5Tïn m e n l a n u.
SsewrsBlceBi,
Brieven uit Parijs.
Oorlog.
d? g, i«-»-,<>r »r ij
FËUILLETGSi.
geweest zal zijn.
53)
eooals
HIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ™™LSHLD
Parijs, 19 ian-
Voorloopig zal Parijs afstand moeten doen
Jan d» naam waarop
♦rotsch is. J a Mile dat alle uit-
decreet van den prefect ^anop
^enilrFs D" stad zit aVOtlds
"a zeven uur in den donkere. Geen reclame-ver-
iiditino "een verachte cinema's oi cafe's, of
magazii'nen - zclfs de vensters der particulie
re appartementen moeten zorgvuldig donker ge
houden worden. Alles wordt met gesloten lui
ken of bii gemeke aan die met gesloten gor
dijnen behandeld. Ook op straat wordt de ver
achting tot het alleruiterste beperkt. Eu dit alies
geschiedt niet omdat er kans is dat er gebrek
aan gas of electriciteit zal komen, maar uit
angst, of, om dit woord dat toch altijd een leelij-
ken klank heeft, te vermijden, uit respect voor
een eventueeie visite van een Duitschen Zep
pelin!
Lenigen tijd geleden beweerden allerlei
specialisten in verschillende bladen met veel
bravour dat de Zeppelins als oorlogswapen toch
niet veel te beduiden hebben. En zij hebben op
alleriei manieren betoogd en uitgerekend dat een
raid van cenige bc-teekenis practisch een onmo
gelijkheid zou blijken. Al deze artikelen geresu
meerd komen ongeveer hierop neer, dat een
Zeppelin nooit een voldoende hoogte zou kunnen
bereiken, dat hij zich niet zou kunnen verdedi
gen dat hij geen voldoend langen tocht zou
V' „„.lom.nipn en neen munitie pp
zeer voldaan over en uit esthetisch oogpunt is er
stellig niets tegen in te brengen, maar de infan
teristen zelf schijnen er niet zoo eenstemmig mee
ingenomen. Er zijn er die beweren dat regen en
zon en stof en modder alle kleuren gelijk maken,
dat het nieuwe lichtblauw volstrekt niet minder
opvalt dan het oude donkerblauw, dat het drap
tricolore onder al de weersinvloeden tóch rood
wordt etc
Het blijft nu eenmaal een moeilijke zaak het
allen naar den zin te maken.
A. F. PETILLON.
IX HET FRANSCHE HOOFD
KWARTIER.
Uit een goed artikel van deu acadóinicieu
René Bazin in den „Echo de Paris' vertaalt
do Parijsche briefschrijver van liet Hbld.
de volgende interessante beschrijving van
het hoofdkwartier en van den opperbevel
hebber.
Een officier vertelt, oen „officier de liai
son", wiens taak het is berichten cn or
ders over te brengen:
„De generaal zal zoo dadelijk terugko
men," zeide mij de kolonel, „liij is naar do
vuurlinie gegaan. Wacht maar op hem in
het salon daarginds."
Ik ging de vestibule en daarna den groo-
tc.ii salon binnen van het kasteel, dat door
do eigenaars verlaten was, maar waarvan
men nog had kunnen denken dat ze het be
woonden zonder eenige blijkbaar nieuwe ele-
memen in de decoratie: daarbinnen lagen
opengeslagen en opgevouwen kaarten op dé
meubelen; buiten, liepen over de binnen
plaats telefoondraden, die in een bundel te
zamon kwamen en naar een van de kamers
op de eerste verdieping geleid waren. Het
geïmproviseerde telefoon- en telegraaf-net
van een modern leger is iets buitengewoon
gecompliceerds, en prachtig ingericht;.
Ik bevond mij iu het centrum van een
groot commando, op het punt van waar alle
bevelen uitgaan en waar alle inlichtingen
heenkomen, cn toch was er noch lajvani,
noch ëen drukke beweging. Yan tijd tot tijd
draaide er oen automobiel om de boomgroep
ia het midden van de binnenplaats, en ging
een officier de bureaux binnen. Geen slen
teraars. Als liet geluid van het kanon in
de verte mij piet was komen herinnoren aan
sisch en West-Europeosch materiaal te be
rijden, wat toch het beste zou zijn, daar
anders alle eventueel buitgemaakt Russisch
materieel waardeloos wordt voor den bezit-
koring van het winterlandschap, dat ik dooi' t1'1'- Men kan dit wel narekenen: voor de
de vensters rechts van mij bespeurde; licht bovenste breedte van do nieuwe rail is 7 a
DE SPOOR WEG EX OP HET
OOSTELIJK GEVECHTS
TERREIN.
Bij de wisselende krijgskansen op het Oos
telijke front hadden de Duitscliers zoolang
zjj op eigen terrein bleven, het ontzaglijke
voordeel van de beweeglijkheid der troe
pen door de vele en goede spoorwegen, waar
zij over beschikken. Oostelijk van de grens
viel dit voordeel voor hen weg. Dat zi£ bij
hun inval in Polen niet meer nut hadden van
de Russische sporen, ligt niet alleen aan
de ijlheid yan het spoorwegnet daar, of aan
de vernielingen die er plaats hadden, maar
ook aan het door de Russen opzettelijk in
stand gehouden verschil in spoorbreedte met
de rest van Europa. Dit verschil levert in
vredestijd enorm veel last op voor de reizi
gers in de eerste plaats, maar nog veel meer
voor het g°edorenvervoer. In oorlogstijd is
het voordeel voor den Rus echter zeer be
langrijk, zoodat er geen sprake van is dit
te veranderen. Het gedwongen overstappen
aan de Russische greus is trouwens voor de
controle der douane zeer gemakkelijk. Om
het kostbare en voor de goederen meestal
schadelijke overladen te ontgaan gebruikt
men wel wagens met verwisselbare wielas-
sen: die van f'uitsche spoorbreedte worden
er onderuit genomen, en de Russische in
hun plaats gestold, wat betrekkelijk eenvou
dig- gaat, hoepel het inrichten van het mate
riaal hiervoor kostbaar is. Die veranderlijke
wagens zijn dan ook niet zeer algempen, en
vóór het uitbreken van den oorlog waar
schijnlijk door beide partijen reeds voor zoo
veel doenlijk m beslag genomen.
Hei jiussisthe spoor is 1.525 meter breed,
dus juist J c.M. meer dan het West-Euro-
peesche. Een binnendringend leger dat niet
over \Oiuoende materieel beschikt, dat op
het eerstgenoemde spoor kan rollen zal dus
de spoorbreedte der wegen moeten verande
ren. waarvoor trouwens de spoorweg-troepen
beschikbaar zijn. jcau 0p twee manieren,
ói door een rail te verleggen tot op normale
spoorbreedte, oi door een rail in te voegen
tusselicn de twee bestaande, en den buiten
ste ongebruikt te laten. Xu is het verschil in
spoorbreedte echter weer zóó geraffineerd
gekozen, dat in cijj; laatste geval het verkeer
uitsluitend met Du it se h materiaal kan plaats
hebben, m. a. w. hC|, p- onmogelijk zoo'n ge
wijzigd spoorwegvak beurtelings met Rus-
kunnen ondernemen en geen munitie genoeg
meevoeren. Dat alles mag nu onweevlegbaar zijn
of niet, men begint toch ernstig rekening te
houden met een mogelijke verschijning van een
vijandig luchtschip boven Parijs en men neemt
d zijn maatregelen tegen, wat ongetwijfeld ver
standiger is dan er alleen maaF een beetje op
ie schelden!
Het publick neemt het lichtverbod nogal ge
moedelijk op en geeft natuurlijk allerlei min of
meer geslaagde geestigheden ten beste.
Deze gelijkmatigheid van humeur beeft zich
ook weer bevestigd toen de nederlaag bij Sois-
sons bekend werd en de autoriteiten hebben een
welverdiend blijk van vertrouwen gegeven door
direct vrij volledige inlichtingen over dezen slag
te verstrekken.
Natuurlijk zijn er wel heel wat vrouwen ge
weest die het met hare zelfbeheersching te kwaad
hebben gekregen, namelijk degenen die familie- ue-vrFlr mij niet
betrekkingen op dat gedeelte van het front heb- mijn zending en aan de uren die ik beleefde,
ben. Officiéél weet wel niemand iets van de zou ik mij hebben overgegeven aan de bc-
fdaatsen der troepen af en er zijn er ook werke-
ijk zeer velen die inderdaad niet tiet flauwste
idéé hebben, waór ze man of vader, broeder of
zoon zouden moeten zoeken, maar ook velen
weten wel ongeveer bij welk dorp of stad of
boerderij degenen, voor wie zij zich interesseeren,
zich bevinden. En dan moet na een cenigszins
belangrijk gevecht een verwacht bericht maar
eens twee of drie dagen uitblijven, om den angst
tot zijn hoogtepunt te doen klimmen. Maar dan
spieken ze zien toch weer moed in door voor
beelden aan te halen van die of die, waar men
na ene, vier, vijf weken soms van angstig wach
ten plotseling een of zelfs twee brieven tegelijk
ontvingJ
Intusschen blijken de postverbindingen, ten
minste wat het binnenland betreft, wel vee! gere
gelder te loopen. Men went aan alles, nietwaar?
Ook aan den staat van oorlog, ook aan het zien
van gewonden ai verminkten, van baardige en •Prankrijkr Herinnert ge neon verwonder- Houtrijke Oosten van uuitacï.r.nd
baardelooze solda.cn in gloednieuwe uniformen photographic.'die door do bladen ge- schaal van
of in een fantastisch samenraapsel van aileiki publiceercl is, on. die een anderen generaal 'bruik is gemaakt,
klecdingstukken, die nauwelijks meer op den y „ener,iai Maugindie over tic loop.
dragen door de recrufen van de klasse '15 enj,.,J;u y uL wa^in ui. km- ht
door de, wat men ook moge doen, altijd nog tal- u,e ue limnnen «noedig maakt, bo-
rijke embusqués, welke twee categorieën geen van 1
beiden nog ooit kruit geroken hebben. Het
nieuwe „drap tricolore», licht, zacht, grijsachtig, (oori!o mnap zekere bfwustLiTvatl^fn"
blauw is zoo gedistingeerd en de coupe van de ^,,.,„1,. „T 1
kapotjas met den dubbelen omgeslagen kraag is 7,Wim. vpVmf w'nn•-nwiitii°Pi ."n" eeu z0°
zoo keurig, dat men zich haast niet kan voor-1 JJ.l oolijklieid drukt, on kort
heuvéfende weiden, groepjes boonion, waar
door verluien lanen liepen, heggen die In
de verte grasperken afsloten. Ik zou niet
lang naar dit park gekeken hebben zon
der dat andere beelden zieli met hetgeen ik!
zag- hadden vermengd: ais we rusten, gaap
we al gauw iets betreuren. Eu het is boter
dat te laten.
Be generaal kwam binnen. Ik
nooit; gezien. .Hij is
te, stevig- van bouw, en hij kijkt u recht
van voren aan. Hij heeft, in een gevuld maar
flink gemodeteerd gezicht, prachtige
oogen
den. te
functie
wen, laat ons allen
7i/a c.M. noodig, waaraan met liet oog- op de
veiligheid van 't verkeer niet te tomen valt.
De flens van het (Russische) wiel zou 4 a
c.M. ruimte noodig hebben, wat samen pl
worde gepleegd dan noodzakelijk is om ze
te bezetten; en dat niet, wat erger is, de
gemoederen der inwoners, zonder reden ge
wond worden in datgene, wat hun het dier
baarst is, als de kerken, de dienaren der
Kerk, de rechten van godsdienst en geloof.
Voor degenen, wier land door den vijand
veroverd is, begrijpen W(j gemakkelijk, hoe
hard het is, aan vreemde onderworpen te
zijn. Maar Wij zouden willen, dat zij er zich
voor wachtten, om, uit ijver tot herwinning-
van hun vrijheid, en vooral door het belem
meren van de regeling der openbare orde,
hun toestand nog veel slechter te maken."
In Engelsche en Belgische berichten ie
dit gedeelte van 's Pausen zendbrief vrij
„verhapstiickt". Daarom des te meer is liet
plicht onzerzijds, de juiste lezing (de offici-
eele immers) hier weer te geven!
DE OFFICIEELE „OSSERVA
TORE" OVER HET „GEVAL
MERCIER"
De Maasbode deelt den officieelen tekst
mede van liet artikel dat de „Osservatore
Romano" wijdt aan het „geval Mercier", cn
dat wij hier overnemen: Het officieele Pau
selijke blad zegt:
„Wij hebben een beschuldiging gelezen
overgenomen in een bericht uit Parijs
die een Katholiek Belgisch blad tegen de
„Osservatore Romano" slingert, haar van
niets meer of minder beschuldigend dan van
„te voeren een schandelijke campagne tegen
liet overvallen, veroverd en gemarteld 'Bel
gië."
Bit is niet dc eerste maal, dat, wij door
Belgische bladen een dergelijke beschuldi-
ding tegen ons blad zien uitgesproken, maar
in hoeverre deze redelijk en verdiend is laten
wij over aan het oordeel van alle kalme en
onpartijdige geesten. Door onze dagelijk-
sclie publicaties te volgen kunnen zij be
wijzen zien vau de nauwgezette en onver
moeide zorg waarmee wij ons onthouden van
welk oordeel of welke appreciatie dan ook,
die ook slechts in de verte in strijd zouden
kunnen kómen met het beginsel van vol
strekte onzijdigheid, die wij ons van hot
vail lipt IniiHitrn „«.ibi uc iweeue wees van ueze maana SI
hebben tot oliohi eefn.n C°" f at ven dagelijks vier of vijf kinderen; op 15
nastvallri Kei?hïïim v' W'3 stfcd,s 16 Januari steeg dit sterftecijfer tot 10 en 11,
li- dat wii onsYrir- angatval- i,ia die da,a is dat cÜfer weer verminderd. Deze
zeker niet -eriefeliikp VOül' ,®LUr 5 *1 kwaadaardige mazelen gaau gepaard met loug-
hebben oimolo-d' 'i yu gemakkelijke ontsteking70 pCt. der overleden kinderen 'is
ueuuou opgeiegu oni geen enkel oorlogsoe- -
nchf te publiceeren dan die ons worden me
degedeeld door het Stefani-agentschap, tér»
wijl wij deze daarenboven nog iederen dag
doen voorafgaan van de verklaring, dat de
„Osservatore Romano'1 door de publicatie
van die berichten er niet voor in staat óf j
ling door de Duitsche industrie bleef aanhou
den.
Thans hebben wij den oorlog zoo merkt De
Ned. op Duitschland moet worden uitgehon
gerd, zijne industrie worden geknakt. En nu
reeds bereikt ons het volgende bericht
„De pogingen van Engelsche zakenmenschen
om zich van den Duitschen handel meester td
maken, omvatten ook een plan om. zoo spoedig
mogelijk een tentoonstelling te houden van goe
deren, die vóór den oorlog uit Duitschlancf en
Oostenrijk in Engeland werden ingevoerd en nu
in het iand zelf worden gemaakt
In het comité van voorbereiding zitten o. a.
de lord-mayors van Londen Birmingham, New
castle, Leeds, York en Norwick.
Voor de tentoonstelling, die waarschijnlijk in
Central Hall (Westminster) zai worden gehou
den, zal een beroep op het publiek worden ge>-
daan om een waarborgfonds van 10,000 pd. sL
bijeen te brengen."
Geen protectie, maar wel oorlog om de in
dustrie te trekken naai eigen land! De oorloj
een voordeeltje voor handel en industrie! Oncfes
leiding der groote „zakenmensdien", de „lord-
mayors" van de groote Eugeische steden
Wat zouden die Engelschen een pleizier heb
ben, als ze de schoone redevoeringen konden
lezen van onze brave, vérziende vrijzinnige eco
nomisten
Gelukkig voor ons kennen zc onze barbaren-
taal niet.
DE KINDERSTERFTE IN HET VLUCH
TELINGENKAMP TE NUNSPEET.
Over de groote kindersterfte in het viudiie
lingenkamp te Nunspeet hebben in de laatste
dagen onrustbarende berichten geioopen. Het.
Hbld. heeft naar aanleiding daarvan een pc.
soonlijk onderzoek ingesteld en liet vluchteüu
genkamp bezocht.
j De kindersterfte is groot, maar er heersen
j in hef kamp een mazelen-epidemie, welke thans
gelukkig cenigszins afnemende is. Zij openbaar
de zich omstreeks vijf weken geleden, en dage
lijks zijn kinderen in het kamp gestorven; één
twee ot drie sterfgevallen kwamen in den aan
vang eiken dag voor.
In het begin van Januari verergerde de toe
stand; in de tweede week van deze maand stier
en
12 c.M. uit,inaakT.°I)a:ii'om kozen de Russen °f 1 beginstadium verkeerden.
M- verschil. f En nu moeten wij - vervolgt hei Hbld. -
slechts 9
van gemiddelde groot
had hem 1 °°k onder do oorlogsomstandigheden, hoe- hetiokkmg tot de vernielde gevan-
wel kruispunten en wissels heel wat werk Kieming van Z. E. kardinaal Mercier,
geven IJzeren dw ar-diners maken echter tiarisl'i--chop van Meclielen, moeten wij hun
noodig ze eerst te boren'voor de rail gele-d a?twoorden' dat 5500 w,i dat fcedaan hebben,
oogen, J wordt Dit Wordt, als men snel en ond^r ^e- d,t ™DAT_ WIJ PasiTIEF WISTEN,
vaarlijko omstandigheden moest werken,
n van eeu commandant, die niet ophou- vaarlijko omstandig!
te bevelen, omdat dat nu eenmaal hun baast onmogelijk. Wi
7 di.° „Hebt Vertrou- merking neemt, is hel;
geruststelt en aaneensluiten doet:
de weldoordachte wil van den leider. Ook
stellen dat'ze waarlijk voor den kruitdamp ene^die «PS^'i^heid
den modder van het front bestemd zijnfeoi-m, '"f altljd een
De anderen, de ongesoigneerdeu enfin de' kyn au superioriteit welke een ge-
„pious", zijn de van het front teruggekeerden,!d?iS SnS' heeft'
die met een kort verlof te Pariis 7ün nf pi-niAi uenancieitl néfeft, m de gelegenheid
genoeg u^niformen zijn of dat de autoriteiten e»! I S-Ci Z1JU g-eda,'hteu a»dere di"ge"
zekere liberal de if (p Jpvrn n richten, en rust te nemen door het voeren
«iet niet zeerheid ma ai. f 18 VWl eeu i,ieer a^isselend gesprek.
feit dat ze hun schihw^riumpn i t l 'S f6" IIct nederige reserve-officiertje dat ik ben,
Zoo wandelde gisteren in e lm, °01 beb°"den-was hierbij natuurlijk van geen betcekenis:
du Nord een infSrit oï.ia van A0aïeik 1)ad alleen ni:
groene beenbanden, een zwart Won00-ti 6'' nien 0l' een 00.?'enblik van ontspanning; ik
een baret van een chasseur ai„in Pn „J p^er Jicb geprofiteercl van een gewoonte en van
bij de Bastille stapte er een binnen ook in randl ^a.zc'r-di-iciPline. dat is al. Maar toen ik
broek, maar met een bruine cirieie ovèrias en nam' toei1
txan Aïa «tdarcrhitnliilf wol
alleen maar liet geluk gehad te ko-
cen oogenblik van ontspanning; ik
irofiteercl van eeu gewoonte en van
I-discipline, dat is al. Maar toen ik
nam, toen ik voor de laatste maal
een kepi, die waarschijnlijk wef"van'"hemzelf 'ien..-^"(''iaal n°§'..e.ön3 aankeek, toen dacht
ik
rmee
met trots: „Hij is een man!" en ik ver-
Om nog even op de nieuwe lichtblauwe uni- 'ik ■gekommi"w™ï vcrlro,uven dan waar
formen terug te komen, waarbij de roode broek j r
definitie! verbannen is, officieel schijnt men er wei een goede cbeï
Eén chei, die zulke gevoelens wekt, moet
zijn.
hieraan gestorven30 pCt. stierf tengevolge van
algemeene lichaamszwakte.
In het vluchtelingendorp was wel alle mate
riaal voorhanden om mazelen te krijgen en fa
verbreiden. Een groot aantal zeer jeugdige kin
deren verblijven er, die nog geen mazelen heb-
j i -i i ben gehad, en al die kinderen werden in de eet-
a 5 j tieid ervan op zich neemt. ®ia 1 j zalen saanigebracht; daar werd de besmetijng
I Wat. nu het blad in kwestie bet*,Qff i vei spreid dooi de pdiieutjes, die nog in bet
j zijne collega's, die ons van partijdigi
Het verleggen of bijplaatsen van een _rail igedccho^van'eorberi^ hebbeu^o^eiio'wl,'zen op een Sroo^n misstand" welke beeischt
jis op houten dwarsliggers nog vycl doenlijk. imnn lni p?„_? in het vluchtelingendorp. Een misstand, zóó ern
stig, dat daaruit de vreeselijkste gevolgen kun
nen ontstaan voor de kinderen, voor Je moe
ders, voor de gansche omgeving. Want waar in
Nunspeet, in dit Belgische dorp van meer dan
zevenduizend inwoners, door medici, verpleeg
sters en door het geheele personeel alles in hel
werk wordt gesteld om die epidemische ziekte te
i beperken, te bestrijden, daar wordt door de Bel
gische moeders niet alleen niet meegewerkt om
een goeden gezondheidstoestand te bevorderen,
j maar zij werken den arbeid van doktoren en ver
pleegsters tegen, waar zij maar kunnen,
rv I. En zij doen d^f, door den ziektetoestand van
De voorstanders van den vrijhandel hebben haar kinderen te verzwijgen zoodat snm« in
j zich steeds op Engeland beroepen. Al werd met slaapbarakken zéér ernstig 'ongestelde kinder^
i de feiten in de iiaud aangetoond, dat Engeland worden gevonden;
dat stelsel heeft ingevoerd, na vooraf door zijn zij doen dat, door haa-- kinderen weg te ston
zeemacht den concurreerenden naties eene loyale pen, als de wijkzuster op bezoek komt of ais de
concurrentie onmogelijk te hebben gemaakt, zaalclief 's morgens rond gaat om te hooien,
tegenover de betoogen der Engelsche vrijhande-wie zich zoo ziek gevoelen dat ze niet naar d<
laars moest elk „man van intellect", d. w. z. elke polikliniek kunnen worden gebracht;
vrijzinnige, ten onzent eerbiedig zwijgen. zij doen dat, door het praatje te verspreiden:
Van niets had ons intellect grooter afkeer, „jullie maken de kinderen dood; want als ze in
dan van kunstmatige bevordering onzer nijver- de ziekenbarakken komen dan worden ze ge
heid; zelfs werd langen tijd bijna alles wat wij baad; dan slaan de mazelen naar binnen en de
voor 's lands defensie noodig hadden, buitens- kinderen sterven";
urineer men dit in a an
il Iduidelijk, dat het geen
,0cn ?'j". en tie ijtind j toeval, maar een voorzorgsmaatregel tegen
zal overwonnen worden; hij i- hel al, leve!?®» Russisehen inval is, dat juist in
«uinov 11 I tlJAU Ul>
o4 oot-c scnaal van ijzeren dwarsliggers
het
zoo
ge-
PATS RENEiilCri S OVER i
DEN OORLOG
BAT HET BERICHT VAN DIE GEVAN
GENNEMING NIET WAAR WAS"
Deze laatste mededeeling uit officieele bron
is zeker niet onbeiangwckkendl
ENGELAND EN DE VRIJHANDEL.
den vri
Wij vinden nu deu officieelen (cn officieel
vertaalden) tekst der allocutie van den Paus
in hef jongste consistorie in do Msb. uit de
Oss. Rom. vertaald. Een zinsnede, die dooi
de telegraafbureaux nogal is mishandeld, en
die (juist deze?) juist hoogst belangrijk is
ter kennisname, willen we hier even weer
geven.
De Paus zegt n.l. hierin het volgende
„Zonder partij te kiezen, gaan, gelijk wij
zeiden, beide partijen Ons ter harte; en met
dc grootste bezorgdheid eu angst vólgen wij
de schrikwekkende gebeurtenissen ----
zen oorlog, vooral omdat
van de-
- t te vreezen staat,
dat de aanvallen van het geweld iedere maat
misschien te buiten gaan. Het is natuurlijk
dat overal waar de liefde der kinderen je
gens den gemeenschappelijken Vader der
Kerk deugdelijker is, daar ook in zekeren
zin Zijn geest en gevoelen krachtiger
heerschttot bewijs hiervan, wal bijv. bet
geliefde volk der. Belgen betreft, kan wel
de brief, welken Wij nog kort geleden richt
ten aan den kardinaal-aartsbisschop van iMe-
chelcn, dienen.
Hier zij het geooriootd, van hen, die zich
in den oorlog op het grondgebied van an
deren begeven, menecbelijkheid te eischen,
lands vervaardigd, omdat men daar goedkooper
koii leveren. Aanwakkering van eigen industrie
met 's lands penningen was uit den booze, zelfs
daar waar verdienste voor ons werkvolk de
eenige troost zou geweest zijn voor de zooge
naamd „inproductieve uitgaven" voor onze de
fensie.
En thans? De concurrentie van het vrijhan-
dellievende Engeland tegen de beschermde en
prachtig gedreven industrie vau Duitschland
was steeds moeilijker vol te houden. Van ver
zwakking van energie en initiatief, steeds door
de vrijhandelaars als noodzakelijk gevolg van
of ze vertellen: „pas op voor het ziekenhuis,
daar doen ze de kinderen wat In de melk en dan
gaan ze dood."
DE TA LM A-RENTE.
Geiijk men weet, traden op 3 December
1913 eenige artikelen der Invaliditeitswet
in werking, met gevolg, dat aan eene bepaal
de categorie van zeventigjarigen, zonder pre
miebetaling eene rente werd toegekend van
f 104 per jaar. Kon ten vorigen jare niet
juist overzien worden lot welke financieé-
le gevolgen zulks leiden zou, thans is dit
vrijwel mogelijk geworden, en op de Staats-
begroofing van dit jaar werd dan ook een
Als zoon van den niksten man der
inoente en tevens om ziju vriendelüken om
gang, wae hij van de overheidspersonen een
soort van troetelkind, wien alles geoorloofd
.was.
Daar moet bijgevoegd worden, dat de over- hoofd boven hem viilsf-ft
heidspersonen van Vitré zeer gemoedelijke' T- -- - -
in liet nieuwe waren overgegaan,
men een oude versleten rok aflegt
m CCJe nlenw«aanil"e]it' zonder dat. zij zich
V001' de nieuwere denkbeelden nu iuist zoo
bijzonder warm maakten
snenecheu waren, die van het oude regee-]dat ik mijzoo goe^venim'atf^^™^ f1°0r"
xiDgstdelsei in het nieuwe wnren ovei-vefi-aan. Waar zijt gij geweest'?
^,17 VTiend' wet wi'en ik te Eennes
,heb schoolgegaan en wiens ouders den
kant van Pontivy uit wouen.
Wat deedt gij daar?
De jeugdige Ckouaan laelite ondeugend.
Wij hebben gejaagd, met nog andere
vrienden en. heel wat geschoten ook. Groot
wild. Dat kan ik u verzekeren.
w Du IK'ë rustig daar in de buurt?
sTm.ii !1' 11U' bM begiut er te rommelen, men
woord;,, I®11 Ghouanen, zoo warden tegen-
L ,g d.e oproer!niE-en Lier in l„„,lG,„_
De voornaamste overheidspersoon was een
brave grij#8ard» zacr bemind in de' stad
W noemde
en
van
die sedert onheugelijkejaren het ambt
igeraeente-secretaris bekleedde.
Vader Canteleu was in goeden doen.
Hij woonde in een lief huisje, dat zijn
éigeudom was en grensd'e aan het oude Be
nedictijner-klooster, waarin het gemeentebe-
Btuur van Vitró was gevestigd, zoodat hij
sri.in kantoor vlak bö huis liad en tevens bezat
bii twee pachthoeven buiten de stad. die bem
ruime winst afwierpen.
Pierre T ov-on wie tiin „mm j (beloven een donkeieu tijd, myn jongen.
rn, m f U» Ïïrui P(1T' fe,en ^on-Wanneer zal het v-«r liclit worden?
uer dm, nat by by hem steeds hartelijk ont-Pierre Lasson zette zioh neer op een stoel,
vangen werd. die naast den lessenaar van den gemeente-
0' m|Jn longen' riep de oude man secretaris stond en met. iets geheimzinnigs
vr ooi ijk, toen Pierre zijn kantoor binnen- in z;j j, s(cru hernam hij:
trad. Zijl g-ij teruggekomen? Vader Canteleu, ik kom u oen dienst
- Pfr 86 zietï vadci' Canteleu. vtrzockou
jremof nk,eri gezond, dat zie ik ook. Ik Ge hebt maar te spreken, jongen, dat
worden ztb^w da{ weer «rooter ge" IWüet ge.
En met kerel! j Ik ben vandaag op Vaudreuil terug-
irri ,.„T g, vall.en keek de kleine grys-gekomen, maar ik blijf er niet.
Nog geen rust?
Och, ik verveel inij (hier en dat is licht
te begrijpen. Vader is ©en beste man eu ik
houd heel veel van hem, dat weet ge, maar
ky is oud en daarbij heeft hij in den laat-
sten tijd last van jicht.
Komaan!
Hij zal het u zelf zeggen.
Ik heb er nog niets van gemerkt,
A 11 r» 1 1d!n 2.' 1
protectie genoemd, bleek niets. Engeland poogde, a
wel ten bate van eigen industrie een zedelijken bedrag van elf m illi o'e'n"guTden^"uitge-
dwang uit te oefenen door een maatregel, ge- trokken tot betaling van genoemde renten,
i Gok-en niet m„„,. llleenill'et bekende made in Germany 't Is goed, zulks nu en dan eens in heria<
verwoesting'aangeduid. Maar de vrees voor de overvleuge- nering te brengen, zegt het Centrum.
clonkei tijd, mijn jongen, doodsbang om er zelf lieen te gaan. Nu Voor een vriend, die met mij mee gaat.
wilde ik er heengaan, ten einde mij van een Heeft bij er dau zelf geen?
en ander op de hoogte ie stellen. Och, ge begrijpt, om van Pontivy naar
Dus hebt gij een pas noodig? Vitré te reizen was bet de moeite niet
- Juist, en zet er dan als noot bij: waard, maar nu ik bem meenam naar Pa-
„Genoemde Pierre Lasson is de zoon van rijs was het wat anders. Hij was er .zelf
een held der Bastilleom gekomen, maar vader bleef met hem
Gc hebt gelijk, dat is nog zooveel vei- j praten. Dat is waar ook, vader heeft ge-
uger, men kan iu dezen tijd niet t£ voor- vraagd of gij vanavond bij hem komt eten.
flard n.y\ o i L\Kri1 awK ue Kleine
hnnfri ar1. en 3®nge.n man, die wel een
noemd"m8en.bj«r in 't land ge-
gehoord hebben. glJ daal' ook wel van
~atJar P®n^eleu knikte toestemmend
- ja, daar heb ik van geboord.' W«
zichtig zijn
De gemeente-secretaris nam een groot
vel papier, voorzien van (bet wapen der etad,
dat gedekt was door een Phrygisehé muts.
Hij versneed zijn pen eu schreef een zeer
nauwkeurig signalement van Pierre Lasson
op. Dat leverde weinig moeite op.
In een paar minuten was het stuk gereed
en voorzien van de noodige etepmels, die er
den verei6chten waarborg van eenheid aan
gaven.
Nu mi"»»», Toen hij klaar was, wendde hii zich weer
nu, ajs hem die jicht plaagt, dan is hij Hot den jongen man en zeide:
met aangenaam om mee om t© gaan. j Ziezoo, dat is in orde. Hiermee kunt
Dat laat zich hooren.
Vader Canteleu en ziju petekind spraken
met gedempte stem en keken nu en dan on
rustig om zidh heen, maar de deuren waren
gesloten en de wanden dik, zoodat men voor
geen luisteraar behoefde te vreezen.
Pierre ging voort:
Tevens gelooft vader, dat er in dezen
tijd voordeetliger inkoopen te doen zijn van
land eu huizen in eu om Parijs, maar hij is
gij vrij rondtrekken. Geef mij de hand, mijn
jongen, men kan nooit weten wat er ge
beurd.
Pierre bleef evenwel zitten.
Hij stamelde ©enigszins verlegen!
Dat Ï6 nog niet alles, vader Cantelra.
Ik moet er nog een Ihebben.
Wat? Nog een?...,
Nog een pas.
Voor wien?
Gaarne
Dat is dus afgesproken.
En hoe heet uw vriend?
Jean.
Jean.... verder?
Pierre Lasson herinnerde zich, dat zij1#
vriend bem had verteld van zfin ontmoe
ting met Jeanne Legner en van de woning^
die hii te Parijs had gehuurd onder een an
deren naam en antwoordde:
Jean Rocher.
Vader Canteleu krabde aohter het oor eu
keek Pierre aan, die alle moeite deed on*
zich goed te houden.
Hij schudde twijfelachtig het hoofd, waai
dat vragen om een paspoort voor een anden*
kwam hem zeer verdacht voor, maar hij had
nu eenmaal een zwak voor „dieu drommel-
sóhen jongen" en daarom wilde hii er
liever niet in verdiepen.
Met een zucht schreef hij het paspoort, d*-.
hem werd gevraagd en zette er het «goal®-
ment in, dat de jonge man opgaf.
Toen hij nu ook dit stuk aan zijn