DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Si
Kinderhuisvest 29-3l"@3| Haarlem
Aan onze weekabonnés
EERSTE BLAD
DE OORLOG
TELEGRAMMEN
T oorop s 1 enioonsieüing,
%niebe9cn8PmeP8
P. W. TWtLHUlJSEfi,
Van hedenmorgen*
VRIJDAG 30 APRIL IBIS
40st« JaargaHH Ra. S735
ABONNEMENTSPRIJS»
Per 8 maanden voor Laarlem 71 *3
Voor de plaatsen, waar eon agent !s gevestigd (kom oer gem.) - 1.85
Voor de overige plaatsen In Nederland franco per post 1-80
Afzonderlijke nummers 03
Bureaux van Redactie en Administratie
Interoommunaal Telefoonnummer 1488.
DIT NUMMLh ucöAAAT UIT
TWEE BLADEN
f tinevriijke
concurrentie.
Mr. Aalberse heeft zijn jarenlangen strijd
tegen de oneerlijke mededinging ten behoeve van
den eerlijken winkel- en handelsstand met een
volledig succes gisteren bekroond gezien.
De Tweede Kamer heeft het wetsontwerp,
Waartoe hij het initiatief genomen heeft na 't om
moedeloos te worden fiasco van zooveel eerdere
ministersplannen, met groote meerderheid aan
genomen en dat is de eerste en ook voornaamste
stap naar de wettelijke regeling welke Mr. Aal
berse van 1902 af ia woord en geschrift zoo
meesterlijk heeft voorgestaan.
Op voortreffelijke wijs, zijn onderwerp vol
komen meester, heeft de wakkere katholieke
afgevaardigde de verdediging in de Kamer
gevoerd, en dat de overgroote meerderheid hem
bijviel is niet alleen een persoonlijke overwin
ning voor den katholieken middenstandskam
pioen, het is óók een groote victorie voor de
juistheid der denkbeelden die Mr. Aalberse op
dit gebied steeds heeft voorgestaan tegenover de
liberale economen die in gespecialiseerde straf
wetartikelen en daarnevens in de burgerlijke
actie het meeste heil zagen ter bestrijding van
oneerlijke handelspractijkenomdat ze de
„persoonlijke vrijheid" zoo hoog mogelijk wilden
houden.
Met deze dubbele overwinning, èn voor zijn
persoon èn voor zijn denkbeelden, wenschen wij
den kampioen van den Nederlandschen Midden
stand van harte geluk.
De Nederlandsche Mlddenstaud-zèlf zal on
getwijfeld voortdurend dankbaar gedenken het
groote werk, dat Mr. Aalberse in het belang van
den eerlijken handel met zooveel succes heeft
weten tot stand te brengen.
Het is vrij "interessant, maar ook niet meer
dan dat! om te lezen de berichten der oorlog
geren den over al hun „vorderingen", hun „loop
graven-veroveringen" enhunne tegenspra-
I!
ken van wat de andere partij zegt, maar als
we ons niet vergissen, ligt het zwaartepunt van
den toestand van den wereldoorlog op het oogen-
blik niet aan de Dardanelles nóch bij Yperen,
nóch in Polen, nóch bij Verdun, maar.in
Rome 1
Zal Italië meedoen aan den oorlog. en
dhn natuurlijk, met brutale vernieling van alle
fatsoen en alle trouw, aan de zijde van Enge
land (dat immers op het oogenblik „de" oorlog
voerende machtspartij is), of zal Italië neu
traal blijven en aldus met het zwaard in de
hand, het evenwicht van Europa nog hand
haven?.
We staan in deze dagfcn volgens alle be
richten, zoowel uit Duitsche als uit Engelsche
bron voor de beslissing.
En het zal ons zeer verwonderen als deze
beslissing, hoe ze ook uitvalt, niet de kiem in
zich draagt van het einde van den gruwelijken
krijg....
Aan de Dardanellen is voorloopig nog aan
de Turken de zegepraal: de eerste aanvallen der
landende Engelsche en Fransche troepen zijn
zegerijk afgeslagen, en de Turksche berichten
laten geen twijfel toe: óók deze poging om de
beroemde zeestraat te forceeren, een poging die
naar men zegt door Churchill voornamelijk is
uitgedacht, is voorloopig mislukt.
De Engelschen zwijgen, de Franschen zijn
ontstemd, waartoe het verlies van een der groot
ste schepen van de Frausche vloot natuurlijk het
zijne doet.
In Vlaanderen is de toestand weer stationnair
gewordenal de winst van zooveel offers eu bloed
bestaat in een kleine verlegging van het Duitsche
front naar Vperen toe, dat nu helaas!
volkomen een ruïne moet wezen.
Berichten uit Vlissingen maken melding vau
vreeselijk kanongebulder op zee: een zeeslag?
Houdt dit betrekking met het sluiten der vaart
op Engeland?
AAN DE DARDANELLEN.
fpima seat
voorkomen het slijten Oer *euson,
BARTELJUKISsl hmAT 27
TELEFOON 1770.
fu
Haariemsche Alledag, es. no. ism.
F.
RUWE HMAEKCIIE COURAITT
PRIJS DEB ADVERTENTIëNi
Va" 3—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 et
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct per regel Buitent 20 ct
Dienstaanbiedingen 25 ot (fl regels), driemaal voor 50 et contant).
.Wij verzoeken den weekabonnés op de
^NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT" be
leefd maar dringend, het wekelijksche abonne
mentsgeld geregeld op den daarvoor bestem
den dag aan den bezorger te voldoen. Wan
neer men dit éen of meerdere dagen uitstelt,
berokkent men daardoor onzen agent veel last.
.Vooral ten platlelande, waar de bezorging
toch al niet weinig moeilijkheden, oplevert,
gelieve men hot onze agenten niet lastiger
te maken dan noodig is en het abonnements
geld steeds klaar te leggen.
DE ADMINISTRATIE.
AGENDA. 1 MEI.
Gebouw S L Bavo R. EL V olksbona
Spaarbank. Inschrijving Bakkerij.
Spaarbank St. Nicolaas. Winterprovisie.
Proveniershuis Groots Houtstraat
Consultatiebureau voor drankzuchtigen
Van 78 uur voor vrouwen, van 89 uur
voor mannen.
OVERZICHT.
Do lurken geven do volgende) bizonderheden
over de mislukking der eerste landingen van
de bondgenoot enen deu Mtryd dio da
Volgd is. Ofschoon nóg geen Minderheden over
do gevechten Óp GaHipoli officieel bekend zija
gemaakt, kan men aan de hand van de tot dus
ver ingekomen berichten en uit het overzicht
in de Tauin een algemeen denkbeeld krijgen
van den strijd, die op de landing der Engel
sche en Fransche troepen is gevolgd, en die
zich aan het uiterste Z. W.-deel van de land
tong hebben afgespeeld. Het doel der landing
was, de forten op den Europeeschen oever in
den rug aan to vallen.
Behalvo de op de Aziatische kust bij Kocm
Kale gelande troepen, die gemakkelijk ziju te
ruggedreven) werden de troepen aan den mond
van het riviertje Segin Dere, dat langs het
uiterste punt van Oallipoli stroomt en toil noor
den van Sedil Bahr in zee uitmondt, ontscheept;
vorder bij het voorgebergte van Teke Boemoe,
eveneens ten N. W. van Sedil Balir, en bij Sari
Tepe, dat iets noorderlijker ligt, en ten slotle
bij Kaba Tepe, nog verder naar hel noorden
achter Madytos.
ELet vijandelijke front strekte zich derhalve
van bij Sedil Balir tot Kaba Tepe uit; het cen
trum stond bij de Sigin Dere, de rechtervleugel
bij lek© Boomoe, de linkervleugel Mi Kaba
Tepe. Op den linkervleugel zijn de gerechten
uiterst hevig geweest, want Kaba Tepe, een
hoogte van 405 M., was oen gunstig© stelling
voor infanterie, die door op till er ie werd gedekt.
Nadat de Turksche troepen den 25en den
Engelsch-I ranschen rechtervleugel met do ba
jonet hadden teruggeworpen, waarbij zij won-
deren van dapperheid verrichten, konden zij den
v ij a id geheel uit de streek van Kaba Tepe te
rugdringen.
Men hoopt derhalve dat de stellingen van
Sari Tepe geen weerstand meer zullen kunnen
bieden. In allerlei aanvullende berichten over
do gebeurtenissen aan de Dardanellen wordt de
dapperheid van de Turksohe officieren en sol
daten geprezen.
Zij hebben op Gallipaj£ on met name bij Kaba
lepe twee dagen en oen nacht aan óón stuk,
zonder eenige vermoeidheid te toonen, tegen de
steeds opnieuw aanrukkende vijanden gevoch
ten.
Ilij do eorsto gevechten bij Koern Ka lé bob
ben de Turksche troep6n geen enkel geweer
schot gelost en den vijand alleen met de bajo
net teruggeworpen. Tijdens do gevechten be
schoten 40 vijandelijke oorlogsschepen, waav-
onder de Russische kruiser Asbold, van tijd tot
tyJ Sedil Bahr cn Koem Ka]é Do Turksche
iorten beantwoordden, het, vuur met goed go-
volg, raehton twee torpedobooten on een
transportschip tot zinken. Fen zwaar bescha
digde kruiser moest, gelijk reeds gemeld, naar
Tenedos worden gesleept. Of dit een Fransch
°*Vwr 8ch>l> is, U nog onbekend.
e urken hebben een groot aantal geweren
cn zee^ veel munitie buit gemaakt.
1 e Parijs is bericht ontvangen, dat generaal
tlamilron, do opperbevelhebber, de schuld geeft
aan zijn vliegers, die over de sterk to vau de
turksche troepen aan weerszijden van de Dar
danellen onjuiste berichten hebben gegeven.
De ministerraad heeft te Parijs spoed -ver-
gaderd, en een geruststellend bulletin werd
daarna uitgegeven.
DUITBCH COMMüMQUé.
BERLIJN, 29 April. (Officieel.) Het groote
hoofdkwartier meldt hedenochtend: De Duit
sche stellingen op den Westelijken kanaaloever
teu Noorden van Yperlebuseh on bij Steenstras-
ten en Het Sas zijn sedert gisternamiddag on
ophoudelijk doch tevergeefs aangevallen. Aan
den Oostelijken oever van het kanaal mislukte
en T ransche aanval tegen den Duitsehen
rechtervleugel.
Leu door do Algerijnen en Engelschen gis-
toravond gemeenschappelijk ondernomen aanval
ten Noorden van Yperen werd afgeslagen; zij
leden zware verliezen.
Het aantal buitgemaakte kanonnen is thans
tot 63 gestegen.
Mijnontploffingen van do Verbondenen kwa
men voor aan den spoorweg van La Bassée naar
Bothune en in Champagne ten Noorden van Le
Mes nil, doch zonder gevolg.
By Le Mesnil weiden nachtelijke Fransche
aanvallen tegen de door de Duitschers gister
nacht veroverde stellingen onder sterke ver
liezen voor de Franschen afgeslagen. De hier
gemaakte Fransche gevangenen bevonden zich
in een jammerlijken toestaud. Zij sidderden van
angst, daar hun door officieren was ingepraat
dat zij die in Duitsche gevangenschap zouden
geraken, dadelijk werden neergeschoten.
Op de Maashoogten ten Zuid-Oosten van Ver
dun schoven do 1 "Ujcherê hun stellingen
(Kunstzaal Roos te Amsterdam).
Een stil, deftig zaaltje, na donkere kan-
torentrappen-ruiiate heel rustig doende, met
veel publiek, -t gedistingeerd-Amsterdam-
ttche.
Ge komt boven, gaat binnen, keert u rechts
én daar in Iket midden valt uw oog het
allereerst en vanzelf op het portret van
Haarlem's Bisschop. Velen onzer lezers ken
nen het uit de reproductie in de „Katholieke
illustratie".
De ietwat opdrachtig-roode gelaatskleur
Raat zonderling tegen den ateenrooden ach-
ergroud, en daaromheen weer het groen
8teekt heilig af tegen het paar» der in één
«leur met lijnen niet meer dan aangeduide
'guur. Voor een oogeniblik staat ge wat be-
euterd.... maar al kijkende ziet ge er dra
et bizondere vau: hier heeft de schilder
??®t een portret (d.i. immers bij Toorop al-
V" de kop, t intellectueel!) ook 'n impres-
willen geven. Hier heeft hij niet alleen
"hilderd Monseigneur Callieir de scher-
oogea vol ziel en al de eigenaardigheden
J d.ciit gelaat zijn er tot in de kleinste bij-
^ederheden maar óók den bisschop
V?,! --' d®u opi-ekopos, den „opziener'*
sdom' dle werkelijk het opzicht
WuY teek6nt de hl ik, de houding, de
lijk 'guur van den bisschop die hier waar-
Portret van zich ziet geeohil-
t)li "ite^luk e? beide....
fcetu., H oorop6^ groote kunst in zijn pon
en stof te kunnen uitdrukken,
eenige honderden meters naar voren en ver
sterkten die.
In de Vogezen is de toestand onveranderd.
FRANSCH OORLOGSBERICHT.
PARIJS, 29 April. Het officieele stafbericht
luidt: lu België zijn de Franschen, die zich op
het heroverde terrein sinds drie dagen hand
haafden, gezamenlijk met de Belgische troepen
noordwaarts voortgorukt langs den rechter
oever van het Yser-kanaal. De Fransehen na
men 150 krijgsgevangenen en veroverden twee
mitrailleuses.
In-de Champagne veroverden de Duitschers
op de Franschen in de buurt van Beau Ségour,
300 meters loopgraaf, waarvan de Franschen
de helft weer heroverden.
In Argonne, bij Marie Thérèse, werd een
Duitsche aanval beproefd, maar onmiddellijk
door het Fransche vuur giestuit.
Les Eparges is wel dooi de Duitschers bescho
ten, maar ze deden geen aanval. Desgelijks bij
Hartmannsweiier. De Duitschers richten op
den top een geweldig vuur, maar gingen niet
tot een bestorming over.
In den loop van 27 April wierpen Fransche
vliegers 32 bommen op het. station te Bollwil-
ler, 300 bommen op het station Chambly, waar
zij een munitiebewaarplaats in brand zetten.
Het station te Armaville en het spoorwegkruis
punt bij Chambly en Thiancourt werden des
nachts met bommen beworpen.
LEUGENS EN WAARHEID.
BERLIJN, 29 April. Uit het Duitsche groot
hoofdkwartier wordt gemeld:
Onze tegenstanders hielden zich in hun offi-
ciëele mededeelingen niet altijd streng aan do
waarheid. De onwaarheden nemen echter thans
van dag tot dag een grooteren omvang aan. Een
Havas-telegram van 27 dezer bijv. bevat o.a.
dezen zin: de Hartmannsweilerkopf, welke gis
termorgen genomen werd, werd in den loop van
den avond door ons heroverd en wij maakten
gevangenen.
Het communiqué van 11 uur 's avonds
meldde: Op den Hartmansweilerkopf gingen
wij tot het offensief over, nadat wij den top ge
nomen hadden, gingen wij 200 motor op de Oos
telijke helling vooruit.
Waarheid is, zoo zegt Wolff, dat de Hart-
mannsweilerkopf in den avond van 25 dezer
door ons veroverd is en sindsdien vast in onze
handen is. De Fransche aanvallen in deu avond
van den 26sten werden gemakkelijk afgeslagen.
Geen enkele werd ook maar tot aan onzo stellin
gen doorgevoerd, zoodat de Franschen. hoele-
uiaal geen gevangenen konden maken
Den 27sten deden de Franschen geen aan
vallen.
Hetzelfde Havas-telegram bevat verder den
zin: Aan het communiqué van gisteren is niets
toe te voegen.behalve dat de vooruitgang van
onze troepen ten Noorden vau Yperen voort-
(UU1'"' ?.ok ket Nagelsche leger avanceert
s eeds. y maakten talrijke gevangenen en ver
overden oorlogsmateriaal, bommenwerpers en
machine-geweren.
In onze mededeeling van 27 dezer is duide
lijk onze linie aangegeven, welke wy g-enomen
en versterkt hebben. Voor deze linie zijn alle
Fransche en Britsche tegenaanvallen mislukt.
Waarom melden onze, tegenstanders niet
hoever zij geavanceerd zijn?
Behalve bij het ontruimen van de stukgescho
ten huizen van Lizerne is geen enkele Duit
sche soldaat ook maar één pas geweken. Bij de
vrijwillige ontruiming van dit plaatsje zijn drie
stukgeschoten machine-geweren en eenige ge
wonden, die niet te transporteereu waren, in
en zoowel in lijn als in kleur kan hij dat,
als geen enkele meester het kan! Op deze
expositie ziet ge er de bewijzen weer van
tentoongesteld. Ziet maar de sprekende kop
van pater Raay makers, dien Toorop zoo goed
kent immers: hij is een geziene gast in het
atelier van de Barbarossastraat te Nijme
gen! En ziet ook het portret van Dr. Hen-
sen, dón Warmondschen geleerde; méér
nog de intieme portretten van dames en hoe
ren uit 1 oorop s omgeving of die zich door
hem lieten schilderen: er hangen er zoo vier
of vijf, maar 't mooist van al is de fijne pot-
loodteekening van mevrouw X met haar
dochtertje, zoo heerlijk-gevoelig en vol uit
drukking geteekend! Het oudere porti-et van
•pater Borromaeus de Greeve ia óók spre
kend vol ziel, maar beter nog is het nieuwe,
grofbelijnde en ook wat impreesionistisch-ge-
dane portret van Arthur v. Schendel, den bo
deenden literator, dat zou ik zeggen nu
méér nog de impressies die de schilder van
hem heeft, weergeeft, dan die wij z'n le-
zers van hem hebben. Wellicht, als ik het
j voorrecht had Van Sobendel persoonlijk te
kennen, dat dat me dit portret nog méér zou
I komen in het gevlei.
J Dit is echter zeker: van do geschilderde
portretten is dat van Monseigneur Callier
het indrukwekkendste, het origineelste, het
meest „kunst van den door God begenadig
den schilder, die met het penseel ziel en li
chaam weet weer te geven in één.,,.
Van de geteekende portretten in potlood
of krijt bevalt mij nog het beste van al dat
kleine schetsje van pastor Verriest, dat aan
den linkerwand, midden tusschen allerlei
ander werk. i6 opgehangen. Inderdaad: het
I,
VOOR EEN CONCERT.
Een aanbeveling voor een concert ondci
de „Alledagjes"?
Ja, voor ditmaal zij dat geoorloofd.
Wre doelen op het concert van Amster
dam's beroemd orkest, dat onder directie van
Willem Mengelberg op Vrijdag 7 Mei hier
ter stede zal worden gegeven.
Dat concert Ls iets héél bijzonders. Het
is een kunstuiting, die kunstgenot brengen
zal, maa'r die tevens daiirdoor wil medewer
ken, dat kunstgenot blijvend to doen zijn;
duidelijker gezegd: het orkest van het Con
certgebouw komt dit concert geven om
eigen bestaanswille, om daardoor do fond
sen te versterken yan het gebouw waar
aan het verbonden is en waarvan het don
weroldberoemd-geworden naam draagt...
De oorlog heeft ook de kunst bedreigd,
en de kunst poept nu de medewerking iij
van allo kunstzinnigen, voor haar behoud.
Ook in Haarlem zijn die velen, getuige
de Bach-ooncerten, de uitvoeringen van
Toonkunst, van de Christ. Oratoriumveree-
niging en zoovele andere.
Welnu, moge de oproep tot de muziek-
vrienden, nu Mengelberg en zijn orkest ten
eigen behoud hier zulk een prachtig kunst
genot ons willen geven, niet vruchteloos
zijn! De advertenties in dit blad hebben al
herhaaldelijk gezegd, dat bij .de firma Met
en Meylink nog kaarten voor dit concert
verkrijgbaar zijn, - mogen we spoedighoo<
ren, dat ze uitverkocht zijnl
'4
vijandelijk© handen gevallen. Bommenwerper»
werden niet verloren.
EEN ZEESLAG!
VLISSINGEN, 29 April. Onafgebroken
zwaar kanongebulder is hier hoorbaar uit da
richting van het lichtschip Noord-Hiuder Men
acht het hier waarschijnlyk dat ©en zeeslag aan
den gang ia.
DE LEON GAMBETTA.
PARIJS, 29 April. (Part. N. R. C.) Naar of-
ncieele schatting zijn met de Gambotta 600 op
varenden omgekomen, o.w. d© schout-bij-naclif
on fciju staf. Dq Temps" beva/t een bitter ge
stemd artikel over het verlies van het schip.
OOSTENRIJK EN ITALIË.
ZLLRICH, 30 Appril. (Part.) Da „Zurlchei
Morgenzeitung" meldt uit Rome: Da Ooston-
rijkscha gezant heeft gisteravond bij don minis
ter van binnenlandsche -zaken gedineerd. Do
onderhandelingen, tusschen Oostenrijk en Italië
staan voor een bevredigende afsluiting.
VIJF EEUWEN DER IIOHENZOLLERN
BERLIJN, 30 April. (Part.) Do bladen her
denken het jubileum van de vijf-eeuwen regee-
ringsduur vau de Hoheuzollerns op 30 April
1415, toen n.l. de burggraaf Friedrieh van
Neurnberg als burggraaf van Brandenburg
werd gekozen.
bekende portret d®°r Toorop iu „Van On
zen Tijd" van den pfstor vau Ingoyghem is
gereproduceerd, mag: meer „af" zijn, doch
dit geeft werkelijk den zuugcrigen zoon van
Gezelle iu' al z'n goedheid en intimiteit weer!
Jan Toorop is veelzijdig kunste
naar, zóó veelzjjó'g, dat ge u afvraagt,
wat nu eigenlijk zij" grootste talent is!
Ge ziet hier de bdceude „Apostelkoppen",
do breed-, p rachU g- gedane tronies vnn
Zeeuwscke boeren haast fotografische
juistheid van gei'ii"I)e'dhM<j en ruige lande
lijkheid, ge ziet bier 't heerlijke antopen-
dium voor het St. Francisoushuis te Amster
dam: „Het Laatste Avondmaal", dat in z'n
mystieke symboliek van teekening zeker een
der allermooiste stukken is vau deze ten-toon
stelling; ge ziet "r d° Portretten maar
ge ziet er ook de i" s t1 ppel- of streep manier
geschilderde zomertafereeltjes uit Zeeland,
waarvan die Zeeuwséhe boer in z'u volle
glorie van schaterend zonnelicht voor mij
nog mooier is da" dicht bij het bis^
schopsportret hang"11''0 laan-doorkijk. Ge
ziet er naast het bekende tafereel van het
oorlog-voelende Brugge, waarvan de oude
gevels biddend opzien naar het heilig huis
gezin, terwijl de lijdende Christusfiguur on
der spot en hoon, maar ook onder aanbidding
en eerbetoon het karakteristieke stadsbeeld
door-trekt (van deze^ teekening, die ik inder
daad pas-opg«zet in «meesters atelier mocht
zien, hangen hier nu ooff een paar schetsen
of kleine vóór-teekeningen), óók een schil
derij dat ge aan een. de rMarissen, beter mis
schien nog aan Breitner zoudt willen toeschrij
ven: een buitentooneeltje met 'n jongen in
broekhemdje, zóó heerlijk neergezet, dat al-
dat figuurtje al den meester kenmerkt! Dat
tooneeltje is wat grijs van kleur, héófo
maal geen Tooroppie, zei iemand naast me.
iPrecies, 't is wat anders dan Toorop's an
dere werk, maar wat bewijst het glorierijk
de veelzijdigheid van dezen meester, en wat
laat het óók in de diepte van dat wijkende
boschjo en in do waarheid van do paar fi
guren die erop staan, 't meesterschap zien
van Toorop in teekening en groepeering!
't Schilderij, hierbedoeld, staat apart, en
dat is goed gezien van den inrichter dezer
tentoonstelling, beter dan 't inlijsten van
(Mgi. Gallierb portret in een.... o gruwel:
conventioneel „gouden lijst", van dezelfde
soort als die deu spiegel van uw ihiuiskamer,
o vriendelijke lezer, héél netjes omgeeft!
Wie mag er toch ooit aan hebben gedacht,
om dit portret „in een verguld lijstje" te
zetten?
Enfin, Toorop'e kunst, vooral in deze om
geving van z'n eigen werk, gaat daarover
heen, en de breed® eikenhouten lijst om het
„Laatste Avondmaal" doet weer zooveel te
meer goed.
D'r zijn, in een soort vitrine, hier ook ten
toon gesteld de teekeningen, die Jan Toorop
heeft gemaakt bii en voor een bundel verzen
van mejuffrouw Miek Jansen, teekenin
gen die men niet ten volle kan appreciëeren
als men de versjes-zelf niet heeft gelezen.
Maar van deze teekeningen heeft me ééne
wel heel sterk getroffen: die waarop de
schilder met 'n paar strepen en streken, en
toch zoo duidelijk echt-natuurgetrouw, de
jonge dichteresse heeft geteekend! Ik ken
.Miek Jansen niet xnaac met tien, twaalf
vlugge streken leert Toorop mij haar ken
nen,en *t is alweer zoo als bij het portrot-
Callier, als bij de geteekende portretten van
pater Raaymakers on zooveel anderen die
hier zijn geëxposeerd: niet alleen, en ook niet
uitsluitend het physieko beeld heeft de schil
der geschetst, maar óók de psyche die htf
erin ziet!
Om te resumeeren: deze tentoonstelling is
een klaar bewijs van Toorop's geweldige uit
beeldingskunst zoowel met potlood en krijt
als met het palet.
Deze tentoonstelling is daarenboven een
heerlijk getuigenis van het eenvoudige, kin.
derlij'ke gelooven van den schilder, die ia
den Bisschop de hoogheid van het ambt ziet,
in zijn priesterportretten de iclealiseermg
van de hooge waardigheid, altijd uitbeeld^
die in zijn Apostelfiguren den eenvoud
van de arme visschers weet uit te drukken
mét het pieus en rein verlangen naar de
heilige Eucharistie, zooals in dat heer lij kg
paneel „Het Laatste Avondmaal"....
Daar zijn er, die in al deze werken vaa
Toorop wat „buitenissigs" vinden, ik kant
het begrijpen. Nu is trouwens de hedendaags
sche schilderkunst, die iets méér zeggen wit
dan louter uitbeelding, oek geen fotografie-
Maar laat, wie met verstand en goeden
wil, met edhit-Roomseh denken en voelen
zich weet, dan toeh nu eens gaan zien bil
Roos op 't Rokin.... er zijn er honderden,
die Toorop'e veelzijdige kunst nooit zoo goed
nader kunnen komen, dan door 't zien en b&«
studecren van deze wel heel unieke verzama.
ling.
