DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
k.ïïn/-";»r r tr
DE OORLOG.
m. 4. sas ïrs. "ssc& tLss^sjss:
wwt-ü'rvSS* het et,,ee"str"f*"
istetif6rlch,;te"' In Eom? «a»
Opruiming van Restanten
r«s*
BUITENLAND.
Kindepluiisvesf 29-3143, Haarlem
Intereémmunaal Telefoonnummer 1426.
h* w isd.t HerÏÏT SSSSr* °m B™-
P.W.TWEEHUIJSEE8,
TELEGRAMMEN
i V
MAANDAG IB JANUARI 1985
40ste JairBing No. 8948
Bureaux van Redaotis en Administratie
laar den wrede
koiste beriohtew,
tegen spotprijaeen.
Sehsenenmagazijn Bartsljorisstraat 27.
Haarlemsche Alledagjes No. 1527.
ABONNEMENTSPRIJS!
Per S maanden voor Haarlem J 1.85
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gem- 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.S0
Afzonderlijke nummersT wdk 0.03
PRIJS DER ADVERTENTIëNj
Van I—8 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer Ï0 et.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel. Buitenl. 20 ct.
Dienstaanbiedingen 25 oh (6 regels), driemaal voor 50 ct. contant).
AGENDA. 19 Januari.
Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond
Vergadering Kalk- en Steenbewerkers.
R. K. Vrouwenbond bovenzaal De
Kroon —8 uur Cursus in de Katholieke
Sociëteit Vereeniging 8 uur
Haari. Muziekkorps. Concert.
Geloofsleer.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
geopend eiken dag van 10—5 uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen cn R. K. feestdagen.
Onze lozere vinden in dit blad een reeds
per bulletin gisterenavond eni bed en-
oebtend verspreid bericht uit Weenien
(uit particuliere maar doorgaans zéér goed
ingelichte bron ong geseind) dat Rusland
aan de centrale Europeesche mogendheden
een vredesvoorstel lieeft gedaan.
Wat hiervan precies zij, weten wij natuur
lijk niet.
Wij hopen ten ernstigste, dat het bericht
Ook officieel spoedig zal worden bevestigd.
Maar wie objectief de tijdingen der jong
ste dagen beeft; gevolgd, zal het ons toe
stemmen, dat er een neiging is onder alle
oorlogvoerenden (men kan misschien Enge
land, dat bij oorlog alles te winnen, doch
bij vrede slechts weinig voordeel heeft, ter
wijl de Engelsche offers niet in verhouding
staan tot die der andere naties, uitzonderen)
om tot vredesonderhandelingen, te komen!
Vredesonderhandelingen op den basis van
de ware verhoudingen: dat de „centrale mo
gendheden" gebleken zijn, even sterk te zijn
als de „verbondenen'' enl dat' er dus van een
beslissing, van een definitieve overwin
ning geen sprake is, op den basis mis
schien ook van de onderstelling, dat de ver
liezen wederzijds reeds zóó ernstig zijn geble
ken, dat een doorzetten van den oorlog ten
eloüo don oudergang van beide partijen zon
met zicht medebrengen.
Daar hangt iets van vrede in do lucht
Zooals gezegd en uit de omstandigheden
blijkend: Engeland lijkt de grootste handi
cap vooralsnog.
Laten wij hopen, dat het spoedig moge
komen tot een vergelijk en dat Albion zijn
historischen b u s i n e s s-geest in het belang
der mensclibeid ditmaal zal vergeren, als
dat noodig is om den wereldvrede te her
stellen.
De wereld snakt naar vrede, en als rlie er
»enm.aal weer is, dan moge men gaan be
raadslagen, [hoe in den vervolge de oorlog
beter zal zijn te voorkomen dan nu tever
geefs is geprobeerd.
De gebeurtenieson en verhoud ingeu van
bet verleden zullen daartoe allicht, bouwstof
te over leveren!
Maar nu gaat door' heel de wereld maar
één drang: Vrede, vrede
Dona nobis pace, Domine: Heer, geef ons
den vredeDat zij in deze dagen onze
bede!
waarin gemeld wordt (óók door denl gene-
ralen staf): „De verliezen van den vijand in
dien tijd (de laatste krijgsverrichtingen; na
waaruit de beschieting geleid werd door waar
nemers, die aan den rand van de hoogvlakte in
boomen zaten achter een dekking van stalen
do bekende legerorder „voorwaarts tot hetpantserplaten,
algemeen offensief" van Joffre) bedroegen j Deze 1' ranse e atterijen verontrustten de
aan door ons'getelde dooden ongeveer 26,000^/mrvoor ga-
i- o-J noemden bebosehten b©rgr. yoorai de loopgraven
en aan ongedeerde krijgsgevangenen 17,860 jyau de iyfgarde haden van dit vmlr te
man. In het geheel zullen de verliezen, als j ?y warea op Eersten Kerstdag ongemeen fel
men voor de berekening van de gewonden .beschoten; de vijand wierp een buitengewoon
de op de ervaring gegronde verhouding van groot aantal projectielen jn <]9 gtelling. Op den
een (doode) tegen vier (gewonden) aanneemt 7den Januari had een nieuwe, felle beschieting
en zieken, niet opgemerkte dooden! en „ver- plaats, waarvan onze dappere'troepen veel hin-
m is ten," niet' meetelt, ten minste 150,000 man der ondervonden. Zoo werd b.v. de loopgraaf
bedragen. Ons geheels verlies in datzelfde dei' machine-geweren ;n den letterlijken zin des
tijdvak bedraagt nog geen vierde gedeelte w1"01"*59 door ^"^delük© vuur dtehto-fiownid
tijdvak hedraag;
van dit getal."
Waartoe deze samenvatting, vraagt men
zich af?
En de conclusie dringt zich op: er is iets
op til!
Het is natuurlijk van belang, dat hij even-
tueele vredesbeweging de publieke opinie
zoo gunstig mogelijk don toestand begrijpe..
En dit in verband met bet telegram uit
Wienon, hierboven besproken, en waarvan
eenigo officieel» bevestiging tot nog toe ont
breekt, doehi dat ons uit te goede bron is
toegekomen dan dat wij aan de geloofwaar
digheid ervan twijfelen, geeft te denken
Laten wij hopen!
Een gewichtige factor is óók de toestand
Pke vuur „dichtgegooid,
waarbij de machinegeweren onder het zand be
dolven waren.
IS a de^e voorbereiding ging de vijand op den
Ssten tot ten aanval over en drong over een
front van 2 itt de Duitsche loopgraven
door, waarui ij niettegenstaande de talrijk
aangewen e pogingen niet meer kon worden
verdreven.
Overdag en 's nachts kwam het hier tot
den 1.1 den tot buitengewoon: verbitterde ge
vechten van man tegea mail) 7-0oa], mell M zi0h
niet bloediger zou kunnen voorstellen. Da hier
in de I' ranische gelederen vechtende Turko's
streden met. en vel met geweer en bajonet, maar
ook beten zij en doelden zij messteken uit. Het
d noodig dat er een
werd noocng aai, er een eind aan kwam.
Don 12dan gingen de Duitsche troepen tot
een l°8'0n-aallv£d 0V6r, die aanvankelijk niet zoo-
tin Rusland, die volgens berichten uit Sofia, zeer gericht was tegen den bebo3chten heuvel als
I steeds slechter wordt: men vreest er revolu- tegen de aan weerskanten daarvan aansluitende
Fransche stellingen.
De, er wórdt gesproken, over een verwij
dering tuS£elven don C'zaar en den opper
bevelhebber, -enz.
gaanden nacht naar of over de Aisne was ge
vlucht.
Een oompagnie van de lijfgarde drong zelfs
in het duister tot in de buitenwijken van Sois-
sond door. Onze troepen zuiverden het geheele
gebied tot aan de Aisne. Slecht» in de rivier
bedding ten oosten van de stad konden zich
nog Fransche afdeelingen staande houden. In
den dagen langen strijd bij Soissons werd de
vijand bij een frontbreedte van 12 a 15 K.jVL
van 2 tot 4 K.M. ver teruggedreven, en dit niet
tegenstaande het feit dat hij sterke stellingen
innam en trots zijn overmacht in aantal. Aan
Fransche zijde hadden het 14de regiment infan
terie, de 55ste reserve-divisie van de gemengde
brigade jagers, een territoriaal infanterie-rsgi-
ment, en bovendien Turko's, Zounven en Ma-
rokkaansche scherpschutters gevochten. Yan
deze troepen werden meer dan 5000 man gevan
gen genomen.
De krijgsbuit was zeer aanzienlijk; veroverd
werden 18 zware stukken, 17 lichte stukken,
verder revolverkanonnen, machinegeweren, een
geweer voor liohtkogels, bandgranaten, voort®
groote hoeveelheden munitie voor geweren en
kanonnen.
Deze roemrijke strijd werd door de Duitschers
bevochten nadat zij maandenlang hadden stil
gelegen in dezen win ter veldtocht, die zich door
regenbuien en stormvlagen heeft gekenmerkt.
Ook op de dagen van dezen strijd regende en
stormde het; en de aanvallen moesten worden
ondernomen over modderige wegen, Meivelden
en over volgeloopen loopgraven en gebroken
terrein in de steengroeven. Dikwijls bleven de
waterlaarzen van de manschappen in do modder
steken, en moesten do soldaten op kousen door
Toen het all uur sloegt kwamen onze wakkere j ve°hten
soldaten uit de „steenc-meve-stolhW vnov- t Wat onze heerlijke 'troepen daar wel in
steengroeve-stelling" te voor-
NOG EENS: KARDINAAL •"•"""V' dat ZÜ maandenlang hadden
MERCIER. doorgebracht rn onderaardsoho holen en schan
sen, had hun aanvalslust niet geschaad. In een
vermetelen stormaanval veroverden zij de naast-
bijgelegen loopgraven der Franschen en hun
observatieposten voor dp batterijen. Onmiddel-
De historie van Kardinaal Meroier's her
derlijk schrijven is nog niet uit.
Men weet dat de (katholieke) gouverneur
van België, generaal von Bissing, heeft doen
bekend maken, dat de Kardinaal niet meer j lijk werd de flankbesehitjting door de Fransehen
aandringen zou op publicatie van zijn e oh rij- - -
ven, uu de Duitsche overheid er bezwaren
O V E It Z I C H T.
Do plaatsruimte ontbreekt, nis vandaag
om een uitvoerig overzicht te sdhlijven van
"Je krijgsverrichtingen in het centrum der
•linies in het Westen, bij Soissons, die zeker
wel de belangrijkste zijn sedert maanden.
Het Duitsche legerbestuur geeft daarvan
een lezenswaardig on boeiend - verhaal, dat
aangevuld door de Fransche berichten
een duidelijk beeld geeft van wat daar bo
ven Soissons 1» gehourd.
Op alle overige punten- van het gevechts
terrein bftpaalt zich de actie tot de gewone,
sinds maanden al niet-afwiseelende deining
achteruit en vooruit,
In Polen geen nieuw».
Opmerkelijk ia echter, dat het Duitsche
legerbestuur ook over de operaties In Polen
Aen uitvoerige nabetrachting geeft (door
plaatsgebrek kunnen' wij die niet opnemen)
tvelko neerkomt-Ap deze conelnsia: wij heb-
hen in Polen ons doel bereikt: de Russen
kunnen ons niet meer aanvalleu Letterlijk
w>gt de generale staf, na een uiteenzetting
fjton de jongste bewegingen: „Het oorspron-
3cel(ike doel van de krijgsverrichtingen is
«u al bereikt. Het Russische offensief, dat op
jBToote schaal ondernomen was, is gefnuikt.
r dan 130,000 gevangenen, tal van ka
nonnen, machine-geweren en veel oorlogsma
gneet zijn genomen"
dit lt6rio511 vergelijken mei
finder bericht uit het Westen,
legen heeft,
Vlakweg hiermee in strijd is, dat volgens
oen oericht in de Limb. Koerier, Mgr Èvrard
de deken van JSte Gudnle te Brtmael, een
schrijven aan de pastoors gericht heeft, lui
dende:
,Ik kom terug van Meobelen, Trots het
gisteravohd ontvangen schriftelijk verbod,
verlangt Z.Em. de Kardinaal voorlezing van
schijn. Het feit, dat zij maandenlang hadden •Tui'le Ph"u'e, maar prachtig va» lichaamskracht
en krygsmangsgeest hebben gepresteerd, ia
hoven allen lof verheven.
Hun dapperheid, doodsverachting, doorzet
tingsvermogen en heldhaftigheid heeft ook de
verdiende erkenning gevonden, en wel hierdoor,
dat die Duitsche keizer, die in die uren bij hen
toefde, den verantwoordelijken leiders der
krijgsbedrijven op het slagveld liooge ordet-ee-
kenen heeft toegekend. Generaal Lochow kreeg
de orde pour-le-merite, luitenant-generaai
VVic.iura kreeg het grootkruis van d® huisorde
van Hohenzollern.
op den beboschten heuvel gestaakt.
Nauwelijks was alzoo het voornaamste oog
merk van den eersten aanval bereikt of om
19 uur kwamen op den uitersten rechter
vleugel onzo dappere soldaten uit hun loop
graven en rukten zegevierend een K.M. voor
waarts.
Nu werd ook een aanvang gemaakt met, den
aanval op den beboschten heuvel zelf. De Fran
schen werden eerst uit de door hén op do Dult-
Fanteu'ën. In het laatste nummer van hel
- - Amerikaansche blad Leslie'» Weeklv waar.
zijn schrijven. Dat schriftelijk ver do d is nan- veroverde observatieposten kon bet aan- schuwt Martin Maireball de Amerikanen
,1 1 \T n/»l. -mi v>aaL nnlsMi-P - - I TT C1- - viWJH
dig en vatedhi. Noch mondeling, noch «chrif- ult km el V6r9Chans:ingen, waarna zij den
S 1 terUgg'GUOmel1' fn ^..neem heuvel af werden gejaagd. Halverweger de hel
mets terug van mijn vorige ins truc tien, en j lt 3 j
ik protesteer tegen het geweld, dat tegen; de
vrijhei<\ van mijn herderlijk ambt wordt ge
pleegd.''
ling werd opnieuw tegenweer geboden door de
Franschen.
Naar gebleken i® u't mededeelingen van
voor de overdreven voorstellingen van Duit
sche gruwelen, welke door zekere bladen
verspreid worden. Hij schrijft o.a.: ,De
meeste bijzond erheden over den grooten) oocr-
kTij^en .wij door mlddel van de Londen-
Dat is hot, wat de Kardinaal mij gedic- J krijgsgevangenen, geloofden, de Franschen datfa-hele^n8 dandaar iom®M Gr zooveel
serd heeft. Hij voegde ei-hij: „Men) heeft al- de verwachte vnm-tzetting van Hnr. ,iQ- r/„ -. 1?
as gedaan, om mij verzwakkingen van mijn Duitsche-'. Zoo bevatte bttv. Daily News een' medede»-
üng van haar berichtgever in België, dat,
volgens krijgsgevangen Duitschers, hun ka
meraden te velde gras moesten: eten, omdat
ip geenI voedsel meer konden' Icrljgem Der-
selijke berichten worden niet door oorlogs
correspondenten verzonnen, doch zijn vaak
de zuivere weergave van hetgeen soldaten
les geoaan, om my verzwaKKingen van mijn 1 Dnitscko-. j ka„x
schrijven te doen onderteekenen: ik heb nieti Van den top 70,1
onder teekend; thans tracht men mijn gees- j y 0111(3 van ^en Duitschen. rechtervleugel,
telijkheid van mij te scheiden door haar de! afwa°hting daarvan lieten de Franschen
lezing to beletten. Ik heb mijn plicht gedaan; I V01'sterkingen aanrukken. Uit de op de Fran-
mijn geestelijkheid m,oet weten of zij den) sc!ien veroevrde observatieposten kon.het aan
haren zal doen*
Als dit schrijven echt is, is hat conflict
tusschen de Duitsche overheid en den Kar
dinaal acuut.
Het ware te wenschen (ook tegenover de
berichten der aenisa tieners) dat de Kardinaal
nu zélf een woord sprak!
rukken van die versterkingen per auto en per
apoor uitstekend worden waargenomen; want
van uit di® observatieposten kan men h'et ge-kon^eif1'ftn™i7iCh°l0fijn!i lbletbe!?1 me^nialcn
bij Soissons.
Wij ontleeuen er het volgende aan:
De Duitsckers streden en overwonnen onder
aanvoering van generaal Loohow en luitenant-
generaal Wichura.
Gedurende de positie-oorlog in de laatste
maand, bevonden de Franschen in de huurt van
Soissons zich in, uit een netwerk van loop
graven bestaande, stellingen", die zich op den
rechteroever van Aisne bij wijze vanbrugge-
hoofd naar het noorden uitstrekten. Op den
westelijken vleugel van hot slagveld ligt, be
westen de spoorlijn Soissons—Laon, een dicht
beboschte en met tal van kloven doorgroefde
heuvel. Bij den top van dien heuvel hadden
hranschen en Duitschers zioh dicht bij elkan
der ingegraven; en zij trachtten nu zich door
sappeurswerk in 't bezit te stellen van den top.
en oosten van deze hoogte, en aan den voot
ervan, ligt het dorp Crouy. Daarlangs loopt
heel in de diepte, de spoorlijn van Soissons
noordwaarts naar Laon. Vlak ten oosten van
de spoorlijn hadden onze soldaten zich op uiterst
bekwame wijze genesteld in een terrein waar
veel steengroeven voorkomen.
Deze z.g, „steengroeve-stelling" vormt den
westelijken uitlooper van de hoogvlakte van
Vregny, die zich in de lengte en de breedte oos
telijk van de spoorlijn uitstrekt, en van welke
het geheele zuidelijke gedeelte in het bezit was
geheel of ten deele verloren' gaai Soldaten,
me geloofwaardig en verstandig zijn, ver
halen vaak, onder de meest heilige verzeke-
in de hitte
in de diepte zien liggen.
De aanval der Duitschers op den 13den kw
T .öchtor van een heel andere zy'de, en was
DIHTSrHFRS^T^oÏÏsONS v®rrassInff voor d° F™he'n. Het waren dingen, welke nooit kunnen geWd
bCHERS BIJ SOISSONS. n.l. het centrum en de linkervleugel van de z« honden vol, dat zij die onmo-
Len uitvoerig overzicht van Duitsche zijde Duitschers, die zich de verovering van da hoogte g j deT1i met eiffei1 oogen hebben gezien
is verschenen over de gewichtige krijgsbedrijven vfm Vregny ten doel gesteld hadden di« tnlj611 «®ven dikwijls de meest nauwkeurige en
aanvielen op de heuvelstelling. Daa^ TT t
vijand bij den aanleg van zijn loopgraven niet1 1 n sus olijven de Russen over-
gerekend; en hij scheen zioli volkomen'veilisr te "111[lin^pn 611 »vernietigingenf van beele
achten. |Tnrksche legercorpsen melden'. De Turken
het - 1
onze troepen tot het volvoeren van nieuwe
daden opriep. Precies op het middaguur kwam
er even in de Duitsche loopgraven. Met ©en go
weldigen sprong zetten de Duitschers zich 'in
beweging, en drie minuten Iater was de
verdedigingisiime der Franschen genomen, der-
nunuten later de tweede. De
tien
men flank-aanval der Franschen uit het boscli
van regny, had - bij de snelheid van do actie
der Duitschers geen succes n
op den middag van den dertiende
Onlusten in oen krijgsgevangenenkamp. jn
het kamp te Neerewinden, waar Fransche
en Engelsehe krijgsgevangenen zijn. braken,
de vorige week onlusten uit. Eenigo Turko's
geraakten in een gevecht gewikfeeÜd met
Engclsclieni zoodat de Duitsche wachters
tu&schenbeido moesten komeni De Turkofs
eu Engelschen richtten zich nu tot den ge-
meensch appel ijken vijand en doodden een!
Duitsch soldaat. Direct werden' zéér scherpe
meer; en laat maatregelen getroffen! Zes Engelschen en
heele rand van de hoogvlakte tet* J®* Turko's werden dadelijk doodgeschoten.
bracht de m de buurt van den beboschten heuvel er en daar revolutie zijn uitgehrokenl
tegen den Duitschen vleugel aanrukkende Fr
SCHANDAALLEOTUTJR.
Het was te verwachten
De oorlog geeft niet alleen werk aan sen-
satieberichtgevers, maar brengt ons ook
seh andaallectuur.
En de gevaarlijkste van dit soort is na
tuurlijk alweer de.colportageroman, voor
2H cent per nummer, met minsten» één
moord dn verder nog wat schandelijkheden
per exemplaar.
Br wordit hier ter stede reed» zulk eeü
colportageroman (volgen» het „proefnum-i
mer* een prul eerste klas) verspreid. Een
paar r,piokelhauben', op den omelag, die de
„heldin" van het verhaal heet hebben), met
verbrandde huizen en doodgeschoten Belgen
op den achtergrondOoh ja, zoo komt
men hij het publiek in 't gevlei, denken d«
uitgevers.
Wij waarschuwen! uit moreel oogpunt
zoowel al» godsdienstig, ten ernstigste
tegen deze schandaallectuur, die de geesten
betreft, de verbeelding begiftigt
Reeds in gewone tijden is de „colportage*
roman" bijna zonder uitzondering varderfe»
lijk, hoevéél te meer nh, nu er natuurlijk
gespeculeerd wordt op 't allerlaagste van ah
en den geest des volks wordt bedorven^ niet
minder dan do verbeelding geprikkeld, tenj
nadeele van goede zeden, recht vaardigheid!
en juist oordeel!....
Men wijze de colporteur» vau zulke 2^-cts.-
afleveringen van de deur, dat is de hwte
en eenigste weg om deze schandaallectuur
den kop in te drukken!
Onder de puinhoopen van het gymnasium
voor meisjes te Avezzano werden 150 leerlingen
bedolven. Tot nu toe konden de soldaten ef
slechts twee levend uit de puinen losmaken. Hei
reddingswerk wordt gedurende den nacht bg
fakkellicht voortgezet.
Het koninklijk echtpaar heeft dadelijk de streek
der ramp bezocht
Bij zijn terugkeer naar Rome werd de koning
van de Franschen. Van den kant van de rivier
snijden verscheidene lange kloven zich diep in
de hoogvlakte in. Tu die kloven vond het Fran- j van de hellingen van Vregny naar beneden
s.o ie aware geschut uitstekende stollingen^ van dreven, voor zoover hij niet reeds den voi
schen in een wanhopige positie. En toende
Duitschers hun omvattende beweging weer
voortzetten, en uit het centrum over Orouy
Duitsche troepen in westelijke, richting opdvon- SB31l*ISI8®WBrag 8W SSJBui®
gen. bleef den Franschen niets anders over dan De berictlien welke langzamerhand uit Italië
zich over te geven. ons geworden, zijn schrikkelijk.
Teruggaan wns thans buitengesloten daar liet'l'' S1katdc ?°,ra> we'ke hijna geheel verwoest is,
Duitsche zware geschut het A isne-dal be-!'®,,-, het district Sora in de
heersehto. Denzelfden dag werd do vijand ook I-...'.inue ?.Sei ,a' telt 16,000 inwoners. De
troepen, welke ter hulp zijn gezonden, hebben
ver- reeds 450 dooden geborgen en vele gewonden
ooraf-(vervoerd naar de tenten en barakken.
ontvangen door den minister-president Salanur»
en de andere ministers. De koning en de koningin
waren zeer ontroerd over de ontzettende taferee*
Jen, die zij hadden bijgewoond. Aan den konin
klijken trein waren drie wagens aangehaakt, welV
ke veertig zwaargewonden naar Rome voerden.
Drie hunner stierven onderweg.
Onder de schoonste gebouwen, welke verwoest
zijn, behooren de middeleeuwsche kasteelen vaa
Celano en Avezzano en de buitengewoon moot®
kerk van Rosciolo. Tal van andere bedehuizen
in de buurt zijn ingestort. Ook het historische en
wijdvermaarde geboortehuis van Kardinaal Ma-
zarin in Pescina is verwoest.
Volgens de laatste schatting bedraagt het aan
tal slachtoffers vijf en twintig duizend.
Het zwaarst is de streek van Marsico getrof
fen, waar door de drooglegging van het meef
van Fucino veel rapen verbouwd worden. Ia
Avezzano stond de grootste der 32 suikerfabrie
ken van Italië.
Voor de drooglegging van het meer heeft in
dertijd prins Torlonia, wiens zoon afgevaardigde
van Avezzano is, 35 millioen verstrekt ,en het
land verpacht onder de voorwaarde, dat de
grond moest worden verbouwd en de noodige
huizen moesten worden opgericht.
Men bouwde de huizen echter met de grootst
mogelijke zuinigheid en wellicht heeft deze om
standigheid er toe bijgedragen, dat de ramp
zoo'n uitgebreidheid kreeg.
Een reiziger, die in den trein zat, welke tus
schen Celano en Paterno ontspoorde, tengevolge
van de puinen, schildert 't vreeselijk tafereel, dat
hij aanschouwde. Overal, waar nog pas wonin
gen hadden gestaan, hingen thans geweldige
stofwolken. Wanneer men een heuvel langs de
spoorlijn beklom, zag men Paterno liggen, ver
anderd in één puinhoop, waaruit enkele gekwet
ste menschen kropen, die als dronken de hoogte
kwamen af-waggelen. In het Oosten zag men da
ruinen van Ceiano zich afteekenen tegen den
morgen-hemel. Van alle kanten kwamen vluch
telingen toegeloopen en vertelden ijselijke bijzon
derheden. De reiziger zette den weg naar Avez
zano te voet voort en verzekert, dat hij overal op
puinen stootte, waaruit wanhoopskreten opstegen
van menschen, die niet geholpen konden worden.
In Avezzano stond geen enkel huis meer recht.
Het station was een hoop steenen. Pas om zes
uur 's avonds kwam de eerste en nog lang niet
voldoende hulp. Duizenden, die nog levend onder
de puinen lagen, moesten ellendig omkomen
Nog is de omvang van de ramp niet nauwkeurig
te overzien doch men schat het aantal slacht
offers op 30 A 40,000, welke of dood of gewond
of van al hun have en goed beroofd zijn
VREDESKANSElVr
Wij ontvingen gisterenavond 7.19 het vol
gende telegram;
WEENEN, 17 Januari (Part.) DE RTJSSD