NIEUWE NftflRLE/ASCHE COURANT TgggfLSiAP
s.x v.. ■s'jssrs vmssj^ssrt
Gewroken.
NIEUWS UIT OEN OMTREK.
De duikbooten.
TELEGRAMMEN
De Oorlog.
feuilleton.
f,7)
Heel de wereld wacht ia lievige spanning op
lietgecD na I'S Februari de Duitsche duikbooten
tuilen uithalen.
De Duitsche duikbooten.
Hebben dan Kngeland ea Frankrijk van die
Voeten niet?
Frankrijk bezit er 4 en Engeland nog meer.
En toch hoort men vaa Fruiibche en Engel-
»cho duikbooten weinig en wordt er door het
groote publiek niets van verwacht. Aller oogen
ïijn gericht op de Duitsche duikbooten.
Dat hoeft verschillende redenen.
Ieder las, dat de admiraal Von Tirpitz Enge
land met do Duitsche duikbooten openlijk
'heelt bedreigd.
Ieder vreet, dat na 18 Februari Duitschland
de Engelsche kust met duikbooten zal pogen
sf te sluiten.
Maar het ia niet minder bekend, dat de
Daitsclie booten veel meer hebben gepraes-
Useró dan de Fransehe of Engelsehe.
De Duitsche torpedeerden het slagschip
Formidable (15.250 ton), de pantserkruisers
Hogue, (Jrosey en Aboukir (12.000 ton,) de
kruisers Pathfinder (3000 ton), Hermes (5600
ton), e» Hawke (7330 ton) voorts nog een ka
nonneerboot de Niger van 820 ton. Dok dc
Russische kruiser Pallada (8000 ton) ging
4oor een aanval van een onderzeeboot onder.
Het aantal gezonken koopvaardijschepen be-
draakt ongeveer tien. Ook kwamen de Duitsche
onderzeeërs in aktie bij de terugtocht van hot
DuiUeke eskader na de slag in de Noordzee,
doch men heeft daarover nog weinig vernomen.
Duitschland verloor tweo onderzeeër», Je U
15 en D 18.
Engelsche onderzeeërs deden zinken de Hela
(2000 tou) en den torpedojager S 116, terwijl
ook de Messoudieh getorpedeerd werd, na een
stoutmoedigen tocht van een onderzeeër door
~~3e Dardanellen,
Engeland verloor twee onderzeeërs, de E 3
en D 6.
Franscho onderzeeërs ageerden op de Oosten,
rijksche kust en bij de Dardanellen, zonder be
paalde resultaten te behalen. De Curie zonk op
3e kust van Oo3tenryk en de Saphir werd door
ïurksclie kanonnen tot zinken gebracht.
Men ziet, dat de Duitsche booten veel meer.
hebben bereikt, dan die van andere mogend
heden.
Dua verwacht men van deze ook meer.
Daar komt dan bij. dat er op de Duitsche
scheepswerf van Kiel geheimzinnige dingen
aan 't gebeuren zijn; men heeft er maanden ge
werkt aan nieuwe onderzeebooten, die grooter
zouden zjjn dan de bestaande.
De volksverbeelding heeft hier vrij spel.
En de een verwacht van de duikbooten nog
-"»<3er«u> Uen de ander.
Nu Is het waar. dat de onderzeeër neiging
heeft tot snellen groei.
In 1885 voer de eerste duikboot uit en dat,
"was met recht een bootje: 81 ton!
Later werden ze wat grooter: 120 en 200
Ion.
Men dacht zich de booten enkel en alleen ter
bescherming van havens; eerst in latere jaren
is meu t.ot de overtuiging gekomen, dat zij ook
slagschepen in volle zee zouden kunnen aanval
len.
En toen werden de booten al grooter en groo
ter, kregen ze kanonnen en werdén bepantserd.
Een Duitsch boekje over de „Kriegsflotten"
geeft het volgende beeld van de ontwikkeling
der Engelsche duikbooten.
De eerste A-booten, datccrende uit de jaren
1804 en 1905, hadden een waterverplaatsing
*an 180207 ton. De snelheid boven water was
31, onder water 8 knoop. Z« konden 400 mijl
met een snelheid van 11 knoop afleggen, en
hadden twee lanceerbnizen van 45 e.M.
De B- en O-booten waren a) iets grooter
(280818 ton) en de snelheid aan do opper
vlakte een paar knoop meer, terwijl de actie-
ifeer 950 mijl met- I2X knoop werd.
Do D-booten (1908—1910) waren 550—530
ton groot. De snelheid boven en onder water
was respfl. 14 eu 10 knoop. De actie-sfeer was
2000 mijl. Het aantal lanceerbuizen werd met
één vermeerderd. Voorts kregen de booten D3
D8 als een nieuwigheid voor onderzeeboot
typen één 7.0 o.M, kanon, dat in een water
dicht compartiment met affuit en al kon- ver
dwijnen.
Bij de E-booteu zien wij de waterverpiaatsing
gestegen tot 730825 ton en de snelheid boven
water werd 16 knoop. Bovendien kregen de
lanceerbuizen een doorsnede van 53 e.M.. en
naast een drietal hiervan kwamen, als bewa
pening 2 kanonnen van 7.6 ê.M. De bemanning
bedroeg 27 koppen.
De E12—E18 zijn de nieuwste onderzeeërs
der Britsche marine. Op stapel staan br nog
alouds goede resultaten bereikt. .V.oor deze
huisindustrie iicbbên dc werksters .weinig
ruimte en weinig arbeidsmateriaal noodig.
Een kantkussen is spoedig geplaatst en de
kantwerkster behoeft de huiselijke bezighe
den niette verwaai loozen.
Toch heeft men deze resultaten in hoofd
zaak te danken aan de hulp der. Amerikaan-
sche commissie, die medewerking verleende
meer. waarvan wij de bijzonderheden nog niet om steun, te brengeu aan de 40.000 vrouwen
v A mof, L 54.nt.lr Ihtenn bwnoa
vermeld zagen. De F1 zou b. v. een waterver
plaatsing hebben van 9501200 tou en 20
knoop loopen, terwijl zes 63 c-Mfl. lanceerbui
zen en vier snelvuurkanonnen de bewapening
uitmaken. Voort* zou de „Nautilus" volgens
die met kantklossen, haar brood verdienden.
Aan deze Amerikaansche commissie is toe
gevoegd een Belgische commissie, grootea-
deels bestaande uit vereenigingen, die zich
ook in vredestijd het lot der kantwerksters
aantrokken. Men is de kantwerksters twee
het „ïaschenbuch zelfs 2000 ton groot zpn enter hulp gekomen. Ten eerste in het
21 knoop moeten loopen met een actie-sfeer van' )everen der gewone kant. Het Amerikaan-
3000 mijl. Ische comité heeft gezorgd voor eene bestel-
Het Duitsche boekje vertelt niets van de ling van 100.000 francs voor jgoedkoope zak-
Duitsche booten. Dat is heel jammer, wantdoekjes. Voor de fijnere „points" heeft een
daar zijn wij uiteraard het meest nieuwsgierig Amerikaansche combinatie bijzondere maat-
naar Doch wij weten er ioch wel.iets van, al regelen voor 125.000 francs tij-
v j »i t Uv L1I3L 'UiiCDIctliu JXLci üt Kv*
Hbld. haalt het volgende uit het Engelsche zak- wime waarborgen, mag nieuwe voorraad wor-
boek der Vloten (Nasal Pocket Book.) deil Bijgewerkt. Bovendien dragen deze kan
ten het bijzondero- kenmerk, dat zij tijdens
den oorlog zijn gemaakt teneinde in de noo-
den door den oorlog ontstaan te kunnen
voorzien. Men hoopt, dat daardoor déze kan
ten voorkeur of bijzondere aftrek zullen ge
meten.
Duitschland is pas iu 1906 aan het bouwen
van onderzeeërs begonnen; de UT was een
bootje van 240 ton.
JDe U2 was al -00—255 ton, eu liep 15 eu 8.5
knoop.
Do U9 (1910) had een waterverpiaatsing van
246295 terwijl de TT 19 reeds 840890 ton
was, met een snelheid van 17 knoopen aan de
oppervlakte en 12 ouder water. Vau hetzelfde
type zijn de zusterschepen tot eu met U 27.
De D2836 stonden, volgens het ..Naval
Pocket Book" te Dantzig eli op de „Germa-
ma-wevf' op stapel. Alle juiste gegevens daar
over schijnen op het oogenblik te ontbreken.
Een beschrijving van dé 21." welke vóór
DÉ LAATSTE DUITSCHE COMMU
NIQUES.
BERLIJN, H Febr. Het groote hoofdkwar
tier meldt, van hedenmorgen
Op het Westelijk oorlogster rein bracht ©en
aanval in het Argonnerwoud ons terrein-
tages werkend aan den aanleg van wegens
gedeeltelijk niets hebben om zich te kleedeu
dan een lendendoek en sandalen. Ziekte ia
geen voldoende motief om van het werk weg
to blijven. Tengevolge van deze toestanden
zijn er vele Duiteehens in Dahomey ziek ge
worden en «enige daarvan zijn reeds gestor
ven.
De bladen besluiten met te zeggen: Dezo
mishandelingen zijn een kaakslag aan alle
wetten van zedelijkheid eu mensehelijk-heid
Frankrijk antwoordde tot nu toe niet op de
herbaalde protesten der rijksregering. Wan
neer niet onmiddellijk maatregelen getroffen
worden om den toestand onzer landslieden
in Dahomey te verbeteren, dan zul de Fran
sehe regeering de volle verantwoordelijkheid
te dragen hebben voor alle gevolgen.
SCHOTEN.
VERWEERSCHRIFTEN.
Naar aanleiding van het rapport der raads
commissie tot 't nazien der gemeentereke
ning over 1913, zond de gemeente-ontvanger
de heer H. A. Wolff, aan B. en W. een ver
weer. Hij toont aan, dat de commissie zich
toe nog niet duidelijk is geworden hoe d«
Commissie en haar voorlichter gekomen zjja
tot de'conclusie dat verschillende activa te
hoog op de balans voorkomen en dat aau de
gasfabriek „zonderlinge toestanden heer-
schen."
Met inachtneming van de verschuldigde
gevoelens, die ik voor het werk van genoem
de Commissie heb, komt het mij toch voor
zoo getuigt hij dat zij 'niet had mogen
afgaan op de gegevens, welke door haar,
voorlichter werden verstrekt, zonder dat zij
behalve anderen, ook den reeds aan de fa
briek verbonden accountant had gehoord,
die, belast zijnde met de regelmatige coutro
le op de administratie, inlichtingen omtrent
de gerapporteerde punten had kunnen geven.
Had de Commissie dezen weg gevolgd da:
zoude weliswaar een groot eu belangrijk
gedeelte der aanmerkingen ziju verval lat;
en enkele opmerkingen beter zijn omauhra-
ven, doch dan zoude zijn voorkoinan dat
een, omtrent de gas abriek grootendeal» ao
soluut onjuist en verder zeer onvolledig rap*
port ware verschenen. Hoewel de heer Hen
nis beweert dat „verschillende" activa ori
juist op de balans zijn vermeld noemt liij er
slechts twee n.m. de oude ovens ad f 11726.33
en den inventaris ad f 104,46»^.
Omtrent de ovens heeft hij geheel eu al
ongelijk; de waarde daarvan was volkomen
aan vergissingen schuldig maakt doordat zij p JU
niet begrijpt wat men verstaat onder „.bedrag juist uitgetrokken, aangaande den inventarb
van het verschuldigde" en „van het nog te had de goede trouw medegebracht dat hij
Innen" nwoic rrmvn niteedrukt op den enkele aanvullingen bij zijn vermelding nie'
Vxarl tn<x/»n..
11 eil ÜUSCIiriJVIJIK «au W >»vr *jj-> wciftB V u*WJ T\
den oorlog ineen Duitsch blad verscheen, heeft 1 g'initrftUteS e^ï S'
echter geenszins een ulee van de grootte van Qok iu de Midden- Tzuid-VogtLn bd
dit vaartuig, dat m het begin van den oorlog }lanlden wij eenige plaatselijke successen.
Ao P.d.fi»4^ w,- tnonvaardii- BERLIJN, li Febr. Het groote hoofdkwar-
de „Pathfinder" en later eenige koopvaardij
schepen in den grond boorde.
Deze onderzeeërs, de voorgangers van do al
lernieuwste. zijn bewapend met 8.8 e.M. kanon
nen, die in de boot kunnen verdwijnen. Twee
tier meldt van hedenmorgen:
Aan de Oost-Pruisische grens werd ook
gisteren de strijd met voor ons zeer verblijv
den» succes voortgezet, ofschoon veel sneeuw
mando-toren opgesteld, die op ten kegelvormig
affuit rusten."
Binnen twintig seconden ia het kanon ge
reed, om afgevuurd te worden, gerekend van
Ut!LiQie ill ue DUOv luiucu j qibcuwi» «IHJCU
dezer kanonnen rijn voor en achter den 'kom- <1© bewegingen onzer troepen verhinderd©.
De. resultaten der gevechten met den vijand
kan men nog niet volledig overzien.
Op het Peokühe oorlogstoonècl op den
rechteroever van de Weicheel bracht ons of-
fensief in de buurt ten Nborden van Bei'pe—
het oogenblik, dat de boot aan de oppervlakte zono «.«njge honderden gevangenen op, door
komt, totdat 't eerste schot afgeschoten wordt.dat -wij den vijand terugdrongen.
Elk kauon kan door drie mannen bediend wor- j links van de Weicheel hebben zich geen
den. Nummer een geeft de ammunitie uit hetbijzondere feiten voorgedaan,
waterdichte magazijn, nummer twee laadt ec MISHANDELING DER DUITSCHERS IN
de derde man richt en vuurt. Het kanon kan 90 WEST-AFR1KA.
graden geëleveerd worden en het lijkt veel op BERLIJN, 11 Febr. De ochtendbladen blen
de anti-balloD-kanonnen van Krupp. Wanneer gen uitvoerige mededeelingen over do mi ti
de boot duikt, klapt het kanon op het onder- j handeling van Doitschers in West-Al'rikft
stel samen, en verdwijnt, door een enkele greepdoor d© Fransdhen.
innen", zooals dat wordt uitgedrukt op
staat van verantwoording en dai daarom
aanmerkingen harerzijds ten onrechte wor
den gedaan.
En verder, dat ook ten aanzien van den
post: verantwoorde vervolgiugskosten, de
commissie zich deerlijk heeft vergist en ge
heel verkeerde berekeningen gemaakt, als
mede dat de opgave der commissie ten aan-
zieu van optellingen foutief zijn. Ten slot
te zegt dc heer jWolff zeer onaangenaam ge
troffen te zijn doordat de commissie in t
begeleidend schrijven aan den Raad an haar
rapport zeide
Wat wij hebben oritvangon was lil een
zeer: slordig en zelfs vervuilden staat; ten
bewijze daarvan, sluiten wij hierbij in een
kohier van den ontvanger, enz.
Ten opzichte daarvan verklaarde hij:
Het is ergerlijk om te gewagen van een
kohier, terwijl hier hoogstens sprake bou
kunnen zijn van een uittreksel yan een ko»
hier.
Het behoorde niet bij de rekening, is daar
bij niet overgelegd en slechts in goed ver
trouwen aan de Oommissie ter hand gesteld, -
terwijl het voor het onderzoek niet noodigiljjke manier te" verkWen", da"" niemand
w^s- j hiervan eenig verwijt treffen kan. Het be-
Het is mij zonder omslag ter hand gegeven,drag speelt trouwens in een totaal cijfei
om als klatl te dienen, waarop dan ook door j van f 35.000 geen rol. Ook behoeft de ba-
mij gedurende het geheele boekjaar allé aan- lans voor dit bedrag geen wijziging omdat
teekeningen zijn gemaakt, zoodat het ze-1 diverse bijproducten zoo laag in waarde zijn
had mogen verzuimen.
Wat de opmerkingen omtrent de te hoog
vermelde past magazijugoederen betreft, de
ze vermelde, dat op een totaal voorraadcijfer
van steenkolen, goederen, enz. van ruim
f 35.000 een bedrag van f 104.46y3 abusief
zoude zijn. De heer Hennis vergeet echte:
te vermelden, en dit maakt dat zijn publica-
tie van het geringe bedrag in zoo een bijzon
der hcht komt te staan op welke wijs©
deze fouten zouden zijn gemaakt.
Immers het grootste gedeelte dezer post
jes zijn typfouten, ontstaan toen de co pi*
die geheel gecontroleerd en nagerekend was.
bij een handelaar "in kantoorartikelen werd
overgetypt en dit typeef op een hectograal
werd vermenigvuldigd. Omtrent de gerappor
teerde fouten van f 13,20, f 17,50 eh r 6,
te samen f 36,70 ga Ik mot den heer HennTs
absoluut niet aecoord. De op den inventaris-
staat vermelde bedragen zijn juist.
Trekken wij. deze f 36,70 van het gerap
porteerde bedrag van f 104,46^ af, dan blijf»
per saldo als fout een som van f 67.76y, over
Deze fout is echter op zoo cene natuur-
a&n de handle, in een waterdichte ruimte. Ook
in de vuurpoaitie kan bet kanon door een enke
le beweging1, gebracht worden.
Dit type heeft een pantsering over de vitale
Bij het wegvoeren van gevangen Dmtschers
uit Togo en Kameroen hadden er ongehoor
de dingen, plaats. De gevangenen moesten
hun bagage zelf dragen of op groote vracht
wagens voorttrekken, onder bewaking van
deelen het dek, den kommando-toren en het^'arteVldlaten"^i 'bajönet opTt ^we^r,"
gedeelte van de romp. dat by het, aan de op- j door met de kolf van 't geweer voort-
pervlukte vuren, uoven water is. In verbond met gedreven. Uit Dahomey waren reeds in het
de vermeerdering van 3e waterverpiaatsing, is begin van den oorlog alle Duiteeher» ver-
de motor veel krachtiger. Elke boot heeft twee bannen. B.ij de bezetting van Dnala in Ka-
DiesseT'-motoren van 1800 paardenkracht, meroen legdeu de vereenigde vijanden het.
'welke aan het vaartuig oen snelheid aan de op toe de Duiteckers ten aansdhouwe van
ker niemand zal verwonderen, dat «>o'n
ding na een dagelijksch gebruik er als klad
uitziet.
Ook in verband daarmede richt de heer
l üYollf tot B. en W- het verzoek, om naar
'recht en billijkheid zijn werk te beoordeo-
I len en hem voor zoover dit in hun vermogen
is in bescherming te nemen tegen de aan
vallen der Commissie.
De directeur der gasfabriek, de heer H. J.
Homullc, dient, ingevolge hunne opdracht,
B. en W- van advies ten aanzien van do
aangenomen dat deze een eventueele ver
hooging met f 67, gemakkelijk kunnen dra*
gcu.
Ten slotte doet de heer Lucas nog eenig#
opmerkingen van eenzelfden aard als ook
reeds door den Directeur der gasfabriek zij'
gedaan.
BI.OFV'VTU th
Gemeenteraad.
In de raadszitting van gisterenmiddag wa-
reu de hoeren Koolhoven en 'van Stolk af-
oppervlakte van 17 knoop geven. Onder wal er
is de snelheid 12 knoop."
De „U ai" iiCp ;n Februari van het
zwarte soldaten en inboorlingen zoo diep
mogelijik te vernetleren. De gevangenen wa
ren aan beschimpingen en miehandelingen
ïitsr te Ir»*,,: "v\ v"ng<" door zwarten blootgesteld. OokeenigeEngel-
zustersohepen ku'nnenX "verband met d" ho" of£icier«11 e" onderofficie.
veelheid olie 8000 mfjl aau de oppervlakte af
leggen en 70 mijl onder water, wanneer
zij electrische motoren gebruiken.
U 21 tot TT 27 zün gelijk.
Maar Üan komen de IT 28-26. waarvan de
Engelschen verleden jaar (bet Pocket Book ia
van 1914) al wisten, dat ze op stapel stonden
en wie weet koevele U's nog meer.
DE BELGISCHE KANTWERK
STERS.
Men schrijft ons uit België:
Het Duitsche bestuur in België heeft, zoo
als we reeds vroeger meedeelden, groote
moeilijkheden ondervonden bij het herstel
len van verschillende takken van Industrie.
Vooral was dit het geval met de groot-indus
trie, omdat de voornaamste grondstoffen dik
wijls ontbraken.
Met de kantindustrie heeft men echter aan
ren schrokken niet lenig voor deelname aan
dc plundering.
Te Bdea werd dc kerk van binnen door
huLvf 8°ldaten te zanicn met
blauke onderoliieieren op ongehoorde wijze
Verwoest, leeggeplunderd en bevuild.
Over den toestand der Dnitedhe gevange
nen in .Dahomey zijn er tal dan met elkander
overeenstemmende berichten; volgen» deze
mogen de gevangenen in Porto Nowo slecht»
onder begeleiding van zwarte soldaten uit
gaan. Overdag moeten de gevangenen 7 uren
lang in dc hecte tropenzon bij erbarmelijke
voeding zwaren licbameli.rken arbeide ver
richten. Vooral moeten zij onder toezicht
van zwarten voor aanleg van wegen worden
gebruikt en hierbij door mishandeling van
de zijde hunner bewakers zeer te lijden heb
ben. Daarbij hebben de gevangenen gebrek
aan de noodage kleeding, ondergoed en, zelf»
tropenhelmen. Volgens getuigenissen onder
eede afgelegd door ten proteetantschen gees
telijke, deelden! hem drie Dnitscher» iu het
kamp van gevangenen te Queensferry mede,
dat de Duitsche krijgsgevangenen in de plan-
gedane opmerkingen omtrent de gasfabriek, wezig
Hij betwist dat aan de fabriek, zooals de 1 Ingekomen was een schryven van de H IT
commissie zeide, „zeer zonderlinge toestan- g. M. waarin wordt medegedeeld dut w
den zouden bestaan en doet uitkomen, dat zal worden overgegaan tot een betrating der
er wel inventarissen van geplaatste gasme-rails, daar er geen „aanleiding toe bestaat
ters, enz. bestaan en dat mitsdien deze zaak j Besloten werd ten opeiebte hiervan nog
in orde is. Vervolgens doet hij uitkomen, dat maale een eohrijven aan de H. IJ. S. M. U
dc accountant der commissie zich ten op-zenden, waarin wordt gezegd, dat het voor
zichte van 't feit, dat de ovens te hoog óp 1
de balans voorkomen, heeft vergist. Met
eene afschrijving van 20 pCt. op de ovens,
naar de commissie voorstelde kan de direc*
teur zich niet vereenigen.
Hij kan niet Inzien, dat het afschrijvings
percentage zou moeten worden verhoogd,
waar autoriteiten op het gebied van gasfa-
briekboekhoudfng als van Evcrdingen, ad
ministrateur der Amsterdamsclie gasfabrie-
ken en Karl Schafer, iemand, zeer bekend
in Duitschland op dit gebied, 10 pCt. als
a.anuam,?n «i 7 PCt. voldoende
achten. En bovendien het cijfer van 10 pCt
Skrtnrtari«C fabl'!^ is v»orgeschreven klopt
ook met de practpk zegt hij. In nor-
male omstandigheden welke nu zeer zeker
m ons ovenbedrijf heerschen in de levens
duur van gasovens veel langer dan 10 jaar.
Naar mijn bescheiden meeningi is het dus
niet noodzakelijk het afschrijvingspercen-
de ovens te .wijzigen van 10 pCt.
m 20 pOt.
De accountant der gasfabriek'; dé heer J.
vv. i.uoas verklaart, dat het hem tot lieden eene onteigening te geraken.
namelijk de knikken geldt.
De heeren Laan en Biepinck vonder
den toc-*tand bepaald onhoudbaar.
De Binnen!. Mij. tot expl. van onroerende
goederen verzocht uitstel van den termijn
van oplevering der wegen in Oostduin. Be»
sloten werd een uitstel van 6 maanden te
verleenen.
T'unweg'e den R. K. Bond van Bloemist-,
Tuin- en Landbonwarbeiders was ingekomen
een adres om ondersteuning ten bate van eet
werkloozeukas of aansluiting bij een even
tueel op te richten gemeentelijk werkloozen
fond». Op voorstel van B. en W. werd hier
op afwijzend beschikt.
Namens de erven Yan Vliet was ingekomen
een schrijven, inhoudende, dat niet kon wor
den getreden in de vranderinge», die de raad
had aangebracht in de voorwaarden yoov
grondafstand ten bate van den weg door d
duinen naar Zandvoort,
Ingevolge het vorig raadsbesluit ziin nu de
onderhandelingen afgeloopcn. De raad be
sloot toen tevens om stappen te doen om lot
Ik had zoo gaarne willen spreken, maar
uw minachting legde mij het zwijgen op. Zij
belette mij evenwel niet, u met hart en ziel
toegedaan te blijven, bereid u alle offer» te
oredgeu. Toen hebben er gebeurtenissen
plaats gehad, die gij BOeh ik konden belet
ten. Het land werd verscheurd door den bur
geroorlog, die alle» omverhaalde. Tegenover
gestelde mecniugeu bestreden elkaar met be-
Ireurenswaardige heftigheid. Uw vader en
uw vrienden waren in het eene kamp, ik....
U< >eken het.... in het andere. Te Parijs
Werd Jk bekend met dingen, waarvan gij in
Bretagne niets afwist. Gij begaaft u in ge-
Vaar, onwetend ttla gij waart omtrent de
uiaoht en de wreedheid tiwer vijanden. Ik was
Bretagne gegaan om u te waarschuwen,
teruir voorzichtigheid aan te manen en u
die gouden vau begaan van fouten,
tleewu vV^tige gevolgen na zich moesten
hoe/t n-,;?], bedoelingen zijn miskend, men
den' R. belasterd, beschuldigd u te verra-
becht b«t maar, gij zelf hebt geloof ge-
verdaohtmakingeu, aan dat
krenkend was voor mijn
vriendschap. Welnu, Rose, ik zal u mjju op
rechtheid bewijzen. Gij waart rijk en ik vind
u arm weer. De Revolutie, onverbiddelijk en
noodlottig voor sommigen, voor de besten
mieeeliien, die zij heeft gedood of tot ar
moede gebracht! heeft anderen verheven.
Het toeval, dat een groote rol in het leven
der mensehen speelt, is grillig en 6trooit
zijn gunsten her- en derwaarts uit, als zaad,
dat door den wind wordt meegevoerd en
som» in slechte aarde valt. Het heeft mij
'rijk gemaakt of althans op het pnnt ge
bracht het te worden. Een gelukkige specu
latie, in dezen tijd van troebelen, is vol
doende om hem tt verrijken, die daarvan op
de gedachte is gekomen. Mijn omstandighe
den zullen veranderen, zij zijn reed» veran
derd,
In zjjn stem trilde een gevoelige snaar en
'zijn toon werd hartstochtelijk, toen hij
Voortging:
Deze vriendschap, die gij hebt versmaad
en onder de voeten vertreden met een min
achting, die haar had, moeten verwoesten,
is inniger en dieper dan ooit Ik hied u hftar
aan, terwijl ik u smeek haar te aanvaarden.'
Hij stak bedeesd een hand naar haar uit.
Zij week een sdhrede terug.
Dokter Nollan was een man van dc we
reld, die alle» genoot wat het leven hem
bieden kon.
Hij bezocht getrouw de schouwburgen eu
ging om mot tooueelspelers en -speelstere.
Hun kunst had bij afgekeken en hij kon
'die, zoo noodig, niet succes toepassen,
Zijn» oude vader had zelf» ziin artistieke
opleiding vrij duur betaald.
Een bitter lachje plooide ziju lippen.
Met meesterlijk gespeelde droefgeestigheid
bernum hij:
Ik zou uw afkeer niet knnneu uitwi»-
tioken. Het ongeluk maakt onrechtvaardig en
dab wat u getroffen heeft, is zoo groot, «lat
het langen tijd een onnitwieohbaren indruk
bij u moet achterlaten. Toch zal ik piet
'ongeduldig worden,
Ik zal wachten om u oyer mijn gevoe
lens te spreken:
Hij zweeg,
Het meisje had, om zoo te zeggen, gezien
'dat het woord liefde gereed was om vau
ïijn lippen te komen en haai- groote, som
bere oogen schoten vonken,
De dokter kromp ineen en ging met gela-
tendheid voort:
Uw ziel ie zieker dan ik veronderstelde,
ik zal baar den tijd laten om tot kalmte to
komen. Sta mii toe u te vragen! wat gij
doen zult,
Ik weet het niet.
Ge hebt al eeniige stappen gedaan, se
dert ge l'Abbaye. hebt verlaten,
Wie heeft u dat.gezegd,?
Een vrouw, die levendig belang In u stolt.
Mijn kam er ver hu u reter
Ja, Ik heb e,enige oogeniblikken m/et baar
gesproken. Zij tracht u een positie te ver
schaffen.
Zeg maar een betrekking of wTerk, waar
van ik zal kunnen leven, al ie het ook el
lendig.
IIe! ie mij wreed te weten, dat gü tot
die noodzakelijlklieid zijt gebracht.
Ik zal haar ondergaan. De gratie, die
men mij geschonken heeft, wa» gestrenger,
dan een vonnis zou geweest zijn. Ik zou moe
dig zijn gestorven met hen, die ik liefhad..
In de ellendigste hut van Bretagne zon ik
minder lijden dan in deze stad. die ik niet
verlaten mag. Daar zou ik tenminste de lucht,
van mijn vaderland inademen. Hier zal ik
mijn noodlot ondergaan, tot op den dag, dat
God, die mij het leven gaf, het mii ook weer
ontnemen zaL Vaarwel, mijnheer Nollan,
wellicht zien wij elkaar nimmer weer,
Toch wel,
Waartoe?
Hij naderde haar met een zoo snelle bewe
en» liefhebbende vrouw naar !baar eigei
goeddunken kon kneden. Gij hadt van mij
kunnen maken wat gij wildet. Sinds den tijd
dat ik u heb zien opgroeien, heb ik tot mij-
zelve gezegd, dat het mijn zaligheid zou zijn
dc eer te verdienen, uw bestaan aan bet mijne
te mogen verbinden.
Parijs verschrikte mij met de gevoelens
van eerzucht en het verlangen naar fortuin,
dat het opwekt; met do behoefte aan geld,
die het schept; met de lusten vau weelde ec
allerlei hartstochten, die het in de zielen
stort en die er opschieten al» het zaad iu
vruchtbare aarde. Wanneer ik naar Lam-
balle terugkeerde, dan wa» het in de hoop
u te veroveren, u minder hooghartig te zul<
len vinden, u te overtuigen van mijn Itefdc,
die gij niet wildet begrijpen en u te ver.
murwen met bekentenissen, die evenwel nw
koele bejegening in mijn keel terugdrong.
Gij kunt niet weten, welk een woede en
teleuretelling gij in mij opwekte; welke
ging, dat zij den tijd niet bad hem te ont-'wraakplannen er kookten in miin hoofd, als
wijken. Zijn geduld scheen ten einde. j ik weer alleen was in mijn woning aan de
Hij had zich met geweld van een harer rue Saint-HonoTé, meegesleept in den maal-
handen meester gemaakt, die hij drukte, als-stroom eener wereld, die ik haatte en die mij
of hij ze wilde breken. zou moeten verpletteren, en mii weer over-
Toen trok hij haar tot zich en met zijn gevend aan de Revolutie, die zooveel fami-
gelaat bijna tegen het hare, zeide hü tot haar liën verwoest. Gij hadt mijn goede engel kuu-
op een toon, waarin men ook toorn en be- ncn zijn, mij kunnen beheerschen en mii naar
dreigingen kon opmerken: uw wil schikken; mij kunnen ^terughouden
Rose, gij hebt mij altijd verfoeid. In nw in Bretagne. ons land, waar wii zoo rustig
handen zou ik zacht geweest ziin al» wa», dat en gelukkig hadden kunnen ziju en zoo vee