DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
i
bInnënland
eerste blad
s'l 1" °°,rl°fTiu i«
T ennisschoenen
P. W. TWtEHUIJZtrt,
Kindephuisvesi 29«3l-339 Haarlem
nummer bestaat uit
twee bladen
b DE OORLOG
TELEGRAMMEN
DINSDAG 6 APHIL ISIS
40ste Jaargang No. 87(4
Bureaux van Redactie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer I426a
Het Cosigres der
S. 0.' A. P.
KORTE BERICHTEN f
in verschillende prijzen en kwaliteiten
BAftTELJtlfilSSTR- AT 27
Haariemsche Alledagjes. "0.
Het partijcongres der
S. D. A. P.
HEBVE HMRLEIKCHE COMMiï
ABONNEMENTSPRIJS»
Per 8 maanden voor Haarlem 71.35
Voor de plaatsen, waar een agent Is gevestigd (kom der gem.) - 135
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post - 1.80
Afzonderlijke nummers 0.03
PRIJS DER ADVERTENTIëNi
Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 et
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct. per regel. Buitenl. 20 ct.
Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ct (A contant).
£®ENDA. 7 APRIL.
St, Bavo R- K. Volksbond
r Steuncomité van 7A—9 uur. Bestuur
H>ografen. Vergadering Kleermakers.
Vinoentiua-bibliotheek N. Groen.
V,rkt geopend van 7 A9 uur.
.jg isschoppelijk Museum Janastraat
u geopend eiken dag van 105 uur tegen
aüng van 25 centa. Uitgezonderd Zater-
80 R- K. feestdagen.
D V ERVEEN Hotel van Ouds het Raad-
buis g UUi. Weldadigbeidsconcert.
AVP1 ji.Q0p ilet ..oorlogscongrea" der S. D.
kon a'i zooais ieder verstandig mensch
E,. •001s'pt i11 dat bet gaan zou.
,.1'? zwaar geredeneerd en lang, de ge-
tr, ,slrQlIS er partij beeft weer een ora-
ïiwifu kl'acht©tuk geleverd, er is weder-
jWtech „donderend" geapplaudiaeerd, en
en siotte is met een goede meerderheid, on-
yoer 5 tegen '2, de houding van Troelstra
«oedgekeurd.
j. Troelstra overwinnaar: kón bet anders?
keeren afgevaardigden van Wijmbritse-
SSr®1- u1' 11Kockengeu' van Rolde of van
"Mfcul hebben immers ten slotte te stem-
eu Troetetra kent zijn luid j es!
aA aai' 16 alléén maar de buitenkant
u°i; dingen.
[lozoTrJt1 V° beteek enis zit dieper.
ciaal-deTn^crall1"' f4 d? meei^erheid der T
W* ei1 de starre theorie van do
Seli '!l,D!UK>nule" practisch al beeft wegge-
]a jPL. v°or de warme practijk van vader.
duti16 eu nationale gevoelens, en
hei b ^ro°i;e tacticus Troelstra dit begre-
Tftv-i eu ernaar do bakens beeft verzet,
al» tvÜ de mindere leiders, als Hendels,
her, j/6' ale Vliegen, als Sannes, als Kui-
Q,, theorie blijven hooghouden,
roem 1Üeu 11 u in «Het Volk» nog aal durven
011 Op de „eenheid" der partij? Och,
arJ>m niet?
t-hiper heeft 't immers gezegd: „wij loo-
Pej' er tóch niet uit!"
Doch ook die eenheid is.... uiterlijk schijn.
innerlijk bestaat ze niet, en het socialisme
?®eft dan ook juist dadrdoor bewezen, dat
.et onbekwaam eu onmachtig is om in de
Men dat het hoogste wat het volk bezit
,P het spel staat, de grondregelen van zijn
*r toe te passen!
aau eep Partij met zulke grond
de n8'eu> aan zulke leiders, de belangen
s volks toevertrouwd willen?
OVERZICHT.
oorlo ÜUitseh.e zijd6 komt het bericht, dat de
8 zou uitgebroken zijn tusisdben China
611 Japan.
Maarhet lijkt wel dat hier de weusdh
v' V0def is der gedachte. Er is geenerlei be-
Gging van gekomen, en bet zal dan ook
„f>k minstens genomen voorbarig zijn,
■net den d'j^ do toöstand in het verre Oosten
de regeerimgdve'8enJer: de mededeeling', dat
5en meerderheid***1 Japanschc ^''/urent
oorlog heeft, ig aa 122 stemmen voor den
O,,, evenwel niet geschikt
"m de gedaante aan >,„i
te °houd van den vrede
versterken!
or purende •la®chdagen. Men heeft
rust gehad als mea ten mhiöte af
het S11 °P T eommumclué's.
Duitl u eSten> d-W-Z' m Ilaanderen, zijn de
WblÜkbaar m het voordeel: bet
'kort- C ranscbe bericht is daarover erg
•held' teiWpl Jo Duitsdhers Zaterdagavond
kant<i0U dat 20 Driegrachten, aan den o ver
bom Van 'lcn Yser' hij Dixmuiden. hadden ge-
oVc.'11' 'at vru®htelo03 beproefd is te her-
dean Merkwaardig genoeg,
Ct terreinw7t daa- ter piaatse, terwijl
8l<3iiscn °8 TVeel door allerlei
„„^correspondenten gesproken Werd va)1
«er '«tocht" der Duitscbea-s uuu d(JU
'deren., «eeweldige nederlaag" in Viaan.
Woensdag °P de Amsteidamsehe Beurs
De Ooft ala een vuurtje rondging!
de R °'ubkers zitten er iceliiker voor.
be)egei.: USfen Drzemysl hebben, worden de
fcatheu f!;roferu dier pIaata "t de K«r-
**cht xeo-t |rU' b ,en bel Dosieurijikiseh be-
We zullen hier moeten afwachten,
i-er zee is te vermelden de torpedeering
- n ®en kngelseb sohip bij Guernsey, en van
11 Russisch zeilschip bij Wigtht. Verder de
ondergang van de Medidjich, een oud
Turksch oorlogsschip van 1903, slechts 3200
'ton metend.
Intusschen hebben de Turken hier zoo héél
veel te verliezen, en nu de strijd bij de zee
engte tot nog toe niet veel succes te boeken
gaf voor de bondgenooten, is zelfs het loo-
peu van een Turksdh schip op een Russische
mijn een feit, dat helpt den moed erin te
'houden.
Schieten op trawlers. Naar aanleiding van
de torpedeering van drie Engelst'he trawlers
door een Duitschen onderzeeër heeft een Sehe-
veningsche Leeder aan do „N. Ot.' medege
deeld, dat de schipper van „Sch. 426" in ;tieit
begin der week drie Engelsche trawlers heeft
gezien die niet alleen niet vissohende yaren,
maar ook geen visscherij-goederen aan" boord
hadden en die, schrijft onze zegsman, „dus
blijkbaar voor .oorlogsdoeleind.n waren uitge
zonden gezien de plek waar verleden week de
drie trawlers in den grond zijn -geboord door
een Diuitsche duikboot is het waarschijnlijk
dat dit dezelfde schepen waren.
De Titel Friedricli. Te New York loopen
tot dusver niet bevestigde geruchten dat
do Duitsche hulpkruiser „Eitel Friedrich" Zon
dagochtend om 10 uur uit Newport-News is
vertrokken. Het oogenbltik was gunstig voor
een poging om aan de waakzaamheid van de
Engelsche kruisers, die voor de haven lagen,
to ontkomen, daar deze wegens eeoi hevigen
(•sneeuwstorm en hooge zeeën verder uit d<j
kust waren gestoomd.
Dat men to New-York geloof slaat aan het
gerucht, blijkt uit bet feit dat de Lusltiania,
van de Ounard lijn, zijn vertrek heel't. uit
gesteld.
Volgens den New-Yorksohen correspondent
van. de „Daily Ohronicle" maken thans alle
stoomschepen van de Norddeutsche Lloyd en
do Hamburg-Amerika lijn (met uitzondering
van de Vaterland) aanstalten.om uit te varen.
Zij laden kolen er» „groot3 kisten," die, naar
de correspondent meent, wel eens oriderdeelen
van kanonnen kunnen bevatten. Als het hen
lukt, zullen 2ö groote schepen den Engcl-
schen zeehandel kunnen gaan bestoken, waar
schuwt hij.
Diefstal te Antwerpen. Donderdagmorgen
werd ©en belangrijke diefstal ontdekt op de
bureelen van het stadhuis te Antwerpen. Door
inbraak heeft men zich meester weten to
maken van f 27.000, bestemd voor de militie
vergoeding.
De burgemeester en de heer Despzour, chef-
de-bureau, hebben de zaak te onderzoeken.
Von der Goltz Pasja. Veldmaarschalk Yon
der Goltz Pasja is uit Berlijn te iWeeuen aan
gekomen en reisde vender naar Konstantino-
pel.
Een St, Petersburgscke Köpenickiade. -
St. Petersburg spreekt over de vermetele
handelwijze van een jong meisje van 16
jaar, die zich Yelina Romanof noemt.
Gekleed in verpleegsterskostuum kwam
het meisje dat een treffende gelijkenis ver
toont met een van de dochters van den
Gzaar aan het spoorwegstation te (Tsarkoje
Selo aan in een gewone coupé. Zij werd
voorafgegaan door twee vriendinnen, die den
conducteur hadden gevraagd de etation-auto-
riteiten mede te deelen, dat de dochter van
den Czaar spoedig zou arriveeren.
De stationschef, zegt de Petersburgscho
correspondent van „The Central News", zag
het meisje bescheiden zitten op een bank op
het perron, wachtende op den trein naar
Gatchina. Hij groette en bood aan, een "bij-
zonderen trein voor to laten komen.
Toen de trein het station binnenstoomde,
koos de chef een coupé uit. waarin een
luitenant-generaal reisde. De officier bood
aan het kompartiment te verlaten, maar het
meisje had er geen bezwaar tegen in zijn
gezelschap te reizen.
.De stationschef telegraplieerdc naar Gat-
dhina, dat de dochter van den Czaar spoe
dig daar aan zou komen. Het meisje werd
aan liet station door officieele personen be
groet, die het gebruik van de Keizerlijke
wachtkamer en het hofrijtuig aanboden.
In het hospitaal te Gatchina werd zij door
het bestuur plechtig ontvangen. Zij inspec-
i eerde de zalen, onderhield zich met de ge
wonden en vroeg hot bestuur haar het geld
af te dragen, dat voor het Fonds van de
Groot-Hertogin was verzameld. Zij werd uit-
genoodigd de thee te gebruiken.
Maar op dat oqgenblik arriveerde graaf
MordvinolX, clo attaché van den Czaar. Hij
doorzag de geheele komedie. Op zijn bewe
ring, dat zjj de Groot-Hertogin niet was,
barstte het meisje in lachen uit, maar scheen
allerminst in de war gebracht. Zij keerde
naar. Petrogrado terug in een 3e kl. wagon
en werd vier uur lang nauwkeurig onder
vraagd door den chef van de geheime .po
litie waarna zij aan haar vader werd terug
gegeven.
Latei is zij weer wegge loopen en de po-
lit ie zoekt ilclAl tiu. Zij is de docliter v&n
een fruithandelaar. Een poosje geleden nad
zij een ongelukkige liefdesgeschiedenis met
een politiebeambte, waarom zij haar woning
verliet.
t d®11 drank. In liet Fransche mili-
lüo-d om 8&eb'^1 is eeu verbod uitgevaar-
ren ari mn rnf11 dra"k zoowel aan militai-
len ais aan burgers, te verkoopen.
Misbruik van het Boode Kruis. Engelsche
bladen berichten dat het Leger des Heils
auto's op het oorlogsveld brengt, die dienen
als veldkeukens en om de soep voor de sol
daten gereed te maken. Tevens is er een
inrichting aan om te prediken. Volgens de
Engelsch couranten zgtf zijn deze wagens
met het Boode Kruis geteekend, en van
Duitsche zijde wordt dan ook geconstateerd
dat dus de Britten dan het teeken van het
Boode Kruis tot bescherming van hun mili
taire inrichtingen misbruiken. Het is onnoo-
dig .erop te wijzen -zegt een officieel
Duitsch telegram dat de uitrusting van
veldkeukens met een inrichting van geeste
lijken aard niet ongedaan maaktt, dat hier
wederom van- Britsche zijde liet volkenrecht
wordt geschonden.
DE „MEDJIDIEH" GEZONKEN.
KONSTANTINOPEL, 4 April. Het Turk-
sehe hoofdkwartier deelt mede:
Onze vloot bracht gisteren bfj Odessa twee
Russische schepen tot zinken n.l. de „Provi
dent" (groot 2000 ton) en de „Vastoechnaja"
(groot 1500 ton). De bemanning werd gevan
gen gemaakt. Gedurende dit bedrijf naderde
de kruiser „Hedjidieh" bij de vervolging van
Russische mijnenvegers in de buurt der vesting
Otsjatoff den Russischen oever, liep op een
drijvende mijn en zonk. De bemanning werd
door lurksche schepen^ die zich in de buurt
bevonden, gered. Do matrozen der „Miedjidieh"
gedroegen zich op zeer loffelijke wijze. Voor
dat het schip zonk, werden de sluitstukken van
de kanonnen genomen, de kruiser zelf getorpe
deerd, om te verhinderen, dat de Bussen die
weder vlot. zouden maken.
Een mijnenveger der geallieerden, die ter
hoogte van Koem Kaleh de Dardanelle'n poogde
te naderen, werd door projectielen uit Turk
sch© batterijen getroffen en tot zinken gebracht.
Anders geschiedde noch aan de Dardanellen,
noch aan de overige fronten iets van betee-
kenis.
OORLOG TUSSOHEN CHINA EN JAPAN?
BERLIJN, 4 April. De bladen melden,, vol
gens Wolff's bureau dat de oorlog tusschen
China en Japan uitgebroken is.
DUITSCH LEGERBERICHT.
BERLIJN, 5 April. (Officieel.) Hot groote
hoofdkwartier meldt hedenochtend: De Belgen
hebben beproefd naar het dorp Driegrachten,
dat sedert 8 dezer op enkele huizen aan den
noordelijken rand na, in hot bezit der Duit-
schers is, versterkingen over te brengen; zjj
werden echter door het artillerievuur der
Duitschers teruggedreven.
Eveneens verhinderd© het artillerievuur der
Duitschers aanvalspogingen der Franschen in
de Argonnen.
Sterkere aanvallen der Franschen op de voor
uitgeschoven stellingen der Duitschers ten
Westen van Bourreuilles (ten Z. van Varennes)
gingen te niet bij de versperringen der Duit
schers.
Fransche infanterieaanvallen ten W. van
Pont a Mousson liepen op niets uit. Daaren
tegen bracht het doen springen van mijnen der
Duitschers terreinwinst in het Bois le Prêtre.
FRANSCHE COMMUNIQUé's.
PARIJS, 5 April. Het middagcommuniqué
meldt: Het is een kalme dag geweest aan het
front, behalve in Woevre, waar de Franschen
voortgaan met successen te behalen. Zij hebben
het dorp Regnieville genomen op 2 A K.M. ten
W. van Freyenhaye.
PARIJS, 6 April. Het avondconimuniqué
meldt: Regen en mist heerschen over het ge
heele front. De Franschen namen drie rijen
loopgraven in het Bois Ailly ten Z.O. van St.
Miliiel en wonnen ook voet in de Duitsche veld-
schansen ten Noordoosten van Régniéville.
IN POLEN.
BERLIJN, 5 April. (Officieel.) Het groote
hoofdkwartier meldt hedenochtend:
Een aanval der Russen werd bij Mariampol
onder zware verliezen voor dezen afgeslagen.
Anders valt niets te vermelden.
DE STRIJD IN DE KARPATHEN.
WEENEN, 5 April. Officieel wordt gemeld:
In de Karpathen wordt in het Labortsadal en
aan het aan beide zijden daarbij aansluitend
gebied verder hevig gestreden. Aan alle andere
fronten hadden op enkele plaatsen artillerie-
gevechten plaats.
Overigens heerseht er ru3t.
Bij Djibusame, ten Oosten van Zalezizyk be
proefden sterke Russische troepen zuidelijk
van den oever van de Dnjestr, vasten voet te
krijgen. Zij werden na een gevecht van eenigo
uren teriiggieworpen.
Veertienhonderd man werden gevangengeno
men en zeven machinegeweren buitgemaakt.
RUSSISCH COMMUNIQÜé.
ST. PETERSBURG, 5 April. Het hoofd
kwartier van den Generalissimus meldt: In den
loop van den 2en dezer hebben de Russen een
belangrijk voordeel behaald in de sektor ten
Noorden van Bartfeld en in de streek tusschen
Mezolaborez en Lutawiska. In den loop van don
2en namen (lie Russen op het front der Kar
pathen meer dan 2100 soldaten gevangen met
drie kanonnen en drie mitrailleurs.
In de buurt van Zaleszitren beproefden de
Oostenrijkers een offensief, maar al hun aan
vallen mislukten geheel. Hier werden 2 offi
cieren met ongeveer 100 soldaten gevangenge
nomen.
In de buurt van Chotinie hebben de Oosten
rijkers, na een ernstige nederlaag, hun den 30en
Maart door de Russische cavalerie toegebracht,
die te voet een onweerstaanbaren aanval deed
op een Oostenrijksche infanterie-afdeeling het
Russische grondgebied verlaten en zich achter
hun grens teruggetrokken, waar zij zich ver
sterken.
In dit gevecht op 30 Maart heeft de Rus
sische cavalerie een buitengewone dapperheid
getoond. Zij viel te voet de Oostenrijksche in-
fanterie-stellingen aau met bajonet, sabel en
lans gewapend.
EEN AMERIKAANSCHE NOTA AAN
ENGELAND.
LONDEN, 5 April, 't Londensche Persbureau
publiceert een Amerikaansehe nota met betrek
king tot de Britsche maatregelen ter zee tot
voorkoming van den handel met Duitsehlaud.
De nota wijst erop, dat de Britsche blokkade
indien zij juist is uiteengezet in de Britsche
Order in Council een nieuw karakter draagt,
dat zij den vrijen toegang belemmert tot vele
onzijdige havens, tot welker blokkade het Brit
sche Rijk geen wettig recht heeft. Dit is een
duidelijke aanval op de souvereine rechten van
de volkeren, welker schepen worden benadeeld.
Terwijl do Amerikaansehe regeering erkent,
dat groote veranderingen plaats hadden in den
toestand van de oorlogvoering ter zee, slaat zij
daarom voor dat het gemakkelijk uitvoerbaar
zou zijn vrijen toegang en uitgang door het
versperde gedeelte te openen voor alle wettig
verkeer met onzijdige havens.
De nota zegt verder, dat zelfs indien de vij
anden van het Britsche Rijk de beginselen ter
zijde stellen, die voor de beschaafde oorlogvoe
ring werden bekrachtigd, de Vereenigdo Staten
de beginselen moeten in herinnering brengen,
waaraan bet Britsche Rijk zich tot nu toe
nauwgezet heeft gehouden, Z(j kan "niet veron
derstellen, dat 't Britsche Rijk een smet wenscht
te werpen op zijn daden.
Na op deze wijze het Amerikaansehe stand
punt omtrent den rechtskant van de zaak to
hebben verklaard, spreekt de nota haar vol
doening uit over de verzekeringen van de
Britsche regeering omtrent de wijze, waarop
de blokkade zal worden uitgeoefend en spreekt
zij de verwachting uit, dat bij de feitelijke toe
passing van de Britsche Order in Council de
maatregelen, die als zij streng werden, toege
past, de rechten der onzijdigen zouden schen
den, op gepaste manier zullen worden gewijzigd,
zoodat Amerikaansehe koopvaardijschepen die
naar of van onzijdige havens komen, niet zullen
worden lastig gevallen, tenzij zij contrabande
bii zich hebben of goederen bestemd voor of
komende van havens in het betrokken oorlogs
gebied.
Tenslotte spreekt de nota de verwachting uit,
dat het Britsche rijk volkomen vergoeding zal
geven voor iedere daad waarbij rechten van on
zijdigen worden geschonden, indien zulk een
daad zou geschieden.
DE U-OORLOG.
LONDEN, 5 April. De Engelsche stoomboot
„Olvine" is getorpedeerd tusschen Guernsey en
Galais. De bemanning werd gered.
TELEFOON 1770.
DE K. S. A.
Hedenavond (niet Woensdagavond,
zooals Zaterdag door eeu vergissing in ons
blad werd gemeld) houdt de Katholieke So
ciale Actie, Comité Haarlem en ometreten,
een vergadering.
Dat mag aau den balk.
Want de K. S. A. to dezer stede heeft in
de laatste maanden niet veel van zich laten
hooren.
Nu had dat zijn reden en 's is wel te begrij
pen: immers allo sociale leven lag stil, eu
het Comité der K. S. A. dat de kern is van
het sociale leven, maar óók de resultante
van de krachten die in de sociale actie wer
ken, ondervond daarvan den weerslag.
Doch nu langzaam aan weer normale ver
houdingen terugkeereii op sociaal gebied
wat de werking der organisaties betreft,
spreekt het vanzelf dat do K. S. A. weer
opleeft.
En dat des te meer, omdat er werk aan
den winkel komt op verschillend gebied,
zooals op de vergadering van hedenavond
zal blijken.
Voorts is het feit dat de heer J. H. Visser,
die een aantal jaren met zoo groote toewij
ding en ijver, met zoo groote energie en be
kwaamheid de functie van voorzitter heeft
vervuld, zijn ambt heeft neergelegd, eeu re
den te meer om de vergadering van heden
avond belangwekkend te maken: presidents
verkiezing is immers iets van belaekenis!
Wij gelooven dan ook in het belang der
Roomse he zaak te spreken voor onz© stad en
omgeving, als wy den afgevaardigden der
verschillende katholieke vereenigingen te
dezer stede en den toegevoegden leden van
het Comité dringend op het hart binden, de-
zén avond op de vergadering aanwezig te
zijn!
Het Russische zeilschip „Hermes," op weg
naar Mexico, werd getorpedeerd ter hoogte van
het eiland Wight. De equipage is gered.
NOG EEN!
LONDEN, 5 April. De Engelsche kolenboot
„City of Bremen" is bij Landsend getorpedeerd
en gezonken. Viêf man zijn verdronken.
DE BESTRIJDING VAN DRANKMISBRUIK
IN ENGELAND.
LONDEN, 5 April. Officieel wordt medege
deeld: Geen wiin, spiritualiën of bier zullen in
het vervolg in het koninklijk huishouden wor
den gebruikt.
Te Arnhem is het 21e partijeongreb 3er
S. D. A. P. gehouden, waar gehandeld zou
worden over de meeni 11 gsversclbil 1 en in de
partij ten aanzien van de partijleiding in ver
band met de huidige crisis eu het militai
risme. Eeu onderwerp, dat reeds van te vo
ren door mr. Troelstra met een lijvig vlug
schrift was ingeleid en waarover iu «Het
tf --v
1)E NIEUWE, HEDEN INGEWIJDE ST. TEERESIASCHOOL AAN DEN
KLEINEN HOUTWEG, ALHIER.