette
do bestuurder den motor stil om in glijd-
vlucht tc dalen; het was toen 10 minuten
over tweeën. Waar ik toen nog den moed
vandaan- haalde, bij het dalen nog eenige
foto's van ons kamp te nemen, weet, ik op
'c oogenblik nog niet. De landing geschiedde
vlot. Dadelijk er uit en rapport uitgebracht.
Later berichtte de monteur dat er zeven
kogelgaten in de vleugels waren. Onze ka
pitein had ons van het front af gevolgd er
deelde ons mede dat er '34 granaten op ons
waren afgeschoten, die echter alle beneder
ons waren gesprongen. We wisten nu met
een hoe we die plotselinge windvlagen moes
ten verklaren: het was de luchtdruk van
de springende granaten geweest. Onze ka
meraden, die ons met hun binocles hadden
gdvolgd wenschten ons allen geluk. Dit is
in grove trekken mijn eerste tocht; ik hoop
dat de volgende even goed afloopen."
De ge.requircerdc auto. Bericht zondei
naam, zonder plaatsaanduiding, zonder dag
t-eekening:
Een onzer landgenoöten is verplicht, eer
autobezoek in België te brengen; hij voor
ziet zich van al de stukken, welke benoo
digd zijn, om dc Zuidelijke grens over te
gaan: hij verzamelt sl-empels, zegels, hand
teekeniugen, visies, triptieken, idcntieaca
ticstukken, paspoorten en portretten, heel
dat documenten-arsenaal, wat de nieuwe
strenge meesters in het bezette Belgenland,
hun gewoonte getrouw, daar hebben inge
voerd.
Met een vrijwel veilig gevoel wordt de
tocht aanvaard.
Maar nauwelijks is de automobilist de
grens over, of daar wordt hij al aangehouden
door een tweetal kort aangebonden officie
ren, die zich kort-af, cn van een uiterste
sckneidigkeii, kenbaar maken als stafoffi
cieren, die het niet eens de moeite waard
achten, één monocle-oog te slaan op de ver
zameiing oi'i'icieèle documenten, door den au
to-eigenaar bijeen gezameld.
Hij wordt met minder dan drie woorden
gebiedend bevolen, de twee officieren in
zijn auto op te nemen, en verneemt met
een, dat op zijn mooien wagen beslag is
gelegd voor het Duitsche leger.
Al zijn verontwaardigde protesten, ai zijn
overtuigende argumenten, al zijn dringende
overredingen, niets helpt tegenover de on
genaakbaarheid der beide Duit-sche Mars-
zonen.
Rechtsomkeert, met den gerequireerden
wagen! en dadelijk met vol gas voorwaar
op de eerste Duitsche étappe aanl
De automobilist is niet zoo go-ed, of hij
moot zelf plaats nemen aan het stuur van
wat eenige minuten geleden nog zijn eigen,
prachtig-nieuwe auto was!
Hij zwijgt, weet zijn ergernis te onder
drukken, neemt op het knallende bevel dei-
twee staf-officieren gehoorzaam zijn onver
wachte functie van Duitsch militair-chauf
feur op.
Hij stuurt zijn wagen den weg langs. Het
stuift er over heen. Achter hem meent hij
de twee krijgslieden schamper te hooren
meesmuilen over hun makkelijken buit.
Maar dan remt hij eensklaps zijn wagen
Wat is er?
De twee officieren vragen hem waarom
hij plotseling hier stopt? Dit is immers de
étappe-plaats nog niet, waarheen hij bevolen
werd hen te brengen?
Maar de chauffeur-eigenaar Is van zijn
bok'gestapt; hoffelijk opent hij het portier
van zijn wagen en noodigt zijn twee opge
drongen mede-passagiers uit te stappen.
't Is hier de Nederianclsche greas mij
ne herren! zegt hij zoo vriendelijk moge
lijk, ik heb u er maar vast overheen ge
reden. Daar staat onze Nederiandsche schild
wacht. Wanneer u direct rechtsomkeert
maakt, kunt u nog net even ontkomen aan
de kans om hier op Nederlandsch grond
gebied geïnterneerd tc worden. Maar snel
wat, alsjeblieft I
En als de officieren zich haasten, om hun
biezen te pakken, roept hij hen nog na:
Maar uw gerequireerde auto blijft aan
mijn kant van de grens, lieeren! Hbld.
LICHTING 1915.
Naar de Leeuw. GTt. verneemt, zullen de
dienstplichtigen van de lichting 1915, die op
15 December a.s. worden ingelijfd, niet in
de garnizoenen, doch in de depots worden
geoefend.
RESERVEKADER BIJ DE CAVALERIE.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat het eerstvolgende examen
van hen, die wenschen te worden toegelaten toi
de verbintenis als vrijwilliger voor het reserve
kader bij de cavalerie zal plaats hebben te Breda
op 14 Januari en zoo noodig op een of meei
volgende dagen zal worden voortgezet. (Vooi
bizonderheden zie men St. Ct. no. 276).
13)
Maino, Vendée en Bret ague waren broei
nesten van samenzwering.
Ieder wist dat.
Door haar talrijke spionnen gewaarschuwd
^jst de Nationale Convêntie, dat de tijd na-
'J was, waarin deze provinciën openlijk te-
e-5 haar in opstand zouden komen.
Cc]iverrader bedacht dat hij hier wellicht
Jjji ®ieuw spoor zou vinden, dat gemakke-
\V v°lgen was.
dit konden deze twee ruiters, die zielb op
anew"1' deze een2am« plaats bevonden,
ScPiijJ dan samenzweerders en waar-
dekt leiders van d-e beweging die ont-
Ha6ll Tam' en genoodzaakt de vlucht te ne-
Verv'oil- trachten zich te onttrekken aan de
Moo-pp-J? van de aanhangers der regeering?
die (IV was de baron de Guern er bij,
Waa?-Ial ^ro'Tt werd.
VerSi niet!
ken boom v acl1ter den stam van een dik-
bert Nollan bem ®ebeel bedekte, zag Hu-
bijna lege.! Jnee3* duidelijk twee paarden, die
ruift!"., waar - ar ingedrukt liepen en twee
V!>n de een, die gewond scheen,
door den ander werd ondersteund.
Alles is tegen ons, zei de de gewonde.
Vlueiht maar alleen en laat mij hier sterven.
Ik denk er niet aan. Alle Bretagners zijn
niet zulke lafaards als zij, die ons een schuil
plaats geweigerd liehhen.
Waar gaan wij heen?
Ba Guyonnière js niet ver meer liier
vandaan en op dat kasteel woont een vriend
talm 111 ao> hü zal u wel willen
verbergen.
Wanneer men ons op het kasteel van
den graaf de Trémazan vindt, dan sleep ik
hem mee m het verderf, hem en misschien
alle andere bewoners. Dat wil ik niet.
Wie zegt u, dat men ons daar zal zoeken?
Het noodlot vervolgt ons overal.
Het zal zich wel eenmaal keer en. Voor
uit nu maar.
Meer kon Hubert Nollan niet Ihooren.
De twee paarden zetten zich weer in be
weging, langzaam en voorzichtig over dezen
moeilijken weg, die vol steenen lag, waar-
tusschen doornstruiken opschoten.
De dokter wist evenwel genoeg aan het
geen hij had gehoord.
Deze twee ruiters, die dwaalden door dit
onherbergzame oord, waar hun een of ander
ongeluk moest overkomen zijn, deze twee
vluchtelingen, die zielh móesten verbergen,
voor de patriotten uit de omliggende ge
meenten. konden geen anderen ziin dan de
baron de Guern cn zijn knecht.
Gisteren reeds had hij vernom-cn. dat zij
in den omtrek van Plancoët en Lamballe
gezien waren.
Eenmaal waren zij bijna gevangen in liet
bosch van Hunaudaye.
De soldaten van Bennes waren 20 minuten
te laat gekomen. Zij bodden het nest ledig,
maar nog warm gevonden.
De vogel was gevlogen.-
De gewonde moest de baron zijn.
Hubert Nollan overzag den toestand geheel.
Wanneer deze twee vluchtelingen een toe
vlucht vonden, dan kon^ bet nergens anders
jzijn dan op La Guyonnière, bij den graaf de
Trémazan, die nimmer een reiziger de gast
vrijheid weigerde en dit nog te minder pon
doen aan een vriend en een geestverwant.
De aanwezigheid van dien gast op het kas
teel zon alleen reeds voldoende ziin om den
graaf de Trémazan en al zijn huisgenooten
naar het schavot .te zenden.
Geen twijfel of de graaf zou dezen vluch
teling verbergen; met ziin beginsel moest hij.
dat als een duren plicht beschouwen.
Nog een c-ogenblik bleef Hubert Nollan
staan luisteren naar de 'hoefslagen der paar
den, die zich voortbewogen in do richting
van la Guyonnière en denzelfden weg volgden
dien hij zooeven had afgelegd.
Behoefde bij m-eër te welen?
Hij keerde terug naar het kreupelhout,
waar zijn paard stond te knabbelen aan de
bladeren van den tak, waaraan het was vast
gebonden, maakte het los, bracht bet terug
naar den weg, sprong weer in den zadel en
reed voort door de duisternis en de stilte,
die nu nog- slechts werd afgebroken door het
krassen'van do uilen en het blaffen der lion
den op de boerderijen, die hier en daar ver
spreid lagen.
Het was 12 uur, toen hij te Lamballe te
rugkeerde. Alles sliep reeds in het stadje.
Hij liet den zwaren klopper vallen op de
deur van zijne vaders huis en die deur werd
dadelijk geopend door den knecht, die was
opgebleven omdat blij wist, dat de dokter nog
thuis moest komen.
De, knecht nam het paard van Hubert over
om het naar den stal te brengen cn vroeg:
Hebt ge een goeden reis gehad?
Niet slecht, maar ik ben vermoeid,
Wel te rusten.
Goeden nacht.
Een duivelachtige glimlach plooide zijn
lippen, toen bij op zijn kamer kwam.
Die menschen zijn werkelijk te onnooael!
mompelde bij. Zij maken het mii wel gemak
kelijk.
Be ellendeling aarzelde geen oogenblik.
Een hart had hii nooit gehad.
Dat die menschen alleen onnoozel waren
uit vriendschap voor cn vertrouwen in hem,
kon hem niet weerhouden van den schurken
streek, dien hij beraamd bad.
Op de tafel stond oen kandelaar met twee
kaareen, die hij aanstak en daarna haalde
hij schrijfgereedschap te voorschijn.
De postwagen, die tusschen Pariis en Brest
dienst deed en waarmee hij hier gekomei
was, was het eenige middel om briefwisse
ling te onderhonden met ziin vrienden in de
Nationale Conventie en de comiieitcn te
Parijs
Haastig selieef hij den volgenden brief:
„Burger!
Ik heb al meermalen bewijzen van mijl
ijver voor de zaak van het vaderland gege
ven aan den burger minister van buitenland
sehe zaken, die belast is met het toezicht op
de gebeurtenissen in Bretagne en hij zal do
betrouwbaarheid der inlichtingen, die ik u
bij dezen zend, niet in twijfel trekken. Gij
weet, dat de baron Yves de Guex-ii is gekoj
tzen door de uitgeweken prinsen als hoofd
man van dc samenzwering in Bretagne. Ilij,
oefent een grooten invloed op zijn landg-ej
nooten uit. Drie dagen geleden hod men hen.
bijna gevangen genomen op zijn kasteel, naai
aanleiding van berichten die over hem ver-
zonden waren, door wien behoef ik n niet
weggen. Toen heeft hij nog kunnen vluchter,
!eu men heeft hem sedert vruchteloos gezocht
maar ik ben nu in staat n zijn ecbnilplaa
aan te wijzen en hem met vele anderen b
doen vallen. (Wordt vervolgd!
W JT
'- Ty T ft 1 W 1 1 1 n 1 A I X I" 1 1. 1 1 A AA AA AA AA AA IA AA IA I A A A a 1
