DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
ÖE OORLOG.
FIETSXAPPE» e» OVERSCHOEN
P. W. TWEEHUIISËN,
massmts s juiuiri isss
ÜCisiii^pfeMiswes* 29«3B»33, Siaarl©stt
>£EÜ$'f£ BLAD.
Haagsche Brieven,
4Üste Jaargang Mo< tföüï
Bureaux van ftetfa&tie en Administratie
intereonomunaal Telefoonnummer 1436.
Wegens den feestdag der H.
H. Driekoningen ve schijnt de
N. haan. Courant morden NI "T.
Dii nuiniiier bestaat uit
twes bladen.
SfifSA# ïeteK». «eet mh m
3ARTELJORISSTÜMT 27.
TELEFOON 1770.
Haariemschc Ailedagjes No. 1518.
?»'*m laïStWftïet*STr—- !5f' .«W-W»
W
Fra dë Wnïbtf Ve -Q ®r 'and is dan oolc hier verlede" woc>k tot stand
paus benedictus.
&Ö8TE BERICHTE#.
Perl
ABONNEMENTSPRIJS»
L-maanden voor Haarlem /1-85
Vooi de plaatsen, vaar een agent la gevestigd (kom der Bern.) 1.33
Voor de overige plaats*) in Nederland franco per post 1.89
Afzonderlijke nummert
PRIJS DER ADVERTENTIBNi
Van 1—9 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 «A
Buiten Hanrlejn en de Agentschappen 15 et per regeL Buiten! 20 et
Dienstaanbiedingen 25 ct (9 regels), driemaal voor 50 ct contant). I
AGENDA 6 Januari.
Gebouw St. Bavo - R- K. Volksbond -
Vergadering Kleermakers. Steuncomité
van 7A9 uur- Cursus.
St V i n ce n t i us-bibliotheek N. Groen
markt geopend van 714—9 uur.
Statenzaal Prinsenhof IA uur Ge
meenteraadsvergadering.
AGENDA. 7 Januari.
Gebouw St. Bavo E. K. Bureau voor
Arbeidsrecht van 8—9 uur. Bestuur Strijk
sters.
Schouwburg Janswe'g 8 uur
N.V. Het Tooneel: De Misanthroop.
Groote Kerk 23 uur Orgelbespe-
j®B door den heer Louis Robert.
T e y 1 e r's Museum Tentoonstelling se
rie leekeóingen „De Oorlog" door Dirk Lan-
Sendijk gewone museumtijden.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
geopend elkeu dag van 10—5 uur tegen
dialing van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R. K. feestdagen.
Haarlemmermeer eif uur ge-
^eenteraad.
Lil.
Ivan men in een Roomsdb blad recensies
en besprekingen opnemen van tooneel- en
opera-voorstellingen? Ziedaar een vraag.
V na rover jarenlang academische debatten
j-e »}oats gehad in de kringen der
dê ;)J,'rr"u1;^'11. ook in dezer organisatie.
Vi-A» u,'naIiHi.en veioo.iuging. Een
r dag, zooals zoovele, waarbij vóór on te-
8en wjjdloopig kunnen besproken worden-,
vraag, die echter, gelukkig, voor de
Nieuwe Haarlemsche Courant geen vraag
aieer is. want dit blad houdt zijn lezers ook
geregeld op de hoogte van de kunstpraesta-
w6> welke binnen Haarlem's veste worden
geleverd. Ik leid daaruit af. dat de redactie
'au meening is, dat zij ook te "dezen op-
f'e'ole een taak ten opzichte van Ihare lezers
,(;elt te vervullen. Laat ik dadelijk zeggen,
at ik onverdeeld aan hare zijde sta. Waar
l?j)neel- eu operakunst net zoo min princi-
Piëeie conix-abande is voor R. K. als audere
Kunstvormen; "waar talrijk vele R. K. de
schouwburgen bezoeken; waar onder het vele
1-otte op dit gebied ook nog veel goeds, meer
&°g veel neutraals te genieten valt. daar ge-
toot' ik, dat de lezer van een R. K, orgaan
ook terecht op dit gebied leiding en voor-
- lichting van ziju blad mag vragen.
Bij het uitspreken vau deze meeiiing geldt
v°or mij ook nog deze opportunistische over-
toe in Haarlem. Tot nog toe heeft het ge-
St™* P ond,er den iiverisren en artistieken
flliecteur, den h«eir Re op old lioozen,
oud-bariton van de groote Opera te Pa nis.
hier een goeden indruk gemaakt. In geen
jaren zijn er zooveel goede krachten aan de
Opera verhonden geweest. Mede een gevolg
van den oorlogstoestand in Frankrijk en
België, komen talrijke opera-artisten naar
het gastvrije Haagje gevlucht. Het Opera-
orkest, nieuw samengesteld, als het in Octo
ber j.l. is, kan nu reeds onder do eerste-klas-
orkesten gerekend worden. Manceaux, de
tooneelschikler, verzorg! de decoraties, zoo
als we het hier nog zelden zagen. Ik hoor.
dat hij b.v. in de ..Tosca" een nieuw kerk.
interieur gegeven heeft, dat een diepen in-
druk maakte en waarvoor hij met een lau
werkrans is gehuldigd geworden.
„Tosca" was Ibet eerste nummer van het
z.g. nieuwe repertoire. Tot nog toe werden
niets dan „oude"' opera's vertoond: De Hu-
gen.ooten, Faust, Mignon, Carmen enz, enz.
ziel. Zalig Nieuwjaar!
Den Haag, 3 Jan. 1915.
luchtig te verstrooien, kan Ihet gezelschapHe trouwe lezer van deze brieven kan wc-
George Braun er mee door, feu, dat ik met aikeerig ben van een ge-
Voor wie op het gebied der tooneelkunst ;Pa®te ontspanning. Integendeel. Helaas dienL
echter iets beter verlangt, zijn er onze vaste j u°g van de meeste der publieke ontspannin-
Nederlandsclxp gezelschappen. Van de boven-1Sen worden geconstateerd, dat die er niet
genoemde hebben de jonge Bouwmee s- 'heengaan inden regel het beste af zijn.
ter en Verlcade (de Hagliespelers) een iZij sparen niet alleen tijd en geld, óók hun
eigen gebouw. Van eerstgenoemde kan ech
ter niets goeds gezegd worden. De schunnige
kluchten, in liet Bouwmeestertlheater ver
toond, geven ook aan vele niet-kaüiolieken
aanstoot en ergernis. Ik reken dit alles on
der „absolute contrabande." Bij V erkade
is het juist heel andei-s. De Hagliespelers
doen al hun best, om kunst te brengen. Toch
zou ik niet gaarne al hun stukken aanbeve
len, daar er op bet gebied, der moraal maar
al te vaak niet alleen niet-kalholieke begin
selen in worden verkondigd, maar wel eens
zeer aanstootelijke.
Royaards heeft- heel wat. op ziju reper
toire, dat in alle opzichten tot hooge kunst
kan worden gerekend. Men denke aan zijn
Vondelstukke/i: Adam in Ballingschap, Lu
cifer enz. Onlangs zag ik zijn nieuwste crea
tie: Grompie.
Wat den inhoud betreft, een onschuldige
detectiveroman. Men moet echter Royaards'
gezelschap hebben, om daar zooveel van te
maken en men moet Royaards zélf in zijn
„Grorapier-rol zien, om den meester te be
wonderen. Een ander stuk van dit seizoen is
zijn ,Midzomernaehtdroom" waarvan de in
houd mag bekend geacht worden. Wat aan-
kleeding betreft, is dit sprookje een wonder
van tooneeldecoratie..
Over Heijermans' stukkeu belboef. ik
niet te spreken. Er is in onze bladen herhaal
delijk tegen gewaarschuwd: geen goed Ka
tholiek zal daarheen gaan. Het Ned. Too
neel geeft ook herhaaldelijk stukken van
Heyermans. De oude Bouwmeester viert er
dan zijn grootste triomfen in. Het Ned. Too
neel, dat hij ons hoofdzakelijk in den Ge-
meente-schouwburg speelt, heeft echter ook
tal van andere stukken op zijn repertoire.
Op Nieuwjaarsavond hoorde ik cr den ge-
bruikelijken Niemvjaarswensch opzeggen tij
dens den bekenden „Bruiloft van Kloris en
Roosje/' Voorafgegaan was een genietbaar
tooneelstuk „Lentewolken" van Roelvink.
Naast al deze Hollandsdhe tooneelartisten
treden hier voorts 'geregeld de Franschen, op
van het Fransche Operagezelschap. Zooals ik
in ons blad gelezen heb, komen zij ook af en
teekenen niet bedriegen, zal den l'aus ook iu
do toekomst nog" oen betekenisvolle xtfl spe
len
KARDINAAL VON HETTIN
GER AAN HET WOORD.
Aan de Munciiener Nuesben Nactiricuten"
wordt omtrent* een. onderhoud m-t kardinaal
vou Hettinger over kerkeliik-politicke vraag
stukken o.a. het volgende gemeld:
„Allereerst föspruk do kardinaal hel vraag
stuk van het Fransche protectoraat in het
Oosten. Dat ondanks alle neutraliteit vau liet
Vaticaan de Heilige Stoel wegens de vervol-
ging der Katholieke kerk in Frankrijk, de
scheiding van Kerk en Staat door do Fran-
sclro Republiek en ook wegens deu aard van
de uitoefening van 't protectoraat, de gele
genheid, die haar een vrijere beweging bood,
waarnam, vondd Kardinaal von Bettinger ge
heel gerechtvaardigd, en hij had de overtui
ging, dat de schepping van een Turksch ge
zantschap in Rome voor de Katholieke mis
sies 'in het Oosten dezelfde voordeden zou
bicden als het Fransche protectoraat.
In de vestiging vun een tijdelijk gezantschap
van Engeland en Rome zag do Kardinaal al
leen een soort oorlogsmaatregel, d.w.z. oeno
door den oorlog noodig geworden daad der
huidige Engoischo regeering, waardoor na-
H. Sto 1 vol-
Op de vraag of men iu Rome aan ecue unie
der Rooinsch-Katholiektt cu der Orieksch Ka
tholieke Kerk niet meer dacht, meende de
egiug, dat bij ontstentenis van tooneelkri- Inhoud en muziek mogen vrij algemeen be-
IÏm .1U bet eigon blad' 0 200 licllt llaai' voor- kend geoordeeld worden.
'htiug iu andere gezocht wordt. Dubbel Zoo ziet men, reods alleen uit deze korte
tralë n1"' omdat daardoor het liberale of ncu. opsomming, dat hier in den Haag genoeg
i 11 bll«f+u 1U buis komt en er dan dikwijls valt uit te gaan. "Mengelberg- en Viot-
keerde voenr omdat in 200,11 goval ve r" t«-concerten wisselen elkaar hier geregeld
Voovdcn le/«! lcht.IDg aan den vaak onbe- af. 'tBeste, wat op toonkniistgehied Neder-
i 11 bT«f+u iu buis korut en er dan dikwijls valt uit te gaan. "Mengelberg- eD Viot-
keerde vnenr omdat in zoo'n geval ver- ta-concerten wisselen elkaar hier geregeld
voegden lezeë aan de" vaak 01lbe" af" 't:Beste, wat op toonkunstgehied Neder-
Uat ik c-chter ge8'evon- land te verschaffen heeft. Voeg daarbij nog
^kouwino-en ü?del1 ll! be" allerlei andere artistieke praestaties, zooals
C SI n ?i b€Vdocl van dezen b"v- van Pisniese, het Variété-theter, Scala
haagsche theatei-iev-etf en wëf°Ver beï en, mlI1der dan veertien zegge en
aar z°oal solii'jjve: veertien vaste bioscoop-thea
ters, en Den Haag zal men terecht een Do-
nchn ""nunale grenzen. Als vaste gezel-: Of 0-
.PPon treden bier op het Ned. Tooneel. zijn?.
OVERZICHT.
In ons blad van gisteren hebben we nog
(althans in een groot deel der oplage) het
Berlijnsche telegram kunnen mededeelen, dat de
bestorming van het dorpje Steinbach door de
Franschen vermeldde en de hevige aanvallen
rond Cernay (Sennheim). Een telegram uit
Bazel geeft hieronder daaromtrent nog verdere
mededeelingenhet Fransche communiqué is
aan het Duitsche ditmaal gelijk en zegt óók, dat
Steinbach voor een deel in Fransche handen is.
Er wordt daar aan de Elzassisclie grens hevig
gevochten: de oorzaak is duidelijk. Het groote,
garnizoen van Belfort, een der sterkste Fransche tuu, ijk d, lieutral': 0 1 v 11 d >n
oan Ho r* 1 fcti'-kt mot l/c.nvloed wordt,
vestingen aan de Oostgrens, poogt op allerlei
wijze aan de Fransche linies opluchting te
verschaffen en geen beter middel daartoe, dan
herhaalde aanvallen in den Elzas. Men weet
dat reeds in het begin van den oorlog Mühl-
hausen werd genomen, dat nog een eind wes
telijker ligt dan Cernay, en ook Thann
bezet werd. De passen der Vogezen zijn in
dat gebied herhaaldelijk door de Franschen
genomen en door de Duitschers hernomen en
het land is volgens de berichten uit Duitsch-
land totaal geruïneerd door deze hardnek
kige gevechten.
Voor den algemeenen toestand beteekent de
Fransche inval in den Elzas (zuidelijk deel)
natuurlijk niet veel: het garnizoen van de
grensvesting Belfort kan zich tóch nooit ver uit
de buurt van de vesting begeven, maar de
Franschen houden hier een deel van de Duitsche
troepen stevig vast en nopen hen tot voortduren
de krachtsinspanning, dat is het voornaamste
voor hen. Overigens moet dit schoone land, dat
door vele toeristen werd bezocht, ontzettend heb
ben geleden, zeker niet minder dan België. Een
staaltje ervan wordt hieronder nog verhaald.
Op het overige deel van het oorlogsveld in
het Westen is geen nieuws te melden. Dat de
groote aanval van Joffre, die op 11 December
begon, mislukt is en de bondgenooten in België
en Noord-Frankrijk geen stap zijn vooruitgeko
men (ondanks al de sensatieverhalen van de
Engelsche bladen, die door sommige Nedèr-
landsche berichtgevers getrouwelijk worden over-
gepend) wordt nu ook door de Franschen-zelf
erkend.
In het Oosten dringen de Russen aan de Oos-
tenrijksche grenzen langzaam op. Nu het offen
sief tegen Krakau mislukt is. probeeren ze het
aan de Oostelijke grens, en hebben zij de Boe-
kowina bezet om vandaar over de passen in de
Hongaarsche vlakten te rukken. Tot dusverre
houden de Oostenrijkers hen echter nog tegen,
hoewel ook hier de overmacht groot is. In Polen
manoeuvreeren de Duitschers nog altijd met
succes tegen de Russen in de richting van
„DE KINDERAFTREK".
In de raadsvergadering van morgen za! de
wijziging dér verordening op de plaatselijke
directe belasting in behandTng komen.
Men weet, dat alle groote wijzigingen (of
liever: de te verwachten ellenlange bespre
kingen over de verschillende voorst llen iot
wijziging) zijn uitgcsicid tot later.
Alleen de kinderaftrek", waarvoor ook wij'
in dit blad jaren lang hebben gepl it, zal
worden behandeld en liopen we ook.
aangenomen.
Trouwens: die verwachting is gemotiveerd.
Eigenlijke tegenstanders van het billijk,be
ginsel om den huisvader van een groot gezin
naar gelang van de grootte van zijn g\zia
wat to ontlasten, zullen cr in onzen geml '-n-
te.raad wel niet worden gevonden.
Hel zal morgen alléén gaan 0111 e n moer
of minder. De hoer Brogonje heelt al u
amendement ingediend, om deu leeftijd ier
Kardinaal, dat iu beginsel dit donkbeeld nieikinderen, voor wie belastingaftrek wordt boe-
was prijsgegeven en wellicht een latere tijd gestaan, to verhoogen van '14 op 1G jaar.
de hereenigmg der beide kerken zoude bren- i Misschien komt er ook nog wel wat van an-
gen en nog langen tijd zou men wegens Je dere zijde: teg; no ver dg belastingbetalers epe-
dieppgaunde verschillen ook van nationalen len onze raadsleden gaarne de beau róio.
aard deze gedachten bij alle beschouwingen 1 IntuSschcn, hoezeer men ook den huisvader
der toekomst moeten uitschakelen terwijleén van groote gezinnen, zd tegemoet wi len ko-
opïossiug dezer vraag slechts cone academi-men, de Raad zal goed doen alleen die voor»
sehe waarde liad. stollen in overweging te nemen, Waarvan de
Of onderi nvloed van den oorlog en der j fmancieele gevolgen zijn te overzien en te
algélieele wijziging van het bestaande ookbegrootcn. Anders grijpt men iu hot duister,
de betrekkingen tusschen Italië en den H. wat nu vooral gevaarlijk is'
Stoel anders zouden worde, is moeiolijk to J
zeggen, maar te .wcnschen is dit zeer zeker.
vaar te vreezen hebben. Duitschland echter is
geflankeerd door twee der sterkste machten der
wereld, waarvan Frankrijk een staand leger heeft
van meer dan 600,000 man en Rusland van
1,400,000 man. Beide landen hebben reeds
jaren een verbond, dat gericht is tegen Duitsch
land. Als Duitschland met z'n leger zou han-
ni(.c in verband staat.
~at een en ander in onze stad groote uit-
gPHHH 1 r r,le laateten tegenwoordig veel
de v'7M, treö«n !n,ler op het wed. Tooneel. zijn?.... De ondernemers der publieke ver-
k ^°°neelvereoniging (Royaards), het makelijkheden klagen steen en been. Toch
Boiiwn !fPx Vat y^rkadc- bet gezelschap leven zij allen en.... blijven zij leven. Hoe
terdaimhV. m 1 Ueuermans en liet Rot- benard dan ook de lijden mogen zijn, er moe-
'crlei rp:oouee.gezelschap, tnitegader al- ten toch voor al die amusementen wekelijks
nóe" -/d;u ëf n-0geZr ?a?Pi€I1n 6 °p "tour* jenden guldens worden uitgegeven. Ts
Juist dit is een vraagstuk, waarbij de ver
zekering van de Pauselijke souvereinitoit het
kernpunt is. Het is mogelijk, dat de toe
komst ook iu de-zo strijdvraag ene bevredi-
oplossing brongen zal, maar op welken grond
slag zij rusten zal, kan men niet vooruit zeg
gen. Twee souvereine machten in céne en-
kele stad ziju niet te vereenigen on het be-delen gelijk Engeland het deed ten opzichte vau
lang der Katholieke Kerk eisclit eene volle- zijn vloot, zou het een staand leger moeten heb-
zekerheid dor souvereinitoit vaïi den If. Stoel, ben van 2,000,000 man. Het heeft 790,000 man.
Op ceno tusschenvraug antwooidlo d Kaidi- j Duitschland beoogt met z'n staand leger een
naai, dat hij geloofde, dat Duitschland en defensief doel. Engeland wil, behalve de verde-
Oostenrijk-Hongarije zou ter dal. zij ergons diging van z'n rijk"en koloniën, ook met z'n vloot
druk uitoefenen, het herstel vau don vrede heerschappij voeren over alle zeeën en dus over
tusschen hot Pausdom en Italië zeker wel-de geheele wereld.
willend gezind waren en dat ook Italië z'kr j Na de opmerking te hebben gemaakt, dat niet
een vreedzame betrekking boven d e van nu Duitschland, maar Frankrijk 300 jaren geleden
veirkoos. "fet het houden van een staand leger is "begon-
uxrm MiT iTimittMP lien, vraagt Otto iiintze vei dei, waarom men,
c zich wel keert tegen het Duitsche militarisme en
bcniijveis van veisci.diende landen hermen 11 Engelsche marinisme. Er v/ordt
den laatsten tijd het wezen van het nuhtansme - d het Duitsche mim.
behandeld. Vooral naar aanleiding van het meer „„jarn
specifiek Duitsche militarisme, dat vooral in in P"dscbland oe" .fffn ff! 5/
dezen oorlog zoo wordt gelaakt- en afgekeurd. 'n"chbtlf,
Dat ook dit militarisme verschillende kanten heid cn orü.e °fenbaie" zch.in alk'. geledlu-
heeft, blijkt steeds weer bij deze verhandelingen. gen' °P de ffh°o1 zoowd a!s(in de ,indust''0"
De een zegt, dat met het militarisme de groote g 200 ze-:' 1 ze' fe wold
kans voorToortogen als nu worden gevoerd, zou gewde" gemis- aaa Vnjkeid' wat dau
zijn verdwenen, terwijl anderen met zekerheid zou bc'usien, °P ce? ê«>ngere mat» van besclia-
meenen te mogen beweren, dat deze oorlog juist Ee« dusdanige beoordeelmg moet nood-
een nieuw en meer uitgebreid militarisme zal! J vo' ?1K! .,zilil aa e n min e ma
b van sympathie. Vrijheid van persoon, vau eigen
dom, van geweten en van drukpers, een groote
mate van zelfbestuui gaan zeer wel samen met
het Duitsche militarisme, dat, zoo zegt Hinlze,
scheppen.
Wat hiervan aan is, kan moeilijk reeds thans
worden uitgemaakt. Niettemin is het wel belang
wekkend wat Otto Hintze over het Duitsche ,„-,A u
militarisme in 't midden brengt, in hoofdzaak L, ff k' m 111 der beschaving, maar
tegenover Amerika. Hij doet dat, wijl hij van j :±eisi™JdT ^ograhèche ligging en
meening is, dat de Amerikanen geheel verkeerd Pobt,ekf g levensvoorwaarden
8 - - - - - Na te hebben nagegaan hoeveel moeite het
Warschau. Nog niet opgehelderd is, dat de aan Duitschland heHUïekost zijn^plaats in de
n..u,„uQ,.„ nt i Jicht of een geheel onjuiste voois-.ellmg ei van ,.A - rM nnfi A.J Amcfan/1,„.
Duitschers volgens een Russisch bericht
ook aan den rechteroever der Weichsel opruk
ken: is dat een nieuwe legermacht?
ihebben.
Hij zegt, dat het woord militarisme van
j sociaal-dcmocratischen oorsprong is en wortelt
"at ,je p_ri -- zeggen, die thans meer dan ooit behoefte heeft nar»
ëH'Cstal Sf VPën6C- 1 guZe iPllen itrett' geld' een hegeerig- oog beeft geelngen op de
vo! Dl,?pi 5 1 fanS8tUa inkomsten der vermakelijkheden? In navol-
ëkV:,,houdüIriCnf - Z badeunaal fft kuitót pn? van tal van andere gemeenten in ons
toaax Cl irJi •?PVOfrU!? Van 0en fGkome" 000 „belasting op publieke verma-
Dlerent"afm kelbieden." Er zal een uniform recht (19
tTl Zal' 'Vu zaal van dea ProcenH van alle entrée's worden geheven,
vaxx aergetkjko»t seizoen hebben, we edh-ter
Duitschers z^nsembles" geen ergernis. De
^"et, minder. xjgGn te dezen opzichte heel
^®hap, dat 'ezomet^ W ie 11 e r - O pe re (ten - geze 1 -
'Seinpost) en °P Scheveningen speelt
Madstheatere, hoofd-/,^]teIf. in verschillende
Aunsten en Wetenschën "k bet Gebouw voor
a» ingeburgerd. De \v-en- 5« bier zoo goed
In den Kaukasus zijn de Turken aan de win-Sin bet sanien?tel van «t°pistische voorstellingen,
nende hand. Over het algemeen schijnen de eea-algemeen vredes-ideaal moeten ver-
Russen alleen het voordeel te hebben van hun
millioenen-ovennacht: zoodra het op vechten
aankomt en op militaire bekwaamheid, zijn ze
overal in de minderheid.
Ter zee is niet veel te melden. De groote
beelden. Zij meenen een internationale t >iiciari
teit van proletarische klassen te kunnen stallen
in de plaats van het huidige staatssysteem met
z'n economischen strijd. Toch getuigde de prac-
tische houding van de sociaal-democraten van
meer patriotistne dan hunne leerstellingen. Otto
Hintze meent, dat het de socialisten hier ten
Fransche dreadnought „Courbet" schijnt in de opzichte van het militarisme gegaan is cp de-
Adriatische zee gezonken en volgens een berichtzelfde wijze als het hun gaan zal ten opzichte
uit Oostenrijksche bron i3 nog een tweedey.an wat ZH gaarne en °veral onder het kapita-
r,J 8 lisme rangschikken.
-bet beste bewijs, dat ze o-n
5hn. De operpt-tftB .g0"w populair
eh Pieer&ndeeifif Jv" verheffend.
K auder Bever-vermedeW aterwijl een
"ni gm.d DnitseWm«i 2in«nede bü zelfs
>ver de'iionf.ipi. uaii^e bezoekers, toch
"Cfut. Om
terwijl daarnaast nog een vast recht is inge
steld naar de grootte der lokalen. Zoo hoopt,
de gemeentelijke fiscus jaarlijks een ton
gouds binnen: te halen.
De belastingplannen werden met nagenoeg
algemeen© stemmen in den Raad goedge
keurd, n.l. 31 tegen 7. Er tegen stemden alle
aanwezige socialisten, die, onder aanvoering
van den ouden heer Helsdingen, o.r een hard
nekkige oppositie tegen gevoerd hadden, Hij
meende, dat, zoo ooit, dan juist in deze da
gen de arbeider zijn pretje noodig had en dat
men daar niet aan raken mocht. Er zullen
er meer zijn, die er anders ove denken. Een
vermakelijkhedenbelasting belioort m.i. tol
de aangenaamste belastuigvormen. En wie
Fransche onderzeeër vernietigd
de INTERVENTIE van
Het blijkt dat de tusschenkomst vanZ.
H. Paus Benedictus XV. ten gunste van de
uitwisseling van krijgsgevangenen die voor
goed invalide zijn, tot een gewenscht resultaat
Zia-1 leiden.
Althans: uit België wordi ons geseind dat
Otto Hintze noemt dan het militarisme niet
iets speciaal Duitsch. Hij noemt het een alge
meen kenteeken van de grootere mogendheden
van het vasteland van Europa in onderscheid
met Engeland en Amerika. De landen -m het
wereld te veroveren onder moeilijker omstandig
heden dan eenig land, zegt Hintze dat Duitsch
land eerst na 1813, na een zwaren vrijheids
oorlog, den algemeenen dienstplicht heeft inge
voerd en dat sinds dien alle Eüropeesche mo
gendheden van het vasteland hetzelfde hebben
gedaan. Waar Duitschland op deze wijze een
volksleger kreeg, een gewapend volk, waarvan
iedere man ten velde wil trekken, behield alleen
Engeland, dat nooit gevaar had aan z'n gren
zen, te zullen worden aangevallen, zooals dit
op het vasteland kan geschieden een leger van
huurlingen.
Hintze meent ten slotte, dat liet resultaat van
dezen oorlog zal zijn, dat ook Engeland tot op
zekere hoogte het gehate Duitsche militarisme
zal moeten navolgen! En hij noemt dit geen
nadeel voor de beschaving der wereld.
Do Franselien Jn den Elzas. De Oberelsüa-
vasteland van Europa immers verkeeren in eene gische Zeitung deelt het verhaal mede van
geheel andere positie dan Engeland en Amerika.wat ,]r. wira. den pastoor van Steinbach, in
Met de onderlinge geografische en politieke ver-1 Boven-Elzae, is overkomen.
houdingen is het geheel anders gesteld. Enge-j De Fransehen dwongen den pastoor, toen
Génève, de stad van liet Rootte Kruis, het'land en Amerika hebben aan hunne grenzen Zy het dorp lijdelijk bezetten, om mot hen
centrale punt zal wodren voor do uitwisselinggeen militaire macht, die druk op hen zou kun-'0p den kerktoren te klimmen, waarop, naat
dezer invulleden. In den loop van Januari nen uitoefenen. De Eüropeesche staten van liet zij dachten, Duitsche machinegeweren opg&«
ah!i („i> avond Ze niet betalen wil, die ga er maar niet beeni
wordt do eerste trein van zulke krijgsgevange
nen uit Duitschland verwacht, en als er een
voldoende aantal bijeen is, en de krijgsgevan
genen uit Frankrijk arriveeren eveneens,
heeft de uitwisseling van gelijke getallen
plaats.
Z." H. Paus Benedictus heeft dus mot één
slag een gewichtige plaats ingenomen tus-
onde
sche-n de krijgvoer
vasteland hebben dit wel. En dat in Duitschland steld waren. Zij vonden niets, maar sloten'
de militaire voorbereiding en slagvaardigheid den pastoor niettemin in de schooF op. Daar
grooter zijn, moet worden toegeschreven aan de vond hij den burgemeester en den school»
omstandigheid, dat, volgens het Duitsche karak-1 meester, die ook iu hechtenis genomen wa»
teristiek, in Duitschland meer gestrengheid en ren. De pastoor teokende verzet tegen de op-
nauwgezetheid en orde in den openbaren dienst sluiting aan en vroeg den officier, wat dé
heerschen, dan dit in de naburige 'landen het reden hiervan was. Hij antwoordde hemi
geval is. Engeland en Amerika hebben zeegren- „Wij neinon dezen maatregel in iedere go-
naties, on els alle zen, waardoor zij van naburige staten geen ge- meente, omdat wij met de Elzareers. en voor-
