DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND
MORGEN!
Klnderhuisvest 29-33, Haarlem
HE OORLOa
EERSTE BLAD
Witte Schoenen vanaf f 1.7a
Sandalen vanaf f 1.35
P. W. TWEEHUI]SEN,
Van hedenmorgen.
Mr. i. B. BÖMANS.
0. van den BOOGAARD.
M. L, A, KLEIN.
C. G. KOEN.
A. ELFFERSJr. (aftredend).
A. TH. PIELAGE.
C. L M. ROBBERS.
W. HOEK.
i. M. C. HOOG.
DIMSOAa 20 JULI ISIS
4Sif« iaargang Ho. »8öö
Bureau van Redactie en Administratis t
intercommunaal Telefoonnummer 1426.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN
Hh &£@wsa*wsjk*
Fransch-Belgssch front
Russisch front
Costemlfksch-IfaliaaRsch front
UIT aftTWERPEflI.
BAKTEL70RISSTRAAT 27.
fiaarlemsche Alledagjes. no. ie&3
■HE HMBLEHHE MOT
ABONNEMENTSPRIJS t
Pet S maanden voor Haarlem «n voor de plaatsen waar een asent
gevestigd is (kom der gemeente)
Voor de overige plaatsen in Nederland per post
Per week voor Haarlem en de agentschappen
Afzonderlijke nummers
1.60
2,—
0,12»
0,0S
PRIJS DER ADVERTENTIËN l
Van 1—6 regels
iedere regel meer.
Buitenland per regel
Advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regel»
Elke regel meer
1 0,7»
0,15
0,20
0,40
0,10
4000
GULDEN bü
levenlange onge
schiktheid tot
werken.
Alle betalende abonnés op dit blad, die in Het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voorj
GULDEN bjj <g |f111 GULDEN bjj ff f* GULDEN bij
verlies van B Ja S B Ij verlies van 8 Oj breuk van een e
500 X 300
GULDEN bjj
verlies van een
band of voet.
150
dén oog.
één duim.
75
arm of been.
00
wijsvinger.
15
DE UITKEERiNG DEZER BEDRAGEN WORDT GEGARANDEERD DOOR DE „HOLLANDSCHE ALGEMEENE VERZEK ERINGSBANK" TE SCHIEDAM.
.im—M immi 11 """"n s i ibi e»—a—mmmiiBsammxaaB —"«BidM
GULDEN bjj
verlies van
één anderen
vinger.
AGENDA. 21 JULI.
HERSTEMMING VAN DEN GEMEENTE
RAAD in alle districten van 8—5 uur.
Gebouw a t.-jB a v o ii.-K. VoiKSÓond
Vergadering Haven- en Transportarbei
ders.
In den Hout 8 uur Concert Haar
lem's Muziekkorps.
St Vincentius-bibliotheek N. Groen,
markt geopend van 7H—9 uur.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
79 geopend eiken dag van 10—5 uur tegen
betaling vau 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R. K. feestdagen.
BLOEMENDA AL Hotel Duin en Daal
•>- dagelijks 2 concbrten bij gunstig weer.
Ook in Beverwijk gaat morgen de stem
bus weer open, en hebben de kiezers te be-
6lisseu of er.... ook bier met de socialisti
sche narigheid zal worden begonnen!
Immers: de rooden beginnen nu ook deze
gemeente in roering te, brengen, en één soc.-
democraat dingt mede bij deze herstemming.
We gelooven en. hopen dat de recbtscbe
kiezers bier wijzer zijn dan elders en er voor
zullen zorgen, dat ze den roode eruit, en de
mannen van beginsel, van orde. recht en
gezag, erin zullen laten!
Het voorbeeld van Schoten en elders leert
te goed, wat een ellende een gemeente bin
nenhaalt, waar de sociaal-democraten bet
bccge woord krijgen.
Wie dus de rust en de eendracht en den
VOOl'spoed in de gemeente wil bewaren, kieze
de candidaten der R.-K. Kiesvereeniging;
maar óók hierom, omdat bet plicht is, de
organisatie te volgen en zijn beginselen boog
te houden.
Elke stem op een ander uitgebracht, ver-
boogt de kans van den soc.-democraat, of
breekt de organisatie af.
Daarom stemme ieder Christelijk man die
zijn plicht kent, morgen op de heeren Th.
J. CORNELISSE, G. POEL en J. STEEN
VOORDEN, en op geen enkelen anderen
caudidaat.
Morgen.... aan de kiezers van Haarlem
de beslissing of Haarlem zoo'n beetje de
risée zal worden van bet land!
De kiezers hebben morgen uu te zeggen
of onze stad, waar zoovele mannen van
positie en intellect een rustige woonplaats
hebben gekozen, waar zooveel industrie,
en op zoo kradhtige manier, wordt gedreven
(men ziet het wêer aan de prachtige aan
bieding van een spoorweghaven in het Noor-
derbuitenspaarne), waar zooveel gedaan
wordt voor kunst, voor onderwijs, voor
schoonheid op alle gebied, kortom: of
orze stad, die een booge plaats inneemt in
den lande op verschillend terrein, voortaan
zal geregeerd worden door.... een stelletje
éénzüdig-opgevoede, met al die industrie
en kunst en schoonheid en werkelijke stads
belangen volkomen onbekende roode agita
tiemannen!
Dht is eigenlijk de keele beteekenis van
den verkiezingsstrijd van morgen.
Zal meneer Peper voortaan de belangen
behartigen van de kolossale industrieën, die
Haarlem zullen grootmaken en kunnen doen
bloeien door "bun internationale betrekkin
gen en veelomvattenden werkkring?
Zal meneer Spiesz, of meneer Joosten of
wie ook van deize kracht bet bestuur vor
men van een stad die zóóveel mannen van
vermaarde gaven, van erkende positie, van
bewezen talent onder, bare inwoners heeft?
Zullen de socialisten, die nooit wat te ver
liezen hebben enzoohéól gemakkelijk ten,bate
van één klasse omgaan met de dubbeltjes van
....andereu, dan ten slotte onze zoo nijvere
en hardwerkende winkeliersklasse, den voor-
beeldigen Haarlemschen middenstand (die
volgens deze heeren maar het liefst
„verdwijnen" moest) de les lezen en regee-
ren?....
Het is te dol om van te praten, en wij, wij
kunnen het niet gelooven!
Men zegt, dat in den kring der linksche
leiders weer het oude parool: liever Turksch
dan Paapsch, wat uü klinkt: liever door de
rooden gebeten dan door de Eechtedhen ge
regeerd, ig uitgegeven.
De „adviezen" der linksche kiesvereeni-
eiugon laten zien, dat inderdaad de „leiders"
(incluis de beer Slingenlberg, die beeft voor
55 n raadszetel) zulk een parool li e bjfoj e h
uitgegeven.
Maar het wil er bij ons nog niet in, dat
5.® liberale kiezers van gezonde denkbeeldent
dat parool zouden opvolgen! t
Trouwens: spreekt eens een uwer kennis
sen die niet van ckristelijken huize is! Tien
tegen één, dat de man u, als hij werkelijk
iemand is van opmerkingsgave en eenigeu
kijk heeft op de politieke verhoudingen, da
delijk zegt: „maar zijn we dan nu automaten
geworden, die heden ja en morgen neen
knikken, en die inet anders dan poppetjes
zijn in de band van de roode partij?".... Eu
dan boort ge gemeenlijk volgen: „maar dahr
bedank ik voor!"
Zoo hebben we van de week er al héél ve
len geboord. En terecht.
Doch.... wat de liberalen van diverse
pluimage zulleu doen op den dag van mor
gen, dat is onze zaak niet. t
Onzerzijds is het alléén de kwestie: wat
moeten w(j doen?
En het antwoord: STEMT RECHTS!
Daar is niets anders te doen: laat de libe
ralen, die ten slotte tóch maar leukjes en
zonder veel schaamte hij de anticlericale en
de roode bent, (waarvoor ze zich anders
schamen en die ze anders met veel dédain
links laten liggen) steun zoeken, laat die
stilletjes hun eigen varkentje wasisc'hen.
Willen ze werkelijk „liever Turksch dan
Paapsch" zijn, laten ze dan kun Turk
maar zélf aanwijzen, als ze kunnen, 't Is ons
bij slot van rekening eender, of men aan die
zijde het stadsbelang wil toevertrouwen aan
combinaties, waarin ge den heer Nagtzaam
ziet verschijnen naast.... Van Styrum, met
Slingenberg als „Dritten im Bunde"! i
Wij durven het gerust zeggen: onzerzijds
staan we op vrij wat hooger standpunt! Den
strijd hebben we aangebonden voor onze
eigen mannen: voor beu gaan we nu in
het vuur.
En dat gebeurt morgen, zonder mank eer en.
van wien ook! - 1
Nu-eens alle persoonskwesties op zij ge
zet, alle kleine verschillen vergeten.
Want bet spant nu!
Moeten de Rooden in Haarlem regeeren,
of moeten er werkelijke „regeerders", werke
lijke „bestuuremenschen" gekozen worden?..'
Die vraag interesseert eenieder: ook
hem, die voor kiezen en stemmen koud is
geworden!
Welnu: laat dan nu eens onzerzijds nie
mand wegblijven op den dag van morgen.
't Zal er, gezien de cijfers der stemming,
net op het randje af om gaan.
Morgen is het een beslissing, die dóór zal
werken in lange toekomst! Bliive dus nie
mand onzerzijds van de stembus weg, maar
laten we allen stemmen in echte christelijke
trcuw en volgens gewetensplicht op'onze
Reehtsehe candidaten:
in District I:
in District II:
in District III:
OVERZICHT.
Van het Westelijk front vernemen wij
weinig verandering in den toestand. Het
blijft daar nu weer kalm, terwijl in bet Oos
ten verwoed en met voortgang wordt ge
vochten.
De berichten van het Fransch-Belgisch
front gaan niet anders, dan over „afgesla
gen aanvallen", zoowel van Duitsche als van
Fransche zijde. Ten zuiden van Souchez heb
ben beide legers gelijktijdig een aanval ge
daan tenminste zoo moet men uit de we-
derzijdsche berichten opmaken, al schijnt bet
onwaarschijnlijk en zonderling en werden
de aanvallen wederkeerig.... afgeslagen.
Hoewel we overigens niet veel nieuws van
het Italiaansche front vernemen, hebben wij
heden toch weer eens een Oostenrijksch be
richt over de daar gevoerde gevechten en
ontvingen wij uit Londen een seinbericht,
dat volgens een bericht uit Laibach, de Oos
tenrijkers zich voorbereiden tot bet kerne-i
men vau bet offensief aan de Isonzo.
Reeds eerder werd de veronderstelling
uitgesproken, dat de Duitschers in samen
werking met de Oostenrijkseh-Hongaarscke
logers eerst zouden trachten tegen de Russen
in het Oosten een beslissing te bewerken,
om daarna eerst en voorgoed in het Westen
met de Fransohen, Belgen en Engelsehen af
rekening te houden.
Bij al, wat wij de laatste week hebben zien-
gebeuren, schijnt het ook niet zoo gewaagd
die onderetelling te zijn toegedaan.
Wel werd er in bet Westen en soms ver
woed, gevochten en maakten de Duitschers
en Franscheu beurtelings daar eenige vor
deringen, maar de gebeurtenissen aan bet
Russisch front, waarvan in de eammuniqué's
van gisteren en beden nog wordt gesproken,
waren van veel grootere beteekenis.
Van buitengewoon belang daarbij is, het
geen in het Russisch communiqué, dat wij
gister onder de „Nagekomen berichten" nog-
konden opnemen, wordt medegedeeld, n.l.-
dat het offensief van de Duitschers in de
streek van Przasnysz over een breed front
den Russen noodzaakte hunne stellingen
dichter bij de Narew te concentreeron, waar
door zoo bet in bet bericht beet een
andere greep-eering van de strijdmacht
nocdig was.
Blijkbaar is het doel van het offeusief in
het Kurland om op te trekken naar Riga,,
■waarheen de Duitschers nu al een heel eind
op streek zijn.
Nn de Russen toegeven dat zij iu deze
streek ook moesten terugtrekken, is daar
mee als vastgesteld de erkenning, dat zij
jover de lengte van het gebeele front zijn
teruggetrokken.
I De voorteekenen wijzen er verder op, dat
jop het Oostelijk gevechtsterrein nog meer
belangrijke gebeurtenissen zijn te yerwach-
ten, wélke zeker met zullen nalaten, hun in
vloed te doen gelden op het Westelijk oor-
logs toonecl.
Met wisselend succes worden langs het Wes
telijk oorlogsfront kleine gevechten geleverd. Hoe
wisselend het succes wel moet zijn, blijkt bijzon
der uit hetgeen beide legcrberichten omtrent de
nachtelijke gevechten in de streek van Souchez
melden.
Fransch legerbericht.
PARIJS, 19 Juli. (Officiéél). Tegen midder
nacht hebben de Duitschers ten W. en ten Z. W.
van Souchez over een front van 1200 meter een
aanval gedaan, die door de Franschen is afge
slagen. In Argonne is een Duitsche aanval bij
St. Hubert gekeerd.
Het aantal gevangenen, door de Franschen
gemaakt bij het ravijn van Souvaux, was 2 offi
cieren en 200 man, behoorende tot 3 verschil
lende regimenten.
In den Elzas, bij Manhoue aan de Seille (zij
rivier van de Moezel) en aan den zoom van het
bosch van Aprémont zijn enkele voorpostenge
vechtengeleverd, waarbij de Franschen in het
voordeel waren.
Duitsch legorberielit.
BERLIJN, 19 Juli- (Officiéél). Het groote
hoofdkwartier meldt:
In de streek van Scuchez zijn na een betrek
kelijk rustigen dag, 's nachts vinnige gevechten
geleverd. Een aanvat der Franschen op Souchez
is afgeslagen en pogingen om ten Zuiden van
Souchez aan te vallen, zijn door ons vuur ver
hinderd.
Op de Maashoogten zijn ten Zuidwesten van
Eparges en bij de Schans van Calonne de ge-
vechten met afwisselend geluk voortgezet. Onze
troepen hebben de kleine plaatselijke voordeden,
den 17den bevochten, weder moeten prijsgeven.
Zij hebben 3 officieren en 310 man gevangen
genomen.
Het offensief, waarvan in ons overzicht wordt
gesproken, wordt blijkens onderstaande leger-
berichten nog met kracht voortgezet.
Hieruit blijkt steeds meer, dat in het Kurland
Riga tot doel is gekozen.
Nu Tukum is genomen, kan een bezetting van
Riga wel haast worden tegemoet gezien.
Duitsch legerbericht.
BERLIJN, 19 Juli, (Officiéél). Het groote
hoofdkwartier meldt:
De Duitsche troepen hebben Tukum genomen
en Windau bezet. De vervolging van den bij Alt
Autz verslagen vijand hebben wij gisteren voort
gezet. Ten noorden en ten westen van Mitau
houdt de vijand zich in een voorbereide stelling
staande.
Het leger van generaal von Oallwitz heeft zijn
opmarsch voortgezet en staat thans in zijn ge
heel aan de Narew-linie, waar de Russen reeds
over de Narew zijn teruggetrokken. Het aantal
gevangenen is tot 101 officieren en 28,760 man
verhoogd.
Ook in Polen, tusschen Weichsel en Pilica,
zijn de Russen in oostelijke lichting blijven te
rugtrekken.
In de streek van Grabowice, op het Z. O.
gevechtsterrein, hebben de verbonden troepen
den overgang ovei de Wolika geforceerd en ten
Noorden van Sokal zijn de Oostenrijksch-Hon-
gaarsche troepen over de Bug doorgedrongen.
Onder den druk van deze vervolging is de vijand
's nachts op het geheele front tusschen Weichsel
en Bug teruggetrokken.
De Duitsche troepen en het legercorps ondei
opperbevel van luitenant-veldmaarschalk von Arz
hebben van 16—18 dezer 16,250 gevangenen
gemaakt en 23 machinegeweren vermeesterd.
Oostcnrjjkscli legerbericht.
WEENEN, 19 Juli. (Officiéél.) Het groote
hoofdkwartier meldt:
Het offensief van de verbondenen in Polen en
Wolhynië is gisteren voortgezet.
Ten westen van den Weichsel wordt aan de
Ilzanka gevochten. Ten N.W. van Iiza hebben
onze troepen eenige vijandelijke stellingen ver
overd.
Tusschen Skierbieszow en Grabowice hebben
de regimenten, die in aansluiting met de Duit
sche strijdkrachten vechten, zich over de Wolika
een weg gebaand in de vijandelijke hoogte-stel
lingen. Daar zijn onzen troepen 3000 gevange
nen in handen gevallen.
Ten N. O. en ten Z. O. van Sokal hebben onze
troepen vasten voet gekregen op den oostelijken
oever van de Bug. Onze troepen onder generaal
Kirchbach hebben daar 12 officieren 1700 man
gevangengenomen en 5 machinegeweren buit
gemaakt.
In Oost-Galicië is de algemeene toestand on
veranderd.
In het Oostenrijksch communiqué, dat wij
hieronder weergeven, wordt melding gemaakt
van gevechten van grooten omvang, welke zijn
begonnen. Of wij in de eerstvolgende dagen dus
van dit front meer nieuws mogen verwachten?
Oostenrijks legerbericht.
WEENEN, 19 Juli. (Officiéél). Het groote
hoofdkwartier meldt:
In de streek van Görz zijn gisteren opnieuw
gevechten van grooten omvang begonnen. Vroeg
in den ochtend reeds opende de Italiaansche
artillerie het vuur tegen den'rand van de hoog
vlakte van Doberdo en het bruggehoofd van
Görz. Tegen den middag bereikte het vuur zijn
grootste hevigheid.
Daarna ondernamen zeer sterke strijdkrachten
infanterie een aanval op den geheelen rand van
de hoogvlakte. In hardnekkige gevechten, die den
geheelen nacht duurden en meermalen tot een
handgemeen leidden, gelukte het onze troepen de
Italianen die hier en daar onze voorste loopgra
ven hadden bereikt, overal terug te werpen. Onze
mortieren hebben vijf batterijen zwaar geschut
tot zwijgen gebracht. Vanochtend is de strijd op
nieuw ontbrand.
In de streek van Schluderbach heeft een
zwakke afdeeling van ons haar vooruitgeschoven
stelling ontruimd.
Onze Belgische correspondent schrijft ons:
In bet arbeidersleven te Antwerpen valt
gestadig aan verbetering waar te nemen.
Dit blijkt duidelijk uit liet verslag der
Christen-syndicaten, welke een treffend be
wijs zijn lioe met een goede organisatie zelfs
met beperkte middelen verrassende resulta
ten kunnen worden verkregen.
Hoewel dit syndicaat tijdens de eerste
vijf oorlogsmaanden een bedrag van
21.494.30 frans aan ondersteuning uitkeer
de, tegeu 4075 francs in de eerste zeven
maanden van liet vorig jaar, kon dit toch ge
schieden zonder dat behoefde te worden
aangesproken bet weerstaudsfonds, dat voor
staking of loonsvermindering in reserve ge
houden wordt. Het grootste deel van de
ondersteuning ging naar de dokwerkers en
de metaalbewerkers. De schoenmakers en de
kleermakers, die ruimschoots bezigheid
hebben hebben gevonden voorde bezet
tingstroepen, zijn niet verplicht geweest on
dersteuning aan te vragen.
De verbetering van den toestand wordt
eveneens geteekend door het feit, dat, na de
schoenmakers en kleermakers, ook de druk
kers hun vakscholen konden heropenen. Het
verslag 'der Christen-syndicaten deelt 'nog
mede, dat sedert eenigeu tijd al de leden der 1
pasteibakkersfederatie er in geslaagd zijn,
werk te vinden. .Van de dokwerkers, die het
meeste door den crisis lijden, hebben .velen
werk gevonden in de bouwvakken, daar
bijna overal begonnen is met bet opruimen
der puinen en hot .wederopbouwen der. ver
nielde buizen.
Het syndicaat kiest met zorg de onder
werpen der voordrachten, .welke worden ge
organiseerd. Deze onderwerpen zijn: de Bel
gische geschiedenis, de .oorzaken .van den
TELEFOON 177 O.
ONZE PROPAGANDA.
'Onze propaganda voor de herstemming
van morgen gaat goed!
Er is geestdrift, er zit gang in, er is een
stemmigheid van doel en van werken, wij
weten tihans allen, dat de beslissing, die de
stembus morgen brengen zal, er eene is vau
zeer groote draagwijdte.
Nu mogen de kiezers zelf aan die propa
ganda beantwoorden door een geweldige op
komst.
Het is voor de propagandisten zoo ont
moedigend, wanneer werkelijk goede kiezers
door slordigheid of onverschilligheid bun
nog moeite en werk bezorgen: daar zijn bijv.
de werklieden die „vergeten" in de middag
uren te stemmen en die dan nageloopen moe
ten worden, of er soms nog in den namid
dag kans is, daar zijn de forensen, die
nalaten vóór bun treintje naar Amsterdam
naar de stembus te gaan, en den propagan
dist tot wanhoop brengen, vooral nu bet o-p
één stem aankomt.
Zoo zijn er meer.
Wie is er, die niet aan de propaganda kón
meewerken, op deze wijze dan, dat bij een
buur of vriend vroeg naar de stembus mee-
troont?
Zoodoende helpt iedereen, en dat i6 noo-
dig, willen we winnen!
Als deze laatste opwekking morgens eens
één stem méér voor onze candidaten brengt
en als dan eens.... 't is méér gebeurd
onze candidaten met één stem meerderheid
werden gekozen, wat zou de lezer, die één
ander uaar de stembus beeft gebracht, niet
een gerechtvaardigde voldoening hebben!..
oorlog, de rechten van den rnensch, Oos
tenrijkHongarije, Pasteur, Duitschland, de
plichten der burgerij tijdens den oorlog,
enz.
Na den terugkeer der uitgewekenen word
door liet syndikaat een leeszaal geopend,
ywaar de werkeloozen hunne namiddagen op
aangename wijze kunnen doorbrengen.
O.
OOSTENRIJKSCH OFFENSIEF TEGEN
ITALIË.
LONDEN, 19 Juli. (Part.) Uit Genève wordt
aan de Daily Express geseind, dat volgens be
richt uit Laibach Aartshertog Eugene met gene
raal Dankl gister te Gorizia aankwam en onder
scheidingen a»n de officieren en soldaten uit
reikte. Daarna inspecteerden zij de versterkin
gen der stad en brachten zij een bezoek aan de
loopgraven. De Oostenrijkers maken voorberei
dingen om bet offensief aan de Isonzo te berr
nemen.
Het gevecht op de Yenerocola en Brizio pas
sen beiden op ongeveer 1000 voet hoogte is zeer
hevig, vooral bij de Garibaldi hut. De sneeuw is
bedekt met bloedvlekken en sommige gewonden
waren reeds doodgevroren voor de Roode Kruis-
verplegers ben bereiken konden.
Twee Italiaansche luchtschepen wierpen gis
ter zware bommen op de versterkingen van.
Gorizia doch het resultaat is nog onbekend.
UIT GRIEKENLAND.
MILAAN, 19 Juli. (Part.) Koning Constatijn
aanvaarde de ontslagaanvrage van den Griek-
schen minister van Buitenlandseke zaken
Zographos, die naar deze reeds vroeger mede
deelde, na de verkiezingen zou aftreden. DO
Minister. President Gunaris treedt tul interemi
als minister van Buitenlandsclie zaken op.
De zitting der Grieksche Kamer is in ver
band met de ziekte des konings verdaagd. T)ezei
beslissing lieet levendige protesten uitgelokt vani
de pers welke de inzichten van Venizelos detlt,^
Met groote voldoening is door diens aanhanger^
het besluit begroet dat hij wederom het presD
dentschap. van de Liberale Partij heeft aan-i
vaard.
Voorts wordt gemeld dat de Grieksche koninA
tot algeheel herstel naar het kasteel vau Dekelif$
is vervoerd.
VAN DEN BALKAN.
BERLIJN, 10 Juli. (Part. S.) De special^
correspondent van de Vossische Zeitung seinfc
uit Boekarest: Op de nieuwe verlokking de?
Entente, die thans in alle gebiedseiscken van!
Rumenië ten koste van Oostenrijk wil toestem^
men, indien Rumenië tegen de Centralen in-,
grijpt moet Bratianu uitwijkend geantwoord