DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
i j wf# S
Madonna»
Klnderhulsvest 29-33, Haarlem
H. JB v. d. MEER,
De toestand op het Russische strijdtooneel.
A
EERSTE BLAD
BE U0RL9Ü
HAGELWIT
P. W. TWEE HU Ij SEN,
FEUILLETON
iaigedk©©psi adres
^chach gelstraat 7-9 Ssij de ünspjuj.
BAMBKQ IS AUGUSTUS 1918
iStle Jurgug M. ËSS4
Bureau van Redacts© en Administratie»
intercommunaal Telefoonnummer 1426*
DIT NUMMEK BESTAAT UIT
TWEE BLADEN
Bij de Kaart.
Hei beste reinigingsmiddel voor
WIT LINMEN SCHOEISEL.
BARTELJORISSTRAAT 27.
Haarlemsche aliedagjes. No. i&bö-
KORTE BERICHTEN
EEN TWIST IN DEN TEMPEL DER
HARMONIE.
NIEUWE HAaRLEMSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRl}S
fa s «osndea voor Haarlem «a voor t» plaatsen waai «en asem
Bevestigd is (kom dar gemeente) 1,6%
Voor de overige plaatsen in Nederland per post, St,~
Per week voor Haarlem en d« .agentschappen 0,13*
Abonderkjka nummers, 0,08
PRIJS DER ADVEHTENTIEN
Van I8 regel» t
iedere regel meer0,16
Buitenland per regel 0.2»
Advertentidn in de rubriek «Vraag «a Aanbod" van 1—6 regelt 0,4»
Elke regel meer 0,1»
4000
Alle betalende abennéa op dit blad, die hl Eet bezit eener verzekeringspolis zfin, z(ja volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voori
GULDEN bfl
levenlange onge-
sehiktheid tot
werken.
500 X 300
GULDEN ba
verlies van een
hand oS voet.
150
UUliüiSN ba
verlies van
één oog.
100
GULDEN bg
verlies van
één daim.
75
GULDEN bg
breuk yan een
arm of been.
1!
GULDEN ba
verlies van
één
wijsvinger.
15
GULDEN bfl
verlies va»
één anderun
Vinger,
OK UITKEEKING DEZEB BEDRAGEN WORDT GEGARANDEERD DOOR DE JSOLLANDSCHE ALGEMEENE VERZEKERINGSBANK" TE BGJALEDAIYL
AGENDA. 17 Augustus.
Gebouw St.-Bavo R.-K. .Volksbond
vergadering metselaars. Bestuur, me
taalbewerkers.
Groote Kerk 1—2 uur. Orgelbespe
ling door den lieer R. G. Crevecoeur.
Buitensocieteit Trou moet Blyeken
834 uur Strijkconeert Haarlem's Mu
ziekkorps.
St. M arthavereeniging Ged. O.
Gracht 111 Betrekkingbureaü geopend
van 3—4 uur 's middags.
Museum van Kunstnijverheid
T oor op -t entoonstelli ng.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
79 geopend eiken dag van 105 car tegen
[«•taling van 25 cents.'Uitgezonderd Zater
dagen en R. K. feestdagen.
bLOKMENDAAL Hotel Duin en Daal
dagelijks 2 concerten bij gunstig weer.
OVERZICHT.
Het blijft maar voortdurend en opmerkelijk
stil aan het Westelijk front. De berichten van
den Franschen staf melden steeds als naar een
zelfde copie, „dat het op het geheele front kalm
was" en dat hier en daar enkele artillerie- of
bommengevechten plaats hadden.
Ook in het Noorden van het Russisch ge
vechtsterrein is het nu iets kalmer. Het offensief
der Russen daar schijnt tot staan te zijn ge
bracht.
in het centrum van het groote Russisch front
biijven de Duitschers en Oostenrijkers vorde
ringen maken.
In de streek van Kupischky, tusschen Ponie-
wicz en Dunaburg werden de Russen naar het
Noordoosten teruggedrongen, waarna zich ge
vechten bleven ontwikkelen over een front van
vele kilometers langs den Noordelijken oever
van de Njemen.
Bij Kowho hebben de Duitsche troepen het
versterkte bosch van Dominicanco genomen en
rukten zij verder voort in de richting van de
vesting.
Tusschen Narew en Bug naderden de Duit
schers tot ongeveer 35 kilometer ten Westen
van Bialystok.
Bij Nowo-Georgiewsk wordt gevochten. Do
Duitschers trachten deze stelling, die geheel
ingesloten is, tot overgave te dwingen; een
sterk vooruitgeschoven stelling werd al be
stormd en bezet en de omsingeling weer
nauwer toegehaald.
Het blijkt thans, dat behalve Nowo-Geor
giewsk, ook de stelling Ostrolenkö is inge
sloten en dus van het Russisch' leger geheel
afgescheiden.
Ten Noordoosten van Sokolow zijn de ver-
l bonden legers tot aan den Bug gekomen.
De Russen trekken over het geheele Zui
delijk gedeelte van het front terug.
Bij deze gevechten werden, gedurende de
laatste dagen alleen, niet minder dan een
12 tot 14000 man gevangen genomen. Alleen
da troepen van generaal .von Woyrsch maak
ten van den 8sten tot den 14den Augustus
4000 gevangenen, onder wie 22 officieren.
.Voorts maakten zij vele machinegeweren buit.
Het wordt steeds meer waarschijulijk ge
acht, dat Italië zij; het ook In deze om
gezochte redenen den oorlog zal verklaren
aan Turkije, teneinde met de Fransche en
Engelsche legers te trachten de Bardauollen
te forceeren.
Voorloopig dus nog uitbreiding van den
oorlog te wachten 1
Van een militairen medewerker (do. 14
Augustus)
Nadat de Duitschers op 9 Ai(g. Lomza had
den veroverd zijn zij er blijkbaar niet ter
stond in geslaagd in zuidelijke richting door
te dringen, aangezien eerst een dag later
bericht werd, dat zij de linie Tschuncwy Bor
hadden weten te forceeren. Het bruggehoofd
bij Wisnia, hetwelk den eersten aanval heeft
weten af te slaan is thans eveneens door
hen veroverd.
De Duitsche troepen, die den benedenloop,
vau den Itarew waren overgetrokken, heb
ben Sen lOen Aug. het kruispunt van de spoor
wegen ten Z. van Ostrow bezet. Deze stad
den 9en nog in bezit der Russen is
blijkbaar door hen ontruimd, hoewel dit niet
uitdrukkelijk vermeld wordt. Laatstgenoemde
Duitsche troepen zijn vervolgens in aanslui
ting mot het Duitsche leger van generaal
von Scholtz, hetwelk Lomza had veroverd
in oostelijke richting opgerukt en hebben
het aan den straatweg naar Baaljstuk gelegen
Lambrowo en Audizejow bezet. De Russische
troepen welke zich tegenover deze beide
legers bevinden zullen zich thans terugtrek
ken achter den bovenloop van den Narew
alwaar waarschijnlijk getracht zal worden
langen tijd weerstand te bieden. Dit is voor
de Russen van veel belang, want wanneer zij
ook vandaar verdreven worden, valt niet
alleen Bialjstock in de handen der Duitschers,
welke stad als knooppunt van spoorwegen
belangrijk is, maar is ook alle verbinding
met Ossowice verbroken en kan niets de
insluiting dezer stad meer verhinderen. Of
het de Russen echter mogelijk zal zijn, lang
in de nieuwe liniö te blijven standhouden,
hangt in (le eerste plaats daarvan af, of
hunne Noordelijke vestingen, den vijand kun
nen blijven weerstaan. Tot nog toe" zijn alle
aanvallen der Duitschers op dezevestingen
met vérlies afgeslagen en schijnt een spoe
dig succes hunnerzijds aldaar niet te ver
wachten.
Het van Iwangorod komende Duitsche
leger, den 9eu bij Selechow, had den lOen
reeds Kaluczyn bereikt, ten N. van den
spoorweg Minsk-Siedlce en dus meer dan
40 K.M. afgelegd. Blijkbaar hoeft het leger
geen ernstigen weerstand ontmoet, maar zijn
de Russen aldaar zonder strijd afgetrokken
om het gevaar te ontgaan, te worden afge
sneden; waarschijnlijk zullen zich ten wes-
c stwicfe
YViz.61*.
Amf»
Öifcrrw
KRJCHAU
D»tr»w
MVA»
s- TELEFOON 177 O.
^Sndtdi'.'.'sk
j)f«k
JchAA.ll i:. 1.000 uo oü
INKWARTIERING.
De burgemeester heeft bij publicatie bekend
gemaakt, dat de jaarlijksche lijst van degenen die
voor inkwartiering in aanmerking komen, is op
gemaakt en aangeplakt, en dat men van 16 tot
30 Augustus daartegen bij ongezegeld verzoek
schrift bezwaren kan inbrengen.
In, gewone tijden wordt die lijst meestal voor
kennisgeving aangenomen: men gaat voor de
aardigheid eens kijken, maar men denkt: och,
dat gebeurt toch nooit.
Nü evenwel is 't wat anders!
Men kan in dezen verschrikkelijken tijd wel van
alles verwachten, maar de vordering van huis
vesting voor „krijgsvolk", zooals de wettelijke
term luidt, is iets dat héél goed mogelijk moet
worden genoemd.
Daarom heeft de lijst van inkwartiering dit
maal zeker véél meer belang dan anders, al is
het natuurlijk niet zeker dat ze gebruikt zal
moeten worden!
Wij herinneren eraan, dat voor inkwartiering
de volgende schadeloosstellingen worden gegm
ven: f 0.20 voor huisvesting van een soldaat ol
onderofficier; ƒ1.voor een officier per dag;
idem met voeding 0.80 en 2.25; voor het
stallen van een dienstpaard 0.10.
Aan de inwoners zoo zegt de wet moet
echter vrijheid worden gegeven tot ruiling met
of uitbesteding bij andere personen, die ook op
de inkwartieringsiijst voorkomen. Wie dat wil,
kan ten stadhuize daartoe een aanvrage onder
teekenen.
ten van den spoorweg Ostrow-Siedlce geen
Russische troepen meer bevinden. Tot hoe
ver dit Oostenrijksche leger onder Von
Woyrsch is vooruitgerukt, wordt niet precies
vermeld. Meer in het Zuiden is thans Lukow
door de Oostenrijkers bezet, nadat zij de
Russen den vorigen dag bij Iedlanks hadden
teruggedreven; de eerste aanval op Lukow
schijnt echter volgens Russisch bericht mis
lukt te zijn.
Langs de Bystutsa en Tyswenica en de
daaraan aansluitende linie Ostrow .Uchrusk
schijnen de Duitschers aanvankelijk niet met
succes te zijn opgetreden zoo werd heden
ochtend nog geseind, dat de Duitschers, die
tegen Cholrn waren opgerukt, waren terug
geslagen. Thans echter heeft ook dit ge
deelte der. Russische Unie zijn stellingen ont
ruimd, waarschijnlijk roper wegens den terug
tocht der nevenafdeelingen dan daartoe door
den vijand genoodzaakt.
In het Zuiden langs Zlota-Lipa en Dnjester
blijft de toestand steeds stationair evenals
in het Noorden.
.Van do ingesloten vesting Georgievvsk is
liet meest oostelijk gelegen front tusschen
Weichsel en Narew veroverd aanvallen op
de overige werken zijn tot nog toe afgeslagen.
De val dezer vesting zal vermoedelijk- echter
niet lang kunnen uitblijven dit is zooals
de zaken thans staan evenwel van zeer on
dergeschikt belang.
ITALIË TEN OORLOG
TEGEN TURKIJE?
De Neue Froie Presse zegt, uit de uittartende
taal van de Italiaansche pers en het kabinet te
Rome tegenover Turkije op te maken dat de
Italiaansche regeering, overtuigd van de vruch
teloosheid der pogingen om door de Oosten
rijksche grenswacht been te breken en daartoe
gedwongen door de geallieerden wegens het
mislukken van zijn offensief, in de plaats van
do weerbarstige Balkanstaten huurlingdlensten
aan de Dardanellen zal gaan bewijzen eh zeer
spoedig Turkije den oorlog vorklaren. Italië
kan slechts met armzalige voorwendsels voor
zulk een, oorlog voor den dag komen, en de
oorlogsverklaring bestempelt de Neue Freio
Presse bij voorbaat als een misdaad. Het ware
niets dan en versjachering van Italiaansche
soldaten aan Engeland tegen baar -geld en lee
ningen, bovendien een verraad aan het eigen
land, daar de oorlog zou dienen om de door
Grispi voor Italië onduldbaar verklaarde heer
schappij van Rusland in de Middellandscho
Zee te grondvesten. Italië meent de N. F. P.
moet thans het ambacht van beul van Tukije
voor Rusland verrichten. Zijn plan om de erfenis
van "Venetië en zelfs van het oude Rome op
den Balkan te aanvaarden, zal er op uitloopen
dat Italië wordt gedwongen Konstantinopel
voor den mededinger te veroveren. Voor de
Dardanellen zal het Italië echter niet beter
gaan dan voor Qörz.
In verband met hot voorgaande is niet van
belang ontbloot, dat volgens latere berichten
in Bome 't gerucht loopt, dat Enver pasja zich
voor den oorlog met Italië heoft verklaard en
een gevolmachtigde naar Rome heeft gestuurd
om met den Turkschen gezant aldaar overleg
te plegen.
j Oorlogskosten. De Italiaansche staatscourant
bevat een koninklijk besluit, waarbij aan het
ministerie van marine vóór het jaar 191510
een krediet van 82,265,000 lire wordt verleend.
De luchtaanval op de Engelsche kust. Cm-
1 trent het laatste Zeppelin-bezoek aan de Oost-
jkust van Engeland, Donderdagavond, meldt
1 de Engelsche admiraliteit nog, dat de twee
luchtschepen brandbommen en ontplofbare
bommen hebben uitgeworpen. Veertien huizen
zijn zwaar beschadigd. De Zeppelins zijn op
verschillende plaatsen opgetreden en hebben
aan de luehtbewakingspatroeljes weten te ont-
snappen.
I Een kruiser gestrand. De Portugeesche krui
ser Republics is tijdens een vaart van Lissabon
naar Oporto gestrand. Het schip wordt verloren
goacht. Men heeft het ondanks krachtige po-
j gingen, niet'kunnen vlot krijgen. De kanonnen
j zijn op andere schepen geborgen.
Voedsel voor het Russisch leger. Naar aan
leiding van ingekomen klachten, is te St.
Petersburg een commissie ingesteld om de oorza
ken te onderzoeken van de vertragingen in den
voedselaanvoer voor het leger en de onvol
doende voorraden. Tot president is benoemd de
Naar den roman van. W. COLLINS.
37 (Uit het Engelsch.)
Hij stond een oogenblik besluiteloos, want
de wearschuwende stemmen In hem waren
krachtiger dan zijn wil; hij wachtte en staar
de naar den met sterren bezaaiden winter
hemel daarop sloot Ihij de deur even. zacht
als gewoonlijk aarzelde weder toen hij de
laatste>trede van de stoep afging maar
keerdo daarop plotseling- zijn rug aan het
ouderlijke huis toe en doorliep met vluggon
trod de straten. Hij was niet zoo opgeruimd
gestemd als anders. Hij gevoelde geen lust
tot zingen, zooals hij gewoon was te doen,
als hij de frissche koude lucht inademde, en
bij vroeg zichzelf af, wat hier de reden van
zijn mocht.
De stemmen werden steeds zwakker en
zwakker in hem. Zij klonken Ihem eindelijk
aR een geheel onbekende taal in de ooren.
Eind» van het eerste boek.
BOEK H.
GEVONDEN.
HOOFDSTUK I.
Een latijnscbe dichter die over de ondeugd
schreef, zocht de oorzaak van haar invloed
geheel en al in de vermomming die zij droeg
en zcide dat zij daardoor juist zoo afgrijse
lijk leelijk was dat men haar slechts behoef
de te zien om haar voor altijd door do men-
c-dben te doen haten- Die meening is zedelijk
jzóó waar, dat zij niet aan het nageslacht be-
j hoeft te worden aanbevolen door eenig prak-
tisch voorbeeld. Maar in onze dagen kan men
i als bewezen aannemen, dat de ondeugd, wan-
neer zij haar strikken spant, in den regel
'zich niet behoeft te vermommen; zij treedt
onbeschaamd op en in plaats dat zij ieder die
haar aanschouwt mot afkeer vervult, in over-
eenstemming met de voorzegging van den
klassieken satiricus, trekt zij nog een veel
grooter aantal vereerders aan, dan ooit ver-
eenigd werden door de verhevens to schoon
heden, welke de deugd aan ihet tnenschdom
te aanschouwen kan geven.
Die plaats van uitspanning, die aan de
jeugd van Londen onder den naam van Tem
pel der Harmonie bekend is, biedt onder de
menigte andere voorbeelden, die men zou
kunnen aanvoeren, een merkwaardig argu
ment aan tegen de bewering van den ouden
dichter, door het feit dp.t <le ondeugd geen
gevaar loopt gehaat to worden, zelfs wan
neer zij zich vertoont zonder den mineten
zweem van vermomming.
De Tempel der Harmonie, zooals haar naam
aanduidt, was vooral gewijd aan concerten
en werd. geopend op een uur dat de voor
stelling in de schouwburgen geëindigd waren.
Het orkest bestond uit één slechte piano en
voor bijzondere gelegenheid schafte men zich
een gitaar en een viool aan. De zangers en
zangeressen werden mijnheer en mevrouw
genoemd. De tempel zelf was niets meer dan
een groote zaal, waarin eenige rijen banken
stonden, waarvoor een richel was bevestigd,
waarop men zijn glas grog kon plaatsen. Aan
het einde daarvan was een klein tooneel op
geslagen; de vuil gekleurde muren moesten
voor paneelen voldoen, maar déze gaven zoo
weinig het aanzien daarvan, dat zij niet ver-
dien/tlon dat men ze zag, on ook niemand
schonk ze eenige aandacht.
Geen zweem geest lag er in de liedjes die
hier gezongen werden; geen overblijfsel van
jeugd noch frisohheid, geen gekunstelde on
schuld of vroolijkheid verborg de diep ge
zonken natuur van Ihaar, die daar stond te
zingen, en beschilderd en opgeschikt moest
worden om eenigszins op een dame te gelij
ken. Hare modespelers onder de mannen had
den zulke schurkengezichten, dat zelfs geen
loopjongen, welke hen-dien nacht toejuichte,
het den anderen dag zou wagen zioh met hen
op straat te vertoonen. De plaats zelf had
evenmin een aangenaam en fatsoenlijk voor
komen als het publiek. Hier was geen schit
terend vergulde zolder geen in het oog-
loopende versierselen, zelfs geen gemakke
lijke zitplaats. Wekte het hij allen, die dit
zagen; hetzelfde afgrijzen opï Verre van
daar. De Tempel der Harmonie was eiken
nacht stampvol; en de eigenaar vulde zijn
beurs met het geld van een zeer tevreden
publiek. Want laten die oude wijsgieren zeg
gen wat zij willen, de ondeugd ho°ft haro
belijders, even epoedig in onzen tijd, zontlor
vermomming, als sij die in vroeger tijd vond,
wanneer zij haar masker voorhad.
Het was 's nachts twee uur; en waarschijn
lijk had bet genot zün hoogste toppunt be
reikt. Een geliefkoosd lied was juist gezon
gen door eon dikken ouden man. met een
kaal hoofd en een grooten baard. Er bad een
kleine pauze plaats, vóór de soiree haar luid-
ruohtigheid weder verkreeg. Bestellingén
voor groo en sigaren hoorde men van alle
kanten. Vrienden spraken zeer. luid met el
kander, en vreemdelingen stonden elkaar ver
baasd aan te staren behalve adhter in de
zaal, waar de aandacht van bet geheele pu
bliek op één man was gevestigd.
De persoon die zoo de algemeene nieuwsgie
righeid opwekte, was eerst laat binnengeko
men; bad de eerste vrije plaats, die dicht bij
de deur was, in beslag genomen, en had daar
rustig zitten luisteren en rondkijken naar
hetgeen in zijn nabijheid voorviel. Hij dronk
en rookte evenals het andere publiek; maar
hij juichte pooit toe, noch lachte; en gaf ook
niet de minste verwondering te kennen bij
hetgeen- hier werd voorgesteld, scheen er
geen behagen in te scheppen, maar legde ook:
geen ongeduld nodb afkeer aan den dag; of-1
schoon het duidelijk bleek, naar do wijze
waarop hij don knecht iets bestelde, dat hij
dien nacht voor het eerst den Tempel dei-
Harmonie bezocht. Hij was niet in den rouw,
want hij had geen krippen band om zijn hoed.
maar toch droeg hü een zwarte jas, zwarte
overjas, zwarte pantalon en zwarte, glacé
handschoenen. Hij scheen zich in deze Mee
ding niet zeer goed op zijn gemak té gevoe
len, want als hij zich verroerde of van hou
ding veranderde, deed h;j dit zoo voorzichtig
en stijf alsof de naasto beweging zijn kleu
ren scheuren zouden, die nochtans van ste
vig zwart laken waren én den glans der,
nieuwheid nog niet hadden verloren.
(Word! vervolgd.).