DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. GYMNASTIEKSCHOENEN. Kinderhulsvest 29-33, Haarlem f4000 f500 f 300 f 150 f lOO f75 f60 f 15 Barliljorisslraat Sociaal werk in kleine gemeenten. PE OORLOG EERSTE BLAD P. W. TWEEHUIJSEN, SondfVShoS k'ÏLK V°**B ZATERDAGAVOND- NIEUWS Zaterdag 11 September 191U 40ste Jaargang n°. 88471 ABONNEMENTSPRIJS t Per 3 maanden voot Haarlem en voor de plaatsen waar een agenf gevestigd is (kom der gemeente) ,f 1,60 Voor de overige plaatsen in Nederland per post. 2, Per week voor Haarlem en de agentschappen 0,12' Afzonderlijke nummers 0,05 Bureau van Redactie en Administratie: Intercommunaal Telefoonnummer 1426. PRIJS DER ADVERTENTIËN Van f—-5 regels 0, Tl Iedere regel meer. 0,15 Buitenland per regel 0,20 Adverfenfiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regel» 0,40 Elke regel meer0,10 Alle oetalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: bil levenslange onge. schiktheid tot werken bi] overlijden. bij verlies van een tt hand of voet bij verlies van n een oog 3 bij verlies van een duim a bij breuk van een arm of been u bij verlies van een wijsvinger e hand ot voeI j. een oog a n een auim a arm oi Deen een wijsvin De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. bij verlies van een anderen vinger Dit nummer bestaat uit uier bladen waaronder de Officieele Kerklijst en net Qeihustreerd Zondagsblad in acht bladzijden. AGENDA. 18 SEPTEMBER.1 B,T0 - *'"0 tig, ja nuttiger nog, dan zulke regiemeuten "soT Ve™eSeï'igiug - Bioecope Ere in Cr. Markt - Tel. 998. ploitatie A. Benno voorstelling. Bioficopetheater voorstellingen. 8 uur Openings- Bartel j orisstr aat De Scbotensche werklieden,reglementen be staan uit: een algemeen werkliedenregle ment, een afzonderlijke regeling voor drie werklieden die door verschillende omstan- AGENDA 13 SEPTEMBER, difhetien 'i'ot meer onder het W.R. vallen, Gebouw St. Bavo R.-K. Volksbond m/'ar ^erdoor worden ge lijk gesteld, een re- - Slagers. Ondersteuningsfonds. - Pos- 5?0üe- „Y(K>r f l08se. W0rkl!?d«n °D ver' terijen. - Schoenmakers. j ordening, regelende het Scheidsgerecht. Groote Kerk 8 uur Concert da-1 ?et kan?.ter en bestudeering voor mes Noordewier en De Haan. anderen, zijn nut hebben hier een kort over- S t Elisabethsge bouw- Jansstraat j 2ic,ht, van ^ze reglementen te «reven. o otz I Art. 1 van het Algemeen Werkliedenre- een uiteenzetting van hetgeen 49 - van 2-2)4 uur - aanvrage om verster- &lemént b t kende middelen voor arme zieken der St. Elisabethsvereeniging. Bisschop We lijk Museum Jansstraat 79 geopend eiken dag van 10—5 uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K. feestdagen. deze regeling bedoelt en wil: „Dit reglement bevat de algemeene voorwaarden waarop werklieden in dienst der gemeente worden genomen, waarop zij in dien dienst werkzaam zijn en waar op hun dienstbetrekking een eind© neemt. Voor eiken tak van dienst wor den door den Gemeenteraad, zoo noodig, Wanneer de gemeenite-arts opneming in sanatoria of ziekenlhuizen noodzakelijk acht, geschiedt de verpleging van vaste werklie den voor rekening der gemeente voor ten hoogste den tijd van 18 achtereenvolgende maanden. Gedurende de verpleging wordt aan het gezin van den betrokkene, zoo deze kostwin ner is van dat gezin, 75 pet. van het gewone loon uitbetaald. B. en W. kunnen in som mige gevallen eene tijdelijke hoogere uitkee ring toestaan. Wat de straffen betreft, welke bestaan uit: a. schriftelijke vermaningen; b. inhouding van verlofdagen; c. verwijdering van het werk voor ten hoogste 2 dagen; d. niet ver loeren der verhooging wegenis dienstjaren; e. al dan niet eervol ontslag, hierover be slist het Scheidsgerecht, dat bij afzonderlijke verordening is geregeld. Het bestaat uit 5 leden (en 5 plaatsvervangers), waarvan twee worden gekozen door" de werklieden', twee •door den Raad; deze vier kiezen een voor zitter; de Raad benoemt een secretaris. DEMI-SAISONS WINTERJASSEN THEOD 0. VAN DUSSELDORP 5 Barteljorisstraat 5 Telefoon 2144. neigd zijn te vragen, wat dan wel het gestelde einddoel van het Czarenleger zal zijnl Wel melden de Russen hunnerzijds eenige successen, doch uit de latere berichten uit Ber lijn en Weenen blijkt toch, dat die successen minder groot zijn, dan zij worden voorgesteld. Ook melden deze latere berichten, dat de aanvallen der Russen bij Tarnopol werden af geslagen, waarbij de Duitschers in een tegen aanval het dorp Bokniof bezetten In het noorden van het Russische front. d.i. BARTELJORISSTRAAT 27. TELEFOON 177 O. Haarlemsche Alledagjes. no. 1709 HET „VOLKSZANGORGEL" IN /HAARLEM Het draaiorgel van de Federatie der R.K. Diocesanen Volkszangvereenigingen heeft it Haarlem, naar we uit aller getuigenis mo gen opmaken, een goede week gehad. Goed, d.w.z. nuttig wat de propaganda betreft. Er zijn (we verklappen het juiste aantal niet, maar staan voor de gegevens in) dui zenden „Leeuwerkjes" verkocht: d.w.z. aan duizenden, waaronder natuurlijk de meesten van de Oostzee af naar het zuiden tot Mercesj niet-volkszangbeoefenaars waren, is op dezs aan de Njemen, is de toestand reeds sedert eeni-1T1JS ket £oede iied dat populair moet wor- ge dagen onveranderd gebleven. j do!V '"Mnd^n p?evea' 1 t„ 1 j, En vooral aan de jeugd is het goede lied Wat de losse werklieden aangaat: voor hen' 'a hooldzaak wordt de strijd thans gevoerd geleerd. Alle scholen, zoowel die -door kin- is vastgesteld dat loon, overuren, arbeids-.aan de z.g.n. Wolhynische driehoekstelling, deren uit den deftigen stand waren be en rusttijden gelijk zijn aan die der vaste waarvan naar men weetde vesting Dubno zopbt als die waar de kinderen der arbeiders werklieden. Voor iedere maand onafgebro ken dienst zal één dag verlof gegeven wor den met behoud van loon, tot hoogstens 11 dagen per jaar; wie langer dan een jaar in dienst is, krijgt bovendien voor iederen verlofdag 1.als reispenning. Het ziekengeld bedraagt voor de losse bijzondere voorschriften vastgestelck die werklieden 24 weken vol lion, en daarna 24 bijzonderlijk voor dien tak geldende weken half loon. voorwaarden betreffende de in het' vo-1 rig lid bedoelde onderwerpen bevatten. I Wij hebben biermede de hoofdzaak van Die voorschriften mogen niet in strijd deze sociale regeling weergegeven, zijn met dit reglement. Vóór de vast-1 Opmerking verdient, dat de regeling is stelling of wijziging der bijzondere voor- ontworpen en aanbangig gemaakt tijdens hetDaarentegen is de toestand aan het Italiaan Het heet wel eens, zoowel in particulier gesprek als in geschrifte, dat sociale arbeid en behoorlijke 6oeiale regeling, nu ja, voor groote gemeenten of voor groote inrichtin gen noodzakelijk is, maar dat in klei nere gemeenten, waar men zijn personeel kan „overzien", waar men zoo'n beetje wil en mag handelen „onder ons", een uitgewerkt sociaal program, althans wat de verhouding betreft tuseehen werkgever en werknemer, niet noodig zon wezen. Wij hebben dat immer bestreden, en juist daarom hebben wij steeds zoo gehamerd op „sociale ontwikkeling" voor patroons en ar beiders, voor stadslui en dorpsmenschen, om dat wij ervan overtuigd zijn, dat in onzen tijd slechts een goed-omschreven, op het so- en arbeider, mede kan werken om goede toe- king j3 dde -wordt bekleed standen in de maatschappij te verkrijgen j Bij vo]doenden jjvor en vljjt wordt dat Met véél vreugde daarom geven wy heden loon om do twe6 j (vijf maal) verhoogd, een overzicht van wat op dit speciaal gebied met 054 pereent - de rechtspositie van werklieden - deze j B. en W. stellen, na ingewonnen advies week dehmtief is tot stand gekomen in de;van de betrokken Commissie van bijstand naburige gemeente Schoten. - reeds is gevallen. De Berlijnsche bladen zijn j ko'°whfp^Uinvaa deze voortreffelij- j J iKe wijze om slechte liederen en deunen van oordeel, dat de inneming van Dubuo welte bestrijden en goede liederen „erin" te spoedig den val van Rowno ten gevolge zal hebben en dat daarna een zeer haastigen af tocht der Russen uit Oost-Galicië verwacht kan worden. Aan het westelijk front komt meer bedrijvig heid en hier en daar wordt reeds verondersteld, dat die acties reeds de voorteekenen zijn van een nieuw Duitsch offensief in het westen sche front weer rustiger, doordat de Italianen hun offensief tot stilstand hebben gebracht. schriften en van de werkroosters wordt wethouderschap van den heer Hooij, terwijl aan de gemeentewerklieden en hunne de hoofdzaak haar beslag heeft gekregen tij organisaties gelegenheid gegeven van de dens het wethouderschap van den heer Co- concepten behoorlijk kennis te nemen, belens en de openbare behandeling si voor opdat zij, zoogewenscht, daaromtrent bereid door' den wethouder Verton met deni voorstellen kunnen indienen." burgemeester. De volgende artikelen geven regelen voor Wij zeggen niet te veel, als wij beweren, arbeidstijd, loon, vaeantievaststelling, ver- dat hiermee een groot stuk sociaal werk is Kardinaal Gibbons aan president Wilson hoogingen, ziektegeld, straffen enz. j gedaan. Het bewijst, dat met goeden wil en wordt in bet jongste nummer van de Osser' brongen, kunnen profiteeren. Dat één enkel schoolhoofd en nog wel een katho liek een andere opinie bleek te hebben van het nut van deze propaganda, doet aan het reusachtig algemeen succes niet af. 't (Was alleen dunkt ons jammer voor de kinderenI Dat trouwens deze propaganda met een draaiorgel doel heeft en inslaat, bleek ons het best bij die z.g. scliool-uitvoeringen. We zeiden het al: de leerlingen der niet* katholieke scholen hoorden aandachtig toe, maar die van onze Roomsche scholen deden méér en beter: ze zongen mede, en wét c-mlustig. Het was b.v. een feest, om die van EEN STAP VOORWAARTS j de R.K. Schoolvereeniging, die op de straat NAAR HET DOEL. 1 vóór de school waren opgesteld, zoo flink Inzake het beridht over een bezoek vanon udi v°Ue borst de liederen te hooren meezingen I Een kort;overzicht moge volgen. socialen kijk op do toestanden, toch waarlijk vatore Romano nog niets gemeld. Nóch bet fi-fion VlncABrifitriid" r.m moA bericht, noch de tegenspraak 1 De arbeidstijd is vastgesteld op 54 uren per geen.klassenstrijd" noodig is om werk week (de stokers aan de gasfabriek werken liedenverhoudingen gezond en goed te rege- 8 uren uer etmaal). jlen. De werklieden in Schoten en in Haar- Het minimumloon bedraagt voor volko- lom, die nu allebei een goedgeregelde rechts- OVERZICHT. k)e aanvankelijke successen vau het Russische x en van het hoofd van den tak van dienst,'e&er> na het optreden van den Czaar als opper- Daar is wel eens in bovenstaanden geest het definitieve loon voor iederen werkman bevelhebber, schijnen zoo langzamerhand al gezegd: waarom moet een kleine gemeenteVast. i, als Schoten zulke uitgewerkte arbeidsregle- j Alle vaste werklieden hebben in een ka-tot het verle.dene te behooren. In hun le menten hebben?.... 'lenderjaar recht op een vacantie van 10 ach- £erbencilt' dat W1J £lsterea onder de nageko- Welnu, nu zy er zyn ('het kan wezen dat tereenvolgende dagen, en als de vacantie is men berichten nog opnamen, erkennen de Rus- verleend, krygen zy boven het loon 1.— sen dan ook hun gestadig terugtrekken, het- niet iedereen het met alle daarin vervatte bepalingen eens is, doch dat laten we daar) - nu ze er eenmaal zijn en zooals ze zijn, TTl fh6trigheid mstheid va? achterMnvolgende maanden, daarna aan en zekerheid van werk, voorzien ze in recht-het halve loon voor 6 maanden. Is een werk- aidige veilangens en behoeften, en wer-;man 1)4 jaar ziek geweest, dan beslist de ken ze ook in dien kleinen kring even nut- Raad. voor iederen vacantiedag. j geen zij „geheel in overeenstemming met het ge- v»°r stelde doel» noemen! Het doet wel eenigszins vreemd aan, te ver nemen, dat het „terugtrekken" in overeenstem ming is met het „gestelde doel" en men zou ge- daarin bevestigd. Wel bevat de Temps een uittrek&el van een door do Qsiiervatore ge- publiceerd artikel ondier den titel: „Een stap voorwaarts naar het doel", waarin van de stappen in Amerika wel niet wordt gespro ken, maar waarin het uitzicht voor. vredes pogingen toch iets beter wordt genoemd dan tot dusver. Uit eenige uitlatingen o.a. van Britsche ministers leidt de Osser vatore af, dat in elk geval geen sprake zal kunnen zijn van een vrede, waarbij niet Frankrijk en België ge heel door de Duitschers worden ontruimd. Die uitlatingen hebben volgens het blad ech ter tevens deze beteekenis, dat van de zijde der geallieerden eerst elk idee van vrede werd afgewezen, terwijl men nu nog slechts van een voorwaardelijke afwijzing hoort. Dit, zoo meent het blad, is ongeveer hetzelfde als een voorwaardelijke erken ning, dat een aceoord mogelijk zou zijn. Als slechts een bevestiging van de voor waarde werd verkregen, zou het voorwaar delijke feit een positief feit worden en de Als we dan nu óók nog eens herinnereD aan den welgeslaagden avond in de „Ver worden eeniging", dan alles bijeen genomen LVI. WEEKPEAATJE. In de politiek wordt dikwijls gesproken van den „Socialistischen reclamewagen", waarachter de „bewusten" meehollen op het klappen van de zweep van de leiders. Doch dat is maar in figuurlijken- zin gesproken. We hebben echter van de week hier een Roomschen reclamewagen gehad in den let terlijken zin van het woord. „De Volkszan- Sei' u weet wel, het draaiorgel van de federatie van R.K. Volkszangvereenigingen. Dat is nog eens een probaat reclamemiddei Ier propaganda van een mooi doel: de ver breiding van het goede lied. En wat had het een succes; een „reuzen"-succes noe tegen den alcohol. iWant het „Kruisverbond" sprak op het feest ook een flink woordje meo; volkszang en drankbestrijding giugen broederlijk en zusterlijk samen. Eén op merking moet me naar aanleiding van dit feest van het hart: Als men in de grooto zaal kwam en naar het podium keek, zag men links van zich het vaandel van het „Kruis- varbond" prijken, de blauwe strijdbanier met het witte kruis, als een zeker teeken van de aanwezigheid van de drankbestrijdersschare. Ik keek onwillekeurig ter rechterzijde: daar verwachtto ik een keurig vaantje, ge tuigend dat het wakkere koor van zangera en zangeressen der Roomsche Volkszangver- eeniging present was. Maar ik kwam bedro gen uit. D'r stond niks niemendal. En ver geten was het ook niet. Wantik hoorde, dat de t o -i Haarlemsche Roomsche Volkszanevereeni- W^wiiiJ if® ïn111 w Tec'amewereld. j ging zónder vlag, zónder banier en zonder trtvm m T J verdienstvolle strijdvaan is.... Dat moet ook eens gauw streven van de organisators en exploitan- veranderen en verbeteren. ten van dit zangorgel, dat het succes blij vend zal zijn; dat de indruk, die de „Volks zanger" heeft gewekt, er niet weer even vlug zal uitgaan bij het volk als hü erin is gekomen. Want dat is al bizonder gauw gegaan; ia de taal van den tijd heet dat „stormenderhand", als ik me niet vergis. [W.e wenschen den leiders, dat ze bij het publiek „de veroverde stellingen mogen bevestigen"! Het is Maandag ia de groote „Vereeni- cUng ter gelegenheid van het orgel-bezoek, alweer feest geweest. Veel behoef ik er met meer over na-te-betrachten. Het pro- Pagandalcoor zong voortreffelijk, het orgel trok- m Vf°rev?ringea en fater Borromaeus krachHo» o geducht0 wapen van zijn en begeesterend woord ten strijd Een volgenden keer laten we Piet met zijn orgel eens extra draaien e.n de damos en heeren eens extra zingen en dan heb ben we een klinkende uitvoering ten bate van een vaandel voor den Roomschen Volkszangl [Wat hebben overigens de rechtsche kie zers en rechtsche propagandisten van de week een schoone dag beleefd. Daarover tot hen nog een hartig woordje gericht 1 De zevende September, tyen de gemeen teraad de traditioneele zitting hield; toen zes nieuwe rechtsche raadsleden d'r intree de den in de Haarlemsche vroedschap en toen je de vrucht van een groote politieke over winning in alle rijpheid aanschouwen kon. Jongens,je hebt. er misschien ftie.t. eena.alle maal aan gedacht, maar Dinsdag was liet eigenlijk de mooiste dag voor de recht- schenl Toen kwam weer in herinnering die ver moeiende zware strijd bij do stemming en herstemming; de vurige propagandaspeeches voor Klein en Koen en Bomans en Boogaard en al die anderen; jelui dacht weer aan de vurige welsprekendheid, waarmee jelui de kiezers naar de stembus sleepte, om voor rechts te stemmen en Haarlem aan een christelijk bewind te helpen. "En daar zag jelui ze alle- zes, die door jelui werken en ploeteren, door jelui opofferend propaganda werk en, rechtsche kiezers, door uw goede stemmen, in den gemeenteraad waren ge bracht. Kiezers en propagandisten, nu zijn ze d'r. Ze zitten voor ze.s lange jaren. En jelui weet, wat je der gemeente voor bestuurders hebt gegeven. Jelui weet, dat de zes nieuwe raadsleden uw vertrouwen zullen waardig maken. Dat ze do belangen van deze ge meente willen dienen met alle kracht en macht. En dat ze zoo zullen aantoonen en bewijzen metterdaad, dat de gevolgen van de groote rechtsche victorie, niet anders dan zegenrijk voor Haarlem zijnl En met die voldoende wetenschap zijn we dan ook vast besloten, om op, dezen goe den weg voort te gaanl mogen we zeker spreken van een succes week voor den goeden volkszangl Moge de uitwerking daarvan (want niet om 't orgel, of om die deuntjes, maar om de gevolgen immers is het te doenl) zich spoedig en algemeen laten gevoelen. In elke Roomsche vereeniging b.v. bij alge meene vergadering nu een goed lied: ds grooto „Leeuwerk" brengt ze bij tientallen!... sanai; aa-rnini -imnninwtï wusLiaamigvit-TC <-«■Mm hypothese werkelijkheid kunnen worden. „Tot ons genoegen, zegt de „Osservatore Romano" verder-, kunnen we het bestaan van aanwijzingen constateeren, dat de verwezen lijking dier hoop niet zoo heel moeilijk of onwaarschijnlijk maakt, want uit Ihetgeen aan de Duitsche pers toegestaan wordt te zeg gen, blijkt wel, dat er in Duitsehland velen zijn, die zieh tegen annexatie der bezette gebieden verzetten en dat men in officieele Duitsclie kringen de mogelijkheid eener an nexatie van België geheel buitengesloten acht. Overigens bevestigen vele Duitsche bla den, dat Duitsèhlaud bereid zou zijn, België gaan de Duitschers vooruit, zij veroveren Volgens verschillende berichten zijn het stadje Orany en vermeesteren na ver- toch 13 passagiers en 7 leden der bemanning woeden strijd Grodno. Drie Engelsche stoomschepen getorpe deerd. 5 Sept. De Duitschers beschieten Reims, de Franschen Munster. Op Gallipoli aan de Dardanellen be halen de Engelschen succes. De Turken hebben een onderzeeër der Verbondenen in den grond geboord in de zee van Marmora. 6 S e p-t. Het bruggehoofd van Friedrich- stadt na hardnekkigen Russischen tegen stand door de Duitschers veroverd. De Russen zijn Grodno opnieuw bin nengedrongen, doch daarop door de Duit sche bezetting voor goed teruggedreven. De „Hesperian", 10.000 ton, van de Allan-Lijn, met ruim 900 mensclien aan boord, getorpedeerd, zoo melden Engelsche be richten. Geen menschen zouden zijn omge komen. Een Noorsch en een Deensch schip ge torpedeerd. Tegenspraak van de Pauselijke vredes pogingen. 7 Sept. Hardnekkige tegenstand op het oostelijk oorlogstooneel van de Russische achterhoede. Onveranderde toestand aan den Duitschen linkervleugel. De Oostenrijkera zetten den aanval voort. Twee Engelsche stoomschepen in den grond geboord. Duitsche watervliegtuigen hebben de Golf van Riga verkend. Een kleine Engelsche kruiser in den [grond geboord door de U, 27; deze Duit- oorlogsdagboek. (Van 4 tqt en met 10 September). 4 Sept. De Russen treden bij Riga én langs de Duna offensief op en slaan bij Fried- richstadt Duitsche aanvallen af. Óok bij t&ilkpmir. rukten da Russen am .Ril .jülilnn aciia onrlacsbaat is evaneens aaii££kem.&m. van de „Hesperian" omgekomen, waarvan intusschen nog niet schijnt vast te staan, of het schip getorpedeerd is. Fransch luchtbombardement van Saar- brücken. 8 Sept. De Russen beproeven hier en daar in den aanval te komen; de Duitsch- Oostenrijksche legers komen nog vooruit. Een Noorsche bark en een Fransch stoomschip tot zinken gebracht. Zeppelin-aanval op Oost-Engeland. 9 Sept. Czaar Nicolaas heeft het opper bevel genomen over de Russische land- en zeemacht. Grootvorst Nikolajewitsj is onder koning van Kaukasiö geworden. Een Engelsch eskader beschiet de Bel gische kust. Drie stoomschepen getorpedeerd. De Turksche torpedojager „Yagh His* sar" in den grond geboord, volgens Engel sche berichten. 10 Sept. De Duitschers behalen een suc ces in de 'Argonnen en nemen een flinkeh buit. De Russen worden weer op verschil lende punten a&hteruit gedrongen. Bij Tur- noopol moeten de Russische troepen sue; -s hebben gehad, wat de Duilscliers geheel ont kennen. Bij Tembrowla schijnt het den Rus sen wat beter gelukt. De Oostenrijkers ver overen Dubno en rukken bij Olyka op. Bulgarije, zoo melden Duitsche berichten, is van plan de Balkankwestie met wapen geweld te gaan beslechten. (Wordt vervolgd.) NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT 0 i anlinol »nnn i 4- ndnwn/\M Itnl m nt n 11a rln a^.%. IJ.. 1 "1 v 9 •finha nftrlaiyfthnnh ia ftvemftftna nmirpilrnrriRn

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1