^^■DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Opruiming Schoenen Kinderhulsvest 29-33, Haarlem DE OORLOG telegrammen EEBöïE bLAD Onze Nederlandsche Nijverheid. Van hedenmorgea. If. P. W. TWEEHÖ1JSEN, VRIJDAG S AUGUSTUS 1915 <4S3'Sa Jaargang So« 38a@ a,~~ Bureau van Redactie en Administratie t intercommunaal Telefoonnummer 1426* DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN KORTE BERICHTEN VERSPREIDE BERICHTEN 1 i' BAKTEE.IORJSST5SAAT 27. Hasrlemsche ëiiedagj^s. n». im. NIEUWE HAJUfiLEMSCHE COÜRA ABONNEMENTSPRIJS» a «wande» root Haarlem voor de plaatsen waar een «sent gevestigd i» (kom der gemeente) Voor da overige plaatsen in Nederland per post. Per week voor Haarlen en de agentschappen ASeaadecliike nummers. e 0,12» 0,04 •te» PRIJS DER ADVERTENTIËN reset» Iedere regel meer, Buitenland per regel Advertenliën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regel» Elke regel meer e t o,r» 0,20 0,40 0,10 4011 GULDEN bg levenlange ongew Bcliiktheid tot werken. Alle betalende abonnés op dit blad, die la bot bezit eener verzekeringspolis zpn» «3n volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelnkken verzekerd voorj r-flfl GULDEN fflftri GULDEN b$ |Efl GULl>EN bfl fflffll GULDEN bjj fff* GULDEN bjj a 1111 bij A a 1111 Ter*iea vaa ®ea I g 11 TerUe« van i 111 verlies van 8 brenk van een ||Jj fyf overlijden. IJl band o& voet. g Ui w oog. Hm één daim. £j' arm of been. 60 GULDEN bg verlies van één wijsvinger. 15 GULDEN b.< Verlies van één anderen vinger, x DE UITKEEH1NG DEZEB BEDRAGEN WORDT GEGARANDEERD DOOR DE „HOLLANDSCHE ALGEMEENE -V ERZEK ERIN G SB ANK" TE SCHIEDAM. AGENDA. 1 AUGUSTUS, u too uw t.-B a v o R.-K. vousuuüd Spaarbank. Inschrijving Coöp. bakkerij. Spaarkas. Winterprovisie. Sociëteit Vereeniging 8 uur; f— Henri ter Hall's Revue „la 't gedrangl" Gebouw De Kroon 2 uur, Oud- HoliaucWche Poppenkast. Sebouwburg Jansweg half drie kindervoorstelling mevr. Anna Wens- ma—Kiaaaeen. Museum van Kunstnij v erb e i d Toorop-tentoonstelling. Proveniersbuis Groote Houtstraat Consultatiebureau voor drankzuchtigen van 78 umr voor vrouwen, van 88 uur voor mannen. niet aan energieke ondernemers. En zou al leen in Nederland een matige bescherming de energie doodenï Wie kan bet in ernst volhouden? Wij ontkennen de mogelijkheid niet, dat straks een algeineene tariefsverhooging min der wenschelijk kan zijn. Het zou bijv. kun nen zijn, dat de oorlogvoerende mogendhe den bij vredestractaat een politiek van de „open deur" aanvaardden. In dat geval zou bet zeker voor eeu klein land als bet onze geen aanbeveling verdienen, om in een te genovergestelde richting te gaan. Zoo'n al gemeen toegepaste maatregel zou metter daad een stap op den goeden weg zijn, een stap naar den werkelijken vrijhandel. Wij zijn niet zóó dogmatisch als de Neder land- sche vrijhandelaars. Yoor ons hangt veel van de omstandigheden af. Maar niemand weet, hoe die omstandighe den straks zullen zijn. Het ie ook zeer wel mogelijk, dat verschillende Staten hun ta rieven na den vrede gaan verhoogen en de export van onze nijverheid daardoor zoer bemoeilijkt wordt. En zouden wij dan toch aan verschillende nijverheidstakken niet een BLOEMENDAAL Hotel Duin en Daal dagelijks '2 concerten bij gunstig weer. HAAJtLEMMEELIEDE C.A. voorin. iq matige bescherming moeten verleenen? Zou- gemeenteraad. den wij alleen dan de grenzen open moeten uur stellen? Er zijn toch ook nog andere belan gen dan die van den agentuur- en commis- siehandel in buiteniandsche artikelen? Wij moeten ook aan onze arbeiders werk en brood verschaffen! Het is buitengewoon dwaas, om nu reeds, terwijl men van de toekomstige omstandig- Gelijk wij al meer betoogden, is, indien 'heden nog niets weet, te decreteeren: in geen >ns land bij den vrede mag bewaard blijven,geval eigen bescherming! na het eindigen van den huidigen volkeren- j En dat op zóó zwakken grond als de N. R. krijg een krachtige opbloei van onze nijver-Crt. aanvoert! heid mogelijk. Echter op ééne voorwaarde, j Bedoeld geschrift besluit: n.l. dat geheel ons volk medewerke om. te Het sociale element werd door ons bij komen tot eene uitbreiding onzer industrie, de tariefpolitiek steeds op den voorgrond ge- Dan moet aan belegging van bet kapitaal plaatst. De voornaamste vraag is voor ons in Nederlandsohe ondernemingen de "voer- j hoe verleenen wij op de beste wijze steun keur. worden gegeven en een einde komen aan verschillende industrieën, die thans, ver- aan de ongemotiveerde begunstiging van geleken met het buitenland, niet tot breede velen onzer landgenooten van elders gepro- ontwikkeling zijn gekomen? Niet het fis- Hnroerde artikelen, ook al waren, zij volstrekt ca 1 e, maar het sociale motief geeft bü ideT goedkoeper of van deugdelijker kwali- ons den doorslag. teit Dan moet algemeen ingezien worden, j Geheel anders doen onze tegenstanders, de dat'men de producten van de eigen nijver- 'dogmatische vrijhandelaarsl heid moet koopen! i Nog pas kwam bet „Vrije Ruilverkeer" in Daarnaast zal ook de Staat veel kunnen een vlugschrift pleiten voor een hoog fiscaal doen tot bevordering der volkswelvaart. Zal tarief.Dat verdiende althans, volgens den ons volk op economisch gebied een beteeke- steller van bet geschrift, de voorkeur boven nisvolle positie innemen, dan is onderwijs- het bestaande tarief, dat hier en daar nog hervorming eiech. Met name moet het hoe- een zwakke „bescherming" verleent, ger- en lager technisch- en vakonderwijs tot j Hooge rechten wil men geheven zien op breeders "ontwikkeling worden gebracht, koffie, thee, petroleum enz., op artikelen die Dergelijke hervormingen kosten veel geld, hier te lande niet voortgebracht worden, maar het is niet weggeworpen! Onze econo- Daarentegen moeten producten, die ook onze mische kracht zal er door versterkt worden, nijveren kunnen 'vervaardigen, geheel vrij Maar vooral kan de Staat aan de ontwikken ingevoerd kunnen worden! ling van verschillende bedrijfstakken krach- Er behoort wel. moed toe, om een dergelijk tigen steun bieden door eene verstandige tariefspolitiek. En nu is dit het opmerkelijke, dat de _N. Rott. Ct., -die in een artikelenreeks eenige zaken besprak, die dienstbaar kunnen wor- „stelsel" thans te verdedigen! Het is duidelijk, dat de artikelen, waarop hooge fiscale rechten worden geheven, veel duurder worden. En tegenover dit nadeel voor den verbruiker, staat voor hem in zijn den gemaakt aan een opbloei onzer nijver- j qualiteit van producent geen enkel voordeel! heid, reeds bij voorbaat alle „bescherming" Het „Vrije Ruilverkeer" wil den arbeider1 afwijst, vasthoudt aan bet vrijhandelsdogma treffen door hoogere prijzen, maar zijn werk en weer komt met het versleten argument, i gelegenheid niet door een verstandige ta- dat „bescherming" wel „de energie kan ver- riefpolitiek uitgebreid zien. lammen", wel „van de uiterste krachtsaan wending kan weerhouden", maar nooit ze genrijk werken kan. Dat is toch* oppervlak kig* geschrijf, waartegen een kort woord van Het vrijhandelsfanat-isme kan tot zonder linge voorstellen leiden. Wij hebben genoeg vertrouwen in het ge zond verstand van het Nederlandsche volk, het protest moet gehoord werden. Hoe „be- dat het niet den weg zal gaan, door scherming" zou de energie „verlammen"? En 1 „Vrije Ruilverkeer" hier aangewezen. Het in dezelfde artikelenreeks stelt de Nieuwe j zou een ramp zijn voor onze Nederlandsche Rott. Ct. ons het energieke Duitsehe volk industrie, wanneer men onder de bestaande ten voorbeeld! internationale verhoudingen, haar beroofde Zijn aldus wordt naar aanleiding bier- van den steun, dien ons huidig tarief haar van terecht in een geschriftje der Tarief- 'nog in enkele opzichten biedt. We zouden vereeniging opgemerkt de Duitsehe ny- veren door de tariefpolitiek minder energiek geworden? Het tegendeel is immers waar! De tariefpolitiek heeft bfl onze Oosterburen rto ondernemirtgsenergie 'opgewekt en ge steund. Al is een ondernemer nog zoo ener- dan in Nederland drinken! dure thee en dure koffie. En de werkloosheid zou grooter worden! Laat ons volk, alle vriihandelsfanatisme ten spijt, nuchter blijven en straks kalm overwegen, welke tariefpolitiek bii de inter- giek, hij staat toch vrijwel machteloos, wan-nationale verhoudingen na den oorlog, voor neer de vreemde concurrent het overschot ons de meest gewenschte is. van zijn waren onder den kostenden prijs op de binnenlandsche markt _werpt. Dit betee- kent de ondergang van zijn bedrijf. Vooral in de eerste tijden van znn bestaan kan eeu nijverheidstak er groot belang bij hebben; dat de Staat tegen een zoo moordende con- currentie verstandige maatregelen neem In bijna alle landen beeft men de nooc&a- kelijkheid van eenige „bescherming inge zien. Zelfs Engeland ia, blijken» de eigen aardige regeling der havenrechten, van eenige „bescherming" zij het een vermom de niet afkeerig. Wordt ook de Engelsche industrie niet „beschermd" doordat de mees te koloniën van Engelsche artikelen lagere rechten heffen dan van andere? Ja, die ko loniën betoenen zich waarlijk voor den vrij- handelskoers niet geestdriftig! Men denke aan de z.g. „dumpings-clause" van Canada, dat buiteniandsche waren, onder den prijs aangeboden, treft met een invoerrecht van niet minder dan 33E pet. In al die landen nu, waar men het vrij handel.-dogma verloochende, ontbreekt het Bescherming" worde niet reeda hij voor baat afgewezen. Dat is niet verstandig! OVERZICHT. Warschau is gevallen! I)at is het groote nieuws van den dag. En met .Warschau is het uiterste eu groote steunpunt ten Ruiden van de verdedigings linie, de stelling Iwangorod mede in de han den der verbonden legers. Juist toen de laatste editie van ous blad gisteren zou worden afgedrukt, gewerd ons het bericht van den val *van Warschau 'en hebben .wij. ons de kosten en moeiten getroost om dit belangrijk nieuws toch nog daarin op te nemen. Hardnekkig is er gestreden en drie maan den lang heeft Duitschland het offensief moe ten behouden om den opmarsch naar .War schau met de inneming van de Poolsche, hoofdstad te bekronen. Dit is misschien de belangrijkste gebeur tenis uit den oorlog, Warschau toch is een wereldstad, waar vermoedelijk gedurende ge-' ruimen tijd het Russisch hoofdkwartier ge zeteld was en vanwaar de actie, over het geheele front werd geleid. .Thans trekken de Russen zich terug achter de linie Brest-Litofsk en den Bug. Of ze echter daar lang met rust zullen worden gelaten, mag ernstig worden betwjjfeld. Wel werd reeds voor eenigen tijd beweerd, dat na de inname van Warschau een krachtig offensief optreden van het Duitsehe leger in het .Westen te wachten stond; doch' jn hoe verre aan die verwachting gevolg zal worden gegeven is niet te voorzeggen. Gezien de beweging van de Duitsehe troe pen in Kurland en Samogitië zou men veron derstellen, dat de Duitsehe legerautoriteiteu niet voornemens zijn om het offensief in Rusland op te geven. Daar toch zien wij dat de legers hun omsingelingsbeweging om Riga voortzetten. Bij Genaise, Birshi en Onickschty werden de Russen verstrooid. Bij' deze gevechten en bij de gevechten ten Oos ten van Poniewisj werden 2225 Russen, o. w, 2 officieren gevangen genomen. Ook blijven de legers verder tegen den weg Lomza Ostrow—Wyschkow oprukken. Na Warschau ook Iwangorod! Gisteren be zetten de Oostenrijksche troepen de stelling Iwangorod. Vermoedelijk zullen de noorde lijke stelling Ostrolenka en de meer nabij1 Warschau gelegene Nowo Georgiewsk spoe dig ook bezwijken; vooral de laatste, welke nu van uit de richting van Warschau odder vuur genomen kan worden. Ook ten Oosten van den Bug is door de Duitschers een succes behaald en werd Wla- dimir Wolinsk ingenomen, terwijl de Oosten rijkers behalve Iwangorod ook Oestilag bezetten. Tusschen den Weichsel en den Bug dringen nu de legers der bondgenooten verder voort en vervolgen de Russen naar het Noorden. Van dit front zal dus in de eerste dagen nog wel meer nieuws komen. Daarentegen zijn de berichten van de overi ge fronten nog steeds van te weinig betee- kenis om er veel aandacht aan te schenken. Misschien, dat een gewijzigd optreden aan de Dardanellen hetzij door deelneming der Italianen aan dezen strijd, hetzij op. andere wijze daarin verandering zal komen bren gen. Over de „Lusitania"-kwestfe en andere ge schillen tusschen Amerika en Duitschland wordt niet veel meer vernomen. Te Washing ton schijnt men er toch voor het oogenblik afkeerig van te zijn om de kwesties te hoog op te voeren én meer geneigd, den vrede zij het dan een gedwongen vrede te be waren met de Europeesche mogendheden; vooral omdat men in Amerika ook waak zaam moet blijven tegenover Mexico. WARSCHAU GEVALLEN. BERLIJN, 5 Aug. (Officiéél.) Het leger van prins Leopold van Beieren heeft vannacht de buitenste en Üe binnenste fortenlinie van Warschau, waar de Russische achterhoede hardnekkig tegenstand bood, veroverd. De stad is hedenmorgen door onze troe pen bezet. IWANGOROD GENOMEN. WEENEN, 5 Aug. (Officieel.) Onze troe pen bereikten Oestilag. Iwangorod, is gisteren door ons bezet, i DE INNEMING VAN WARSCHAU. BERLIJN, 5 Aug. (Part.) Over de Duitsehe operaties welke aan de ontruiming van War schau door de Russen voorafgingen wordt nog gemeld, dat de Russen Dinsdag 1.1. 's mor gens vroeg de tweede Blonie-stelling ontruim den, terwijl zij voor drie uur hun posities voor Nadarziju verlieten. Velen die door de Russen waren mede genomen doch- mochten terugkeeren, liepen 'met havo en goed langs de wegen naar Warschau. D© Russen hadden overal zeer sterke stel lingen gemaakt en in 't algemeen was er wei nig schade aangericht. Op hun terugtocht echter brandden de Russen alles neder eu ook Wadarzijn heeft veel geleden door het bombardement, DE HOUDING VAN GRIEKENLAND. PARIJS, Aug. (Part.) Volgens telegram men uit Athene gelooft men in bevoegde krin gen aldaar, dat Venizelos met do vorming van een nieuw kabinet zal worden belast. .Voorts woi'dt gemeld, dat de koning tegen een ontbinding van de kamer gekant fs en Venizelos heeft uitgenoodigd tot een bespre king van den toestand, mede in ver band met een nota, welke dezer dagen door de ge zanten der Entente te Athene aan don Griek- schen Minister v^u Buiteniandsche Zaken is gezonden. AAN DE DARDANELLEN. WEENEN, 5 Aug. (Part.) Volgens berich ten uit Athene zijn bij Chios en Somos tor pedobooten ©n kruisers der verbondenen ev-.-n- als 15000 man troepen geconcentreerd. Er wordt een landing verwapht bij' Chesme Neo- Epheeas oi' Adalia. Een Engelsche torpedo boot had bevel ontvangen zich te verschuilen in een bocht bij kaap Chios Georgis om de bewegingen van Duitsehe onderzeeërs to be spieden. 's Nachts verscheen een tweede En gelsche torpedoboot met gedoofde lichten, eveneens in de bocht. De booten begonnen elkaar to beschieten in de meening met een Duitschen onderzeeër te doen te hebben en da tweede werd zoo ernstig beschadigd dat zij later naar Mudros gesleept moest .worden, ITALIË EN TURKIJE. BERLIJN, 5 Aug. (Part.) Volgens bericht uit Stockholm heeft de Italiaansche regeering bij de Porto een nota laten overhandigen, die in heftige toon Turkije beschuldigt, het ver drag van Lousanna te hebben verbroken en de stammen in Tripolis togen Italië op te hitsen. TELEFOON 177 O. Een klooster verbrand. Uit Genèva wordt gemeld, dat volgens mededeelingen aan da bladen van Lyon, bij zwaar onweder de bliksem is ingeslagen in het Trapistenklooster van. Chambrand bij Royen. Alle gebouwen, ook de boerderijen en stallen, werden een prooi der vlammen. Het Vee werd gered. De schade wordt op vela honderdduizenden francs geschat. De U-oorlog.- „De Nouveliste" van Lyon ver neemt uit Brest: De Engelsche schepen Tur quoise en Nouget zijn bij de Silly-eilanden door een Duitschen onderzeeër getorpedeerd. Het Ed gelach o stoomschip Costello is door een Duitsehe onderzeeër in den grond geboord. Een kop van de bemanning is verdronken. Het stoomschip Weco met oen lading petro leum, vermoedelijk naar Stockholm op weg, is door een"Duitsehe torpedoboot aangehouden en buiten de Deensehe territoriale grens, ten zui den van Dogden, voor anker gegaan. Van Duitsehe officieele zijde wordt erkend, dat het Noorsche s.s. „Mi oer va" door een Duit sehe duikboot is getorpedeerd. De regeering bood schadevergoeding aan. Ook het Engelsche stoomschip Portia en de trawler Grimbarian werden tot zinken gebracht Van het laatste schip zijn 6 man der beman ning omgekomen. Gezonken. Naar Reuter uit Londen seint, meldt Lloyds, dat het Belgische stoomschip „Koophandel" is gezonken.- Negen kop van do bemanning zijn gered. Noorseho verliezen. Van particuliere Duit sehe zijde wordt aan bet N. v. d. D. gemeld: Uit Christ.innia wordt aan de „Lokal-Anzeiger", bericht: Onder de neutrale vloten is de Noor sche door den oorlog het zwaarst getroffen. Een opsomming der geleden verliezen geeft aan 50 volkomen .verloren schepen met een totale ver- zekeringswaarde van 16 millioen kronen. De overige geleden schade bedraagt rond 35 mil lioen kronen, waarvan 25 millioen door het Noorsche assurrantïewezen ia gedekt. Bjj de scheepsvarliezen lieten 75 man hun leven. Generaal Serrail. Naar de Duitsehe bladen over Zwitserland uit Parijs vernemen, zou generaal Sarrail, die in de Argonnen het be vel over de Fransche troepen voerde, door generaal Joffre ter dispositie zijn gesteld'. Tot zijn opvolger zou generaal Maudhuy benoemd zijn. De Fransche bladen zwjjgen hierover nog. Een redo van Carton de Wiart. De Nederlandsdbe kranten hebben gewag gemaakt van een briefje in de VI. Stem, waarin minister Carton do Wiart ontkende, dat hij in zijn redo te Havre iets zou hebben g< ?.egd, waaruit kon worden gelezen eeu be dreiging met ecu ongunstigermaking van de positie van die landen, die in dezen oorlog - i HET VOLKSZANG-DRAAIORGEL. Men weet, dat de Eederatie der R. K. Dioco- sane Vereenigingen van den Volkszang een paar jaar geleden een voortreffelijk draaiorgel heeft aangeschaft, dat de liederen uit den „Leeuwerk" populariseert. Met twee man perso neel en een paard reist dit orgel het land door, niet om „centen op te halen," maar enkel en al leen met het doel, goede liederen aan het volk bekend te maken en „erin" te brengen. Heel Limburg en een groot deel van Brabant en Gelderland is al door het orgel bereisd, en overal is Piet met zijn helper voortreffelijk ont vangen, terwijl de belangstelling voor de liedjes (de 'volksliederen, de Zilvervloot, het Huzaren- lied, Limburg mijn vaderland enz.) overal buitengewoon groot was. Dat is dan ook een voortreffelijke manier, om goede liederen te populariseeren. Het orgiel is nu in Amsterdam en het zal eerstdaags ook in Haarlem komen. Wij willen hopen, dat de burgemeester welwillend toestem ming zal geven om het orgel op straat te doen spelen, en bovendien zal het natuurlijk in de katholieke scholen komen, en als we ons niet vergissen zal men ook in Sint Bavo er prijs op stellen het orgel te hooren! Trouwens, daar zal I onze wakkere plaatselijks afdeel in g van den R. K. Volksbond wel voor zorgen. Wa geven dit vast ter aankondiging: spoe dig hopen we er meer van te kunnen zeggen. neutraal bleven. De minister schreef o.a.i „D© eenige economische vraag, die ik te Lyon heb aangeraakt, betrof het verval van het Frankforter verdrag van 10 Mei 1871. Daardoor had Bismarck, die de behandeling van de meeet begunstigde natie tusschen tFrankrijk en Duitschland had opgedrongen» I tol wetten verwekt, waardoor de kleine lan den, zooals het onze, in meer dan een gele genheid hebben geleden. Ik heb er mij enkel bij bepaald op die vraag te duiden. Ik heb en tijd niet om haar bier te ontwikkelen; zoe als het behoort. Het is echter niet aan te nemen, dat een Hollandsche patriot in deze gematigde opmerking afleidingen vindt, die 'oen Duitsehe polemist niet zou verloochend hebben." j „De Toekomst" zegt naar aanleiding hier van: „Wellicht is er te Havre een bibliotheek of sociëteit, waarin Z.Exc. het nummer van „Le Temps" van 17 Mei j.l. kan opslaan. Hij zal dan ontwaren: le, dat hij met instemming de woorden heeft aangehaald van den „Director of the I Board of Trade", Worthington: „II ne se- rait pas juste de voir des neutres, profitant de leurs avantages de neutres, s'emparer des aujourd'hui des profits économiques de la victoire"; 2e. dat hij als gedragslijn in het oog vatte: „II 's agira, en nn mot, de rqaliser les com- binaison.s nécessaires pour mettre les in- [dustriels et les commercante dos pays amis dans les conditions les meilleures aveo n'impbrte quelle nation du monde. Wij nemen de vrijheid tegenover ZJExc. de laatste woorden te 6patieeren, omdat wij !meenèn, dat een Belgische minister in een belangrijke toespraak elk woord heeft ge wikt en gowogen en het niet vreemd zal vin- •den, dat men aanneemt, dat in een rede ale deze een verhand heerscht en de deelen dus i niet als droog zan aan elkaar sluiten. I Blijft natuurlijk steeds over de vraag, or de Temps de woorden van den minister juisf heeft weergegeven. Amerika en Duitschland. Een zooeveq uit Amerika aangekomen po litieke persoonlijkheid, die uitstekende con necties met de voornaamste Amenkaanschai i staatslieden heeft, bevestigt op de meest bo sliste wijze het reeds hier en daar in omloog gébrachte bericht, dat de crisis in de ver houding tusschen de yereenigde Staten eni Duitschland, welke men *tiaar taanleiding van do torpedeering van de Lusitania een tijd! lang waarschijnlijk achtte, thans als geëin digd kan worden beschouwd. De bezwaren, welke da Duitsehe gezant te Washington moest overwinnen, om geregeld met zijn re* geering in Duitschland van gedachten te kun nen wisselen, droegen er veel toe bij1, om del onderhandelingen tusschen de beide staten to bemoeilijken. Vooral het feit, dat de En- gelschen In het uitsluitend bezit van de kabel- verbinding tusschen Europa en de Yoreemg- m i ira

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1