DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Klnderhuisvest 29-33, Haarlem
Barli'Jorisstraal
m
P. W. TWtEHUiJStrt,
DE OORLOG
Zaterdagavond-nieuws
EERSTE BLAD
De Raadsverkiezing
Haarlem.
Os uitslag te Haarlemmermeer-
Witts Schoenen vanaf t ui
Sandalen vanaf t 1.35
De Raadsverkiezing te
Schitm
ZATERDAG 10 JU.
40ate Jaargang Ho- 8133
ABONNEMENTSPRIJS i
S maanden voor Haarlem «o voor de plaatsen waar een agent
gevestigd is (kom der gemeente)50
Voor ds overige plaatsen in Nederland per post, 2,-jj
Per week voor Haarlem en de agentschappen o,l2r
Afzonderlijke nummers0,05
Bureau van Redactie en Administratie:
intercommunaal Telefoonnummer 1420.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 15 regels
Iedere regel meer.
Buitenland per regel
Advertentïên in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels
Elke regel meer
GULDEN bij
levenlange onge
schiktheid tot
werken.
Alle betalende abonnés op dit blad, die in Het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor»
GULDEN bij 1 H GULDEN bp jffi ffl GULDEN bij
verlies van 1 j| ja 11 verlies van j|l§ 19 yer vaa
hand of voet. @ST één 008f* 9 1» U» ^én duim. «3 wijsvinger,
GULDEN bij
overlijden.
GULDEN bij
verlies van een
GULDEN bfl
verlies vap
één anderen
vir<rer.
DE U1TKEERING DEZER BEDRAGEN WORDT GEGARANDEERD DOOR DE „HOLLANDSCHE ALGEMEENE VERZEKERINGSBANK" TE SCHIEDAM.
Dit nummer bestaat uit uier bladen
waaronder de Officieele Kerklijst en
het Geïllustreerd Zondagsblad in acht
bladzijden.
AGENDA. 11 JULI,
in den Hout half drie Concert
Haarlem's Muziekkorps.
•Buitensocieteit Trou moet Blyckeu
BH uur Concert Muziekver. Harmonie.
Brongebouw (tuin) 8 uur Concert
vereenigiug Haarl. Muziekkorps. Con
cert.
^LQEMENDAAL Hotel Duin en Daal
^agelijk6 2 concerten bij gunstig weer.
BLOEMENDAAL Lunchroom en Bo-
'H-ga „Rusthoek" Avondconcert 8 uur.
AGENDA. 12 JULI.
Ce oouw St.-Bavo R.-K. VoIksooüu
Ondereteuuingsfond®. Bestuur Schoen
makers.
St, E1 isabethegebouw Jansstraat
49 van 22H uur aanvrage om verster
kende middelen voor arme zieken der St.
Elisabetbsvereeniging.
Erans Halsmuseum 10—5 uur
tentoonstelling van Oude Kunst ten bate
var4 het Steuncomité.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
geopend eiken dag van 105 uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R. K- feestdagen.
BLOEMENDAAL Hotel Duin en Daal
dagelijiks 2 concerten bij gunstig weer.
boek
Gr. Markt - Tel, 998.
heeft bijgebracht! In District III was de opkomst strekte meerderheid 448.
In District II is de vrijzinnig-democraat bij
de eerste stemming óók al uitgevallen. Het blijkt
meer en meer, dat de beteekenis van deze partij
in de verste verte niet beantwoordt aan het uit
bundige kabaal dat er gemaakt wordt! Onze
drie rechtsche mannen: Elffers als aftredende,
Pielage en Robbers, staan met mooie cijfers
tegenover de liberalen, van welke de heer Huls-
wit (die blijkbaar ook van rechtschen kant heel
wat stemmen haalde) bovenaan is gekomenOok
dat teekent de volstrekte onmacht der vrijzinnig
democraten, die immers den heer Hulswit wilden
doen vallen
69 procent ruim, in II was ze 't minst: 63 pro
cent ruim (en hier zal juist het hardst moeten
gewerkt bij de herstemming onzerzijds!), in Dis
trict I was ze het grootste: 72 procent.
Zulke cijfers teekenen
De zoogenaamd Natiohaal-Protestanten (type-
Mr. Tideman) hebben natuurlijk weer een be
lachelijk figuur geslagen; het edelmoedigst is,
om van hen maar niet te spreken.
Alles bijeengenomen herhalen wijhet staat er
goed voor, maar groote krachtsinspanning is
noodig! Dochdie zal worden aangewend,
daar zijn we zeker van!
Wij hebben over den uitslag der verkiezing van
gisteren niet te klagen. Alle rechtsche candida
ten komen in herstemming, cn bijna allen staan
ze boven aan de lijsten, wat de stemmencijfers
aangaat.
Zelfs heeft het niet veel gescheeld (slechts een
40 a 60 stemmen op de bijna 1000) of onze
katholieke candidaten in District I, de heeren
Bomans en Klein, waren er inééns gekomen,
etl dat bij zulk een menigte candidaten van
allerlei kleur!
Zooals te verwachten was, zijn in District I de
liberale leden Merens en Welsenaar gevallen,
en kwamen de liberale en vrijz.-democratische
•-andidaten Wijsmuller en von Saher zelfs niet
in aanmerking: district I is waarlijk voor de
d 6rf'Cn vei'l°ren en het zal hier steeds graan:
ood tegen Rechts! Onze candidaten, die drie-
flonderd stemmen en méér boven de sociaal
democraten gingen, maken een zéér goede kans
bij de herstemming, en wanneer de geestdrift dan
even groot is als gisteren bij onze propagandis
ten (en daar valt niet aan te twijfelenwinnen
Mi ia District I gemakkelijk vier raadszetels!
Bat de heer Joosten, de vroolijke kermisvierder,
dan uitgezet wordt, en door den flinken katho-
leken arbeiderscandidaat Klein wordt vervan-
8en) zal men zelfs in andere dan Roomsche
aingen geen verlies achten!
Intusschen: er moet alles óp gezet worden, en
|'en reusachtige inspanning zal noodig wezen,
'tiaar die komt er, daar zijn we zeker van
Er ie in geen jaren zoo'n felle verkie
zingsstrijd gevoerd in de Meer.
triet /^V^ee^ewmn?*11181111?- k'eeït M jdoor de trouwe samenwerking van
er is letterlijk geen' Eoomfiéhe11 A*tirevolationairen'
Dat Kiste maker gekozen is en Suidgeest
niet, is inderdaad voor ons een droef ding!
De heer Kistemaker heeft naar de stem
biljetten uitwezen vele stemmen van libe
ralen gehad; daardoor beeft bij een grooten
voorsprong verkregen.
De lieer Suidgeest is er de man niet naar
om van twee walletjes te eten en komt daar
door achteraan.
Of doet liet antipapisme liier kwaad? Het
is toch wel erg, dat in deze voor een goed
deel zoo Roomsche streek de katholieken
afvallen!
In district III alleen is de strijd ineens
beslist.
Herkozen is Job. Verkuyl (Antirev.) met
483
SARTELJOflIS^TRAAT &1
TELEFOON 1770.
ïiaariemsche Alfedagjes. *o. i622
NA DE STEMMING.
Natuurlijk dat kon wel niet anders
kwamen gisterenavond onze propagandisten-
en werkers, die zoo bun best hadden gedaan-
,om onzen candidaten het grootst mogelijke
stemmen en gekozen Van den Heuvel aantal stemmen te bezorgen, in Sint Bavo
geen geld en geen moeite is er gespaand);
[kiezers uit verre plaatsen hebben zij doen
Wij zullen natuurlijk niet vooruitloopen op het overkomen; de vroegere stationschef uit
besluit dat de kiesvereeniging hier nemen zal,Hoofddorp, nu in het nooa-d'en van Fries-
doelt mogen toch wel zeggen dat, naar het ons t)l^M-1"de' was b-Y- overgekomen om
toeschijnt nu een sterke actie voor onze so-
candidaten alléén, aan de Rechtsche mannen een stemd hebben.
goede kans geeft bij de herstemming. Treffend! Dat is altijd slecht voor de christelijke
is, hoe geliik-op de cijfers zijn van Robbers en PorUjën, want de achterban der onverschil-
Pielage; dat Elffers overal méér stemmen kreeg) Mu s c\ ec.n"iaa' opgejaagd, altijd links,
is naiunriijk «gevolg van liberale stemmen XiSCptSTtS
een „zittend lid" heeft altijd een kansje meer. derlijke samenwerking hun best hebben ge-
daan om den aanval te stuiten, hoewel Ibet
In district III is het al zéér eigenaardig ge- jammer is, dat de Roomsche candidaten
loopen. De heer Nagtzaam, op, wiens verkiezing niet een slechte kans in hens temming ko-
bij eerste stemming, nu de liberalen heel hoffelijk r nj®n e7! u°k niet ineens gekozen zijn.
1 1 i i t j t 1 1 j In distxict I kregen de aftredende leden
voor hem de plaats hadden opengehouden, alge-|Bxis (E.,K) 382 en Kliaap (1"^) 393 st°
meen was gerekend, bracht het slechts tot her- j de liberale candidaten Van Manstim 299 en
stemming, en kwam zelfs een 400 stemmen te'Van Kiel 268; de sociaal democraten On
kort om er ineens te komen. jkenbout 47, Scheffer 77. Volstrekte meer-
Vlak achter hem in stemmencijfer volgt de Verbeid 392.
(Antirev.) met 427 stemmen. Volstrekte bijeen,
meerderheid 384. Van Beeuwijfc (üb. aftre- Daar heerechte en dat was even natuur-
dend) en Jongejans (lib.) kregen resp. 267 Tijk, daar alle voormannen hier bijeen we
en 180 stemmen. ren een geestdriftige stemming- daar
Hier is een heerlijke overwinning behaald ging opwekking van uit en kracht om
door de trouwe samenwerking van de hij de herstemming opnieuw flink aan te
en '-1- 1
eene goede organisatie
Alles bij elkaar genomen: de liberalen
hebben nog niets gewonnen: één zetel ver
loren. De Christelijke partijen één zetel ge
wonnen en hopen verder niets te verliezen.
Van een liberale meerderheid in den raad
pakken, om dan rechts ter overwinning te
voeren.
„Houdt hoog de Rechtsche vaan!" riep mr.
Romans alleen toe, hoog uw beginsel! Dan,
t kan niet anders, zal het u ter overwin
ning leiden. Maar.... pakt dan ook aan!
is geen sprake. Komt! propagandisten, di- daverend^ applaus1''daarop eea
reet weer aan het werk, en nu voor de ka-E?n au(1e_re spreker gaf den raad om over-
a^' *.n. fabriek en werkplaats en tegenover
familieleden propaganda voor onze begin
selen te maken, om niet beschroomd te zijn,
maar met open vizier te strijden.
In zijne conclusie, dat dan in de toekomst
Haarlem rechts zal worden, zat een kern
A7an diepe waarheid. Dezen kant, dien spr.
tliolieke candidaten!
In Schoten is het mis geloopen voor Rechts.
Gezien de houding der Christ.-Hist. was dit te a anga f'm oëtheTëp."^ "egënpa rtiTgeeft
heer Dyserinck, die als „onafhankelijk liberaal"
of „neutraal" is gesteld, en wiens populariteit
door degenen die hem stelden, niet verkeerd is
beoordeeld.
Bijna gelijk met hem staat onze rechtsche can-
didaat Hoog, die als Christelijk-Historische blijk.
Dus gekozen met één stem meerderheid
Knaap en herstemming tusschen Bus en
Van Mansum.
Deze uitslag is ten deele verblijdend, omdat
Knaap er weer in is. Op zijn hoofd was de
hoogste premie gezet en om hem ging het in
de eerste "plaats; want zoo werd van libe
rale zijde beweerd door zijn motie zijn de
baar ook wat'liberale stemmen heeft gekregen/heide oud-wethouders heengegaan, en die
terwijl onze andere rechtsche candidaat, de antiT daad moet gewroken worden met zijn poli-
tieken dood.
Driedubbel jammer eelietr dat Bus een 10-
revolutionair Hoek, nog even méér stemmen be
haalde dan Jhr. van Styrum.
Dat de heer Nagtzaam niet direct is gekozen,
is een buitenkansje geworden voor den heer
verwachten
Wij hebben in ons blad genoeg gewaarschuwd
en het gevaar gesignaleerd, maar zonder gevolg!
er ons een voorbeeld van.
Beginselvast te zijn en gestadig propagan
da te maken en niet alleen in tijden van
tal stemmen tekort komt; anders was hij er
óók geweest; nu komt hü in herstemming
met dokter Van Mansum en die is blijkbaar
e- „t j- -i t, i iLij de .kiezers een populair nian. Helaas!
Slingenberg, die nu nog net in herstemming geyen Lij de verkiezangeu voor den gemeeu-
komt en anders zou zijn afgevallen. Blijkbaar isjteraad de beginselen niet altijd den door-
de populariteit van den vrijzinnig-democrati- slag.
schen voorman zelfs in dit voor zijn partij aller-j In district II .is in de vacature-Biesheu-
gunstigste district niet groot, en dat hij dan ook gekozen P. Borst met 473 stemmen, ter-
alleen in den Raad kan blijven bij de gunst der'^ v^treku'meerlij
sociaal-democraten, wijzen de cijfers uit, hoewel beid 429.
Dit resultaat is prachtig; Borst is een
flink principieel man; zeker niet minder
dan de oud-wethouder Biesheuvel, die
hij zelfs dan nog een harden dobber zal hebben.
Wij wachten met belangstelling af, hoe hier
de tactiek onzer kiesvereeiiigingen zijn zal.
Het is te betreuren, dubbel te betreuren en wel verkiezingen, - dat zal, bet kan niet uit-
omdat met de s emmencijfers in de hand bewezen biijven, ons op den duur de overwinning
kan worden, cat het zoo geheel anders had geven!
kunnen zijn!_ j En zoo waren er vele sprekers, die kraéh-
Ware er eenheid geweest, vermoedelijk had- «ge woorden van opwekking spraken, ook;
den de Graaff en Gobelens direct gekozen ge-'een Oh.-Hist. propagandist, de heer Meier,
4)0 ernstig veroordeelde 't gedoe der Nat.!
Nu moet er nog even aangepakt worden om prot
de Graaff er in te brengen, en dit zal niet zoo'n j Over 't geheel genomen, was 't een goed
toer zijn, gezien de welverdiende populariteit,'geslaagde bijeenkomst, een geestdriftvolle.!
waarin de Graaff zich mag verheugen. j Dat men het optreden der Nieuwe Haarl
Ten slotte heeft deze verkiezing ons twee ot. waardeert, bleek wel uit het daverend
zaken geleerd: applaus dat volgde, toen mr. Bomans haar
len eerste: de Chnst.-Historischen hebben hulde bracht voor wat zij ook nu weder in
hun kracht overschat: en ten tweede, (en dit ver- haar kolommen deed ten bate van een goe-
heugt ons meer), de ruim 100 stemmen groote den uitslag.
voorsprong die links de laatste verkiezing op ons j Zoo hield de samenkomst van gisteren
had, zou verdwenen geweest zijn, indien de avond in: een belofte voor de komende da-
rechtsche partijen elkaar beter verstaan hadden! gen, die aan de herstemming voorafgaan, en
Maar hierna beter
Nu aangepakt voor de Graaff!
Hf
Summa summarum moet gezegd dat er dit
maal wel zéér druk is gestemd. Niet minder dan
68.145 procent gemiddeld der kiezers kwam op,
wat bij eerste stemming voor een raadsverkiezing
van
do liberalen altijd veel sympathie mocht on
dervinden.
OVERZICHT.
De heer Botha, Hollander van afkomst en taal,
doch sinds eenigen tijd „Sir" en Engelschman
in optima forma, heeft nu waarlijk reden te over,
om zich de dankbaarheid van zijn nieuw vader
land te mogen verzekeren: hij heeft de geheele
kolonie van Windhoek, de Duitsche Z.-Afrikaan-
De liberale pers schreef dat deze zetel sclie kolonie, voor Engeland ingepalmd.
Het zal in de geschiedenis geen benijdenswaar
dige eer zijn, die deze vroegere „Boeren-gene-
gewroken moest worden; deze wraak is dus
nogal meegeloopen w
In de periodieke vacature is herkozen de raa?', een van het tweede driemanschap, hier-
zSJSgedSdde°°g Tlr' Wij m°-gen SuUSt ^'heretemming"kornet SuidgS raede heeft behaaId! KooS de la is 0p V?
zeggen dat de voorbeeldige en zeer wakkere (R _K< aftred-enH) met 435 en Van Mansum onverklaarbare manier gestorven, de beroemde de
actie der katholieken hieraan zeker het meeste (lib.) "met 416; Plaisier (lib.) had 267. Vol- Wet die wel Afrikaander, maar niet voor Enge-
waarin onze propagandisten nog veel ar
beid zullen moeten verrichten.
Na de geestdrift, die gisteravond heerseh-
te en na de krachtige opwekking, daar ver
nomen, kan Ibet niet anders, of onze pro
pagandisten zullen daarin niet versagen.
Met goeden moed gaan wij dus de her
stemming tegemoet. Er is bij Rechts geest
drift genoeg!
land vechtend Engelschman wou wezen, is ge
vangen genomenvan het vroeger beroemde
drietal blijft nu over „Sir Louis Botha", lid van
de „Privy Council" van Zijne Engelsche Majes
teit, die zijn roem heeft gekocht met de verloo
chening van zijn naam en zijn ras.
s Daar zijn in de historie méér voorbeelden van
zulk een roem, maar ze plegen in den regel niet
als voorbeeld te worden gesteld!.
Intusschen heeft Engeland weer, door Botha's
XLV1II.
WEEKPRAATJE.
Voor dezen keer heb ik een bijzondere plaats
•"•tgezocht, om m'n weekpraatje te schrijven
eeu plaats, waar ik in verband met de politieke
omstandigheden niet kon gemist worden, en
aar ik toch ook weer ruim tijd had om mijn
"Praatjes" te maken, beter gezegd: te schrijven.
b 1 Was nl. op het Raadhuis, het Hoofdstem-
'cau A, van het eerste kiesdistrict voor de
1 ii°dieke raadsverkiezingen.
lerwjji wethouder de Breuk de stemmen aflas
jjg, r was vast geen pretje! ben ik stiekum aan
ti °fficiëele gemeentelessenaartje gaan staan,
bo KVCOr Bet-publiek bestemd is en vlak naast de
kamer een plaatsje inneemt, en heb daar
skre Potlood-streken neergekrabbeld (want ik
de'p6* nb me* een PoMood!) terwijl het uit
te» 1^«wachtkamer in de verte al maar me
Pp "donk: Bomans, Welsenaar, Klein, Koen,
e er, Joosten....
de l 1;on. echter voorloopig rustig doorschrijven
door°°iz^er Kloin- Koen- en Peper-de al maar
E doch het einde was nog heel ver
to aar°m ga ik nu aan mijn weekpraatje, en
geven aan mijn plan, om over een mooi
plan te schrijven.
U hebt natuurlijk al gelezen, dat de St. Jozefs-
gezellen-vereeniging voor meer dan twaalf en
een half duizend gulden in de Jansstraat een
ruim perceel heeft aangekocht, om dit te ver- en
aanbouwen, tot een groot genoeg en degelijk
Oezellenhuis. Ik vind dit een mooi plan. Een,
dat getuigt van durf en moed! Natuurlijk zullen
we altijd moed en durf zoeken bij die gezellen
maar we vinden ze toch in grooter mate, dan wé
verwachtten.
Want het is een stout stukje, om in dezen tijd
zoo'n plan te maken niet alleen, maar ook spoed
te zetten achter de uitvoering ervan.
't Was pater Caminada, die de president,
en dus van de moedige gezellen de moedige aan
voerder is, heeft het dikwijls gezegd 't was,
zeg ik, noodig dat het Gezellenhuis werd uit
gebreid. D'r kwam nl. een „nieuwe lichting" ge
zellen op, en die kon in het oude gebouw niet met
goed fatsoen worden ondergebracht.
Het eenigste redmiddel war dus een nieuw
huis
De Jozefgezellenvereeniging heeft dan ook niet
langer gedraald, toen een mooie gelegenheid
zich voordeed, en dankbaar toegetast.
Maarnu komt het voornaamste van de
zaak: de spijkers
Het bestuur heeft vast vertrouwd, dat die 7aaLr
goed in orde zal komen.
Maar hier moge nu nog eens een flinke op
wekking den lezers niet-donateurs van die ver-
eeniging overtuigen, dat een vereeniging, die
zoo moedig is, steun verdient. Komaan, gij, die
nog geen ondersteunend lid zijt, geeft u tijdig
op, om aan het nieuwe huis een steentje bij te
dragen. Om de vereeniging krachtig te maken,
opdat ze tol grooter heil van de gezellen werken
kan!
't Is Vrijdagavond, bij half zeven. Jansen
Knetemannklinkt het weer eens, en onaf
gebroken gaat het nog voort: Bomans Klein
Boogaard KoenIk ben nog even
wezen kijken, maar er is nog geen gat in te zien.
Op de deftige groene iafel liggen nog stapels
biljetten, en ik heb al praatjes genoeg gemaakt
en zoowat voldoende Zaterdagavond-copie. Een
klein stukje bewaar ik nog, om u in mijn kolom
men straks den uitslag te vertellen. Hoe zal die
zijn
Vrijdagavond kwart over negen:
Herstemming in alle districten.
En zoo krijgen we over enkele dagen opnieuw,
en nog grooter zenuwachtigheidMaar rechts
hou moedD'r kan dan veel gewonnen worden
OORLOGSDAGBOEK
van 3 tot 10 Juli.)
3 Juli. De Duitscheis gaan belangrijk vooruit
bij Four de Paris, in Argonne. Bij Marjampol
en Halicz slaat von Linsingen de Russen. De
Italianen^krijgen klop van de Oostenrijkers.
Vier Engelsche stoomschepen en een Noor-
sche bark getorpedeerd.
4 Juli. Steeds ernstiger berichten komen in
over een roerigen binnen landscb en toestand in
Rusland.
Zeegevecht bij Gothland: de Duitsche
kleine kruiser „Albatros" in Zweedsche wateren
in den grond geschoten. Een grool Duitsch oor
logsschip nog getorpedeerd en gezonken.
5 Juli. Een bomaanslag gepleegd op het Se
naatsgebouw te Washington Een krankzinnig
Duitsch leeraar pleegt een aanslag op Pierpont
Morgan.
De Oostenrijkers brengen den Italianen
zware verliezen toe
Twee Engelsche stoomschepen en een Bel
gisch getorpedeerd.
6 Juli. Generaal Gourand aan de Dardanel-
len gewond.
Verschillende schepen tot zinken gebracht
door de Russen in de Zwarte Zee.
De verbondenen zijn in het Oosten bij
Krasnik doorgebroken en rukken op Lublin aan.
De Duitschers hebben verdere successen in de
Argonne.
Een Engelsch-Duitsch zee- en luchtgevecht
heeft plaats gehad op de Noordzee. Een Duit
sche onderzeeër geramd. Twee Engelsche, een
Fransch en een Noorsch schip getorpedeerd.
7 Juli. De Duitschers vallen aan in Soewalki.
Het Duitsche offensief bij Krasnik gestuit. Bij
Görz moeten de Italiaansche troepen weer ern
stig zijn geslagen.
Aan de Dardanellen is een Fransch trans
portschip in den grond geboord.
8 full Atrecht weer hevig onder vuur ge
nomen; de kathedraal afgebrand. Stilstand
op het Poolsche gevechtsterrein. De Russen krij
gen versterkingen en komen in de meerderheid.
Er zullen Zuid-Afrikaansche troepen naar
Europa gezonden worden.
9 Juli. De Italiaansche kruiser „Arnalfi" ge
torpedeerd door een Oostenrijksche duikboot, en
gezonken. In Polen vallen de Russen aan; de
Oostenrijkers beginnen ook terug te trekken. Aan
de Dnjester krijgen de Russen nog slaag.
Wordt vervolgd.)
Per
0,75
0,15
0,20
0,40
0,10
1000
10
300
150
13
