I DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Klnderhuisvest 29-33, Haarlem Het Onderwijs-spook, rÖË0ÓRL06 R, K. Pol. Prop. Ciub. P i 1 I EERSTE BLAD Kieur(?)-hëkenteni$, Hedenavond te 8% uur Propagandavergadering voor Rechtsche Kiezers. Mr. Bomans, J. A. de Lohel, Propagandisten! 1 Witte Schoenen vanaf f 1.75 Sandalen vanaf f 1.35 P. W. TWEEHUSJSEN, fii!A&ISDA& 39 JULI 3915 49ste Jaargang IS®. 8800 ABONNEMENTSPRIJS Per s maanden voor Haarlem wt voor de plaatsen waar een aeent gevestigd is (kom der gemeente) Voor de overige plaatsen in Nederland per post. Per week voor Haarlem en de agentschappen Afzonderlijke nummers...i...». Bureau van Redactie en Administratie i Intercommunaal Telefoonnummer !4£6> PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 1—5 regels 0,75 Iedere regel meer. 0,15 Buitenland per regel 0,20 AdvertentlSn in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels 0,40 Elke regel meer0,10 GULDEN bij levenlange onge schiktheid tot werken. Alle betalende abonnés op dit blad, die in Kei bezit eener verzekeringspoli» zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voort W* S?i fl GULDEN tfu ff| ffi GULDEN bij 4 f* f| GULDJEN bh IHffi GULDEN by ff f* GULDEN bü |1 f| GULDEN by fflilli H1111 Ter^®* Tan eea 1 il 11 yer^®1 van Pil! Terlies van B W% breuk yan een if]! r P Vef lJUII overlijden, QjUÜf hand of yoet* U «én oog. |J één duim, |J arm of been. |J wijsvingePi GULDEN bö verlies van één anderen vinger. DE UITKEÉRING DEZEB BEDRAGEN WORDT GEGARANDEERD DOOR DE „HOLLANDSCHE ALGEMEEN K .VERZEKERINGSBANK" TE SCHIEDAM. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN agenda. 21 JULI. bebouw St.-Bavo it.-K. VulK3«>oad Vergadering Kalk- en Steenbewerkers. Statenzaal Prinsenhof half 12 Vergadering Prov. Staten van N.-Holland» GrooteKerk 1—2 uur Orgelbespe ling door den heer Louie Robert. (Zie pro gramma stadsnieuws). Brongetrouw (tuin) 8 uur Concert Vereeniging Haarl. Muziekkorps. Con cert. Bisschoppelijk Museum Janestraat ia geopend eiken dag van 10—5 u.or tegen 'betaling van 25 een te. Uitgezonderd Zater dagen en R. K. feestdagen. BLOEMENDAAL Hotel Duin en Daal dagelijks 2 concerten bij gunstig weer. Onze collega van het Klokhuisplein, de St. Ed. der Opr. Haarl. Ct. heeft een poging gedaan om „kleur" te bekennen. Wij hadden, men weet het de „Stads- Editie" opmerkzaam gemaakt, dat het blad, tot dusver steeds als „neutraal" doorgaande, voor de herstemming a.s. Dinsdag het liberale parool, door de linksche kiesverenigingen sindsdien trouw gevolgd, had uitgegeven, en dat het mits-, dien in werkelijkheid allesbehalve „neutraal was geweest, maar (hetgeen ook bleek uit wat aan de Rechtsche partijen werd toegevoegd) definitie! partij had gekozen. We zeiden toen: het zal ons veel genoegen doen als de Stads-Edltie werkelijk kleur wil be kennen, en zich partij-orgaan wil noemend Wat doet nu echter onze collega? In een artikeltje, dat vrijwel zondjer vast verband met den inhoud gedoopt is „Hoelang nog", vertelt de redactie, dat zij het ongeveer met geen enkele der partijen, noch van rechts, noch van links, een3 kan wezen. Rechts „zwelgt in een overwinningsroes" zoo heet het daarin, en eischt alle zetels voor één partij" op. Dit wordt geargumenteerd door.de aan haling van een uit zijn verband' gerukte zinsnede uit een speech, die werd gehouden op den avond van een verkiezingsoverwinning, en door citee ring vaneen paar versregels op diezelfde vergadering voorgedragen Als dit nu de bronnen zijn, waaruit de „Stads- Editie" hare kennis put van de rechtscbe politiek in Haarlem, dan moet toch gezegd, dat onze collega het zich wèl gemakkelijk maakt! Dat de Rechtschen in Haarlem allesbehalve zijn voor een „alles voor ons" is toch waarlijk uit de feiten, uit de daadweikelijke houding der christelijke partijen, uit hetgeen het katholiek orgaan, de N. Haarl. Crt.. in den loop dér jaren heeft geschreven, wel duidelijk genoeg gebleken! Wat wij wèl willen? Een vertegenwoordiging der rechtsche partijen, in het stadsbestuur, evenredig aan de getalsterkte van Rechts in de burgerij En nu gaat het toch wel alle perken te bulten, dat de liberalen, zooals de Stads-Editie, ons „begeerlijkheid" verwijten, als zij in een District waar zijzèlf absoluut niets meer hebben in te brengen, en geen vijfde deel van de kiezers voor hitn gezamenlijke fracties kunnen tellen, van ons eischen dat wij de liberalen op het kussen laten zitten Wanneer is, bij omgekeerde verhoudingen, dat ooit gedaan door de liberale meerderheid? Wanneer is er ook maar één poging gedaan door die liberale meerderheid, om aan rechtsche verlangens te voldoen?. Kom, 't is te mal. De „Stads-Editie" gaat in haai politieke be lijdenis zooals gezegd ook de andere poli tieke partijen te lijf. Nu, van liberaal standpunt begrijpen W€ dat men _van het geknoei en ge sjacher der heeren Kleijnenberg en Slingenberg walgt. We zeiden Zaterdag al: het is waarlijk wel begrijpelijk dat de oude liberale partij die vroeger oppermachtig was, zich het hart weê voelt, nu op alle manieren gecoquetteerd wordt inet sociaal-democraten en vrijzinnig-democraten, om maar zeteltjes te behouden En zoo kunnen wij óók begrijpen dat van dien kant het al zoo vaak geprobeerde middel wordt beproefd, om maar eens te beginnen met „onaf hankelijke" candidaten. We hebben dat al genoemdlangs een achter deur binnenhalen wat door de voordeur voor de liberalen wordt verloren. O ja, wij weten wel, dat de mannen 'die nü voor zulk een „onafhankelijke" candidatuur zich spannen, bij hoog en laag zeggen dat ze niet aan de politiek doen. Ze wenschen, precies als de -beginselverklaring" van de „Stads-Ed." doet, Welk blad zich dus hiermee aan de partij der zg. „kleurloozen" verbindt, te bevorderen „het Waarachtig belang der gemeente, onafhankelijk groote Sprekers met het onderwerpt Vier grepen uit het socialisme, in 2 deelen. en de heer in het gebouw ,,DE KROON". Voor zoover er nog plaatsen be schikbaar zijn, hedenavond kaarten verkrijgbaar aan de zaal. van alle politieke overtuiging of partijbelang". Zoo is de theorie. Maar de ondervinding heeft het al honderd en duizendmaal bewezen, dat de practijk anders De practijk is deze, dat de twee groots stroo mingen onder de menschheid, die welke het ge loof in Qod ook in het overheidsbestuur wil gekend zien, en die welke Qod uit alle overheids bestuur wil bannen, nooit of te nimmer zijn te ontzeilen. Kort en goed', men is ten slotte, men moet zijn: rechts óf links! Denkt hierbij aan alle groote maatregelen van stadsbestuur: het karak ter van het onderwijs op de eerste plaats, verzor ging .der geestelijke belangen, lectuur, toezicht op vermakelijkheden, politiemaatregelen Bijna telkens moet men kiezen: rechts of links. En nu Ia het een feit, dat allo „neutrale" en „onafhankelijke" en „partij looze" en „kleurlooze" partijen, wéór ze ooit waren, bij die keuze links zijn!....: De mannen die schermen met „waarachtig be lang der gemeente buiten politieke overtuiging", bedriegen zichzelf en anderen, want „neutraal" wordt en blijft ('t is al duizendmaal gebleken) tóch op den duur linksl Als de „Stads-Editie" derhalve als haar „kleur" bekent de neutrale, de onafhankelijke, dan vaart ze tóch in het schuitje van links. En dan zouden wij 't blad In gemoede willen- raden werkt liever, opdat in den boezem der liberale partij de echte, de ware „liberaliteit", het waar- deeren van wat de tegenstanders doen, het erken nen van andere rechten, het toegeven aan anderer eischen, het nalaten van een leugencampagne, zooals hieronder wordt gesignaleerd, worde betracht I Die poging om „onafhankelijk" en „neutraal" te zijn mislukt tóch, want tusschen Rechts en Links, Geloof en Ongeloof, is nu eenmaal geen middending- Dat mogen ook onze kiezera a. s. Woensdag begrijpen, wanneer zij ter stembus worden geroe pen om een beslissing te nemen die voor geruimen tijd de richting van ons gemeentelijk bestuur zal bepalen Rechts stemmen, .,-r. dat is onze kleur! De Papenhaat, die in deze dagen weer is opgeroepen om bij de herstemming van Woens dag dienst te doen, gaat zoowaar te weer met de oudste en afgezaagds te middeltjes die er maar te vinden zijn! Daar is b.v. een circulaire verschenen (en ruim wordt ze rondgestrooid in de brievenbus sen) onderteekend door „Da Besturen van de Liberale Unie, Vrijz. Dem. Bond en S. D. A. P.", waarin op de meest ergerlijke en leugenachtige wijs het oude „Onderwijsspook" weer wordt van den zolder gehaald I Haarlem heeft zulke uitmuntende onderwijs inrichtingen heet het en „Rechts" wil die alle ten gronde richtenRechts zal zoo liegen deze onderteekenaars tegen beter weten in! als de Rechtsche candidaten worden gekozen: de schoolgelden verhoogen, schriel zijn bij het toestaan van leermiddelen, groote klassen invoe ren, de zevende klasse dooddrukken, scholen opheffen, niet verbeteren wat er te verbeteren valt Wij durven gerust zeggen dat we nimmer een vuilaardiger verkiezingspamflet hebben gelezen dan dit! Want deze drie besturen weten dat het anders is! Zij weten dat, want ze kennen b.v. den voor tref felijken toestand van het Openbaar Ond*"wijs in het Zuiden, waar „Rechts" totaal de baas is en geen linksche invloed iets te vertellen heeft! Slaagden b.v. niet van het Openbaar Gymnasium in de katholieke stad den Bosch alle candidaten weder bij het eindexamen voor de Hoogeschool? Zoo is het overal. Het openbaar onderwijs wordt door de Rechtschen, waar zij in de meerderheid zijn, evengoed (we zouden misschien zeggen: juist om alle verwijten te voorkomen nog beter verzorgd dan door Links! Sterker nog: het ver trouwen van de Linkschen in die onpartijdigheid van Rechts is zóó groot, dat b.v. in de stad Amsterdam de overgroot-linksche meerderheid in den Raad jarenlang het bestuur van alle open baar onderwijs in handen heeft gelegd van den Christelijken, Rechtschen wethouder Mr. S. de Vries, die ondanks het scherp toekijken van de Linkschen naar aller unanieme getuigenis op schitterende wijze het openbaar onderwijs heeft verzorgd en vooruitgebracht Dat „het peil van ons onderwijs daalt" als Rechts zelfs de meerderheid zou krijgen in den Raad (waarvan geen sprake nog is 1) is dus een fatale en aperte leugen, en wij zijn waarlijk benieuwd of de bestuuraeren der drie kiesvereeni- gingen dit pamflet ah van hen afkomstig zullen erkennen. Zoo niet, dan dienen zij heden of morgen nog openlijk te publiceeren, dat deze leugens niet van hen afkomstig zijn, zoo ja, dan weten de Rechtsche kiezers nu toch zeker ten volle, met welke middelen er gewerkt wordt door liberalen, vrijz-democraten en socialisten omhet be stuur onzer stad in handen te brengen van de roode kliek! „Haarlem verliest zijn aantrekkelijkheid, als Rechts wint, zoo vertelt dit pamflet zoowaar! Weet gij, kiezers, wanneer Haarlem zijn aan trekkelijkheid vast en zeker kwijt is? Als in onzen Raad de roode elementen-, onder voorgaan van Nagtzaam en- Mr. Sln-genberg, den baas spelen! Als de belastingen worden op gedreven boven alle verhoudingen, als de groote belastingbetalers de stad uit-gaan, en den Middenstand en den kleinen man laten zitten voor de ontzaglijke lasten. als geen verstandig man van buiten zich hier ooit komt vestigen, maar onze burgerij en onze arbeiders zuchten onder d^n druk van de geweldige belastingen die zonder eenigen twijfel van een rood bewind het gevolg zullen zijn, als onze industrie wordt doodgedrukt en zich verplaatst naar elders!.., Dhn is alle „aantrekkelijkheid" van Haarlem naar de maan 1 Het „onderwijsspook" dat van Links op zoo Infame wijs wordt opgeroepen, is een droombeeld', een kinderbangmakerijtje, een onzinnigheid, waaraan alle grond ontbreekt, maar alles wat wij hierboven opnoemden-, zal helaas droeve werkelijkheid worden, als de kiezers niet op passen. En dMrvoor spannen zich nu de besturen van Liberale Unie en Vrijz.-Dem. Bond in het gareel van de roodenl. 't Is treurig, maar voor de onzen een les! OVERZICHT. Het offensief in hot Oosten steed3 krachtig voortzettend, hebben de verbonden Duitsehe en Oostenrijksch-Hongaarsehe troepen weer nieuwe overwinningen behaald, welke in de legerberichten van het Russisch hoofdkwar tier, hetzij rechtstreeks of zijdelings worden erkend, In de buurt van Przasnysz werden drie achter e lkaar gelegen Russische linies ge nomen en werd Lipa bereikt. Sedert .Vrijdag trekken de Russen op het geheele front tusschen Pissa en Weichsel naar de Narewi terug. In deze gevechten, zoo melden de nagekomen berichten van Zater dag, zijn 880 officieren en 17.500 man ge vangen genomen, terwijl in den strijd ten Westen van de Wierpz 28 officieren en 6380 man in Duitsehe handen vielen. Aan de boven-Bystrzyca en ten Hoorden van Krasnik hebben de Oostenrijkers de voor ste vijandelijke stellingen vermeesterd. De communiqués, welke wij Zaterdagavond nog van het Westelijk operatie-terrein ontvin gen, zijn van te weinig beteekeni3 om ze nu nog af te drukken en komen beiden hierop neer, dat op tal van gedeelten van het front artillerie- en mangevechten werden geleverd, zonder eonige wijziging te brengen in den toestand, „Op den heuvelkam van Vimy zoo wordt o. m. in het Fransche bericht ge zegd is het kanonvuur den heelen .Vrijdag voortgezet. Het was vooral hevig ten Noorden van Souchez en tusschen Neuville en Roclin- court. Ook in het Westelijk deel van het Argonnerwoud is het kanonvuur voortgezet zonder dat de infanterie is opgetreden,"' Blijkbaar zal men in de eerste dagen voor namelijk het oog moeten houden op het Rus sisch front. Beleefd verzoeken wij nog meerdere hulp voor den grooten strijd van Woensdag a.s. Aanbiedingen! Maandag 19 en Dinsdag 20 Juli des avonds van 8 tot 10 uuf in de Bavo Smedestraat. m en allen die mede willen helpen, komt i m a.s. Maandag- en Dinsdagavond in St. Bavo waar U veel werk waoht. HET BESTUUR. hbbi i bbb 11 mm i mai i nu i Fransch legerbericht. PARIJS, 18 Juli. (Officieel). Aan den rech teroever van de Aisne, in de streek van Troyon, had een mijmgevecht en een zeer hevige beschieting plaats; twintig granaten werden op Reims geschoten. Een burger ge dood; een andere zwaar gekwetst De Duitschers slaagden, er op een enkel punt in om vasten voet te krijgen in loop graven, die d-e Franechen iiun den 6en die- zer afgenomen hadden. Groepen Duits-ethers, die in het ravijn hadden weten door te drin gen, zijm gedood of gevangen gemaakt. Tus schen Souvaux en de Calonne-loopgraaf zijn do Duitschers eveneens met zware verliezen' teruggeslagen. Duitsch legerbericht BERLIJN, 18 Juli. (Officieel). Het groote hoofdkwartier meldt: D« aanval van de' Fransekon op het keTikhof van Souchez is afgeslagen. In het Argonnerwoud zijn kleine reedis behaalde, voordeelen n-og verbeterd. In Lotharingen hebben onze troepen aan vallen van den vijand bij Emlbermenil ten' oosten van Lunéville en in da streek van Ban die Sapt afgeslagen. Franscli-Belgisch front De berichten van heden brengen ook wei nig nieuws van verandering. Russisch front Ook in de berichten van heden worden van Duiteche en Oostenrijksche zijdie weer' vorderingen vermeld, welke door de Russen' worden toegegeven. Duitsch legerbericht. BERLIJN, 18 Juli. (Officieel). Het groote hoofdkwartier meldt: Het leger van gene raal Belo-w heeft in allerijl aangevoerde ver sterkingen der Russen bij Alt-Auz terugg-e-' slagen en 8620 krijgsgevangenen gemaakt en zes kanonnen en drie machinegeweren ver overd. Het gaat thans in oostelijke richting verder. Tusschen de Pissa en den Weichsel zetten' de Russen den terugtocht voort. Ook ten noorden van Pilica en Weicheel zijn de Russen terugtrekkende bewegingen' begonnen. Onze troepen, die hen nazetten, hebben in de korte vérvolgingsgevechten 620 gevangenen gemaakt. Op het zuid-oostelijke gevechtsterrein heeft ons offensief succes gehad. Oostenrljksch legerbericht. WEENEN, 18 Juli. (Officieel). Het hoofd kwartier meldt: Aan de Boeg, in de streek van Sokal, hebben onze troepen den vijand: uit een reeks van hardnekkig verdedigde' plaatsen verdreven. Ten noordoosten van Sienno is het Russische front doorgebroken. De vijand ontruimt tusschen den Weichsel en de spoorlijn KielceRad-om zijn stellin gen. Russisch legerbericht. ST. PETERSBURG, 18 Juli. De groote- generale staf deelt mede: Aan het front GoldingenMoerawjewo heeft d-e vijand vasten voet verkregen aan den rechteroever van de Windau en de Wenta. Hij gaat voort op te rukken in de richting van Tukkum (60 K.M. ten W. van Riga, dicht bij de golf van Riga) en Alt-Autz. In de richting van Mlawa trokken we ten zuiden van Ciechanow terug, daar de vijand zijn reserves verdubbeld had. Ten noordwesten van Radom heeft een ko zakken-brigade den 15en dezer de voorhoede der Oostenrijkers aangevallen bü bet dorp Mokrzec, 280 soldaten en 3 officieren gevan gen genomen en twee mitrailleuses buitge maakt. Tusschen Weichsel en Boeg heeft do vijand in den nacht van 16 dezer het alsremeene offensief hervat. korte berichten Heldhaftigheid oener vrouw. In het militaire hospitaal van het Louvre had een treffend voor val plaats. Den gewonde soldaat bevond zich in wanhopigen toestand en alleen overbrenging van bloed kon hem redden. Dadelijk bood de vrouw van den gewonde zich aan en dr. Dauriac besloot de kunstbewerking te wagen. Zij slaag de uitmuntend. De soldatenvrouw hield zich BARTELIORISSTRAAT 27. TELEFOON 17 7 O. Haariemsche Aüedagjes. no. 16&2 TULPEN ALS VEEVOEDER. Zooals men weet is de tulpenhandel van dien aard geworden, dat de bollenhandelaars met de tulpen geen raad meer weten en ze eenvoudig als waardeloos vernietigen. Nu echter vestigt de heer v. W. te H. in het Weekblad voor Bloembollencultuur er de aan dacht op, dat tulpen zulk een waardevol voedsel voor, het vee is en dat koeien ze graag lusten en er veel en beste melk van gven. Wij brengen deze zaak onder de oogen van onze boeren. Daar het veevoeder zoo ontzaohlijk duur is, zouden de boeren er mede gebaat zijn indien ze 't vee met tulpen gingen voederen en voor de bollenhandelaren is 't in elk geval beter, dat, krijgen ze er dan minder geld voor dan in gewone tijden, de koeien hun tulpen opeten, dan dat zij ze moeten vernietigen. Wij zoude zoo zeggen de boeren moeten zich maar eens met de bollenhandelaren in zake 't bezigen van tulpen al» veevoeder in verbinding stellen. Het zou, dunkt ons voor beide partijen niet kwaad zijn. Het is waar, het is hard? dat de bollakande- laren dan minder geld voor hun waar maken. Maar wij zijn 't met den heer y. W. geheel eens waar hij als handelaar getuigt „het i» beter dat de koeieu onze Tulpenbollen opeten dan dat da Tulpen ons opeten." kranig en lachte haar man toe. Da soldaat wordt als gered beschouwd. Staking in Znid-Wales. Da vertegenwoordi gers van de stakende mijnwerkers, die Vrijdag een sanfenkomst hebben gehad met mineter Runciman, zijn naar Cardiff teruggekeerd zon der dat zij er in geslaagd waren een oplossing te vinden v oor de bestaande moeilijkheden. Heden, Maandag, zullen te Cardiff de leider» der mijnwerkers bijeenkomen. Hugh Edwards, parlementslid voor Mid-Gla morgan, heeft zich tot minster Asquth gewend om diens persoonlijke tusschenkomst te vragen, herinnerend aan de uitnemende diensten, die de eerste minister bij de algemeene staking in 1911 heeft bewezen. Uitwisseling van invaliden. Uit Frankrijk zija vier transporten invalide krijgsgevngenen in Duitseliland aangekomen, in bet geheel 824 man, waaronder 10 officieren. Duitschland heeft 1600 Fransche gewonden uitgeleverd. Verbod van gouduitvoer. Uit Bern wordt door Reuter gemeld, dat de Zwitsereche Bondsregee- ring deu uitvoer van goud uit Zwiserland, zui ver of gemengd, bewerkt of niet bewerkt, ver boden heeft. De bepaling wordt terstond van kracht. Economische entente. De Fransche uitgave van de „New York Hereald" meldt uit Havra dat de Belgische regeering stappen doet voor het tot stand komen van een economische en tente tusschen België, Frankrijk, Engeland, Italië, Rusland en Servië. Voor dat doel wensckt zij een conferentie te Londen, waar over de be vordering der belangen van handel en nijverheid tusschen de genoemde staten zal worden gespro ken. De Handelsoorlog, Naar de Times uit New- York verneemt, zou Bernstorff aan Lansing, met wien hij Vrijdag te Washington een onder houd had, hebben medegedeeld, dat Duitschland volkomen bereid is op te houden met den duik boot-oorlog, wanneer de Ver. Staten er Enge land toe willen brengen, dat het ophoudt met zijn langen-afstand-blokkado. Wordt deze niet gewijzigd, dan moet de duikboot-oorlog voort gezet worden. Volgens de Evening Mail heeft Lansing aaü den gezant echter geantwoord, dat de Vereenig- de Staten niet konden onderhandelen met En geland over een verschil, dat uitluilend dit land en Duitschland betrof. De Internationale, De sociaal-democratischei partij-afgevaardigden in Frankrijk hebben den 14en dezer te Parijs een bijeenkomst gehouden, waar ook de drie socialistische ministers, de Belgische minister Vandervelde en Weill, da voormalige afgevaardigde naar den Duitsclxen Rijksdag voor Metz, aanwezig waren. Er is een motie aangenomen, waarin de partij Duitschland verantwoordelijk stelt voor <len M HMMflKHC COMMIT 4009 15 -i. i 'tin 1 'l m

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1