TWEEDE BLAD
^wielbanden
Madonna.
«HIEVEN UIT HAAILEIXE8ITE8
J. W* d. HEER,
DE OORLOG
ï-ÊUiLLElON
-^dkoopst adres
cn c ipeistraat 7-9 injdi Anepng,
MAANDAG 2 AUGUSTUS I9I5-
X.
Nu de verkiezingen achter den rug zijn is het
de geschikte tijd om over verschillende zaken eens
een woordje te spreken „n™r
De gemeente Haarlemmermeer teh ^g^er
21,000 inwoners, behoorende tot den boeren,
midden- en arbeidenden stand.
De gemeenteraad van Haarlemmermeer telt 17
raadsleden, waarvan er vóór de verkiezingen 16
tot den boerenstand behoorden. Door de laatste
verkiezingen is dit eenigszms gewijzigd en is er
een middenstander en een dokter in den Raad
bijgekomen.
ta het staat vast, dat de laatste verkiezingen
óók gestaan hebben in dit teeken, dat onze Raad,
een betere afspiegeling moest zijn van de bevol
king. En ik geloof ook, dat de uitslag hieraan
niet vreemd is.
Vroeger, toen de bevolking van de Meer slechts
bestona uit landbouwers, was het begrijpelijk dat
de Raad ook uit bijna niet anders dan landbou
wers was samengesteld.
Maar thans, nu wij hier een beduidende mid
denstand hebben, nu het aantal arbeiders niet
Mleen boerenarbeiders, maar ook spoorwegperso
neel, bouwvakarbeiders e. a. omvat, thans gaat
deze verhouding niet meer op.
En het wordt m. i. meer dan tijd dat onze
gemeenteraad over wat nieuwe krachten te be
schikken krijgt.
Vooreerst zou een arbeider in onzen Raad goed
°P z'n plaats wezen.
Ook de middenstand mag wel wat beter ver
tegenwoordigd worden.
De pasgekozen anti-revolutionair P. Borst
heeft den weg daarvoor reeds geëffend. Maar
voldoende is het toch nog niet. En daarom, voor
de volgende verkiezingen over deze punten eens
grondig van gedachten gewisseld.
En de arbeiders en middenstanders maken
maar eens propaganda daarvoor onder hun me
destanders.
Maar de beste propaganda zal zijn versterking
der organisatie.
Daar vandaan moet het komen.
Daar leert men ook de geschikste personen
kennen, voor het vervullen van dergelijke func
ties, en bovendien, op zoo'n vergadering wordt
men gesterkt in de overtuiging, dat men voor die
zaak met alleen staat. Integendeel!
Daarom dus middenstanders, aan den arbeid
En gij arbeiders? Wat zult gij doen? Zult gij
nog langer blijven voortdommelen, of is er van
u ook iets te verwachten?
Maar ook voor ons, bewoners van de Meer is
deze" verkiezing leerzaam. De sociaal-democraten
van Aalsmeer wilden op grond van hun aantal
stemmen, meerdere zetels bezetten. En omdat hun
dit niet gelukt is, schreeuwen zij moord en brand.
Maar toen hier in de Meer herstemming was
tusschen een katholiek en een liberaal, toen er
kans was, dat het derde deel der bevolking in
den gemeenteraad zou zijn vertegenwoordigd
door 1 katholiek, zegge één, van de 17 raadsle
den, zie, toen stemden diezelfde sociaal-democra
ten, blijkbaar uit het oogpunt van evenredige ver-
tegenwoordiging, op den liberaal I En omdat nu
schijnbaar in Aalsmeer de rechtsche kiezers den
j liberaal op het kussen hielpen, roept de corres-
pondent van dat socialistische weekblaadje triom-
phantelijk uit: „Zie je nou wel, dat liberalisme
en clericalisme op één wortel stoelen."
Het liberalisme wordt dus verpersoonlijkt als
i de vertegenwoordiger van het kapitalisme. Wat
1 zal dan die redacteur van dat blaadje partij
genoot Nagtzaam een raar gezicht zetten,
want volgens zijn partijgenooten in Aalsmeer is
hij door de kapitalisten van Haarlem op het kus
sen gebracht, en omgekeerd de kapitalisten door
hen. 't Is toch lastig, als je met je eigen geen
raad meer weet.
Volgens de partijgenooten in Aalsmeer, hebben
dus de soci's in de Meer op den kapitalist ge
stemd. Commentaar overbodig! En onthouden
s. v. p.
Het slot van dit stukje is het vermakelijkst.
„Wanneer je zelf geen rooie cent in je bezit hebt,
en je bent tegen het socialisme, dan ben je
leen kapitalist!" Aangezien ik niet „bewust" ben,
jmoet ik tot mijn.grooten spijt verklaren, dat ik
- zooiets niet snap. Geen cent in je zak, en toch
kapitalist. Het staat er woordelijk
Omdat wanneer je geen socialist ben, voor
deze maatschappij zijt, voor „uitbuiting", voor
i dit, voor dat, kortom voor alles wat niet söcialis-
i tisch is, en dan ben je doodeenvoudig kapitalist!
't Is om te lachen
Dat er door de practische toepassiiig der ka
tholieke beginselen, in het maatschappelijk leven
veel, zeer veel gedaan kan worden voor de ophef
fing der sociale nooden onzer maatschappij,
schijnt deze scribent niet eens te wetem En dat
noemt zich bewust.
Katholieken van de Meer! Bovenstaande speelt
zich af in uwe onmiddellijke omgeving.
Daarom wilde ik het aan de vergetelheid ont
rukken. Voor een a.s. kennismaking met onze
roode vrienden is het pad dus geëffend. Doet er
u voordeel mee!
OBSERVATOR.
De sociaal-democraten zijn over de verschillen
de gemeenteraadsverkiezingen hier in den omtrek
niets te spreken.
In hun orgaan, dat wekelijks verschijnt, wordt
erg gesputterd over die verkiezingen.
"Dat dit niet altijd op de eerlijkste manier ge
beurd, zijn we van hen al gewend.
En daar ook in de Meer de soci's op komst zijn,
zullen wij de inwoners in het algemeen en de
ivbeiders in het bijzonder even inlichten, op welke
1 ijze de socialisten hun nederlagen trachten goed
te praten.
In Aalsmeer dan, hebben de socialisten een
strop gehaald. En een groote ook. Er was één
aftredende sociaal-democraat en de rest bestond
uit aftr. liberalen. Volgens evenredige vertegen
woordiging daarop komen wij dans ton ds te
rug hadden zij recht op meerdere zetels.
Daarom werd er nog een candidaat gesteld
door hen.
De liberalen, dit ziende, verklaarden hen den
oorlog. En zij stelden voor alle vacatures hun
Candida ten. De stemming kwam. Het resultaat
^as, dat alle liberalen op één na, bij eerste stem
ming gekozen werden.
Er was herstemming tusschen den aftredenden
''beralen wethouder C. Veer en den eenig aftre
dende sociaal-democraat C. Spaargaren.
En het slot van de geschiedenis was, dat ook
de eenigste sociaal-democraat er uit gewipt werd!
Rumor in casa! Terwijl zij zelf de oorzaak zijn
van deze nederlaag, want door hen is de z.g.
godsvrede verbroken, gooien zij thans de schuld
op een ander.
En natuurlijk hebben de katholieken het weer
gedaan, ofschoon zij er weinig invloed hebben.
Omdat nu de rechtsche kiezers van den Raad
van Aalsmeer niet wilden maken een propagan-
da-instituut voor het socialisme, want dit is
iedere gemeenteraad, waarin een of meer socialis
ten zitting hebben, worden zij door dit blaadje
uitgemaakt voor „een pot nat' met de liberalen.
-ii»
DE OOSTENRIJKSCH-HON-
GAARSCHE ARTILLERIE.
Het Korr.bur. Norden publiceert de vol
gende interessante beschouwing over de Oos-
tenrijksch-Hongaarsche artillerie, door een
generaal van dat leger aan genoemd bureau
ter beschikking gesteld:
De Oostenrijk-Hongaarsche artillerie was
bij het begin van den oorlog in geen gun
stige positie. Verschillende omstandigheden
hebben daartoe bijgedragen.
De zorg in vredestijd voor de munitie uit
rusting moest natuurlijk beperkt blijven bin
nen de grenzen van de toegestane geldmid
delen, en beantwoordde geenszins aan de ver
hoogde eischen die gesteld werden, hetgeen
dadelijk door de eerste zeer langdurige en
niet onderbroken gevechten, bewezen is. Ter
wijl de Russische artillerie in de eerste
maanden van den oorlog, een strooivuur on
derhield, gepaard met munitie-verspilling, en
daardoor niet alleen de ruimten, waarin zich
onze gevechtstellingen bevonden, bedreigde*
maar ook de ruimten, waarin onze generale
staven, treinen en achterhoede colonnes wa
ren ondergebracht, met haar vuur bestreek,
moest onze artillerie zeer spaarzaam met de
munitie te werk gaan. Het was derhalve
zaak, om met de grootste energie, en met
alle middelen, die de industrie ten dienste
stonden, de aanmaak van- munitie aan te
moedigen, eensdeels door belangrijke uitbrei
ding van de capaciteit van reeds bestaande
fabrieken, anderdeels door het oprichten van
nieuwe fabrieken voor den aanmaak van
munitie.
D'it doel werd in die mate bereikt, dat
naleveringen van munitie nu steeds in vol
doende mate kunnen plaats hebben. Be toe
stand is nu bepaald in het voordeel van de
Oostenrijk-Hongaarsche artillerie verbeterd,
terwijl de Russische artillerie tengevolge van
gebrek aan munitie niet meer in staat is
om een strooivuur te onderhouden. D'e om
standigheid, dat de oorlog onverwacht uit
brak in de periode van de eerst kortgeleden
ingevoerde gewijzigde bewapening, was me
de zeer in het nadeel van de Oostenrijk-Hon
gaarsche artillerie. Terwijl het veldgeschut
het hoofdbestanddeel van de lichte veld
artillerie sedert 1908 in de uitrusting
voorkomt en beschouwd wordt als een mo
dern geschut met voldoende draagkracht,
worden de lichte en zware houwitsers en ook
het berggeschut als verouderde typen be
schouwd. De vuursnelheid en de geschutSuit-
vverking' beantwoorden niet meer aan de
eiscben van :den tegenwoordigen tijd. Of
schoon reeds vóór den oorlog volledige proe
ven genomen waren met de nieuwste typen
van de verschillende soorten van geschut,
kon tot de gewijzigde bewapening van de
betreffende artillerie-formaties, eergt na ge
leidelijke aflevering van het nieuwe geschut,
gedurende den oorlog worden overgegaan.
Aan de onvoldoende geschutsuitwerking
van ons bovengenoemd geschut moeten de
tegenslagen van onze infanterie worden ge
weten. daar zoowel de Russische als ook de
Servische artillerie met modern geschut uit
gerust is, en in dit opzicht een overwicht had
op de Oostenrijk-Hongaarsche veldartillerie.
De vijandelijke artillerie maakte zich ook
dit voordeel, in zooverre, ten nuttê, door
zich buiten het bereik van ons eigen artil
lerie-vuur op te stellen en ze heeft op die
wijze aan onze infanterie zware verliezen
kunnen toebrengen, terwijl het aan onze ar
tillerie niet mogelijk was uit hare stellingen,
die achter de infanterie gelegen waren, den
vijand te bereiken.
"Er ontwikkelde zich daaruit een toepassing
van onze artillerie, die haar in staat stelde
van bare uitwerking meer voordeel te trek
ken. Men bracht de artillerie in stelling, in
of dicht achter de gevechtslinie van de eigen
infanterie, waaraan wel is waar het nadeel
verbonden was, dat zij gemakkelijker ontdekt
zou 'worden en het vuur van de vijandelijke
artillerie naar zich toe, en derhalve ook naar
de eigen infanterie, zou trekken. iVoorts dat
bij een geval, dat wij teruggeslagen werden,
of bij een onverhoedschen vijandelijken aan
val, het geschut 'gemakkelijk verloren zou
kunnen 'gaan.
Men kan echter zeggen, dat deze aanvan
kelijk ongunstige positie van de eigen artil
lerie met den dag beter wordt, aangezien met
de vervanging van het oude geschut door
niouw-modern, niet alleen de uitwerking, de
vuursnelheid hn de trefzekerheid, doch ook
de uitwerking van elk afzonderlijk schot
verbeterd wordt. .Voorts ook, omdat zóówel
bij de lichte en zware veldhouwitzers, als
bij het berggeschut, een werkzamen ge-
schutsoort verkregen en ingevoerd is, de'
zoogenaamde granaat-schrapnel. die het voor
deel heeft van een gemakkelijker waarne
ming van het schot met gelijktijdige groo-
tere uitwerking.
Daarom zijn de vooruitzichten voor een
voortzetting van den oorlog, met betrekking
tot de artillerie, buitengewoon gunstig. Het
overwicht van onze artillerie, dat in de
plaats getreden is van de vroegere inferiori
teit. is de waarborg voor de eindoverwinning.
Op grond toch van de nu in dezen oorlog
opgedane ervaringen, wordt er niet meer aan
getwijfeld, dat de artillerie het wapen is,
dat voor de voorbereiding van een succes
den doorslag geeft. Zonder een voorberei
ding door de artillerie op ruime schaal kan
de infanterie slechts met zware verliezen
een tegenaanval ondernemen. Dit wordt glas
helder bewezen door de feiten bij het be
gin van den oorlog, terwijl ook het met door
slaand succes doorgevoerde offensief van de
verbonden Oostenrijk-Hongaarsche en Duit-
sehe legers, in de maanden Mei en Juni
van dit jaar, ons dit geleerd heeft.
Er wordt dan ook verwacht en de hoop
gekoesterd, dat men in Oostenrijk-Hongarije,
11a dezen bloedigen krijg, uit de daarin op
gedane ervaring de wijze les zal putten, dat
reeds in vredestijd, betreffende de artillerie
en in het algemeen met het oog op de be
wapening van Bet leger en op de voorzie
ning op ruime schaal van munitie, de meest
uitgebreide maatregelen moeten worden ge-
trollen, indien men niet andermaal op on
aangename wijze verrast wil worden.
.Wat een modern wapen met groote hoe
veelheid munitie voor een JLeger beteekent,
werd gedurende den geheelen oorlog glashel
der aangetoond door onze 30.5 c.M. Skorla-
mortieren. Dit geschut is en blijft, waar het
zich vertoont, de schrik van oiize vijanden
in het Westen, in het Noorden en in het
Zuiden.
Een artillerie, die in technisch opzicht, en
ook w|it de sterkte betreft, op de hoogte van
den tijd is, die goed toegepast en goed op
gesteld is, vernietigt door hare uitwerking
niet alleen den vijand doch verhoogt ook
op uitstekende wijze bet moreel van eigen
infanterie. Zij, boezemt haar vertrouwen in,
geeft het noodige élan bij den aanval en is
de beste rugsteun in de verdediging.
MET een ballon captif
- BOVEN het OORLOGS
VELD.
De oorlogscorrespondent Keilerman is on
langs mede omhoog; gestegen met een ballon
captif en geeft daarvan nn in het Berl. Tagebl.
de volgende beschrijving:
„....De ballon langzaam omhoog laten 1"
schreeuwt de kapitein. Met één sprong is de
Geen lust naar veroveringen heeft ons, zoo-
als ik voor een jaar verklaarde, tot den oorlog
gederven. Toen in de dagen van Augustus alle
dienstplichtigen naar de wapens grepen do
troepen uittrokken voor den verdedigingsoor-
luehtvisch van den grond. Hij boort den kop loff, voelde iedere Duischer op den aardbodem
in den wind, rukt aan het touw en spartelt op het eenstemmig voorbeeld van den rijksdag,
vergenoegd, zoodat het schuitje slingert. Dan dat voor de hoogste goederen der natie, haar
echter glijdt hij rustig de hoogte in, hij is in leven en haar vrijheid moest gestreden worden,
zijn element. Snel gaan we omhoog. j Y at ons te wachten stond, als vreemd geweld
Merkwaardig deze ballon. Niemand heeft er er in slaagde het lot van Europa en ons volk te
zich veel van voorgesteld voor den oorlog. In bepalen, hebben de rampen van mijn geliefde
de manouevres diende bij om het signaal „Al- provincie Oost-Pruisen getoond. Door het ho
les hatl" te geven. Dat was vrijwel zijn hoofd- wust zijn van den opgedrongen oorlog werd het
rol. Hij was slechts figurant. De vliegers moes- wonder volbracht; het politieke meeningsver-
ten het werk doen. Het was een verouderd ding, schil verstomde, oude tegenstanders begonnen
dat men slechts mee in het veld sleepte, omdat elkaar te begrijpen, een geest van trouwe ge-
men het nu eenmaal had.
In dezen stellingsoorlog is hij echter tot on
verwacht aanzien gekomen. Overal langs het
geheele front ziet men hem aan de lucht staan.
Met dapperheid en verstand gebruikt, is hij een
gevreesd wapen.
Men stijgt met heele kanonnen van fotografie
toestellen omhoog en fotografeert den kleinsten
rimpel in het gezicht van den vijand. De vlie
ger gaat met een snelheid van honderd kilome
ter en meer en heeft niet zooveel tijd als de
man in den ballon. De ballon staat stil. Uren
lang, dagen lang staat hij daar. En al wordt de
moenschap vervulde het geheele volk.
Vol dank kpnnen wij heden zeggen: God was
met ons. De vijandelijke legers, die er zich op
beroemden, dat zij binnen weinige maanden
zouden Berlijn binnenrukken, zijn met geweldi
ge slagen in het Westen en het Oosten ver te
ruggedreven. Tallooze slagvelden in de ver-
schidenste sterken van Europa en zeegevechten
aan nabije en verre kusten toonen wat Duitsche
verwoedheid bij de verdediging en Duitsche
krijgskunde vermogen. Geen verkrachtigen van
't volkenrecht door onze vijanden waren in staat
om de economische grondslagen van onze oor
bestuurder ook ziek, hij blijft boven. De ballon logsvoering aan het wankelen te brengen,
is het oog van de artillerie. Hij neemt colonnesStaat en gemeenten, landbouw, industrie en
waar, bewegingen van den vijand, het blikse- handel, wetenschap en techniek wedijveren om
men van vijandelijke kanonnen en hij bestuurt den oorlogsnood te lenigen. De noodzakelijke
het vuur van het eigen geschut. maatregelen in het vrije handelsverkeer volko-
Omdat hij zoo gevaarlijk is, heeft hij zijn vij- men begrijpend en vol zorg voor de broeders in
anden. Schrapnells en granaten grijpen naar het veld, spande de bevolking in het land alle
hem, treffen hem gelukkig echter zelden. De. krachten in om het gemeenschappelijke gevaar
ballon daalt of stijgt of gaat er zelfs met zijn af te weren.
zes paarden vandoor. Een critiek oogenblik is'; Met diepe dankbaarheid gedenkt heden het
de landing, zijn verbitterdste vijanden zijn de vaderland zijn strijders die vol doodsverwach-
vliegers, de concurrenten. Zij komen in heele Hng den vijand weerstand bieden, of go wond
zwermen aan. Mijn hegeleider, de luitenant, isen ziek terugkeerden, of in vreemden bodem of
onlangs door drie vliegtuigen tegelijk aangeval- 'ln <1® diepte der zee van den strijd uitrusten. Met
len. De kapitein kreeg onlangs bezoek van eende moeders en vaders, de weduwen en weven ge-
eskader, dat 54 bommen naar hem wierp. De) voel ik de smart om de geliefden, die voor het
officieren blijven dan echter in de lucht.
Wij stijgen en stijgen en de wind fluit hier
boven, dat mijn oogen er van tranen. Het land
schap groeit, de wereld is plotseling veel grooter
geworden.
Het heele landschap daar beneden van noord
west tot zuidoost is één enkel reusachtig slag
veld.
De lucht is koud als in September. Grijze
vaderland gestorven zijn.
De innerlijke sterkte en een eendrachti
ge nationale wil in den geest van de scheppers
des rijks waarborgen de overwinning. De dijken
wolke zij opgeworpen haddon in het vooruit
zicht, dat wij nog eens zouden moeten verde
digen, wat wij in 1870 veroverden, hebben den
grootsten stormvloed der wereldgeschiedenis
getrotseerd. Na de voorbeeldelooze bewijzen
wolken jagen voorbij. Vermoeide zonneschijn van persoonlijke dapperheid en nationale levens-
wisselt af met donkere schaduwen van wolken, j kracht koester ik het blijde vertrouwen, dat het
Gedeeltelijk ziet het landschap er uit als door j Duitsche volk, de loutering van den oorlog in
een goelachtig glas bekeken. Oud geworden,j zioh opnemend, op de oude beproefde en in vol
murw en gerimpeld. Moe van het eindeloos vertrouwen gekozen nieuwe banen rustig zal
bonken van de kanonnen en het ontploffen der voort gaan om zich verder te vormen en te ver
granaten. Als het gezicht van een slapelooze.volmaken.
Gedeeltelijk echter ook weer vreedzaam en onbe- j Grootsche gebeurtenissen maken groot en
kommerd. In de verte rooken sohoorsteenen. krachtig. In heldendaden en lijden zullen wij
Mijnen, die de Franschman nog in handen heeft.zonder wankelen volharden, tot de vrede komt
Vreedzame vlekken en dorpen door de zwakke' °®u vrede, die ons de noodige militaire, poli-
zon verlicht. Plotseling echter danst een grijze tieke en economische zekerheden voor de toe
wolk boven de daken. Nog een daar en nog een. komst biedt en aan de voorwaarden voor een
De Franschman beschiet zijn eigen dorpen, i ongehinderde ontplooiing van onzen scheppende
In het midden ligt breed de Loretto-hoogte, krachten in het vaderland en op de vrije zee vol
de vervloekte Het Bois de Bovigny staat er op, doet.
als de kam van een haan. Het bosch is donker. Zoo zullen wij den grooten strijd voor
De hoogte zelf licht geelgroen, als heide of on- Duitschland's recht en vrijheid, hoe lang bij
bewerkt veld. Van het hoogte punt van het'ook duren moge, met eere volhouden en voor
bosch gaat dwars over do hoogte een broede, 1 God, Die onze wapens ook in de toekomst
leemkleurige, kromkelende streep tot in het zegenen zal, overwinning waardig zijn.
dal. Een open wonde in den heuvel. Het zijn
onze loopgraven, die de Franschen in Mei stuk
geschoten hebjien. Meer naar beneden, het dal
volgende gaat een smallere, nieuwe kronkeling,
Dit zjjn de tegenwoordige stellingen. Men her
kent ze onmiddellijk, want grauwe en roest-
roode granaatwolken staan er op en rollen in
den wind
Uit het groote hoofdkwartier 31 Juli 1915.
WILHELM, J. R.
VERSPREIDE BERICHTEN
Een bommengeveclit.
Uit het Britsch hoofdkwartier wordt door
een bijzonderen correspondent van Reuter's
I bureau verhaald over de mijnaanvallen bij
Hooge, welke moesten dienen om de linie
KEIZER WILHELM AAN aldaar te „verbeteren":
HET DUITSCHE VOLK.
De keizer heeft- de volgende proclamatie tot
het Duitsche volk gericht:
Een jaar is verloopen, sinds ik het Duitsche
volk onder de wapenen moest roepen. Een onge-
Een groote mijn, zorgvuldig klaargemaakt,
voorzien van een sterke lading, moest te 7
uur haar werk doen en de infanterie moest
dan direct voorwaarts rennen en den krater,
door de ontploffing ontstaan, bezetten.
Eenige afdeelingen van het Middlesex-re-
hoord bloedige tijd is over Europa en de we- giment kwamen achter onze loopgraven te
reld gekomen. Voor God en do geschiedenis is staan, bajonet op het geweer, gereed voor
mijn geweten rein: Ik heb den oorlog niet ge- den aanval. Zij stonden op behoorlijken af-
wild. Na tien volle jaren van voorbereiding stand van de mijn. Andere troepen waren
meende het verbond der mogendheden, voor wie reserve en moesten volgen, als de krater
Duitschland te groot geworden was, dat Tcmrein tusschen ons en de vij an-
oogenblik gekomen was om bot trouw naast z«n lelijke ünie was de grond bezaaid met alle
Oostenrgk-Hongaarschen bondgenoot staande soorten Van hinderpalen, overblijfselen van
rijk to vernederen of in een overmachtige!» gebroken prikkeldraad, enz.
strijd te verpletteren. i Te 7 uur precies sprong de mijn met een
28
Naar de roman van W. COLLINS
(Uit het Engelsch).
Eenmaal als de gevolmachtigde aangesteld
om den zoon te bestraffen en te berispen, «Is
Bestraffen, te verbieden en te berispen,
geestelijk, herder en meester van den beer
horpe's on-gehoorzamen zoon, handhaafde
"e heer Yollop zijn nieuwe betrekking in de-
?®lfde mate als hem weerstand geboden werd
!l' bet uitoefenen van zijn gezag. Hij ont
kende een bemoediging, een melankoliek
kenot aan de woeste uitbarstingen van
jack's drift, Lij dezen teweeggebracht, bii
'et besef van bet gevoel dat zich met zijn
f-'ken een man bemoeide, die in geenerlei
^trekking tot hem stond, en die er zijn eer
stelde, als een zaak van zijn vak proeven
k nemen op Jack als een fijn ingewikkeld
j val van zedelijke krankheid. Tot driemaal
°e opereerde de 'heer Yollop als geestelijk
eeSier zijn patiënt en zegevierde bij
s\er de antwoorden die zijn operatie te-'
u> ice-lit. Bij bet vierde bezoek evenwel
was reeds elk onrustbarend verschijnsel der
ziekte plotseling en tot groote verbazing ver
dwenen bij de eerste aanraking van bet gees
telijk mes. De beer Yellop bad gezegevierd
waar de beer Thorpe had gefaaldl De ziek
te die de behandeling van den leek weer
stond, was geweken door de behandeling van
den geestelijke; en de weerspannige Jack
was eindelijk onderworpen en bracht zijn
avonden in de ongezellige buiskamer door.
De beer Yollop twijfelde -er niet aan (en
de beor Thorpe trachtte er zich ook niet van
te verzekeren) of de jongenheer waarlijk naar
bed toe ging, nadat hij zich gehoorzaam op
het bepaalde uur verwijderde en zich naar
zijn slaapkamer begaf. Zij zagen Ihem van
zijn bezigheden kalm en stil tehuis komen,
zijn middagmaal gebruiken, 's avonds zijn
1 boek nemen en zonder een woord te uiten
naar Loven gaan, zoodra de deur gegrendeld
was. Het liet zich dus aanzien, dat hij
tot volkomen onderwerping was gebracht,
en dit stelde ben van ganseher harte tevre
den. Geen mensehen zijn kortzichtiger dan
zij die iemand kwellen. De beer Thorpe en
zijn. medehelper vervolgden uit beginsel
waar zij tegenkanting ontmoetten en beiden
waren niet in staat om verder dan de on
middellijke uitwerking te zien. De treurige
waarheid was echter dat zij niets meer ge
daan hadden dan de knaap aan orde te ge
wennen, Zij hadden hem zijn aangeboren
deugden, zijn natuurlijke openhartigheid eD
oprechtheid ontnomen; zij hadden hem lang
zamerhand gedwongen tot dat slechte red
middel van dubbelhartigheid: Jack misleid
de hen beiden.
Zijn plotselinge onderwerping -wag uiej 6en
ingeving van het oogenblik, maar de uit
slag van vroegere overweging Wat het beste
middel was om zijn vader tot rust te bren
gen en zich van den heer Yollop te bevrij
den. Ten einde dit te verkrijgen, zag hij zich
genoodzaakt of liever achtte bii zich ge
noodzaakt om te kiezen tusschen twee ge
dwongen uitwegen: vluchten of veinzen. Hij
zou geen oogenblik geaarzeld hebben om aan
het eerste de voorkeur te geven, maar 'hij
dacht aan zijne moeder. Zij was hartelijker,
medelijdender en vriendelijker voor hem ge
weest (natuurlijk in stilte) sinds dit huise
lijk leven voor hem onaangenamer werd en
hij kon dat wreede besluit niet nemen om
haar te verlaten door het huis te verlaten.
De tweede uitweg die voor hem openstond
schoot nu slechts over; want op zijn jaren
en. met zijn karakter gedwongen, zooals
hij was om dagelijkschen arbeid te verrich
ten dien hij haatte de gedachte om aan
al die moeilijkheden een einde te niaken
door een onbepaalde gehoorzaamheid te
schenken aan bevelen, en om voor liet ver
volg van alle vermakelijkheden afstand te
doen waar hij dan ten minste eenig genot
vond ter vergoeding van de vele sombere
uren, scbeen hem een bepaalde onmogelijk
heid toe. Het tweede middel was dus het
middel dat hij koos.
Elf uur was het bepaalde uur waarop de
familie zich in Baregrove-Square naar bed
begaf. Jack's eerste werk was, wanneer hij
op zijn kamer was gekomen om zachtjes het
raam te openen, een pet op te zetten en een
sigaar aan te steken. Het was toen Decem
ber; maar zijn gewoonte om te zwemmen
in de vijvers van Hampstead maakte dat hij
even ongevoelig was voor koude als een
jonge ijsbeer. Als hij een half uur gerookt
had, luisterde hij aan zijn deur totdat hü
nieis meer hoorde in de slaapkamer onder
hem en hij tot de overtuiging kwam dat zijn
vader in bed lag, daarop ging hij op zijn
teenen met zijn schoenen onder den arm
naar de gang. Daar zette hij zijn licht neer
met een doosje lucifers er naast en maakte
vervolgens de huisdeur open, onhoorbaar en
behendig als een geoefende diet en zoig-
de cr altijd voor om deze gewaagde daad
veilig te kunnen volbrengen, dat slot, gren
del en scharnieren goed met olie ingesmeerd
waren. Als bii den sleutel machtig was ge
werden, blies bij het licht uit en sloot zon
der eenig leven te veroorzaken de deur ach
ter zich, verliet het huis en begaf zich naar
[Heymarket, Covent-Garden of het Strand
even voor middernacht of, met andere
woorden, ging hij een nachtelijke wandeling
j doen naar de een of andere uitspanning,
juist op dien tijd, wanneer fatsoenlijke ver-
i makelijkheden, waar zijn vader niet wiltia
hebben dat hij heenging, gesloten werden,
en als de deuren van slechter bekend staan-
j de plaatsen geopend werden.
Een voorzorg, één slechts nam Jack in
acht te midden van de gevaarlijke genoe-
gene waartoe het verbod zijns vaders eu zijn
jeugdige volharding hem geleid had. Hij
zorgde dat hij matig genoeg bleef, dat hij
er zeker van was thuis te zijn*vóórdat de bej
dienden op waren, en zijn vastheid van hand
en tred te houden, wanneer hij de deur open,
de en zachtjes de trap opliep, om nog een
paar uur naar bed te gaan. Daar bij wisj
dat hij niet veel verdragen kon, bleef hij
matig en bedwong hij zichzelf zooveel mo!
gelijk in het* gebniik van zoogenaamdeij
sterken drank. Zijn eerste glas groc ver*
sterkte hem; zijn tweede wekte hem aange-
naam op; zijn derde (zooals hij uit vroeger^
ondervinding wist) was te veel voor hem eb.
maakte hem dronken. Moedig had hij tol
nog toe aan die verleiding weerstand gebo>
den om een derde glas te drinken, omdat
hij bedreigd werd door het groote gevaar daj
hij zichzelf zou verraden en daardoor ont<
dekt zou worden; hij waakte dus tegen deal
zwakheid! Drie- of viermaal 's weeks had hii
ongeveer een maand lang ongestraft geno'
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT