Rijwielbanden
IVOR
feuilleton
binnenland
Het gezantschap hij het
Vaticaan.
•«..•«jrafA!?"'
Goedkoopst adres
H. J. v. d. «HEER,
Schagchelstraat 7-9 li ij de Anegaig.
-
Dat is dus zoo iets
gereserveerdheid!
Van verzet zal dan ook wel geen sprake
zijn.
WOENSDAG 26 MEI {915
Min urfe,laEfi op gelukkig
1
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT TWII£LBifl0
Natuurlijk dat was wel niet anders te
1 >a wachten wordt liet regeeringsvooistel
nzï|k? de aanstelling van een tijdelijk ge-
'•«utschap bij het Vaticaan in de pers druk
■esproken, inode naar aanleiding van adres-
?.c"> d'e eenige van papenhaat en anticleriea-
ifcinc levende lichamen de wereld instuurden.
merkelijk is, dat de liberale pers van het
kleinzielig gedoe van organisaties als de
ca angel i-'ehe maatschappij en andere niets
v ei weten en a! die lovèumakertjos en sto-
kert jcs in zeker kleeding-stuk alleen laat staan,
'dj hen ten minste is besef van wat de
t?®ertng niet liaav voorstel beoogt, terwijl
«(-r kvangelischeii lmeren reeds de schrik
0-11 r,1 a.rt sl,()r'ö' ronder dat zij het voorstel
pet Hadden Kunnen lezen of zich den tijd
hadden gegund om het eens goed te ovorwe-
^ui. Reeds de moorden „Paus" en „vertegen-
wuoiuiger deden hen de nachtmerrie krijgen!
Niet het landsbelang maar haat .was bij 'die
noiet. do drijfveer. Anders is naar wij aan-
he houding der liberale pers, die de
uok beschouwt in verband mot het huidig
'.'jósgewicht zuoals ook de Ant.-Rev on Clu'.
ilist. dut doet..
l.e R, Ct." bijv. doet opmerken, dat
indien onze regeering zich tot een poging-
tot herstel van den vrede in verbinding stelt
mei den Paus wiens bijzonder gezag onder-
ten deel der strijdenden van beide partijen
onbetwistbaar ie, dit der inenschheid ten goede
kun komen en daartegen h. i. geen beden
king mag worden gemaakt. Doch dan ligt
het ook voor de hand, dat een vertegenwoor
diger van Nederland bij het .Vatikaau aange
steld wordt. Het doel wè! to willen, doch het
nnduei niet, lijkt althans eene ongerijmdheid.
Dn o aar op laat liet blad volgen:
Don leit is, dat de Paus een middelpunt is
an waar later, bij de beëindiging van den
«rjjd, gewichtige invloed kan uitgaan, en,
«aar velen verwachten, zal uitgaan. Dat te
u-ei'--UIfin zod van eene kortzichtigheid getui-
in. 'e °ëëön> waarvan men met name liier
- ande achteraf wel berouw zou kunnen
Paus krijgen geen 8°zaat bii 'iül'
ziin <n,i ut ko" dan toch wol eens
hun' loop xo ^''gebeurtenissen toettoiüin
eland kwam v,e™>lgen, en de vrede tot
kouder dal a"Soluut buiten ons tea l om,
dinir v«n 1 Vatl 011X0 zijde aan de vooiberei-
zondei dat n Vrede iüLs hijgedragen was, zelfs
i Ml daarvan iets wisten. 01 dit ui
tm o<.an? van ons land zoude zijn, mag
lis lig ln twijfel worden gelrokken.
blad eindigt mot do opmerking, dat
■ware de kwestie van het gezantschap bij den
lans bij ons te lande er niet eene, die van
Ouds gevoeligheid opwekt, het wellicht over
00dig zou zijn, over het voorstel der regeeiing
jets te zeggen. Ieder zou de redelijkheid ervan
inzien, „ia dit tijdsgewricht een vertegen
woordiger bij het Vaticaan te bezitten." Het,
mad noopt dat zoowel van Protestantsche
als van Katholieke zijde het landsbelang- zul
Worden gediend, „dóór de beteekenis van het
voorstel niet boven die, welke de regeerïng
er aan toegekend heeft, op te blazen."
Een welverdiende afstraffing aan hot adres
vun zekere adressen-schrijvers!
In gelijke geest redeneert de „Arnhamsche
Ct." Op den voorgrond stelt het blad, dat
ona land een vertegenwoordiger moet hebben
0veral waar zijn belangen dit eischen. En, be-
beC aangezien het zeer waarschijnlijk is,
'rods op dit oogenblik zeer groote wereld-
t aiigea - dus ook Nederlandsolio onder
cogen gezien worden en binnenkort nog
6(-herper bekeken zullen worden in de om
geving en ondor de onmiddellijke leiding van
den Paus, komt het ons voor', dat onze Re-
geeiing (die niet maar de Kegeering is v.-ui
een of ander Zuid-Amerikaansch Republiek,je,
doch de Regeeriilg van het neutrale Neder-
huid, groote, belangrijke factor in het na
den oorlog op te lossen probleem van defini
tieve grensvaststelling, tevens zetel vau het
•Hof, dat bij ouderlingen wil der mogendhe
den van Oude en Nieuwe Wereld, recht mag
spreken tussehea de volkeren, zeer verstandig
heeft gedaan met voeling te houden daar,'
Wij bij de ernstige tijdon, die we beleven,
en in de beteekenisvolle dagen, die we te
Beuicet gaan, niet moge ontbreken.
Immers in het Vaticaan berust blijkbaar de
teete kiem, waaruit de vredesboom zal moeten
opgroeien en geen volk als het Nederlandsehe
is wellicht zóó zeer geroepen om dien greei
mogelijk te maken. Daarom is het een levens
belang voor Nederland om in het iVaticaan
tijdelijk zijn eigen missie te hebben. Maar.....
indien uit die tijdelijke missie eens een be
stendige liet schrikbeeld der Evangelische
er. nat ionaal-pro testantsche heeren .voort
kwam? Wat zou, zegt het blad eventueel,
daar tegen zijn? Hebben niet andere, óók
Pretest antsclie natiën, haar vertegenwoordi
gers hij den Paus? Is, ja of neen, het hooid
der Eoomsch-Katholieke Kerk, al is de we
reldlijke macht niet meer de zijne, een souve-
rein, die in alle landen der wereld een mach
tigen invloed heeft? En is het voor de poli
tiek van het land, dat bovendien eene groote
bevolking© minderheid heeft, die Katholiek is,
nier onverstandig om zich buiten olficiëele
banden mét dien grobten moreelen invloed
te houden
De werkelijkheid is doet liet blad uit
komen, dat in het Vaticaan een groote macht
zetelt, al draagt de houder daarvan geen we
reldrijke kroon. Vandaar dat liet ook voor
de toekomst eene missie van Nederland rij
den Paus niet verkeerd, doch integendeel
gcwensclit vindt, ook, omdat millioeuen on
zer landgenooten dat vurig wenschcu. Wer
kelijk besluit het blad we verliezen niets
van ons Protestantsch karakter door den
maatregel, dien onze Regeering thans voor
stelt. Tenzij men uitga vau de geda-hte
dat een in meerderheid Protestant!! volk
l o Uinn en|mü^ "egeeren. En dat
verdecbg'on m meonillS. durven
Lijzonder vleiend voor de adresseiisekrij-
1 dei Ev. Maatsch. en van den Nat. Rond
au proteslantsche kiezers, is deze opmerking
nu juist niet!.....
Eenzelfde meening is de „Nieuwe Arnh,
Ct. toegedaan. Men dient, verklaart ze, reke
ning te houden met de mogelijkheid of liet et-
de .waarschijnlijkheid, dat de stoot voor do
vredesonderhandelingen zal uitgaan van het
Vaticaan. Nederland's belangen zijn bij die
vredesonderhandelingen in niet geringe mate
betrokken. Het zou, bij gebreke van een ver
tegenwoordiger bij den Pauselijken Stoel,
evenwel niet den minsten invloed daarop
kunnen uitoefenen. Alles zou buiten onze Re-
geering omgaan, die evenmin eenigen in
vloed zou kunnen uitoefenen op de keuze
dt i plaats waar de definitieve onderhandelin
gen zullen worden gevoerd. Hiermede achten
wü liet: nut oi' liever nog, de noodzakelijk
heid van eon vertegenwoordiging bij het Vati
can r voldoende aangetoond.
Een .weinig gereserveerde? in zijn houding
is het „Algem. Hbld," Indien door 't ge
zantschap den vrede kan worden bevorderd,
dan heel't het blad daartegen geen bezwaar,
rnaar er mag geen selyjii of schaduw:, wezen
vau eenige politieke gedienstigheid van de
Re gee ring," jegens de R. K, Staatspartij!
Het blad hoopt, dat de Regeering, zij bet
mis&ohien desnoods in Comité- tiener au iin
staat zal zijn om bij de S.taten-Geiieraal eiken
w.jjlet aan het zuiver .buitenlandsch-politieke
voorstel weg te nemen. Als dat
f.uf- 1S' ,mo°e k. i. geen kleinzielig anti
papisme verhinderen dat' een voorstel worde
aangenomen hetwelk dan inderdaad van groot
belang voor ons land kan zijn.
Ei) daaraan voegt, het blad nog toe, dat
zijnentwege do missie duurzaam zal kunnen
worden mits blijke dat er, ook na iiet slui-
t"U van den vréde, voor een Nederlandscherh
.•-ozant bil hét Vaticaan genoeg te doen is
om hem meer dan een beleefdheidsornament
te doen zijn."
In de Anti-rev. Rotterdammer zet het -u i
der Eerste Kamer Mr. D. W. C. van den
Eci-g uiteen, dat de Paus krachtens de .waar.
bergen wat een Souverein is en dat eene
v^e!ijklnS Van den Paus met andere be-
siuanae. of eventueel mogelijke hoofden van
cm ïstenjke kerkgenootschappen in het buiten
land met opgaat.
Laatstgenoemde zijn immers - aldus Mr.
i a 0]?dei'daneu van hunne reg.ee-
zelfs niet vm s a\lS is niemauds onderdaan,
diens t cn kon'n8' van Italië blijkens
da' dr- verlpw °P Waai'boGten. Vandaar
het Vatlcan.f mmm- Si^8' van Nederland bij
net .vaticaan, bijaldien daartoe wordt beslo-
,'an een welwillende
V. li
ringen
kerkgenootschappen
departethent waartoe do
bciiooren.
Men vergete ook piet, dat, wanneer onze
regeerïng m de tegenwoordige rechtspositie
van den Paus een bezwaar mocht, zien tegen
een gezantschap, zij op denzelfden grond
zal moeten weigeren den internuntius als lid
van liet bij haar geaccrediteerde corps di
plomatique te ontvangen. Ook hare pr act ijk
van liare officieele vergunning te geven aan
Nederlanders, om Pauselijke ridderorden aan
te nemen, is aldan niet anders dan een se
dert jaren bestaand misbruik, dat onverwijld
qioet ophouden.
[Wat meer zegt: aan beide verkeerde han
delingen zouden ook de leden van de volks
vertegenwoordiging indirect schuld hebben,
in zoo verre, naar mijn weten, daartegen
nimmer door lien oppositie is gevoerd. Ik
betwijfel of de bestrijders van het eventu-,
eele gezantschap bij het Vaticaan op juridi
sche gronden deze' consequentie van hun
stelsel zullen aanvaarden.
De Nederlander oordeelt dat de beslissing
die aan de Kamer wordt voorgesteld te ne
men eene incidenteele, geenszins eene prin-
cipieele zal zijn. Immers'de wensch om on
zerzijds al het mogelijke te doen wat ieicicn
kan tot herstel van den vrede der volkeien
staat voorop, en de zending van Eofens
naar Rome heeft, blijkens de toelichting,
geene andere beteekenis en g0611 and®ll°l
gehad dan zekerheid te verkrijgen omtienl
de juiste beteekenis der berichten pver de
mogelijkheid van Pauselijke vredes-bemoei-
ïngeiï.
En verder schrijft ze. Wll
Indien Nederland gebruik kan >''akoa ^1!
de buitengewone, internationale 1 •- -
de Paus ontegenzeggelijk t t
eeniger lijd stappen te «er«ud$
herstel van den vrede hevW^ be]a
kunnen zijn, dan is er o.i. gecU0"
dat zich daartegen verzet. Zelfl wer.
belang meebrengen dat wij zulke s
king beproeven, eii of dit het gc\< h,-
alleen de Regeering beoordeéle"-
Waar nu door de instelling ^all
danig, t ij d e 1 ij k gezantschap n'e 0
omschreven doel, geenerlei b'f1
tusscliên den Paus en ons Staatsbes
legd wordt, althans geene, die eenige pun-
cipieelo erkenning van jiiet algemeen aan
vaarde beginselefti inhoudt, daar wil n.et ons
voorkomen, dat (gelijk wij reeds schreven,
in ons nr. van 22 April) regen dat voorstel
geene wezenlijke bezwaren kunnen worden
aangevoerd.
In de Standaard lezen wij onderstaande
driestar:
iWat de Regeering üu feitelijk voorstelde,
komt geheel, neer op -wat we ons dachten.
van herstel van 't Gezantschap, in nor
malen zm is geen Bprake<
vWat voor wordt gesteld, doelt op een ge
heel tijdelijke» maatregel cn gaai buiten allo
k ui kei ij k e gelegenheid om-
De maatregel is er alleen op gericht om,
indien Nederland als 't, land van de Vredes
conferentie en van 't Hof van Arbitrage
iets tot herstel van den vrede ondernam,
den internationalen invloed van 't Vaticaan
met wat dezerzijds beproefd werd, verband
te doen krijgen.
iWIj Willen hier nog even de aandacht
vestigen op een merkwaardig adres van den
nationale» Boud van protestantsche kiezers
die in 1913 medeliielp om de huidige
regeering aan het bewind te brengen en
van wieii men sindsdien maar weinig meer
hoorde! Het Hoofdbestuur van dezen Bond
voorziet bij de benoeming van een verte
genwoordiger van ons land bij den Paus
„eene uilbarsting^ van volkomen begrijpe
lijke verontwaardiging van do zijde van ve
len. Hr. Ms., getrouw,ste onderdanen."
„Met den besten wil toch zou hm, zegt
het, velen van Hr. Ms- Protestantsche on
derdanen onmogelijk zijn er zich stilzwij
gend bij neer te logge".wanneer op zulk
een bedenkelijke wijze mouw voedsel werd
„.f.a-even aan ckriealis"10 en ultramontaans-
S "ct t?it dnt. Mci-taid,
blijkens de grond8111 bet karaktei
van zijn Staatswezen, mdeidaad een protcs-
4a Wkt 'de^eeren doen K°Uen, zegt het even
wel niet al uiten de ren eene bedrei-
„iiiy. Oi' ze dan als oproerkraaiers zullen
optreden en eene prediken,
tot revolutionaire overgaan?
\We zijn er zeer benie d "aar! Inmiddels
is hun houding al ze ngepast! Bedrei
gingen te uiten m een adres aan H. M.
de Koningin is heel onvoogzaam en getuigt
allerminst van g-°cc e 1 Het lijkt wc)
alsof bij de heeren op hol is gegaan!
Ze denken toch n K M. voor zulk
sti:
Niet minder bont maats» t het Iloofdbe-
uur der Bvange 0Xwhappij. Het
protesteert tegen tel tot „herstel
len (zoogenaamd (zooge
naamd „tijdelijk") het von 1 den]Paus
van Rome", en hoe" 00rstel „onva
derlandslievend, on-koningsgezind, on-chris-
telijk, on-derpocratisch, anti-historisch". Er
ontbreekt nog maar aan, dat liet de minis-
teis uitmaakt voor landverraders merkt
een predikant in de N. R. Ct. geestig en
ter snede op! 2
Bedoelde predikant meent, dat men 'hier
\oor een raadsel staat. ,,De verklaring van
dit raadsel moet, gaa-t hij voort, waarschijn
lijk worden gezocht in de vrees voor Rome.
Naast het roode hebben wij het zwarte
spook. En spoken hebben de onaangename
hebbelijkheid de menschen zenuwachtig te
maken.
[Wij zouden die zenuwachtige lieden wil
len vragen weer tot kalmte terug te koeren,
en zich eens eerlijk af te vragen, welke ïm-
dencn zij hebben tot hun plotseling wan
trouwen in liet ministerie-Gort van der Lin
den. Laten zij zich afvragen of liet eigenlijk
wel door, den beugel kan, als de minister
zegt een tijdelijke missie te bedoelen, te
antwoorden: dat zegt gij, minister, maar
om ons te misleiden. Hebben die mannen
dal aan -u verdiend?"
Tegenover deze adressen staat een van
den giooton kerkeraad der Evangeliseli-Lu-
thersclie gemeente te Rotterdam aan de
1 weede Kamer waarin deze met aandrang
wordt verzocht, „de regeering in de gelegen
heid te stellen, de uitvoering van haar voor
nemen een tijdelijken vertegenwoordiger bij
het Vaticaan aan te stellen, mogelijk to
maken."
De Hervorming, liet orgaan vail den Ned.
Protestantenbond, stelt de beteekenis van
den Paus als bemiddelaar in waardeerings-
volie woorden in het licht. En dan eindigt
liet:
.Wij spelen niet de rol van politiek pro
feet, Wij vragen alleen, in een stemming
van wanhopig verlangen en ongetroost on
geduld: Hoc, met mogelijkheid is er een
uitkomst te vinden? En dan schijnt ons de
gestie van onze Regeering, ingegeven door
fier zelfbewustzijn, kloek vertrouwen cn
mensclilievendheid, een daad van groote be
teekenis, die aanspraak maakt op onze in
stemming.
Speculcereu de tegenstanders van een ge
zantschap bij den Paus op kerkelijke harts
tochten van den kant onzer katholieke
pers is daar allerminst aanleiding toe
gegeven. Die pers heeft, naar Het Huis
gezin in het licht stelt, juist, het herstel
van het gezantschap bij den H, Stoel uit
algemeen diplounuick-politiek oogpunt be
schouwd. Zij heeft gewezen op de betee
kenis van het Pausschap als zedelijke macht-
als factor van verzoening en vrede. Endaar-
naast op liet belang van kleine landen, met
name vau ons land met zijn positie ten
aanzien van arbitragehof en vredespaleis, om
mot den H, Stoel in reclitstreeksch contact
te staan. Enkel van het algemeen Neder-
landscli belang is in dit verband gerept.
Van katholiek-kerkelijke belangen kon
trouwens geen sprake zijn omdat de ver
zorging daarvan ook bij den tegenwoordigen
stand van zaken niets te wenschen laat.
Ecliter zou het ongepast zij'n tc willen
ontkennen en kinderachtige dwaasheid het
te willen verhelen, dat het regeeringsvoor-
stel tot instelling van een gezantschap bij
den H. Stoel aan de katholieken van Ne
derland ruim een .derde der bevolking
een zeer bijzondere voldoening schenkt. Geen
politieke of welke andere voorzichtigheid
behoeft te beletten dit eerlijk uit te spre
ken.
De opheffing van de Nederlandsehe ver
tegenwoordiging bij het. "Vaticaan heeft ons
altijd gegriefd en wij konden daarin niets
anders zien, dan datgene, wat ze inderdaad
was: een anti-clericalcn maatregel waarmee
liet landsbelang in geen enkel opzicht was
gediend.
Daarom spreekt het wel vanzelf aldus
net Centrum dat v, ij ons over het voor-
me' der Regeerïng, al beoogt dit dan slechts
de instelling van oen tijdelijk gezantschap
niet een door de tijdsomstandigheden voor
geschreven doel, van hart e" verheugen. Maar,
al verheugen wij ons daarover als katholie
ken, wij doen dit niet minder als „Neder
landers."
Fier zijn wij erop als kinderen van de
Katholieke Kerk, dat de Paus ook door
niet-katholieke erkend wordt als een Sou
verein, die met kracht arbeidt voor den
vrede niet alleen, maar van wien ook wordt
verwacht, dat Hij daarbij veel zal kunnen
bereiken.
Maar eveneens vervult hét ons met trots,
dat onze Regeering een belangrijk element
des vredes kan en wil zijn in deze dagen
van wereld-beproeving, en de gedachte, da
dc vcrcenigde pogingen van ^derla Kl i
het Vaticaan zulk een heerlijk »esulUatzou
den kunnen voortbrengen,
vorderen, doet ons hot hart zwellen.
Wij meenen hiermede genoegzaam aan
getoond te hebben, lióedanig in het lana
over het regeeringsvoorstel gedacht wordt
en dat, indien men de zaak in 't juiste
licht- beschouwt bij geen der politieke par
tijen bezwaar kan bestaan 0111 het te aan
vaarden, waar daarmede het landsbelang zal
worden gediend. Al is dan natuurlijk voor
ons Katholieken nog daarbij een bijzonder
verblijdenden kant aan de zaak.
Alleen zij-, die ziende blind zijn, die spo-
iten zien rondloopen, die partijhartstochten
boven t landsbelang stollen, kunnen er be-
zy aar tegen hebben. jWe schatten hun in
vloed echter niet hoog!
17)
•Van Benin eer! zeer ei'Bst'g en stillen man
«b-ekl l™! r9tteill|le Wis. die vol-
Wc-sT,;,., "K'alC Voad onbeduidende &a-
*'°n kri, waarom hij dan ook altijd in
I?" otuR? 'j1 Keieerden bleef, of zich met
I, Kafil)rA ""e °cn oogenblik onderhield,
beiyendig HL "mt jonge meisjes ontweek hoi
zeer vr0 A yHiet de gezelschappen meest-
®ecr zij he(; gewoonlijk juist dan, wan-
Dikt hadden, tp)11!' Van genoegdi,ikheid be
ad herhaalde 1 iiu "fite nooit, maar Ivonne
me jj -w bemerkt, dat Mi haar wel
'T k'olgdcr 1 fonkelende brillegla-
1 'te baar 'Paf aanhoudend en dit ver-
-cn 0n e" trotsehe voldoening.
- 'nst, 1 waar zü zeer veel had
7,1 ^en-, «mda'r i'.'. 'i\ t0CY®Uisr naast hem to
l'l'gezoeht en met ziine moeder bad
bad gepraat. Da-n- „n V den da"6 druk
^uant, die vorsehebn V n een 3°ngo lui-
''"«abt had en haar L S" met Ivonne
IjUteeercii. mlermaal kwaiai
t^'ommmid stond zü op. maar plotseling
voelde zij een hand op baar schouder en dg
stem van den heer Brand klonk haar fluls-
terend in de oor en: „Het is genoeg, u moet
niet meer dansen." Zij had den luitenant met
een buiging bedankt en baar plaats weer in
genomen. „U danst ie veel!" had do rechts
geleerde gezegd. „Ik keur dit ten zeerste af,
u mag het ook niet meer doenhet beste
zaj zi.jn, dat u met ons. naar (huig gaat."
Ivonne had hierin onmiddellijk toegestemd
en toen hij haar behulpzaam wes met haar
sortie, en avond kap, had Mi schertsend dc
gouden haarspeld aangeraakt en gezegd;
!„Weel u wel, dat u er met dat sieraad als
i de koningsdochter in het sprookje uitziet? De
gouden schittering- verried telkens in welk
j groepje en aan welke zijde der zaal u zich
bevondWanneer n ook het gewaad vau
Aescliepoester droeg, de kroon zou u verra
den; ja, zij doet het dikwijls: wanneer ik oven-
de meisjeshoofden heenkijk, verraadt de
speld mij altijd, waar ik u moet zoeken
i Ivonne had mets geantwoord, man-
hart bonsde hevig. Was het om de too even
lm Waldman, die PloteelinVStïat op"
Dr6 mriten WOord verstaan hebben! Zij
j week na dien tod «een oogenblik van Ivou-
ue s zyde en sloot zich op den terugweg bij
de kleine groep aan.
Het was in de Y£m petober.
Dc zon bad nog bli"
eengeraapt, 0111 de .zc '^„1verbazen
over bare macht de Sl De1lie1if1
oversuaurle wolk«u1° a c e de ',la-
dei-en u; cmneht01' ,p aa" de toornen.
Vo 8e1n van bel li is WaWniau bjekl
een 7' t r &iai« Mil. Edn groot rij-
tnio- rlm8 veel'01' rustend en met
op br«fde kap> Ken ^ëiziarwa-
v asdoek overtipb genoeg plaats en bo-
gen. die van tegen regen en storm,
«-butting bood, xC', aSt renden de pension-
In koortsachtig* u< -
-ÉEN W APEN- EN AMMUNITIEFABRIEK
TE AMSTERDAM.
In liet prospectus van ecu nieuw uit te
geven Mening voor do Ned. Fabriek van
orlduigen en Spoorwegmaterie el wnr.Tf
medegedeeld, dat dit geld o.a, noodig iS vom-
enkele nieuye takken der metaal-industrie"
waarvoor zij, liggende binnen de stelling- Am
sterdam, aangewezen is."
Zijn wij wel ingelicht, schrijft het Hbld.
dan js het de bedoeling binnenkort aan de
labriek te Amsterdam een wapen- en ammv-
nitiefabriek te verbinden. De ter zake met
de regeering gevoerde onderhandelingen lieb-
beu i'cede haar beslag gekregen.
Teil einde over de noodige ruimte te kun
nen beschikken, zal een gedeelte van hot te
genwoordige bedrijf der fabriek overgebracht
worden naar Zuilen, zoodat ook de installa
ties, die de fabriek daar ï-eeds heeft, aanmer
kelijk uitgebreid zullen worden.
Z' oak vanzelf spreekt, zal. ook al omdat
men niet terstond over een voldoend aantal
ervaren werklieden beschikt, de wapen- en
ammunitiefabriek aanvankelijk on bescheiden
schaal worden ingericht.
DE WEST-ERiESCHE LANDDAG.
De op 2d en Pinksterdag te Lutjebroek ge
houden Katholieke W cst-Friesche Landdag is
uitnemend geslaagd. Naar schatting waren
ruim 2000 belangstellenden aanwezig. Na de
opening werden telegrammen van eerbied en
buide aan Z. D. H. den Bisschop van llaar-
lem en aan IT. M. de Koningin gezonden.
j Zeereerw. heer Van Kelckhoven, pas
toor te level, sprak over „Katholieke actie
nnar binnen en baron Van Wimbergen over
„Katholieke actie naar buiten."
De eerste spreker deed opmerken, dat hoog-
nocdig- de geloofskennis moet worden ver
meerderd en wekte daarom op om mede te
werken tot oprichting en instandhouding van
apologetische cursussen en om lid te worden
van religieuze vereenigingen. Laten wij, zei-
de hij, komen tot Christus. In Christus is
alles.
Er zijn in het gewone leven daden, waar.
van wei de beteekenis Mina niet meer ken-
neu. "Velen van u zün geroepen tot de op-
riehtmg van een huisgezin. Dat kan zijn vele
jaren van vreugd, of vele jaren van leed
Onthoudt toch dat er een invloed van u
d-mheJ'ïnf Vfn ''"^gezin goed.
TT0 u Seheele huisgezin,
k-rnfn '1<U1 g'0dsdifehKt in UW gezin, sier do
Mmers met een kruisbeeld. Men moet dat
0 oiKlovscliatteii. De karakters moeten g<e-
vormd worden onder do schaduw van het
kruis. Spreekt toch vooral in uw huisgezin
oyer God en godsdienst, houdt er gezaméne
lijkc geiteden, niet te lang. maar 's ochtends
of '.s avonds in die Meimaand of in October
een korf gemeenschappelijk: gebed.
Met een prachtige peroratie over het ge
loof als ons richtsnoer, eindigde spreker on
der donderend applaus, zijn schitterende rede.
De tweede &pr. deed een krachtig betoog
hooren om vooral mi zorg te dragen, dat
onze Roomse be actie onverzwakt blijft. Ech
ter, verklaarde hij, dc katholieke actie naar
buiten kan niet werken zonder de katholieke
actie naar binnen. Katholieke actie naar bul
ten alleen is niets meer dan een soort spoih
een soort liefhebberij. Alleen katholieke ac
tie ter eere Gods houdt het vol op God tc
blijven vertrouwen, ook in tegenspoed.
Alleen actie ter eere Gods zal het noodweu-
wen dig Ror.msche karakter hebben zal het
Roomseh eacnet naar buiten vertonnen. Aetie
in' w1'Lu0QS 5al de waarborg zijn, noodig
het belang der Kerk.
e standen moeten zich vereenigen in
af. Betsy en Eeg'ne vau
uanirs trap cv het eerst hunne rouw-
Heteren hadden toiletjes verwisseld en
wSTerat reeds in den wagS
gestapt Dc d'eff|Sn en^we ^eliCn
en wanne w«»ie „JuDe
weduwe Halvm' zacllt rose en miss Ste-
1 vpnson in hKtlW Kekleed, liepen pratend door
i den tuint zij woebtten op mevrouw Wald-
man, Ivo»»e en Louise, die nog in hnis wa-
1 Een TP an van liooge slanke gestalte kwam
juist het tuinhek binnen en liep niet groote
passou op het huis toe, terwijl Mi in 'het
i voorbijgaan den hoed afnam voor de jonge-
j dames. „Kan ik jonkvrouwe Von Stein spre
iden?" Hij' stiet daarbij Jetje, die zijn ver
schijnen niet bad bemerkt lamel lik onzacht
!in den rug.
Maar daar klonk reeds van de trap eene
blüde verraste, stem: „Jacques! Ia het moge
lijk, dacht ik hel met, dat ge mij zoudt ver
rassen'-"
J'e jonge baron begroette zijn zuster en
Ivonne, die met baar meekwam, met eene
uitdrukking van vreugde.
de^n°U«Ki 10lull.el1sde 'haar. broeder hartelijk en
P 1 voor aan mevrouw Wald-
- ,dl® .mist Mvam aankopen.
id'aarde mevrouw, ik ben bier om zoo te
peggen, met de deur in het huis gevallen, het
kwam, omdat ik mijn zuster nog gaarne voor
bet uitstapje naar liet boseh wilde spreken;
ik hoorde reeds in de stad, dat de yereeni-
ging „Concordia" haar laatste uitstapje naar
buiten maakt en wensehte mij bii de deelne
mers aan te sluiten."
„Mag ik u dan een plaatsje in ons rijtuig
aanlieden? Wij hebben ruimte over en wan
neer u den moed hebt, n alleen onder dames
to wage: zal uw gezelschap ons zeer aan
genaam zijn, heer baron."
Het scheen, als had de baron deze uitnoo-
diging half verwacht, hij maakte geen be
zwaar en stelde zich op de hem eigen vrij
moedige en flinke manier aan de dames voor.
Nadat allen met mevrouw gezeten waren,
koos hij de plaats naast zijne zuster, die we
imanen. Zij wierp een half ontstelden, half
aromsehen blik op Yon Stein, die Ibaar op
zijn beurt een dergelijken blik teruggaf. Het
lange meisje met het uittartend'e gezicht wil-
<;e tem niet sympathiek voorkomen.
..Hebt ge Elly von Belt begroet?" vroeg
Louise hem zacht.
„Evenals de anderennatuurlijk!"
„Zjj spreekt veel over je."
„Hm zoo, eia de barones?"
„Zelden: maar zij heeft mij toch dc ganst'b^
geschiedenis verteld van den tocht naar
Hela".
„Zij is zeer lief, nietwaar Louise?"
Hij knikte bevredigend en beschouwd© in
stilte Ivonne's schoon gezidht. met de fri&-
sehe zachte teint, dat hem destijds OP de bad
plaats bet hart reeds in vlam bad gezet. Maar
eene was er, die zijn Wik op ving Elly
die een mismoedig gezicht zette.
Nadat men de stad had verlaten, ging het
langs wellanden en dooT groene lanen; voor
en achter het gezelschap zag men soortge
lijke wagens, die naar hetzelfde doel reden,
namelijk (bet 6tadsbosch, waarin de vereeni*
ging „Concordia" haar laatste zomerfeest-
vierde. Na een zit van ongeveer een half uur,
was het feestterrein bereikt. Bonte v'7foa
wapperden, fraai gek leed 0 dames wen men
met lichte parasols, de heeren zwaaiden mof
derorr. naast Ivonne zat. Ten laatste nog, toen
de wagen zich reeds in beweging zette, kwam (de hoeden hun het welkom te®'f
Am al ia Waterpan en wipte zonder hulp naar 1 (Wordt veiveigip
